WPROWADZENIE DIAGNOZA ŚRODOWISKA

Transkrypt

1 Nebrowo Wielkie

2 WPROWADZENIE Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół w Nebrowie Wielkim stanowi odpowiedź na realne problemy i zagrożenia środowiska, w którym uczniowie borykającą się z życiem bardziej złożonym i nabierającym szybszego tempa. Natomiast każdy etap jego rozwoju stanowi wiele przeobrażeń w sferze psychicznej i fizycznej a całokształt zmian ma niewątpliwie znaczący wpływ na proces wrastania w społeczeństwo ludzi dorosłych. Młody człowiek wymaga zatem nie tylko nauczania, ale przede wszystkim wychowania, które stanowi integralny element w pracy szkoły. Dzięki właściwym wzorcom, normom i zasadom przekazywanym przez ogół społeczeństwa otrzymuje on szansę wyboru właściwej drogi życiowej. Naturalną i wrodzoną cechą człowieka jest więc aktywność a dziecko rozpoczynające naukę szkolną pragnie odnosić sukcesy dzięki, którym mobilizuje się do dalszej pracy na rzecz własnego samorozwoju. Mając to na uwadze działalność edukacyjna szkoły winna być spójną całością szkolnych programów nauczania, programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki dostosowanych do indywidualnych potrzeb ucznia. DIAGNOZA ŚRODOWISKA Działania Szkolnego Programu Profilaktyki opracowane zostały na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno - wychowawczej w szkole przy użyciu niżej wymienionych narzędzi: analizy ankiet badających uzależnienia, motywacje do nauki i formy spędzania czasu wolnego wśród uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum; analiza dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji profilaktyczno wychowawczej; analizy osiągnięć szkolnych; protokołów Rad Pedagogicznych; raport z wewnętrznego mierzenia jakości pracy szkoły; informacji od nauczycieli, wychowawców, pedagoga szkolnego; analizy spostrzeżeń rodziców i uczniów przy okazji indywidualnych rozmów; wywiadów z obsługą administracyjną szkoły; 2

3 obserwacji; z rozmów z pielęgniarką szkolną. Badania te pozwoliły na dokonanie diagnozy sytuacji wychowawczej w szkole oraz określenie oczekiwań uczniów, nauczycieli i rodziców odnośnie sytuacji problemowych, które należy szczególnie uwzględnić w programie profilaktyki szkoły, aby wzmocnić czynniki chroniące i osłabić czynniki ryzyka występujące na jej terenie oraz wzmocnić działalność mającą na celu wszechstronny rozwój uczniów. Zespół Szkół w Nebrowie Wielkim jest placówką gdzie zdecydowana większość uczniów pochodzi z rodzin chłopskich o realnie niskiej dochodowości gospodarstw. Duży odsetek dzieci wychowuje się w rodzinach pełnych, często są to rodziny wielodzietne. Jednak pomimo, iż większość rodziców wywiązuje się z funkcji kształcenia swych dzieci trudna sytuacja ekonomiczna w kraju, wzrastające bezrobocie prowadzą do tego, że rodzice coraz częściej mają trudności z zapewnieniem dzieciom podstawowych potrzeb. ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Profilaktykę rozumie się jako proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia człowieka. 1 Zatem szkolny program profilaktyki dostosowany został do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska a przeprowadzona diagnoza środowiska szkolnego wskazała najważniejsze problemy, dzięki czemu możliwe stało się określenie obszarów działań profilaktycznych, takich jak: propagowanie zdrowego stylu życia, przeciwdziałanie przemocy i agresji, profilaktyka uzależnień, przestrzeganie norm i zasad społecznych - odpowiedzialność, upowszechnianie wśród młodzieży modelu życia i zagospodarowania czasu wolnego, systematyczna praca zmierzająca do polepszenia relacji dzieci z rodzicami, prawa i obowiązki człowieka, 1 B.Gwizdek, E.Sołtys, Gimnazjalny projekt profilaktyczno wychowawczy, Warszawa 2002, s. 10 3

