Słowa kluczowe: potencjał sedymentacji, erozja gleb, koloidy glebowe I WSTĘP
|
|
- Kacper Cieślik
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Przemysław Woźniczka *1, Tadeusz Chodak *1, Leszek Golonka *2,Tomasz Zawada *2, Henryk Roguszczak *2. OKREŚLANIE DYSPERSYJNOŚCI UKŁADÓW KOLOIDALNYCH GLEB GÓRSKICH ZA POMOCĄ RÓŻNIC POTENCJAŁÓW ELEKTRYCZNYCH UKŁADEM ELEKTROD SPRZĘŻONYCH WYKONANYCH W TECHNOLOGII LTCC. *1 Instytut Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego, Akademia Rolnicza we Wrocławiu *2 Katedra Elektroniki i Fotoniki, Politechnika Wrocławska Abstrakt W obiegu pierwiastków w powierzchniowej warstwie litosfery, w tym szczególnie w środowisku glebowym, istotną rolę odgrywają zjawiska koagulacji i peptyzacji koloidów. W układach koloidalnych występujące koloidy mineralne, mineralno organiczne oraz organiczne ze względu na swoje właściwości wynikające z ich budowy w istotny sposób oddziaływają na całokształt procesów powodujących zjawiska erozji. W globalnym znaczeniu procesy wpływające na erozję są uznawane jako pierwszorzędne czynniki powodujące zjawiska degradacji litosfery a gleby w szczególności. Pomiary tych zjawisk nastręczają wiele trudności. Większość zagadnień związanych z nasileniem procesów przemieszczania się koloidów i jonów w litosferze związana jest z ich właściwościami elektrokinetycznymi. W pracy tej podjęto próbę określenia stanu dyspersyjności układów koloidalnych gleb narażonych na erozję wodną poprzez pomiar różnic potencjałów elektrycznych powstałych w trakcie grawimetrycznej sedymentacji cząstek koloidalnych. W tym celu opracowano autonomiczny układ o wysokiej impedancji wejściowej wyposażony we własne źródło zasilania oraz wewnętrzną pamięć EEPROM. Pomiar stanu dyspersji prowadzono w ekranowanych kuwetach o pojemności 100cm 3 oraz wysokości 15cm. Zastosowano układ elektrod pomiarowych umieszczone na wysokości 5cm, 6cm i 7cm od powierzchni zawiesiny glebowej oraz elektrodę referencyjną generującą napięcie odniesienia (potencjał odniesienia). Wstępne wyniki pozwalają stwierdzić, że w zależności od ilości i jakości jonów zawartych w roztworach glebowych oraz składu jakościowego i ilościowego koloidów określana różnica potencjałów na elektrodach pomiarowych jest proporcjonalna do elektrokinetycznego potencjału cząstek. Pomiary takie można wykonywać w warunkach polowych. Proponowana metodyka polega na rejestracji różnicy potencjałów sprzężoną elektrodą pomiarową pozwalającą określić stan dyspersji układów koloidalnych gleb w biochemicznych procesach zachodzących w powierzchniowych warstwach litosfery. Słowa kluczowe: potencjał sedymentacji, erozja gleb, koloidy glebowe I WSTĘP Gleby górskie ze względu na położenie są często narażone na zjawiska erozji wywołane głównie spływem powierzchniowym wód opadowych. Zjawiska erozji poprzez przemieszczania cząstek mineralnych i organicznych powoduje degradację górnych poziomów gleb w wyniku czego zmniejsza się produktywność gleb (D.B. Blaschke i in.,
2 2000). Ponad to na powierzchniach zdyspergowanych koloidów glebowych są silnie absorbowane fosforany i w tej formie przedostają się z gleb do wód powierzchniowych powodując zjawiska eutrofizacji. (K. Itami, H. Fujitani., 2005). Jednym z ważniejszych czynników decydujących o stopniu podatności gleb na erozję jest zawartość frakcji koloidalnej oraz trwałość glebowych układów koloidalnych. Termin frakcja koloidalna gleb odnosi się do specyficznych grup minerałów z grupy glinokrzemianów zawierających w swoich siatkach krystalicznych strukturalnie wbudowane jonu hydroksylowe (SW. Bailey, 1980). Frakcja koloidalna zawiera cząsteczki fazy stałej gleb o średnicach poniżej 2 mikrometrów i składają się głównie z minerałów ilastych, materii organicznej (próchnicy glebowej) oraz tlenków i wodorotlenków żelaza i glinu. Minimalna średnica koloidów wydzielonych z wodnego ośrodka dyspersyjnego wynosi 10nm (RYAN AND ELIMELECH, 1996). W związku z małymi rozmiarami koloidy mogą w zależności od ich właściwości fizyko chemicznych występować w postaci układów dyspersyjnych, gdzie ośrodkiem dyspersyjnym jest roztwór glebowy. Dodatkowo koloidy są względnie reaktywne w stosunku do sorpcji różnych cząsteczek chemicznych dzięki temu, że posiadają dużą powierzchnię właściwą obdarzoną ładunkiem elektrycznym i dużą ilość powierzchniowych grup funkcyjnych. W warunkach naturalnych występowanie oraz trwałość glebowych układów koloidalnych zależy od składu jakościowego i ilościowego frakcji koloidalnej oraz od interakcji frakcji koloidalnej z jonami obecnymi w roztworze glebowym, materią organiczną jak również od właściwości fizykochemicznych środowiska. Do głównych właściwości fizykochemicznych mających wpływ na trwałość układów koloidalnych zalicza się temperaturę, zawartość tlenu, stężenie jonów wodorowych i wodorotlenowych. (W. Stamm, 1992; G.McD Day, 1994).
