Jak chronić własność przemysłową w obrocie międzynarodowym

Transkrypt

1 Jak chronić własność przemysłową w obrocie międzynarodowym een.ec.europa.eu

2 Dr Mariusz Kondrat Adwokat/ Rzecznik Patentowy Ewa Niesiobędzka-Krause Rzecznik Patentowy

3 PATENTY

4 Podstawy prawa patentowego Patenty to legalne monopole Postępowanie zgłoszeniowe Publikacja zgłoszenia Wymiana argumentów z ekspertem Tłumaczenia na języki krajowe Prowadzenie sporów

5 Podstawy prawa patentowego Patenty są udzielane - bez względu na dziedzinę techniki - na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania. Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest on częścią stanu techniki Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu

6 WAŻNE przed zgłoszeniem wynalazku do ochrony patentowej jego istota nie może zostać udostępniona do wiadomości powszechnej w jakiejkolwiek formie, nawet publikacji naukowej, w przeciwnym razie rozwiązanie utraci cechę nowości, wymaganą dla uzyskania ochrony patentowej.

7 Podstawy prawa patentowego Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki

8 Poziom wynalazczy Pod pojęciem znawcy należy rozumieć fachowca z danej dziedziny, specjalistę, osobę zajmującą się w sposób profesjonalny daną dziedziną techniki. Cechy przemawiające za nieoczywistością: zaskoczenie bezskuteczne próby rozwiązania zagadnienia zaspokojenie od dawna uświadomionej lub nowej potrzeby społecznej wyraźna poprawa efektywności (sukces handlowy) przełamanie istniejących uprzedzeń (przesądów) technicznych szczególny efekt.

9 Przemysłowa stosowalność Działalność przemysłowa powinna być rozumiana szeroko jako obejmująca każdą działalność o charakterze technicznym; Wynalazek można uznać za nadający się do stosowania, tylko wtedy, gdy może być stosowany w sposób powtarzalny z jednakowym rezultatem (wynika to z założenia, że wynalazek służy zaspokajaniu potrzeb powtarzalnych i praktycznych). Powtarzalność rezultatu oznacza osiągnięcie takich samych wyników przy wielokrotnym zastosowaniu wynalazku. Rozwiązanie jednorazowe nie stanowi wynalazku. Kryterium przemysłowej stosowalności nie jest spełnione, gdy zgłoszone rozwiązanie jest niemożliwe do zrealizowania, jak również sprzeczne z uznanymi prawami nauki.

10 Za wynalazki nie uważa się w szczególności:

11 Podstawy prawa patentowego 1.Odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych; 2. Wytworów o charakterze jedynie estetycznym

12 Podstawy prawa patentowego 3. Planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier; 4. Wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;

13 Podstawy prawa patentowego 5. programów do maszyn cyfrowych; 6. przedstawienia informacji.

14 Podstawy prawa patentowego Patentów nie udziela się na: 1) wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo; 2) odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami; 3) sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu

15 Pierwszeństwo Zgłaszający w ramach procedury krajowej może dokonać rozszerzenia ochrony wynalazku na inne kraje. Uprawnienie to wynika bezpośrednio z przepisów Konwencji paryskiej, która wskazuje możliwość zastrzeżenia pierwszeństwa ze zgłoszenia krajowego - pierwszeństwa konwencyjnego. Dla zachowania uprzedniego pierwszeństwa niezbędne jest dokonanie zgłoszenia wynalazku w innym państwie w terminie 12 miesięcy od dnia dokonania zgłoszenia pierwotnego.

16 Podstawy prawa patentowego Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Zakres patentu określają zastrzeżenia patentowe, zawarte w opisie patentowym. Opis wynalazku i rysunki mogą służyć do wykładni zastrzeżeń patentowych. Czas trwania patentu wynosi 20 lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.

