Informacja Ministra Finansów dla rolników dokonujacych zakupu paliw wykorzystywanych w gospodarstwie rolnym

Transkrypt

1 Infrmacja Ministra Finansów dla rlników dknujacych zakupu paliw wykrzystywanych w gspdarstwie rlnym (pism z dnia 30 wrzesnia 2015 r. znak PT IS.DA V/132) Infnnuje, ze na terytrium Plski zabserwwan nasilenie zjawiska szustw w brcie paliwami. Nabywcami paliwa d szustów mga byc w craz wiekszym stpniu rlnicy, prawdpdbnienieswiadmi uczestnictwaw takim prcederze. Ustalenia pczynine wskutek dzialan kntrlnychsluzb skarbwych prwadza d wnisku, ze naduzycia w brcie paliwami przyjmuja czest fnne zrganizwana (tzw. transakcje karuzelwe). Przez karuzele pdatkwa nalezy rzumiec siec kilku, kilkunastu (rzadziej kilkudziesieciu)pdmitów, które twrza pzry legalnych transakcji handlwych, a ich prawdziwym celem jest wyludzenie z urzedu skarbweg zwrtu pdatku VAT. W prcederzetym isttnym elementemjest wykrzystanietzw. slupów (pdmitów z reguly niepsiadajacychmajatku, z zalzenia nierzliczajacychpdatku). Osbami uczestniczacymi w lancuchu transakcji majacych na celu wyludzenia p.datkumga byc równiez pdmity (m.in. rlnicy), które nieswiadmie uczestnicza w prcederze wyludzen, kupujac paliw p bardz niskiej cenie (tak atrakcyjna cena nie mglaby byc zastswana, gdyby pdmity uczestniczace w lancuchu transakcji prawidlw rzliczaly pdatek). Najczesciej zanizna cena pelni funkcje "wabika" majaceg sklnic uczciweg klienta d nabycia kreslneg twaru d szusta pdatkweg. Przedstawiajac prblem naduzyc w brcie paliwami nalezy równiez pdkreslic, ze t knsument (w pisywanym przypadku rlnik) placi pdatek w cenie paliwa. W wyniku naduzyc pdatek ten (uiszczny przez knsumenta w zaplacie) nie trafia d budzetu, lecz wzbgaca nieuczciwegsprzedawce. D najbardziej isttnych knsekwencjiuczestnictwaw takim prcederze naleza: l. Zakwestinwanieu rlnika prawa d dliczeniapdatkunalicznegw pdatku VAT. W pierwszej klejnsci nalezy wskazac, ze rgany pdatkwe mga zakwestinwac praw d dliczenia pdatku naliczneg wynikajacegz faktury dkumentujacej zakup paliwa przez rlnika, w przypadku gdy rlnik dknujacy dliczenia pdatku (tj. rlnik, który rzlicza pdatek VAT) "wiedzial lub pwinien byl wiedziec", ze kupil paliw d szusta, który nie zaplacipdatkud urzedu skarbweg. W zwiazku z pwyzszym przed nabyciem paliwa rlnik pwinien zasiegnac dkladnych i sprawdznych infnnacji na temat pdmitu, d któreg zamierza nabyc paliw, w celu upewnienia sie c d jeg wiarygdnsci.pnadt rlnik pwinien zwrócic uwage, czy zakup paliwa dbywa sie w warunkach typwych dla takich transakcji. Na fakt, ze transakcja zakupu paliwa dbiega d typwych warunków mga wskazywac nastepujaceklicznsci: mzliwsc zaplaty za paliw wylacznie gtówka kierwcy lub przedstawicielwi dstawcy,najczesciejnieznanemu,. wyjatkw atrakcyjnewarunki cenwezakupupaliwa,. nietypwe pzabiurwe klicznsci zawierania transakcji (parkingi, lkale gólndstepne, internet, SMS, telefn), niestandardwe zachwania sób dstarczajacychpaliw, np. brak zgdy na wylegitymwaniesie przez sprzedajaceg,,

