KUL. Wydział Filozofii. filozofia teoretyczna przyrody kulturoznawstwo. Lubelski Jana Pawła II

Transkrypt

1 KUL Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Wydział Filozofii filozofia teoretyczna przyrody kulturoznawstwo

2 2 Projekt i opracowanie: Dział Informacji i Promocji KUL, oinfo@kul.pl

3 Studia na Wydziale Filozofii KUL Wydział Filozofii KUL jest żywym spadkobiercą Lubelskiej Szkoły Filozofii Klasycznej, której twórcami byli: Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II; profesor Stefan Swieżawski, znakomity historyk filozofii, kultury średniowiecznej i renesansu; o. profesor Mieczysław A. Krąpiec, którego twórczość stanowi znaczący wkład we wszystkie dziedziny problematyki filozoficznej; epistemolog profesor Antoni B. Stępień oraz logicy: profesorowie ks. Stanisław Kamiński i Ludwik Borkowski. Jest to miejsce integralnego kształcenia w zakresie filozofii uprawianej autonomicznie w stosunku do nauk szczegółowych w ramach filozofii teoretycznej, jak również studiowania filozofii w kontekście nauk przyrodniczych filozofia przyrody. Na kulturoznawstwie zaś można poznać korzenie kulturowe Europy, zapoznać się gruntownie z dialogiem międzyreligijnym, tak cenionym przez Jana Pawła II. Wydział Filozofii KUL przystąpił do prestiżowego programu Akademia Artes Liberales. Umożliwia on odbywanie interdyscyplinarnych studiów równolegle na kilku uczelniach i zapewnia wybitnie uzdolnionym młodym ludziom zdobycie wszechstronnego wykształcenia oraz poświadczonego przez sześć uczelni dyplomu. Wydział uzyskał również najwyższy Certyfikat Jakości Kształcenia przyznawany przez Uniwersytecką Komisję Akredytacyjną. 3

4 FILOZOFIA Tryby studiów I stopnia (licencjackie) stacjonarne, które można kontynuować w formie studiów II stopnia (uzupełniających magisterskich), III stopnia (doktoranckie) stacjonarne i niestacjonarne. Są takie aspekty szeroko pojętej rzeczywistości, które nie poddają się metodom badawczym, właściwym naukom szczegółowym (nauki przyrodnicze, ściśle humanistyczne, ekonomiczne, techniczne, itp.). Problemy z nimi związane są natomiast podejmowane na gruncie filozofii, która usiłuje odpowiedzieć m.in. na następujące pytania: Jak racjonalnie wytłumaczyć początek wszechświata? Jak racjonalnie, bez odwołania się do wierzeń religijnych, uzasadnić obowiązywalność norm moralnych? Czy dobro człowiek poznaje, czy ustanawia? Jakie role w kształtowaniu moralności poszczególnych ludzi, odgrywa społeczeństwo? Czy jest jedna logika? Czy i jeżeli tak jaką rolę w odpowiedzi na te pytania może odegrać filozofia przyrody i nauk przyrodniczych? Czy prawa logiki stwierdzają obiektywne związki, zachodzące między stanami rzeczy (faktami, zdarzeniami)? Odpowiedzi na wyżej wymienione pytania dostarczają podstaw do skonstruowania racjonalnego światopoglądu, wyrabiają u ludzi krytycyzm. Człowiek bezkrytyczny nigdy 4

5 nie będzie moralny, nie będzie osobą, która dobrze służy drugiemu człowiekowi i swojemu państwu. Studia filozoficzne dają możliwość zarówno stawiania tych pytań, jak i poszukiwania na nie odpowiedzi. Kształcą umiejętności krytycznego i analitycznego myślenia, uczą orientacji w różnych dziedzinach życia społecznego, przygotowują do działania w przedsięwzięciach interdyscyplinarnych oraz do pełnienia różnych ról społecznych. Mogą stanowić także uzupełnienie studiów na innych kierunkach. Studiowanie filozofii może stać się pasją życia. FILOZOFIA TEORETYCZNA Specjalizacje W ramach studiów z filozofii teoretycznej dostępne są specjalizacje: logiczno-informatyczna, historyczna, metafizyczno-antropologiczna, społeczno-polityczna. 5

6 Charakterystyka 6 Program studiów z zakresu filozofii teoretycznej realizowany jest w trzech grupach przedmiotowych: przedmioty ogólnouniwersyteckie (Biblia - istota i rola w kulturze, katolicka nauka społeczna, języki nowożytne), przedmioty wspólne dla całego kierunku (m.in. metafizyka, antropologia filozoficzna, filozofia Boga, filozofia przyrody, teoria poznania, logika formalna, metodologia nauk, etyka, historia filozofii), przedmioty do wyboru, stanowiące podstawę do wyróżnienia specjalizacji uprawianych w ramach kierunku. Studenci Instytutu Filozofii Teoretycznej mają możliwość skorzystania z szerokiej oferty stypendiów na wyjazdy i staże zagraniczne dzięki uczestnictwu KUL w międzynarodowych programach wymian studentów ERASMUS, KOLUMB, COMENIUS.

