ARTERIES OF THE HUMAN BODY TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO

Transkrypt

1 ARTERIES OF THE HUMAN BODY TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Tętnice ciała ludzkiego Abdominal aorta aorta brzuszna przedłużenie aorty piersiowej biegnie do przodu od trzonów kręgów lędźwiowych Angular tętnica kątowa gałąź końcowa tętnicy twarzowej Anterior cerebral Anterior ciliary Anterior communicating Anterior division of internal iliac Anterior ethmoidal Anterior inferior cerebellar Anterior intercostal (branches) Anterior interventricular (branch) Anterior spinal Anterior superior alveolar Anterior tibial Appendicular tętnica przednia mózgu tętnica rzęskowa przednia tętnica łącząca przednia pień przedni tętnicy biodrowej tętnica sitowa przednia tętnica dolna przednia móżdżku gałęzie międzyżebrowe przednie gałąź międzykomorowa przednia tętnica rdzeniowa przednia tętnica zębodołowa przednia tętnica piszczelowa przednia tętnica wyrostka robaczkowego gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą środkową mózgu) tętnicy szyjnej gałęzie mięśniowe tętnicy ocznej tętnica przednia mózgu tętnica biodrowa wewnętrzna tętnica oczna dolny (początkowy) odcinek tętnicy podstawnej tętnica piersiowa wewnętrzna (przestrzenie międzyżebrowe 1 6) oraz tętnica mięśniowo- -przeponowa (przestrzenie międzyżebrowe 7 9) tętnica wieńcowa lewa na górze powstaje z połączenia gałęzi wewnątrzczaszkowych pochodzących od tętnic kręgowych; jej kontynuacja ku dołowi otrzymuje gałęzie pochodzące z rozdwojenia tętnic rdzeniowych segmentowych przednich na różnych poziomach tętnica podoczodołowa gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą piszczelową tylną) tętnicy podkolanowej tętnica krętniczo-okrężnicza biegnie w kierunku przyśrodkowego kąta oka biegnie do przodu, owija się wokół kolana ciała modzelowatego, następnie biegnie do tyłu w szczelinie podłużnej mózgu przebija twardówkę w miejscu przyczepu mięśni prostych i tworzy sieć tętniczą w obrębie tęczówki i ciała rzęskowego łączy tętnice przednie mózgu do przodu od skrzyżowania wzrokowego i zamyka koło tętnicze biegnie do przodu, wzdłuż bocznej ściany miednicy mniejszej, otoczona blaszką powięzi przedkrzyżowej i dzieli się na gałęzie trzewne oraz ścienne przez otwór sitowy przedni dostaje się do dołu przedniego czaszki oraz jamy nosowej, oddając gałęzie do skóry nosa biegnie do tyłu i boku, często okręcając się wokół przewodu słuchowego wewnętrznego biegnie między mięśniami międzyżebrowymi wewnętrznymi i najgłębszymi biegnie wzdłuż bruzdy międzykomorowej przedniej do koniuszka serca tworzy ciągły układ anastomotyczny, zstępujący wzdłuż rdzenia kręgowego, położony u wejścia do szczeliny pośrodkowej przedniej rdzenia kręgowego odchodzi na wysokości kanału podoczodołowego i wstępuje przez kanały zębodołowe przednie biegnie między kością piszczelową a strzałką, przechodzi do komory przedniej goleni przez otwór położony w górnejczęści błony międzykostnej i zstępuje wzdłuż tej błony między mięśniem piszczelowym przednim a prostownikiem długim palców biegnie między blaszkami krezki wyrostka robaczkowego gałęzie trzewne: pień trzewny, tętnica krezkowa oraz dolna, tętnice: nerkowe, nadnerczowe środkowe, gonadalne (jajnikowe/jądrowe); gałęzie ścienne:tętnice lędźwiowe oraz tętnica krzyżowa pośrodkowa część policzka oraz powieka dolna segment A1: wzgórze i ciało prążkowane segment A2:koraprzyśrodkowej powierzchni płata czołowego oraz ciemieniowego tęczówka oraz ciało rzęskowe tętnice przeszywające środkowe przednio-przyśrodkowe gałąź ścienna: tętnica zasłonowa gałęzie trzewne: tętnica pępkowa, tętnica pęcherzowa dolna, tętnica maciczna, tętnica pochwowa, tętnica odbytnicza środkowa oraz sromowa wewnętrzna zaopatruje komórki sitowe przednie i środkowe, oponę twardą dołu przedniego czaszki, przednio-górną część jamy nosowej oraz skórę grzbietu nosa zaopatruje dolną część bocznych płacików móżdżku, dolno-boczną część mostu, splot naczyniówkowy kąta mostowo-móżdżkowego, zazwyczaj daje początek tętnicy błędnika mięśnie międzyżebrowe, skórapokrywająca klatkę piersiową, opłucna ścienna znajdująca się do wewnątrz od ww. mięśni ściany prawej i lewej komory, w tym również większą część przegrody międzykomorowej oraz zawartą w ich obrębie część pęczka przedsionkowo-komorowego i jego gałęzi (tkanka układu przewodzącego serca) zaopatruje przednią część rdzenia kręgowego, wysyłając gałęzie, które wchodzą do szczeliny pośrodkowej przedniej i łączą się w splot opony miękkiej rozgałęziający się na powierzchni rdzenia kręgowego zaopatruje błonę śluzową zatoki szczękowej oraz siekacze i kieł szczęki komora przednia goleni wyrostek robaczkowy

2 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Aneksy 61 Arch of aorta łuk aorty przedłużenie aorty wstępującej Arcuate (of foot) Artery of bulb of penis or vestibule of vagina Artery to ductus deferens Artery of pterygoid canal tętnica łukowata (stopy) tętnica opuszki prącia lub tętnica opuszki przedsionka pochwy tętnica nasieniowodu tętnica kanału skrzydłowego przedłużenie tętnicy grzbietowej stopy tętnica sromowa wewnętrzna tętnica pęcherzowa dolna (lub ) gałąź trzeciej części tętnicy szczękowej albo od tętnicy podniebiennej większej Ascending aorta aorta wstępująca ujście aorty w lewej komorze serca Ascending cervical Ascending palatine Ascending pharyngeal Atrioventricular nodal (branch) tętnica szyjna wstępująca tętnica podniebienna wstępująca tętnica gardłowa wstępująca gałąź węzła przedsionkowo- -komorowego gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą tarczową dolną) pnia tarczowo-szyjnego tętnica twarzowa obwód przyśrodkowy tętnicy szyjnej zewnętrznej tętnica wieńcowa prawa w pobliżu odejścia gałęzi międzykomorowej tylnej Axillary tętnica pachowa przedłużenie tętnicy podobojczykowej po jej skrzyżowaniu z żebrem I Basilar tętnica podstawna utworzona przez wewnątrzczaszkowe zespolenie tętnic kręgowych Brachial tętnica ramienna przedłużenie tętnicy pachowej po skrzyżowaniu dolnego brzegu mięśnia obłego większego Brachiocephalic (trunk) Bronchial (1 2 branches) pień ramienno- -głowowy gałęzie oskrzelowe (1 2 gałęzie) pierwsza i największa gałąź łuku aorty przedni obwód pierwszego odcinka aorty piersiowej albo 3. tętnica międzyżebrowa tylna prawa zatacza łuk ku tyłowi, biegnąc na lewo od tchawicy i przełyku nad korzeniem lewego płuca biegnie bocznie i grzbietowo w stosunku do podstaw kości śródstopia przebija przeponę moczowo-płciową i dociera do opuszki prącia bądź do przedsionka pochwy biegnie w przestrzeni zaotrzewnowej do nasieniowodu biegnie ku tyłowi przez kanał skrzydłowy wstępuje na długości ok. 5 cm