17 Podstawy prawa patentowego Uprawniony z patentu może zakazać osobie trzeciej, niemającej jego zgody, korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy polegający na: 1) wytwarzaniu, używaniu, oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu lub importowaniu dla tych celów produktu będącego przedmiotem wynalazku lub 2) stosowaniu sposobu będącego przedmiotem wynalazku, jak też używaniu, oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu lub importowaniu dla tych celów produktów otrzymanych bezpośrednio takim sposobem. Uprawniony z patentu może w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku (umowa licencyjna).

18 Procedura patentowania w Polsce

19 Wymagania formalne Każde zgłoszenie wynalazku w celu uzyskania patentu powinno obejmować: podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie patentu; opis wynalazku ujawniający jego istotę; zastrzeżenie lub zastrzeżenia patentowe; skrót opisu; fakultatywnie rysunki;

20 Koszty w procedurze krajowej UPRP Opłaty przy złożeniu zgłoszenia krajowego: Opłata za zgłoszenie 500 zł za zgłoszenie w formie elektronicznej (550 zł zgłoszenie papierowe); Opłata dodatkowa w przypadku gdy w zgłoszeniu ujęto więcej niż 2 zastrzeżenia niezależne 50% opłaty zgłoszeniowej; Opłata za każdą stronę powyżej 20 stron zastrzeżeń, rysunków i opisu 25 zł; Opłata za oświadczenie o korzystaniu z pierwszeństwa 100 zł;

21 Procedura przed UPRP badanie formalne Badanie formalne Badanie wymogów formalnych zgłoszenia Poszukiwanie w aktualnym stanie techniki w dziedzinie związanej z rozpatrywanym zgłoszeniem wynalazku Sprawozdanie z wyszukiwania otrzymywane przez zgłaszających w terminie ok. 3 miesięcy od daty zgłoszenia.

22 Procedura przed UPRP badanie merytoryczne Ocena czy zgłoszony wynalazek spełnia warunki udzielenia patentu. Bezpośrednia wymiana argumentacji pomiędzy ekspertem a zgłaszającym, doprecyzowanie zakresu wnioskowanej ochrony. Decyzja o udzieleniu lub odmowie przyznania patentu.

23 Procedura przed UPRP udzielenie patentu Pozytywne zakończenie powyższych etapów postępowania skutkuje wydaniem przez Urząd decyzji o udzieleniu patentu. Procedura przed Urzędem Patentowym RP od momentu zgłoszenia wynalazku do wydania decyzji o udzieleniu patentu trwa ok. 3-5 lat.

24 Opłaty za udzielenie patentu Decyzja o udzieleniu patentu jest decyzją warunkową i wymaga uiszczenia następujących opłat: Opłaty za publikację informacji o udzielonym patencie 90 zł; Opłat okresowych za każdy rozpoczęty rok ochrony wynalazku liczony od daty dokonania jego zgłoszenia w Urzędzie opłata za pierwszy okres ochrony obejmujący 1, 2 i 3 rok ochrony wynosi 480 zł. Jeśli patent został udzielony po tym okresie należy dodatkowo uiścić opłatę za 4 rok ochrony 250 zł oraz np. 5 rok ochrony 300 zł, czy ewentualne dalsze lata ochrony wynalazku;

25 Utrzymanie patentu w mocy w UPRP W celu utrzymania patentu w mocy uprawniony musi pamiętać o corocznym uiszczaniu opłat okresowych. Urząd Patentowy nie przypomina o mijającym terminie opłaty. Nieuiszczona w terminie opłata za ochronę wynalazku może zostać uiszczona w ciągu 6 miesięcy od daty upływu terminu pod warunkiem uiszczenia dopłaty w wysokości 30% należnej opłaty okresowej.