3 Właściwości dyspersyjne układów koloidalnych głównie bada się wyznaczając potencjał Zeta w oparciu o zjawiska elektroforezy lub elektroosmozy. W niniejszej pracy podjęto próbę opracowania systemu pomiaru dyspersyjności układów koloidalnych gleb górskich za pomocą metody opartej na zjawisku Dorna. ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE SYSTEMU POMIARU DYSPERSYJNOŚCI GLEB Celem niniejszego projektu było opracowanie układów grubowarstwowych wykonanych w technologii LTCC zawierających system sprzężonych elektrod o wysokiej impedancji wewnętrznej, wyposażonych we własne źródło zasilania oraz pamięć wewnętrzną EEPROM umożliwiających pomiary rozkładów czasowych różnic potencjałów w roztworach glebowych. Jak wynika z badań wstępnych w zależności od ilości i jakości jonów zawartych w roztworach glebowych oraz składu jakościowego i ilościowego koloidów określana różnica potencjałów na elektrodach pomiarowych jest proporcjonalna do elektrokinetycznego potencjału cząstek. Pomiary takie można wykonywać w warunkach polowych. Podstawowym elementem mającym wpływ na jakość pomiarów jest zestaw elektrod zanurzanych w roztworze glebowym podczas prowadzenia pomiaru. Należy podkreślić, że jakość jak i sposób wykonania takich elektrod ma decydujące znaczenie dla tego typu pomiarów. Biorąc pod uwagę cel niniejszego opracowania wyznaczono następujące założenia projektowe: Struktury elektrodowe powinny być kompatybilne z istniejącymi już modułami pomiarowymi pozwalającymi na prowadzenie pomiarów w układzie tróji pięcioelektrodowym.
4 Elektrody powinny być wykonane z Pt i PdAg, w celu zbadania wpływu materiału elektrod na pomiar. Struktury elektrodowe powinny być wykonane z materiału neutralnego w stosunku do badanych roztworów glebowych tak aby nie zakłócały pomiaru. Układ elektrod powinien mieścić się w pojemniku pomiarowym (długość nie większa niż 70mm), oraz powinna istnieć również możliwość prowadzenia pomiarów w wirówce laboratoryjnej. Na podstawie założeń projektowych zaprojektowano i wykonano system elektrod korzystając z technologii LTCC Low Temperature Cofire Ceramics (Niskotemperaturowa Ceramika Współwypalana). Ze względu na cały szereg zalet wydaję się ona najbardziej odpowiednią technologią mikroelektroniki do wykonania wspomnianych zespołów elektrod do pomiaru różnic potencjałów w roztworach glebowych. Biorąc pod uwagę wymogi konstrukcyjne jak również specyfikę pomiaru zdecydowano się na zaprojektowanie czterech rodzajów struktur zawierających elektrody pomiarowe: Struktura A trójelektrodowa (1 elektroda odniesienia i 2 elektrody pomiarowe), elektrody wykonane z past PdAg. Struktura B trójelektrodowa (1 elektroda odniesienia i 2 elektrody pomiarowe), elektrody wykonane z past Pt. Struktura C pięcioelektrodowa (1 elektroda odniesienia i 4 elektrody pomiarowe), elektrody wykonane z past PdAg. Struktura D pięcioelektrodowa (1 elektroda odniesienia i 4 elektrody pomiarowe), elektrody wykonane z past Pt.
