Mróz niszczyciel: czy bać się już o uprawy?

Transkrypt

1 .pl Mróz niszczyciel: czy bać się już o uprawy? Autor: Arleta Wojtczak Data: 5 stycznia 2016 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przestrzega przed przechodzącą przez Polskę falą mrozu. Alert dotyczy szczególnie 9 regionów kraju. Czy tegoroczny mróz zniszczy uprawy? 1 / 8

2 .pl Mapa zagrożenia mrozem. (Źródło: IMGW) Ostrzeżenie IMGW dotyczy szczególnie województw: podlaskiego, lubelskiego, kujawskopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, pomorskiego, łódzkiego i mazowieckiego, a także subregionów: pilskiego w Wielkopolsce oraz wschodniej części woj. zachodniopomorskiego. W wymienionych regionach mróz będzie srogi temperatura spadać może nawet do -18 C. Po pogodnym listopadzie i grudniu, kiedy temperatura sięgała nawet kilkunastu stopni w plusie, może być to sporym zaskoczeniem. Pogoda nie do przewidzenia? Nagły skok temperatury nie jest jednak zaskoczeniem dla synoptyczki IMGW Anny Nemec: Pamiętajmy, że zima trwa od zaledwie kilku tygodni i wszystko jeszcze może się wydarzyć. Z naszych obserwacji wynika, że w Polsce najzimniejszym miesiącem jest luty, a ten dopiero przed nami. Mówienie o tym, jakie temperatury będziemy mieli za kilka tygodni, jest wróżeniem z fusów, jesteśmy jednak w stanie przewidzieć najbliższych kilka dni. 2 / 8

3 .pl Prognoza na środę. (Źródło: IMGW) Z informacji IMGW wynika, że mróz utrzyma się jeszcze dziś, a od jutra (od środy) temperatura zacznie rosnąć. Wraz z nią pojawią się także opady śniegu i, co jest szczególnie niebezpieczne, ma padać marznący śnieg. Pożegnamy się także ze słońcem, gdyż już od czwartku praktycznie na terenie całej Polski pojawią się chmury. W najbliższy poniedziałek jedynie na Podlasiu i Mazurach temperatury będą utrzymywać się nieco poniżej 0 C. Anna Nemec przypomina także: Choć temperatury będą wyższe, nie znaczy to, że drastycznie odczujemy zmianę. Wilgotność oraz umiarkowany wiatr sprawią, że temperatura odczuwalna pozostanie o kilka stopni niższa. 3 / 8

4 .pl Prognoza na czwartek. (Źródło: IMGW) Zima w polu hula Ostatnie ciepłe tygodnie sprawiły, że w niektórych regionach kraju na polach ruszyła wegetacja. O tym, czy rośliny na polu przezimują, decyduje wiele czynników. Najlepiej mróz znosi żyto, które wytrzyma nawet -30 C, a najgorzej jęczmień ozimy (tu temperaturą graniczną jest -15 C). Największe szkody pozimowe wystąpią, gdy przy braku pokrywy śnieżnej nadejdzie fala mroźnego powietrza, a temperatura w nocy przez kilka dni będzie spadać poniżej -20 C. 4 / 8

5 .pl Prognoza na piątek. (Źródło: IMGW) Rośliny przemarzają bowiem, kiedy w ich komórkach i tkankach tworzy się lód. W tych silnie nawodnionych po nadejściu mrozu powstają kryształki, które w sposób mechaniczny niszczą rośliny. W dodatku, gdy mróz będzie silny, przemarzają nie tylko liście, ale również korzenie. Co ważne, jeszcze przed okresem wegetacji można sprawdzić, czy zasadzone rośliny przetrwały. Prof. Józef Sowiński z Katedry Szczegółowej Upraw Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu podpowiada: Test jest bardzo prosty. Wystarczy wykopać kilka roślin i przenieść je do pomieszczenia. Dwu trzytygodniowa obserwacja powinna dać nam ostateczną odpowiedź. Rośliny, które przemarzły, zaczynają umierać. 5 / 8

6 .pl Prognoza na sobotę. (Źródło: IMGW) Na dobre przezimowanie wpływ ma jednak wiele czynników. Śnieg może uchronić zboża przed zbyt niskimi temperaturami. By spełniał swoją funkcję izolacyjną, pokrywa powinna mieć ok. 10 cm. Jednak i tutaj czai się niebezpieczeństwo w postaci pleśni śniegowej. Występuje ona najczęściej, gdy na niezamarzniętą glebę spadnie zbyt dużo białego puchu, co może prowadzić do uduszenia roślin. Szczególnie na przedwiośniu dla ozimin niebezpieczne bywają także suche wiatry, które wysmalają roślinę, tzn. wysuszają ją do tego stopnia, iż zamiera. Prof. Sowiński podkreśla, że to jednak nie sam mróz jest najbardziej niebezpieczny dla zbóż: Najgorsze są duże skoki temperatur. Jeśli w krótkim czasie kilkakrotnie zdarza się, że raz są one wysoko w plusie i nagle spadają do minus kilkunastu, wówczas sytuacja stać się może zdecydowanie bardziej poważna. 6 / 8

7 .pl Prognoza na niedzielę. (Źródło: IMGW) Mroźna loteria czyli szacowanie strat W tej chwili martwi mnie to, że nie spadł jeszcze śnieg. W naszym regionie niskie temperatury nie są niczym niezwykłym mówi Grzegorz Leszczyński, prezes Podlaskiej Izby Rolniczej. Wszelkie ewentualne straty ocenić będzie można dopiero wiosną. Rolnicy z jednego z polskich biegunów zimna podpowiadają, że najważniejsze jest właściwe dobranie materiału siewnego, gdyż wszystko zależy od odmiany. Na straty narażeni są najczęściej ci, którzy zdecydowali się na zakup niedostosowanych do polskich warunków odmian nasion. Grzegorz Leszczyński przypomina, że ziarno sprowadzane z takich państw jak Niemcy czy Holandia nie zawsze puści plon w dużo chłodniejszej i kapryśnej krajowej aurze. Mróz może sporo kosztować O tym, że gwałtowne ataki mrozu mogą wiązać się z poważnymi stratami, bardzo dotkliwie przekonali się rolnicy w 2010 r. W styczniu temperatury spadały wówczas nawet do -30 C, a średnia miesięczna była niższa od wieloletniej o 5,3 C. Jak wynika z danych GUD, w wyniku wyprzenia i uszkodzeń wywołanych przez mróz rolnicy musieli zaorać ponad 60 tys. ha upraw ozimych, czyli 7 / 8

8 Powered by TCPDF ( 1,3% upraw. Dla porównania, rok później było to zaledwie 0,1%. 8 / 8