7 Badania naukowe Pracownicy Instytutu Filozofii Teoretycznej, obok działalności edukacyjnej, prowadzą również dynamiczne badania naukowe w poszczególnych dyscyplinach filozofii: badania z zakresu historii filozofii obejmują starożytne początki filozofii Zachodniej, myśl średniowieczną, zwłaszcza św. Tomasza z Akwinu czy też Jana Dunsa Szkota; badane są doniosłe metafizycznie systemy filozofii nowożytnej oraz współczesnej; analizowane są także filozofie orientalne, np. indyjska czy chińska, rozwijane są współczesne narzędzia logiczne i metodologiczne: logika, teoria poznania, metodologia nauk oraz informatyka, w badaniach w zakresie etyki podejmowana jest historia różnych systemów etycznych, z dobitym uwzględnieniem stanowiska personalizmu etycznego Jana Pawła II, a także zagadnienia z zakresu etyki szczegółowej (np. bioetyka), rozważane są różne koncepcje kultury (filozofia kultury), problemy relacji pomiędzy prawem naturalnym i prawem stanowionym (filozofia prawa), koncepcje piękna artystycznego i pozaartystycznego (estetyka i filozofia sztuk). 7

8 Organizowane są konferencje naukowe podejmujące ważne i aktualne problemy, takie jak: krytyka i obrona współczesnej demokracji, prywatność w dobie globalizacji, istnienie duszy ludzkiej, ontologia dzieła sztuki i wiele innych. Corocznie odbywa się Tydzień Filozoficzny oraz zapraszani są wybitni filozofowie spoza Polski na dwa cykle wykładów: Wykłady im. ks. Stanisława Kamińskiego i Wykłady im. o Jacka Woronieckiego. Wydział wydaje między innymi Roczniki Filozoficzne (jedno z najstarszych i najlepiej znanych czasopism filozoficznych w Polsce), czy Powszechną Encyklopedię Filozofii. Działalność studencka Działalność Koła Filozoficznego Studentów KUL skupia się na popularyzacji kultury filozoficznej, organizowaniu odczytów i dyskusji filozoficznych oraz na koleżeńskiej pomocy w studiach. Jednym z przedsięwzięć Koła jest organizacja corocznego Tygodnia Filozoficznego, którego celem jest pogłębianie znajomości zagadnień filozoficznych, kulturowych i społecznych. Co roku sympozjum to skupia wielką rzeszę wybitnych naukowców i pasjonatów filozofii nie tylko z KUL. Koło Filozoficzne organizuje też szereg innych inicjatyw cyklicznych, takich jak Majówkę Filozoficzną, Środy i Czwartki Filozoficzne, coroczny kabaret filozoficzny (Eutrapelia) oraz wydaje własny kwartalnik pod tytułem Philosophia. 8

9 Absolwent Studia filozoficzne kształcą umiejętność krytycznego i analitycznego myślenia, uczą orientacji w różnych dziedzinach życia społecznego. Absolwenci filozofii nabywają umiejętności jasnego mówienia i pisania, komunikowania się i prowadzenia dyskusji. Dzięki temu mogą podejmować pracę w instytucjach naukowych, oświatowych, kulturalnych i administracyjnych, w wydawnictwach, redakcjach oraz jako nauczyciele filozofii. Studia filozoficzne jak żadne inne dają bardzo cenioną dzisiaj przez pracodawców elastyczność, umiejętność niekonwencjonalnego myślenia i kreatywność w rozwiązywaniu trudnych problemów. Uniwersalne umiejętności absolwentów filozofii, nabyte w czasie studiów są znakomitą podstawą do podjęcia studiów drugiego stopnia także w zakresie innych dyscyplin i studiów podyplomowych. 9

10 FILOZOFIA PRZYRODY W obydwu torach kształcenia uwzględnia się także problematykę metodologii i filozofii nauk przyrodniczych oraz relacje zachodzące pomiędzy wiarą i nauką. Specjalizacje Studia w Instytucie Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych przebiegają w obrębie dwu specjalności: filozofia przyrody nieożywionej skupia się na wszechświecie jako całości w powiązaniu z problematyką filozoficzną. Ponieważ tych kwestii nie można podejmować bez podstawowej znajomości ich naturalnej przyrodniczej podbudowy, w programie studiów znajdują się fizyka i inne przedmioty ścisłe, filozofia przyrody ożywionej tutaj rolę koniecznej podbudowy odgrywają podstawowe dziedziny biologii. 10