do poziomu kąta mostka, gdzie przechodzi w łuk aorty wstępuje po powięzi przedkręgowej biegnie ku górzewzdłuż zwieracza górnego gardła, następnie krzyżuje jego górny brzeg i dociera do podniebienia miękkiego i dołu migdałka biegnie do góry między tętnicą szyjną wewnętrzną a ścianą gardła do podstawy czaszki, oddaje gałęzie przechodzące przez otwór szyjny oraz kanał nerwu podjęzykowego biegnie do przodu w najwyżej położonej części przegrody międzykomorowej w kierunku węzła przedsionkowo-komorowego biegnie do dołu i do boku przez jamę pachową, przechodząc w tętnicę ramienną po skrzyżowaniu dolnego brzegu mięśnia obłego większego; wyróżnia się trzy odcinki tętnicy pachowej: położony przyśrdkowo (1), do tyłu (2) i bocznie (3) w stosunku do mięśnia piersiowego mniejszego wstępuje wzdłuż stoku w zbiorniku mostu, kończy się, ulegając podziałowi na dwie tętnice tylne mózgu przebiega wzdłuż przegrody międzymięśniowej przyśrodkowej ramienia wspólnie z nerwem pośrodkowym, w dole łokciowym kończy swój bieg, dzieląc się na tętnicę łokciową i promieniową wstępuje w kierunku tylno-bocznym w prawą stronę, biegnąc początkowo do przodu od tchawicy, a następnie po jej prawej stronie; do tyłu od stawu mostkowo-obojczykowego dzieli się na swoje gałęzie końcowe biegnie do tyłu od oskrzeli głównych i podąża za rozgałęzieniami drzewa tchawiczo-oskrzelowego Buccal tętnica policzkowa tętnica szczękowa biegnie do przodu i boku wraz z nerwem policzkowym, wyłania się spod przedniego brzegu gałęzi żuchwy pień ramienno-głowowy, tętnica szyjna wspólnalewa, tętnica podobojczykowa lewa tętnice grzbietowe śródstopia: 2., 3. i 4. zaopatruje opuszkę prącia lub przedsionek pochwy oraz gruczoł opuszkowo-cewkowy (u mężczyzn) oraz gruczoł przedsionkowy większy (u kobiet) nasieniowód błona śluzowa najwyżej położonej części gardła (zachyłek gardłowy), trąbka słuchowa oraz jama bębenkowa tętnica wieńcowa prawa i lewa zaopatruje mięśnie przedkręgowe, tworzy wiele zespoleń z innymi tętnicami szyi zaopatruje ścianę boczną gardła, migdałki, trąbkę słuchową oraz podniebienie miękkie zaopatruje ścianę gardła, migdałek podniebienny, podniebienie miękkie oraz oponę twardą tylnego dołu czaszki węzeł przedsionkowo-komorowy 1. odcinek: tętnica piersiowa najwyższa, 2. odcinek: tętnica piersiowo-barkowa oraz tętnica piersiowa boczna, 3. odcinek:tętnica podłopatkowa, tętnica okalająca ramię przednia i tylna gałęzie:tętnica móżdżkowa dolna przednia, tętnica błędnika, tętnice mostu, śródmózgowia i tętnica móżdżkowa główna tętnica ramienia, gałęzie: tętnica głęboka ramienia, gałęzie mięśniowe oraz odżywcze, tętnica poboczna łokciowa i dolna tętnica szyjna wspólna prawa oraz tętnica podobojczykowa prawa oskrzela i tkanka okołooskrzelowa, opłucna trzewna zaopatruje mięsień policzkowy, pokrywającą go skórę oraz błonę śluzową położoną pod mięśniem, zespala się z gałęziami tętnicy twarzowej oraz tętnicy podoczodołowej

3 Aneksy 62 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Carpal branches, dorsal and palmar gałęzie nadgarstkowe, grzbietowe i dłoniowe tętnica promieniowa oraz łokciowa na poziomie nadgarstka Celiac trunk pień trzewny aorta brzuszna tuż poniżej rozworu aortowego przepony Central artery of retina tętnica środkowa siatkówki tętnica oczna tworzą zespolenia z odpowiadającymi gałęziami analogicznej tętnicy (tworząc w ten sposób sieć grzbietową orazdłoniową nadgarstka ma krótki przebieg, ok. 1,25 cm i daje początek tętnicy żołądkowej lewej, a następnie ulega podziałowi na tętnicę śledzionową i tętnicę wątrobową wspólną biegnie w pochewce opony twardej otaczającej nerw wzrokowy, przebija nerw wzrokowy w pobliżu gałki ocznej, w punkcie środkowym tarczy nerwu wzrokowego oddaje tętniczki siatkówki Circumflex (branch) gałąź okalająca lewa tętnica wieńcowa biegnie w lewo w bruździe wieńcowej w kierunku tylnej powierzchni serca Circumflex humeral, anterior and posterior Circumflex scapular artery Commona carotid, left and right Common hepatic Common iliac, left and right Common interosseus Common palmar digital Common plantar digital tętnica okalająca ramię, przednia i tylna tętnica okalająca łopatkę tętnica szyjna wspólna, lewa i prawa tętnica wątrobowa wspólna tętnica biodrowa wspólna, lewa i prawa tętnica międzykostna wspólna tętnica dłoniowa wspólna palców tętnica podeszwowa wspólna palców trzeci odcinek tętnicy pachowej, odchodzi po przeciwnej stronie w stosunku do tętnicy podłopatkowej gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą piersiowo-grzbietową) tętnicy podłopatkowej lewa: druga gałąź łuku aorty prawa:gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą podobojczykową prawą) pnia ramienno-głowowego gałąź końcowa (wspólnie z tętnicą śledzionową) pnia trzewnego gałęzie końcowe aorty brzusznej tętnica łokciowa, tuż poniżej rozdwojenia tętnicy ramiennej w dole łokciowym łuk dłoniowy powierzchowny końcowe odcinki tętnicy podeszwowej śródstopia Costocervical (trunk) pień żebrowo-szyjny 2. odcinek tętnicy podobojczykowej Cremasteric tętnica mięśnia dźwigacza jądra tętnica nabrzuszna dolna Cystic tętnica pęcherzykowa gałąź prawa tętnicy wątrobowej właściwej Deep artery of penis or clitoris tętnica głęboka prącia lub łechtaczki gałąź końcowa tętnicy sromowej Deep artery of thigh tętnica głęboka uda tętnica udowa w trójkącie udowym (ok. 4 cm poniżej więzadła pachwinowego) tętnice zespalają się, tworząc sieć wokół szyjki chirurgicznej kości ramiennej; większa z nich, tętnica okalająca ramię tylna przechodzi wraz z nerwem pachowym przez otwór czworoboczny do jamy pachowej zawija się wokół bocznego brzegu łopatki i dochodzi do dołu podgrzebieniowego biegnie do tyłu od stawu mostkowo- -obojczykowego ku górze, otoczona pochewką naczyń szyjnych i przykryta mięśniem mostkowo-obojczykowo-sutkowym, do poziomu kręgu C4 (lub kości gnykowej) biegnie w kierunku prawym wzdłuż górnego brzegu trzustki; jest położona do przodu od żyły wrotnej; rozpoczyna się do przodu od trzonu kręgu L4, zstępując biegną rozbieżnie i kończą się na poziomie L5 S1, do przodu od stawów krzyżowo-biodrowych biegnie w głębokiej warstwie przedramienia, aby po krótkim przebiegu podzielić się na dwie gałęzie końcowe biegnie w kierunku dalszym, do przodu od mięśni glistowatych, rozdwaja się na wysokości wzgórków dotykowych między palcami krótkie odcinki biegnące dystalnie w stosunku do głowy poprzecznej mięśnia przywodziciela palucha na wysokości podstaw paliczków bliższych krótka tętnica, która biegnie do tyłu i do góry od osklepka opłucnej do szyjki żebra I, gdzie dzieli się na gałęzie końcowe towarzyszy powrózkowi nasiennemu w kanale pachwinowym, a następnie w worku mosznowym