Rok akademicki: 2016/2017 Kod: WIN n Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Transkrypt

1 Nazwa modułu: Niekonwencjonalne źródła energii (Niestacjonarne) Rok akademicki: 2016/2017 Kod: WIN n Punkty ECTS: 2 Wydział: Wiertnictwa, Nafty i Gazu Kierunek: Inżynieria Naftowa i Gazownicza Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 7 Strona www: Osoba odpowiedzialna: dr hab. inż. Uliasz-Misiak Barbara (uliasz@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: prof. dr hab. inż. Rychlicki Stanisław (rychlick@agh.edu.pl) dr hab. inż. Uliasz-Misiak Barbara (uliasz@agh.edu.pl) mgr inż. Maruta Michał (maruta@agh.edu.pl) dr inż. Kosowski Piotr (kosowski@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 M_W002 Umiejętności M_U001 M_U002 ma podstawową wiedzę z zakresu niekonwnecjonalnych źródeł energii posiada wiedzę na temat aspektów środowiskowych wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii potrafi oszacować potencjał energii niekonwencjonalnej w danym regionie potrafi ocenić możliwości techniczne i środowiskowe wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii w danym regionie Kolokwium Kolokwium Sprawozdanie Sprawozdanie Kompetencje społeczne M_K001 jest świadomy roli niekonwecjonalnych źródeł energii oraz ich korzystnego wpływu na środowisko naturalne i zrównoważony rozwój Aktywność na zajęciach, Kolokwium, Wykonanie projektu 1 / 5

2 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 Umiejętności M_U001 M_U002 ma podstawową wiedzę z zakresu niekonwnecjonalnych źródeł energii posiada wiedzę na temat aspektów środowiskowych wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii potrafi oszacować potencjał energii niekonwencjonalnej w danym regionie potrafi ocenić możliwości techniczne i środowiskowe wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii w danym regionie Kompetencje społeczne M_K001 jest świadomy roli niekonwecjonalnych źródeł energii oraz ich korzystnego wpływu na środowisko naturalne i zrównoważony rozwój Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład 1. Energia geotermalna. Rodzaje energii geotermalnej. Pośrednie i bezpośrednie wykorzystanie energii geotermalnej. Zasoby energii geotermalnej. Sposoby eksploatacji energii geotermalnej. Technologia i typy pomp ciepła oraz stosowane dolne źródła. Energia geotermalna w Polsce i na świecie. 2. Energia wiatrowa. Konstrukcja turbin i siłowni wiatrowych. Charakterystyka warunków wiatrowych i wykorzystania energii wiatrowej w Polsce i na świecie. 3. Energia słoneczna. Pasywne i aktywne systemy solarne. Ogniwa fotowoltaiczne. Energia słoneczna w Polsce i na świecie. 4. Biomasa i produkty energetyczne (biogaz, biopaliwa różnych generacji). Biopaliwa stałe, płynne i gazowe. Technologie wykorzystania biomasy i biogazu. Wykorzystanie 2 / 5

