SAUTER HMM Wersja /2017 PL

Transkrypt

1 Sauter GmbH Ziegelei 1 D Balingen info@sauter.eu Tel.: +49-[0] Faks: +49-[0] Internet: Instrukcja obsługi Przenośny twardościomierz Leeb'a SAUTER HMM Wersja /2017 PL PROFESJONALNE POMIARY HMM-BA-pl-1715

2 PL SAUTER HMM Wersja /2017 Instrukcja obsługi Przenośny twardościomierz Leeb'a Dziękujemy za zakup cyfrowego twardościomierza Leeb'a firmy SAUTER. Mamy nadzieję, że będą Państwo zadowoleni z wysokiej jakości wykonania tego urządzenia i jego licznych funkcjonalności. W razie jakichkolwiek pytań, życzeń i sugestii jesteśmy do Państwa dyspozycji. Spis treści: 1 Wprowadzenie Zasada Konstrukcja Klawiatura Wyświetlacz Specyfikacje Przygotowanie do testów Przygotowanie obiektu testowego Grubość próbki Procedura testowa Procedura testowa Ładowanie Ustawianie Uderzanie (Pomiar) Odczytywanie wyniku testu Przeszukiwanie Wydrukuj raport z testu Ustawianie Kod materiału Kierunek uderzania Skala Konserwacja Konserwacja rutynowa Kalibracja Załącznik A-1 Zakres konwersji skali A-2 Kod materiału A-3 List przewozowy HMM-BA-pl-1715

3 1 Wprowadzenie 1.1 Zasada Zasada wykonywania pomiaru jest fizycznie dość prosta, urządzenie jest twardościomierzem dynamicznym. Bijaczek z twardą końcówką metalową wyrzucany jest siłą sprężyny w kierunku powierzchni badanego obiektu. W momencie uderzenia bijaczka w powierzchnię może dojść do jej uszkodzenia, co w efekcie końcowym powoduje utratę energii kinetycznej. Ta utrata energii obliczana jest na podstawie pomiarów prędkości w momencie, gdy bijaczek znajduje się w określonej odległości od powierzchni, zarówno w fazie odbicia, jak i fazie uderzenia. Znajdujący się w bijaczku magnes stały wytwarza napięcie indukowane w pojedynczej cewce z nawiniętego drutu umieszczonej w bijaku. Napięcie sygnału jest proporcjonalne do prędkości bijaczka a obróbkę sygnału zapewnia układ elektroniczny umożliwiający odczytanie twardości na wyświetlaczu oraz jej zapisanie. 1.2 Konstrukcja Układ wyświetlacza Bijaczek typu D Kabel sygnałowy wyświetlacz LCD Kod materiału 1. Bijaczek 2. Pierścień wspierający 3. Cewka 4. Kabel 5. Catch Chuck 6. Rura załadowcza 7. Przycisk zwalniania Cell Cover Rys.1-1 Wyświetlacz Rys HMM-BA-pl

4 1.3 Klawiatura Przycisk Powrót/Drukuj : ❶ W trybie pomiaru, wcisnąć i przytrzymać w celu wymazania danych pomiarowych, lub jeśli minidrukarka jest połączona z układem wyświetlacza, wydrukuje ona te dane. ❷ W innym trybie, wcisnąć by zakończyć ustawianie i zachować parametry oraz wrócić do trybu pomiaru. Przycisk podświetlenia: włączanie / wyłączanie podświetlenia LCD. Przycisk PAMIĘĆ: Przycisk Data/Czas: Przeszukiwanie danych w pamięci Dostosować datę i czas. Rys.1-3 Wcisnąć i przytrzymać, żeby usunąć bieżące dane w trybie pomiaru lub trybie przeszukiwania. Przycisk zasilania: Wciśnięcie i przytrzymanie powoduje włączenie lub wyłączenie zasilania. ❶ W trybie pomiaru, wcisnąć, żeby ustawić kierunek uderzenia. ❷ W trybie ustawiania Daty/Czasu, wcisnąć, żeby zwiększyć migający bit. ❸ W trybie przeszukiwania, wcisnąć by wyświetlić poprzednie dane. ❶ W trybie pomiaru, wcisnąć by wybrać materiał. ❷ W trybie ustawiania Daty/Czasu i trybie kalibracji, wcisnąć, by wybrać następny bit. ❶ W trybie pomiaru, wcisnąć by ustawić skalę konwersji. ❷ W trybie ustawiania Daty / Czasu, wcisnąć by zmniejszyć migający bit. ❸ W trybie przeszukiwania, wcisnąć by wyświetlić następne dane, tryb pomiaru lub tryb przeszukiwania. 1.4 Wyświetlacz Zegar Uśredniona wartość konwersji Skala konwersji Kierunek uderzenia Wartość konwersji Kod materiału Wartość uśredniona Czasy uderzeń Fig.1-4 Wartość HLD 1.5 Specyfikacje Zakres wyświetlacza: 0~999HLD Dokładność: ±6 HL (przy 800HLD) Rozdzielczość: Energia uderzeniowa: 1 (HL, HV, HB, HSD, MPa); 0,1(HRC, HRB) 11Nmm Waga bijaczka: 5.5g 4 HMM-BA-pl-1715

