Witamy na XXXII Ogólnopolskim Konwencie Miłośników Fantastyki Polcon 2017! Krzysztof Księski

Transkrypt

1

2 Witamy na XXXII Ogólnopolskim Konwencie Miłośników Fantastyki Polcon 2017! Polcon najważniejsza polska impreza fantastyczna po raz trzeci zawitał do Lublina. Pierwszy raz to pamiętny 1994 rok. Pierwsza tak duża impreza (ponad 400 osób, wtedy to było coś!) organizowana przez Lubelski Klub Fantastyki Syriusz, z którego wywodzi się obecny organizator Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza. Ogromny wysiłek organizacyjny, zgromadzenie w jednym miejscu fantastycznych graczy i czytaczy oraz wizyta Bruce`a Sterlinga to chyba najczęsciej wspominane przez starszych fanów wydarzenia. Minęło 12 lat i Lublin ponownie podjął wysiłek przygotowania Polconu. Impreza w 2006 roku zgromadziła około 1000 uczestników i była wspólnym dziełem nie tylko lubelskiego, ale całego krajowego fandomu, ze szczególnym uwzględnieniem klubów zrzeszonych w tzw. Forum Ściany Wschodniej, które wydatnie wsparły Kozi Gród w przygotowaniach. Wtedy również włożono mnóstwo wysiłku, by Polcon wypadł jak najlepiej. I mimo wielkiego zmęczenia w tym samym roku odbył się jeszcze Falkon! Teraz, po kolejnych 11 latach, Polcon wraca na wschód. Największe polskie miasto po tej stronie Wisły znów wzywa miłośników i miłośniczki szeroko pojętej fantastyki, by przybywali na czterodniowe święto fantastyki. Okazja ku temu jest tym lepsza, iż świętuje z nami cały Lublin, obchodzący swoje siedemsetlecie. W 1317 roku Władysław Łokietek nadał naszemu miastu prawa miejskie, wzmacniając status Koziego Grodu na tych terenach i dając impuls do dalszego rozwoju. Publikacja, która trzymacie w ręku, została przygotowana specjalnie dla uczestników Polconu Znajdziecie w niej wiele unikatowych treści: niepublikowane wcześniej zagraniczne opowiadania, historię Polconów, historię Polconów, historię lubelskiego fandomu, sylwetki gości odwiedzających tegoroczny Polcon, jak również garść informacji i odrobinę lubleskiego folkloru miejskiego. To wszystko po to, by przybliżyć Wam to, co jest bliskie naszym sercom, wyjaśnić, skąd czerpiemy pomysły i zapał do działań, pokazać, dlaczego tak bardzo nam zależy Mamy nadzieję, że nasze zaangażowanie, pasja i determinacja, które włożyliśmy w Polcon 2017 sprawią, że spędzicie tutaj wiele cudownych chwil i wywieziecie z Lublina mnóstwo wspaniałych wspomnień. Życzę Wam tego z całego serca. W imieniu organizatorów Krzysztof Księski Koordynator Główny Polconu 2017 ISBN ISBN

3 Gospodarz Polconu Lublin Miasto Inspiracji Witajcie w pięknym mieście Lublin, miejscu, w którym można się zakochać! Nazwa Lublin, jak twierdzą językoznawcy, utworzona została od imienia Lubel, ewentualnie Lublia, przez dodanie zaimka dzierżawczego in. Jednak być może było tak, jak w legendzie: Jechał sobie książę i podziwiał przyrodę. Piękne było słońce, okolice naszego grodu, który jeszcze nie miał nazwy, tonęły w zieleni. Bystrzyca cicho szemrała wśród wzgórz. - Hej, rybacy, co to za gród? - zapytał książę zobaczywszy rybaków. - Nie wiemy, panie - wydukał najodważniejszy. - A, to i wy też w podróży? - zainteresował się książę. - Nie, panie, mieszkamy w grodzie, ale on nie ma nazwy - wyjaśnili rybacy. Na to książę postanowił, że owo miejsce nad Bystrzycą będzie się nazywało tak, jak ryba wyłowiona z rzeki. Kazał zarzucić sieci. Gdy wyciągnięto sieci, były w nich dwie ryby - szczupak i lin. I rzekł książę, ucinając spór, który natychmiast wybuchł na brzegu: szczupak jest wilkiem rzecznym, nie chcę, aby mieszkańcy tej osady tacy byli, lin zaś to ryba łagodna, więc wybierając z dwojga... zaraz, zaraz szczupak lub lin... niech ten wasz gród lub-linem się zwie. I zadowolony książę wyjechał z Lublina. Lublin to największe polskie miasto położone po wschodniej stronie Wisły, o długiej historii i ze wspaniałymi tradycjami. W tym roku obchodzimy 700-lecie nadania Lublinowi praw miejskich przez księcia Władysława Łokietka, późniejszego króla odrodzonej Polski. Przez stulecia nasze miasto nadawało ton wielu ważnym wydarzeniom. To tu, w 1569 roku został podpisany akt łączący Polskę i Litwę w unię realną, nazwany później Unią Lubelską. To tu rozwijała się koegzystencja ludności polskiej z żydowską, niemiecką, ruską i ormiańską. Została ona tragicznie przerwana przez drugą wojnę światową, zaś większość lubelskich Żydów zginęła w jednym z największych obozów koncentracyjnych, Majdanku, utworzonym przez Niemców na obrzeżach Lublina. Również w naszym mieście powołano pierwszy komunistyczny rząd PKWN. To tu niesamowicie rozwijał się przemysł po I i II wojnie światowej, niestety tylko po to, by zostać wykończonym przemianami z początku lat 90. To wreszcie tu wybuchła z ogromną energią moc kultury, która niemal doprowadziła nas do uzyskania statusu Europejskiej Stolicy Kultury To wreszcie tu, w mieście nad Bystrzycą, po raz trzeci odbywa się Polcon! Lublin to stolica Województwa Lubelskiego. Liczy sobie około 340 tysięcy