PLAN OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 BIESZCZADY OPERAT OCHRONY ROŚLIN KRAKÓW spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wykonał zespół w składzie:

Transkrypt

1 PLAN OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 OPERAT OCHRONY ROŚLIN KRAKÓW 2014 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Wykonał zespół w składzie: mgr inż. Marcin Czerny (KRAMEKO sp. z o.o.) opracowanie wzoru operatu mgr inż. Marcin Kołodziej inwentaryzacja terenowa dr Marcin Bielecki inwentaryzacja terenowa mgr inż. Grzegorz Szewczyk inwentaryzacja terenowa mgr inż. Tomasz Kanclerski inwentaryzacja terenowa Opracowanie techniczne: mgr inż. Marcin Czerny (KRAMEKO sp. z o.o.) skład tekstu dr Marcin Bielecki skład tekstu, opracowanie merytoryczne mgr inż. Tadeusz Szmalec - opracowanie merytoryczne Wszelkie prawa autorskie do niniejszego wzoru są zastrzeżone na podstawie i w trybie Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 z późn. zm.)

2

3 Spis treści Spis treści A. WSTĘP Podstawa prawna sporządzenia operatu Historia poznania flory obszaru Natura 2000 Bieszczady Gatunki wymienione w załączniku II Dyrektywy siedliskowej...7 B. CHARAKTERYSTYKA ROŚLIN, BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA Dotychczasowe rozpoznanie Analiza dostępnych materiałów i ocena ich przydatności Inwentaryzacja Metodyka inwentaryzacji Metody inwentaryzacji roślin Metody inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Metody inwentaryzacji zagrożeń roślin Wyniki inwentaryzacji Wyniki inwentaryzacji roślin Wyniki inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Wyniki inwentaryzacji zagrożeń dla populacji roślin Zbiorcza charakterystyka oraz ocena stanu zachowania populacji roślin Charakterystyka populacji roślin Charakterystyka gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Charakterystyka siedlisk roślin Charakterystyka procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Charakterystyka zagrożeń dla populacji roślin Waloryzacja populacji roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Ocena znaczenia obszaru dla roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Ocena stanu ochrony roślin Ocena procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Ocena zagrożeń dla populacji roślin...18 C. OCHRONA ROŚLIN BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA Koncepcja ochrony Dotychczasowa ochrona Zaprojektowana ochrona (przedmioty, cele, priorytety, strefy i sposoby ochrony) Monitoring Zadania ochronne D. ZAŁĄCZNIKI Mapy Warstwy geometryczne...22 Spis tabel Tabela nr 1. Zestawienie i ocena przydatności dostępnych materiałów...9 Tabela nr 2. Zestawienie metod inwentaryzacji roślin...14 Tabela nr 3. Zestawienie metod inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin...14 Tabela nr 4. Zestawienie metod inwentaryzacji zagrożeń roślin...15 Tabela nr 5. Zestawienie zbiorcze gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej...16 Tabela nr 6. Zestawienie zbiorcze stanowisk roślin...16 Tabela nr 7. Zestawienie zbiorcze siedlisk roślin...16 Tabela nr 8. Zestawienie zbiorcze procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin...16 Tabela nr 9. Zestawienie zbiorcze zagrożeń dla populacji roślin

4 Spis treści Tabela nr 10. Zestawienie zbiorcze oceny znaczenia obszaru dla gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej...17 Tabela nr 11. Zestawienie zbiorcze oceny stanu ochrony roślin...17 Tabela nr Tabela nr 13. Zestawienie kryteriów oceny procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin...18 Tabela nr 14. Zestawienie oceny procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin...18 Tabela nr 15. Zestawienie kryteriów oceny zagrożeń dla populacji roślin...18 Tabela nr 16. Zestawienie oceny zagrożeń dla populacji roślin...18 Tabela nr 17. Zestawienie dotychczasowych sposobów ochrony i ich ocena...20 Tabela nr 18. Zestawienie przedmiotów, celów, priorytetów, stref i sposobów ochrony...20 Tabela nr 19. Warunki utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady...20 Tabela nr 20. Wskaźniki właściwego stanu ochrony gatunków roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Tabela nr 21. Zestawienie zasad monitoringu...20 Tabela nr 22. Zestawienie zadań ochronnych...21 Spis map Mapa 1. Mapa zagrożeń dla populacji roślin będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Mapa nr 2. Mapa oceny zagrożeń dla populacji roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Mapa nr 3. Mapa monitoringu roślin...20 Mapa nr 4. Mapa zadań ochronnych...21 Spis warstw geometrycznych 4

5 Wprowadzenie Wprowadzenie Plan Ochrony obszaru Natura 2000 PLC Bieszczady jest dokumentem technicznym, w którym określone zostały zasady postępowania ochronnego w stosunku do jego wartości przyrodniczych na okres 20-tu lat. W najprostszym ujęciu plan odpowiada na pytania: co?, gdzie?, kiedy? i jak? wykonywać, aby osiągnąć założone cele. Zanim jednak plan ochrony obszaru powstanie, należy dokonać analizy wszystkich jego cennych elementów (siedlisk przyrodniczych i gatunków będących przedmiotami jego ochrony) opracowując operaty tematyczne. Konstrukcja każdego z operatów tematycznych jest logicznym wywodem dostosowanym do wymogów obowiązującego prawa, który w sposób wyczerpujący uzasadnia jego końcowe wnioski. Odzwierciedla również przebieg prac inwentaryzacyjnych, studialnych i projektowych. Ogólny układ operatów 1. Charakterystyka: a) Dotychczasowe rozpoznanie: - zestawienie, analiza i ocena przydatności istniejących materiałów, - określenie zakresu uzupełniających prac inwentaryzacyjnych. b) Inwentaryzacja: - metodyka inwentaryzacji (przedmiotów ochrony, procesów i zagrożeń), - wyniki inwentaryzacji (przedmiotów ochrony, procesów i zagrożeń). c) Zbiorcza charakterystyka: - charakterystyka (przedmiotów ochrony, procesów i zagrożeń), - ocena (przedmiotów ochrony, procesów i zagrożeń). 2. Ochrona: a) Koncepcja ochrony: - dotychczasowa ochrona (zestawienie, analiza i ocena dotychczasowych sposobów ochrony), - zaprojektowana ochrona (przedmioty ochrony, cele ochrony, priorytety ochrony, strefy ochrony, sposoby ochrony), - monitoring. b) Zadania ochronne (rodzaje zadań ochronnych, lokalizacja zadań ochronnych, czas i intensywność wykonania zadań ochronnych, sposoby wykonania zadań ochronnych). Marcin Czerny KRAMEKO sp. z o.o. 5