4 zapobieganie niewłaściwemu realizowaniu obowiązku szkolnego, komunikacja i umiejętności interpersonalne, wspomaganie młodzieży w okresie dojrzewania, kształtowanie poczucia odpowiedzialności, upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie, kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych, edukacja środowiska szkolnego i lokalnego, współpraca z instytucjami pozaszkolnymi, współpraca dyrekcji szkoły, wychowawców, nauczycieli, pedagoga szkolnego - wspólne planowanie działań zapobiegawczych i wspierających, współdziałanie całej społeczności szkolnej uczniów, nauczycieli, rodziców, pracowników administracji i obsługi w zakresie przestrzegania obowiązujących norm zachowania. CELE ODDZIALYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów, przekazanie informacji o konsekwencjach palenia tytoniu, picia alkoholu i używania środków psychoaktywnych, rozwijanie psychospołecznych umiejętności życiowych uczniów umożliwiających radzenie sobie z problemami życia codziennego i samorealizacją, zmniejszenie ilości opuszczonych godzin lekcyjnych, wzmocnienie motywacji do nauki, promocja zdrowego trybu życia, kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowania do podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe, rozwijanie odpowiedzialności za zdrowie własne i cudze, doskonalenie umiejętności z zakresu komunikacji w relacjach nauczyciel - rodzic, nauczyciel - uczeń, rodzic uczeń, podnoszenie kompetencji wychowawczych, 4

5 podnoszenie świadomości nauczycieli, rodziców, administracji i personelu obsługi szkoły na temat różnych zagadnień związanych z profilaktyką podnoszenie umiejętności wychowawczych, wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenie sobie w sytuacjach trudnych, rozszerzanie form pomocy dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, reagowanie na pojawiające się zagrożenia - współpraca szkoły rodziców instytucji zewnętrznych. KIERUNKI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Działania skierowane do uczniów: zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WSO, Szkolnym Programem Wychowawczym Bratek, Programem Profilaktyki, tworzenie bezpiecznego, wolnego od uzależnień środowiska wychowawczego szkoły, systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów nauczycieli, stały monitoring terenu szkoły, propagowanie zdrowego stylu życia, zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych (Dzień bez Papierosa, Światowy Dzień Walki z AIDS itp.), spotkania ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień, spektakle profilaktyczne. Działania skierowane do rodziców: informowanie rodziców o pracach szkoły, zapoznanie ze Statutem Szkoły (w tym z WSO), Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminami organizacyjnymi, organizowanie Dni Otwartych Szkoły, informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole, informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach z rodzicami, indywidualne spotkania z wychowawcą i pedagogiem, pisma informujące o wynikach w nauce, 5

6 włączenie rodziców do organizacji imprez szkolnych, systematyczna współpraca z Radą Rodziców. Działania skierowane do nauczycieli: propagowanie kursów i szkoleń, organizacja szkoleń i warsztatów, spotkania z pracownikami Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Kwidzynie z zakresu wychowania, indywidualne spotkania z dyrektorem szkoły, pedagogiem szkolnym w zakresie oddziaływań wychowawczych, propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień, pozyskiwanie i udostępnianie materiałów dotyczących profilaktyki uzależnień, promocji zdrowia, kontakt z instytucjami zewnętrznymi. GRUPA DOCELOWA Uczniowie uczęszczający do Zespołu Szkół w Nebrowie Wielkim: Edukacja wczesnoszkolna klasy I III, Szkoła Podstawowa klasy IV VI, Gimnazjum klasy I III. FORMY REALIZACJI rozmowy z uczniami i ich rodzicami, gry i zabawy integracyjne, odpowiedni dobór tematyki godzin z wychowawcą z zakresu poprawnej komunikacji w relacjach uczeń -uczeń, uczeń nauczyciel, uczeń rodzic, szybkie reagowanie na przejawy agresji i przemocy, spotkania z rodzicami, obserwacja zachowań uczniów w czasie przerw międzylekcyjnych i zajęć szkolnych, filmy profilaktyczne. 6