mieszkańców, samych rewelacyjnych ludzi. I dobrze się tu mieszka: mamy mnóstwo zieleni, gdzie miło można spędzać czas, ogromną ilość ścieżek rowerowych, których długość z roku na rok rośnie w zawrotnym tempie, oraz największą w Polsce liczbę powierzchni galerii handlowych w przeliczeniu na jedną osobę. Jako miasto inspiracji szczycimy się tym, że mnóstwo się u nas dzieje: właściwie w każdy weekend odbywają się tutaj rozliczne festyny i festiwale, zaś domy kultury prześcigają się w tworzeniu oferty dla mieszkańców poszczególnych dzielnic. Liczba bibliotek rośnie niemal w postępie geometrycznym. Mamy Aqua Lublin, Arenę Lublin i Centrum Spotkania Kultur wszystkie pachnące świeżością i nęcące wspaniałościami. Jako miasto studenckie Lublin tętni życiem dzień i noc i wspaniale się rozwija. Odnawiane są blokowiska, skwery i place zabaw. Powstają nowe trasy, mosty i nawierzchnie. I mimo że korki w Lublinie są okropne, to i tak żyje się tu wspaniale. Magiczny klimat Lublina tworzy między innymi posiadające własną duszę Stare Miasto i ulokowane w zabytkowych kamienicach liczne stylowe restauracje i puby. Lublin to miasto, w którym historia przeplata się ze współczesnością, a bogate dziedzictwo kulturowe wpływa na codzienne życie. Jednak aby się o tym przekonać, trzeba tego doświadczyć. Można tu naprawdę dobrze zjeść. Czekają na nas smaki z całego świata, ale również lokalne, lubelskie. Tutejsza kuchnia nosi wyraźne śladu charakterystycznego dla tej części Polski wielokulturowego wpływu. Będąc w Lublinie, nie możemy więc nie spróbować lubelskich cebularzy, czyli placków z nadzieniem cebulowym, koniecznie posmakujmy forszmaku lubelskiego gęstego i pożywnego gulaszu mięsnego z ogórkami kiszonymi. Zwolennicy potraw mącznych wybiorą raczej pierogi ruskie z ziemniakami i serem białym albo pierogi lubelskie, w których z kolei biały ser wymieszany jest z kaszą gryczaną, boczkiem i miętą. Wielbiciele słodkości powinni skusić się na piernik lubelski, czyli przekładane powidłami śliwkowymi miodowe ciasto. Te lubelskie specjały znajdziemy w wielu restauracjach na Starym Mieście, które chętnie chwalą się kultywowaniem kulinarnych tradycji regionu. To jeszcze nie wszystko. Lublin jest jednym z trzech miast w naszym pięknym kraju, gdzie jeżdżą trolejbusy. Mało tego, coraz więcej autobusów korzysta z zasilania energia odnawialną dzięki panelom słonecznym na dachach. Dzięki temu żaden smok, a nawet smog nie jest nam straszny! Mamy mnóstwo świetnych imprez: Noc Kultury, Jarmark Jagielloński, Carnaval Sztukmistrzów, Festiwal Smaku i Falkon u nas nie można się nudzić. Warto więc zamieszkać w naszym mieście albo przynajmniej często je odwiedzać! Lublin jest po prostu cudowny! Lublin Fantastyczny Konrad Kilm Kowalski Lublin, Lublin, Lublin Moje miasto święte, moje miasto przeklęte. Miasto inspiracji, nadziei i wielu spełnionych marzeń. Miasto wiecznego snu i wiecznej kultury. Gdy wschodzi słońce, Lublin budzi się do życia niczym praczetowski żółw powoli i ospale, dopóki nie zapełni ulic miasta swoimi stworzeniami tak, by wieczór był najbardziej obfitą ucztą bogów kultury. Wtedy miasto staje się jednym wielkim organizmem: spójnym, tętniącym życiem i wiecznie młodym. Każdy zakamarek skrywa niespodziankę, każda ulica tłum, a każdy mieszkaniec historię. Gdybyś chciał zapamiętać Lublin, zapamiętałbyś go jako Śródziemie Lubelszczyzny. Pełne fantastycznych zdarzeń i historii nie z tej ziemi. 700 lat temu skromny przystanek kupiecki otrzymał prawa miejskie. Już wtedy był istotnym punktem na mapie Europy. Nikt nie spodziewał się, że Bursztynowy Szlak sprawi, iż miasto eksploduje gospodarczo i odegra tak ważne role w historii Polski i Europy. Jednak nim to się stało, w Lublinie powoli rodziły się legendy. Czas dla Lublina jest jak materiał krawiecki. Rozciąga się i skraca, powstają z niego różne twory. Tak też było z naszym miastem. Przez lata Lublin rozrastał się jako miasto wielokulturowe i kupieckie. II wojna światowa jednak przerwała tę wielokulturowość, którą dziś próbujemy przywrócić. Ale Lublin miał też wiele innych smaków. Pięknym, nieobecnym dziś, widokiem był Wielki Staw Królewski nieopodal Starego Miasta. Legendy głoszą, że przy tym stawie powstała nazwa Lublin. A dziś staw żyje już tylko w przekazach i głęboko pod ziemią. Miasto ma wiele tajemniczych i nierozwiązanych historii. Próbujcie je odkryć, znaleźć, dotknąć. Nie będę Wam pisał o zabytkach, bo to jesteście w mieście-zabytku. Wyjdźcie, zobaczcie, zapytajcie. Każdy budynek, pomnik i ulica to inna historia. A odkrywanie Lublina zawsze polegało na pytaniu i historiach. Ile ludzi, tyle historii. Wejdźcie w magiczne miasto i odkrywajcie je po swojemu. Każdy ma szansę napisać swoją lubelską historię. Odkrywaną w indywidualny, interesujący sposób. Ja pójdę szlakiem legend, a Ty? Uczestników Polconu zapraszamy na fantastyczne spacery z przewodnikiem-autorem niniejszego tekstu który odkryje przed Wami fantastyczne, inspirujące miasto!

