UCHWAŁA NR V/26/2015 Rady Miejskiej w Polanicy - Zdroju z dnia 29 stycznia 2015 roku.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR V/26/2015 Rady Miejskiej w Polanicy - Zdroju z dnia 29 stycznia 2015 roku. w sprawie: uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Polanica-Zdrój na lata Na podstawie art.18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), oraz art.6 ust.2, pkt 1, ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 roku Nr 180 poz z późn. zm.) Rada Miejska w Polanicy-Zdroju uchwala, co następuje: 1 Przyjmuje się Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Polanica-Zdrój na lata w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Polanica-Zdrój. 3 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2015 roku. Przewodniczący Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju Roman Szymański

2 Uzasadnienie do Uchwały Nr V/26/2015 Rady Miejskiej w Polanicy - Zdroju z dnia 29 stycznia 2015 roku. w sprawie: uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Polanica-Zdrój na lata Zjawisko przemocy w rodzinie skutkuje negatywnymi konsekwencjami zarówno dla funkcjonowania rodziny jak i dla polityki społecznej. Dlatego konieczne jest podjęcie działań o szerokim zakresie w celu efektywnego przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zmniejszenia jej negatywnych następstw w życiu społecznym i rodzinnym. Opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie należy do zadań własnych gminy zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Program na lata jest kontynuacją działań podjętych w ramach realizacji programu na lata Istotnym elementem Programu jest koordynacja działań podejmowanych przez Gminę Polanica-Zdrój w celu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć. W szczególności działania skierowane są na rzecz osób doświadczających przemocy, osób zagrożonych przemocą i sprawców przemocy. W realizacji Programu uczestniczą specjaliści zaangażowani w pracę w obszarze przeciwdziałania przemocy, instytucje i organizacje zajmujące się problemem przemocy w rodzinie oraz pełniące funkcje wspierające. Głównym realizatorem i inicjatorem działań w ramach Programu jest Ośrodek Pomocy Społecznej w Polanicy-Zdroju przy czynnej współpracy interdyscyplinarnych partnerów. Z przebiegu kilku letnich działań wynika, że interdyscyplinarność ma wiele zalet szybki i pełny przepływ informacji pomiędzy służbami społecznymi, możliwość podjęcia działań zaplanowanych i skoordynowanych, nie powielających się i wykluczających się wzajemnie. Działania te potwierdzają dużą skuteczność zarówno w sferze udzielania profesjonalnej pomocy jak również w sferze działań prewencyjnych. Wydatki na podejmowane działania w ramach realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata związane z osiąganiem wyznaczonych celów, finansowane będą ze środków własnych Gminy (klasyfikacja budżetowa: dział 852-Pomoc Społeczna, rozdział Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie) w ramach corocznie uchwalanego budżetu gminy Polanica-Zdrój. Dodatkowo przyjęty Uchwałą program jest wymaganym dokumentem przy składaniu wniosku o dofinansowanie projektu realizowanego w ramach Programu Osłonowego Wspieranie Jednostek Samorządu Terytorialnego w Tworzeniu Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. W związku z powyższym, podjęcie niniejszej uchwały jest uzasadnione. Sporządził: Mariusz Winiarz Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej, Przewodniczący Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego w Polanicy-Zdroju. Przewodniczący Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju Roman Szymański

3 Załącznik do uchwały Nr V/26/2015 Rady Miejskiej w Polanicy - Zdroju z dnia 29 stycznia 2015 r. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Polanicy - Zdroju na lata I. WSTĘP Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz z późn. zm.) nakłada na gminy obowiązek tworzenia gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Konieczność podejmowania zdecydowanych działań zapobiegających przemocy w rodzinie wynika również z Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013r., poz. 182 z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012r., poz z późn. zm.). Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, ukierunkowany jest na zmniejszenie zjawiska przemocy w rodzinie, zwiększenie skuteczności działań w tym kierunku, pogłębienie form wsparcia dla ofiar przemocy, oddziaływanie edukacyjne na sprawców przemocy. Celem Programu jest także zwiększenie świadomości społeczności lokalnej na temat zjawiska przemocy w rodzinie oraz podnoszenie profesjonalizmu osób zajmujących się udzielaniem pomocy rodzinom dotkniętym problemem przemocy w rodzinie. Dokument zawiera szczegółowo określone cele, zadania, działania, wskazuje adresatów i wymienia realizatorów tych działań, określa przewidywane efekty i wymienia wskaźniki ewaluacji. Z uwagi na fakt, iż program jest dokumentem wieloletnim musi być dokumentem elastycznym, dającym możliwość korygowania niektórych zapisów w przypadku braku możliwości realizacji zadań w niej określonych. Punktem wyjścia do opracowania Programu była analiza dotychczasowego stanu wiedzy teoretycznej i badawczej na temat przemocy w rodzinie w gminie Polanica-Zdrój oraz dotychczasowe doświadczenia lokalne w zapobieganiu przemocy w rodzinie. 1