2 2 dwzacegpaliw czy pbierajaceggtówke,. zakup paliwa bezpsredniz cystern, brak mzliwsci identyfikacji sby wystawiajacej fakture, brak wszystkich wlasciwych dkumentów sprzedazy (dkumentu wydania - tzw. Wz, swiadectwa jaksci, kncesji, niewystawienie faktury), zakup paliwa d pdmitu, dla któreg taka sprzedaz nie stanwi pdstawweg prfilu dzialalnsci, brak mzliwsci bezpsrednieg kntaktll z pdmitem sprzedajacym paliw (kntakt wylacznie telefniczny, dstawa paliwa przez inne pdmity, brak mzliwsci mówienia warunków wspólpracy w siedzibie pdmitu, brak mzliwsci zawarcia umwy w frmie pisemnej, brak mzliwsci dbiru paliwa w miejscu prwadzeniadzialalnsciprzez pdmit sprzedajacy paliw), przywózpaliwa w pjazdach/zbirnikachnieprzeznacznychd przewzutwarów niebezpiecznych. 2. Nalzenie na rlnika bwiazku zaplaty pdatku VAT "za sprzedawce" w drdze dpwiedzialnscislidarnej. Klejna negatywna knsekwencja zakupu paliwa d szustajest mzliwsc nalzenia na rlnika bwiazku zaplaty pdatku VAT d zakupineg paliwa, w przypadku gdy pdatku nie rzliczy nieuczciwy sprzedawca.dtyczyt zarówn rlników rzliczajacych pdatek VAT, jak równiez tzw. rlników ryczaltwych. W szczególnsci ryzyk zaplaty pdatku za nieuczciweg sprzedawce mze pjawic sie w przypadku gdy zakup paliwa dbywa sie w nietypwychwarunkachraz gdy cena paliwa, która feruje sprzedawcajest znaczac nizsza niz w przypadkuinnych sprzedawców. Rlnicy mga uwlnic sie d ryzyka placenia pdatku za nieuczciweg sprzedawce w przypadku gdy kupuja paliw u sprawdzanych sprzedawców, c ma m,iejsce m.in. w przypadku nabywania paliwa d pdmitów wpisanych d prwadzneg przez Ministra Finansów w frmie elektrnicznej wykazu pdmitów, które zlzyly kaucje gwarancyjna. Wykaz ten jest udstepniny w Biuletynie Infrmacji Publicznej Ministerstwa Finansów na strnie w dziale Administracja pdatkwaldzialalnsc/kaucjagwarancyjna.wejscie d wykazu jest równiez mzliwe ze strny w menu VAT/Kaucja gwarancyjna; link bezpsredni: htt:/lkaucia-gwarancyina.mfuet.gv.pll. 3. Nalzenie na rlnika bwiazku zaplatypdatkuakcyzweg"za sprzedawce". Kupujac paliw niewiadmeg lub nielegalneg pchdzenia, gdy nie jest znane zródl pchdzenia paliwa i nie jest mzliwe ustalenie sprzedawcy paliwa, rlnik mze zstac zbwiazany d zaplacenia akcyzy, jezeli nie zrbil teg sprzedawca. Ryzyk zaplaty akcyzy za dstawce paliwa wystapi np. w sytuacji, gdy rlnik dmówi ujawnienia sprzedawcy lub wskaze pdmit nieistniejacy.aktualnie bwiazujaca stawka akcyzy dla lejów napedwych kdzie CN raz wyrbów pwstalych ze zmieszania l. tych lejów z bikmpnentami, spelniajacych wymagania jaksciwe kreslne w drebnych przepisach wynsi 1171,00 zlll W przypadku gdy lej napedwy nie spelnia wymgów jaksciwych nalezy zastswac stawke akcyzy wynszaca 1797,00 zl/iooo 1.

