Zadania 1 2 wykonaj korzystając z mapy (Załącznik 1.) Zatoki Wyspy Rowy oceaniczne I A... II B...

Transkrypt

1 Drogi Gimnazjalisto! Przeczytaj uważnie zmieszczoną poniżej instrukcję. 1. Test zawiera 22 zadania geograficzne różnego typu. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadao możesz uzyskad 40 punktów. Jeżeli zdobędziesz co najmniej 30 punktów (75%), weźmiesz udział w eliminacjach rejonowych konkursu. 2. Zadania rozwiązuj zgodnie z poleceniami. 3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu z czarnym lub niebieskim wkładem. Pamiętaj, że prace pisane ołówkiem nie będą sprawdzane przez komisję. 4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl lub obwiedź kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. 5. Podczas rozwiązywania zadao konkursowych możesz korzystać z linijki, lupy i kalkulatora prostego. 6. Na rozwiązanie wszystkich zadao masz 45 minut. 7. Pracuj samodzielnie korzystając z własnej wiedzy i umiejętności. Zadanie 1 (1 pkt.) Zadania 1 2 wykonaj korzystając z mapy (Załącznik 1.) Na mapie konturowej (Załącznik 1.) zaznacz punkt X o współrzędnych 30 0 S E. Zadanie 2 (2 pkt.) Zapisz nazwy obiektów zaznaczonych na mapie. Zadanie 3 (2 pkt.) Zatoki Wyspy Rowy oceaniczne I A... II B... W każdym zestawie skreśl nazwę skały, która nie spełnia kryterium przyporządkowania. A. ił, kreda, granit, piaskowiec B. granit, gnejs, bazalt, sjenit C. siarka, gips, sól kamienna, piaskowiec D. bazalt, glina, żwir, piaskowiec Zadanie 4 (2 pkt.) Życzymy powodzenia! Oblicz wysokośd względną między najwyższym szczytem Ziemi a Katmandu (1324 m n.p.m.). Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: Wysokośd względna między najwyższym szczytem Ziemi a Katmandu wynosi. 1

2 Zadanie 5 (2 pkt.) Korzystając z klimatogramów dla stacji leżących na wybrzeżach Ameryki Południowej wykonaj polecenia. Opady [mm] Temperatura [ C] Opady [mm] Temperatura [ C] mm , ,6 14,1 11 8,6 8,1 8,9 19,8 16,9 14,4 11, C mm ,4 24,6 23,2 19,9 16,8 16,7 15,5 14,6 14, ,4 21, C I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 5 0 I. II. Źródło: Opracowanie własne na podstawie A. Zapisz numer klimatogramu dla stacji leżącej na zachodnim wybrzeżu Ameryki Południowej. Numer klimatogramu:. B. Zapisz nazwę głównego czynnika klimatotwórczego, który decyduje o zróżnicowanej wielkości opadów atmosferycznych na wschodnim i zachodnim wybrzeżu Ameryki Południowej. Nazwa głównego czynnika klimatotwórczego: Zadanie 6 (3 pkt.) Na podstawie tekstu oraz własnej wiedzy wykonaj polecenia. Trzęsienie ziemi to naturalny, krótkotrwały wstrząs ośrodka skalnego pochodzący z głębi Ziemi i rozchodzący się w postaci fal sejsmicznych po jej powierzchni i we wnętrzu. Wstrząs ten może mied genezę tektoniczną (gwałtowne przemieszczenie skał w obrębie skorupy lub płaszcza Ziemi wywołane rozładowaniem nagromadzonych w nich naprężeo), wulkaniczną (związany z gwałtowną erupcją wulkanu lub też z ruchami magmy w skorupie ziemskiej) oraz zapadową (zapadanie stropów pustek skalnych jaskio czy podziemnych wyrobisk górniczych. Fale sejsmiczne rozchodzą się na wszystkie strony z miejsca, które nazywamy ogniskiem lub hipocentrum. Najszybciej docierają do punktu na powierzchni Ziemi leżącego nad ogniskiem. Punkt ten nazywany jest ośrodkiem lub epicentrum. ( )Przeważająca ilośd (90%) trzęsieo ziemi ma genezę tektoniczną. Tektoniczne trzęsienia ziemi zlokalizowane są w wąskich strefach, które są granicami płyt litosfery. Najsilniejsze trzęsienia ziemi zachodzą w obrębie tych granic płyt litosfery, gdzie jedna płyta podsuwa się pod drugą. (Graniczny M., Mizerski W., Katastrofy przyrodnicze, PAN, Warszawa 2009) A. Zaznacz na rysunku epicentrum (a), hipocentrum (b), fale sejsmiczne (c), uskok (d). Źródło: Graniczny M., Mizerski W., Katastrofy przyrodnicze, PAN, Warszawa