11 Charakterystyka Studia w Instytucie Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych są zorientowane na kontakt z naukami przyrodniczymi, w szczególności z problematyką fizyki i biologii. Instytut ten jest jedynym w Polsce, który w takim szerokim zakresie podejmuje problemy filozoficzne ujawniające się w podstawach nauk przyrodniczych i w związku z wynikami tych nauk. Szczególnie znaczące są osiągnięcia pracowników Katedry Fizyki Teoretycznej, których prace publikowane są w czasopismach o światowej renomie. Studenci podejmujący studia pod opieką autorów tych prac mają szansę bezpośredniego kontaktu z wysokiej klasy badaczami oraz wdrożenia się w pracę naukową. 11

12 Badania naukowe Pracownicy Instytutu w działalności dydaktycznej i badawczej poświęcają uwagę przede wszystkim powstaniu Wszechświata, życia i człowieka. Podejmowane tematy to - między innymi - problematyka struktury i ewolucji Wszechświata, ewolucja życia oraz powstanie gatunku Homo sapiens. Korzysta się tutaj z najnowszej wiedzy przyrodniczej oraz zwraca uwagę na ich kontekst światopoglądowy oraz religijny. Przedmiotem analiz jest także samo poznanie naukowe, jego metody, cele i zakres. W związku z tym dużo uwagi poświęca się również filozofii nauk przyrodniczych, fizyce, biologii oraz kosmologii. Specyfiki Instytutu nie stanowi wyłącznie problematyka badań i wykładów dla studentów. Ważni są także ludzie. Do grona jego pracowników należy ks. abp prof. dr hab. Józef M. Życiński filozof nauki i filozof przyrody, wybitny badacz oraz publicysta, członek Papieskiej Rady Kultury, Kierownik Katedry Relacji między Nauką a Wiarą. Przez ponad 30 lat do zespołu Filozofii Przyrody należał także ks. prof. dr hab. Włodzimierz Sedlak oryginalny myśliciel, badacz najbardziej fundamentalnych uwarunkowań życia i jego uza- 12

13 leżnienia od czynników zewnętrznych, autor esejów oraz innych prac o charakterze pozanaukowym, które są cenione ze względu na ich walory literackie i głębokość przemyśleń nad losem człowieka i jego relacji z Bogiem. Wielu absolwentów filozofii przyrody wnosiło i wciąż wnosi wkład w wiedzę o Wszechświecie i Życiu. Jednym z nich jest ks. prof. dr hab. Michał Heller pracownik Wydziału Filozoficznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, członek Papieskiej Akademii Nauk, Laureat Nagrody Templetona z 2008 r., nazywanej Nagrodą Nobla w dziedzinie rozważań poświęconych relacjom pomiędzy naukami przyrodniczymi, filozofią i teologią. 13

14 Działalność studencka Koło Naukowe Studentów Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych skupia się na popularyzacji wiedzy filozoficznej i przyrodniczej, daje szansę dzielenia się pasjami i doświadczeniami. Członkowie Koła uczą się organizowania odczytów, sympozjów i dyskusji naukowych. Są to na przykład: cykliczne sympozjum naukowe Poznawanie Wszechświata - dyskusje pomagające poznać Wszechświat, poświęcone kosmologii, astronomii i biologii oraz genezie życia. Odbywają się także cykliczne spotkania czyli Piątki Przyrodników oraz naukowe nocne obserwacje nieba - kilkudniowe wyjazdy w Beskidy lub Bieszczady, połączone z poznawaniem okolicznej fauny i flory. 14

15 Absolwent Absolwenci Instytutu Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych KUL otrzymują pełne wykształcenie z zakresu dziejów myśli filozoficznej i stanu współczesnych dyskusji filozoficznych. Dzięki temu nabywają umiejętności jasnego mówienia i pisania, komunikowania się i prowadzenia dyskusji. Prócz tego uzyskują pogłębioną wiedzę na temat powstania Wszechświata, życia oraz człowieka, ich przemian w czasie oraz przestrzeni, struktury i powiązań zachodzących pomiędzy naukami przyrodniczymi, technologią i stanem środowiska. Dzięki tak szerokiemu wykształceniu kończący studia filozoficzne z zakresu filozofii przyrody mogą podejmować pracę w różnych instytucjach naukowych, oświatowych, kulturalnych i administracyjnych, w wydawnictwach, działach redakcji czasopism popularyzujących zagadnienia nauki i filozofii oraz jako nauczyciele filozofii. 15

