Konspekt: Bezpieczeństwo systemów bazodanowych. Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF
|
|
- Szczepan Stachowiak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Konspekt: Bezpieczeństwo systemów bazodanowych Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF
2 1 STRESZCZENIE Konspekt powstał na podstawie wykładu z przedmiotu Bezpieczeństwo i ochrona informacji, prowadzonego przez dr inż. Mirosława Hajdera. Omówione zostało tutaj bezpieczeństwo w systemach bazodanowych, podstawowe narzędzia rekonstruowania systemów bazodanowych oraz architektury bezpiecznych systemów zarządzania bazami danych.
3 SPIS TREŚCI 2 Streszczenie Bezpieczeństwo systemów bazodanowych Podstawowe narzędzia rekonstruowania systemów bazodanowych Architektury bezpiecznych Systemów Zarządzania Bazami Danych Architektura z bazą replikowaną Architektura zaufanego podmiotu... 4 Strony rozszerzające temat architektur Woods Hole (wersja ang.):... 5 Literatura... 5
4 3 1. BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW BAZODANOWYCH Struktura systemów bazodanowych jest zazwyczaj strukturą hierarchiczną, przy czym najniższym poziomem jest system operacyjny wyposażony w pewne narzędzia bezpieczeństwa. System bazodanowy jest systemem hierarchicznym złożonym najczęściej z następujących poziomów hierarchii: 1. System operacyjny, 2. System Zarządzania Bazą Danych SZDB, 3. Aplikacja bazodanowa. W systemie charakteryzującym się wysokim poziomem bezpieczeństwa, funkcje bezpieczeństwa powinny być rozmieszczane na każdym z tych poziomów. W systemie operacyjnym znajdują się następujące narzędzia bezpieczeństwa: a) identyfikacja i uwierzytelnianie, b) audyt systemu dostępu do plików, c) restart systemu odtwarzanie po awarii, d) zarządzanie pamięcią, e) usługi sieciowe, f) obsługa przerwań. Podstawowe różnice funkcji ochronnych w systemach operacyjnych i SZDB: 1. Granulacja obiektów, 2. Semantyczne zależności pomiędzy danymi, 3. Występowanie obiektów fizycznych i logicznych, 4. Obiekty statyczne i dynamiczne, 5. Czas życia danych. Do dodatkowych, nieobecnych w systemie operacyjnym wymagań nakładanych na systemy zarządzania bazami danych możemy zaliczyć: a) granulacja dostępu, b) różne tryby dostępu, c) różne realizacje kontroli dostępu, d) autoryzacja dynamiczna, - możliwość dostosowania praw użytkownika do zaistniałej sytuacji, e) zabezpieczenie przed wykorzystywaniem kanałów grupy, f) audyt g) kontrola przepływów, h) spójność mechanizmów ochrony, i) efektywność.
5 2. PODSTAWOWE NARZĘDZIA REKONSTRUOWANIA SYSTEMÓW BAZODANOWYCH 4 Narzędzia służące do wykrywania intruzów według konstrukcji mają charakter prewencyjny jak też diagnostyczny. Do ich realizacji wykorzystuje się najczęściej mechanizmy systemów ekspertowych i sztucznej inteligencji. W przypadku systemów bazodanowych wykorzystywana powinna być zasada minimum ekonomicznego zgodnie, z którą każdy użytkownik uzyskiwać będzie dostęp na minimalnym poziomie gwarantującym mu wykonanie koniecznych działań. W systemie bazodanowym można dodatkowo zapewnić poprawność formułowania zapytań system wychwytuje transakcje, które nie mogą być zrealizowane w całości (zapewnienie ciągłości działania). 3. ARCHITEKTURY BEZPIECZNYCH SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA BAZAMI DANYCH 3.1 Architektura z bazą replikowaną W systemach tych do systemu replikującego kopiuje się fragment bazy danych. Następnie z pomocą SZBD o niskim poziomie zaufania udostępnia się dane użytkownikom. 3.2 Architektura zaufanego podmiotu Następna architektura to architektura zaufanego podmiotu, w której SZBD i system operacyjny o wysokim poziomie bezpieczeństwa obsługuje aplikację o niskim poziomie zaufania. Innymi architekturami bezpiecznych baz danych są architektury Woods Hole a) mechanizm z pieczęcią kryptograficzną, b) architektura z jądrem ochrony. Ad. a) Każdy z obiektów bazy znaczony jest z pomocą specjalnego szyfrowanego znacznika, w którym zwarte są informacje odnoszące się do możliwych i realizowanych dostępów. Na podstawie mechanizmów specjalnych filtrów określa się który z obiektów może być udostępniony konkretnym użytkownikom.