5 Średnica końcówki testowej: 3mm; materiał: węglik wolframu; twardość: 1600HV Moc: 3 baterie x1,5v AAA Temperatura operacyjna: 32 ~ 122 F, 5 % ~ 95% wilgotności względnej; Temperatura przechowywania: 14 ~ 144 F, 5 % ~ 95% wilgotności względnej Wymiary: 150mm x 80mm x 24mm (układ wyświetlacza) Długość uderzenia: 147mm (typ D) Waga: Około 200 g (układ wyświetlacza); Bijaczek 75g (typ D) Zgodność z następującymi standardami: ASTM A956 & DIN Przygotowanie do testów - przygotowanie przyrządu - zainstalowanie baterii - podłączenie bijaczka - włączenie zasilania - w celu potwierdzenia dokładności: zastosować standardowy blok testowy w celu sprawdzenia testera i zapewnienia, że działa on w sposób prawidłowy. 2.1 Przygotowanie obiektu testowego Nieprawidłowa próbka może prowadzić do uzyskania błędnych wyników pomiaru. Niezbędne jest przetworzenie i przygotowanie jej zgodnie z ustalonymi warunkami oryginalnymi próbki. Przygotowanie próbki powinno odbyć się zgodnie z podstawowymi wymaganiami poniżej: W trakcie przygotowywania powierzchni testowej, należy unikać obróbki powierzchni próbki na zimno i ciepło. Powierzchnia testowa powinna być płaska z połyskiem metalicznym, bez warstwy tlenku i innych zabrudzeń. Chropowatość powierzchni testowej Rys.2-2 HMM-BA-pl

6 Próbka powinna mieć wystarczającą masę i sztywność. Jeśli nie są one wystarczające, w trakcie uderzenia może dojść do przesunięcia lub przemieszczenia, co może spowodować znaczne błędy. Generalnie, jeśli masa próbki jest większa niż lub równa 5kg, testy można przeprowadzić bezpośrednio. Angielski Direct measurement Clamping measurement Coupling measurement Polski Pomiar bezpośredni Pomiar z zaciskiem Pomiar z dołączeniem Rys Grubość próbki Grubość próbki i grubość warstwy jednorodnej (lub warstwy utwardzającej powierzchnię) musi być wystarczająca. Jeśli powierzchnia testowa nie jest płaska, promień obszaru testowego powinien być większy niż 30 mm (50 mm dla typu G). Jeśli nie jest to podane, należy zamocować odpowiedni pierścień wsporczy. Próbka nie powinna być magnetyczna. Rys Procedura testowa Nieprawidłowa próbka spowoduje uzyskanie błędnych wyników pomiarów. Niezbędne jest przetworzenie i przygotowanie jej zgodnie z ustalonymi warunkami oryginalnymi próbki. Przygotowanie próbki powinno odbyć się zgodnie z podstawowymi wymaganiami poniżej: W trakcie przygotowywania powierzchni testowej, należy unikać obróbki powierzchni próbki na zimno i ciepło. Powierzchnia testowa powinna być płaska z połyskiem metalicznym, bez warstwy tlenku i innych zabrudzeń. 6 HMM-BA-pl-1715

7 Chropowatość powierzchni testowej powinna wynieść Ra 1,6. Próbka powinna mieć wystarczającą masę i sztywność w celu uniknięcia przesunięcia się lub przemieszczenia w trakcie testu. Generalnie, jeśli masa próbki jest większa niż lub równa 5kg, testy można przeprowadzić bezpośrednio. Próbka o wadze 2 ~ 5kg musi być zaciśnięta tak, aby była nieruchoma a próbka o wadze 0,05 ~ 2kg musi być połączona z inną. Jeśli waga jest mniejsza niż 0,05kg, wtedy próbka ta jest nieodpowiednia do testów z użyciem twardościomierza Leeb'a. Grubość próbki nie powinna być mniejsza niż 5mm a grubość warstwy jednorodnej (lub warstwy utwardzającej powierzchnię) nie może być mniejsza niż 0,8mm. Jeśli powierzchnia testowa nie jest płaska, promień obszaru testowego powinien być większy niż 30mm, niezbędne jest również zamontowanie odpowiedniego pierścienia wsporczego. Próbka nie powinna być również magnetyczna. 2.3 Procedura testowa Ładowanie Ustawianie Uderzanie Rys Ładowanie Należy po prostu załadować bijaczek poprzez wsunięcie rury załadowczej do przodu Ustawianie Następnie umieścić i przytrzymać bijaczek na powierzchni obiektu testowego w pożądanym punkcie testowym. Kierunek uderzania powinien być pionowy Uderzanie (Pomiar) Uruchomić uderzanie poprzez wciśnięcie przycisku zwolnienia. Wartość twardości będzie natychmiast wyświetlona. Wartość twardości: 786HLD; Trzeci punkt pomiarowy; Wartość średnia: 785HLD Konwersja do HRC: 58.6HRC Wartość średnia HRC: 58.5HRC Rys Odczytywanie wyniku testu Odczytać wynik testu z LCD na Rys Uwaga: HMM-BA-pl