16 KULTUROZNAWSTWO Tryby studiów I stopnia (licencjackie) stacjonarne, które można kontynuować w formie studiów II stopnia (uzupełniające magisterskie). Specjalności nauka o religiach (religiologia). Specjalność ta daje szerokie wykształcenie z zakresu nauk o religiach - rozumienie faktu religii i wielości jej form (m. in. chrześcijaństwo, judaizm, islam, hinduizm, buddyzm, religie Chin). Studenci zdobywają teoretyczne podstawy do uczestnictwa w dialogu między różnymi religiami, jak również w spotkaniu religii z innymi dziedzinami kultury w tym z kulturą laicką oraz naukowo-techniczną. wiedza o sztuce W ramach tej specjalności student uzyskuje wykształcenie z zakresu historii oraz filozofii kultury i sztuki. Zdobywa też wiedzę na temat funkcji i form artystycznych kultury materialnej oraz historii muzyki i muzealnictwa. Dzięki programowi tej specjalności studenci potrafią rozpoznać dzieła sztuki w perspektywie historycznej. 16

17 Specjalizacje W ramach kierunku studiów kulturoznawstwo studenci mogą realizować dwie specjalizacje: przygotowanie pedagogiczne do nauczania przedmiotu wiedza o kulturze (specjalność główna); filozofia (specjalność dodatkowa). Charakterystyka Badania naukowe Pracownicy naukowi w swych badaniach skupiają się głównie na tematyce typów cywilizacji, zasad współżycia kultur oraz zagadnienia źródeł i tożsamości kultury europejskiej. Swoimi zainteresowaniami obejmują teorię sztuki, problematykę religii oraz spotkania różnych religii między sobą a także z innymi dziedzinami kultury. Studia na kierunku kulturoznawstwo umożliwiają studentom zapoznanie się z rozmaitymi dziedzinami kultury z różnych punktów widzenia w perspektywie nauk o kulturze. Kulturoznawstwo w KUL posiada mocną podbudowę filozoficzną: logiczno-metodologiczną, historyczno-filozoficzną oraz systematyczną. Podbudowę tą stanowi między innymi filozofia klasyczna, głównie tomistyczna, jako wyróżnione narzędzie interpretacji kultury. 17

18 Działalność koła skupia się na: Działalność studencka Studentów kierunku oraz wszystkie osoby zainteresowane pogłębianiem wiedzy i zainteresowań z zakresu szeroko rozumianej kultury zrzesza Koło Naukowe Studentów Kulturoznawstwa. pogłębianiu wiedzy w zakresie kulturoznawstwa, a zwłaszcza teorii sztuki i teorii religii, poprzez tworzenie sekcji tematycznych, poszerzaniu zainteresowań z zakresu szeroko pojętej kultury i związanych z nią zjawisk oraz rozwijaniu umiejętności ich interpretacji, doskonaleniu warsztatu badacza kultury, organizowaniu konferencji naukowych, studenckich sesji, spotkań dyskusyjnych, poruszających ważne dla kulturoznawców problemy, aktywnym udziale w ważnych wydarzeniach kulturalnych, organizowaniu wystaw, warsztatów, konkursów, pomocy kolegom i koleżankom w sprawach dotyczących studiów. 18

19 Absolwent Absolwenci obu specjalności kierunku kulturoznawstwo są przygotowani do pracy wymagającej rozumienia różnych dziedzin kultury i jej typów, głównie w jednostkach kulturalno-oświatowych (np. domy kultury). Mogą być moderatorami czy animatorami kultury i sztuki; zajmować się promocją sztuki regionu w zakresie wieloetnicznym i wieloreligijnym. Studia te przygotowują do promocji sztuki, organizowania wystaw, spotkań autorskich z twórcami różnych dziedzin kultury. Dają kwalifikacje potrzebne do pracy w wydziałach kultury urzędów administracji państwowej czy też w biurach informacji kulturalnej i turystycznej. Absolwenci kulturoznawstwa mogą być przewodnikami wycieczek, pracować w dziedzinie public relations. Są przygotowani do pracy w mediach, a po uzyskaniu przygotowania pedagogicznego do nauczania w szkole przedmiotu wiedza o kulturze, prowadzenia kółek zainteresowań dotyczących różnych dziedzin kultury oraz do pedagogizacji sztuki. 19

20 20 Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Wydział Filozofii Al. Racławickie 14, Lublin tel