odchodzi w obrębie więzadła wątrobowo-dwunastniczego przebija przeponę moczowo-płciową i dociera do ciał jamistych łechtaczki lub prącia biegnie do dołu po przegrodzie międzymięśniowej przyśrodkowej, pod mięśniem przywodzicielem długim zapewnia krążenie oboczne w obrębie nadgarstka zaopatruje najniższy odcinek przełyku, żołądek, dwunastnicę (powyżej ujścia przewodu żółciowego wspólnego), wątrobę, drogi żółciowe oraz trzustkę zaopatruje wzrokową część siatkówki (z wyjątkiem pręcików i czopków), gałęzie: tętniczka plamki żółtej, tętniczki nosowe i skroniowe siatkówki głównie gałęzie do lewego przedsionka i lewej komory: gałąź komorowa lewa, gałąź przedsionkowa lewa, gałąź brzeżna lewa zaopatrują staw ramienny oraz mięśnie obręczy kończyny górnej i niektóre mięśnie ramienia: mięsień naramienny, obły większy i mniejszy oraz głowę długą i boczną mięśnia trójgłowego ramienia zaopatruje mięsień podłopatkowy oraz podgrzebieniowy, zespala się z tętnicami ramienia wokół łopatki gałęzie końcowe:tętnicaszyjnawewnętrzna i zewnętrzna gałęzie końcowe: tętnica wątrobowa właściwa i tętnica żołądkowo-dwunastnicza gałęzie końcowe: tętnica biodrowa zewnętrzna i wewnętrzna gałęzie końcowe: tętnica międzykostna przednia i tylna otrzymuje tętnice dłoniowe śródręcza z łuku dłoniowego głębokiego, gałęzie końcowe: tętnice dłoniowe właściwe palców gałęzie końcowe: tętnice podeszwowe właściwe palców gałęzie końcowe: tętnica międzyżebrowa najwyższa i tętnica szyjna głęboka zaopatruje mięsień dźwigacz jądra i inne osłonki powrózka nasiennego u mężczyzn, a więzadło obłe u kobiet pęcherzyk żółciowy i przewód pęcherzykowy gałęzie końcowe (tętnice ślimakowate) wyprostowują się, wypełniając zatoki ciał jamistych krwią tętniczą gałęzie przeszywające przechodzą przez mięsień przywodziciel wielki do tylnej i bocznej części przedziału przedniego uda

4 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Aneksy 63 Deep auricular tętnica uszna głęboka 1. odcinek tętnicy szczękowej wstępuje w obrębie ślinianki przyusznej do tyłu od stawu skroniowo-żuchwowego, przebijającścianę przewodu słuchowego zewnętrznego Deep cervical tętnica szyjna głęboka pień żebrowo-szyjny biegnie do tyłu między wyrostkiem poprzecznym kręgu C7 a szyjką żebra I i wstępuje między mięśniem półkolcowym szyi i głowy do poziomu C2 Deep circumflex iliac tętnica okalająca biodro głęboka tętnica biodrowa zewnętrzna Deep lingual tętnica głęboka języka przedłużenie (3. części) tętnicy językowej Deep palmar arch łuk dłoniowy głęboki bezpośrednie przedłużenie tętnicy promieniowej uzupełnione po stronie przyśrodkowej przez gałąź głęboką tętnicy łokciowej Deep plantar arch Deep temporal, anterior and posterior Descending genicular Descending palatine Dorsal artery of penis or clitoris Dorsal carpal arch Dorsal digital arteries (of fingers) Dorsal digital arteries (of toes) Dorsal metacarpal Dorsal metatarsal Dorsal nasal Dorsal pancreatic łuk podeszwowy głęboki tętnica skroniowa głęboka, przednia i tylna tętnica zstępująca kolana tętnica podniebienna zstępująca tętnica grzbietowa prącia lub łechtaczki sieć grzbietowa nadgarstka tętnice grzbietowe palców (ręki) tętnice grzbietowe palców (stopy) tętnica grzbietowa śródręcza tętnica grzbietowa śródstopia tętnica grzbietowa nosa tętnica trzustkowa grzbietowa przedłużenie tętnicy podeszwowej bocznej biegnie na powierzchni przedniej ściany brzucha, równolegle do więzadła pachwinowego zakręca ku górze w pobliżu przedniego brzegu mięśnia gnykowo-językowego, następnie biegnie do przodu od wędzidełka języka, w głąb błony śluzowej zakręca przyśrodkowo, jest przykryty ścięgnami długich zginaczy i położony na podstawach kości śródręcza biegnie do przodu i przyśrodkowo między 3. a 4. warstwą mięśni podeszwy stopy, zespala się z tętnicą grzbietową stopy za pośrednictwem tętnicy podeszwowej głębokiej między podstawami 1. i 2. kości śródstopia 2. odcinek tętnicy szczękowej wstępuje między mięśniem skroniowym a kością dołu skroniowego tętnica udowa w kanale przywodzicieli biegnie w obrębie mięśnia obszernego przyśrodkowego do przodu od ścięgna mięśnia przywodzieciela wielkiego, by zespolić się z tętnicą górną przyśrodkową kolana 3. odcinek tętnicy szczękowej odchodzi w dole skrzydłowo-podniebiennym, zstępuje do kanału podniebiennego gałąź końcowa tętnicy sromowej tętnica promieniowa i łokciowa tętnice grzbietowe śródręcza tętnice grzbietowe śródstopia sieć grzbietowa nadgarstka 1. zakończenie tętnicy grzbietowej stopy; 2., 3. i 4. tętnica łukowata tętnica oczna tętnica śledzionowa przebija przeponę moczowo-płciową i biegnie przez więzadło wieszadłowe prącia lub łechtaczki w kierunku grzbietu prącia lub łechtaczki tworzy łuk w obrębie powięzi grzbietowej ręki biegną obwodowo po tylno-bocznej powierzchni paliczków bliższych i połowy paliczków środkowych palców ręki biegną w kierunku dalszym na tylno-bocznej powierzchni paliczków bliższych i połowy paliczków środkowych palców stopy biegną na 2 4 mięśniach międzykostnych grzbietowych biegną w kierunku dystalnym na powierzchni odpowiadających im mięśni międzykostnych grzbietowych biegnie ku dołowi i na bocznym brzegu nosa, zespala się z tętnicą kątową zstępuje do tyłu od trzustki, dzieląc się na gałąź prawą i lewą zaopatruje staw skroniowo-żuchwowy oraz skórę przewodu słuchowego zewnętrznego i błonę bębenkową zaopatruje głębokie mięśnie karku i tworzy zespolenia z gałęzią zstępującą tętnicy potylicznej oraz gałęziami tętnicy kręgowej zaopatruje mięsień biodrowy oraz dolną część przednio-bocznej ściany brzucha zaopatruje mięsień bródkowo-językowy, mięsień podłużny języka dolny oraz błonę śluzową dolnej powierzchni języka i koniuszek języka gałęzie: tętnice dłoniowe śródręcza gałęzie: tętnice podeszwowe śródstopia zaopatruje mięsień skroniowy, okostną i łuskę kości skroniowej gałęzie: tętnica udowo-goleniowa towarzysząca nerwowi udowo-goleniowemu zmierzająca wraz z nim do skóry powierzchni przyśrodkowej goleni; gałęzie mięśniowe do mięśnia obszernego przyśrodkowego i mięśnia przywodziciela wielkiego gałęzie: tętnice podniebienne większe oraz tętnice podniebienne mniejsze skóra prącia, tkanka erekcyjna prącia lub łechtaczki gałęzie: tętnice grzbietowe śródręcza zaopatrują powierzchnie grzbietowe paliczków bliższych i proksymalnej połowy paliczków środkowych palców ręki zaopatrują powierzchnie grzbietowe paliczków bliższych i proksymalnej połowy paliczków środkowych palców stopy rozdwajają się na tętnice grzbietowe palców; zaopatrują skórę, mięśnie oraz kości grzbietu ręki i palców do poziomu środkowej części paliczka środkowego gałęzie: tętnice grzbietowe palców (stopy) zaopatruje grzbiet i powierzchnię boczna nosa zaopatruje część środkową trzustki