4 II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO W celu właściwego zaplanowania podejmowanych działań niezbędne jest dokonanie analizy problemów społecznych w gminie z uwzględnieniem problemu przemocy w rodzinie. Przy opracowaniu diagnozy gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie na lata wykorzystano: bieżące dane statystyczne (informacje internetowe i czasopismo Niebieska Linia 4/93/2014 Prokuratura a przemoc w rodzinie w 2013 roku), badania i analizę środowiska lokalnego. Wg badań prof. Beaty Gruszczyńskiej z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, każdego roku w Polsce przemocy fizycznej lub seksualnej doświadcza od 800 tys. do miliona Polek, a co dziesiąta kobieta w Polsce doświadczyła przestępstwa zgwałcenia lub usiłowania gwałtu. Każdego roku w Polsce zostaje zgwałconych 30 tys. kobiet. Co roku ginie w Polsce 150 kobiet i około 30 dzieci w wyniku tzw. nieporozumień rodzinnych. Oznacza to, że każdego tygodnia giną w Polsce trzy kobiety, które mogłyby żyć, gdyby otrzymały pomoc i wsparcie ze strony państwa. Wyniki badań podkreślają, że instytucje polskiego państwa nie radzą sobie z udzielaniem pomocy ofiarom przemocy domowej i przemocy seksualnej oraz skutecznym ściganiem i karaniem sprawców przemocy. Z danych statystycznych Komendy Głównej Policji wynika, że w 2013 r. Policja wypełniła 61 tys. formularzy Niebieska Karta (w ponad 51 tys.). Zidentyfikowano 87 tys. ofiar przemocy domowej oraz 61 tys. osób podejrzanych o stosowanie przemocy. Jednak jedynie sprawców zostało skazanych za przemoc wobec bliskich i była to najniższa w historii liczba skazań. Tylko w okresie styczeń-październik 2014 roku policjanci założyli ponad 39 tys. Niebieskich Kart. W pierwszym półroczu 2014 r. ujawniono też 627 przypadków przemocy ekonomicznej. Według statystyk policyjnych 95% sprawców przemocy domowej to mężczyźni, a 91% ofiar to kobiety i dzieci. Sprawcy przemocy w 86% przypadków otrzymują karę więzienia w zawieszeniu, a jedynie 4% skazanych otrzymuje nakaz opuszczenia mieszkania zajmowanego razem z ofiarą przemocy. Z danych Prokuratury Generalnej wynika ponadto, że w roku 2013 liczba podejrzanych o przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec członka rodziny, wobec których zastosowano dozór Policji pod warunkiem opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym wyniosła 588 ( ). Liczba podejrzanych o przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec członka rodziny, wobec których zastosowano dozór Policji z jednoczesnym zobowiązaniem do powstrzymywania się od kontaktu z pokrzywdzonym wyniosła ( ). Liczba podejrzanych o przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec członka rodziny, wobec których prokurator skierował wniosek do sądu o zastosowanie tymczasowego aresztowania ( ). Liczba osób tymczasowo aresztowanych w wyniku złożenia w/w wniosków wyniosła ( ). Podsumowując dane statystyczne można powiedzieć, że nadal dużym problemem w sprawach dotyczących przemocy w rodzinie jest wysoki odsetek postanowień w przedmiocie odmów wszczęcia postępowania (33,6% spraw), a także w przedmiocie umorzenia postępowania (kolejnych 31,6 % spraw). Łączny odsetek wszystkich spraw dotyczących przemocy w rodzinie, które nie zakończyły się wniesieniem aktu oskarżenia to aż 65,2%, zaś spraw z art. 207 par. 1 kk 62,5%. Dane te oznaczają, że z każdej sprawy, która wpłynęła do prokuratury, zaledwie jedna na trzy może się zakończyć wniesieniem aktu oskarżenia. Ponadto prokuratorzy wobec małej liczby oskarżonych (kierując wraz z aktem 2

5 oskarżenia wniosek z art. 335 par. 1 kpk) wnosili o orzeczenie obowiązków (środków karnych i obowiązków probacyjnych), mających na celu izolację sprawcy od osób pokrzywdzonych bądź oddziaływanie na niego. Jeżeli na aktów oskarżenia wniosek z art. 335 par. 1 kpk prokurator wnosi o nałożenie łącznie jedynie 683 obowiązków (środków karnych bądź probacyjnych), oznacza to, że brak jest właściwej polityki w tym zakresie, polegającej na takim uzgadnianiu z oskarżonym warunków złożenia wniosków, aby jak najskuteczniej i najefektywniej zapewnić osobie pokrzywdzonej poczucie bezpieczeństwa i jednocześnie w sposób odpowiedni oddziaływać na oskarżonego. Pozytywnym sygnałem jest w tym przypadku znaczący wzrost liczby wniosków o zastosowanie wobec sprawców przemocy w rodzinie oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych (264, zaś w , w , w ). Diagnozę środowiska lokalnego sporządzono na podstawie danych będących elementem pracy Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego i badań ankietowych w ramach programu osłonowego Wspólna Moc! Polanica Pokona Przemoc! - Edycja Dane GZI: Od momentu powołania tj. od r. do r. Zespół Interdyscyplinarny odbył 9 posiedzeń, (2 posiedzenia w 2014 roku), natomiast Grupa Robocza 37 posiedzeń (16 posiedzeń w 2014 roku) w związku z procedurą Niebieskie Karty i zgłoszeniem podejrzenia wystąpienia zjawiska przemocy. Łącznie Grupa Robocza zajmowała się 18 procedurami NK (3 2011, , , ), zakończono 14, do końca 2014 r. prowadzone są 4 procedury. Jak wynika z danych Zespołu Interdyscyplinarnego zdecydowaną większość Niebieskich Kart zakładają przedstawiciele policji. W kilku przypadkach autorami Niebieskich Kart byli przedstawiciele oświaty i służby zdrowia. W 2014 roku zauważalny jest wzrost liczby zakładanych Niebieskich Kart. Dane te jednak nie oddają w pełni skali przemocy domowej na terenie Gminy. Prowadzone działania lokalne i ogólnopolskie powodują zmianę świadomości społecznej i z jednej strony zwiększa się gotowość domniemanych ofiar przemocy do ujawniania takich spraw. Z drugiej jednak strony, z obserwacji pracowników socjalnych i członków grupy roboczej wynika, ze zjawisko to często pozostaje nieujawnione ze względu na to, że ofiary wstydzą się, boją, często nie wierzą w skuteczność pomocy. Z analizy treści przekazanych Niebieskich Kart wynika, że sprawcami przemocy są mężczyźni a ofiarami kobiety i w 2 przypadkach dzieci. Przemoc wkrada się także do tzw. dobrych rodzin o wysokim statusie materialnym i społecznym. Z przebiegu spotkań ZI i GR wynika, że interdyscyplinarność ma wiele zalet szybki i pełny przepływ informacji pomiędzy służbami społecznymi, możliwość podjęcia działań zaplanowanych i skoordynowanych, nie powielających się i wykluczających się wzajemnie. Dzięki pracy interdyscyplinarnej udało się pozyskać nowych lokalnych liderów do współpracy w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej, którzy dalej wskazują na potrzebę organizacji lokalnych działań nastawionych na upowszechnienie informacji o zagrożeniach płynących z przemocy oraz możliwości pomocy ofiarom przemocy. Podsumowując, można stwierdzić, że OPS w Polanicy Zdroju dostrzega konieczność kompleksowego wspierania swoich podopiecznych i ich rodzin oraz podjęcia stosownych działań w celu wzmocnienia relacji rodzinnych, propagowania prawidłowych wzorców rodzicielskich i nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. Zdiagnozowanie środowiska lokalnego pozwoliło nam na stworzenie mapy w zakresie grup ryzyka, skoncentrowanie działań na wybranych grupach ryzyka oraz dopasowanie ich do potrzeb i oczekiwań społeczności lokalnej. 3