5 Wszystkie struktury testowe wykonane są z czterech warstw foli ceramicznej LTCC o grubości 165 µm przed wypaleniem. Każda ze struktur (po wypaleniu) została poddana korekcji laserowej i posiadała wymiary mm 3. Na rysunku 1 przedstawiona jest konstrukcja przykładowej struktury pięcioelektrodowej. Aby możliwe było prawidłowe prowadzenie sygnałów pomiarowych od elektrod zastosowano wewnętrzne (zagrzebane) ścieżki przewodzące połączone z elektrodami poprzez przelotki (via). Rys. 1. Widok konstrukcji wewnętrznej struktur elektrod LTCC. METODYKA BADAŃ. Do badań wybrano gleby górskie zlokalizowane w okolicy miejscowości Waliszów (Dolny Śląsk) wytworzone z wietrzeniowo deluwialnej gliny lekkiej, oraz gleby porównawcze o zbliżonym uziarnieniu zlokalizowane w okolicy Wrocławia, różniące się właściwościami fizyko-chemicznymi (tab. 1). Istotnym kryterium wyboru próbek było zachowanie zbliżonego składu granulometrycznego przy jednoczesnych zróżnicowaniu
6 właściwości fizyko - chemicznych. Materiał glebowy pobrany z poziomów próchnicznych badanych gleb umieszczono w kuwetach o powierzchni 0,5m 2 i ustawiono na stojakach tak, aby uzyskać spadek wynoszący 6 0. Po dolnej stronie kuwety znajdowały się otwory umożliwiające swobodny odpływ wody grawitacyjnej. Gleby w kuwetach zraszano w ilości 20mm sztucznego opadu (woda destylowana) co 48 godzin przez okres 60 dni. Uzyskane odcieki ze spływu powierzchniowego poddano następującym analizom: Skład granulometryczny aparat Malvern Size Meter Właściwości fizyko chemiczne: odczyn (ph) potencjometrycznie, zawartość C organicznego metodą Tiurina, formy przyswajalne dla roślin fosforu, potasu metodą Egnera - Riehma oraz magnezu metodą absorpcyjnej spektroskopii atomowej (ASA). Szybkości sedymentacji zaprojektowanym urządzeniem w celu określenie stanu dyspersji układów koloidalnych. Szybkość sedymentacji określono za pomocą zaprojektowanego urządzenia określając różnicę potencjałów elektrycznych w trakcie grawitacyjnej sedymentacji cząstek fazy stałej gleby. Próbki glebowe przygotowano w postaci wodnej zawiesiny według metodyki oznaczania składu granulometrycznego metodą Cassagrande a i Prószyńskiego. Po 10 minutowej sedymentacji z cylindra o pojemności 1000cm 3 odpipetowano 100cm 3 zawiesiny, którą poddano pomiarom różnic potencjałów elektrycznych. Czas pomiaru wynosił 16 godzin. Uzyskano wyniki w postaci krzywych zmiany wartości potencjału elektrycznego względem czasu sedymentacji. WYNIKI BADAŃ
7 Uzyskane odcieki z badanych gleb z kuwet wysuszono i zważono. Uzyskano 4,9g fazy stałej z próbki Waliszów oraz 28,1g próbki kontrolnej. W próbce Waliszów w materiale wyerodowanym z gleb dominują frakcje o średnicy od 100 do 110µm (12%), natomiast frakcja koloidalna o średnicy poniżej 2 µm uległa wymyciu w bardzo niewielkiej ilości poniżej 1% całości wyerodowanego materiału (rys.3). Wyniki uzyskane dla próbki kontrolnej wskazują na mniejszą trwałość układów koloidalnych w tej próbce. W wyerodowanym materiale z tej gleby stwierdzono dominację cząstek fazy stałej o średnicy od 20 do 30 µm (7%) oraz od 8 do 9 µm (5%). Analiza składu granulometrycznego po zakończeniu przemywania wykazała większe wymywanie frakcji koloidalnych w glebie próbki kontrolnej (rys.3). Prawdopodobnie było to spowodowane znacznie większą zawartością fosforu przyswajalnego oraz mniejsza zawartością frakcji węgla organicznego w tej glebie (tab. 1) co wpłynęło na większą stabilizację koloidów glebowych a tym samym wzrost ich peptyzacji i podatność na wymywanie. Otrzymane wyniki składu granulometrycznego świadczące o zmianach uziarnienia badanych gleb w wyniku erozji powierzchniowej przedstawiają podobne tendencje jak w przypadku pomiarów stanu dyspersyjności układów koloidalnych gleb za pomocą szybkości sedymentacji. (Rys. 2) Zamieszczone wykresy przedstawiają przebieg krzywych różnic potencjałów elektrycznych w trakcie 16 godzinnego pomiaru. Otrzymane wyniki dla próbek Waliszów w porównaniu z wykresami dla próbek kontrolnych wskazują na większy kąt nachylenia krzywej względem osi czasu w próbkach Waliszów co świadczy o szybszej sedymentacji frakcji spławianych w tej glebie. W próbkach kontrolnych krzywa różnic potencjałów ma przebieg zbliżony do osi czasu co wskazuje na brak lub bardzo wolną sedymentacje co jest wynikiem dużej dyspersji frakcji koloidalnej w tej glebie. Problemy związane z określeniem dyspersyjności opisywaną metodą za pomocą zaprojektowanego urządzenia mogą wystąpić w przypadku próbek glebowych o małej zawartości frakcji spławialnej (poniżej 10%) jak również o dużej zawartości tej frakcji