5 Aneksy 64 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Dorsal scapular (variation: in 1 of 3 cases it is replaced by a deep branch of the transverse cervical artery) Dorsalis pedis Esophageal (4 5 branches) External carotid External pudendal, superficial, and deep branches tętnica grzbietowa łopatki (odmiana: w 1 przypadku na 3 jest zastąpiona gałęzią głęboką tętnicy poprzecznej szyi) tętnica grzbietowa stopy gałęzie przełykowe (4 5 gałęzi) tętnica szyjna zewnętrzna tętnica sromowa zewnętrzna 3. (lub 2.) odcinek tętnicy podobojczykowej przedłużenie tętnicy piszczelowej przedniej obwodowo w stosunku do dolnego troczka prostowników przedni obwód aorty piersiowej tętnica szyjna wspólna na wysokości górnego brzegu chrząstki tarczowatej tętnica udowa biegnie do boku, przechodząc przez splot ramienny pod mięśniem dźwigaczem łopatki; dołącza się do nerwu grzbietowego łopatki biegnąc wzdłuż brzegu przyśrodkowego łopatki pod mięśniami równoległobocznymi zstępuje do przodu i przyśrodkowo do 1. przestrzeni międzykostnej i dzieli się na tętnicę podeszwową i łukowatą biegnie do przodu od przełyku wstępuje lekko do przodu, a następnie pochyla się w kierunku tylnym i bocznym, biegnie między wyrostkiem sutkowym a żuchwą, przebija miąższ ślinianki przyusznej, dzieląc się za szyjką żuchwy na dwie gałęzie końcowe biegnie przyśrodkowo w poprzek uda w kierunku moszny i warg sromowych większych Facial tętnica twarzowa tętnica szyjna zewnętrzna wstępuje na górnej i przyśrodkowej stronie ślinianki podżuchwowej, zawija się wokół dolnego brzegu żuchwy i dochodzi do twarzy, wstępuje skośnie w poprzek policzka i boku nosa, zmierzając dokąta przyśrodkowego oka Femoral tętnica udowa przedłużenie tętnicy biodrowej zewnętrznej poniżej więzadła pachwinowego Gastroduodenal Gastroepiploic Genicular (superior lateral and medial, inferior lateral, medial and middle) Greater pancreatic Hepatic artery proper Ileocolic Iliolumbar tętnica żołądkowo- -dwunastnicza tętnica żołądkowo- -sieciowa tętnica kolana ( boczna i przyśrodkowa, dolna boczna, przyśrodkowa oraz środkowa) tętnica trzustkowa wielka tętnica wątrobowa właściwa tętnica krętniczo- -okrężnicza tętnica biodrowo- -lędźwiowa tętnica wątrobowa wspólna tętnica żołądkowo- -dwunastnicza tętnica podkolanowa tętnica śledzionowa pień trzewny, tętnica wątrobowa wspólna gałąź końcowa tętnicy krezkowej górnej pień tylny tętnicy biodrowej zstępuje przez trójkąt udowy, przechodzi przez kanał przywodzicieli i na poziomie rozworu przywodzicieli przyjmuje nazwę tętnicy podkolanowej zstępuje zaotrzewnowo do tyłu od połączenia żołądkowo-dwunastniczego biegnie między blaszkami sieci większej w kierunku krzywizny większej żołądka odchodzą i biegną do czterech kątów stawu kolanowego (w widoku od przodu) wokół rzepki i kłykci kości udowej i piszczelowej; tętnica środkowa kolana przebija więzadło podkolanowe skośne w środkowej części tylnej ściany torebki stawu kolanowego przeszywa lewą część trzustki, dzieląc się na gałąź prawą i lewą, które biegną równolegle do przewodu trzustkowego głównego biegnie zaotrzewnowo, dochodzi do więzadła wątrobowo-dwunastniczego i, biegnąc między jego blaszkami, dociera do wrót wątroby; dzieli się na gałąź wątrobową prawą i lewą biegnie wzdłuż korzenia krezki jelita cienkiego i dzieli się na gałąź krętniczą i okrężniczą wstępuje do przodu od stawu krzyżowo- -biodrowego i do tyłu od naczyń biodrowych wspólnych i mięśnia lędźwiowego większego dostarcza gałęzie do mięśnia czworobocznego, mięśni równoległobocznych, mięśnia najszerszego grzbietu, bierze udział w zespoleniach wokół łopatki (barku) mięśnie grzbietu stopy; przebija mięsień międzykostny grzbietowy 1. jako tętnica podeszwowa głęboka, współuczestniczy w tworzeniu łuku podeszwowego przełyk gałęzie przednie: tętnica tarczowa, tętnica twarzowa, tętnica językowa, gałęzie tylne: tętnica potyliczna i tętnica uszna tylna gałęzie przyśrodkowe: tętnica gardłowa wstępująca, gałęzie końcowe:tętnica szczękowa i tętnica skroniowa powierzchowna skóra wzgórka łonowego, przednia część warg sromowych (u kobiet) lub nasada prącia i przednia część moszny (u mężczyzn) gałęzie: tętnica podniebienna wstępująca, gałąź migdałkowa, gałęzie gruczołowe, tętnica podbródkowa, tętnica wargowa dolna i, gałąź boczna nosa, gałąź końcowa (przedłużenie): tętnica kątowa zaopatruje przednią i przednio- -przyśrodkową powierzchnię uda żołądek, trzustka, 1. część dwunastnicy oraz końcowy odcinek przewodu żółciowego wspólnego prawa część krzywizny większej żołądka tworzy liczne zespolenia wraz z tętnicą zstępującą kolana, gałęzią zstępującą tętnicy okalającej udo bocznej, gałęzią okalającą strzałkę, tętnicami wstecznymi piszczelowymi oraz gałęziami stawowymi zespolenia z innymi gałęziami trzustkowymi; zaopatruje przede wszystkim ogon trzustki i część przewodu trzustkowego w nim położonego gałęzie: tętnica żołądkowa prawa, gałąź naddwunastnicza, gałąź prawa i lewa; zaopatruje wątrobę i pęcherzyk żółciowy, żołądek, trzustkę, dwunastnicę jelito kręte, kątnica oraz okrężnica wstępująca mięsień lędźwiowy większy, mięsień biodrowy, mięsień czworoboczny lędźwi i ogon koński w kanale kręgowym

6 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Aneksy 65 Inferior alveolar tętnica zębodołowa dolna Inferior epigastric Inferior gluteal tętnica nabrzuszna dolna tętnica pośladkowa dolna 1. odcinek tętnicy szczękowej zstępuje do tyłu od nerwu zębodołowego dolnego, biegnąc między gałęzią żuchwy a mięśniem skrzydłowym przyśrodkowym, wchodzi do kanału żuchwy przez otwór żuchwy tętnica biodrowa zewnętrzna pień przedni tętnicy biodrowej Inferior labial tętnica wargowa dolna tętnica twarzowa w pobliżu kąta ust Inferior mesenteric tętnica krezkowa aorta brzuszna dolna Inferior pancreaticoduodenal, anterior and posterior Interior phrenic tętnica trzustowo- -dwunastnicza dolna, gałąź przednia i tylna tętnica przeponowa dolna biegnie do góry i wchodzi do pochewki mięśnia prostego brzucha; biegnie pod mięśniem prostym brzucha opuszcza miednicę przez otwór kulszowy większy, poniżej mięśnia gruszkowatego, by przejść do okolicy pośladkowej; zstępuje wzdłuż przyśrodkowego brzegu nerwu kulszowego, zespala się z tętnicą pośladkową górną i uczestniczy w zespoleniach w obrębie uda obejmujących 1. gałąź przeszywającą od tętnicy głębokiej uda i od tętnicy okalającej udo bocznej i przyśrodkowej biegnie w kierunku przyśrodkowym w wardze dolnej zstępuje zaotrzewnowo na lewo od aorty brzusznej gałęzie: gałąź żuchwowo-gnykowa, gałęzie zębowe, tętnica bródkowa gałąź skrzydłowa przyśrodkowa, zaopatruje: mięśnie dna jamy