WIIH. Timeshare sposób na udane wakacje? Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Gdańsku

Transkrypt

1 WIIH Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Gdańsku Timeshare sposób na udane wakacje? Timeshare polega na korzystaniu z nieruchomości: domów lub lokali, usytuowanych w ośrodkach turystycznych, hotelach czy pensjonatach. Obiekty będące przedmiotem umów timeshare znajdują się przede wszystkim w atrakcyjnych turystycznie miejscach: nad morzem, jeziorami, w górach oraz w pobliżu obiektów historycznych. Udostępniane miejsca są w pełni umeblowane i wyposażone. Oferta jest często wzbogacona o inne udogodnienia, np. możliwość korzystania z basenów, kortów tenisowych, pól golfowych, punktów gastronomicznych. Timeshare może polegać także na korzystaniu z innych miejsc zakwaterowania, na przykład na statkach wycieczkowych lub przyczepach samochodowych. W wyniku zawarcia umowy timeshare konsument nie nabywa prawa własności danego obiektu, lecz prawo korzystania z niego przez określony okres każdego roku, przez określony czas. Za dany okres użytkowania konsument płaci cenę, ponadto w tym czasie uiszcza inne opłaty, np. za wodę, energię elektryczną i wywóz śmieci. W ten sposób koszty utrzymania obiektu zostają rozłożone pomiędzy osoby, które będą korzystały z danego miejsca w innych okresach. Ponadto turyści mają możliwość skorzystania z systemów wymiany wakacyjnej, dzięki którym w zamian za udostępnienie swojego lokum innemu uczestnikowi wymiany, mogą spędzić urlop w innym miejscu zakwaterowania. Zasady i tryb zawierania oraz wykonywania przez konsumentów i przedsiębiorców umów timeshare, umów o długoterminowy produkt wakacyjny, umów pośrednictwa w odsprzedaży wyżej wskazanych umów oraz umów o uczestniczenie w systemach wymiany określa ustawa z dnia 16 września 2011 r. o timeshare (Dz. U. nr 230, poz. 1370). Ustawa ta stanowi implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o długoterminowe produkty wakacyjne, umów odsprzedaży oraz wymiany. Regulacje dotyczące wyżej wskazanych umów są wspólne we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Umowa timeshare to umowa zawarta na okres dłuższy niż jeden rok, na podstawie której konsument odpłatnie, nabywa prawo do korzystania, w okresach wskazanych w umowie, z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania. Umowa o długoterminowy produkt wakacyjny to umowa zawarta na okres dłuższy niż rok, na mocy której konsument wykupuje prawo do korzystania z upustów, zniżek lub innych

2 korzyści związanych z danym zakwaterowaniem. Umowa może też przewidywać prawo konsumenta do nabycia usług związanych z podróżą. Umową pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego jest odpłatna umowa, na mocy której przedsiębiorca zobowiązuje się do wykonywania czynności prawnych lub czynności faktycznych zmierzających do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z umowy timeshare lub z umowy o długoterminowy produkt wakacyjny. Umowa o uczestnictwo w systemie wymiany to umowa, na podstawie której przedsiębiorca odpłatnie przyznaje konsumentowi dostęp do systemu wymiany w postaci prawa do korzystania z miejsca zakwaterowania lub prawa do nabycia innych usług świadczonych przez przedsiębiorcę, w zamian za umożliwienie innym konsumentom korzystania z miejsca zakwaterowania będącego przedmiotem zawartej przez niego umowy timeshare. Zgodnie z przepisami ustawy o timeshare, postanowienia umów zawartych pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami są mniej korzystne dla konsumentów niż postanowienia ustawy będą z mocy prawa nieważne; zamiast nich znajdą zastosowanie postanowienia ustawy. Z kolei w sprawach, które nie są uregulowane w ustawie o timeshare, stosować należy przepisy Kodeksu cywilnego. Ustawa akcentuje w szczególności konieczność rzetelnego i dokładnego informowania konsumentów o wyżej wskazanych umowach. I tak, przed zawarciem umowy konsument powinien otrzymać od przedsiębiorcy określone informacje. Przedsiębiorca jest zobowiązany przedstawić konsumentowi informacje zgodnie z standardowymi formularzami informacyjnymi. Wzór formularza dla każdej z czterech typów umów określony został w załącznikach do ustawy o timeshare. Przedsiębiorca powinien przekazać informacje w odpowiednim czasie, tak, żeby umożliwić konsumentowi zapoznanie się z ich treścią jeszcze przed zawarciem umowy. Informacje powinny być przekazane nieodpłatnie, w sposób jasny i zrozumiały, na piśmie lub na innym trwałym nośniku. Informacje muszą być sporządzone, w zależności od wyboru konsumenta. w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania, lub którego jest obywatelem. Informacje nie mogą być sporządzone w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej. Zmiany informacji mogą być dokonywane co do zasady tylko za zgodą konsumenta. Również przed zawarciem umowy przedsiębiorca musi zwrócić uwagę konsumentowi w sposób jasny i zrozumiały na prawo do odstąpienia od umowy oraz zakaz przyjmowania przez przedsiębiorcę świadczeń przed upływem okresu do