8 (powyżej 80%). Wówczas proponowana metoda nie uzyskuje zadawalającej powtarzalności otrzymywanych wyników. Prawdopodobnie przypadku próbek gleb lekkich (poniżej 10% frakcji spławianej) jest to spowodowane zbyt szybką sedymentacją co uniemożliwia rozpoczęcie pomiarów w jednakowym czasie. W przypadku gleb ciężkich (ponad 80% frakcji spławianej) pomiar jest zakłócony przez zbyt długi kontakt elektrod pomiarowych z cząstkami ilastymi, które mogą przylegać do elektrod powodując przerwy w kontakcie elektrod z zawiesiną. W przypadku wymienionych gleb należy zawiesinę zagęszczać (do 10% części spławianych) lub rozcieńczyć (do 80% części spławianych) a otrzymane wyniki poddać obróbce matematycznej. Oznaczone właściwości fizyko - chemiczne badanych gleb przed i po przemywaniu w kuwetach wskazują, że w wyniku przemywania odczyn gleb nieznacznie uległ zmianie. Wyniki dla próbki Waliszów wykazują niewielki wzrost wartości ph a dla próbki kontrolnej spadek (tab.1). W wyniku przemywania badanych gleb zauważono spadek zawartości węgla organicznego o około 0,8% w próbce Waliszów i 0,2% próbce kontrolnej. Również formy przyswajalne dla roślin fosforu, potasu i magnezu wykazują spadek zawartości w badanych glebach po przemywaniu ich w kuwetach. W glebie z Waliszowa w porównaniu z próbkami kontrolnymi zauważono znacznie większe straty omawianych składników (tab.1). WNIOSKI: 1. Proponowany pomiar różnic potencjałów w roztworach glebowych metodą za pomocą elektrod sprzężonych wykonanych w technologii LTCC wchodzących w skład autonomicznego układu o wysokiej impedancji wejściowej i własnym źródłem zasilania pozwala mierzyć trwałość układów koloidalnych gleb. 2. Pomiar potencjałów elektrycznych zaprojektowanym urządzeniem pomiarowym w oparciu o metodę potencjału sedymentacji może być wskaźnikiem stanu dyspersji
9 glebowych układów koloidalnych w glebach górskich narażonych na erozję powierzchniową. 3. Określanie dyspersyjności układów koloidalnych zaprojektowanym urządzeniem za pomocą pomiarów różnic potencjałów elektrycznych powinno się przeprowadzać dla próbek gleb zawierających od 10 do 80% frakcji spławialnej (<20µm). LITERATURA: 1. SW. Bailey. Claus Clay Miner 28: 73, D.B Blaschke, N.A. Trustrum, Prog. Phis. Geogr. 24, K. Itami, H. Fujitani. Colloids and Surface A: Phisicochem. Eng. Aspects 265, 55-63, G. McD Day, BT. Hart, ID. McKelvie, R. Beckett. Colloids Surfaces 89: 1, J. Ryan, M. Elimelech.. Review: colloid mobilization and transport in groundwater. Colloid surface, A: Pchysiochem. Eng. Aspect 107, W. Stumm. Colloids Surfaces 73: 1, 1993
10 Tabela 1 Właściwości fizyko chemiczne badanych gleb przed i po przemywaniu w kuwetach Próba ph (H 2 O) Zawartość formy przyswajalne Zasolenie Zaw. Frakcji C org. (%) mg/100g gleby [µs] koloidalnej P 2 O 5 K 2 O MgO <2µm (%) przed po przed po przed po przed po prze po przed po przed po d Waliszów 7,4 7,6 3,16 2,37 11,0 1,7 18,0 4,2 28,0 10, Kontrola 6,7 6,4 1,42 1,23 21,0 17,5 35,0 20,8 12,6 10, Rys. 2 Różnica potencjałów elektrycznych (mv) w materiale glebowym po zakończeniu doświadczenia (doświadczenie erozyjne).
11 Rys. 3 Skład granulometryczny fazy stałej materiału glebowego wyerodowanego z kuwet.
Pomiar stabilności glebowych układów koloidalnych w glebach nawożonych fosforem.
Pomiar stabilności glebowych układów koloidalnych w glebach nawożonych fosforem. Przemysław Woźniczka, Tadeusz Chodak Instytut Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego, Akademia Rolnicza we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali
Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera w Ustroniu ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA Magdalena Puda Promotor: Dr inŝ. Jacek Grzegorz Chęcmanowski Cel pracy
Bardziej szczegółowoPotencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej
Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Chemiczny. Katedra Technologii Chemicznej
Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny Katedra Technologii Chemicznej Bezpieczeństwo środowiskowe Sorpcyjne właściwości gleb Przygotował: dr inż. Andrzej P. Nowak Gleba, czyli pedosfera, jest naturalnym
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA
ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach
Bardziej szczegółowoA4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.05 nstrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie współczynników aktywności soli trudno rozpuszczalnej metodą pomiaru rozpuszczalności Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoSKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoProblemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoUkłady zdyspergowane. Wykład 6
Układy zdyspergowane Wykład 6 Treśd Podwójna warstwa elektryczna Zjawiska elektrokinetyczne Potencjał zeta Nowoczesne metody oznaczania Stabilnośd dyspersji Stabilnośd dyspersji koloidalnej jest wypadkową
Bardziej szczegółowoSpis treści - autorzy
Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoGRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW
UTYLIZACJA OSADÓW Ćwiczenie nr 4 GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU A. Grawitacyjne zagęszczanie osadów: Zagęszczać osady można na wiele różnych sposobów. Miedzy innymi grawitacyjnie
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Józef Chojnicki Warszawa Katedra Nauk o Środowisku Glebowym Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW w Warszawie.