6 Dane uzyskane z badań ankietowych przeprowadzonych na terenie Gminy Polanica -Zdrój w okresie wrzesień październik 2014: Badanie przeprowadzono za pomocą kwestionariusza ankiety, która była anonimowa i składała się z pytań zamkniętych, jednokrotnego lub wielokrotnego wyboru dla młodzieży i dorosłych. Celem przeprowadzonego badania była ocena świadomości na temat zjawiska przemocy w rodzinie występującego na terenie Gminy Polanica Zdrój. BADANIA DOROŚLI: TABELA 1. Wiek badanych. Wyniki badań. WIEK lat lat lat lat powyżej 60 lat LP % 64 35% 60-32,6% 27 14,6% 7 3,8% Z tabeli wynika, że zdecydowaną większość badanych stanowią osoby w wieku od 30 do 50 lat. Najmniej liczną grupę reprezentują osoby powyżej 60 roku życia. TABELA 2. Wykształcenie badanych osób. WYKSZTAŁCENIE podstawowe zawodowe niepełne średnie średnie niepełne wyższe 4 wyższe LP. 6 3% 14 7,5% 1 0,5% 42-23% 3 1,5% ,5% Najliczniejszą grupę badanych stanowią osoby z wyższym wykształceniem 64,5% oraz z wykształceniem średnim 23%. Najmniejszą grupę stanowią osoby z wykształceniem podstawowym i niepełnym średnim. TABELA 3. Płeć badanych. PŁEĆ LICZBA Kobiety ,5% Mężczyźni 45 24,5% W badaniu wzięły udział 184 osoby. Badania przeprowadzono wśród mieszkańców, a także w następujących instytucjach: - Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Żołnierzy z Monte Cassino; - Ośrodek Pomocy Społecznej; - Gimnazjum im. dr Józefa Matuszewskiego; - Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Stowarzyszenia EDUKATOR ; - Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy; - Regionalna Szkoła Turystyczna Technikum im. Jana Pawła II; - Przedszkole Publiczne; - Miejska Biblioteka Publiczna; - Niepubliczny Zespół Opieki Zdrowotnej ESKULAP ; - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej MEDICUS ; - PROFILAKS Spółka Z o.o.; - Komisariat Policji; - Urząd Miasta.

7 Z badań wynika, że 25,5% badanych (47 osób) było lub jest ofiarami przemocy domowej. Najczęściej sprawcami przemocy wobec ofiar byli rodzice i inni członkowie rodziny (babcia, dziadek, ciocia, wujek), a tylko w jednym przypadku rodzeństwo. 19,5% czyli 36 badanych odpowiedziało, że przemoc w ich rodzinie jest stosowana wobec innych jej członków, zaś 80,5% czyli 148 respondentów odpowiedziało, że nie. 16% badanych (29 osób) odpowiedziało, że przemoc jest stosowana wobec dziecka. 6% badanych (11 osób) odpowiedziało, że nie. Pozostali badani nie wyrażali opinii. FORMY PRZEMOCY: - 38,5% (71 badanych) zetknęło się z przemocą fizyczną; - 41% (76 badanych) wskazało na przemoc psychiczną; - 16% (30 badanych) zetknęło się z przemocą ekonomiczną; - 10% (18 osób) wskazało na zaniedbywanie; - 6,5% (12 osób) zetknęło się z przemocą seksualną. W wielu wypadkach formy przemocy występowały łącznie szczególnie przemoc fizyczna i psychiczna lub przemoc fizyczna i zaniedbywanie. 47% badanych (87 osób) odpowiedziało, że zna w swoim otoczeniu, sąsiedztwie kogoś, kto jest lub może być ofiarą przemocy w rodzinie. 53% ankietowanych (97 osób) odpowiedziało, że nie zna takich osób. Wyniki badań wskazały na priorytetową rolę Policji i Ośrodka Pomocy Społecznej w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu rodziny. W dalszej kolejności są to: - Inni członkowie rodziny 17%; - Prokuratura 12,5%; - Lekarz pierwszego kontaktu - 11,5%; - Rodzeństwo - 10%; - Gminny Zespół Interdyscyplinarny 7,6%; - Osoba obca 5%. Wśród badanych 15 osób (8,1%) miałoby problemy ze znalezieniem instytucji udzielającej pomocy zagrożonej osobie lub rodzinie. STWIERDZENIA: Przemoc w rodzinie jest przestępstwem wskazało tak 81% czyli 149 badanych. Alkoholizm jest przyczyną przemocy tak podało 71% czyli 131 respondentów. 22% czyli 40 osób stwierdziło, że przemoc w rodzinie to wstyd. 17 osób, co stanowi 11,5% twierdzi, że rodzice mogą krzyczeć na swoje dzieci. Inne stwierdzenia: - Przemoc jest wtedy, gdy widoczne są ślady bicia 7% (13 osób); - Jeśli w domu jest ktoś, kogo się bije, to znaczy, że ta osoba sobie na to zasłużyła 3% (6 osób); - Mam prawo stosować przemoc w dobrej intencji i wierze 2% (4 osoby); - Nie ujawnia się tajemnic rodzinnych 2% (4 osoby); - Kobiety prowokują użycie przemocy 2% (4 osoby); - Rodzice mogą bić swoje dzieci 1,6% (3 osoby); - Sytuacje konfliktowe w domu najlepiej rozwiązuje się siłą 1% (2 osoby). Pytanie: Co wobec Ciebie ma wpływ na przemoc w rodzinie? Na pierwszym miejscu uplasował się alkoholizm i narkomania tak wskazało 92% respondentów (170 osób). 5