3 B. Zapisz trzy skutki trzęsieo ziemi. Zadanie 7 (1 pkt.) Płyniesz statkiem przez Pacyfik z Sydney w Australii do Valparaiso w Chile. Granicę zmiany daty przekraczasz w dniu 31 grudnia 2012 r. Zaznacz datę, która będzie obowiązywała na statku po przekroczeniu międzynarodowej linii zmiany daty. A. 31 grudnia 2012 r. B. 1 stycznia 2013 r. C. 30 grudnia 2012 r. D. 2 stycznia 2013 r. Zadanie 8 (1 pkt.) Podkreśl nazwy gleb astrefowych. Zadanie 9 (2 pkt.) bielice, czarnoziemy, mady, rędziny, tundrowe, brunatne Zapisz cyfrę, którą na rysunku lodowca górskiego zaznaczono: A. pole firnowe. B. morenę boczną.. C. morenę czołową D. bramę lodowcową Źródło: Wład P., Geografia. Zbiór 750 zadao skonstruowanych w oparciu o standardy wymagao egzaminacyjnych, Wydawnictwo Oświatowe Ortus, Piaseczno

4 Zadanie 10 (4 pkt.) Korzystając z planu Starego Miasta w Krakowie wykonaj polecenia. Źródło: Dudek E., Wójcik J., Geografia 8. Ćwiczenia, Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Wrocław 1997 A. Zapisz skalę planu w postaci liczbowej. Skala liczbowa: B. Oblicz rzeczywistą odległośd między Barbakanem a Kościołem Mariackim wzdłuż ulicy Floriaoskiej. Obliczenia: Odpowiedź: Rzeczywista odległośd między Barbakanem a Kościołem Mariackim wzdłuż ulicy Floriaoskiej wynosi.. C. Zapisz nazwę metody kartograficznej, za pomocą której przedstawiono na planie obiekty oznaczone numerami 2, 6, 10. Nazwa metody kartograficznej. 4

5 Zadanie 11 (2 pkt.) Skreśl błędny wyraz, tak aby zdanie było prawdziwe. A. Bogate złoża węgla kamiennego powstały w karbonie/permie. B. Apeniny zostały wypiętrzone podczas fałdowania hercyoskiego/alpejskiego. C. Zlodowacenia, które swym zasięgiem objęły północne obszary Europy i Ameryki Północnej miały miejsce w paleogenie/plejstocenie. D. Skamieniałościami przewodnimi ery mezozoicznej są amonity/trylobity. Zadanie 12 (2 pkt.) Korzystając z rysunku oraz własnej wiedzy wykonaj polecenia. Rys. Zależnośd intensywności wietrzenia od klimatu Źródło: Janicki W., Rodzoś J., Zdaj maturę. Geografia. Sprawdziany, arkusze egzaminacyjne, Wydawnictwo Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro, Warszawa 2004 A. Zapisz nazwę klimatu, w którym zachodzi największa intensywnośd wietrzenia chemicznego. Nazwa klimatu. B. Podkreśl formę, która nie powstała w wyniku wietrzenia. jaskinia, grzyb skalny, gołoborza, stalaktyt Zadanie 13 (2 pkt.) Zdanie prawdziwe oznacz literą P, a błędne B. A. Nasza Galaktyka jest znacznie mniejsza, ciemniejsza i mniej masywna niż większośd innych.. B. Sumaryczna masa naszej Galaktyki jest od jednego do dwóch bilionów razy większa niż masa Słooca. C. Wszystkie gwiazdy w Drodze Mlecznej krążą wokół czarnej dziury o nazwie Sagittarius A* (,,Sgr A* ).. D. Nasze Słooce, znajdujące się w odległości 27 tys. lat świetlnych od centrum Galaktyki, dokonuje jednego obiegu w ciągu 230 mln lat.. 5