Prof. dr hab. Józef Chojnicki Warszawa 12.09.2017. Katedra Nauk o Środowisku Glebowym Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW w Warszawie Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Anety Perzanowskiej pt. Wpływ różnych
Bardziej szczegółowoZleceniodawca: Eco Life System Sp. z o. o., ul. Królewiecka 5 lok. 3, 11-700 Mrągowo
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA Sprawozdanie z wykonania monitoringu jakości wody i osadów dennych w zbiorniku wodnym w miejscowości Modła - gmina Jerzmanowa, przed
Bardziej szczegółowoGRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW
GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW Ćwiczenie nr 4 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Ze względu na wysokie uwodnienie oraz niewielką ilość suchej masy, osady powstające w oczyszczalni ścieków należy poddawać procesowi
Bardziej szczegółowoPROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ
PROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ Pojęcie proces glebotwórczy Proces bielicowania Proces brunatnienia Proces płowienia Proces oglejenia Proces bagienny Proces murszenia Proces darniowy PROCES GLEBOTWÓRCZY
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 4 Dr hab. inż. Karol Malecha, prof. Uczelni
Mikrosystemy ceramiczne WYKŁAD 4 Dr hab. inż. Karol Malecha, prof. Uczelni Plan wykładu - Podstawy technologii LTCC (Low Temperature Cofired Ceramics, niskotemperaturowa współwypalana ceramika) Wykonywanie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 16 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Renata Bednarek, Helena Dziadowiec, Urszula Pokojska, Zbigniew Prusinkiewicz Badania ekologiczno-gleboznawcze
Księgarnia PWN: Renata Bednarek, Helena Dziadowiec, Urszula Pokojska, Zbigniew Prusinkiewicz Badania ekologiczno-gleboznawcze CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawowe wiadomości o glebach. Gleby i procesy glebotwórcze
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD
OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH WPROWADZENIE Właściwości chemiczne wód występujących w przyrodzie odznaczają się dużym zróżnicowaniem. Zależą one między innymi od budowy geologicznej
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DO ĆWICZEŃ Z GLEBOZNAWSTWA I OCHRONY GLEB. Andrzej Greinert
PRZEWODNIK DO ĆWICZEŃ Z GLEBOZNAWSTWA I OCHRONY GLEB Andrzej Greinert Wydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej 1998 Autor: dr inż. Andrzej Greinert Politechnika Zielonogórska Instytut Inżynierii Środowiska
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoAtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15
PL 226438 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226438 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406862 (22) Data zgłoszenia: 16.01.2014 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoChemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II
Chemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II Łączenie się atomów. Równania reakcji Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] Ocena dobra [1 + 2 + 3] Ocena bardzo dobra
Bardziej szczegółowo(zwane również sensorami)
Czujniki (zwane również sensorami) Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do
Bardziej szczegółowoELEKTROFOREZA. Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM
Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM Zadania: 1. Wykonać elektroforezę poziomą wybranych barwników w żelu agarozowym przy trzech różnych wartościach ph roztworów buforowych.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH. Ćwiczenie nr 6. Adam Pawełczyk
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 6 Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych USUWANIE SUBSTANCJI POŻYWKOWYCH ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu
ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu
Bardziej szczegółowoODWADNIANIE OSADÓW PRZY POMOCY WIRÓWKI SEDYMENTACYJNEJ
PRZERÓBKA I UNIESZKODLIWIANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Ćwiczenie nr 3 ODWADNIANIE OSADÓW PRZY POMOCY WIRÓWKI SEDYMENTACYJNEJ 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Odwadnianie osadów za pomocą odwirowania polega na wytworzeniu
Bardziej szczegółowoGRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW
PRZERÓBKA I UNIESZKODLIWIANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Ćwiczenie nr 4 GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Proces zagęszczania osadów, który polega na rozdziale fazy stałej od ciekłej przy
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI DIAGNOSTYKI WYŁADOWAŃ NIEZUPEŁNYCH POPRZEZ POMIAR ICH PROMIENIOWANIA ULTRAFIOLETOWEGO
MOŻLIWOŚCI DIAGNOSTYKI WYŁADOWAŃ NIEZUPEŁNYCH POPRZEZ POMIAR ICH PROMIENIOWANIA ULTRAFIOLETOWEGO Autorzy: Jerzy Skubis, Michał Kozioł Toruń, 2019 CEL I ZAKRES BADAŃ Podjęta tematyka badawcza ma na celu
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab CZĄSTECZKA I RÓWNANIE REKCJI CHEMICZNEJ potrafi powiedzieć co to jest: wiązanie chemiczne, wiązanie jonowe, wiązanie
Bardziej szczegółowoWPŁYW PODŁOŻA GEOLOGICZNEGO RZEK OJCOWSKIEGO PARKU NARODOWEGO NA ICH WYBRANE PARAMETRY CHEMICZNE, PORÓWNANIE Z WODAMI DUNAJCA.