8 Na drugim miejscu według ankietowanych znajduje się bezrobocie i warunki materialne 74% (136 osób). Zdrowie psychiczne wskazało 71% badanych (131 osób). Wychowanie (powielanie scenariusza) wytypowało 63,5% (117 osób). 1,6% badanych (3 osoby) stwierdziło, że żadna z wymienionych sytuacji nie ma wpływu na stosowanie przemocy w rodzinie. Procedura Niebieskiej Karty : Pytanie: Czy wiesz co to jest procedura Niebieskiej Karty? TAK odpowiedziało 81% badanych (149 osób). NIE odpowiedziało 10% badanych (18 osób). 9% ankietowanych (17 osób) nie udzieliło odpowiedzi. Pytanie: Czy znasz instytucje/ę lub osobę/specjalistę zajmującą się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w twojej gminie? TAK odpowiedziało 73% respondentów (134 osoby). NIE odpowiedziało 19% badanych (35 osób). Odpowiedzi NIE udzieliło 8% ankietowanych (15 osób). Uruchomienie procedury Niebieskiej Karty : Pytanie: Kto według Ciebie uprawniony jest do uruchomienia procedury Niebieskiej Karty? - 81% badanych (161 osób) wskazało Policję, - 55% respondentów (101 osób) podało Pomoc Społeczną, - 38,5% badanych (71 osób) wytypowało Placówkę Szkolną, - 26,6% badanych (49 osób) wskazało na Przedstawiciela Ochrony Zdrowia, - 26% respondentów (48 osób) wskazało Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - 24% ankietowanych (44 osoby) podało Zespół Interdyscyplinarny/ Grupa Robocza, - 17% badanych (31 osób) wskazało Prokuraturę i Sąd Rodzinny, - 5% ankietowanych (9 osób) odpowiedziało, że nie wie. Pytanie: Czy dobrze, że w Twojej gminie istnieje lokalny system przeciwdziałania przemocy w rodzinie? Na powyższe pytanie respondenci niemal jednogłośnie, bo 181 osób (98,4%) udzieliło odpowiedzi potwierdzającej, innego zdania były zaledwie 3 osoby (1,6%). Pytanie: Czy znasz instytucje/ę lub osobę/specjalistę zajmującą się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w Twojej gminie? TAK odpowiedziało 73% respondentów (134 osoby). NIE odpowiedziało 19% badanych (35 osób). ODPOWIEDZI NIE UDZELIŁO 8% ankietowanych (15 osób). Zdecydowana większość badanych wyraża pogląd, że sprawcę przemocy należy odizolować od rodziny i poddać oddziaływaniom korekcyjno edukacyjnym. 94% (173 osoby) odrzuca przemoc jako sposób rozwiązywania konfliktów w domu. 6

9 WNIOSKI: Większa część ankietowanych ma świadomość tego, czym jest przemoc i jakie są rodzaje przemocy. Pozytywnym zjawiskiem zaobserwowanym w badaniu jest wysoka znajomość dorosłych związana z istnieniem osób i instytucji, do których należy zgłosić się w sytuacji zagrożenia. Ankietowani mają świadomość kogo należy poinformować o sytuacji zagrożenia. Wprawdzie rysuje się obraz społeczności dobrze poinformowanej, ale należy dodać, że do sprawnego funkcjonowania nie wystarczy sama wiedza, lecz również działanie na rzecz ofiary przemocy. Wśród badanych obecne są stereotypy dostatecznie zakorzenione jak: Przemoc w rodzinie to wstyd, Przemoc jest wtedy, gdy widoczne są ślady pobicia, Jeśli w domu ktoś kogoś bije, to znaczy, że ta osoba sobie na to zasłużyła, Nie ujawnia się tajemnic rodzinnych. Wskazuje to na fakt, że jeśli osoby te będą doznawały przemocy w rodzinie będą to ukrywały, a tam samym nie uzyskają pomocy. BADANIA MŁODZIEŻY: TABELA 1. Wiek badanych. WIEK lat 13 lat 14 lat 15 lat 16 lat 17 lat 18 lat 19 lat LP Zdecydowana większość to młodzież w wieku 15 i 16 lat. Najmniejszą grupę respondentów stanowili to i 18-to latkowie. Wśród badanych był także 1 dziewiętnastolatek. TABELA 2. Płeć badanych. PŁEĆ Dziewczęta 167 Chłopcy 108 Razem 275 LICZBA Łącznie badaniu poddano 275 uczniów niżej w/w szkół z Polanicy - Zdroju. W badaniu wzięło udział: uczniów klas I III Gimnazjum im. dr Józefa Matuszewskiego; - 49 uczniów klas I III Gimnazjum Stowarzyszenia EDUKATOR ; - 20 uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego; uczniów Regionalnej Szkoły Turystycznej Technikum im. Jana Pawła II. Większą część respondentów stanowiły dziewczęta 167 uczniów, chłopcy 108 uczniów. Z badań wynika, że najczęściej sprawcami przemocy wobec dzieci byli: - rodzice - 5,8%, -rodzeństwo 5,4%, -rzadziej inni członkowie rodziny (babcia, dziadek, ciocia, wujek) 2,5%. 7