4 HISTORIA LUBELSKIEGO FANDOMU Krzysztof Księski Początki Ruch fanowski w Polsce narodził się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Jednym z ośrodków, gdzie pod koniec dekady powstał klub fantastyki, był Lublin. Początkowo spotkania odbywały się w Domu Studenckim Femina na Miasteczku Akademickim UMCS. Lubelski fandom gromadził się w tym czasie (około 1977 rok) wokół lubelskiego oddziału Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction, a po jego upadku w 1981 roku w ramach lubelskiego oddziału Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Fantastyki. W listopadzie 1984 roku powstał przy nim Klub Miłośników Fantastyki Syriusz jako organizacja lokalna, działająca równolegle do oddziału lubelskiego PSMF. Formalnie były to dwa odrębne kluby, jednak faktycznie działały jako jeden. Oddział lubelski PSMF zapewniał kontakt z fandomem krajowym, natomiast KMF Syriusz związek z fandomem lubelskim i był organizacją mniej sformalizowaną i niezależną od władz krajowych PSMF. Co niezwykle istotne mógł zrzeszać osoby niepełnoletnie, czego nie przewidywał statut PSMF, a więc mógł wyjść naprzeciw potrzebom młodych członków fandomu. Po likwidacji PSMF w 1990 roku KMF Syriusz objął w posiadanie majątek lubelskiego oddziału i zmienił nazwę na Lubelski Klub Fantastyki Syriusz, stając się głównym organizatorem inicjatyw związanych z fantastyką w Lublinie. Pierwsza dekada działalności fandomu lubelskiego była z jednej strony bardzo bogata, z drugiej jednak w znacznym stopniu odbiegała od dzisiejszych wyobrażeń o fantastyce i dzisiejszej działalności klubów fantastyki. Początkowo najważniejszym przejawem działalności były cykliczne giełdy książek, które odbywały się na terenie miasteczka akademickiego UMCS w jednym z akademików. Pojawiały się na nich tłumy miłośników fantastyki. Trzeba pamiętać, że w ówczesnym czasie dostępność literatury była ograniczona istniała cenzura, a dostęp do książek był utrudniony, szczególnie do pozycji zagranicznych. Lekarstwem był prężnie rozwijający się rynek tzw. klubówek, czyli amatorsko tłumaczonych i wydawanych utworów, kopiowanych na powielaczach. Nic więc dziwnego, że giełdy książek fantastycznych cieszyły się tak ogromnym zainteresowaniem w Lublinie. Ogromny popyt na książki był impulsem dla stworzenia zalążków specjalistycznej biblioteki, jaka powstała w ramach działalności oddziału lubelskiego PSMF. Księgozbiór był stale powiększany i wzbogacany, co ma miejsce również dzisiaj. Z biblioteki mogli korzystać przede wszystkim członkowie organizacji, co było przyczyną wstępowania wielu osób w szeregi klubu. Wkrótce same giełdy okazały się niewystarczające. Stało się to impulsem do organizacji regularnych spotkań poświęconych fantastyce. Od 1982 roku odbywały się one w Wojewódzkim Domu Kultury w Lublinie, gdzie klub miał siedzibę, w każdy wtorkowy wieczór. Na spotkaniach pojawiało się kilkadziesiąt, a nieraz ponad sto osób, zaś liczba członków klubu sięgała stu kilkudziesięciu. Lata osiemdziesiąte w lubelskim fandomie to dominacja kina fantastycznego, wykreowana przez napływ do Polski wielu obrazów zachodnich o tej tematyce. Nie byłoby jednak to możliwe bez przełomowego wynalazku, jakim stał się odtwarzacz wideo. Na spotkaniach lubelskiego fandomu częstym widokiem była pełna sala klubowa, gdzie fani z wypiekami na twarzy oglądali kolejne filmy. Ponadto odbywało się również wiele interesujących spotkań, nierzadko luźno lub zupełnie niezwiązanych z fantastyką. Dla przykładu można tu wymienić spotkania z duchownymi różnych religii czy występ Budki Suflera w ramach spotkań klubowych. W latach osiemdziesiątych z fantastyką związane były dziedziny aspirujące do miana nauki, na które obecnie patrzy się raczej z przymrużeniem oka, bardziej jak na coś egzotycznego niż jak na obszary, jakimi zajmują się ludzie poważni: parapsychologia, wróżbiarstwo czy różdżkarstwo. Bardzo popularne było także zainteresowanie UFO. Do wszystkich tych dziedzin podchodzono bardzo poważnie, a Lublin był wówczas mocnym ośrodkiem badań nad UFO. Przełożyło się to m.in. na organizację w 1983 roku III Ogólnopolskiego Zlotu Badaczy UFO, współorganizowanego przez oddział