26 Opłaty okresowe Tytuł opłaty (wynalazki) za pierwszy okres ochrony (1., 2., 3. rok ochrony) 480,00 za 4. rok ochrony 250,00 za 5. rok ochrony 300,00 za 6. rok ochrony 350,00 za 7. rok ochrony 400,00 za 8. rok ochrony 450,00 za 9. rok ochrony 550,00 za 10. rok ochrony 650,00 za 11. rok ochrony 750,00 za 12. rok ochrony 800,00 za 13. rok ochrony 900,00 za 14. rok ochrony 950,00 za 15. rok ochrony 1050,00 za 16. rok ochrony 1150,00 za 17. rok ochrony 1250,00 za 18. rok ochrony 1350,00 za 19. rok ochrony 1450,00 za 20. rok ochrony 1550,00 Wysokość opłaty w zł

27 Procedura sprzeciwowa przed UPRP W ciągu 6 miesięcy od dnia opublikowania przez Urząd informacji o udzieleniu patentu każdy może złożyć umotywowany sprzeciw wobec decyzji Urzędu. Uznanie przez uprawnionego sprzeciwu za bezzasadny skutkuje przekazaniem sprawy do rozstrzygnięcia w trybie spornym. Postępowanie sporne kończy decyzja o utrzymaniu patentu w mocy lub jego unieważnieniu.

28 Procedura Międzynarodowa PCT

29 Fazy postępowania Fazy procedury międzynarodowej Faza międzynarodowa postępowanie przed Biurem Międzynarodowym WIPO Fazy krajowe postępowanie przed urzędami patentowymi w wybranych krajach

30 Faza międzynarodowa Wniesienie międzynarodowego zgłoszenia patentowego do urzędu przyjmującego lub bezpośrednio do WIPO; Uiszczenie należnych opłat urzędowych; Sporządzenie sprawozdania z międzynarodowych poszukiwań; Międzynarodowa publikacja; Czynności jakie zgłaszający musi podjąć przed wybranymi urzędami;

31 Opłaty zgłoszeniowe Od dokonania zgłoszenia w procedurze PCT należne są następujące opłaty urzędowe: Opłata za zgłoszenie 1330 CHF; Opłata za poszukiwanie 1875 EUR; Opłata za każdy arkusz powyżej CHF; Opłata za przekazanie 300 zł jeśli zgłoszenie zostało dokonane za pośrednictwem UPRP; Opłata za dokument pierwszeństwa 60 zł;

32 Terminy w procedurze PCT 1 miesiąc termin na uiszczenie opłat urzędowych i dostarczenie tłumaczenia dokumentacji patentowej; 20 miesiąc termin na wszczęcie faz krajowych w LU, UG, TZ miesiąc termin na wszczęcie pozostałych faz krajowych oraz regionalnej EPO;

33 Fazy krajowe W wyznaczonym terminie zgłaszający zobowiązany jest do wszczęcia faz krajowych w wybranych przez niego państwach poprzez podjęcie następujących czynności: Uiszczenie wymaganych opłat krajowych; Złożenie tłumaczenia dokumentacji patentowej na język urzędowy danego kraju; Wyznaczenie zawodowego pełnomocnika;

34 Fazy krajowe Urzędy krajowe: Badają zgłoszenie pod względem spełniania przesłanek formalnych i merytorycznych w świetle krajowych wymogów prawnych i Udzielają patentu krajowego lub regionalnego lub odmawiają jego udzielenia;

35 Dalsze opłaty w procedurze PCT Zgłoszenie patentowe w fazach krajowych postępowania międzynarodowego podlega przepisom krajowym obowiązującym w wybranych państwach oraz obowiązującym tam opłatom urzędowym; Zgłoszenie takie jest rozpatrywane w toku zwykłego postępowania krajowego;

36 Procedura Europejska EPO

37 Procedura europejska Patent europejski jest udzielany przez Europejski Urząd Patentowy (EPO) na podstawie jednego zgłoszenia, w którym można wybrać do ochrony 38 krajów. Albania, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Monako, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, San Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Patent może być dodatkowo rozszerzony na terytorium Bośni i Hercegowiny oraz Czarnogóry.

38 Europejskie zgłoszenie patentowe Europejskie zgłoszenie patentowe może być złożone bezpośrednio w Europejskim Urzędzie Patentowym luz za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP; Zgłoszenie może zostać złożone w dowolnym języku, w terminie 1 miesiąca należy dostarczyć do Urzędu tłumaczenie zgłoszenia na jeden z języków urzędowych (EPO) angielski, niemiecki, francuski.