10 FORMY PRZEMOCY: - 26,5% badanych (73 uczniów) zetknęło się z przemocą psychiczną; - 15,2% (42 uczniów) zetknęło się z przemocą fizyczną; - 7,3% (20 uczniów) wskazało na przemoc ekonomiczną; - 5,8% (16 uczniów) zetknęło się z zaniedbywaniem; - 3% (8 uczniów) zetknęło się z przemocą seksualną. 82 badanych 30% zna kogoś ze swoich kolegów lub koleżanek, którzy są ofiarami przemocy w rodzinie lub podejrzewa, że mogą być ofiarami przemocy w rodzinie. NIE odpowiedziało 193 badanych 70%. Wyniki badań wykazały pozytywną rolę rodziny w sytuacji zagrożenia przemocą, gdyż badani w pierwszej kolejności zwróciliby się o pomoc do rodziców, rodzeństwa lub innego członka rodziny. Tak podaje w ankiecie 244 badanych, co stanowi 88,7%. Na drugim miejscu jest szkoła, wychowawca, pedagog lub inny nauczyciel, do których zwróciłoby się 73,1% czyli 201 uczniów. Policję poinformowałoby 28% (77 badanych), a do Ośrodka Pomocy Społecznej zwróciłoby się 11% czyli 31 uczniów. Liczna grupa młodzieży bałaby się kogokolwiek poinformować, nie wie też komu mogłaby zgłosić tę sytuację lub nikogo by nie poinformowała to 27,9% czyli 77 uczniów. Z grupy tej 38 uczniów to młodzież ze szkoły ponadgimnazjalnej. Z wyliczeń wynika, że 254 uczniów (92,3%) uważa, że dzieci doznające przemocy w rodzinie nie zasłużyły na takie traktowanie, natomiast 20-tu uczniów (7,6%) twierdziło, że dzieci będące ofiarami przemocy zasłużyły sobie na taką karę. Jeden uczeń odpowiedział, że czasem zasługują. STWIERDZENIA: Przemoc w rodzinie jest przestępstwem 68,7% młodzieży czyli 189 uczniów odpowiedziało pozytywnie tak. Alkoholizm jest przyczyna przemocy 68% czyli 187 uczniów odpowiedziało tak. 42,5% uczniów czyli 117-tu stwierdziło, że przemoc w rodzinie to wstyd. 21,5% uczniów 51 badanych stwierdziło, że nie ujawnia się tajemnic rodzinnych. Niepokojąca jest akceptacja stwierdzeń: Przemoc jest wtedy, gdy widoczne są ślady pobicia tak uważa 13,8% - 38 uczniów. Rodzice mogą bić swoje dzieci tak podaje 5,8% - 16 uczniów. Jeśli w domu ktoś kogoś bije, to znaczy, że ta osoba sobie na to zasłużyła tak twierdzi 4,5% - czyli 12 uczniów. Sytuacje konfliktowe w domu najlepiej rozwiązuje się siłą tak podaje 3,3% - czyli 9-ciu uczniów. 85% czyli 232 uczniów uważa, że przemoc jest na tyle ważnym problemem, że należy się nim zajmować. NIE odpowiedziało 15% czyli 43 uczniów. 78% czyli 215 uczniów odrzuca przemoc jako sposób rozwiązywania konfliktów w szkole, w domu, na ulicy. NIE odpowiedziało 22% czyli 60 uczniów. WNIOSKI: Pozytywnym zjawiskiem zaobserwowanym w badaniu jest wysoko znajomość dzieci i młodzieży związana z istnieniem osób i instytucji, do których należy zgłosić się w przypadku stosowania przemocy. Ankietowani mają świadomość kogo należy poinformować w sytuacji zagrożenia. 8

11 Budujący jest fakt, że instytucją, którą dzieci i młodzież obdarza największym zaufaniem to rodzina rodzice oraz inni członkowie rodziny, których w pierwszej kolejności informowaliby, gdyby doznali przemocy poza domem. Poważne miejsce w sytuacji zaistniałej przemocy w rodzinie zajmują placówki szkolne, a w nich wychowawca, pedagog, nauczyciel oraz Policja i Ośrodek Pomocy Społecznej, do których młodzież kierowałaby się oczekując pomocy. Deklaracja o znajomości osób i instytucji nie jest równoznaczna z podjęciem działania na rzecz ofiar przemocy, ponieważ wśród badanych znalazła się grupa młodzieży, która bałaby się kogokolwiek poinformować, nie wie też komu mogłaby zgłosić tę sytuację lub nikogo by nie poinformowała. Obecność stereotypów wśród dzieci i młodzieży jest mocnie zakorzeniona. Większość badanych wskazała, że przemoc jest przestępstwem, i na tyle ważnym problemem, że należy się nim zajmować, jednakże znaczna część badanych wskazała również, że przemoc w rodzinie jest zjawiskiem wstydliwym, i że nie ujawnia się tajemnic rodzinnych. Fakty te wskazują, że jeśli będą doznawać przemocy w rodzinie to będą to ukrywać, a tym samym nie uzyskają pomocy. WNIOSKI OGÓLNE: Przeprowadzone badania wskazują na jednoznaczny wniosek mimo dużej świadomości wśród dzieci i młodzieży oraz dorosłych w zakresie przemocy w rodzinie istnieje potrzeba dalszej edukacji i profilaktyki. Badani wykazali, że mają świadomość zagrożenia, zdają sobie sprawę, że przemoc jest przestępstwem i stanowi niebezpieczeństwo, jednak nie zawsze zgłaszają sytuacje w odpowiednich instytucjach i nadal twierdzą, że zjawisko przemocy jest zjawiskiem wstydliwym i nie należy go nagłaśniać. Pozytywnym zjawiskiem zaobserwowanym w badaniu jest wysoka znajomość dorosłych związana z istnieniem osób i instytucji, do których należy zgłosić się w sytuacji zagrożenia. Polityka społeczna prowadzona na terenie gminy powinna podjąć kolejne wzmożone działania w kierunku podniesienia świadomości, edukacji i informacji wśród mieszkańców gminy celem zminimalizowania ryzyka zagrożenia skutkami przemocy w rodzinie. III. ADRESACI I CELE PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE. ADRESACI PROGRAMU: 1. Rodziny i osoby dotknięte bezpośrednio zjawiskiem przemocy (ofiary). 2. Rodziny i osoby zagrożone zjawiskiem przemocy (w tym: dzieci, współmałżonkowie lub partnerzy w związkach nieformalnych, osoby starsze, osoby niepełnosprawne). 3. Przedstawiciele instytucji i służb pracujący z osobami i rodzinami zagrożonymi bądź dotkniętymi przemocą. CELE PROGRAMU: Celem Programu jest: 1. Ograniczenie skali zjawiska przemocy w rodzinie. 2. Zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy. 3. Zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. 4. Edukacja dzieci i młodzieży. 9