6 Strony rozszerzające temat architektur Woods Hole (wersja ang.): LITERATURA [1] Strona WWW autorów konspektu:
INFORMATYKA Pytania ogólne na egzamin dyplomowy
INFORMATYKA Pytania ogólne na egzamin dyplomowy 1. Wyjaśnić pojęcia problem, algorytm. 2. Podać definicję złożoności czasowej. 3. Podać definicję złożoności pamięciowej. 4. Typy danych w języku C. 5. Instrukcja
Bardziej szczegółowoSZKOLENIE: Administrator baz danych. Cel szkolenia
SZKOLENIE: Administrator baz danych. Cel szkolenia Kurs Administrator baz danych skierowany jest przede wszystkim do osób zamierzających rozwijać umiejętności w zakresie administrowania bazami danych.
Bardziej szczegółowoBazy Danych. Bazy Danych i SQL Podstawowe informacje o bazach danych. Krzysztof Regulski WIMiIP, KISiM,
Bazy Danych Bazy Danych i SQL Podstawowe informacje o bazach danych Krzysztof Regulski WIMiIP, KISiM, regulski@metal.agh.edu.pl Oczekiwania? 2 3 Bazy danych Jak przechowywać informacje? Jak opisać rzeczywistość?
Bardziej szczegółowoBazy Danych. C. J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT - W-wa, (seria: Klasyka Informatyki), 2000
Bazy Danych LITERATURA C. J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT - W-wa, (seria: Klasyka Informatyki), 2000 J. D. Ullman, Systemy baz danych, WNT - W-wa, 1998 J. D. Ullman, J. Widom, Podstawowy
Bardziej szczegółowoBazy danych 2. Wykład 1
Bazy danych 2 Wykład 1 Sprawy organizacyjne Materiały i listy zadań zamieszczane będą na stronie www.math.uni.opole.pl/~ajasi E-mail: standardowy ajasi@math.uni.opole.pl Sprawy organizacyjne Program wykładu
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ
(INT) Inżynieria internetowa 1.Tryby komunikacji między procesami w standardzie Message Passing Interface. 2. HTML DOM i XHTML cel i charakterystyka. 3. Asynchroniczna komunikacja serwerem HTTP w technologii
Bardziej szczegółowoLiczba godzin 1,2 Organizacja zajęć Omówienie programu nauczania 2. Tematyka zajęć
rzedmiot : Systemy operacyjne Rok szkolny : 015/016 Klasa : 3 INF godz. x 30 tyg.= 60 godz. Zawód : technik informatyk; symbol 35103 rowadzący : Jacek Herbut Henryk Kuczmierczyk Numer lekcji Dział Tematyka
Bardziej szczegółowoWykład I. Wprowadzenie do baz danych
Wykład I Wprowadzenie do baz danych Trochę historii Pierwsze znane użycie terminu baza danych miało miejsce w listopadzie w 1963 roku. W latach sześcdziesątych XX wieku został opracowany przez Charles
Bardziej szczegółowoPojęcie bazy danych. Funkcje i możliwości.
Pojęcie bazy danych. Funkcje i możliwości. Pojęcie bazy danych Baza danych to: zbiór informacji zapisanych według ściśle określonych reguł, w strukturach odpowiadających założonemu modelowi danych, zbiór
Bardziej szczegółowoTransformacja wiedzy w budowie i eksploatacji maszyn
Uniwersytet Technologiczno Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy Wydział Mechaniczny Transformacja wiedzy w budowie i eksploatacji maszyn Bogdan ŻÓŁTOWSKI W pracy przedstawiono proces
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia dotyczące relacyjnych baz danych. mgr inż. Krzysztof Szałajko
Podstawowe pojęcia dotyczące relacyjnych baz danych mgr inż. Krzysztof Szałajko Czym jest baza danych? Co rozumiemy przez dane? Czym jest system zarządzania bazą danych? 2 / 25 Baza danych Baza danych
Bardziej szczegółowoModel logiczny SZBD. Model fizyczny. Systemy klientserwer. Systemy rozproszone BD. No SQL
Podstawy baz danych: Rysunek 1. Tradycyjne systemy danych 1- Obsługa wejścia 2- Przechowywanie danych 3- Funkcje użytkowe 4- Obsługa wyjścia Ewolucja baz danych: Fragment świata rzeczywistego System przetwarzania
Bardziej szczegółowoBazy Danych. Bazy Danych i SQL Podstawowe informacje o bazach danych. Krzysztof Regulski WIMiIP, KISiM, regulski@metal.agh.edu.pl
Bazy Danych Bazy Danych i SQL Podstawowe informacje o bazach danych Krzysztof Regulski WIMiIP, KISiM, regulski@metal.agh.edu.pl Literatura i inne pomoce Silberschatz A., Korth H., S. Sudarshan: Database
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. Stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ
(INT) Inżynieria internetowa 1. Tryby komunikacji między procesami w standardzie Message Passing Interface 2. HTML DOM i XHTML cel i charakterystyka 3. Asynchroniczna komunikacja serwerem HTTP w technologii
Bardziej szczegółowoBudowanie interfejsów do baz danych