6

7 A. WSTĘP A. WSTĘP 1. Podstawa prawna sporządzenia operatu Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 roku w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U nr 64 poz. 401). 2. Historia poznania flory obszaru Natura 2000 Bieszczady Rozdział w przygotowaniu. 3. Gatunki wymienione w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Na obszarze Natura 2000 Bieszczady przedmiotami ochrony wymienionymi w standardowym formularzu danych (SDF) są: Tocja karpacka (Tozzia alpina subsp. carpatica) gatunek górski, związany głównie z wilgotnymi i cienistymi lasami oraz górskimi ziołoroślami Adenostylion alliariae. Osiąga wysokość od 10 do 40 cm. Łodyga jest czterokanciasta, pod ziemią występuje kłącze okryte dość grubymi łuskami. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Owocem jest jednokomorowa, kulista torebka. Stanowiska z których podawany na obszarze Natura 2000 Bieszczady (z wyłączeniem Bieszczadzkiego Parku Narodowego) to Buk, Fereczeta, Duże Jasło, Małe Jasło (Kozłowska 2009). Na obszarze Natura 2000 Bieszczady prowadzony jest monitoring gatunku głównie na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Poza nim prowadzi się go także w Nadleśnictwie Stuposiany (gmina Lutowiska) w Parku Krajobrazowym Dolina Sanu. Ponikło kraińskie (Eleocharis carniolica) gatunek z rodziny ciborowatych, osiągający wysokość cm. Liście są bezblaszkowe, pochwiasto otaczają u nasady łodygi. Kwiaty są drobne, skupione na szczycie łodygi w kłosokształtnym kwiatostanie o długości około 13cm. Gatunek ten po raz pierwszy w naszym kraju został znaleziony przez Oklejewicza w 1997 r na terenie Beskidu Niskiego. Występuje na siedliska antropogenicznych, w miejscach mokrych. Z terenu Bieszczad opisywany był przez Kozaka i in. (2007) na stanowisku Habkowce oraz między Solinką a Roztokami Górnymi Na obszarze Natura 2000 Bieszczady prowadzony jest monitoring gatunku na 3 stanowiskach w Nadleśnictwie Cisna (gmina Cisna) w Ciśniańsko-Wetlińskim Parku Karajobrazowym. Rzepik szczeciniasty (Agrimonia pilosa) gatunek z rodziny różowatych o żółtych kwiatach i haczykowatych hypancjach. Od pozostałych, podobnych gatunków rzepika różni się piłkowaniem liści, które u tego gatunku nie występuje u nasady listków. Inne cech pozwalające go odróżnić to kombinacja cech dotycząca owłosienia łodygi i odgięcia haczyków na hypancjach. Gatunek występuje głównie w Polsce północno-wschodniej. Rośnie głónie na łąkach, przydrożach oraz zaroślach. Stanowiska z których podawany był ten gatunek na obszarze Natura 2000 Bieszczady (z wyłączeniem Bieszczadzkiego Parku Narodowego) to łąki między Kalnicą a Turzańskiem (Kowalczyk 2013) oraz Cisna, Dołżyca, Krzywe, Kalnica, Buk, Smerek, Wetlina, Łopienka (Zarzyka-Ryszka 2005). Na obszarze Natura 2000 Bieszczady prowadzony jest monitoring gatunku na 5 stanowiskach. Jedno z nich znajduje się w na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, dwa położone są w Nadleśnictwie Baligród (gmina Cisna i Baligród), jedno w Nadleśnictwie Lutowiska 7/26

8 A. WSTĘP (w gminie Lutowiska) i jedno w Nadleśnictwie Cisna (gmina Cisna). Dzwonek piłkowany (Campanula serrata) gatunek wysokogórski z rodziny dzwonkowatych, endemit karpacki. Osiąga wysokość do 50 cm. Łodyga jest wzniesiona, krótko owłosiona na kantach, liście na brzegu są ostro piłkowane. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Owocem jest jajowata torebka. Występuje na górskich łąkach, psiarach, borówczyskach i w ziołoroślach. Na obszarze Natura 2000 Bieszczady prowadzony jest monitoring gatunku na 8 stanowiskach. Wszystkie położone są na obszarze Biszczadzkiego Parku Narodowego. Widłoząb zielony (Dicranum viride) mszak głównie epifityczny, występujący na pniach drzew liściastych. Darnie są zbite, żywozielone, gametofity mają wysokość od 1 do 3 cm wysokości. Sporofity są wytwarzane bardzo rzadko, seta ma długość około 2 cm. Na obszarze Natura 2000 Bieszczady prowadzony jest monitoring gatunku na 5 stanowiskach. Cztery z nich położone są na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego, piąte znajduje się w gminie Cisna na terenie Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Karajobrazowego. Haczykowiec błyszczący Hamatocaulis vernicosus mszak związany z torfowiskami alkalicznymi. Tworzy najczęściej żółtozielone lub jasnozielone darnie. Gametofity mają wysokość od 6-10 cm, listki posiadają długi, charakterystycznie zagięty kończyk i są plisowane. Pozwala to odróżnić ten gatunek od podobnej limprichtii pośredniej Limprichtia cossonii. Na obszarze Natura 2000 Bieszczady jest prowadzony monitoring gatunku na 2 stanowiskach. Oba położone są na obszarze Biszczadzkiego Parku Narodowego. Poza gatunkami wymienionymi w SDF dodatkowo w ostatnich latach ukazały się w literaturze (Chachuła, Vončina 2012) informacje o występowaniu bezlistu okrywowego na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego. bezlist okrywowy Buxbaumia viridis mszak występujący pojedynczo lub w grupach. Posiada charakterystyczny sporofit wysokości około 12 mm, zakończony asymetryczną puszką. Mikroskopijne gametofity nie są zauważalne w terenie. Rośnie na próchniejącym drewnie świerkowym, jodłowym i bukowym. Występuje na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego na Połoninie Wetlińskiej w okolicach wsi Suche Rzeki. 8/26