8 Generalnie dla każdej lokalizacji miejsca pomiaru na próbce przeprowadzanych jest pięć testów. Zakres (różnica wartości maksymalnej i minimalnej) wartości powinien być mniejszy niż 15HL. Odległość pomiędzy dowolnymi dwoma punktami uderzenia powinna wynieść 3 mm; odległość pomiędzy punktem uderzenia a krawędzią próbki powinna wynieść 3 mm. 2.4 Przeszukiwanie Tester pozwala na zachowanie 9 wartości twardości, które można przeszukiwać po testowaniu. Wcisnąć przycisk by przeszukiwać przechowywane dane i wyświetlić pierwszą grupę danych z ostatnich dziewięciu danych testowych, włącznie z wartością twardości HLD, materiałem, wartościami konwersji, kierunkiem uderzenia, datą i czasem, itd. Wcisnąć przycisk lub by przeszukiwać następną lub poprzednią grupę danych. Wcisnąć przycisk z powrotem, by przejść do trybu pomiaru. Rys Wydrukuj raport z testu Tester można podłączyć do bezprzewodowej drukarki w celu wydrukowania raportu. Umieścić drukarkę w pobliżu testera (w odległości 2 m) i włączyć zasilanie. Wciskać przez około 2 sekundy a raport zostanie wydrukowany. UWAGA: Dane oryginalne w pamięci zostaną automatycznie wymazane po zakończeniu drukowania. 3 Ustawianie 3.1 Kod materiału W trybie pomiaru, wcisnąć przycisk aby wybrać kod materiału, który będzie uderzany. Kod materiału jest wskazany na etykiecie tylnej lub patrz Załącznik A-3. Uwaga: Niezbędne jest wybranie klasyfikacji materiału. W przypadku, gdy nie jest wiadomo, jaki to typ materiału, niezbędne jest sprawdzenie informacji w instrukcji materiałowej. Ustawienie domyślne: 01 (stal lub stal odlewana) 8 HMM-BA-pl-1715

9 3.2 Kierunek uderzania W trybie pomiaru, wcisnąć przycisk by wybrać kierunek uderzenia, kierunek uderzenia zmienia się odpowiednio do następującej sekwencji: Tester potrafi sam dokonać korekty w sposób automatyczny w odniesieniu do kierunków testowania. 3.3 Skala Tester umożliwia konwersję HLD na inne skale twardości: HRC HRB HB HV HSD lub wytrzymałości na rozciąganie (MPa) odpowiednio do danego materiału. W trybie pomiaru, wcisnąć przycisk aby dokonać konwersji na wszystkie znane skale twardości lub wytrzymałości na rozciąganie (MPa); Wciskać przycisk w sposób ciągły, skala przełączać się będzie zgodnie z następującą kolejnością: HRC HRB HB HV HSD MPa HRC Adnotacja: Jeśli wartość konwersji to --- oznacza to, że konwersja jest poza zakresem. Kiedy ustawia się konwersję ze skali twardości na wytrzymałość na rozciąganie lub z wytrzymałości na rozciąganie na skalę twardości, niezbędne jest zresetowanie grupy materiałowej. Wartość konwersji określa jedynie ogólne odniesienie, co może prowadzić do pewnego przesunięcia. Dokładna konwersja wymaga przeprowadzenia odpowiednich testów porównawczych. Ustawienie domyślne dla konwersji to HRC. 4 Konserwacja 4.1 Konserwacja rutynowa Ogólne informacje Unikać zderzeń. Po użyciu umieścić przyrząd z powrotem w osłonie. Bijaczek powinien być w stanie zwolnionym w trakcie przechowywania. Unikać pracy w pobliżu silnego pola magnetycznego. Wszelkie komponenty powinny mieć styczność z dowolnym olejem lub smarem Oczyszczanie bijaczka Generalnie co 1~2 tysiące testów, rurka i korpus bijaczka powinny być oczyszczone. Metoda: Obrócić pierścień wsporczy, zwolnić i zdjąć bijaczek. Użyć nylonowej szczotki w celu wyczyszczenia rurki i korpusu bijaczka. Wymiana kulki uderzającej W przypadku długotrwałego użytkowania może dojść do zniszczenia kulki uderzającej. Należy ją wymienić wtedy, gdy odnosi się wrażenie, że jej stan wpływa na precyzję testu. HMM-BA-pl