ustnej, żuchwę, (dolne) zęby oraz tkanki miękkie bródki mięsień prosty brzucha i przyśrodkowa część przednio-bocznej ściany brzucha przepona miednicy (mięsień guziczny i dźwigacz odbytu), miesień gruszkowaty, mięsień czworoboczny uda, górne części mięśni grupy tylnej uda, mięsień pośladkowy wielki i nerw kulszowy warga dolna i bródka zaopatruje tę część przewodu pokarmowego, która rozwinęła się z dalszej części jelita pierwotnego tętnica krezkowa wstępuje zaotrzewnowo po głowie trzustki część dalsza dwunastnicy, dolna część głowy i wyrostka haczykowatego trzustki jako 1. gałąź aorty brzusznej Inferior recital tętnica odbytnicza dolna tętnica sromowa wewnętrzna Inferior suprarenal tętnica nadnerczowa dolna Inferior thyroid tętnica tarczowa dolna gałąź końcowa (z tętnicy wstępującej szyjnej) pnia tarczowo-szyjnego Inferior vesicle (male) Infraorbital Internal carotid Internal iliac tętnica pęcherzowa dolna (męska) tętnica podoczodołowa tętnica szyjna wewnętrzna tętnica biodrowa wewnętrzna wstępuje po odnodze kopuły przepony; gałąź przyśrodkowa zespala się z jednoimienną gałęzią drugiej strony i tętnicą osierdziowo-przeponową; gałąź boczna blisko ściany klatki, zespala się z tętnicą międzyżebrową tylną i mięśniowo-przeponową opuszcza kanał sromowy, krzyżuje dół kulszowo-odbytniczy, idąc do kanału odbytu gałęzie: tętnica nadnerczowa, zaopatruje: przeponę, żyłę główna dolną (gałąź prawa), przełyk (gałąź lewa), nadnercze dolna część kanału odbytu (zwykle poniżej linii grzbietowej) tętnica nerkowa wstępuje pionowo do gruczołu tylna i dolna powierzchnia nadnercza przedni odcinek tętnicy biodrowej wstępuje do przodu od mięśnia pochyłego przedniego, zawija się przyśrodkowo, przechodzącmiędzy naczyniami kręgowymi a pochewką szyjną, następnie zstępuje po mięśniu długim szyi do dolnego brzegu gruczołu tarczowego biegnie poza otrzewnowo do dolnej powierzchni pęcherza moczowego umężczyzny 3. odcinek tętnicy szczękowej przechodzi na twarz przez otwór i bruzdę podoczodołową tętnica szyjna wspólna na brzegu górnym chrząstki tarczowatej tętnica biodrowa wspólna wstępuje pionowo w obręb szyi i wchodzi do kanału tętnicy szyjnej, przyjmuje położenie poziome i biegnie przednio- -przyśrodkowo przez zatokę jamistą, zawraca pod kątem 180 poniżej wyrostka pochyłego przedniego, rozgałęzia się na tętnicę przednią i środkową mózgu przechodzi przez brzeg miednicy, aby osiągnąć jamę miednicy gałęzie: tętnica tarczowa dolna, gardłowa, tchawicza oraz gruczołowe dolne i wstępujące (końcowe do gruczołów przytarczycznych); ważna tętnica trzewna szyi zaopatruje; powierzchnię dolną pęcherza moczowego, nasieniowód, pęcherzyki nasienne i stercz zaopatruje; mięsień prosty i skośny dolny, powiekę dolną, woreczek łzowy, zatokę szczękową, siekacze i kieł oraz przednią część policzka oddaje gałęzie do: ścian zatoki jamistej, przysadki i zwoju trójdzielnego; przede wszystkim zaopatruje w krew oczodół, gałkę oczną, górną część jamy nosowej imózgowie główne naczynie zaopatrujące w krew: narządy miednicy, mięśnie pośladkowe i krocze

7 Aneksy 66 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Internal pudendal tętnica sromowa wewnętrzna Internal thoracic Interossous anterior and posterior tętnica piersiowa wewnętrzna tętnica międzykostna przednia i tylna od przedniego odcinka tętnicy biodrowej od dolnej powierzchni tętnicy podobojczykowej tętnica międzykostna wspólna Ileal and jejunal tętnice jelita czczego i jelita krętego tętnica krezkowa Labyrinthine tętnica błędnika tętnica podstawna lub wspólny pień wraz tętnicą dolną przednią móżdżku opuszcza miednicę przez otwór kulszowy większy; owija się wokół kolca kulszowego i wnika do krocza przez otwór kulszowy mniejszy, biegnie w kanale sromowym do trójkąta moczowo-płciowego zstępuje, nachylając się do przodu, a przyśrodkowo do tyłu od końca mostkowego obojczyka i chrząstki żebrowej, z boku mostka, do przodu od mięśnia poprzecznego klatki piersiowej; na poziomie 6. chrząstki żebrowej dzieli się na tętnicę nabrzuszną górnąimięśniowo-przeponową biegnie po przedniej i tylnej stronie błony międzykostnej przechodzą między blaszkami krezki jelita cienkiego opuszcza jamę czaszki przez otwór słuchowy wewnętrzny; wchodzi do błędnika kostnego Lacrimal tętnica łzowa tętnica oczna przechodzi wzdłuż brzegu górnego mięśnia prostego bocznego do gruczołu łzowego, spojówkę oraz powieki Lateral circumflex femoral Lateral nasal branch (facial) Lateral plantar Lateral sacral, superior and inferior Lateral thoracic Left colic tętnica okalająca udo boczna gałąź boczna nosa tętnica podeszwowa boczna tętnice krzyżowe boczne, dolna i tętnica piersiowa boczna tętnica okrężnicza lewa tętnica głęboka uda, może odchodzić od tętnicy udowej tętnica twarzowa kiedy wstępuje wzdłuż nosa gałąź końcowa (wraz tętnicą podeszwową przyśrodkową) tętnicy piszczelowej tylnej pień tylny tętnicy biodrowej drugi odcinek tętnicy pachowej tętnica krezkowa dolna biegnie bocznie pod mięsień krawiecki oraz mięsień prosty uda i dzieli się na trzy gałęzie kieruje się do skrzydełek nosa powstaje przyśrodkowo od kości piętowej, przechodzi przednio-bocznie między 1. a 2. warstwą mięśni podeszwy stopy do podstawy 5. kości śródstopia, następnie tworzy łuk podeszwowy głęboki biegnie po przednio-przyśrodkowej powierzchni mięśnia gruszkowatego, oddaje gałęzie do otworów krzyżowych miednicznych zstępuje wzdłuż pachowego brzegu mięśnia piersiowego mniejszego i znajduje się na nim kieruje się w stronę lewą zaotrzewnowo do okrężnicy zstępującej Left coronary tętnica wieńcowa lewa lewa zatoka aorty biegnie w bruździe przedsionkowo- -komorowej oddaje gałąź międzykomorową przednią i gałąź okalającą Left gastric Left gastroomental (gastroepiploic) tętnica żołądkowa lewa tętnica żołądkowo- -sieciowa lewa pień trzewny tętnica śledzionowa we wnęce śledziony wstępuje zaotrzewnowo w kierunku rozworu przełykowego przepony, gdzie przebiega między blaszkami więzadła wątrobowo- -żołądkowego biegnie między blaszkami więzadła żołądkowo-śledzionowego do krzywizny większej żołądka główna tętnica krocza łącznie z mięśniami i skórą odbytu oraz trójkątem moczowo- -płciowym; ciała erekcyjne (nie oddaje gałęzi do okolicy pośladkowej mostek i skórę przodu klatki, drogą tętnic międzyżebrowych przednich przeszywających od 1. do 6. przestrzeni międzyżebrowej, przyśrodkowej powierzchni klatki piersiowej przedni i tylny przedział przedramienia; tętnica międzykostna przednia zaopatruje oba przedziały w dalszej części przedramienia; tętnica międzykostna tylna często daje tętnicę międzykostna wsteczną, która uczestniczy w zespoleniach tętniczych wokół łokcia jelito czcze i kręte błędnik błoniasty