lubelski PSMF, który odbył się na UMCS. W pierwszej dekadzie działalności lubelskiego fandomu sporo miejsca poświęcono promocji twórczości literackiej: pojawiały się wydawnictwa klubowe: fanzin Czas Efemerydy (kilkanaście numerów) oraz cykl Mutacje Wyobraźni zbiory najlepszych opowiadań napisanych przez członków klubu. Organizowane były także otwarte konkursy literackie, w których brali udział twórcy z całego kraju. Wraz z kolejnymi latami lubelski fandom nieprzerwanie się rozwijał. W 1988 roku podjęto decyzję o organizacji w Lublinie pierwszej kilkudniowej imprezy poświęconej fantastyce o charakterze festiwalowym. Lubelski konwent otrzymał nazwę Dni Fantastyki. Jednak już od drugiej edycji zmieniono nazwę na Lubelskie Dni Fantastyki. Konwent ten rokrocznie odbywa się w Lu- blinie i jest jedną z najstarszych imprez fantastycznych w Polsce. Po przełomie lata 90-te lubelskiego fandomu Zmiana ustroju wiązała się z lekkim załamaniem pozycji lubelskiego fandomu. Oczywiście nie zaprzestano działalności, jednak zmienił się w dużym stopniu jej profil. Z fandomu wycofało się bardzo wiele osób. Przyczyny były różne - z jednej strony niejednokrotnie decydowała ekonomia. Z drugiej strony zmieniła się dostępność wielu utworów fantastycznych. Powstające licznie wydawnictwa publikują wiele książek fantastycznych, dotąd trudno dostępnych. Zasoby klubowej biblioteki przestają być aż tak kuszące - każdy może sobie za nieduże pieniądze kupić sporo nowości zachodnich. Odtwarzacz wideo także przestał być towarem luksusowym coraz więcej osób posiadało własny lub miało do niego łatwy dostęp, pojawiło się również sporo wypożyczalni kaset. Hobby, które dotąd trudno było uprawiać bez kontaktu z fandomem, teraz stało się dostępne indywidualnie. Lubelski fandom wkraczył w drugą dekadę swojego istnienia osłabiony, ale również odmłodzony. Odeszło sporo starszych osób, pojawiło się za to wielu młodych i energicznych fantastów. To również czas, kiedy coraz większą popularność w fandomie zdobywają gry fabularne oraz związane z nimi: larpy, gry terenowe, karciane i bitewne. Szczególnie młodzież entuzjastycznie reaguje na nowe dziedziny fantastyki. Dochodzi do dyskusji, sporów, a nawet kłótni między tradycyjnymi fantastami, uznającymi głównie literaturę i film za warte zainteresowania, a awangardowymi wtedy miłośnikami fantastyki, którzy dla gier przewidują równoprawne miejsce. Na spotkaniach klubowych, które ciągle odbywają się w każdy wtorek, pojawia się jednorazowo po kilkadziesiąt osób. Nowe czasy oznaczają także nowe możliwości. Z najciekawszych należy wspomnieć współpracę lubelskiego fandomu z telewizją. Przejawiło się to w przygotowaniu przez klub siedmiu programów telewizyjnych o fantastyce, które zostały wyemitowane na antenie Niezależnej Telewizji Lublin w 1990 roku. W 1991 roku powstaje na bazie LKF Syriusz Lubelska Sekcja Gier Cytadela - pierwszy klub RPG w Polsce, która prowadzi działalność w Domu Kultury Czechów. Zajmuje sie on głównie grami fabularnymi, bitewnymi i karcianymi. Utrzymuje on wciąż silne związki z macierzystą organizacją, które jednak wraz z upływem czasu się rozluźniają, aczkolwiek zawsze nacechowane są wolą współpracy. Przejawem tego jest choćby fakt, iż obie organizacje współpracują ze sobą przy tworzeniu Polconu 94, a wielu członków przynależy do obu podmiotów. Właśnie decyzja o organizacji Polconu była największym wyzwaniem, jakie stanęło przed lubelskim fandomem. Wspólnym wysiłkiem udało się zorganizować tę imprezę we wrześniu 1994 roku. Mimo pewnych błędów konwent, który odbył się w Akademickim Centrum Kultury Chatka Żaka, był sukcesem. Udało się w nim połączyć po raz pierwszy konwent dla graczy i konwent dla tzw. czytaczy. Na lubelski Polcon przybyło ponad czterystu fanów z całego kraju, a nie lada osiągnięciem było sprowadzenie Bruce`a Sterlinga twórcy i ideologa literatury cyberpunkowej, gwiazdy najwyższej jakości wśród przedstawicieli światowej literatury fantastycznej. W drugiej dekadzie działają w Lublinie dwie organizacje fantastyczne, luźno współpracując ze sobą. LKF Syriusz nadal organizuje cotygodniowe spotkania, na których odbywają się dyskusje, prelekcje