3 biomasy w Polsce. 5. Energia wodna. Rodzaje turbin i elektrowni wodnych. Potencjał energetyczny Polskich rzek. Hydroenergetyka w Polsce i na świecie. 6. Kierunki rozwoju energetyki niekonwencjonalnej. Wodór. Ogniwa paliwowe. MHD energia magneto-hydro-dynamiczna. 7. Prawne i ekologiczne aspekty wykorzystania nieodnawialnych źródeł energii. 8. Perspektywy i bariery rozwoju energetyki niekonwencjonalnej w Polsce i Unii Europejskiej. audytoryjne 1) Kolektory słoneczne obliczenia doboru kolektorów słonecznych. 2) Systemy fotowoltaiczne- obliczenia dla ogniw fotowoltaicznych. 3) Energia wiatru obliczenia dla silników wiatrowych 4) Energia geotermalna pompy ciepła obliczenia powierzchni i długości kolektora gruntowego oraz wydajności pompy ciepła; dobór pompy ciepła do celów grzewczych. 5) Obliczanie zapotrzebowania na ciepło dla budynku wg norm:- PN-EN ISO 6946, PN- 82-B 02403, PN-B ) Ocena efektu ekologicznego (redukcja emisji i ograniczenie zużycia paliw kopalnych) przy zastosowaniu danej kategorii energii odnawialnej. Sposób obliczania oceny końcowej Zaliczenie: - wykładu na podstawie kolokwium, - ćwiczeń audytoryjnych na podstawie obecności oraz indywidualnych sprawozdań. Ocena końcowa jest obliczana jako średnia ocen z kolokwium oraz ćwiczeń audytoryjnych. Wymagania wstępne i dodatkowe Wiedza w zakresie fizyki, termodynamiki, hydrogeologii, ochrony środowiska Umiejętności wykonanie oceny stanu środowiska Zalecana literatura i pomoce naukowe Chmielniak T.: Technologie energetyczne. WNT, Warszawa, Ciechanowicz W., Szczukowski S.: Paliwa i generatory energii wspólnot wodorowych. Oficyna Wydawnicza WIT, Warszawa, Cieśliński J., Mikielewicz J.: Niekonwencjonalne źródła energii. Skrypt Pol. Gdańskiej, Gdańsk, Fanchi J.R.: Energy in the 21-st century. World Scientific, New Jersey, Górecki W.: Atlas zasobów geotermalnych na Niżu Polskim. AGH, WGGiOŚ, Kraków, Gradziuk P. (red.): Biopaliwa. Wyd. Wieś Jutra Sp. z o.o., Warszawa, Gronowicz J.: Niekonwencjonalne źródła energii. Instytut Technologii Eksploatacji TIB, Radom, Jastrzębska G.: Odnawialne źródła energii. Wyd. WNT, Warszawa, Jastrzębski Z. M.: Energia słoneczna, konwersja fotowoltaiczna. Warszawa, PWN, Jesionek J., Soliński I.: Energetyka wiatrowa w Polsce, Polityka Energetyczna, Wyd. IGSMiE PAN, tom7, z. 1, Kraków, Johansson T.B., Kelly H, Reddy A. K.N., Williams R. H.: Renewable Energy-Sources for fuels and Elektricity. Island Press, Klugman-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii przykłady obliczeniowe Wyd. Pol. Gdańskiej, Gdańsk, 2011 Laudyn D. i inni: Elektrownie. Wyd. WNT, Warszawa, Lewandowski W.M.: Proekologiczne odnawialne źródła energii. Wyd. WNT, Warszawa, Podstawy gospodarki surowcami energetycznymi. Mokrzycki E. (red.), Uczelniane Wydawnictwo Naukowo-Dydaktyczne, Kraków, Rubik M.: Pompy ciepła. Technika instalacyjna w budownictwie. Warszawa, Shepherd W., Shepherd D.W.: Energy studies. Imperial College Press, London, Surygała J.: Wodór jako paliwo. Wyd. WNT, Warszawa, / 5