9 B. CHARAKTERYSTYKA ROŚLIN, BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA Dotychczasowe rozpoznanie 1.1. Analiza dostępnych materiałów i ocena ich przydatności Informacje o występowaniu gatunków z II Dyrektywy Siedliskowej na terenie obecnego obszaru Natura 2000 pojawiły się już w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku. O tocji karpackiej Tozzia alpina subsp. carpatica z Bieszczad Zachodnich pisał Jasiewicz (1963), natomiast o dzwonku piłkowanym donosili w swych pracach Pałczyński (1962), Jasiewicz (1965), Pacyna i Piękoś (1968). Dane o występowaniu cennego dla Wspólnoty mszaka widłozęba zielonego Dicranum viride pojawiły się jeszcze wcześniej, bo już 1953 roku. Podawał go w swojej pracy pt Mchy Bieszczadów zachodnich Lisowski. Dużo informacji o występowaniu gatunków cennych dla Wspólnoty przyniósł wiek XXI, głównie za sprawą wejścia Polski do Unii Europejskiej i zobowiązania się naszego kraju do ochrony tych gatunków w ramach sieci Natrura W ciągu ostatniego dziesięciolecia ukazały się publikacje dostarczające informacji na temat występowania rzepika szczciniastego Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady (Kowalczyk 2013, Kozłowska 2012, Zarzyka-Ryszka 2005) oraz ponikła kraińskiego (Kozak i in. 2007, Paul 2004, 2012). Pojawiły się też nowe dane dotyczące występowania tocji karpackiej Kozłowska (2009), i widłozęba zielonego (Stebel 2004, 2012). W ostatnich latach na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego został stwierdzony cenny dla wspólnoty i nowy dla tego obszaru bezlist okrywowy Buxbaumia viridis (Chachuła, Vončina 2012). Szczegółowy wykaz publikacji wraz z oceną ich przydatności zawiera poniższa tabela. Tabela nr 1. Zestawienie i ocena przydatności dostępnych materiałów. 1 Autor Chachuła P., Vončina G. Rok publikacji Jasiewicz A Jasiewicz A Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.) 2001 Tytuł The discovery of Buxbaumia viridis (Bryophyta, Buxbaumiaceae) in the Bieszczady National Park. Rodzaj Tozzia L. [w:] Pawłowski B. (red.) Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. 10. Rośliny naczyniowe Bieszczadów Zachodnich. The Vascular Plant of the Western Bieszczady Mts (East Carpathians). Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wydawnictwo Roczniki Bieszczadzkie 18: PWN Warszawa Kraków, s Monogr. Bot. 20: Instytut Botaniki im. W. SzaferaPAN i Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków. Analiza i ocena przydatności do sporządzenia opracowania występowaniu Buxbaumia viridis na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Tozzia alpina subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Campanula serrata oraz Tozzia alpina subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu naturowych gatunków roślin naczyniowych na obszarze Natura 2000 Bieszczady 9

10 Autor Rok publikacji Tytuł Wydawnictwo Analiza i ocena przydatności do sporządzenia opracowania 5 Korzeniak J., Krause R, Wróbel S., Kalemba A Raport z monitoringu GIOŚ dliska/2013/wyniki_monitoringu _roslin_4070.pdf GIOŚ Publikacja zawiera dane dotyczące monitoringu dzwonka piłkowanego w Polsce 6 Kowalczyk T Interesujące gatunki roślin naczyniowych Pogórza Leskiego (Karpaty Wschodnie). Roczniki Bieszczadzkie 21: nowych stanowiskach Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady 7 Kozak M., Nobis A., Nobis M., Oklejewicz K., Paul W Ponikło kraińskie Eleocharis carniolica W. D. J. Koch. [w:] Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Czerwona Księga Karpat Polskich. Rośliny naczyniowe. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, s występowaniu Eleocharis carniolica na obszarze Natura 2000 Bieszczady 8 Kozłowska K Kozłowska K Rzadkie i interesujące gatunki roślin naczyniowych w SE części Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego (Bieszczady Zachodnie). Flora roślin naczyniowych i zagadnienia geobotaniczne południowej części zlewni Solinki (Bieszczady Zachodnie). Fragm. Flor. et Geobot. Pol (2): Praca doktorska wykonana w Instytucie Botaniki UJ, (mskr.). występowaniu Tozzia alpina L. subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady nowych stanowiskach Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady 10 Lisowski S Mchy Bieszczadów Zachodnich. 11 Mitka J Oklejewicz K Pacyna A., Piękoś H Pałczyński A Paul W Paul W Tocja karpacka. ozzia alpina L. subsp. carpatica (Woł.) Pawł. & Jasiewicz. [w:] [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. Eleocharis carniolica (Cyperaceae) a species new to Poland. Rozmieszczenie Campanula serrata (Kit. ap. Schult.) Hendrychw Polsce. Łąki i pastwiska w Bieszczadach zachodnich. Prace Komisji Biol. PTPN 17(3): GIOŚ, Warszawa, s Fragm. Flor. Geobot. 42(1): Fragm. Flor. Geobot. 14: Roczn. Nauk Roln. Ser. D. 99: Eleocharis carniolica W. D. J. Koch. Ponikło kraińskie. [w:] Sudnik-Wójcikowska B.,Werblan- Ministerstwo Środowiska, Jakubiec H. (red.) Poradnik Warszawa, s ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Ponikło kraińskie. Eleocharis carniolica W. D. J. Koch. [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. GIOŚ, Warszawa, s występowaniu Dicranum viride na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Tozzia alpina L. subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Eleocharis carniolica na obszarze Beskidu Niskiego. występowaniu Campanula serrata na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Campanula serrata na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Eleocharis carniolica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Eleocharis carniolica na obszarze Natura 2000 Bieszczady 10