i konkursy, prowadzi bibliotekę fantastyczną i reaktywuje fanzin Czas Efemerydy, zawieszony od kilku lat. Wspiera także młodych twórców, organizując rokrocznie konkursy literackie. Z kolei LSG Cytadela powołuje do życia własne niewielkie konwenty: Samhain i Geheimnisnacht, które liczebnością nie przekraczają stu uczestników, oraz fanzin Daimonion poświęcony głównie grom, w szczególności fabularnym. Organizuje także cotygodniowe spotkania przez pewien czas w wieczory piątkowe, później w soboty od rana do późnego popołudnia. Odbywają się na nich sesje gier fabularnych oraz rozgrywki gier bitewnych i karcianych. Do znacznych osiągnięć LSG Cytadela należy zaliczyć nieoficjalne wydanie w niewielkim nakładzie angielskiej gry fabularnej Warhammer pierwszego zagranicznego systemu RPG w kraju, którego oficjalna polska edycja ukazała się ponad rok później w 1994 roku. Lata dziewięćdziesiąte to także czas debiutu w publikacjach ogólnokrajowych o profilu fantastycznym członków lubelskiego fandomu Lublin staje się coraz mocniejszym ośrodkiem fantastyki na mapie Polski. Chlubna tradycja Polconu staje się również jednym z powodów kryzysu. Wysiłek organizacyjny spowodował wypalenie się niektórych organizatorów, wywołał także szereg konfliktów wewnętrznych pojawiły się kłótnie między niektórymi twórcami konwentu, które doprowadziły do kilku przykrych rozstań. Niektórzy z kolei odeszli od aktywnego działania w fandomie z powodów osobistych lub zawodowych, co doprowadziło do znacznego spadku siły i liczebności lubelskiego fandomu. Kryzys dopadł zarówno LSF Syriusz, jak i LSG Cytadela. W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych znacznie spadła liczba członków obu organizacji, jak również uczestników spotkań przez nie organizowanych. Doszło nawet do tego, iż LSG Cytadela na pewien czas zawiesiła swoją działalność. Natomiast LSF Syriusz ograniczył aktywność do cotygodniowych spotkań, prowadzenia biblioteki oraz organizacji kolejnych Lubelskich Dni Fantastyki.

5 Przełom wieków i nowa dekada Pod koniec dekady następuje ożywienie. W lubelskim fandomie pojawiło się sporo nowych ludzi z pomysłami, niektórzy starsi fantaści również powrócili do aktywnej działalności. Zostaje reaktywowana LSG Cytadela, która znów zaprasza na swoje spotkania w soboty; przywraca również organizację konwentu Geheimnisnacht. Natomiast LSF Syriusz powoli odbudowuje swoją liczebność, poszerza zakres działań i podnosi poziom wtorkowych spotkań. Pojawiają się również nowe kluby fantastyki w Lublinie: Lubelski Klub Gier Fabularnych Dol Guldur przy Klubie Osiedlowym Odeon oraz klub Zapomniane Krainy przy Domu Kultury Bronowice. Oba kluby mają jednak charakter efemeryczny działają bardzo krótko (rok dwa lata), skupiając kilkanaście osób. Ich główna działalność polega na regularnych, cotygodniowych spotkaniach poświęconych na organizowaniu sesji rpg. Przełomem okazuje się rok Lubelski fandom wchodzi w trzecią dekadę swojego istnienia nieco silniejszy, regres aktywności mając już za sobą. Na początku roku powstaje idea zorganizowania pierwszego od Polconu 94 dużego ogólnopolskiego konwentu. Aby dogodniej prowadzić działania organizacyjne, LKF Syriusz podejmuje decyzję powołania stowarzyszenia. Trzeba pamiętać, że dotąd ani LKF Syriusz, ani LSG Cytadela nie posiadały osobowości prawnej. Działały jako koła zainteresowań przy domach kultury. Powoływanie stowarzyszenia zbiega się z ostatecznym zamknięciem działalności LSG Cytadela, które następuje w czerwcu 2000 roku. Najbardziej prężni jej członkowie zasilają szeregi tworzonego podmiotu, który w konsekwencji powstaje na bazie obu klubów, choć oczywiście związek z LKF Syriusz jest znacznie silniejszy. Symbolicznym scaleniem nieco podzielonego dotąd lubelskiego fandomu jest przyjęcie przez powstające stowarzyszenie nazwy Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza oraz logo, będącego kompilacją logotypów obu klubów. Zjednoczona ekipa organizatorów przygotowuje w listopadzie 2000 roku Ogólnopolski Konwent Miłośników Fantastyki Falkon, czyli Fantastyczny Atak Lublina, który okazuje się dużym sukcesem, gromadząc w pierwszej edycji około 430 uczestników. Impreza