WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIA KL. III A GIMNAZJUM NR 1 IM. FRANCISZKA KRSTY W ZAWOI CENTRUM ROK SZKOLNY 2017/2018

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIA KL. III A GIMNAZJUM NR 1 IM. FRANCISZKA KRSTY W ZAWOI CENTRUM ROK SZKOLNY 2017/2018 ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY I WYKORZYSTANIE ZAWARTYCH W NICH INFORMACJI MÓWIENIE: Uczeń umie: - wypowiadać się poprawnie pod względem językowym i rzeczowym - brać udział w dyskusji, stara się mówić zwięźle i rzeczowo - przestrzegać zasad kultury dyskusji - zabierać głos w dyskusji, próbuje wyrażać własne stanowisko - wypowiadać się zrozumiale na określony temat - zaprezentować efekty swojej pracy - tworzyć wypowiedzi uwzględniające osobę odbiorcy - wypowiadać się na temat utworów literackich, filmów, audycji radiowych i telewizyjnych, czasopism, teatru, malarstwa - rozumie znaczenie etykiety językowej i konieczności jej stosowania - wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty. SŁUCHANIE: Uczeń umie: - odtworzyć najważniejsze informacje/n- stosownie do sytuacji reagować na usłyszaną wypowiedź - określić tematykę wysłuchanego tekstu - łączyć ze sobą usłyszane informacje, próbuje wyciągać wnioski - słuchać krytycznie, stosuje słowne przejawy aktywnego słuchania - rozpoznać intencję mówiącego CZYTANIE: - rozumie czytany i zanalizowany na lekcji tekst - poprawnie czyta tekst z podziałem na role - rozróżnia tekst narracji i partii dialogowych - rozróżnia tekst literacki i nieliteracki - czyta teksty indywidualnie w celach informacyjnych - wyszukuje w tekście określone słowa i treści, np. rozpoznaje informację - wybiera informacje na wskazany temat PISANIE - zna najważniejsze zabytki, muzea, wystawy swojego regionu - zna zwyczaje i obrzędy kultywowane w regionie daje przykłady twórczości ludowej swojego regionu - uczestniczy w życiu kulturalnym szkoły i swojej małej ojczyzny SAMOKSZTAŁCENIE i DOCIERANIE DO INFORMACJI samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, mediach elektronicznych, wyszukuje w bibliotece źródła potrzebnych mu informacji, korzysta ze słownika: języka polskiego, poprawnej polszczyzny, frazeologicznego, wyrazów obcych, synonimów i antonimów oraz szkolnego słownika terminów literackich w formie książkowej i elektronicznej. ŚWIADOMOŚĆ JĘZYKOWA rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy, rozpoznaje w zdaniach i w równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje, rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY LITERATURA - rozpoznaje elementy świata przedstawionego w utworze literackim - omawia cechy dramatu na prostym przykładzie

2 - wskazuje rymy, środki stylistyczne /epitet, porównanie, wyliczenia, powtórzenia, apostrofy/ - wskazuje podmiot liryczny i określa temat utworu - rozumie budowę utworu dramatycznego, epickiego, lirycznego /strofa, wers, prolog, epilog, akt, scena itp./ - wyodrębnia elementy budowy wiersza - porządkuje zdarzenia akcji, tworząc plan odtwórczy - opowiada o zdarzeniach tworzących akcję utworu - wskazuje adresata utworu - określa i ocenia postawy bohaterów - odróżnia autora od narratora - dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstu (np. ilustracja, plakat, inscenizacja) - przypisuje nazwisko pisarza utworowi i odwrotnie - określa narratora, wskazuje narrację pierwszoosobową i trzecioosobową - identyfikuje osobę mówiącą - poszukuje w tekście odpowiedzi na postawione pytania - posługuje się terminami: wiersz, rodzaj i gatunek literacki, teatr, komedia, akcja, pamiętnik, dziennik - rozumie rolę prasy w życiu codziennym - umie posługiwać się słownikami i encyklopediami, korzysta z różnych źródeł informacji uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka,sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne, rozpoznaje odmiany gatunkowe literatury popularnej: powieść lub opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne. ŚWIADOMOŚĆ JĘZYKOWA - zna kategorie gramatyczne odmiennych części mowy - umiejętnie stosuje zasady i reguły ortograficzne i interpunkcyjne - umie dokonać rozbioru logicznego i gramatycznego /proste przykłady/ - rozróżnia zdania podrzędne i współrzędnie złożone - wskazuje mowę zależną i niezależną - tworzy zdania i równoważniki zdań, wypowiedzenia