3 3 4. Nalzeniena rlnika bwiazku zaplatyplaty paliwwej"za sprzedawce". Jezeli rlnik zstanie zbwiazany d zaplacenia akcyzy w zwiazku z zakupem paliw z niewiadmeg lub nielegalneg zródla, t knsekwencja teg bedzie kniecznsc placenia przez rlnika równiez platy paliwwej. Obwiazujacaw 2015 r. stawka platy paliwwejdla lejów napedwychwynsi 288,05zl/l 000 l. 5. Mzliwsc zakwestinwania u rlnika zwrtu akcyzy, który ubiegaja sie rlnicy w urzedziegminy. Rlnicy mga uzyskac zwrt pdatku akcyzweg zaplacneg przy zakupie leju napedweguzywaneg d prdukcjirlnej. Limit zwrtu pdatku akcyzwegw 2015 r. wynsi 81,70 zl za kazdy l ha uzytków rlnych. W tym celu rlnik wystepuje (w zaleznsci d miejsca plzenia gruntów) d wójta, bunnistrza lub prezydenta miasta, dlaczajacd wnisku faktury dkumentujacezakup leju napt!dweg. Pdstawa d zwrtu pdatku akcyzweg mga byc wylacznic faktury, które stanwia rzeczywisty dwód zakupu leju napedweg przez rlnika (tj. dkumentuja transakcje, które rzeczywiscie mialy miejsce, wystawil je pdmit dknujacy legalneg brtu paliwami, nie zas np. pdmit nieistniejacy,a przedmitemdstawy byl lej napedwy). W przypadku gdy faktury przedstawine przez' rlnika nie beda dkumentwac rzeczywisteg zakupu leju napedweg (beda t tzw. puste faktury), zwrt pdatku akcyzwegmze zstac zakwestinwany. W sytuacji natmiast gdyby kazal sie w tenninie pózniejszym, ze rlnik pbral nienaleznie zwrt pdatku akcyzweg bedzie n zbwiazany d jeg zwrtu wraz ze stswnymidsetkami. 6. Odpwiedzialnsc karn-skarbwa. Nabycie paliwa d szusta na pdstawie faktur, które sa niezgdne z rzeczywistscia raz pslugiwanie sie przez pdatnika takimi fakturami przed rganami pdatkwymi ' w ramach dknywania rzliczenia pdatku (przykladw VAT czy akcyzweg) mze prwadzic d dpwiedzialnsci za przestepstw lub wykrczenie skarbwe na pdstawie ustawy Kdeks kamy skarbwy, za c grzi kara grzywny (d 175 zl d 16,8mln zl), kara pzbawieniawlnscid 5 lat alb bie te kary lacznie. ' Pdbne knsekwencje pniesie pdatnik, który przez pdanie danych niezgdnych ze stanem rzeczywistym lub zatajenie rzeczywisteg stanu rzeczy wprwadza w blad wlasciwy rgan narazajac na nienalezny zwrt pdatkwej naleznsci publicznprawnej, w szczególnsci pdatku naliczneg w rzumieniu przepisów pdatku d twarów i uslug, pdatku akcyzwym, zwrt nadplaty lub jej zaliczenie na pczet zaleglsci pdatkwejlub biezacych alb przyszlychzbwiazanpdatkwych. Pslugiwanie sie nierzetelnymi fakturami mze stanwic pnadt czyn zabrniny pdlegajacykarze grzywny d 175zl d 16,8mln zl. Z klei nabycie leju palweg, bez wzgledu na t czy dknane w spsób legalny,.. czy tez nie, i jeg nastepne uzycie jak napedweg, zagrzne jest kara grzywny (d 175 zl d 16,8mln zl), kara pzbawienia wlnsci d 2 lat alb bu tym karm lacznie.

4 4 Pdsumwujac, ptencjalne zagrzenia dla rlnika z tytulu zakupu "nielegalneg" paliwa zdecydwanieprzewyzszajakrzysci,jakie mze n uzyskacz tytulu "atrakcyjnej" ceny jeg zakupu. Pwyzsze ilustruje nastepujacyprzyklad: Rlnik zakupil litrów "nielegalneg" leju napedweg.niespelniajaceg wymagan jaksciwych p cenie brutt 4,50 zl/l ( 50 grll nizszej niz w przypadku "legalneg" zakupu). Z teg tytulu rlnik uzyskuje zysk w wysksci500 zl. Jednczesniejednak rlnik mze pniesc straty w wysksci3.877 zl. Na kwte tych strat skladac sie beda: I) naleznscina rzecz Skarbu Panstwa,których mze dchdzicnaczelnikurzedu celneg: 1.797zl - pdatek akcyzwy,. 288 zl -plata paliwwa, 2) kwty zakwestinwanychdliczen czy zwrtu pdatku, przyslugujacych rlnikwi przy "legalnym" nabyciu:. 