się rozwija, stale wzbogacając i urozmaicając ofertę programową. Liczba uczestników przekracza w 2005 roku tysiąc osób, a w 2010 już dwa tysiące. Podczas drugiej edycji Falkonu Lublin gości gwiazdę anglosaskiej science fiction Pat Cadigan, a podczas jedenastej światowej sławy artystę Wojciecha Siudmaka. Dobrą tradycją staje się zapraszanie na Falkony, poza plejadę polskich autorów, również twórców zagranicznych. W ciągu kilku lat lubelski konwent staje się jedną z najważniejszych krajowych imprez branżowych, od 2005 roku jest największą imprezą fantastyczną w Polsce. Po kilku latach musi oddać palmę pierwszeństwa na rzecz poznańskiego Pyrkonu, ale wciąż jest jednym z największych i najważniejszych konwentów w kraju. Falkon jest areną wielu ważnych wydarzeń branżowych, m.in.: kilkukrotnie Pucharu Mistrza Mistrzów, uroczystej gali Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego, Nagrody Literackiej Nautilus oraz gali Konkursu Literackiego Horyzonty Wyobraźni. Falkon tworzy również własne znane marki konkursowe: Konkurs na Najlepszego Gracza NERD, Larpy Najwyższych Lotów, Drużynowe Mistrzostwa Polski Gier Planszowych. Początkowo powołana tylko do organizacji Falkonu LSF Cytadela Syriusza przejmuje kolejne obszary aktywności LKF Syriusz, który jednak formalnie wciąż pozostaje istniejącym podmiotem. Obok spotkań wtorkowych uruchomione zostają spotkania piątkowe (okresowo także sobotnie) poświęcone grom fantastycznym. Biblioteka klubowa rośnie w zasobność obok stale powiększającej się liczby książek i czasopism pojawiają się w niej również gry fabularne, karciane, planszowe, bitewne oraz komiksy. Obecnie liczy sobie blisko 9000 pozycji. Organizowane są wystawy prac plastycznych, gdzie osoby związane z lubelskim fandomem mogą zaprezentować swoje prace. Rozwijana jest działalność propagująca fantastykę w szkołach i innych placówkach oświatowo -wychowawczych. Organizowane są również turnieje gier bitewnych i karcianych oraz imprezy poświęcone grom planszowym. Prężnie funkcjonuje sekcja filmowa regularnie, kilka razy w miesiącu organizowane są grupowe wyjścia na seanse, które przekształcają się w spotkania integracyjne, podczas których dyskutuje się o obejrzanych obrazach. Działa też kilka sekcji zainteresowań (z różną intensywnością, wzlotami i upadkami), które są możliwością rozwijania hobby niekoniecznie związanego z fantastyką: funkcjonuje sekcja literacka, szermiercza, kuglarska, rpg, teatralna, planszowa, bitewna, modelarska i mangowa. Równolegle do istniejącego LSF Cytadela Syriusza funkcjonuje na terenie Lublina kilka innych grup miłośników fantastyki. Najważniejszą z nich był Klub Miłośników Fantastyki i Gier Fabularnych Studentów UMCS, powstały w 2005 roku, po kilku latach działalności przemianowany na Studencki Klub Miłośników Fantastyki i Gier Fabularnych Grimuar. Od początku prowadził on cotygodniowe spotkania tematyczne odbywające się co poniedziałek w okresie roku akademickiego. Skupiał się głównie na grach fabularnych i larpach, co pewien czas organizując imprezy dla gra- czy. Niestety, kilka lat temu zawiesił działalność. Poza tą organizacją na terenie miasta działało kilka klubów gry karcianej Magic: the Gathering oraz Klub Gier Bitewnych Moria, a później Wschodnia Rubież. Obok nich co jakiś czas pojawiały się grupy miłośników fantastyki skupione wokół danej dziedziny, np.: gier fabularnych, gier karcianych, bitewnych czy też mangi i anime. Związane były one zwykle z jednym z domów kultury lub szkołą. Mają one jednak raczej charakter niewielki i nietrwały. Bardzo ważną sferą działalności w trzeciej dekadzie istnienia fandomu lubelskiego są konwenty. Poza Falkonem i LDF-ami, co roku są organizowane: Dni Jakuba Wędrowycza w Wojsławicach, Lubelskie Spotkania z Komiksem oraz Ogólnopolski Konwent Mangi, Anime i Kultury Japońskiej Nejiro. Inne konwenty są organizowane rzadziej, np. Konwent Dragon. Ponadto Lublin w 2006 roku ponownie był organizatorem Polconu, który został zorganizowany przez LSF Cytadela Syriusza przy pomocy Forum Ściany Wschodniej, na którym pojawiło się prawie 1000 uczestników. Konwent ten uświetniła obecność Miroslava Żambocha (jednego