przechodzi wzdłuż brzegu górnego mięśnia prostego bocznego do gruczołu łzowego, spojówkę oraz powieki gałąź wstępująca unaczynia przednią część okolicy pośladkowej; gałąź poprzeczna zawija się wokół kości udowej; gałąź zstępująca kieruje się do stawu kolanowego, by współtworzyć siećstawu kolanowego skóra skrzydełek nosa oraz grzbietu nosa gałęzie: mięśniowe do mięśni pierwszej i drugiej warstwy; powierzchowne do skóry i tkanki podskórnej bocznej części podeszwy stopy; zespala się z tętnicą stępową boczną, tętnicą łukowatą; gałąź piętowa do kości piętowej mięsień gruszkowaty, struktury kanału krzyżowego, mięsień prostownik grzbietu i skóra go pokrywająca boczna ściana klatki piersiowej (mięsień piersiowy większy i mniejszy, mięsień zębaty przedni, mięśnie międzyżebrowe) oraz gruczoł piersiowy okrężnica zstępująca Left marginal gałąź brzeżna lewa gałąź okalająca biegnie wzdłuż lewego brzegu serca komora lewa większa część lewego przedsionka oraz lewej komory, przegroda międzykomorowa i pęczek przedsionkowo-komorowy; może unaczyniać węzeł przedsionkowo-komorowy dalsza część przełyku oraz krzywizna mniejsza lewa część krzywizny większej żołądka

8 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Aneksy 67 Left pulmonary tętnica płucna lewa pień płucny dołącza do oskrzela lewego oraz żył płucnych lewych, tworząc korzeń płuca lewego; rozgałęzia się w płucu Lesser palatine tętnica podniebienna mniejsza tętnica podniebienna zstępująca zstępuje ku dołowi i do tyłu przez otwór podniebienny mniejszy Lingual tętnica językowa tętnica szyjna zewnętrzna zawija się wokół rogu większego kości gnykowej, przechodzi przyśrodkowo od mięśnia gnykowo-językowego Lingular, inferior and superior Long posterior ciliares tętnice języczkowe dolna i tętnice rzęskowe tylne długie tętnica płatowa (lewego płuca) w szczelinie skośnej tętnica oczna zstępuje do przodu do języczka biegną do przodu między twardówką a naczyniówką do źrenicy Lumbar tętnica lędźwiowa aorta brzuszna biegną poziomo ku tyłowi po obu stronach trzonów kręgów lędźwiowych, a następnie do boku na tylną ścianę jamy brzusznej Marginal artery (of colon) tętnica brzeżna okrężnicy powstaje jako połączenie między tętnicą prawą, środkową a lewą okrężniczą oraz tętnicami esiczymi Masseteric tętnica żwaczowa drugi odcinek tętnicy szczękowej Maxillary tętnica szczękowa gałąź końcowa (wraz z tętnicą skroniową powierzchowną) tętnicy szyjnej powierzchownej Medial circumflex femoral Medial plantar tętnica okalająca udo przyśrodkowa tętnica podeszwowa przyśrodkowa Median sacral tętnica krzyżowa pośrodkowa Mental (branch) of gałąź bródkowa inferior alveolar artery Middle cerebral tętnica środkowa mózgu Middle colic Middle collateral tętnica okrężnicza środkowa tętnica okalająca środkowa tętnica udowa głęboka, może odchodzić także od tętnicy udowej gałąź końcowa (wraz z tętnicą podeszwową boczną) tętnicy piszczelowej tylnej ciągłe połączenie naczyniowe przebiegające wzdłuż brzegu krezkowego przechodzi do tyłu od ścięgna mięśnia skroniowego, towarzysząc nerwowi żwaczowemu przez wcięcie żuchwy przebiega do tyłu i przyśrodkowo od szyjki żuchwy (pierwsza część); powierzchownie lub pod dolną głową mięśnia skrzydłowego bocznego (druga część); oraz w dole skrzydłowo-podniebiennym (trzecia część) przechodzi przyśrodkowo oraz ku tyłowi między mięśniem grzebieniastym amięśniem biodrowo-lędźwiowym, wchodzi w okolicę pośladkową, gdzie się rozgałęzia odchodzi przyśrodkowo od kości piętowej, przechodzi ku dołowi wzdłuż brzegu przyśrodkowego stopy między 1. i 2. warstwą mięśni stopy powierzchnia tylna aorty zstępuje w linii pośrodkowej po kręgu L4, L5, kości krzyżowej oraz guzicznej gałąź końcowa tętnicy zębodołowej dolnej gałąź końcowawiększa (wraz z tętnicą przednią mózgu) tętnicy szyjnej tętnica krezkowa tętnica głęboka ramienia wychodzi z otworu bródkowego i rozgałęzia się w obrębie podbródka biegnie w bruździe bocznej mózgu, następnie do góry i bocznie po wyspie odchodzi zaotrzewnowo następnie przechodzi między blaszki krezki okrężnicy poprzecznej zstępuje by zespolić się z tętnicą międzykostną wsteczną prowadzi krew do lewego płuca, gałęzie: (przewódtętniczy u płodów), tętnice płatowe i dolna (dające następnie tętnice segmentowe) unaczynia podniebienie miękkie gałęzie: gałąź nagnykowa, gałęzie grzbietowe języka, tętnica językowa, kończy się jako tętnica głęboka języka gałęzie języczkowe (górne [S4] oraz dolne [S5] segmenty oskrzelowo-płucne) płuca lewego przebijają twardówkę, zaopatrując ciało rzęskowe oraz tęczówkę gałęzie: grzbietowe, głębokie do mięśni grzbietu oraz do skóry pokrywającej go; gałąź rdzeniowa do kręgosłupa, unaczyniając korzenie oraz (jako tętnice segmentowe) rdzeń kręgowy gałęzie przechodzą na przednią i tylną powierzchnię okrężnicy unaczynia mięsień żwacz oraz staw skroniowo-żuchowy; łączy się z tętnicą twarzową i poprzeczną twarzy pierwsza część: tętnica uszna głęboka, tętnica bębenkowa przednia, tętnica oponowa środkowa, tętnica oponowa dodatkowa, tętnica zębodołowa dolna; druga część: tętnica skroniowa głęboka, gałęzie skrzydłowe, żwaczowa oraz policzkowa; trzecia część: tętnica zębodołowa tylna, tętnica podniebienna zstępująca, tętnica kanału skrzydłowego, gałęzie gardłowe, tętnica klinowo- -podniebienna, tętnica podoczodołowa dostarcza większość krwi do głowy i szyjki kości udowej; gałąź poprzeczna bierze udział w połączeniu naczyniowym, gałąź wstępująca łączy się z tętnicą pośladkową dolną gałęzie: mięśniowe do mięśnia zginacza krótkiego palucha oraz odwodziciela palucha; powierzchowna do skóry i tkanki podskórnej brzegu przyśrodkowego stopy dolne kręgi lędźwiowe, kość krzyżowa oraz kość guziczna mięśnie wyrazowe oraz skóra podbródka wyspa oraz większość powierzchni górno-bocznej półkuli mózgu okrężnica poprzeczna część sieci stawu łokciowego; unaczynia głowę boczną i przyśrodkową mięśnia trójgłowego