3 odstąpienia od umowy. Także w reklamach przedsiębiorca musi informować o miejscu i sposobie uzyskania wyżej wskazanych informacji. Jeżeli przedsiębiorca kieruje do konsumentów zaproszenia na spotkania w celu zawarcia umów, szczególnie organizowane poza lokalem przedsiębiorstwa, jest obowiązany wskazać wyraźnie ich handlowy cel i charakter. Ustawa o timeshare wyraźnie stanowi, iż zawieranie umów o timeshare lub o długoterminowy produkt wakacyjny nie może być przedstawiane jako inwestycja. Ustawa przewiduje konieczność zawierania umów, o których mowa w ustawie o timeshare co do zasady w formie pisemnej, chyba, że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Przedsiębiorca musi niezwłocznie dostarczyć umowę konsumentowi. Językiem umów będzie, zgodnie z wyborem konsumenta, język urzędowy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania lub którego jest on obywatelem. Umowa nie może być sporządzona w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej. Ustawa wyraźnie wskazuje, jakie dane musi zawierać umowa o timeshare, umowa o długoterminowy produkt wakacyjny, umowa pośrednictwa w odsprzedaży oraz umowa o uczestnictwo w systemie wymiany. I tak w umowie powinny być wskazane dane konsumenta i przedsiębiorcy, informacja dotycząca odstąpienia przez konsumenta od umowy oraz dotycząca zakazu żądania lub przyjmowania świadczeń przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, miejsce i data zawarcia umowy. Do umów przedsiębiorca zobowiązany jest dołączyć standardowy formularz odstąpienia od umowy, który stanowi załącznik do ustawy. Zgodnie z przepisami ustawy o timeshare, konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia lub od dnia doręczenia dokumentu umowy, jeżeli dzień ten następuje po dniu zawarcia umowy. Termin ten ulegnie wydłużeniu o rok, gdy w dniu zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy przedsiębiorca nie przekaże konsumentowi formularza odstąpienia od umowy. Termin ulegnie przedłużeniu o 3 miesiące, gdy w dniu zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy przedsiębiorca nie przekaże na piśmie lub innym trwałym nośniku wymaganych przepisami ustawy informacji. Aby skutecznie odstąpić od umowy, konsument musi na piśmie lub innym trwałym nośniku złożyć przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Aby zachować termin, można wysłać oświadczenie przed jego upływem. W przypadku skutecznej realizacji przez konsumenta prawa do odstąpienia, umowa uważana jest za niezawartą. Odstąpienie od umowy w terminie 14 dni nie będzie się wiązało dla konsumenta z jakimikolwiek kosztami. Odstąpienie od umowy timeshare lub o długoterminowy produkt wakacyjny będzie skuteczne również wobec umów powiązanych. Ponadto, jeżeli konsument uiszcza przedsiębiorcy wynagrodzenie z wykorzystaniem kredytu lub pożyczki udzielonych przez przedsiębiorcę lub