z najpopularniejszych czeskich twórców fantastyki) oraz Siergieja i Mariny Diaczenków - znanego i cenionego duetu literackiego z Kijowa. Poza konwentami co pewien czas w Lublinie mają miejsce larpy oraz całodniowe imprezy, które poświęcone są konkretnemu dziełu lub dziedzinie. Należą do nich Lubelskie Spotkania Miłośników Star Wars, odbywające się kilka razy w roku, oraz cykl 24 h z..., w ramach którego nieregularnie odbywają się takie imprezy jak: 24h z RPG, 24h ze Sztuką, 24h na Planszy itp. Jednocześnie LSF Cytadela Syriusza powołała do życia Niepubliczną Bibliotekę Fantastyczną im. Stanisława Lema czynną codziennie, dostępną bezpłatnie dla wszystkich, oraz pierwszy w Lublinie niepubliczny ośrodek kultury Dom Kultury Narnia (założony wraz z Fundacją Teatrikon), noszący nazwę od 2016 r. Fantastyczne Centrum Kultury. Powyższe wydarzenia wiązały się z przełomową decyzją, jaką była zmiana siedziby. Od połowy 2014 roku siedzibą Stowarzyszenia jest lokal o powierzchni 280 m2 przy ul. Lwowskiej 12, codziennie dostępny dla miłośników fantastyki. Także w Internecie widoczne są działania lubelskiego fandomu. W 2004 roku powstaje portal internetowy Wrota Wyobraźni związany początkowo z LSF Cytadela Syriusza, istnieje do 2009 roku. W 2006 roku LSF Cytadela Syriusza powołuje do życia własny portal internetowy Paradoks. Jest on codziennie aktualizowany - pojawiają się na nim newsy, recenzje i artykuły. Jest jedną z możliwości debiutu, którą stara się organizować klub. LSF Cytadela Syriusza stara się również wspierać inne kluby i środowiska fanów fantastyki, szczególnie w Województwie Lubelskim. W tym celu była inspiratorem Forum Ściany Wschodniej, które zrzeszało kluby fantastyki położone we wschodniej części Polski. Wiąże się z tym aktywny udział lubelskiego fandomu w konwentach poza granicami Lublina, na które są organizowane wspólne wyjazdy. Poza własnymi witrynami, w ramach wspierania innych klubów i środowisk fantastycznych, LSF Cytadela Syriusza utrzymuje strony różnych inicjatyw fantastycznych. Coraz szersza działalność oznacza, że coraz więcej osób aktywnie uczestniczy w działaniach lubelskiego fandomu. Mocną pozycję lubelskiego fandomu w kraju udowadnia wiele faktów. Należą do nich choćby te, iż pojawiają się tu regularnie najpopularniejsi i najważniejsi polscy twórcy, krytycy i wydawcy związani z fantastyką. Lublin jest areną ważnych wydarzeń branżowych, jak również miastem, w którym powstają podmioty zajmujące się profesjonalną działalnością na gruncie fantastyki, jak również osoby zawodowo zajmujące się fantastyką: pisarze, twórcy gier, graficy, redaktorzy, tłumacze czy handlowcy. Lubelski fandom, w szczególności LSF Cytadela Syriusza współpracuje z wieloma szkołami i ośrodkami kultury, jak również z władzami samorządowymi w realizacji swoich przedsięwzięć. W regularnych spotkaniach organizowanych przez lubelski fandom uczestniczy zazwyczaj od kilkunastu do niemal stu osób, natomiast w konwentach od stu kilkudziesięciu do blisko 10 tysięcy. Z elitarnego i ambitnego hobby, jakim fantastyka była w latach osiemdziesiątych, fantastyka współczesna w Lublinie zmieniła się w amalgamat różnych oczekiwań, tematów i ambicji. Część osób przyciąga możliwość uczestnictwa w spotkaniach grupy znajomych posiadających wspólne hobby. Inni pragną przyjemnego spędzenia wolnego czasu. Pozostali natomiast poszukują głębszych treści, stawiają pytania na temat kondycji współczesnego świata i człowieka, poszukując odpowiedzi w dziełach fantastycznych, prelekcjach i w dyskusjach. Jednocześnie też spektrum dziedzin, które składają się na fantastykę, rozszerzyło się w dużym stopniu. Ogromne znaczenie ma też wielość dzieł dostępnych dla każdego. W ten sposób, mimo wspólnego hobby, jakim jest fantastyka, lubelski fandom to obecnie duże, ale jednocześnie bardzo różnorodne środowisko. Nic więc dziwnego, że pojawia się w nim coraz więcej osób, które próbują swoich sił w ramach fantastyki: piszą prozę, tworzą gry, kręcą filmy, czy pracują w wydawnictwach, które są związane z fantastyką. Lubelski fandom stale się rozwija, tworząc bogatą i różnorodną ofertę kulturalną nie tylko dla mieszkańców Lublina.

