INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE KAMIENIARZ. kod ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE KAMIENIARZ kod ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku

2 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Kamieniarz (kod ) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie kamieniarz jest przygotowany do: wykonywania kamiennych elementów budowlanych i detali architektonicznych, wykonywania montażu kamiennych elementów budowlanych, wykonywania obiektów małej architektury z materiałów kamieniarskich, dokonywania renowacji elementów budowlanych i detali architektonicznych wykonanych z kamienia 1. Zawód kamieniarz ma charakter zawodu rzemieślniczego, w związku z tym istnieje możliwość uruchomienia własnej działalności gospodarczej, a tym samym uzyskania statusu niezależnego pracodawcy. Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej: Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) - kod 71 3 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) budują, wykańczają i remontują budynki i inne obiekty oraz zajmują się obróbką kamienia 4. Przykładowe zawody: monter konstrukcji budowlanych, murarz, kamieniarz, betoniarzzbrojarz, cieśla, monter nawierzchni kolejowej, monter rusztowań, tynkarz, monter izolacji budowlanych, szklarz budowlany, hydraulik, mechanik urządzeń klimatyzacyjnych, malarz budowlany, lakiernik, kominiarz. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy: Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2) Elastyczność dostosowywanie działania do zmieniających się okoliczności. Nadawanie konstruktywnych znaczeń różnorodnym sytuacjom zawodowym, pomimo niejednoznaczności napływających informacji oraz efektywne działanie, nawet w sytuacji nieprzewidzianych trudności. Łączenie informacji z różnych źródeł, dostrzeganie połączeń między danymi z dziedzin niezbędnych do dobrej pracy. Umiejętność znalezienia związków pomiędzy uprzednio niepowiązanymi pojęciami oraz tworzenie ogólnych planów działania pomimo braku kompletnych informacji. 1 Podstawa programowa kształcenia w zawodzie 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U poz. 1145). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa,

3 3) Podzielność uwagi efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszająch uwagę. 4) Sumienność w dążeniu do rezultatów wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE KAMIENIARZ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2016 ROKU ORAZ W LATACH Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu I pół Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS-01 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za I pół. 2016r. Raporty z lat znajdują się na stronie WUP Toruń 3

4 długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W I półroczu 2016 roku oraz w 2015r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna: Robotnicy obróbki kamienia, w której ujęto zawód kamieniarz, nie miała określonego statusu na rynku pracy 7. Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach zawód kamieniarz był zawodem nadwyżkowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 8. LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNĄ OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE KAMIENIARZ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2016 ROKU ORAZ W LATACH I pół ,2 2 3,1 3,6 3,5 5,1 6, Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS-01 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za I pół. 2016r. oraz lata Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa 8 W latach podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 4

5 BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE KAMIENIARZ W I PÓŁROCZU 2016R. WEDŁUG POWIATÓW KAMIENIARZ Powiat Bezrobotni nowozarejestrowani w I pół r. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w I pół. 2016r. Bezrobotni wg stanu w dniu r. Województwo kujawsko-pomorskie Bydgoszcz grodzki Bydgoszcz ziemski Grudziądz grodzki Grudziądz ziemski Toruń grodzki Toruń ziemski Włocławek grodzki Włocławek ziemski Aleksandrów Kujawski Brodnica Chełmno Golub - Dobrzyń Inowrocław Lipno Mogilno Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie Tuchola Wąbrzeźno Żnin Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MRPiPS-01 o rynku pracy. 5

6 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu kamieniarz 9. W badaniach zrealizowanych w latach pracodawcy nie zgłosili planowanego zwiększenia zatrudnienia osób z zawodem kamieniarz. Do końca 2012 roku planowano zmniejszenie zatrudnienia o jedną osobę (Bydgoszcz powiat ziemski). Zwolnienie dotyczyło sektora prywatnego 10. Raport z badania ofert pracy publikowanych w Internecie w województwie kujawsko-pomorskim w 2015 roku nie zawiera informacji dotyczących zawodu kamieniarz PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na kolejny rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów, dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy. Według prognozy na 2017 rok poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały ujęte w 165 grup. Do grupy zawodów: Kamieniarze został zaliczony zawód kamieniarz. W skład omawianej grupy wchodzą również zawody: pilarz kamienia, szlifierz kamienia oraz grupa elementarna zawodów KZiS 12 : robotnicy obróbki kamienia. Według ww. prognozy w województwie kujawsko-pomorskim grupa zawodów: Kamieniarze będzie grupą zrównoważoną 13, to znaczy taką, w której popyt pracodawców będzie zbliżony do podaży pracowników o odpowiednich dla kwalifikacjach. 9 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie 10 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie 11 Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z założeniami Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Celem badania internetowych ofert pracy jest uzupełnienie informacji pochodzących z powiatowych urzędów pracy na temat zapotrzebowania na zawody na regionalnym rynku pracy. Materiał badawczy stanowiły ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 2015r. dostępne w portalu Zielona Linia (tj. ogłoszenia skupione z następujących portali internetowych: praca.pl, gazeta praca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl), które zostały zweryfikowane przez pracowników WUP w Toruniu, a następnie uogólnione dla całego 2015 roku. Raport z badania znajduje się na stronie 12 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U poz z późn. zm.)