pojedyncze i złożone - przekształca wypowiedzenia pojedyncze na złożone i odwrotnie - rysuje schemat składniowy zdania złożonego rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową, precyzyjnie wysławia się; świadomie dobiera synonimy i antonimy dla wyrażenia zamierzonych treści, stosuje ze zrozumieniem związki frazeologiczne, stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, przekształca części zdania pojedynczego w zdania podrzędne i odwrotnie, przekształca konstrukcje strony czynnej w konstrukcje strony biernej i odwrotnie,zamienia formy osobowe czasownika na imiesłowy i odwrotnie, stosuje poprawne formy odmiany części mowy, operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych. KULTURA: - zna najważniejsze zabytki, muzea, wystawy swojego regionu - zna zwyczaje i obrzędy kultywowane w regionie LEKTURY OBOWIĄZKOWE Uczeń zobowiązany jest przeczytać wszystkie lektury obowiązkowe, które zostały podane do wiadomości na pierwszej lekcji organizacyjnej. KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KL. IIIa GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2017/2018 Ocenianie osiągnięć polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela języka polskiego poziomu

3 oraz postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych zawartych w programie nauczania, które wynikają z podstawy programowej. Oceniając wiedzę i umiejętności ucznia, nauczyciel korzysta z następujących kryteriów odnoszących się do sześciostopniowej skali ocen. STOPIEŃ NIEDOSTATECZNY (1) Uczeń nie zdobył podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. Nie interesuje się procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcji, jak również nie odrabia zadanych prac i lekceważy podstawowe obowiązki szkolne. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnił wymagań na ocenę dopuszczającą. Nie jest wstanie wykonać z pomocą nauczyciela zadań o niewielkim stopniu trudności, a posiadane braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu edukację na wyższym poziomie. STOPIEŃ DOPUSZCZAJĄCY (2) Uczeń opanował treści przedmiotowe na poziomie koniecznym do dalszej edukacji. Zazwyczaj wykonuje proste, typowe zadania, a także rozwiązuje problemy o niskim stopniu trudności, powtarzające się w procesie edukacji. W miarę regularnie odrabia zadane prace, choć niektóre błędnie. Potrafi uczestniczyć w pracy na lekcji. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub z pomocą nauczyciela wykonywanie zadań o niewielkim stopniu trudności. 1. Zna najważniejsze terminy i pojęcia literackie, językowe i kulturowe. 2. Dostrzega środki typowe dla tekstów literackich i publicystycznych epika, liryka, dramat, bajka, kronika, ballada, bohater, realizm i fantastyka (fikcja) w utworze, komizm, terminologia teatralna i filmowa: scena, kadr, ujęcie, plan filmowy patriotyzm, nacjonalizm, anarchia, tyrania. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM: 1. Opanował technikę głośnego i cichego czytania na poziomie umożliwiającym zrozumienie tekstu i jego własne. 1. Odróżnia fakty od opinii. 2. Odróżnia prawdę historyczną od fikcji. 3. Formułuje argumenty. 4. Porównuje informacje. 5. Wyszukuje informacje zawarte w tekstach kultury. 6. Potrafi zrelacjonować treści przekazów medialnych. 1. Buduje wypowiedzi jednozdaniowe i wielozdaniowe. 2. Posługuje się wymaganymi programem nauczania formami wypowiedzi z wydatną pomocą nauczyciela. 3. Zna główne wyznaczniki form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania i próbuje je poprawnie zredagować: opis, charakterystyka, plan, notatka, ogłoszenie. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW/ KONTEKSTY: 1. Dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: religijny, regionalny. STOPIEŃ DOSTATECZNY (3) Uczeń opanował najważniejsze treści przedmiotowe oraz posiada proste, uniwersalne umiejętności rozwiązywania problemów typowych o średnim stopniu trudności. Jest dość sumienny i raczej aktywny. 1. Posiada funkcjonalną znajomość popartą próbą stworzenia własnej definicji (2-3 cechy): fraszka, dziennik, hymn, opowieść dokumentalna, epopeja, przemówienie, referat, bohater romantyczny, motyw winy i kary, inwokacja, komizm i jego rodzaje, metafora animizacja, personifikacja, onomatopeja, kosmopolityzm, absurd, stereotyp.