6 Zadanie 14 (1 pkt.) Zaznacz prawidłowe dokooczenie zdania. Z Wielkiej Brytanii, leżącej stosunkowo daleko od Polski, dociera do naszego kraju więcej związków siarki niż z sąsiedniej Ukrainy, gdyż A. w strefie przybrzeżnej zachodniej i środkowej Europy występują niziny. B. na zachodzie Europy brak jest większych pasm górskich przebiegających południkowo. C. na naszym kontynencie dominuje północno - zachodni kierunek wiatru. D. zachodnie wybrzeża Europy obmywa ciepły Prąd Północnoatlantycki. Zadanie 15 (1 pkt.) Spośród podanych lat wybierz i podkreśl lata przestępne. Zadanie 16 (2 pkt.) 1900, 1904, 2000, 2002 Uzupełnij tabelę wpisując typ jeziora, którego dotyczy opis. Wybierz nazwy z podanych w ramce. oczko polodowcowe, cyrkowe, nadbrzeżne, reliktowe, tektoniczne Opis Typ jeziora Jezioro będące w niedawnej przeszłości geologicznej częścią morza. Jezioro, którego misa jest częścią karu polodowcowego. Jezioro, którego misa powstała bezpośrednio wskutek ruchów skorupy ziemskiej. Jezioro, którego misa jest niewielkim wytopiskiem na wysoczyźnie morenowej. Zadanie 17 (1 pkt.) Rysunki przedstawiają przekroje pionowe przez fronty atmosferyczne. Zaznacz front ciepły. A. B. Źródło: 6

7 Zadanie 18 (3 pkt.) Korzystając z rysunków wykonaj polecenia. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Wład P., Geografia. Bogactwo przyrodnicze Ziemi, Wydawnictwo Oświatowe Ortus, Piaseczno 2003 A. Zapisz numery rysunków, na których przedstawiono pływy syzygijne. Pływy syzygijne:.. B. Zapisz nazwę fazy Księżyca podczas pływów przedstawionych na rysunku numer 1. Faza Księżyca:. C. Na rysunku numer 3 literami A D oznaczono porty. Zaznacz porty, w których występują odpływy. Odpowiedź: Odpływy występują w portach: A, B, C, D. Zadanie 19 (1 pkt.) W tabeli zostały przedstawione informacje o wybranych trzęsieniach ziemi. Zapisz nazwę paostwa, na obszarze którego wystąpiło najsilniejsze w historii trzęsienie ziemi. Rok wystąpienia trzęsienia ziemi Wysokość fali tsunami w metrach 7 Liczba ofiar śmiertelnych w tys. Paostwo, na którym wystąpiło trzęsienie ziemi Portugalia ,5 1 Chile Indonezja Japonia Nazwa paostwa -.. Zadanie 20 (1 pkt.) Zaznacz zdanie wyjaśniające przyczynę powstania trzęsienia ziemi i fal tsunami, które miały miejsce w dniu 26 grudnia 2004 r. u wybrzeży Sumatry. A. Osunięcie się 1600 kilometrowego uskoku, w miejscu gdzie Płyta Indyjska jest wciągana pod Płytę Birmaoską. B. Osunięcie się 1600 kilometrowego uskoku, w miejscu gdzie Płyta Birmaoska jest wciągana pod Indyjską. C. Wypiętrzenie się 1600 kilometrowego uskoku, w miejscu gdzie Płyta Indyjska nachodzi na Płytę Birmaoską. D. Wypiętrzenie się 1600 kilometrowego uskoku, w miejscu gdzie Płyta Birmaoska nachodzi na Płytę Indyjską.

8 Zadanie 21 (1 pkt.) Zaznacz zdanie fałszywe. A. Miejsca, gdzie magma podpływa pod skorupę ziemską powodując wybuchy wulkanów np. na Hawajach, nazywa się plamami gorąca. B. Etna na Sycylii, Mayon na Filipinach, Kilauea na Hawajach, Colima w Meksyku to wulkany nadaktywne. C. Osobliwością wśród wulkanów jest Stromboli wystający z Morza Liguryjskiego, którego erupcja trwa nieprzerwanie od co najmniej 2 tysięcy lat. D. Podczas erupcji wulkanu Montagne Pelee w 1902 roku, chmura pyłów i gazów rozgrzanych do 800 o C zabiła 30 tys. ludzi. Zadanie 22 (3 pkt.) Uzupełnij tabelę według podanego wzoru. Wykorzystaj informacje zamieszczone poniżej. A. Formacje roślinne: B. Rośliny: I. Step II. Tajga III. Makia IV. Wiecznie zielone lasy równikowe V. Sawanna Źródło : Zając S., Geografia 5. Zeszyt dwiczeo, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 1982 C. Zwierzęta: Źródło:

9 Formacja roślinna Roślina Zwierzę III B 1 Brudnopis: 9