10 5 Kalibracja Kalibracja jest stosowana w celu skalibrowania zmierzonej wartości (HLD, HRC, HRB, HB, HV i HSD) testera twardości tak, aby maksymalnie zmniejszyć błąd pomiarowy. Przed kalibracją, skala powinna być ustawiona zgodnie z zapotrzebowaniem. Aby dokonać kalibracji w zakresie HB, należy wybrać HB za pomocą przycisku. Wciskać przycisk przez około 2 sekundy aż wartość mrugająca czasu uderzenia wyniesie 0 (Rys. 4.1). Przeprowadzić 5 testów w blokach testowych w celu uzyskania uśrednionej wartości (dzięki temu można wyeliminować pewne błędne dane w trakcie operacji). Wcisnąć i przytrzymać przycisk przez około 2 sekundy aby wyświetlić tryb kalibracji (Rys. 4-2). Wprowadzić wartość standardową bloku testowego. Wcisnąć żeby zmienić wartość i wcisnąć lub aby przejść do kolejnej cyfry. Uwaga: Jeśli kalibracja odbywa się w innej skali HRC, HRB, HB, HV lub HSD), należy najpierw dostosować skalę niezbędną w trybie pomiarowym. Po kroku 3, przytrzymać a następnie wcisnąć. Teraz wyświetlona zostanie skala, w której ma być dokonana kalibracja (Rys. 4-3). W innej skali (HRC, HRB, HB, HV i HSD) w trybie kalibracji, wprowadzanie wartości standardowych odbywa się inaczej niż w kalibracji z użyciem twardościomierza Leeb'a (HL). 25.0HRC, należy wprowadzić jako "250" (HRB jest tak samo). 85HB, należy wprowadzić jako "085"(HV, HSD są takie same). Jeśli wprowadzane dane wykraczają poza zakres, kalibracja nie zostanie przeprowadzona. Rys.4-1 Rys.4-2 Rys HMM-BA-pl-1715

11 Zegar Tester twardości ma wbudowany zegar czasu rzeczywistego (Rys. 4-4). Należy go dostosować w trakcie ponownej instalacji baterii lub zawsze wtedy, gdy okaże się to niezbędne. Wcisnąć żeby wejść w tryb regulacji zegara. Wcisnąć żeby zmienić wartość i wcisnąć lub żeby przejść do następnej pozycji. Wcisnąć żeby potwierdzić ustawienie i przejść z powrotem do trybu pomiaru. Reset systemu Jeśli układ wyświetlacza nie działa w sposób prawidłowy lub zatrzymuje się, należy przeprowadzić reset systemu. Wymienić baterie i zamontować je ponownie, następnie włączyć zasilanie. 6 Załącznik 6.1 A-1 Zakres konwersji skali Materials HV HB HRC HRB HSD Wytrzymało ść na rozciąganie (MPa) Stal i stal odlewana Stal stopowa narzędziowa Stal nierdzewna Żeliwo szare Żeliwo sferoidalne Odlewane stopy aluminium Mosiądz Brąz Miedź Stal kuta Rok Miesiąc Dzień Rys.4-4 Godzi na Minuta HMM-BA-pl

12 6.2 A-2 Kod materiału Twardość Wytrzymałość na rozciąganie Kod Materiał Kod Materiał 01 Stal i stal odlewana 11 Stal niskowęglowa 02 Stal stopowa narzędziowa 12 Stal wysokowęglowa 03 Stal nierdzewna 13 Stal chromowa 04 Żeliwo szare 14 Stal Cr-V 05 Żeliwo sferoidalne 15 Stal Cr-Ni 06 Odlewane stopy aluminium 16 Stal Cr-Mo 07 Mosiądz 17 Stal Cr-Ni-Mo 08 Brąz 18 Stal Cr-Mn-Mo 09 Miedź 19 Stal Cr-Mn-Si 10 Stal kuta 20 Stal wysokiej wytrzymałości 6.3 A-3 List przewozowy ❽ ❻ ❸ ❼ ❹ ❶ Układ wyświetlacza ❷ Bijaczek D ❸ Blok testowy ❹ Mini-drukarka ❺ Ładowarka ❻ Mały pierścień wsporczy, Szczotka do czyszczenia ❼ Instrukcja obsługi ❽ Walizka ❶ ❷ ❺ 12 HMM-BA-pl-1715