4 CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM: 1. W stopniu poprawnym opanował technikę głośnego czytania z zachowaniem najważniejszych reguł prozodyjnych - czyta płynnie z właściwą intonacją, - próbuje interpretować czytane teksty epickie, liryczne i dramatyczne, - wykorzystuje informacje zawarte w tekście, - relacjonuje treści przekazów medialnych. 1. Dostrzega perswazję. 2. Porządkuje argumenty. 3. Selekcjonuje informacje. 4. Potrafi wskazać proste związki przyczynowo skutkowe. 5. Ukierunkowany przez nauczyciela odbiera treści przekazów medialnych przenośnym. 1. Buduje wypowiedzi jednozdaniowe i wielozdaniowe. 2. Posługuje się odpowiednimi typami zdań, formami gramatycznymi, słownictwem. 3. Redaguje wszystkie formy wypowiedzi objęte programem z dopuszczeniem nielicznych błędów kompozycyjnych, stylistycznych i językowych. 4. Podejmuje próby stylizowania tekstu (archaizacji, dialektyzacja). ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW/ KONTEKSTY: 1. Dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: biograficzny, historyczny. 2. Wypowiada się na temat kontekstu. STOPIEŃ DOBRY (4) Uczeń opanował treści istotne w strukturze przedmiotu i sprawnie stosuje wiadomości w sytuacjach typowych. Jest sumienny i dość aktywny. Potrafi samodzielnie rozwiązać typowe zadania. 1. Rozumie i funkcjonalnie wykorzystuje terminy i pojęcia. 2. Umie podać własną definicję w oparciu o tekst: gawęda, rodzaje bajek, dziennik podróży, raptularz, sonet, groteska, dramat, reportaż, esej szkolny, sytuacja liryczna, apostrofa, motyw wędrowny, baśniowy, parafraza, ironia, satyra, przerzutnia, scenopis a scenariusz, impresja. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM: 1. W stopniu dobrym opanował technikę głośnego czytania z zachowaniem reguł prozodyjnych 2. Umie sprawnie, samodzielniepracować z tekstem podczas cichej lektury z wykorzystaniem wskazówek i poleceń nauczyciela. 3. Umie cytować. 4. Korzysta ze słowników ogólnych i monograficznych. 1. Dostrzega wartościowanie. 2. Interpretuje tekst na poziomie. 3. Wartościuje argumenty. 4. Analizuje informacje. 5. Dostrzega związki przyczynowo skutkowe. 6. Świadomie odbiera treści przekazów medialnych symbolicznym. 1. Wypowiada się na różne tematy, budując precyzyjne wypowiedzi jednozdaniowe i wielozdaniowe. 5. Poprawnie redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programem nauczania. 6. Poprawnie stylizuje tekst (archaizacja, dialektyzacja). 7. Zna zasady przypisów i bibliografii i próbuje je praktycznie zastosować opowiadanie, pamiętnik, rozprawka. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW/ KONTEKSTY: 1. Dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: literacki, plastyczny.