Analit 1 (2016) 48-55 WPŁYW PODŁOŻA GEOLOGICZNEGO RZEK OJCOWSKIEGO PARKU NARODOWEGO NA ICH WYBRANE PARAMETRY CHEMICZNE, PORÓWNANIE Z WODAMI DUNAJCA. THE INFLUENCE OF THE GEOLOGICAL BASE ON OJCOW NATIONAL
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG ANALITYCZNYCH
CENNIK USŁUG ANALITYCZNYCH I DZIAŁ KONTROLI JAKOŚCI WYKAZ CZYNNOŚCI Cena netto (PLN) Analiza kwasu siarkowego Przygotowanie próby, rejestracja, uśrednianie, wyrównanie temperatury 9,00 Oznaczenie zawartości
Bardziej szczegółowowapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia Ocena zapotrzebowania na środki wapnujące oraz kosztów wapnowania regeneracyjnego gleb
Bardziej szczegółowoPrzedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów
Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy
Bardziej szczegółowo1. WSTĘP... 3 2. METODYKA BADAŃ... 3. 2.1. Miejsca i sposób pobierania próbek wody z akwenów portowych... 3. 2.2. Metody analityczne...
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 2. METODYKA BADAŃ... 3 2.1. Miejsca i sposób pobierania próbek wody z akwenów portowych... 3 2.2. Metody analityczne... 6 3. WYNIKI BADAŃ... 6 4. WNIOSKI... 12 SPIS TABEL 1. Współrzędne
Bardziej szczegółowoTytuł prezentacji. Możliwość wykorzystania biowęgla w rekultywacji gleb zanieczyszczonych. metalami ciężkimi
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg-Piasecka 1, Piotr Chohura 2 1 Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław 2 Katedra
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Protokół
Bardziej szczegółowoZalety uprawy truskawki na perlicie Paweł Nicia Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
Zalety uprawy truskawki na perlicie Paweł Nicia Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie Opracowano na podstawie: - wyników doświadczeń polowych prowadzonych
Bardziej szczegółowodla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH Szwedzki chemik Svante Arrhenius w 1887 roku jako pierwszy wykazał, że procesowi rozpuszczania wielu substancji towarzyszy dysocjacja, czyli rozpad cząsteczek na jony naładowane
Bardziej szczegółowoGrawitacyjne zagęszczanie osadu
Grawitacyjne zagęszczanie osadu Wprowadzenie Zagęszczanie grawitacyjne (samoistne) przebiega samorzutnie w np. osadnikach (wstępnych, wtórnych, pośrednich) lub może być prowadzone w oddzielnych urządzeniach
Bardziej szczegółowoBadania międzylaboratoryjne z zakresu właściwości elektrostatycznych materiałów nieprzewodzących stosowanych w górnictwie
mgr inż. ŁUKASZ ORZECH mgr inż. MARCIN TALAREK Instytut Techniki Górniczej KOMAG Badania międzylaboratoryjne z zakresu właściwości elektrostatycznych materiałów nieprzewodzących stosowanych w górnictwie
Bardziej szczegółowoMetody badań składu chemicznego
Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Metody badań składu chemicznego Ćwiczenie : Elektrochemiczna analiza śladów (woltamperometria) (Sprawozdanie drukować dwustronnie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodą spektroskopii IR i NMR
Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodą spektroskopii IR i NMR 1. Wstęp Związki karbonylowe zawierające w położeniu co najmniej jeden atom wodoru mogą ulegać enolizacji przez przesunięcie protonu
Bardziej szczegółowoMetody Badań Składu Chemicznego
Metody Badań Składu Chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa (NIESTACJONARNE) Ćwiczenie 5: Pomiary SEM ogniwa - miareczkowanie potencjometryczne. Pomiary
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu
INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu Wykład 2 Charakterystyka morfologiczna koryt rzecznych 1. Procesy fluwialne 2. Cechy morfologiczne koryta rzecznego 3. Klasyfikacja koryt rzecznych 4. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoD WARSTWA MROZOOCHRONNA
D.04.02.02. WARSTWA MROZOOCHRONNA 1. Wstęp 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej (ST) Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie przestrzenne
VII Zjazd Geomorfologów Polskich kraków 2005 Zróżnicowanie przestrzenne osadów wypełniających zagłębienia bezodpływowe (pomorze zachodnie, górna parsęta) 1. Wprowadzenie Celem pracy było rozpoznanie cech
Bardziej szczegółowoVI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA
VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA Monitoring of rainfall chemistry and of the deposition of pollutants to the ground Przygotowano w oparciu o zlecone
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne roczne oceny klasyfikacyjne z przedmiotu chemia dla klasy 7 w r. szk. 2019/2020
Wymagania edukacyjne na poszczególne roczne oceny klasyfikacyjne z przedmiotu chemia dla klasy 7 w r. szk. 2019/2020 Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował wymagań na ocenę dopuszczającą.