7 PLANOWANE EFEKTY utrzymanie wizerunku szkoły przyjaznej i bezpiecznej, poprawa frekwencji wśród uczniów, zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole (w tym agresji słownej i wulgaryzmów), zwiększenie poziomu wiedzy, zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami a osobami dorosłymi, motywacja uczniów do nauki, integracja środowiska szkolnego, wykreowanie postaw społecznie pożądanych nastawionych na współdziałanie i drugiego człowieka, wdrożenie do aktywnego i zdrowego trybu życia, ograniczenie zjawiska palenia papierosów i eksperymentowania z innymi środkami zmieniającymi świadomość, wyposażenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych i podejmowania odpowiedzialnych decyzji. PROGRAMY ODZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ramach działań profilaktycznych realizowane są programy: rządowy program RADOSNA SZKOŁA, program MEN WYPRAWKA SZKOLNA program OWOCE W SZKOLE program SZKLANKA MLEKA DLA KAŻDEGO program KLUB BEZPIECZNEGO PUCHATKA I klasa ed.wczesnoszkolnej program NIE PAL PRZY MNIE PROSZĘ dla klas I III ed.wczesnoszkolnej program ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE dla klas IV VI SP i I III Gim. program TRZYMAJ FORMĘ w SP i Gimnazjum program ŻYJ SMACZNIE I ZDROWO Gimnazjum 7

8 WSPÓŁPRACA Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Kwidzynie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kwidzynie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sadlinkach, Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Sadlinkach, Posterunek Policji w Sadlinkach, Gminny Zespół Interdyscyplinarny w Sadlinkach, Komenda Powiatowa Policji w Kwidzynie, Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Kwidzynie, Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Kwidzynie, Sąd Rejonowy w Kwidzynie, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej w Kwidzynie. MONITOROWANIE I EWALUACJA PROGRAMU Rozmowy. Wywiady. Obserwacje. Analiza przypadków. Analiza osiągnięć uczniów. Ankiety. Sprawozdania podsumowujące stopień realizacji zadań zawartych w Szkolnym Programie Profilaktyki. Ewaluacja programu dokonanie oceny skuteczności programu, ewentualne zmiany i uzupełnienia. PODSTAWA PRAWNA Rozporządzeniu MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej 8

9 uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226). Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1493). Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485; z poźn. zm.). Ustawie o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 180 poz. 1108). Rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). Rozporządzeniu MEN z dnia 27 maja 2009 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2009 Nr 83, poz. 693). Rozporządzeniu MEN z dnia 24 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2010 r. Nr 156, poz. 1047). Rozporządzeniu MEN z dnia 17 listopada 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 228; poz. 1491). Rozporządzeniu MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 228 poz. 1490). Rozporządzeniu MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228; poz. 1487). Konwencji o prawach dziecka Art. 33. Konstytucji Rzeczpospolitej. Art. 72. Kodeksie postępowania karnego z dnia 6 kwietnia 1997 r. Art Kodeksie postępowania cywilnego, Art. 572 (Dział II, rozdział 2). 9

10 ANEKS 10

11 Harmonogram pracy z Szkolnym programem profilaktyki w Zespole Szkół w Nebrowie Wielkim na rok szkolny 2013/

12 LP. TEMAT KLASA FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNY WSPÓŁPRACA UWAGI 1. Zasady zdrowego odżywiania i trybu życia Prawa i obowiązki dziecka, człowieka Moja odpowiedzialność za niewłaściwe zachowania Czym jest agresja i przemoc. Cyberprzemoc. IV VI SP Warsztaty, prelekcje, pogadanki Pedagog szkolny, wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna Pedagog szkolny we współpracy z PPP w Kwidzynie Mali przyjaciele uzależnienia, HIV/AIDS Procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją. Powtarzanie matką nauki higiena pracy umysłowej. Mnemotechnika 2. Zasady zdrowego odżywiania i trybu życia. Zaburzenia odżywiania. Prawa i obowiązki dziecka, człowieka Moja odpowiedzialność za niewłaściwe zachowania I III GIM. Warsztaty, prelekcje, pogadanki Pedagog szkolny, wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna Pedagog szkolny we współpracy z PPP w Kwidzynie Czym jest agresja i przemoc. Cyberprzemoc. W krzywym zwierciadle uzależnienia, 12