39 Etapy w procedurze EPO Badanie formalne zgłoszenia; Poszukiwanie w stanie techniki i sporządzenie raportu z poszukiwań i opinii w zakresie patentowalności zgłoszonego rozwiązania; Publikacja europejskiego zgłoszenia patentowego; Badanie merytoryczne wszczynane na wniosek zgłaszającego podlegający następującym opłatom:

40 Koszty w procedurze europejskiej EPO Od zgłoszenia w procedurze EPO należne są następujące opłaty urzędowe: Opłata za zgłoszenie 210 EUR (zgłoszenie online 120 EUR); Opłata za poszukiwanie 1300 EUR; Opłata za każdy arkusz powyżej EUR; Opłata za każde zastrzeżenie powyżej EUR; Opłata za dokument pierwszeństwa 60 zł; Opłata za badanie 1635 EUR Opłata za wyznaczenie państw 585 EUR; Polskim zgłaszającym, którzy dokonali zgłoszenia w języku polskim przysługuje 30% zniżka na opłaty za zgłoszenie oraz badanie.

41 Opłaty za ochronę patentu europejskiego Opłata za utrzymanie zgłoszenia w mocy 465 EUR (od 3 roku); Opłata za udzielenie patentu europejskiego EUR; Opłata za każdą stronę powyżej EUR; Opłaty urzędowe za walidację patentu ustalane indywidualnie przez miejscowe urzędy patentowe, w Polsce 90 zł do 20 stron dokumentacji; Koszty tłumaczenia dokumentacji patentowej na język urzędowy wybranego kraju;

42 Badanie merytoryczne Ta część procedury obejmuje pełne badanie zgłoszonego wynalazku i udzielenie patentu. Badanie ma na celu sprawdzenie czy zgłoszenie spełnia wszystkie wymogi Konwencji o patencie europejskim. Zgodnie z art. 52 Konwencji: Patenty europejskie udzielane są na wynalazki we wszystkich dziedzinach techniki pod warunkiem, że są one nowe, posiadają poziom techniczny i nadają się do przemysłowego stosowania

43 Udzielenie patentu Pozytywne zakończenie procedury badawczej prowadzi do decyzji o udzieleniu patentu europejskiego. Decyzja o udzieleniu patentu podlega opłacie 925 EUR + 15 EUR za każdą stronę powyżej 35. Konieczność złożenia tłumaczenia zastrzeżeń patentowych na 2 pozostałe języki urzędowe EPO;

44 Walidacja patentu europejskiego W terminie 3 miesięcy od publikacji decyzji o udzieleniu patentu europejskiego zgłaszający zobowiązany jest walidować udzielony patent w wybranych krajach. Wyznaczyć miejscowego pełnomocnika; W celu dokonania walidacji patentu należy: Przygotować tłumaczenie patentu na język urzędowy danego kraju; Uiścić należne opłaty urzędowe za publikację patentu;

45 Procedura sprzeciwowa W terminie 9 miesięcy od daty publikacji decyzji o udzieleniu patentu europejskiego każdy może złożyć umotywowany sprzeciw. Patent w procedurze sprzeciwowej może zostać ograniczony lub unieważniony.

46 Utrzymanie patentu w mocy W celu utrzymania patentu w mocy uprawniony musi pamiętać o corocznym uiszczaniu opłat okresowych we wszystkich krajach w których patent został uprawomocniony; Procedura EPO wymaga uiszczania opłat okresowych począwszy od 3 roku zgłoszenia patentowego;

47 Patent jednolity Automatyczne obowiązywanie ochrony patentowej we wszystkich krajach UE, które przystąpiły do systemu; Planowane rozpoczęcie obowiązywania systemu Grudzień 2017 r.; Polska poza systemem ochrony patentu jednolitego;

48 Zestawienie kosztów zgłoszeniowych UPRP 500 zł EPO 210 EUR 1300 EUR PCT 1330 CHF 1875 EUR

49 Contact