Bardziej szczegółowoPodział gruntów ze względu na uziarnienie.
Piotr Jermołowicz - Inżynieria Środowiska Szczecin 1. Podział gruntów. Podział gruntów ze względu na uziarnienie. Grunty rodzime nieskaliste mineralne, do których zalicza się grunty o zawartości części
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 14/12
PL 218561 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218561 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 393413 (51) Int.Cl. G01N 27/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 4 2009 Stanisław Cierpisz*, Daniel Kowol* WPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE 1. Wstęp Zasadniczym
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoUBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ
INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W FALENTACH Zakład Doświadczalny w Biebrzy UBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ Jacek
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU
KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU Badania wód podziemnych w sieci krajowej prowadzi od 1991 roku Państwowy Instytut Geologiczny. Badania obejmują wody podziemne różnych użytkowych poziomów
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoBadanie wyładowań ślizgowych
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH I TWN LABORATORIUM TECHNIKI WYSOKICH NAPIĘĆ Ćw. nr Badanie wyładowań ślizgowych Grupa dziekańska... Data wykonania
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 2. Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji
Ćwiczenie nr (wersja_05) Pomiar energii gamma metodą absorpcji Student winien wykazać się znajomością następujących zagadnień:. Promieniowanie gamma i jego własności.. Absorpcja gamma. 3. Oddziaływanie
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)
Bardziej szczegółowoWyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu ODPORNOŚĆ DRUTÓW ORTODONTYCZNYCH Z PAMIĘCIĄ KSZTAŁTU TYPU Ni-Ti W PŁYNACH USTROJOWYCH ZAWIERAJĄCYCH JONY FLUORKOWE. Edyta Ciupek Promotor: prof. zw. dr
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
Bardziej szczegółowoOpracował dr inż. Tadeusz Janiak
Opracował dr inż. Tadeusz Janiak 1 Uwagi dla wykonujących ilościowe oznaczanie metodami spektrofotometrycznymi 3. 3.1. Ilościowe oznaczanie w metodach spektrofotometrycznych Ilościowe określenie zawartości
Bardziej szczegółowoStanowisko do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach materialnych
Stanowisko do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach materialnych Na rys. 3.1 przedstawiono widok wykorzystywanego w ćwiczeniu stanowiska pomiarowego do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat.
PL 216395 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216395 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 384627 (51) Int.Cl. G01N 27/00 (2006.01) H01L 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoFrakcje i grupy granulometryczne- stosowane podziały
Frakcje i grupy granulometryczne- stosowane podziały A. Podziały stosowane do 1998 roku: Części szkieletowe > 1 mm Grupa frakcji Podział wg (wymiary w mm): PTG BN-78/9180-11 Frakcja Podfrakcja Kamienie
Bardziej szczegółowoPRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR
PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:
PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.
Bardziej szczegółowoCzujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są
Czujniki Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do przetwarzania interesującej
Bardziej szczegółowoVI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA
VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA Monitoring of rainfall chemistry and of the deposition of pollutants to the ground Przygotowano w oparciu o zlecone
Bardziej szczegółowoKorozja drutów ortodontycznych typu Remanium o zróŝnicowanej średnicy w roztworze sztucznej śliny w warunkach stanu zapalnego
Korozja drutów ortodontycznych typu Remanium o zróŝnicowanej średnicy w roztworze sztucznej śliny w warunkach stanu zapalnego Marta Rydzewska-Wojnecka WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej w Ustroniu
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2002 r.)
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2012/2013
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2012/2013 KOD UCZNIA Etap: Data: Czas pracy: rejonowy 21 stycznia 2013 r. 90 minut Informacje dla ucznia
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA :
PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni
Bardziej szczegółowoBadanie stanu fizycznego zanieczyszczenia wód w gminie Raba Wyżna.