11 Autor 17 Piękoś-Mirkowa H Piękoś-Mirkowa H Piękoś-Mirkowa H., Kalemba A., Korzeniak J., Krause R., Mitka J., Szypuła W. Piękoś-Mirkowa H., Zarzyka-Ryszka M., Krause R., Kucharzyk S., Mitka J., Ociepa A. M. Rogała D., Marcela A. (red.) Rok publikacji Stebel A Stebel A Stebel A Stebel A Tytuł Wydawnictwo Campanula serrata (Kit.) Hendrych. Dzwonek piłkowany, (dzwonek lancetowaty). [w:] Sudnik-Wójcikowska B.,Werblan- Ministerstwo Środowiska, Jakubiec H. (red.) Poradnik Warszawa, s ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Tozzia alpina L. subsp. carpatica (Woł.) Pawł. & Jasiewicz. Tocja alpejskakarpacka. [w:] Sudnik- Wójcikowska B.,Werblan- Jakubiec H. (red.) Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Dzwonek piłkowany (dzwonek lancetowaty) Campanula serrata (Kit.) Hendrych. [w:] Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Czerwona Księga Karpat Polskich. Rośliny naczyniowe. Tocja karpacka Tozzia alpina L. subsp. carpatica (Woł.) Pawł. & Jasiewicz. [w:] Mirek Z., Piękoś- Mirkowa H. (red.). Czerwona Księga Karpat Polskich. Rośliny naczyniowe. Obszary Natura 2000 na Podkarpaciu Ministerstwo Środowiska, Warszawa, s Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, s Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, s Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rzeszów, s Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb. Widloząb zielony. [w:] Sudnik-Wójcikowska B.,Werblan- Ministerstwo Środowiska, Jakubiec H. (red.) Poradnik Warszawa, s ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Drepanocladus vernicosus (Mitt.) Warnst. Sierpowiec błyszczący (haczykowiec błyszczący). [w:] Sudnik-Wójcikowska B.,Werblan- Ministerstwo Środowiska, Jakubiec H. (red.) Poradnik Warszawa, s ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Widłoząb zielony. Dicranum viride (Sull. & Lesq) Lindb. [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. Haczykowiec błyszczący. Hematocaulis vernicosus (Mitt.) Hedenäs. [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. GIOŚ, Warszawa, s GIOŚ, Warszawa, s Analiza i ocena przydatności do sporządzenia opracowania występowaniu Campanula serrata na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Tozzia alpina subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Campanula serrata na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Tozzia alpina L. subsp. carpatica na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu naturowych gatunków roślin naczyniowych oraz mszaków na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Dicranum viride na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Drepanocladus vernicosus na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Dicranum viride na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Hematocaulis vernicosus na obszarze Natura 2000 Bieszczady 11

12 26 27 Autor Stebel A., Żarnowiec J. Sudnik-Wójcikowska B. Rok publikacji Szary A Vončina G Wołkowycki D., Zarzyka-Ryszka M. Zarzycki K., Szeląg Z Zarzyka-Ryszka M Zarzyka-Ryszka M., Nobis A., Nobis M., Kozak M., Paul W., Mróz W. Żarnowiec J., Stebel A., Ochyra R Tytuł Materialy do flory mchów Bieszczadów Zachodnich (Karpaty Wschodnie). Agrimonia pilosa Ledeb. Rzepik szczeciniasty. [w:] Sudnik- Wójcikowska B.,Werblan- Jakubiec H. (red.) Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 9. Wydawnictwo Roczniki Bieszczadzkie 18: Ministerstwo Środowiska, Warszawa, s Dynamika dzwonka piłkowanego Campanula serrata i innych gatunków zielnych na Roczniki Bieszczadzkie, Nr powierzchniach doświadczalnych 19. w obszarze dolin Bieszczadzkiego Parku Narodowego Bezlist okrywowy. Buxbaumia viridis (Moug. ex Lam. & DC.) Brid. ex Moug. & Nestl. [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. GIOŚ, Warszawa, s Rzepik szczeciniasty. Agrimonia pilosa Ledeb. [w:] Perzanowska J. (red.). Monitoring gatunków GIOŚ, Warszawa, s roślin. Przewodnik metodyczny. Część II. Red list of the vascular plants in Poland. [w:] Mirek Z., Zarzycki W. Szafer Insitute of Botany, K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.) Polish Academy of Sciences, Red list of Plants and Fungi in Kraków: Poland. Agrimonia pilosa (Rosaceae) w Beskidzie Niskim (Karpaty Zachodnie). Rzepik szczeciniasty Agrimonia pilosa Ledeb. [w:] Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Czerwona Księga Karpat Polskich. Rośliny naczyniowe. Threatened moss species in the Polish Carpathians in the light of a new Red-list of mosses in Poland. [w:] Stebel A., Ochyra R. (red.) Bryological studies in Western Carpathians. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 12: Analiza i ocena przydatności do sporządzenia opracowania występowaniu Dicranum viride na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady Publikacja zawiera informacje o populacji dzwonka piłkowanego w BdPN występowaniu Buxbaumia viridis na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady stopniu zagrożenia roślin naczyniowych na obszarze Natura 2000 Bieszczady występowaniu Agrimonia pilosa na obszarze Natura 2000 Bieszczady Instytut Botaniki im. W. występowaniu Agrimonia pilosa na Szafera PAN, Kraków, s obszarze Natura 2000 Bieszczady 192. Wydawnictwo Sorus, Poznań, s stopniu zagrożenia mszaków na obszarze Natura 2000 Bieszczady 2. Inwentaryzacja Przedmiotem prowadzonej inwentaryzacji były gatunki roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Celem inwentaryzacji było uzyskanie informacji o ich występowaniu, rozmieszczeniu, stopniu zachowania, zagrożeniach oraz perspektywach ochrony. Inwentaryzacja terenowa, którą poprzedziła gruntowna analiza materiałów bibliograficznych oraz danych geometrycznych, trwała od sierpnia do października 2014 r. Została przeprowadzona na terenie trzech Nadleśnictw: Komańcza, Baligród oraz Cisna i była połączona z inwentaryzacją 12