Budowanie interfejsów do baz danych Wprowadzenie Organizacja zajęć O sobie O Projekcie Termin rozpoczęcia Tematyka (propozycje?) Narzędzia (pendrive lub hosting) 2008 Szczepan Bednarz 2 z 20 Bazy danych
Bardziej szczegółowoTechnologia informacyjna (IT - Information Technology) dziedzina wiedzy obejmująca:
1.1. Podstawowe pojęcia Technologia informacyjna (IT - Information Technology) dziedzina wiedzy obejmująca: informatykę (włącznie ze sprzętem komputerowym oraz oprogramowaniem używanym do tworzenia, przesyłania,
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ. Technikum Zawód: technik informatyk
PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ Technikum Zawód: technik informatyk 351203 Lp. Temat 1 Zajęcia wprowadzające. Zapoznanie z zakładem, regulaminem pracy, przepisami BHP oraz instruktaż bhp. 2 Montaż i eksploatacja
Bardziej szczegółowoRok szkolny 2015/16 Sylwester Gieszczyk. Wymagania edukacyjne w technikum. ADMINISTROWANIE BAZAMI DANYCH kl. 4c
Wymagania edukacyjne w technikum ADMINISTROWANIE BAZAMI DANYCH kl. 4c Lp. 1 2 4 5 Temat Zasady dotyczące zarządzania projektem podczas prac związanych z tworzeniem bazy oraz cykl życiowy bazy Modele tworzenia
Bardziej szczegółowoPojęcie systemu baz danych
Pojęcie systemu baz danych System baz danych- skomputeryzowany system przechowywania danych/informacji zorganizowanych w pliki. Składa się z zasadniczych elementów: 1) Danych 2) Sprzętu 3) Programów 4)
Bardziej szczegółowoWrocławska Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej. Bazy danych. Dr hab. inż. Krzysztof Pieczarka. Email: krzysztof.pieczarka@gmail.
Wrocławska Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej Bazy danych Dr hab. inż. Krzysztof Pieczarka Email: krzysztof.pieczarka@gmail.com Literatura: Connoly T., Begg C., Systemy baz danych Praktyczne metody projektowania,
Bardziej szczegółowoKonspekt: Bezpieczeństwo w zarządzaniu systemami i sieciami. Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF
Konspekt: Bezpieczeństwo w zarządzaniu systemami i sieciami Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF 1 STRESZCZENIE Konspekt powstał na podstawie wykładu (28 maja 2002)
Bardziej szczegółowoBAZY DANYCH Podstawowe pojęcia
BAZY DANYCH Podstawowe pojęcia Wykład 1 dr Lidia Stępień Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie L. Stępień (AJD) BD 1 / 26 Literatura 1. L. Banachowski, Bazy danych. Tworzenie aplikacji, Akademicka
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Wprowadzenie do baz danych. (c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej 1
Rozdział 1 Wprowadzenie do baz danych 1 Model danych 2 Funkcje systemu zarządzania bazą danych Wymagania spójność bazy danych po awarii trwałość danych wielodostęp poufność danych wydajność rozproszenie
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ
PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ Systemy baz danych 1. 2 Wstęp do baz danych 2. 2 Relacyjny model baz danych. 3. 2 Normalizacja baz danych. 4. 2 Cechy
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 Opis wdrożonych środków organizacyjnych i technicznych służących ochronie danych osobowych
Załącznik nr 2 Opis wdrożonych środków organizacyjnych i technicznych służących ochronie danych osobowych Obszar System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji Polityki bezpieczeństwa. Opracowano ogólną
Bardziej szczegółowoK1A_W11, K1A_W18. Egzamin. wykonanie ćwiczenia lab., sprawdzian po zakończeniu ćwiczeń, egzamin, K1A_W11, K1A_W18 KARTA PRZEDMIOTU
(pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: BAZY DANYCH 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2014/2015 4. Forma kształcenia: studia pierwszego stopnia 5. Forma
Bardziej szczegółowomail: strona: konsultacje: na stronie (po wcześniejszym umówieniu drogą mailową)
1 Organizacyjne Kwestie organizacyjne Kontakt: mail: olga.siedlecka@icis.pcz.pl strona: http://icis.pcz.pl/~olga konsultacje: na stronie (po wcześniejszym umówieniu drogą mailową) Zaliczenie wykładu -
Bardziej szczegółowoBazy danych Wykład zerowy. P. F. Góra
Bazy danych Wykład zerowy P. F. Góra http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/ 2012 Patron? Św. Izydor z Sewilli (VI wiek), biskup, patron Internetu (sic!), stworzył pierwszy katalog Copyright c 2011-12 P.