Badanie stanu fizycznego zanieczyszczenia wód w gminie Raba Wyżna. Zanieczyszczenie wód - niekorzystne zmiany właściwości fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych wody spowodowane wprowadzaniem w nadmiarze
Bardziej szczegółowoSporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości
Sporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zbadanie właściwości roztworów buforowych. Przygotujemy dwa roztwory buforowe: octanowy
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin
Analiza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin B. Wilbik-Hałgas, E. Ledwoń Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX Wprowadzenie Wytrzymałość na działanie
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE ROZMIARÓW
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 6 WYZNACZANIE ROZMIARÓW MAKROCZĄSTECZEK I. WSTĘP TEORETYCZNY Procesy zachodzące między atomami lub cząsteczkami w skali molekularnej
Bardziej szczegółowoMetody spektroskopowe:
Katedra Chemii Analitycznej Metody spektroskopowe: Absorpcyjna Spektrometria Atomowa Fotometria Płomieniowa Gdańsk, 2010 Opracowała: mgr inż. Monika Kosikowska 1 1. Wprowadzenie Spektroskopia to dziedzina
Bardziej szczegółowoBadanie wyładowań ślizgowych
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 0-1 Lublin, ul. Nadbystrzycka A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM TECHNIKI WYSOKICH NAPIĘĆ Instrukcja do
Bardziej szczegółowoOCENA STANU CHEMICZNEGO I ILOŚCIOWEGO JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD PODZIEMNYCH WYDZIELONYCH W OBSZARZE WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO stan na rok 2012
OCENA STANU CHEMICZNEGO I ILOŚCIOWEGO JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD PODZIEMNYCH WYDZIELONYCH W OBSZARZE WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO stan na rok 2012 Pierwszy raport o stanie jednolitych części wód podziemnych
Bardziej szczegółowoWskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej
https://www. Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 27 września 2017 Rolnicy z krajów Unii Europejskiej posiadający gospodarstwa na terenach o niekorzystnych
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej
Zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej ERANET: SE Bioemethane. Small but efficient Cost and Energy Efficient Biomethane Production. Biogazownie mogą być zarówno źródłem energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 2 Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.
LABOATOIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.. Wprowadzenie Proces rozpadu drobin związków chemicznych
Bardziej szczegółowoSławomir Wysocki* wiertnictwo nafta gaz TOM 27 ZESZYT
wiertnictwo nafta gaz TOM 27 ZESZYT 4 2010 Sławomir Wysocki* Flokulacja suspensji ilastych i Zasolonych płuczek wiertniczych z zastosowaniem nowo opracowanych flokulantów kationowych (PT-floc-201107)**
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH
POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH ZAKŁAD WYSOKICH NAPIĘĆ I KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ PRACOWNIA MATERIAŁOZNAWSTWA
Bardziej szczegółowoCHEMICZNE KONDYCJONOWANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH
CHEMICZNE KONDYCJONOWANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Ćwiczenie nr 5 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Kondycjonowanie osadów ściekowych polega na zastosowaniu działań, które wpływają na poprawę efektów zagęszczania i
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 4. Zakład Budownictwa Ogólnego. Kruszywa budowlane - oznaczenie gęstości nasypowej - oznaczenie składu ziarnowego
Zakład Budownictwa Ogólnego ĆWICZENIE NR 4 Kruszywa budowlane - oznaczenie gęstości nasypowej - oznaczenie składu ziarnowego Instrukcja z laboratorium: Budownictwo ogólne i materiałoznawstwo Instrukcja
Bardziej szczegółowoNAGRZEWANIE ELEKTRODOWE
INSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenia Nr 7 NAGRZEWANIE ELEKTRODOWE 1.WPROWADZENIE. Nagrzewanie elektrodowe jest to nagrzewanie elektryczne oparte na wydzielaniu, ciepła przy przepływie
Bardziej szczegółowoRaport z badań dotyczący
Raport z badań dotyczący testów palności drewna sosnowego zabezpieczonego preparatem DELTA Hydrolasur 5.10. Zleceniodawca: CHEMAR S.C. J. Heliński i Spółka Brużyczka Mała 49 95-070 Aleksandrów Łódzki Zlecenie
Bardziej szczegółowoAdsorpcja wybranych jonów metali ciężkich na biowęglu pochodzącym z komunalnych osadów ściekowych
Adsorpcja wybranych jonów metali ciężkich na biowęglu pochodzącym z komunalnych osadów ściekowych mgr Ewelina Ślęzak Opiekun pomocniczy: dr Joanna Poluszyńska Opiekun: prof. dr hab. inż. Piotr Wieczorek
Bardziej szczegółowoĆW. 11. TECHNOLOGIA I WŁAŚCIWOŚCI POLIMEROWYCH REZYSTORÓW
ĆW.. TECHNOLOGIA I WŁAŚCIWOŚCI POLIMEROWYCH REZYSTORÓW CEL ĆWICZENIA. Zapoznanie się z technologią polimerowych warstw grubych na przykładzie elementów rezystywnych. Określenie wpływu rodzaju i zawartości
Bardziej szczegółowoDominika Jezierska. Łódź, dn r.
Badania i ocena jakości środowiska morskiego Bałtyku rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem
Bardziej szczegółowo