12 Cele ogólne będą realizowane przez: a) podnoszenie wiedzy i świadomości społecznej wobec przemocy w rodzinie; b) podnoszenie kompetencji służb zajmujących się problematyką przemocy w rodzinie; c) udzielanie profesjonalnej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie; d) oddziaływania na sprawców przemocy w rodzinie; e) działania profilaktyczne. IV. ZADANIA PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE. Uzasadnienie wyboru proponowanych działań: Dotychczasowe działania Ośrodka Pomocy Społecznej i Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego w Polanicy-Zdroju, jako jednostki pomocowej w zakresie podejmowania interwencji w związku z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinach, wskazują na potrzebę rozszerzenia dotychczasowych sprawdzonych form pomocy i usług, a także wdrożenia nowych dotychczas nierealizowanych zadań. Dla uzyskania właściwej skuteczności i efektywności działania powinny być realizowane wieloetapowo. Realizacja celów Programu zakłada: I. Podejmowanie działań mających na celu poprawę sytuacji rodzin zagrożonych zjawiskiem przemocy w rodzinie. Realizacja zadania nastąpi poprzez: -diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, -podejmowanie działań w środowisku mających na celu zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej zagrożeń płynących z przemocy w rodzinie, -gromadzenie i rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym, -inicjowanie działań mających na celu poszerzenie wiedzy na temat skutków przemocy w rodzinie, -działania edukacyjne mające na celu zapobieganie powielaniu złych wzorców rodzinnych i środowiskowych, propagowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i nabywanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych, -wdrożenie programów profilaktycznych mających na celu udzielenie specjalistycznej pomocy, w szczególności promujących i wdrażających prawidłowe metody wychowawcze w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie. Założenia te będą realizowane w ramach następujących działań: 1. Lokalne kampanie i akcje informacyjne wykorzystujące materiały edukacyjne opracowane podczas realizacji zadania publicznego realizowanego w ramach programu osłonowego MPiPS (poradnik, plakaty, ulotki, broszury). 2. Lokalne kampanie społeczno-informacyjne W Polanicy Mówimy NIE Przemocy, (organizacja happeningu przeciwko przemocy, wydarzeń artystyczno-kulturalnych mających zwrócić uwagę i uwrażliwić na problem przemocy), współudział w kampaniach o zasięgu ponadgminnym (debaty, konferencje). 3. Promocja medialna - ukazanie się artykułów prasowych w lokalnych i regionalnych mediach ( Gazeta Samorządowa, Nieregularnik Polanicki, Euroregio Glacensis ) na temat zagrożeń płynących z przemocy bez względu na płeć, podejmowanych działań projektowych i profilaktycznych na terenie gminy i informacji o miejscowym systemie pomocy i wsparcia osób uwikłanych w zjawisko przemocy domowej. 10

13 Dodatkowo informacje na zakładce internetowej i oraz stronie internetowej 4. Edukacja mieszkańców w kontakcie indywidualnym (spotkania z mieszkańcami Lokalnie Przeciw Przemocy w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej. Konsultacji udzielać będzie certyfikowany specjalista w zakresie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i psycholog. Konsultacje odbywać się będą w wyznaczone wcześniej dni robocze lub soboty), a także podczas spotkań Zespołu Interdyscyplinarnego i Grup Roboczych oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 5. Edukacja rodziców dzieci i młodzieży na terenie placówek szkolnych (realizacja warsztatu i programu profilaktycznego Jak z miłością i szacunkiem wyznaczać dziecku granice i Rodzina - Nic nie jest ważniejsze od bycia razem, którego głównym celem jest przyswojenie wiedzy w zakresie zapobiegania powielaniu złych wzorców rodzinnych i środowiskowych, propagowania prawidłowych wzorców rodzicielskich, nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych i rozwiązywania konfliktów, wzmacniania opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców oraz wdrażania prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci). 6. Edukacja dorosłych (otwarte spotkania dla mieszkańców, pogadanki, wykłady i wystąpienia organizowane w ramach lokalnej debaty). 7. Działalność prewencyjna (organizacja kolejnej edycji kursu samoobrony dla dziewcząt i kobiet pt. Bezpieczna Kobieta, którego celem jest zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, wzmocnienie wewnętrznej pewności siebie i ugruntowania własnych decyzji, wzrost świadomości wiktymologicznej oraz prawnej kobiet, wyrobienie mechanizmów obronnych przed wszelkimi formami przemocy oraz wyprzedzających rozpoznawanie zagrożenia). 8. Monitoring rodzin z tzw. grup ryzyka (powtórne przeprowadzenie badań ankietowych w 2016 i 2018 roku). Harmonogram realizacji zadań: zadanie stałe realizowane corocznie od 2015r. Podmiot realizujący zadania: Zespół Interdyscyplinarny/Grupa Robocza, OPS, GKRPA, Policja, NZOZ-y, placówki oświatowe, świetlice profilaktyczno-wychowawcze, certyfikowany specjalista w zakresie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie i psycholog, podmioty zewnętrzne przeprowadzające warsztaty i szkolenia. II. Podejmowanie działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Realizacja zadania nastąpi poprzez: -diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, -działania edukacyjne mające na celu promowanie modelu rodziny wolnej od przemocy, -działania interdyscyplinarne lokalnych służb pomocowych w zakresie przeciwdziałania przemocy, -inicjowanie poradnictwa rodzinnego, prawnego, psychologicznego, socjalnego dla różnych kategorii ofiar, -spotkania terapeutyczne ukierunkowane na osoby dotknięte przemocą w rodzinie i osoby stosujące przemoc w rodzinie. Założenia te będą realizowane w ramach następujących działań: 1. Systematyczne podnoszenie wiedzy i kwalifikacji poprzez udział w szkoleniach, seminariach i kursach (coroczne szkolenia dla członków GZI/GR, pracowników oświaty i służby zdrowia). Dodatkowo podniesienie wiedzy i kompetencji oraz zwiększenie dostępności profesjonalnej pomocy dla osób doznających i sprawców przemocy w rodzinie w siedzibie OPS (wyznacznik na 2015 i 2016 rok - ukończenie szkolenia 1 Studium 11