950 zl (zwrt pdatku akcyzweg), 842zl (dliczeniepdatkuvat). RYZYKO == 500 zl zl = zl Jednczesnienalezy pdkreslic, iz kwta straty mze byc znacznie wyzsza w przypadku m.in. gdy djdzie d nalzenia na rlnika bwiazku zaplaty pdatku "za sprzedawce' w drdze dpwiedzialnsci slidarnej czy tez d nalzenia na rlnika kary w drdze dpwiedzialnscikarnskarbwej. Pnadt wskazania wymaga, ze paliw pchdzacez niewiadmegzródla czest.. nie spelnia nnn jaksciwych, jednym bwiem z typwych prcederów uprawianych przez sby dpuszczajace sie szustw w brcie paliwami jest dbarwianie leju palweg pizy pmcy kwasu siarkweg i sprzedawanie g jak leju napedweg. W mmencie zakupu rlnik nie jest w stanie dróznic nabyteg dbarwineg leju palweg d leju napedweg. Inna metda jest ddawanie d leju palweg dpadów chemicznych lub tanich rzpuszczalnikówi sprzedazygjak leju napedweg.uzywanie takieg paliwa mze prwadzic d awarii silników maszyn rlniczych, a w knsekwencji skutkwac kniecznsciaprzeprwadzeniaksztwnychnaprawtych urzadzen. Majac na uwadze pwyzsze, nabywajac paliw w dbie nasilenia zjawiska szustw w sektrze paliwwym, rlnicy mga ustrzec sie uczestnictwa w takim prcederze w nastepujacyspsób:. bardz uwaznie dbierac kntrahentów,d których zakupiapaliw, dknywaczakupuw finnach niebudzacejwatpliwscirenmie, zawierac transakcje -umwy grupw, z wyznaczeniem lidera fachwca paliwwfinansweg, celem zmniejszenia ksztów biurkracji raz zapewnienia mzliwsci, negcjacji duzeg upustu, zawieractransakcjew biurze(najlepiejfinny sprzedajacejz udzialemjej wlasciciela lub szefa) w gdzinachpracy biura, unikac zakupu paliwa w przypadkugdy klicznsci,w jakich dbywa sie sprzedaz sa nietypwe i budza watpliwsci,

5 . 5 zawieractransakcje bezgtówkwe, w przypadku platnsci w fnnie gtówkwej nalezy upewnic sie, ze sba przy.imujaca naleznsc jest wskazana z imienia i nazwiska na dwdzie KP raz jest upwaznina przez sprzedawce d dbiru gtówki, w przypadku dknywania transakcji z udzialem psrednika zadac dwdów, ze sba pdajaca sie za psrednika mze wystepwac w imieniu sprzedawcy (umwa psrednictwa, telefn d sprzedawcy), zadac ryginalnych dkumentów (KRS, zaswiadczenie' wpisie d ewidencji dzialalnsci gspdarczej, REGON, NIP, kncesja), z których nalezy pewne dane wyntwac - celem sprawdzenia - nr dkumentu, data wydania, rgan wystawiajacy dkument, data waznsci d... d... - nawet zazadac kserkpii tych dkumentów), przy kazdej dstawie zadac prócz faktury bwiazkw swiadectwajaksci paliwa, które równiez nalezy pddac sprawdzeniu(telefnd wystawcy), sprawdzacczy sprzedawcypaliwa sa zarejestrwanymiczynnymi pdatnikami VAT, Sprawdzenie statusu pdmitu w VAT jest dstepne pd linkiem sprawdzac czy sprzedawcy paliwa sa wymienieni w prwadznym przez Ministra Finansów w frmie elektrnicznej wykazie pdmitów, które zlzyly kaucje gwarancyjna, sprawdzac czy sprzedawcy paliwa sa w bazie przedsiebirstwpsiadajacychkncesje w zakresie brtu paliwami. Baza przedsiebirstw psiadajacych kncesje znajduje sie na strnie internetwej Urzedu Regulacji Energetyki pd linkiem: me. gv.pl/bip/imprt/3 5,Baza-przedsiebirstw-psiadaiacych-kncesi e.html przy zakupieznaczacychilsci paliwapbracpróbkiw becnscidstawcyprzed zlaniem, które nalezy dbrze zabezpieczyc i zachwac d ewentualnych sprów (pbór próbek pwinien byc w miare fachwy i d wlasciwych naczyn). Pbrane próbki pzwla na cene czy sprzedawanepaliw spelnia nrmyjaksciwe (czyjeg zakupjest "bezpieczny" dla rlnika). Narastajacy prblem szustw w brcie paliwamijest niezwykle szkdliwy nie tylk dla budzetu panstwa, ale równiez dla znaczacych jeg knsumentów, w tym rlników, którzy nieswiadmie uczestniczac w prcederze naduzyc, mga narazic sie na pisane pwyzejnegatywne knsekwencje.,