9 Aneksy 68 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Middle meningeal tętnica oponowa środkowa Middle rectal Middle suprarenal Musculophrenic Mylohyoid tętnica odbytnicza środkowa tętnice nadnerczowe środkowe tętnica mięśniowo- -przeponowa gałąź żuchwowo- -gnykowa tętnica szczękowa (1. część) tętnica biodrowa wewnętrzna (pień przedni) aorta brzuszna gałąź końcowa (wraz z tętnicą nabrzuszną górną) tętnicy piersiowej tętnica zębodołowa dolna (przed wejściem do kanału żuchwy) Obturator tętnica zasłonowa przedni pień tętnicy biodrowej wstępuje pionowo przez otwór kolcowy do dołu środkowego czaszki, dzieli się na gałęzie czołowe i ciemieniowe, które dalej dzielą się, wstępując w blaszce opony twardej zstępuje do odbytnicy do dolnej połowy odbytnicy odchodzą od aorty na wysokości tętnicy krezkowej górnej, biegnąc do przodu od odnóg przepony odchodzi w 6. przestrzeni międzyżebrowej, zstępuje ku dołowi wzdłuż brzegu żebra przebija więzadło klinowo-żuchwowe biegnie do przodu i dołu wraz z nerwem w bruździe na przyśrodkowej powierzchni gałęzi żuchwy biegnie do przodu i dołu po ścianie bocznej miednicy do kanału zasłonowego Occipital tętnica potyliczna tętnica szyjna zewnętrzna przechodzi przyśrodkowo do brzuśca tylnego mięśnia dwubrzuścowego oraz wyrostka sutkowatego; towarzyszy nerwowi potylicznemu większemu w okolicy potylicznej Ophtalmic tętnica oczna tętnica szyjna wewnętrzna przechodzi przez kanał wzrokowy do oczodołu Ovarian tętnica jajnikowa aorta brzuszna, ku dołowi od tętnic nerkowych Palmar metacarpal Pericardiacophrenic tętnice dłoniowe śródręcza tętnica osierdziowo- -przeponowa łuk dłoniowy głęboki tętnica piersiowa wewnętrzna biegnie ku dołowi i bocznie na mięśniu lędźwiowym większym, krzyżując wchód miednicy przechodzi przyśrodkowo w więzadle wieszadłowym jajnika biegnie dystalnie na płaszczyźnie między przywodzicielem kciuka mięśniami międzykostnymi zstępuje ku dołowi równolegle do nerwu przeponowego, między opłucną (ścienną), śródpiersiową a osierdziem Perineal tętnica kroczowa tętnica sromowa wewnętrzna opuszcza kanał sromowy oraz wchodzi do przestrzeni powierzchownej krocza Peroneal tętnica strzałkowa tętnica piszczelowa tylna zstępuje w przedziale tylnym, przylegając do przegrody międzymięśniowej tylnej Plantar metatarsal tętnica podeszwowa śródstopia pierwsza tętnica połączenie między tętnicą podeszwową boczną a tętnicą grzbietową stopy; tętnice łuk podeszwowy głęboki Popliteal tętnica podkolanowa przedłużenie tętnicy udowej w rozworze przywodzicieli rozciąga się obwodowo między kośćmi śródstopia na powierzchni podeszwowej tętnic palcowych oraz mięśni międzykostnych przechodzi do dołu podkolanowego, kończy się na dolnym brzegu mięśnia podkolanowego, dzieląc się na tętnicę piszczelową przednią i tylną Posterior auricular tętnica uszna tylna tętnica szyjna zewnętrzna kieruje się do tyłu, pod śliniankę przyuszną wzdłuż wyrostka rylcowatego, między wyrostkiem sutkowym a uchem Posterior cerebral tętnica mózgu tylna gałąź końcowa tętnicy podstawnej Posterior communicating tętnica łącząca tylna połączenie między tętnicą szyjną wewnętrzną a tylną mózgu przechodzi bocznie, zawija się wokół konara mózgu, osiągając powierzchnię mózgową namiotu móżdżku przebiega do góry od nerwu okoruchowego (III) gałęzie: gałęzie zwojowe, gałęzie skaliste, tętnica bębenkowa, gałęzie skroniowe, gałąź końcowa z tętnicą łzową; większość krwi dochodzi do okostnej oraz czerwonego szpiku kostnego pęcherzyki nasienne oraz dolna część odbytnicy unaczyniają gruczoły nadnerczowe; łączą się z tętnicami nadnerczowymi górnymi od tętnic przeponowych dolnych gałęzie: gałęzie międzyżebrowe przednie do przestrzeni międzyżebrowych 7. 9.; zaopatruje także górne części mięśni brzucha oraz osierdzie mięśnie przepony dna jamy ustnej; łączy się z tętnicą podbródkową mięśnie miednicy, odżywienie dla kości biodrowej, głowy kości udowej oraz mięśni grupy przyśrodkowej uda skóra tyłu głowy aż do wierzchołka przechodzi przez kanał wzrokowy do oczodołu gałęzie: moczowodowa, jajowodowa (do jajowodu) oraz jajnikową, ostatnie dwie zespalają się z gałęziami (o tej samej nazwie) tętnicy macicznej obwodowo łączy się ztętnicami dłoniowymi wspólnymi palców unaczynia opłucną ścienną śródpiersiową oraz osierdzie; łączy się z tętnicą przeponową i mięśniowo-przeponową unaczynia mięśnie powierzchowne krocza oraz mosznę lub wargi sromowe większe przedział tylny goleni; gałęzie przeszywające unaczyniają przedział boczny mięśni goleni gałęzie: gałęzie przeszywające oraz tętnice podeszwowe wspólne palców tętnica boczna kolana, tętnica przyśrodkowa kolana, tętnica dolna boczna, tętnica dolna przyśrodkowa do stawu kolanowego gałęzie: gałąź uszna, gałąź potyliczna, gałąź przusznicza, tętnica bębenkowa tylna, tętnica rylcowo-sutkowa powierzchnia podstawna płata skroniowego oraz potylicznego mózgu pasmo wzrokowe, konar mózgu, torebka wewnętrzna oraz wzgórze

10 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Aneksy 69 Posterior division of iliac pień tylny tętnicy sromowej tętnica sromowa wewnętrzna przechodzi do tyłu i oddaje gałęzie ścienne ściana miednicy oraz okolica pośladkowa Posterior ethmoid tętnica sitowa tylna tętnica oczna przechodzi przez otwór sitowy tylny do komórek sitowych tylnych Posterior gastric Posterior inferior cerebellar Posterior intercostal Posterior intercostals Posterior interventricular Posterior lateral nasal Posterior scrotal or labial Posterior septal Posterior spinal Posterior superior alveolar Posterior tibial tętnica żołądkowa tylna tętnica dolna tylna móżdżku tętnice międzyżebrowe tylne ( przestrzeń międzyżebrowa) tętnice międzyżebrowe tylne (do przestrzeni międzyżebrowych 1. i 2.) gałąź międzykomorowa tylna tętnica tylna boczna nosa gałęzie mosznowe tylne, gałęzie wargowe tylne tętnice nosowe tylne przegrody tętnica rdzeniowa tylna tętnica zębodołowa tylna tętnica piszczelowa tylna tętnica śledzionowa część czaszkowa tętnicy kręgowej powierzchnia tylna aorty piersiowej tętnica międzyżebrowa najwyższa prawa tętnica wieńcowa tętnica klinowo-podniebienna gałęzie końcowe tętnicy kroczowej tętnica klinowo-podniebienna od góry jest gałęzią tętnicy kręgowej; w przedłużeniu ku dołowi na poszczególnych segmentach przyjmuje krew z segmentowych gałęzi rdzeniowych trzecia część tętnicy szczękowej tętnica podkolanowa Princeps pollicis tętnica główna kciuka tętnica promieniowa po powrocie na powierzchnię dłoniową ręki Profunda brachii tętnica głęboka ramienia tętnica ramienna w pobliżu swego początku wstępuje zaotrzewnowo (w tylnej ścianie torby sieciowej) w kierunku dna żołądka przez więzadło żołądkowo-przeponowe przechodzi ku tyłowi wokół powierzchni rdzenia przedłużonego do dolnej powierzchni móżdżku biegną początkowo bocznie następnie do przodu w przestrzeni międzyżebrowej przechodzi między mięśniami międzyżebrowymi pośrednimi a najgłębszymi biegnie w bruździe międzykomorowej w kierunku koniuszka serca rozgałęzia się na małżowinie oraz przewodów nosowych; zespala się gałęziami nosowymi od tętnicy sitowej oraz tętnicy podniebiennej większej biegną w powięzi powierzchownej moszny lub warg sromowych większych krzyżuje powierzchnię dolną trzonu kości klinowej, kierując się do przegrody nosa, krzyżuje przednio-dolnie lemiesz w przejściu do kanału przysiecznego tworzy ciągły zstępujący łańcuch naczyniowy w bruździe tylno-bocznej rdzenia kręgowego, przylegając do wychodzących z