4 inną osobę w porozumieniu z przedsiębiorcą, odstąpienie od umów, o których mowa w ustawie o timeshare, będzie skuteczne także wobec umowy kredytu lub pożyczki. Umowy pośrednictwa w odsprzedaży oraz umowy o uczestnictwo w systemie wymiany, dotyczące praw konsumenta z umowy timeshare lub z umowy o długotrwały produkt wakacyjny, niebędące umowami powiązanymi, które zostały zawarte przez konsumenta, rozwiązują się w konsekwencji odstąpienia od umów timeshare oraz umów o długotrwały produkt wakacyjny; konsument będzie miał jednak obowiązek poinformowania kontrahenta o odstąpieniu. Przedsiębiorca nie będzie mógł żądać ani przyjmować od konsumenta jakichkolwiek świadczeń, np. zaliczek, gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, blokady rachunku bankowego, pisemnego oświadczenia o uznaniu długu i innych, określonych w umowie timeshare, umowie o długotrwały produkt wakacyjny lub umowie o uczestnictwo w systemie wymiany, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Podobnie w przypadku zawarcia umowy przedwstępnej dotyczącej wyżej wskazanych umów, zakazane jest żądanie lub przyjmowanie świadczeń przed upływem terminu do odstąpienia. Ponadto niedopuszczalne jest żądanie lub przyjmowanie od konsumenta jakichkolwiek świadczeń określonych w umowie pośrednictwa w odsprzedaży, przed doprowadzeniem do nabycia lub zbycia praw z umowy timeshare oraz umowy o długoterminowy produkt wakacyjny lub przed rozwiązaniem umowy. Przedsiębiorca będący stroną umowy o timeshere ma obowiązek utrzymywania miejsca zakwaterowania i innych udostępnianych obiektów w stanie przydatnym do umówionego użytku, tj. w stanie zgodnym z opisem zawartym w umowie, przez cały czas trwania umowy. W tym celu obowiązany jest dokonywać napraw lub innych nakładów koniecznych. W przypadku braku odmiennych postanowień umowy o timeshare, konsument nie ma obowiązku ponoszenia nakładów. Jeżeli w czasie obowiązywania umowy zaistnieje konieczność dokonania napraw, które w świetle umowy nie obciążają konsumenta, może on wyznaczyć przedsiębiorcy termin do wykonania napraw; po bezskutecznym upływie terminu konsument będzie mógł dokonać napraw na koszt przedsiębiorcy. Ponadto, jeżeli miejsce zakwaterowania lub inne obiekty będą posiadały wady, które ograniczają przydatność do użytku zgodnie z umową, konsument będzie mógł wnosić o odpowiednie obniżenie wynagrodzenia za okres trwania wad. W przypadku, gdy: w chwili wydania miejsce zakwaterowania miało wadę, która uniemożliwiała jego używanie; wada powstała później, lecz przedsiębiorca nie usunął jej w wyznaczonym czasie albo jeśli wady nie można usunąć, konsument ma prawo wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym, chyba, że chwili zawarcia umowy wiedział o wadach. W przypadku, gdy miejsce zakwaterowania lub inne obiekty posiadają wady tego rodzaju, że zagrażają zdrowiu, konsument może wypowiedzieć

5 umowę o timeshare ze skutkiem natychmiastowym, nawet jeśli w chwili zawarcia umowy wiedział o wadach. Regulacje dotyczące odpowiedzialności za wadliwość przedmiotu świadczenia będą miały odpowiednie zastosowanie także do umowy o długoterminowy produkt wakacyjny. Obowiązująca ustawa o timeshare przewiduje szereg rozwiązań, które zapewniają szeroką ochronę konsumentom. Jednakże przez podjęciem ostatecznej decyzji należy uzyskać dokładne informacje dotyczące przedsiębiorcy oferującego obiekty wakacyjne oraz dotyczące wybranego miejsca zakwaterowania, zażądać odpowiednich dokumentów i sprawdzić opinie wystawiane przez osoby korzystające z oferty danej firmy. Ponadto przed zawarciem umowy warto mieć na uwadze długi okres korzystania z wybranego obiektu i możliwość potencjalnej zmiany okoliczności. Decyzja o zawarciu umowy timeshare podjęta bez pośpiechu, po uzyskaniu wszelkich informacji i potwierdzeń, zapewni spokojny i udany wypoczynek wakacyjny. Opracował: Wydział Ochrony Konsumentów