13 siedlisk przyrodniczych. W terenie zostały sprawdzone następujące stanowiska znane z literatury: stanowiska rzepika szczeciniastego Agrimonia pilosa: stanowisko między Kalnicą a Turzańskiem oraz Cisna, Dołżyca, Krzywe, Kalnica, Buk. stanowiska ponikła kraińskiego Eleocharis carniolica: Habkowce oraz stanowisko między Solinką a Roztokami Górnym stanowiska tocji karpackiej Tozzia alpina subsp. carpatica: Buk, Fereczeta, Duże Jasło, Małe Jasło. W sumie zweryfikowano 16 stanowisk, badając przy tym obszar około 674 ha. Inwentaryzacja terenowa polegała na penetracji miejsc w których gatunek mógł występować. Wybór tych miejsc wynikał z uwzględnienia wymagań siedliskowych gatunku którego poszukiwano. Oprócz wyżej wymienionych stanowisk podczas inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych cały czas zwracano uwagę na potencjalne występowanie wszystkich gatunków cennych dla Wspólnoty Metodyka inwentaryzacji Metody inwentaryzacji roślin Metodykę inwentaryzacji roślin oparto w znacznym stopniu o metodykę GIOŚ przedstawioną w poradniku Monitoring gatunków roślin. Została ona nieznacznie zmodyfikowana i dostosowana do przedmiotu i celu badań. Prace inwentaryzacyjne podzielono na kilka etapów. W pierwszym etapie zebrano informacje o występowaniu gatunków roślin będących przedmiotami ochrony. Uzyskano je głównie z literatury, oraz danych geometrycznych udostępnionych m.in przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Rzeszowie oraz Nadleśnictwa położone w obrębie obszaru Natura 2000 Bieszczady. Posłużyło to do wyznaczenia stanowisk oraz wytypowania prawdopodobnych miejsc występowania gatunków. Na tej podstawie powstała geometryczna baza lokalizacji stanowisk z literatury, która została naniesiona na mapy w skali 1: Z map tych korzystano podczas inwentaryzacji terenowych. Polegała ona na dokładnym sprawdzeniu wszystkich podanych stanowisk, a także miejsc w których istniało zwiększone prawdopodobieństwo występowania roślin cennych dla Wspólnoty. Inwentaryzacja roślin połączona zwykle była z inwentaryzacją siedlisk przyrodniczych, podczas kartowania których cały czas zwracano uwagę na potencjalne występowanie gatunków naturowych. Po stwierdzeniu gatunku w terenie, przystępowano do zbierania na stanowisku potrzebnych danych. Posługiwano się w tym celu formularzem do obserwacji terenowych, który powstał w oparciu o wzór zaproponowany w przewodniku Monitoring gatunków roślin. W formularzu notowano ogólne dane o stanowisku, takie jak położenie i powierzchnię, sporządzano zwięzły opis pozwalający na identyfikację stanowiska w terenie, przeprowadzano charakterystykę siedliska, notowano informacje o gatunku na stanowisku, a także datę obserwacji i obserwatora. Główną część formularza służyła do zapisu wskaźników i ich oceny. Karty dla poszczególnych roślin różniły się liczbą i rodzajem opisywanych wskaźników. Wskaźniki opisywano słownie lub za pomocą wartości liczbowych, a ich ocenę przeprowadzono w trójstopniowej skali (FV, U1, U2) na podstawie wytycznych przewodnika Monitoring gatunków roślin. Ocena wskaźników miała 13