korzeni tylnych (nici korzeniowych) nerwów rdzeniowych opuszcza dół skrzydłowo-podniebiennego przez szczelinę skrzydłowo-szczękową i rozgałęzia się, przebijając powierzchnię podskroniową szczęki, niektóre gałęzie przechodzą do kanałów zębodołowych a inne ciągną się po powierzchni wyrostka zębodołowego przechodzi przez komorę tylną goleni, kończy się dystalnie do troczka zginaczy, dzieląc się na tętnicę podeszwową przyśrodkową i boczną zstępuje po powierzchni dłoniowej I kości śródręcza, na podstawie paliczka proksymalnego dzieli się na dwie gałęzie, które biegną po stronie przyśrodkowej i bocznej kciuka towarzyszy nerwowi promieniowemu w bruździe nerwu promieniowego na kości ramiennej; gałęzie końcowe biorą udział w tworzeniu zespoleń (połączeń) przechodzi przez otwór sitowy tylny do komórek sitowych tylnych ściana tylna żołądka zaopatruje przyśrodkową częśćpowierzchni dolnej móżdżku (migdałek móżdżku oraz jądra móżdżku), tylno-boczną część rdzenia przedłużonego oraz splot naczyniówkowy komory IV gałęzie skórne boczne oraz przednie mięśnie międzyżebrowe oraz skóra je pokrywająca, opłucna ścienna komora prawa i lewa oraz przegroda międzykomorowa unaczynia boczną ścianę jamy nosowej wczęści tylno dolnej, komórki sitowe, zatoki oboczne nosa: szczękową i klinową skóra moszny lub warg sromowych większych unaczynia przegrodę nosa; łączy się z tętnicą podniebienną większą oraz gałęziami przegrodowymi tętnicy wargowej górnej unaczynia powierzchnię tylno-boczną rdzenia kręgowego, przez splot pajęczynówkowy oraz jego gałęzie obwodowe unaczynia błonę śluzową zatoki szczękowej, zęby trzonowe i przedtrzonowe szczęki oraz przylegające dziąsła przedział tylny i boczny goleni; gałąź okalająca strzałkę łączy się zsieciątętniczą kolana, tętnice odżywcze wychodzą do kości piszczelowej kciuk gałęzie: naramienna, mięśniowe (do mięśnia trójgłowego) oraz odżywcze (do kości ramiennej); gałęzie końcowe: tętnica poboczna środkowa wokół stawu łokciowego oraz tętnica poboczna promieniowa

11 Aneksy 70 TE TNICE CIAŁA LUDZKIEGO Proper palmar digital tętnice dłoniowe własne palców tętnice dłoniowe wspólne palców biegnie wzdłuż powierzchni palców od II do V; na podstawie paliczka środkowego oddaje gałąź grzbietową, która może zastępować tętnice grzbietowe palców Prostatic (branches) gałezie sterczowe tętnica pęcherzowa dolna zstępują po powierzchni tylno-bocznej gruczołu krokowego Radial tętnica promieniowa mniejsza gałąź końcowa (wraz z tętnicą łokciową) tętnicy ramiennej w dole łokciowym Radial collateral Radialis indicis Radicular, anterior and posterior Renal, left and right Retroduodenal Right colic Right coronary Right gastric tętnica poboczna promieniowa tętnica promieniowa wskaziciela tętnice korzeniowe przednia i tylna tętnice nerkowe lewa i prawa tętnica zadwunastnicza tętnica okrężnicza prawa tętnica wieńcowa prawa tętnica żołądkowa prawa gałąź końcowa (wraz ztętnicą poboczną środkową) tętnicy głębokiej ramienia tętnica promieniowa, ale może odchodzić od tętnicy głównej kciuka gałęzie rdzeniowe tętnic segmentowych (tętnicy kręgowej, tętnic międzyżebrowych tylnych, tętnic lędźwiowych oraz tętnic krzyżowych) tylno-boczna powierzchnia aorty, zwykle na poziomie L2 kręgosłupa tętnica żołądkowo- -dwunastnicza tętnica krezkowa prawa zatoka wieńcowa aorty tętnica wątrobowa wspólna biegnie ku dołowi i bocznie pod mięśniem ramienno-promieniowym, bardziej obwodowo leży bocznie od ścięgna mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka; zawija się wokół bocznej powierzchni kości promieniowej, przechodząc przez tabakierkę anatomiczną, przebija powięź; kończy się, współtworząc łuk dłoniowy głęboki przebija przegrodę międzymięśniową boczną wraz nerwem promieniowym, biegnie między mięśniem ramiennym a ramienno-promieniowym i zespala się z tętnicą promieniową wsteczną do przodu od nadkłykcia bocznego kości ramiennej biegnie wzdłuż bocznego brzegu palca wskazującego do jego końca biegną wzdłuż przednich i tylnych korzeni nerwów rdzeniowych, kończą się wtętnicach rdzeniowych: przedniej i tylnych biegnie poziomo i bocznie, krzyżując odnogi przepony oraz mięsień lędźwiowy większy; znajduje się do tyłu od żyły nerkowej, dzieli się na odgałęzienia przednie i tylne, we wnęce nerki oddaje tętnice segmentowe biegnie do tyłu od opuszki dwunastnicy biegnie zewnątrzotrzewnowo do okrężnicy wstępującej znajduje się w bruździe wieńcowej między przedsionkami a komorami biegnie między blaszkami więzadła wątrobowo-żołądkowego Right marginal gałąź brzeżna prawa prawa tętnica wieńcowa biegnie do prawego brzegu i wierzchołka serca Right pulmonary tętnica płucna prawa pień płucny przechodzi pod łukiem aorty by wraz z prawym oskrzelem i żyłami płucnymi utworzyć korzeńpłuca; kieruje się ku dołowi Segmental arteries of kidney (superior, anterior superior, anterior inferior, inferior and posterior) tętnice segmentów nerkowych (tętnica segmentu górnego, tętnica segmentu przedniego górnego, tętnica segmentu przedniego dolnego, tętnica segmentu dolnego i segmentu tylnego) gałąź przednia lub tylna tętnicy nerkowej osiągają wnękę nerki, przebiegają przez tkankę tłuszczową w zatoce nerkowej, przy miedniczce nerkowej do segmentu nerkowego powierzchnia dłoniowa oraz dalsza część powierzchni grzbietowej (łącznie z lożą paznokcia) gruczoł krokowy unaczynia mięśnie bocznej części przedziału zginaczy i prostowników, boczną powierzchnię nadgarstka, skórępowierzchni grzbietowej ręki oraz bliższe części palców, mięśnie głębokie ręki tworzy część sieci łokciowej; zaopatruje mięsień nawracacz, dolną część mięśnia ramiennego oraz mięsień ramienno- -promieniowy, a także przednio-boczną część stawu łokciowego cała boczna część dłoni oraz dalsza część powierzchni grzbietowej palca wskazującego (wraz z łożyskiem paznokcia) zaopatrują przednie i tylne korzenie nerwów rdzeniowych oraz ich osłonki (pochewka z opony twardej oraz pajęczynówki) zaopatruje w krew nerki; gałęzie: tętnica nadnerczowa dolna, gałęzie torebkowe; przednie odgałęzienie daje początek górnej, przednio-górnej, przednio-dolnej oraz dolnej tętnicy segmentowej; tylne odgałęzienie przedłuża się w tętnicę segmentową tylną unaczynia opuszkę dwunastnicy, przewód żółciowy wspólny oraz głowę trzustki okrężnica wstępująca prawy przedsionek, węzeł zatokowo-przedsionkowy, przedsionkowo-komorowy, oraz tylna część przegrody międzykomorowej prawa połowa krzywizny mniejszej prawa komora oraz wierzchołek unaczynia prawe płuco; gałęzie: tętnica płatowa, środkowa, dolna (oddają one tętnice segmentowe) segment nerkowy (tętnice segmentowe są tętnicami końcowymi; nie występują znaczące zespolenia między tętnicami segmentowymi)