14 Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie - 3 osoby i szkolenia 2 Studium Pomocy Ofiarom Przemocy w Rodzinie 1 osoba). 2. Promowanie modelu rodziny wolnej od przemocy (lokalna kampania społeczna Postaw na Rodzinę poprzez dystrybucję materiałów edukacyjnych na temat znaczenia rodziny w życiu dziecka, budowania relacji z rodzicami i roli kontaktów międzypokoleniowych. Materiały promowane będą podczas imprez i festynów rodzinnych w placówkach szkolnych). 3. Umożliwianie osobom doświadczającym przemocy (dzieciom, młodzieży i dorosłym) korzystania z profesjonalnej pomocy prawnej, psychologicznej, socjalnej mającej na celu pomoc doraźną oraz pomoc w uwolnieniu się z sytuacji przemocy. 4. Podejmowanie działań interwencyjnych w oparciu o procedurę Niebieskich Kart. 5. Systematyczne motywowanie sprawców przemocy nadużywających alkoholu do podjęcia leczenia odwykowego i kierowanie sprawców do uczestniczenia w zajęciach korekcyjno -edukacyjnych. 6. Realizacja zajęć korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy (wyznacznik na 2016 rok - rozszerzenie działań programowych w pracy ze sprawcami przemocy w sytuacji braku realizacji programu korekcyjno-edukacyjnego realizowanego systematycznie przez powiat kłodzki). Harmonogram realizacji zadań: zadanie stałe realizowane corocznie od 2015r. Podmiot realizujący zadania: Zespół Interdyscyplinarny/Grupa Robocza, OPS, GKRPA, Policja, NZOZ-y, placówki oświatowe, świetlice profilaktyczno-wychowawcze, certyfikowany specjalista w zakresie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie i psycholog, realizatorzy programu korekcyjno-edukacyjnego, podmioty zewnętrzne przeprowadzające warsztaty i szkolenia. III. Udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży z rodzin zagrożonych i dotkniętych przemocą w rodzinie. Realizacja zadania nastąpi poprzez: -wspieranie różnych form spędzania wolnego czasu w formie dodatkowych zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych dla dzieci i młodzieży ukierunkowanych na zdobycie umiejętności radzenia sobie z sytuacją kryzysową, -działania profilaktyczne dla dzieci i młodzieży, -organizację imprez rekreacyjnych i inne formy aktywności uwzględniające indywidualne zainteresowania dzieci i młodzieży. Założenia te będą realizowane w ramach następujących działań: 1. Edukacja dzieci i młodzieży, realizacja programów profilaktycznych (wyznacznik na 2015 i 2016 rok - wdrożenie programu profilaktycznego dotyczącego przeciwdziałania przemocy pn.: NIEBIESKA SZKOŁA BEZPIECZNA SZKOŁA. Celem programu profilaktycznego jest zwiększenie świadomości dotyczącej zjawisk przemocy i agresji oraz sposobów rozwiązywania sytuacji trudnych i konfliktowych. Na zakres tematyczny programu składać się będą m. in. następujące zagadnienia: przemoc jej rodzaje i skutki, agresja, sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych, konfliktowych, informacje o instytucjach i miejscach, w których można uzyskać pomoc. Łącznie program obejmuje: 13 warsztatów dla uczniów trwających 4 godziny lekcyjne w szkole podstawowej oraz 6 godzin lekcyjnych w szkołach gimnazjalnych, 3 spotkania informacyjno-edukacyjne dla rodziców uczniów biorących udział w programie trwające 2 godziny dydaktyczne każde, 3 spotkania informacyjno-konsultacyjne dla kadry pedagogicznej trwające 4 godziny dydaktyczne każde. 12