Bardziej szczegółowoBAZY DANYCH wprowadzenie. Opracował: dr inż. Piotr Suchomski
BAZY DANYCH wprowadzenie Opracował: dr inż. Piotr Suchomski Prowadzący Katedra Systemów Multimedialnych dr inż. Piotr Suchomski (e-mail: pietka@sound.eti.pg.gda.pl) (pok. 730) dr inż. Andrzej Leśnicki
Bardziej szczegółowoKonspekt: Polityka bezpieczeństwa, a polskie unormowania prawne. Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF
Konspekt: Polityka bezpieczeństwa, a polskie unormowania prawne Autorzy: Grzegorz Dębiec, Edyta Gąsior, Łukasz Krzanik, Maciej Tokarczyk DUMF 1 STRESZCZENIE Konspekt powstał na podstawie wykładu z przedmiotu
Bardziej szczegółowoLiczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. nadzw. dr hab. Zenon Biniek Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów:
Bardziej szczegółowopoziom: Core wersja: 2.6 moduł: B : Wytwarzanie SYLLABUS
poziom: Core wersja: 2.6 moduł: B : Wytwarzanie SYLLABUS Niniejszy dokument jest syllabusem obowiązującym dla certyfikatu EUCIP ver. 2.6. Prezentuje obszary wiedzy, których znajomość jest niezbędna do
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium BAZY DANYCH I SYSTEMY EKSPERTOWE Database and expert systems Forma
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA BEZPIECZEŃSTWA <NAZWA SYSTEMU/USŁUGI>
Załącznik nr 23 do Umowy nr... z dnia... MINISTERSTWO FINANSÓW DEPARTAMENT INFORMATYKI DOKUMENTACJA BEZPIECZEŃSTWA styczeń 2010 Strona 1 z 13 Krótki opis dokumentu Opracowano na
Bardziej szczegółowoOPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE
OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE Nazwa kierunku studiów Nazwa wydziału Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji Poziom kształcenia Profil kształcenia Tytuł
Bardziej szczegółowoArchitektura i mechanizmy systemu
Architektura i mechanizmy systemu Warsztaty Usługa powszechnej archiwizacji Michał Jankowski, PCSS Maciej Brzeźniak, PCSS Plan prezentacji Podstawowe wymagania użytkowników - cel => Funkcjonalnośd i cechy
Bardziej szczegółowoCzym jest baza danych?
Czym jest baza danych? Dane = znane fakty. Baza danych to zbiór powiązanych ze sobą danych, które można w jakiś sposób zarejestrować i które mają konkretne znaczenie. Przykład: książka adresowa. Jan Kowalski
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Techniczny Kierunek studiów: Informatyka Kod kierunku: 11.3 Specjalność: Informatyka Stosowana
Bardziej szczegółowoUniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2011/2012 http://www.wilno.uwb.edu.
SYLLABUS na rok akademicki 011/01 Tryb studiów Studia stacjonarne Kierunek studiów Informatyka Poziom studiów Pierwszego stopnia Rok studiów/ semestr III / 5 Specjalność Bez specjalności Kod katedry/zakładu
Bardziej szczegółowoCzęść I Rozpoczęcie pracy z usługami Reporting Services
Spis treści Podziękowania... xi Wprowadzenie... xiii Część I Rozpoczęcie pracy z usługami Reporting Services 1 Wprowadzenie do usług Reporting Services... 3 Platforma raportowania... 3 Cykl życia raportu...
Bardziej szczegółowoZarządzanie pamięcią operacyjną
Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Pamięć jako zasób systemu komputerowego hierarchia pamięci przestrzeń owa Wsparcie dla zarządzania pamięcią na poziomie architektury komputera Podział i przydział pamięci
Bardziej szczegółowoPodstawowy Wykład z Systemów Baz Danych
Bazy Danych Wykład I Wprowadzenie Opracowano na podstawie: Podstawowy Wykład z Systemów Baz Danych, J.D.Ullman, J.Widom Copyrights by Arkadiusz Rzucidło 1 Definicje Baza danych to uporządkowany zbiór danych,
Bardziej szczegółowoINFRA. System Connector. Opis systemu
INFRA System Connector Opis systemu Spis treści Opis składników systemu... 3 Bezpieczeństwo systemu... 4 Bezpieczeństwo komunikacji... 4 Zabezpieczenie dostępu do serwisów... 4 Autoryzacja użytkowników...
Bardziej szczegółowoWarsztaty KPRM-MF-MG-MPiPS MRR-MSWiA-MSZ 28 kwietnia 2011 r.