13 3. HIV/AIDS Moja pierwsza miłość odpowiedzialność seksualna wieku dorastania Powtarzanie matką nauki higiena pracy umysłowej. Mnemotechnika Procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją. Edukacja profilaktyczna rodziców SP, Gim. Informatory Pedagog szkolny Tydzień profilaktyki w szkole SP, Gim. Przeprowadzenie tygodnia profilaktyki w szkole - SP i Gim. Pedagog szkolny wychowawcy klas Pedagog szkolny we współpracy z PPP w Kwidzynie 5. Systematyczna kontrola środowiska szkolnego. SP, Gim. Zapobieganie powstawaniu zachowań ryzykownych. Pedagog szkolny

14 6. Propagowanie Pedagog szkolny, Bezpieczna przerwa SP, Gim. bezpieczeństwa koordynator podczas przerw ds. bezpieczeństwa, międzylekcyjnych świetlica szkolna gry i zabawy sportowe 7. Zapobieganie Pedagog szkolny, Współpraca z koordynatorem ds. bezpieczeństwa SP, Gim. powstawaniu koordynator zachowań ds. bezpieczeństwa ryzykownych 8. Nie pal przy mnie proszę SP Realizacja programu Pedagog szkolny Pedagog szkolny we w zakresie współpracy profilaktyki palenia z SANEP-idem papierosów i w Kwidzynie zdrowego trybu życia 9. Znajdź właściwe rozwiązanie Gim. Realizacja programu Pedagog szkolny Pedagog szkolny we w zakresie współpracy z SANEP- 14

15 10. profilaktyki palenia papierosów i idem w Kwidzynie zdrowego trybu życia Ewaluacja programu Ankieta V Pedagog szkolny 15

16 Harmonogram tygodnia profilaktyki Zdrowo i bezpiecznie żyć na rok szkolny 2013/

17 PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK Apel rozpoczęcie tygodnia profilaktyki: ogłoszenie konkursu plastycznego na temat: Zdrowy styl życia bez cierpienia, ogłoszenie konkursu na ścienną gazetkę "Bądź grzeczny i bezpieczny Opracowanie z uczniami szkolnego informatora profilaktycznego. Warsztaty dla uczniów na temat zdrowego odżywiania. Czytelnia profilaktyczna kącik czytelniczy w holu szkoły. Konsekwencje prawne niepożądanych zachowań spotkanie z funkcjonariuszami Policji Powiatowej w Kwidzynie Bezpieczeństwo w Internecie warsztaty dla uczniów. Warsztaty dla uczniów na temat praw i obowiązków człowieka PPP w Kwidzynie. Zdrowo jem więcej wiem warsztaty dla uczniów. Gry i zabawy sportowe podczas przerw lekcyjnych integrujące społeczność szkolną. Dzień zdrowego odżywiania pokaz. Warsztaty dla uczniów na temat odpowiedzialności w życiu młodego człowieka PPP w Kwidzynie. Zdrowe odżywianie. Zaburzenia odżywiania warsztaty PPP w Kwidzynie. Warsztaty dla uczniów na temat profilaktyki uzależnień PPP w Kwidzynie. Konkurs wiedzy o HIV/AIDS Wystawa prac konkursowych. Przeprowadzenie konkursu "Najżyczliwszy Uczeń naszej szkoły". Apel podsumowanie konkursów i tygodnia profilaktyki. Przedstawienie/happening klas gimnazjalnych. 17