15 2. Innowacyjne formy spędzania czasu wolnego i aktywności uwzględniających indywidualne zainteresowania dzieci i młodzieży (zajęcia pozalekcyjne w świetlicach profilaktyczno -wychowawczych, wyjazdy obozowe i kolonijne mające charakter integracyjno -profilaktyczny, zajęcia profilaktyczno-sportowe, rozładowujące napięcia i agresję na skutek trudnych przeżyć rodzinnych, czy szkolnych, warsztaty teatralne wykorzystujące dramę jako formę komunikacji, podczas której pod nadzorem specjalistów uczestnicy wykonują zadania teatralne na zadany temat, rozgrywając różne scenariusze rozwiązywania konfliktów). 3. Lokalne inicjatywy społeczne (przeprowadzenie konkursu z nagrodami dla dzieci i młodzieży promującego kampanię Biała Wstążka, przygotowanie i przeprowadzenie wernisażu plastycznego lub fotograficznego pn. Przemocy Mówimy NIE! ). Harmonogram realizacji zadań: zadanie stałe realizowane corocznie od 2015r. Podmiot realizujący zadania: OPS, GKRPA, placówki oświatowe, świetlice profilaktyczno -wychowawcze, Stowarzyszenie na rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Niebieska Linia. V. REALIZATORZY, EFEKTY, TERMIN REALIZACJI ORAZ ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU 1. Realizator programu: 1. Ośrodek Pomocy Społecznej w Polanicy Zdroju. 2. Partnerzy programu: 1. Gminny Zespół Interdyscyplinarny i Grupa Robocza w Polanicy- Zdroju. 2. Komisariat Policji w Polanicy Zdroju. 3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Polanicy- Zdroju. 4. Publiczne i Niepubliczne Placówki Oświatowe w Polanicy Zdroju. 5. Kuratorzy społeczni i sądowi Sądu Rejonowego w Kłodzku dla gminy Polanica-Zdrój. 6. Przedstawiciele Ochrony Zdrowia z gminy Polanica Zdrój. 7. Przedstawiciele innych instytucji i organizacji społecznych działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 3. Przewidywane efekty realizacji programu. Przewiduje się osiągnięcie następujących efektów realizacji programu: 1. Systematyczne diagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie. 2. Zwiększenie wrażliwości społecznej wobec aktów przemocy w rodzinie. 3. Podwyższenie kompetencji służb zajmujących się problematyką przemocy w rodzinie. 4. Zwiększenie dostępności profesjonalnej pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie. 5. Zwiększenie skuteczności oddziaływania na sprawców przemocy domowej. 6. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa członków rodzin doświadczających przemocy. 7. Usprawnienie systemu działań w zakresie pomocy rodzinom i osobom dotkniętym przemocą. 8. Zwiększenie oferty działań profilaktycznych i form spędzania wolnego czasu. 4. Miejsce i czas realizacji: Program realizowany będzie w okresie od 1 stycznia 2015 roku do 31 grudnia 2018 roku na terenie gminy Polanica - Zdrój. 13

16 5.Źródła finansowania: Stanowisko Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w sprawie finansowania gminnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie: działania realizowane w ramach gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, przyjmowanego na podstawie art. 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz ze zm.) nie mogą być finansowane ze środków pochodzących z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Jakkolwiek art. 4 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wśród zadań własnych gminy z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych wymienia udzielanie pomocy rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie co oznacza, iż w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych mogą być realizowane i finansowane zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie - nie powinno to prowadzić do wniosku, iż gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie może być częścią w/w programu. Oba dokumenty gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie - posiadają odrębne podstawy prawne. źródło: Wydatki na podejmowane działania w ramach realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata związane z osiąganiem wyznaczonych celów, finansowane będą ze środków własnych Gminy (klasyfikacja budżetowa: dział 852-Pomoc Społeczna, rozdział Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie) w ramach corocznie uchwalanego budżetu gminy Polanica-Zdrój. VI. MONITOROWANIE I EWALUACJA PROGRAMU Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata stanowi strategię działania na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy w rodzinie, realizowaną przez wszystkie instytucje i organizacje zobowiązane do podejmowania działań w tym zakresie na terenie gminy Polanica-Zdrój. Program realizowany jest przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Polanicy-Zdroju. Monitoring programu prowadzony będzie corocznie w celu sprawdzenia, czy zadania ujęte w programie są realizowane zgodnie z planem. W celu zbadania skuteczności program będzie podlegał ewaluacji w trakcie realizacji programu i po jego zakończeniu. Ewaluacja programu uwzględnia: 1) diagnozę problemów społecznych w gminie prowadzony monitoring, 2) ocenę stopnia realizacji celów szczegółowych i zadań zawartych w programie, 3) ocenę efektów podejmowanych działań. Wskaźnikami ewaluacji są: liczba interwencji związanych z przemocą w rodzinie, liczba rodzin uwikłanych w przemoc, liczba ofiar przemocy w rodzinie, liczba uruchomionych procedur Niebieskie Karty, liczba posiedzeń Zespołu Interdyscyplinarnego i grup roboczych, liczba prowadzonych postępowań przygotowawczych wobec sprawców przemocy, liczba osób biorących udział w programach korekcyjno edukacyjnych, liczba przeszkolonych pracowników zajmujących się problemem przemocy w gminie, 14

17 liczba przygotowanych materiałów informacyjnych i edukacyjnych dotyczących przemocy, liczba instytucji i organizacji działających w celu przeciwdziałania zjawisku przemocy w gminie, ilość działań profilaktycznych w placówkach oświatowych, ilość działań edukacyjnych i przeprowadzonych kampanii społecznych na terenie gminy. Ewaluacja pozwoli na: rozwijanie różnorodnych form wsparcia dostosowanych do potrzeb i problemów istniejących w gminie, zwiększenie skuteczności działań z zakresu pomocy społecznej, zwiększenie skuteczności działań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, wskazanie dalszych kierunków rozwoju systemu wsparcia dziecka i rodziny. Ewaluację programu prowadzić będzie Ośrodek Pomocy Społecznej w Polanicy - Zdroju przy współpracy z pozostałymi realizatorami programu. Zgodnie z art.110 pkt. 9 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz z późn. zm.), w ramach działalności Ośrodka Pomocy Społecznej składane będzie coroczne sprawozdanie z realizacji programu. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata został pozytywnie zaopiniowany przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na posiedzeniu Komisji w dniu roku. Przewodniczący Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju Roman Szymański Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Polanicy-Zdroju na lata opracował: Mariusz Winiarz Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej, Przewodniczący Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego w Polanicy - Zdroju 15