5 2. Porównuje ujęcie, dostrzega wspólne cechy. STOPIEŃ BARDZO DOBRY (5) Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i korzysta z różnych źródeł informacji. Jest samodzielny, aktywny i sumienny. Uczeń wykonał większość zadań dodatkowych, a jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza poziom programu ogólnego. Jest twórczy, aktywny i sumienny. Interesuje się przedmiotem i rozwija się indywidualnie. Osiąga także sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. 1. Precyzyjnie rozumie, definiuje oraz funkcjonalnie wykorzystuje terminy i pojęcia elegia, anafora, powieść psychologiczna, oda, opowiadanie jako parabola, historia reportażu, realizm magiczny, egzystencjalna tematyka utworu, reinterpretacja, koncept, gradacja, paradoks, hiperbola, makaronizm, historia teatru, pisze scenariusz, dekadentyzm, futuryzm, awangarda. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM: 1. Interpretacyjnie czyta teksty. 2. Krytycznie i świadomie odczytuje teksty, wykorzystując zawarte w nim informacje. 1. Dostrzega manipulację. 2. Interpretuje tekst na poziomie przenośnym. 3. Syntetyzuje informacje. 4. Interpretuje związki przyczynowo skutkowe. 5. Krytycznie odbiera i analizuje treści przekazów medialnych. 1. Buduje precyzyjne wypowiedzi jednozdaniowe i wielozdaniowe. 2. Udziela wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją. 3. Wyraża własny punkt widzenia jasno i przekonująco. 4. Sprawnie posługuje się formami wypowiedzi: - umiejętnie redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programem nauczania (notatka, opis: przedmiotu, postaci, przeżycia wewnętrznego, charakterystyka postaci,opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie typu recenzja, esej szkolny, list: otwarty, motywacyjny,prywatny, dziennik, pamiętnik, notatka prasowa, felieton, reportaż, artykuł, ogłoszenie,instrukcja, regulamin, formularze i druki, rozprawka,streszczenie, recenzja), 5. Posiada umiejętność sprawnego stylizowania tekstu. 6. Tworzy przypisy i bibliografię. 7. Redaguje krótkie artykuły do pisma Jedynka, 8. Praca jest poprawna pod względem stylistycznym i ortograficznym. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW/ KONTEKSTY: 1. Dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: muzyczny, filozoficzny 2. wyjaśnia zależności między rodzajem tekstów STOPIEŃ CELUJĄCY (6) Uczeń wykonał większość zadań dodatkowych, a jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza poziom programu ogólnego. Jest twórczy, aktywny i sumienny. Interesuje się przedmiotem i rozwija się indywidualnie. Osiąga także sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. 1. Posiada osiągnięcia ponadprogramowe 2. Świadomie i samodzielnie tworzy teksty o określonych cechach gatunkowych 3. Prace cechuje bogactwo stylistyczne oraz oryginalność prób literackich 4. Bierze odpowiedzialność za słowo,

6 5. Umie wykorzystać do pracy komputer, zna terminologię komputerową, 6. Dobrze zna terminologię teatralną i filmową, 7. Bezbłędnie i swobodnie posługuje się terminologią literacką, językową i kontekstem epok literacko-kulturowym. 8. Swobodnie porusza się po treściach epok literackich. 9. Bezbłędnie zna chronologię literatury. 10. Dokonuje analizy zdania wielokrotnie złożonego. 11. Odróżnia fonemy od znaków. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM: 1. Poszerza znacznie swój krąg zainteresowań czytelniczych. 2. Sięga do literatury światowej, szukając kontekstów interpretacyjnych do wybranych zagadnień. 3. Swobodnie porusza się w świecie nowości wydawniczych. 4. Zna współczesne powieści i inne trendy literackokulturowe. 1. Dostrzega wiele sposobów oddziaływania na odbiorcę. 2. Samodzielnie i oryginalnie interpretuje dzieła. 3.Potrafi dyskutować na temat nowości literackich oraz związanych z nimi wydarzeń. 4.Tworzy projekt edukacyjny z uwzględnieniem korelacji treści literacko- kulturowych i filozoficznych. 