14 wpływ na ocenę dwóch parametrów: populacji i siedliska. Część z opisywanych wskaźników miała podstawowe znaczenie do oceny tych dwóch parametrów. Były to tak zwane wskaźniki kardynalne. Wśród nich najczęściej wymieniane były te dotyczące liczebności, powierzchni, udziału gatunków ekspansywnych, ocienienia. Najniższa zanotowana wartość danego wskaźnika kardynalnego często wpływała na ocenę całego parametru. Trzeci oceniany parametr stanowiły perspektywy ochrony. Ocena wszystkich parametrów składała się na ocenę końcową. Podobnie, jak w przypadku wskaźników kardynalnych, cała końcowa ocen była zależna od najniższej oceny któregoś z parametrów. Na formularzach terenowych notowano również informację o aktualnych oddziaływaniach na gatunek i jego siedlisko na stanowisku oraz informacje o zagrożeniach. Oceniano ich intensywność w trójstopniowej skali: silne, średnie, słabe oraz wpływ: pozytywny,obojętny, negatywny. Notowano również informacje dodatkowe takie jak inne wartości przyrodnicze, gatunki obce, wykonywane działania ochronne i ocena ich skuteczności oraz propozycja wprowadzenia działań ochronnych i sposobów monitoringu (bądź jego utrzymania).w przypadku stwierdzenia gatunku cennego dla Wspólnoty, którego identyfikacja w terenie była utrudniona lub mogło wystąpić ryzyko pomyłki (np. Dicranum viride, Hamatocaulis vernicosus, Agrimonia pilosa) zbierano materiał zielnikowy w celu późniejszej weryfikacji w pracowni. Ostatnim etapem pracy na stanowisku było sporządzenie dokumentacji fotograficznej. Po zebraniu danych terenowych przystąpiono do opracowywania materiałów. Powstała baza danych geometrycznych wraz z atrybutami oceny poszczególnych parametrów i oceną końcową. Przystąpiono też do pisania operatu ochrony flory. 14

15 Tabela nr 2. Zestawienie metod inwentaryzacji roślin Przedmiot inwentaryzacji (gatunek lub ich grupa, siedlisko lub ich grupa) Miejsce inwentaryzacji Czas, intensywność inwentaryzacji Metoda inwentaryzacji Opis metody inwentaryzacji LP PRZED_INW MIEJ_INW CZAS_INW CD_MET_INW OPIS_INW 1. Analiza dostępnych materiałów dotyczących stanowisk. 2. Budowa geometrycznej bazy lokalizacji stanowisk według dostępnych informacji. 1 Gatunki roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej Weryfikacja stanowisk: Buk, Fereczeta, Duże Jasło, Małe Jasło, Habkowce, stanowisko między Solinką a Roztokami Górnym, stanowisko między Kalnicą a Turzańskiem oraz Cisna, Dołżyca, Krzywe, Kalnica, Buk. Inwentaryzacja roślin połączona z inwentaryzacją siedlisk: obszar Nadleśnictw: Komańcza, Cisna, Lutowiska. Sierpieńpaździernik 2014 roku Obserwacyjna 4. Przygotowanie map w skali 1:10000 do prac terenowych z zaznaczonymi lokalizacjami stanowisk. 5. Penetracja stanowisk. W przypadku stwierdzenia gatunku z złącznika II Dyrektywy siedliskowej zebranie danych przy pomocy formularza do obserwacji terenowych. Sporządzenie dokumentacji fotograficznej. 6. Prowadzenie inwentaryzacji roślin wspólnie z inwentaryzacją siedlisk. 7. Budowa geometrycznej bazy danych stanowisk wraz z atrybutami oceny poszczególnych parametrów i oceną ogólną Metody inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Procesy i zmiany zachodzące w populacjach roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej opisano na podstawie dostępnej literatury oraz prac inwentaryzacyjnych. Porównywanie zebranych dany pozwoliło wyciągnąć wnioski o dynamice i tendencjach rozwojowych populacji oraz pomogło lepiej ocenić zagrożenia i perspektywy ochrony populacji. 15

16 Tabela nr 3. Zestawienie metod inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Przedmiot inwentaryzacji (proces, zmiana zachodząca w populacjach roślin lub ich siedliskach) Miejsce inwentaryzacji Czas, intensywność inwentaryzacji Metoda inwentaryzacji Opis metody inwentaryzacji LP PRZED_INW_PROC MIEJ_INW_PROC CZAS_INW_PROC CD_MET_INW_PROC OPIS_INW_PROC 1 Procesy i zmiany zachodzące w populacjach gatunków roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej obszar Nadleśnictw: Komańcza, Cisna, Lutowiska. Sierpień-październik 2014 Obserwacja terenowa. Porównywanie danych. Analiza literatury, danych geometrycznych, informacji ustnych. Zbieranie danych terenowych. Porównywanie danych i wyciąganie wniosków o zmianach i procesach Metody inwentaryzacji zagrożeń roślin Identyfikacja zagrożeń opierała się na własnych obserwacjach prowadzonych w trakcie badań terenowych a także na danych publikowanych, danych geometrycznych oraz uzyskanych informacjach ustnych (m.in. od pracowników Lasów Państwowych). W wyniku analizy tych materiałów określono zagrożenia dla populacji gatunków cennych dla Wspólnoty i ich siedlisk. Tabela nr 4. Zestawienie metod inwentaryzacji zagrożeń roślin Przedmiot inwentaryzacji (zagrożenie, grupa zagrożeń) Miejsce inwentaryzacji Czas, intensywność inwentaryzacji Metoda inwentaryzacji Opis metody inwentaryzacji LP PRZED_INW_ZAGR MIEJ_INW_ZAGR CZAS_INW_ZAGR CD_MET_INW_ZAGR OPIS_INW_ZAGR 1 Zagrożenia populacji i siedlisk gatunków roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej obszar Nadleśnictw: Komańcza, Cisna, Lutowiska. Sierpień-październik 2014 Obserwacja terenowa. Analiza literatury i dostępnych danych Notowanie zagrożeń zaobserwowanych w trakcie prowadzenia inwentaryzacji. Wykonanie dokumentacji fotograficznej. Analiza literatury, danych geometrycznych, informacji ustnych Wyniki inwentaryzacji Wyniki inwentaryzacji roślin W trakcie prac inwentaryzacyjnych prowadzonych w okresie od sierpnia do października w 2014 roku zweryfikowano 16 stanowisk znanych z literatury (obszar około 674 ha). Było to 10 stanowisk rzepika szczeciniastego Agrimonia pilosa (obszar około 511 ha), 2 stanowiska ponikła kraińskiego Eleocharis carniolica (obszar około 96 ha) oraz 4 stanowiska tocji karpackiej Tozzia alpina subsp. Carpatica (obszar około 77ha). Stanowisk tych niestety nie udało się potwierdzić. 16