Wspólny intranet dla KPRM, ministerstw i urzędów centralnych Warsztaty KPRM-MF-MG-MPiPS MRR-MSWiA-MSZ 28 kwietnia 2011 r. Jak dołączyć do wspólnego intranetu? Przekazywanie raz w miesiącu katalogu służbowych
Bardziej szczegółowoAdministrowanie systemami informatycznymi Kod przedmiotu
Administrowanie systemami informatycznymi - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Administrowanie systemami informatycznymi Kod przedmiotu 11.3-WI-INFP-ASI Wydział Kierunek Wydział Informatyki,
Bardziej szczegółowoOd uczestników szkolenia wymagana jest umiejętność programowania w języku C oraz podstawowa znajomość obsługi systemu Linux.
Kod szkolenia: Tytuł szkolenia: PS/LINUX Programowanie systemowe w Linux Dni: 5 Opis: Adresaci szkolenia Szkolenie adresowane jest do programistów tworzących aplikacje w systemie Linux, którzy chcą poznać
Bardziej szczegółowoPodstawy Systemów Zarządzania Baz Danych
Podstawy Systemów Zarządzania Baz Danych 1. System Zarządzania Bazą Danych (SZBD) System Zarządzania Bazą Danych to zorganizowany zbiorem narzędzi umożliwiających definiowanie i konstruowanie bazy danych,
Bardziej szczegółowoWłodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski. Bazy danych ITA-101. Wersja 1
Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski Bazy danych ITA-101 Wersja 1 Warszawa, wrzesień 2009 Wprowadzenie Informacje o kursie Opis kursu We współczesnej informatyce coraz większą
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Bazy danych Database Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obieralny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Matematyka Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L Semestr: III Liczba
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU
I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: BAZY DANYCH 2. Kod przedmiotu: Bda 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Automatyka i Robotyka 5. Specjalność: Informatyka Stosowana
Bardziej szczegółowoZagadnienia kierunkowe Kierunek informatyka, studia pierwszego stopnia
Zagadnienia kierunkowe Kierunek informatyka, studia pierwszego stopnia 1. Wykorzystanie współrzędnych jednorodnych w grafice komputerowej. 2. Twierdzenie o próbkowaniu - zasady konwersji analogowo-cyfrowej.
Bardziej szczegółowoAdam Cankudis IFP UAM
W s t ę p d o r e l a c y j n y c h b a z d a n y c h Adam Cankudis IFP UAM B i b l i o g r a f i a T. Morzy i in., Bazy danych, [w:] Studia Informatyczne, Pierwszy stopie ń, http://wazniak.mimuw.edu.pl/
Bardziej szczegółowoRozproszone bazy danych. Robert A. Kłopotek Wydział Matematyczno-Przyrodniczy. Szkoła Nauk Ścisłych, UKSW
Rozproszone bazy danych Robert A. Kłopotek r.klopotek@uksw.edu.pl Wydział Matematyczno-Przyrodniczy. Szkoła Nauk Ścisłych, UKSW Scentralizowana baza danych Dane są przechowywane w jednym węźle sieci Można
Bardziej szczegółowoBazy danych - wykład wstępny
Bazy danych - wykład wstępny Wykład: baza danych, modele, hierarchiczny, sieciowy, relacyjny, obiektowy, schemat logiczny, tabela, kwerenda, SQL, rekord, krotka, pole, atrybut, klucz podstawowy, relacja,
Bardziej szczegółowoProjektowanie oprogramowania cd. Projektowanie oprogramowania cd. 1/34
Projektowanie oprogramowania cd. Projektowanie oprogramowania cd. 1/34 Projektowanie oprogramowania cd. 2/34 Modelowanie CRC Modelowanie CRC (class-responsibility-collaborator) Metoda identyfikowania poszczególnych
Bardziej szczegółowoAlicja Marszałek Różne rodzaje baz danych
Alicja Marszałek Różne rodzaje baz danych Rodzaje baz danych Bazy danych można podzielić wg struktur organizacji danych, których używają. Można podzielić je na: Bazy proste Bazy złożone Bazy proste Bazy
Bardziej szczegółowoTechnik informatyk. 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik informatyk
Technik informatyk Technik informatyk potwierdzając kwalifikacje wchodzące w skład tego zawodu, uzyskuje wiedzę i umiejętności niezbędne do pracy w trzech obszarach branży informatycznej. E12 - montaż
Bardziej szczegółowoPrzypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych?
Przypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych? 1 Podstawowe pojęcia: 2 3 4 5 Dana (ang.data) najmniejsza, elementarna jednostka informacji o obiekcie będąca przedmiotem przetwarzania
Bardziej szczegółowo2. Przygotowanie stanowiska komputerowego i urządzeń peryferyjnych do pracy. Słuchacz powinien poznać:
PRAKTYKA ZAWODOWA TECHNIK INFORMATYK Praktyka zawodowa powinna odbyć się: w semestrze II 4 tygodnie Praktyka zawodowa Organizacja praktyk zawodowych Przygotowanie stanowiska komputerowego i urządzeń peryferyjnych
Bardziej szczegółowoRelacja zakresu nauk humanistyczno-społecznych z Krajową Inteligentną Specjalizacją
Relacja zakresu nauk humanistyczno-społecznych z Krajową Inteligentną Specjalizacją Inteligentne uczenie się Moduł nr 1 Inteligentne szkolnictwo wyższe dla inteligentnej gospodarki i jej kadr Inteligentne
Bardziej szczegółowoEwolucja systemów baz danych
Krzysztof Dembczyński Instytut Informatyki Zakład Inteligentnych Systemów Wspomagania Decyzji Politechnika Poznańska Technologie Wytwarzania Oprogramowania Semestr letni 2004/05 Plan wykładu Relacyjne
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo aplikacji typu software token. Mariusz Burdach, Prevenity. Agenda
Bezpieczeństwo aplikacji typu software token Mariusz Burdach, Prevenity Agenda 1. Bezpieczeństwo bankowości internetowej w Polsce 2. Główne funkcje aplikacji typu software token 3. Na co zwrócić uwagę
Bardziej szczegółowoSystemy rozproszonych baz danych 1
Systemy rozproszonych baz danych 1 Problematyka rozproszonych baz danych Wykład przygotował: Robert Wrembel ZSBD wykład 1 (1) 1 Plan wykładu Wprowadzenie do problematyki Definicja rozproszonej bazy danych
Bardziej szczegółowoInstytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia niestacjonarne Dla rocznika:
Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia niestacjonarne Dla rocznika: Rok I, semestr I (zimowy) 1 Etykieta w życiu publicznym wykład 15
Bardziej szczegółowoZSE - Systemy baz danych 1 SIECIOWE SERWERY BAZ DANYCH
ZSE - Systemy baz danych 1 SIECIOWE SERWERY BAZ DANYCH System zarządzania bazami danych System zarządzania bazami danych(szbd, ang. DBMS) jest zbiorem narzędzi stanowiących warstwę pośredniczącą pomiędzy
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych, moduł kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium BAZY DANYCH Databases Forma studiów: Stacjonarne
Bardziej szczegółowoABC bezpieczeństwa danych osobowych przetwarzanych przy użyciu systemów informatycznych (cz. 4)
W dzisiejszej części przedstawiamy dalsze informacje związane z polityką bezpieczeństwa, a dokładnie przeczytacie Państwo o sposobie przepływu danych pomiędzy poszczególnymi systemami; na temat określenia
Bardziej szczegółowoOgólny plan przedmiotu. Strony WWW. Literatura BAZY DANYCH. Materiały do wykładu: http://aragorn.pb.bialystok.pl/~gkret
Ogólny plan przedmiotu BAZY DANYCH Wykład 1: Wprowadzenie do baz danych Małgorzata Krętowska Politechnika Białostocka Wydział Informatyki Wykład : Wprowadzenie do baz danych Normalizacja Diagramy związków
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BAZ DANYCH. 19. Perspektywy baz danych. 2009/2010 Notatki do wykładu "Podstawy baz danych"
PODSTAWY BAZ DANYCH 19. Perspektywy baz danych 1 Perspektywy baz danych Temporalna baza danych Temporalna baza danych - baza danych posiadająca informację o czasie wprowadzenia lub czasie ważności zawartych
Bardziej szczegółowoInstytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy i sieci komputerowe, SSK studia niestacjonarne Dla rocznika:
Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy i sieci komputerowe, SSK studia niestacjonarne Dla rocznika: Rok I, semestr I (zimowy) 1 Etykieta w życiu publicznym
Bardziej szczegółowoInstytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia stacjonarne Dla rocznika: 2018/2019
Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia stacjonarne Dla rocznika: 2018/2019 Rok I, semestr I (zimowy) 1 Etykieta w życiu publicznym wykład
Bardziej szczegółowoReplikacja bazy danych polega na kopiowaniu i przesyłaniu danych lub obiektów bazodanowych między serwerami oraz na zsynchronizowaniu tych danych w
J. Karwowska Replikacja bazy danych polega na kopiowaniu i przesyłaniu danych lub obiektów bazodanowych między serwerami oraz na zsynchronizowaniu tych danych w celu utrzymania ich spójności. Dane kopiowane
Bardziej szczegółowoWYBRANE SPOSOBY ZAPEWNIENIA
WYBRANE SPOSOBY ZAPEWNIENIA CIĄGŁOŚCI DZIAŁANIA ORAZ WYSOKIEJ JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG NA PRZYKŁADZIEUFG dr inż. Łukasz Strzelecki lukasz.strzelecki@milstar.pl 1 Plan wystąpienia Wprowadzenie Dobre praktyki
Bardziej szczegółowoBazy danych. Zaliczenie. Literatura. Strony WWW. Wykład 1: Wprowadzenie do baz danych. Semestr 1
Zaliczenie Bazy Wykład 1: Wprowadzenie do baz Semestr 1 Wykład: Podstawowe informacje z zakresu baz - relacyjne bazy, DDL, SQL, indeksy, architektura baz Pracownia specjalistyczna: projekt bazy, SQL, Access
Bardziej szczegółowoTechnik informatyk Symbol 351203
Technik informatyk Symbol 351203 Kwalifikacje: E.12. - Montaż i eksploatacja komputerów osobistych oraz urządzeń peryferyjnych. E.13. - Projektowanie lokalnych sieci komputerowych i administrowanie sieciami.