4 Tytko R.: Odnawialne źródła energii. Wyd. OWG, Warszawa, Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Monografie i publikacje w czasopismach naukowych: Uliasz-Misiak B., 1999 Wykorzystanie niskotemperaturowej energii geotermalnej z ujęć wód podziemnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 15, z. 2. Uliasz-Misiak B., Hołojuch G., 2000 Wykorzystanie energii cieplnej z ujęć wód podziemnych. Czasopismo Techniczne, nr Barbacki A. P., Bujakowski W. [red.], Graczyk S., Hołojuch G., Kazanowska A., Kępińska B., Pająk L., Uliasz-Misiak B., 2000 Rekonstrukcja otworu Mszczonów IG 1 na potrzeby eksploatacji złoża geotermalnego do systemu grzewczego. W: Praca zbiorowa pod red. R. Ney. Wybrane problemy wykorzystania geotermii część I. Studia Rozprawy Monografie nr 76, Kraków Barbacki A. P., Bujakowski W. [red.], Graczyk S., Hołojuch G., Kazanowska A., Kępińska B., Pająk L., Uliasz-Misiak B., 2001 Wykorzystanie ciepła wód geotermalnych do intensywnej produkcji warzywniczej i chowu ryb. W: Praca zbiorowa pod red. R. Ney. Wybrane problemy wykorzystania geotermii część II. Studia Rozprawy i Monografie nr 92, Kraków Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2002 Złoża geotermalne Francji: lokalizacja oraz charakterystyka geotermiczna doggeru Basenu Paryskiego. Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia, nr 4 5, Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2003 Złoża geotermalne we Francji (Część II): Historia realizacji inwestycji geotermalnych. Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia, nr 1 2, Tarkowski R., Bujakowski W., Uliasz-Misiak B., 2003 Powierzchniowe badania geotermiczne nad wysadem solnym Góra. W: Termiczna charakterystyka górotworu w rejonie wysadów solnych. Wydawnictwo IGSMiE PAN, Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2003 Renewable energy sources in Guadeloupe and their use. Applied Energy, nr 74/1 2. Barbacki A.P., Uliasz-Misiak B., 2003 Geothermal energy of the Mesozoic basin in Carpathian Foredeep Kraków region, Poland. Applied Energy, nr 74/1 2. Uliasz-Misiak B., 2010 Ogólna charakterystyka wspomaganych systemów geotermalnych. Przegląd Górniczy, t. 66, nr 11. Projekty badawcze: Kaskadowy system wykorzystania niskotemperaturowej wody geotermalnej dla celów ciepłowniczych i konsumpcyjnych w rejonie Słomnik, w tym wykonanie prac badawczo rozwojowych Badania niskotemperaturowych poziomów wodonośnych oraz efektywności kaskadowego systemu odbioru ciepła. System badawczo pomiarowy dla optymalnej pracy zakładu geotermalnego w Mszczonowie w tym wykonanie prac badawczo rozwojowych Badania horyzontu wodonośnego dolnokredowych słabo zwięzłych piaskowców oraz stanu technicznego zrekonstruowanego otworu w aspekcie bezpiecznej, wieloletniej eksploatacji zakładu geotermalnego w Mszczonowie. Opracowania naukowe: Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne wód i energii cieplnej z utworów kredowych na terenie miasta Słomniki. Arch. IGSMiE PAN. Badanie i opracowanie wyników pomiarów dynamicznego zwierciadła wody w odwiercie Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG-1. Archiwum IGSMiE PAN. Kraków. Badanie i opracowanie wyników pomiarów eksperymentalnego pompowania w odwiercie Jachówka 2k. Archiwum IGSMiE PAN. Kraków. Ocena możliwości wykorzystania energii geotermalnej w województwie świętokrzyskim. Archiwum IGSMiE PAN. Kraków. Ocena warunków geologicznych występowania wód geotermalnych na obszarze miast: Częstochowa, Lubliniec, Myszków, Kłobuck, Olesno, Kalety, Dobrodzień. Archiwum IGSMiE PAN. Kraków. Studium występowania wód geotermalnych na obszarze powiatu zamojskiego. Archiwum IGSMiE PAN. Kraków. Informacje dodatkowe Sposób i tryb wyrównania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach: - Wykłady obecność na wykładach zgodnie z Regulaminem Studiów. - audytoryjne warunkiem niezbędnym do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych jest zaliczenie wszystkich wymaganych zajęć i kolokwiów; można opuścić jedne zajęcia bez konieczności ich odrabiania. Nieobecność na więcej niż 3 zajęciach (ćwiczenia audytoryjne) wymaga powtarzania całego przedmiotu. 4 / 5

5 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach projektowych Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Przygotowanie sprawozdania, pracy pisemnej, prezentacji, itp. Przygotowanie do zajęć Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 8 godz 7 godz 5 godz 5 godz 15 godz 10 godz 10 godz 60 godz 2 ECTS 5 / 5