17 Powody tego były różne. W przypadku rzepika szczeciniastego głównym powodem była późna pora roku w której prowadzono badania. Gatunek ten na obszarze Natura 2000 Bieszczady, był podawany głównie z łąk. W czasie gdy prowadzono jego inwentaryzację duża część łąk była już wykoszona, a sam gatunek był w stanie po przekwitnięciu. Utrudniało to jego odszukanie. W przypadku ponikła kraińskiego główny wpływ miała efemeryczność jego siedlisk. Był on tu podawany z błotnistych dróg leśnych. Gatunek ten tworzy też zwykle niewielkie populacje i rzadko utrzymuje się w jednym miejscu, co dodatkowo utrudnia jego zlokalizowanie. W przypadku tocji karpackiej głównym powodem było zbyt późne prowadzenie poszukiwań. Gatunek ten kwitnie zwykle od czerwca do sierpnia zaś jej inwentaryzacja prowadzona była we wrześniu i na początku października. Dodatkowo na niepowodzenie mogło wpłynąć początkowe, niepełne rozpoznanie specyfiki warunków siedliskowych w tym terenie. W trakcie badań terenowych nie odnotowano też żadnego nowego stanowiska gatunku cennego dla Wspólnoty mimo prowadzenia inwentaryzacji roślin łącznie z inwentaryzacją siedlisk. Kontynuowanie inwentaryzacji gatunków cennych dla Wspólnoty będzie prowadzone, z jeszcze większym nasileniem, w sezonie wegetacyjnym Dodatkowo, wszystkie podane stanowiska, gdzie nie potwierdzono w roku 2014 występowania gatunków naturowych, będą powtórnie przebadane Wyniki inwentaryzacji procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Rozdział w przygotowaniu Wyniki inwentaryzacji zagrożeń dla populacji roślin Rozdział w przygotowaniu. 17

18 3. Zbiorcza charakterystyka oraz ocena stanu zachowania populacji roślin 3.1. Charakterystyka populacji roślin Charakterystyka gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Rozdział w przygotowaniu. Poniżej zamieszczono przykład tabeli, która będzie wykorzystana do przygotowania zestawień zbiorczych na potrzeby operatu. Tabela nr 5. Zestawienie zbiorcze gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Gatunek (nazwa polska) Liczebność w Parku (szt. lub jednostka podana) Liczebność w Parku (przedział w szt.) Najczęściej zajmowane siedliska Kod gatunku NATURA 2000 Gatunek o priorytetowym znaczeniu LP CD_PGAT_POL CD_LICZ CD_LICZ_PRZEDZ CD_RODZ_SIEDL CD_KG_N2 CD_PRIOR Tabela nr 6. Zestawienie zbiorcze stanowisk roślin Gatunek (nazwa polska) Liczebność w Parku (szt. lub jednostka podana) Najczęściej zajmowane siedliska Liczba stanowisk Rodzaj ochrony gatunkowej* Kategoria zagrożenia przyjęta w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin ** Status międzynarodowy (IUCN)*** LP CD_PGAT_ POL CD_LICZ CD_RODZ_SIEDL L_STAN CD_OCH_GAT CD_PCKZ CD_ST_INTER Charakterystyka siedlisk roślin Tabela nr 7. Zestawienie zbiorcze siedlisk roślin Rodzaj siedliska Gatunki charakterystyczne dla siedliska Syntetyczna charakterystyka siedliska LP CD_R_SIEDL GRUP_ROS SYNT_OPIS 18

19 Charakterystyka procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Tabela nr 8. Zestawienie zbiorcze procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Proces lub zmiana Przedmiot ochrony, którego zmiana dotyczy Charakter zmiany Opis procesu LP PROC GRUP_KLIM CD_PROC_CHAR PROC_OPIS Charakterystyka zagrożeń dla populacji roślin Rozdział w przygotowaniu. Mapa 1. Mapa zagrożeń dla populacji roślin będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Tabela nr 9. Zestawienie zbiorcze zagrożeń dla populacji roślin Lp Zagrożenie Zagrożone gatunki roślin Źródło zagrożenia Występo wanie zagrożen ia Miejsce występowania zagrożenia Skutki zagrożenia Opis zagrożenia LP ZAGR GRUP_ROS CD_ZAGR_ZR OD CD_ZAGR_ WYST ZAGR_MIEJCE ZAGR_SKUT ZAGR_OPIS 3.2. Waloryzacja populacji roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Ocena znaczenia obszaru dla roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Tabela nr 10. Zestawienie zbiorcze oceny znaczenia obszaru dla gatunków roślin wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej Populacja w obszarze Ocena obszaru Grupa Kod gatunku Nazwa gatunku Wrażli wość danyc h (S) Zanik gatunk u (NP) Typ popula cji Minim alna wielko ść popula cji Maksy malna wielko ść popula cji Jednos tka Kateg oria liczebn ości Jakość danyc h Ocena popula cji Stan zacho wania Izolacj a Ocena ogólna 19

20 Ocena stanu ochrony roślin Tabela nr 11. Zestawienie zbiorcze oceny stanu ochrony roślin Kod gatunku Gatunek nazwa polska Gatunek nazwa łacińska Ocena parametru populacja Ocena parametru siedlisko Ocena parametru perspektywy ochrony Ocena globalna Poniżej przedstawiono ocenę stanu ochrony gatunków roślin NATURA 2000 z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Tabela nr 12. Parametr Wskaźnik Charakterystyka Kod oceny Kod oceny razem Populacja Siedlisko Perspektywy zachowania Ocena ogólna Ocena procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Rozdział w przygotowaniu. Tabela nr 13. Zestawienie kryteriów oceny procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin 20