Bardziej szczegółowoPolityka Bezpieczeństwa Informacji. Tomasz Frąckiewicz T-Matic Grupa Computer Plus Sp. z o.o.
Polityka Bezpieczeństwa Informacji Tomasz Frąckiewicz T-Matic Grupa Computer Plus Sp. z o.o. Przedmiot ochrony Czym jest informacja? Miejsca przechowywania Regulacje prawne Zarządzanie bezpieczeństwem
Bardziej szczegółowoJoyce Cox Joan Lambert. Microsoft Access. 2013 Krok po kroku. Przekład: Jakub Niedźwiedź
Joyce Cox Joan Lambert Microsoft Access 2013 Krok po kroku Przekład: Jakub Niedźwiedź APN Promise, Warszawa 2013 Spis treści Wprowadzenie................................................................vii
Bardziej szczegółowoOpis Przedmiotu Zamówienia
Załącznik nr 1 do SIWZ Załącznik nr 1 do Umowy CSIOZ/ /2016 Opis Przedmiotu Zamówienia Przedmiotem zamówienia jest realizacja zadania pod nazwą System do backupu urządzeń sieciowych (zwany dalej: Systemem
Bardziej szczegółowoLogika Temporalna i Automaty Czasowe
Modelowanie i Analiza Systemów Informatycznych Logika Temporalna i Automaty Czasowe (10) Logika temporalna i temporalne bazy danych Paweł Głuchowski, Politechnika Wrocławska wersja 2.3 Treść wykładu Temporalna
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Systemy operacyjne Rok akademicki: 2012/2013 Kod: MEI-1-701-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Specjalność:
Bardziej szczegółowoŚRODOWISKO KOMPUTEROWYCH SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH TEST PEŁNY Status obszaru: Jeszcze nie edytowany (otwarty) Opracowano 0 z 55
Aby uzyskać szczegółowe instrukcje do opracowania dokumentu należy otworzyć poniższe hiperłącze: 400 - B.V Środowisko komputerowych systemów informatycznych.pdf 1. Czy chcesz przeprowadzić pełny czy skrócony
Bardziej szczegółowoRok I, semestr I (zimowy) Liczba godzin
Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Bezpieczeństwo sieci i systemów informatycznych, BSiSI studia stacjonarne Dla rocznika: 2018/2019 Rok I, semestr I (zimowy) 1
Bardziej szczegółowoRok I, semestr I (zimowy) Liczba godzin
Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy i sieci komputerowe, SSK studia stacjonarne Dla rocznika: 2018/2019 Rok I, semestr I (zimowy) Lp. Nazwa przedmiotu zajęć
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne.
STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. Zasadniczym czynnikiem stanowiącym motywację dla podjętych w pracy rozważań
Bardziej szczegółowo22. Podstawowe pojęcia baz danych. Baza Danych. Funkcje bazy danych. Właściwości bazy danych. Modele baz danych.