1. Jest inicjatorem i autorem dowolnego projektu edukacyjnego. SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH Ocenie podlegać mogą następujące formy pracy i dokonania ucznia: - testy kompetencyjne (1-2 w roku), - wypracowania (1-2 w roku), - kartkówka (obejmująca materiał z trzech ostatnich lekcji literackich lub gramatycznych lub ortograficznych i trwająca nie dłużej niż 20 minut) na bieżąco, - praca klasowa (obejmuje niewielką partię materiału i trwa co najmniej 1 godzinę lekcyjną) zgodnie z realizacją programu, - sprawdzian pisemny (obejmuje dział programowy i trwa co najmniej 1 godzinę lekcyjną) zgodnie z realizacją programu, - test, - zadanie domowe na bieżąco, - aktywność na zajęciach, - odpowiedź ustna, - oraz inne formy pracy i dokonań ucznia (np. dyskusja, referat, praca w grupach, praca samodzielna, praca pozalekcyjna, np. konkurs, olimpiada, ćwiczenie praktyczne, pokaz, prezentacja, projekt, redagowanie artykułów do Jedynki, wykonanie pomocy dydaktycznych, recytacja itp.). Aktywna praca jest oceniana plusem: 5 x plus = bardzo dobry, 5 x minus = niedostateczny. W każdym semestrze uczeń może dwukrotnie zgłosić nieprzygotowanie. Oceny bieżące z odpowiedzi oraz za wykonane zadania wpisywane są do zeszytu. Każda ocena wpisana do zeszytu musi być potwierdzona podpisem rodzica. Uczeń i jego rodzice mają możliwość konsultacji - dzień otwarty szkoły: każda pierwsza środa miesiąca od godz.16:00 do 17:00 Na lekcjach języka polskiego w gimnazjum nauczyciel stosuje Przedmiotowy System Oceniania, z którym uczniowie zapoznają się na początku nowego roku szkolnego. Zawiera on: - wykaz umiejętności ocenianych na lekcjach języka polskiego, - sposoby oceniania poszczególnych umiejętności, - kryteria oceny długich i krótkich form wypowiedzi, - proponowaną ilość ocen za poszczególne umiejętności w semestrze,

7 - sposoby informowania uczniów o osiągnięciach w nauce, - sposoby informowania rodziców o osiągnięciach uczniów, - zasady wystawiania ocen na semestr i koniec roku szkolnego. Katarzyna Wilczyńska

8 TRYB I WARUNKI UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ OCENY KLASYFIKACYJNEJ Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY IIIa GIMNAZJUM NR 1 im. FRANCISZKA KRYSTY W ZAWOI ROK SZKOLNY 2017/2018 TRYB: A. Uczeń otrzymuje informację o przewidywanej ocenie z języka polskiego, w terminie i formie określonych w statucie szkoły. B. Uczeń, po otrzymaniu informacji o przewidywanej ocenie z języka polskiego w terminie określonym w statucie szkoły, zgłasza nauczycielowi chęć uzyskania wyższej oceny. C. Ocena winna być wystawiona przed plenarną radą klasyfikacyjną w terminie określonym w statucie szkoły. WARUNKI: 1. Aktywnie i systematycznie uczestniczył w zajęciach języka polskiego (co najmniej 80% obecności). 20% nieobecności nie wynika z wagarów i są to godziny usprawiedliwione. 2. W terminie oddawał prace domowe, zadania, testy, realizował projekty. 3. Okazał uzupełniony zeszyt przedmiotowy wraz z przygotowanymi przez nauczyciela kartami pracy. 4. Przeczytał wszystkie lektury przewidziane programem nauczania. 5. Nie miał negatywnych adnotacji w Karcie obserwacji zachowania w rubrykach: brak zadania, odpisywanie zadań, przygotowane do lekcji materiały. 6. Zaliczył w terminie ustalonym z nauczycielem obowiązkowe sprawdziany, prace klasowe, wypracowania, dyktanda itp., na których był nieobecny. 7. Opanował całą wiedzę i umiejętności zawarte w wymaganiach edukacyjnych na ocenę, o którą się ubiega. 8. Właściwie zachowywał się podczas lekcji języka polskiego 9. Zakres materiału podlegający sprawdzeniu w przypadku: a) oceny rocznej, jeżeli śródroczna była wyższa od rocznej - materiał z II półrocza, b) oceny rocznej, jeżeli śródroczna była niższa lub taka sama - materiał obowiązujący w I i II półroczu. 10. Wynik pisemnego sprawdzianu wiadomości jest podstawą do ustalenia ostatecznej oceny. 11. Uczeń może dokonać podwyższenia oceny tylko o jeden stopień. Katarzyna Wilczyńska