21 Ocena procesu, zmiany Kryteria oceny procesu, zmiany LP CD_OCENA_PROC OCENA_PROC_KRYTER 1 Korzystny Proces powodujący zwiększenie się populacji, której wielkość jest mniejsza od właściwej lub proces zwiększający zmienność genetyczną gatunku. Wpływ na gatunek spowoduje wzrost populacji tego gatunku w wyniku czego może następować dyspersja osobnicza na nowe tereny lub zwiększanie liczebności populacji w obecnym areale występowania. Jednak czynnik taki musi być czynnikiem nie antropogenicznym. 2 Obojętny Wpływ na gatunek nie spowoduje wzrostu ani zmniejszenia się liczebności. W zależności od roku liczebności gatunku może wykazywać niewielkie fluktuacje liczebności spowodowane innymi naturalnymi czynnikami. 3 Niekorzystny Wpływ na gatunek spowoduje spadek liczebności populacji w wyniku czego gatunek zmniejsza swój areał występowania lub zróżnicowanie struktury genetycznej. Tabela nr 14. Zestawienie oceny procesów i zmian zachodzących w populacjach roślin Proces, zmiana Gatunek, grupa gatunków, których zmiana, proces dotyczy Ocena procesu, zmiany LP PROC GRUP_ROS CD_OCENA_PROC Ocena zagrożeń dla populacji roślin Rozdział w przygotowaniu. Tabela nr 15. Zestawienie kryteriów oceny zagrożeń dla populacji roślin Ocena zagrożenia Kryteria oceny zagrożenia LP CD_OCENA_ZAGR OCENA_ZAGR_KRYTER 1 Duże Zagrożenie silnie oddziaływające na populacje roślin, zmniejszające ich liczebność do eksterminacji włącznie bądź wpływające negatywnie na jakość siedliska, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia liczebności i kondycji populacji gatunku. Zagrożenia powodujące zmniejszanie się liczebności populacji gatunków o każdej wartości, oddziałujące na powyżej 50% wielkości populacji. Zagrożenie ciągłe, oddziałujące na znaczną część populacji gatunku w skali obszaru o każdej wartości lub zagrożenie oddziałujące na znaczną część populacji kilku gatunków. 21

22 Ocena zagrożenia Kryteria oceny zagrożenia 2 Średnie Zagrożenie średnie, wpływające na liczebności populacji roślin tylko lokalne bądź chwilowo oddziałujące na powyżej 50% wielkości populacji, występujące sporadycznie mogące wpływać niekorzystnie na zasiedlane przez nie siedlisko. 3 Niewielkie Zagrożenie niewielkie, występujące nieregularnie na małym obszarze, nie powodujące widocznych zmian w liczebności populacji, strukturze wiekowej i zasiedlanym siedlisku. Zagrożenie oddziałujące na niewielką część populacji gatunków, poniżej 5%. Tabela nr 16. Zestawienie oceny zagrożeń dla populacji roślin Lp. Zagrożenie Zagrożone rośliny Ocena zagrożenia LP ZAGR GRUP_ROS CD_OCENA_ZAGR Mapa nr 2. Mapa oceny zagrożeń dla populacji roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady 22

23 C. OCHRONA ROŚLIN BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 C. OCHRONA ROŚLIN BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA Koncepcja ochrony 1.1. Dotychczasowa ochrona Rozdział w przygotowaniu. Tabela nr 17. Zestawienie dotychczasowych sposobów ochrony i ich ocena Przedmiot ochrony Sposób ochrony Ocena sposobu ochrony Uzasadnienie oceny sposobu ochrony LP OCHR_PRZED OCHR_POMYSL OCHR_POMYSL_OCENA OCHR_UZASAD_OCENA Zaprojektowana ochrona (przedmioty, cele, priorytety, strefy i sposoby ochrony) Rozdział w przygotowaniu. Tabela nr 18. Zestawienie przedmiotów, celów, priorytetów, stref i sposobów ochrony Przedmiot ochrony Cel ochrony Priorytet ochrony Sposób ochrony Strefa ochrony LP OCHR_PRZED OCHR_CEL OCHR_PRIOR OCHR_POMYSL OCHR_STREF 1 Tabela nr 19. Warunki utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Gatunek Kod gatunku Warunki utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu gatunków Tabela nr 20. Wskaźniki właściwego stanu ochrony gatunków roślin, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Bieszczady Gatunek Kod gatunku Wskaźnik właściwego stanu ochrony gatunku 1 23

24 C. OCHRONA ROŚLIN BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 Gatunek Kod gatunku Wskaźnik właściwego stanu ochrony gatunku Monitoring Rozdział w przygotowania. Tabela nr 21. Zestawienie zasad monitoringu Przedmiot monitoringu Miejsce monitoringu Czas i intensywność monitoringu Opis zasad monitoringu LP MONIT_PRZED MONIT_LOK MONIT_CZAS MONIT_OPIS 1 Mapa nr 3. Mapa monitoringu roślin 24

25 C. OCHRONA ROŚLIN BĘDĄCYCH PRZEDMIOTAMI OCHRONY OBSZARU NATURA Zadania ochronne Rozdział w przygotowaniu. Tabela nr 22. Zestawienie zadań ochronnych Rodzaj zadania ochronnego Lokalizacja zadania ochronnego Zakres zadania ochronnego czas wykonania zadania ochronnego Zakres zadania ochronnego sposób wykonania zadania ochronnego Mapa nr 4. Mapa zadań ochronnych 25

26 D. ZAŁĄCZNIKI D. ZAŁĄCZNIKI 1. Mapy 2. Warstwy geometryczne 26