22. Podstawowe pojęcia baz danych. Baza Danych. Funkcje bazy danych. Właściwości bazy danych. Modele baz danych. Baza danych zbiór informacji opisujący wybrany fragment rzeczywistości. Właściwości baz
Bardziej szczegółowoFUNKCJE SZBD. ZSE - Systemy baz danych 1
FUNKCJE SZBD ZSE - Systemy baz danych 1 System zarządzania bazami danych System zarządzania bazami danych (SZBD, ang. DBMS) jest zbiorem narzędzi stanowiących warstwę pośredniczącą pomiędzy bazą danych
Bardziej szczegółowoPROJEKT Z BAZ DANYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI PROJEKT Z BAZ DANYCH System bazodanowy wspomagający obsługę sklepu internetowego AUTOR: Adam Kowalski PROWADZĄCY ZAJĘCIA: Dr inż. Robert Wójcik, W4/K-9 Indeks:
Bardziej szczegółowoSystem Kancelaris. Zdalny dostęp do danych
Kancelaris krok po kroku System Kancelaris Zdalny dostęp do danych Data modyfikacji: 2008-07-10 Z czego składaj adają się systemy informatyczne? System Kancelaris składa się z dwóch części: danych oprogramowania,
Bardziej szczegółowoKARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU. Sieci komputerowe i bazy danych Kod modułu / przedmiotu K 24
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Nazwa modułu / przedmiotu Sieci komputerowe i bazy danych Kod modułu / przedmiotu K 24 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK Nr 1 do CZĘŚCI II SIWZ
ZAŁĄCZNIK Nr 1 do CZĘŚCI II SIWZ WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA DLA SYSTEMÓW IT Wyciąg z Polityki Bezpieczeństwa Informacji dotyczący wymagań dla systemów informatycznych. 1 Załącznik Nr 1 do Część II SIWZ SPIS
Bardziej szczegółowoBazy Danych. Wykład VII Makropolecenia. Copyright by Arkadiusz Rzucidło 1
Bazy Danych Wykład VII Makropolecenia Copyright by Arkadiusz Rzucidło 1 Wprowadzenie W ujęciu MS Access, makropolecenie jest prostym językiem programowania, który umożliwia automatyzację podstawowych zadań
Bardziej szczegółowoBazy danych 1. Podstawowe pojęcia
Bazy danych 1 Podstawowe pojęcia Sprawy organizacyjne Materiały i listy zadań zamieszczane będą na stronie www.math.uni.opole.pl/~ajasi Literatura L. Banachowski Bazy danych. Tworzenie aplikacji L. Banachowski,
Bardziej szczegółowoZarządzanie dokumentacją techniczną. Wykł. 11 Zarządzania przepływem informacji w przedsiębiorstwie. Zabezpieczenia dokumentacji technicznej.
Zarządzanie dokumentacją techniczną Wykł. 11 Zarządzania przepływem informacji w przedsiębiorstwie. Zabezpieczenia dokumentacji technicznej. Na dzisiejszym wykładzie: Podstawowe metody zabezpieczeń elektronicznych
Bardziej szczegółowoLITERATURA. C. J. Date; Wprowadzenie do systemów baz danych WNT Warszawa 2000 ( seria Klasyka Informatyki )
LITERATURA C. J. Date; Wprowadzenie do systemów baz danych WNT Warszawa 2000 ( seria Klasyka Informatyki ) H. Garcia Molina, Jeffrey D. Ullman, Jennifer Widom; Systemy baz danych. Kompletny podręcznik
Bardziej szczegółowoProjektowani Systemów Inf.
Projektowani Systemów Inf. Wykład VII Bezpieczeństwo Copyrights by Arkadiusz Rzucidło 1 Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo związane z danymi Konstrukcja magazynów danych Mechanizmy zapisu i modyfikacji danych
Bardziej szczegółowoSystemy baz danych w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W poszukiwaniu rozwiązania problemu, najbardziej pomocna jest znajomość odpowiedzi
Systemy baz danych w zarządzaniu przedsiębiorstwem W poszukiwaniu rozwiązania problemu, najbardziej pomocna jest znajomość odpowiedzi Proces zarządzania danymi Zarządzanie danymi obejmuje czynności: gromadzenie
Bardziej szczegółowoSystemy baz danych. mgr inż. Sylwia Glińska
Systemy baz danych Wykład 1 mgr inż. Sylwia Glińska Baza danych Baza danych to uporządkowany zbiór danych z określonej dziedziny tematycznej, zorganizowany w sposób ułatwiający do nich dostęp. System zarządzania
Bardziej szczegółowoProgram szkolenia: Administracja SQL Server
Program szkolenia: Administracja SQL Server Informacje ogólne Nazwa: Kod: Kategoria: Grupa docelowa: Czas trwania: Forma: Administracja SQL Server SQLSERV-Admin SQL Programiści, administratorzy baz 3 dni
Bardziej szczegółowoKrzysztof Wawrzyniak Quo vadis BS? Ożarów Mazowiecki, styczeń 2014
1 QUO VADIS.. BS? Rekomendacja D dlaczego? Mocne fundamenty to dynamiczny rozwój. Rzeczywistość wdrożeniowa. 2 Determinanty sukcesu w biznesie. strategia, zasoby (ludzie, kompetencje, procedury, technologia)
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do PKI. 1. Wstęp. 2. Kryptografia symetryczna. 3. Kryptografia asymetryczna
1. Wstęp Wprowadzenie do PKI Infrastruktura klucza publicznego (ang. PKI - Public Key Infrastructure) to termin dzisiaj powszechnie spotykany. Pod tym pojęciem kryje się standard X.509 opracowany przez
Bardziej szczegółowo