7 PROGNOZA NA 2017, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW: KAMIENIARZE WG POWIATÓW PROGNOZA NA 2017, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW: KAMIENIARZE WG POWIATÓW Źródło: 7

8 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 7 z późn. zm.) określa, że zawód kamieniarz od roku można zdobyć w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej oraz na kursach kwalifikacyjnych. Dla zawodu kamieniarz wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 Wykonywanie robót kamieniarskich Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie (stan na dzień r.) w województwie kujawsko-pomorskim zawód kamieniarz można zdobyć w 5 szkołach: 3-LETNIA ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA Adres: Mogilno, Dworcowa 9 zs_mogilno@op.pl Strona www: zs-mogilno.pl Telefon: Faks: SPOŁECZNA ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA IM. ADAMA MICKIEWICZA W CHOCENIU Adres: Choceń, Sikorskiego 12 slo.chocen@interia.pl Strona www: Telefon: Faks: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA - WIELOZAWODOWA Adres: Tuchola, Nowodworskiego zslia@tuchola.pl Strona www: Telefon: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA DLA MŁODOCIANYCH PRACOWNIKÓW W ŻNINIE Adres: Żnin, Browarowa 14 zsp@znin.pl Telefon: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA W ZESPOLE SZKÓŁ TECHNICZNYCH W KCYNI Adres: Kcynia, Emila Jurczyka 3 zespol.szkol@onet.eu Strona www: Telefon: Faks:

9 LICZBA UCZNIÓW KONTYNUUJĄCYCH NAUKĘ W ZAWODZIE KAMIENIARZ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH WG STANU NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU LICZBA ABSOLWENTÓW W ZAWODZIE KAMIENIARZ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH WG STANU NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje świadectwo. Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: szkoły realizujące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne); placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; 9

10 podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 14. W latach powiatowe urzędy pracy w województwie kujawsko-pomorskim nie organizowały szkoleń przygotowujących do wykonywania zawodu kamieniarz 15. Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: 6. INFORMACJE DODATKOWE Kujawsko-Pomorska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Bydgoszczy Związek Pracodawców Branży Kamieniarskiej Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Toruniu Cech Rzemiosł Różnych w Bydgoszczy Cech Rzemiosł Różnych we Włocławku Portale tematyczne: Literatura: Tyrowicz T.: Kamieniarstwo: poradnik dla rzemiosła kamieniarskiego. Biuro Wydawnictw C. T., 1970 Lorenc M., Mazurek S.: Wykorzystać kamień. Studio Jasa, Wrocław 2007 Dwumiesięcznik: Nowy Kamieniarz. Skiviak Press Kwartalnik: Kurier kamieniarski. Geoservice-Christi Dwumiesięcznik: Świat kamienia. Abra Opracowała: Marzena Kunecka Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: grudzień 2016r Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronie w zakładce Publikacje 10

11 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE KAMIENIARZ W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako kamieniarz w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód kamieniarz jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w czterech krajach EOG zawód kamieniarz jest regulowany, są to: Austria, Czechy, Liechtenstein i Islandia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM KAMIENIARZ WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w grupie zawodowej kamieniarz (robotnik obróbki kamienia) zostało zgłoszonych 420 ofert pracy w 18 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie zgłoszono w: Niemczech (201 ofert), Austrii (31 ofert), Danii (52 oferty), Francji (15 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie kamieniarz w krajach EOG powinny dysponować odpowiednim, udokumentowanym doświadczeniem zawodowym w zakresie obróbki kamienia naturalnego. Uprawnienia te powinny być uzyskane w formie szkoleń, wynikać z uzyskanego wykształcenia rzemieślniczego bądź alternatywnie z umiejętności wynikających z długotrwałego doświadczenia zawodowego. Ważna jest umiejętność wykonywania schodów, podłóg, kominów czy gzymsów lub inkrustowania oraz posługiwanie się urządzeniami do szlifowania i polerowania. Częstym wymogiem są umiejętności z zakresu renowacji zabytków. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę oraz posiadania własnego samochodu. Przykładowe stawki płacy w zawodzie kamieniarz: dla Austrii 1800 euro miesięcznie brutto - dla średnio zaawansowanych, we Francji euro miesięcznie 11

12 brutto, w Niemczech minimalne stawki wynagrodzenia wynikają z umów zbiorowych dla poszczególnych zawodów. Opracowała: Magdalena Zboińska pośrednik pracy WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy O/Z WUP we Włocławku 12