6 O stowarzyszeniu LUBELSKIE STOWARZYSZENIE FANTASTYKI CYTADELA SYRIUSZA Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza jest organizacją pozarządową i jednocześnie klubem fantastyki, posiadającym status organizacji pożytku publicznego (OPP). LSF Cytadela Syriusza ma swoja siedzibę w Lublinie i działa głównie na terenie miasta, jednak coraz częściej wychodzi z inicjatywami poza jego teren, organizując różnego rodzaju wydarzenia w innych miejscowościach Lubelszczyzny. Cytadela Syriusza zajmuje się wszystkim, co mieści się w pojęciu fantastyka: literaturą, filmem, komiksem, grami fabularnymi, planszowymi, bitewnymi, karcianymi, larpami, grami wideo, sztuką oraz muzyką, a także tym co związane z science fiction, fantasy, horrorem, historią alternatywną, realizmem magicznym czy utopią. Stowarzyszenie jest organizatorem wielu konwentów i festiwali. Prowadzi także Fantastyczne Centrum Kultury i Niepubliczną Bibliotekę Fantastyczną im. Stanisława Lema. Organizuje prelekcje, dyskusje, konkursy i turnieje, spotkania autorskie oraz warsztaty. Prowadzi spotkania poświęcone grom planszowym, RPG, bitewnym, karcianym oraz larpom. Ważnym elementem jego działalności jest portal internetowy Paradoks, który codziennie dostarcza świeżą dawkę fantastycznych informacji w postaci newsów oraz publicystyki. LSF Cytadela Syriusza może pochwalić się współpracą z wieloma twórcami, miłośnikami fantastyki, wydawcami, krytykami oraz innymi stowarzyszeniami i klubami fantastyki z całej Polski. Jesteśmy także częścią Polskiego Fandomu Fantastycznego. Członkostwo Zapraszamy do wstąpienia w szeregi Członków naszego Stowarzyszenia. Zapewniamy wspaniałą atmosferę, możliwość rozwoju przy tworzeniu i realizowaniu ciekawych projektów w ambitnym, kreatywnym gronie, a także możliwość poznania ludzi z pasją, którzy uwielbiają się nią dzielić. Napisz do nas na adres: info@cytadelasyriusza.org lub przyjdź do Fantastycznego Centrum Kultury przy ul. Lwowskiej 12 w Lublinie we wtorek po godz Wolontariat Możliwość udzielania się w realizacji różnego rodzaju inicjatyw, pomoc w organizowaniu imprez kulturalnych, udział w powstawaniu świetnych projektów to sprawy, które przyciągają wielu ludzi do pracy wolontariackiej. Wolontariat wszechstronnie rozwija, pogłębia wiedzę, uczy nowych umiejętności i pozwala zdobyć doświadczenie, tak potrzebne na rynku pracy. Pozwala również mieć udział w działalności społecznej, czynieniu dobra dla innych. Nasze Stowarzyszenie podejmuje wiele przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych, gdzie potrzeba wsparcia wolontariuszy. Oferujemy ciekawe działania, wspaniała atmosferę, możliwość rozwoju osobistego, poznania ciekawych ludzi i zdobycia cennych doświadczeń. Istnieje możliwość zaangażowania się jako wolontariusz w organizowaniu festiwali i konwentów, tworzenia serwisu Paradoks, funkcjonowania Fantastycznej Biblioteki im. Stanisława Lema, działań Fantastycznego Centrum Kultury, jak również w wielu innych inicjatywach Stowarzyszenia i jego bieżących pracach. Jeśli chcesz zostać naszym wolontariuszem, zgłoś się do nas, pisząc na: info@cytadelasyriusza.org. Praktyki Studenckie Właściwie na każdym kierunku studiów każdy student musi odbyć praktyki studenckie. Jeśli nie znalazłeś interesującego miejsca, gdzie można je odbyć, zapraszamy do nas! Proponujemy udział w ciekawych i inspirujących działaniach we wspaniałej atmosferze. Damy Ci możliwość rozwoju osobistego, poznania ciekawych ludzi i zdobycia cennych doświadczeń. Jeśli chcesz odbyć u nas praktyki studenckie, zgłoś się do nas, pisząc na: info@cytadelasyriusza.org. Zapraszamy szczególnie studentów kierunków humanistycznych i społecznych. Staże W Stowarzyszeniu jest ciągle mnóstwo pracy do wykonania. Można w związku z tym odbyć u nas staż, który pozwolić zdobyć odpowiednie doświadczenie i brać udział we wspaniałych przedsięwzięciach. Jeśli jesteś zainteresowany lub zainteresowana współpracą, zgłoś się do nas, pisząc na: info@cytadelasyriusza.org. Fantastyczne Centrum Kultury Fantastyczne Centrum Kultury powstało wiosną 2014 roku przy współpracy z Fundacją Teatrikon przy ul. Lwowskiej 12. Początkowo nosiło nazwę Dom Kultury Narnia. W 2015 roku rozwijaliśmy działalność tego miejsca, gromadząc kolejne osoby zainteresowane prowadzoną przez nas działalnością. Na początku 2016 roku postanowiliśmy położyć większy nacisk na fantastyczny aspekt prowadzonych przez nas działań i samodzielnie poprowadzić inicjatywę pod nową nazwą. W ramach FCK tworzymy bogaty, innowacyjny i ciekawy plan fantastycznych spotkań odbywających się regularnie w każdym tygodniu przez cały rok. Skierowane są one głównie do ludzi młodych, wykorzystujących fantastykę i gry bez prądu jako narzędzie do kształtowania wrażliwości kulturowej, rozwijania talentów i umiejętności oraz wszechstronnego rozwoju człowieka. W programie znajdują się inicjatywy z bogatym doświadczeniem, a także wydarzenia i spotkania o zupełnie nowym charakterze. W ramach programu znajdują się między innymi: cykl spotkań z fantastyką, warsztaty, wykłady, prezentacje, wystawy, konkursy, i wiele innych. Ramowy plan spotkań to: - poniedziałki warsztaty literackie; - wtorki prelekcje, dyskusje, konkursy; - środy esport; - czwartki rpg i gry bitewne; - piątki gry planszowe i karciane; - weekendy 24h z lub inne ciekawe eventy. Spotkania zaczynają się w godzinach Dodatkowo w Stowarzyszeniu działają sekcje zainteresowań, które spotykają się w różnych miejscach i terminach. Szczegóły znajdziecie na stronie: lub na naszym profilu na Facebooku.

7 Niepubliczna Biblioteka Fantastyczna im. Stanisława Lema Od ponad trzydziestu lat prowadzimy Bibliotekę, gdzie znajdziecie się wiele interesujących zbiorów, dla młodszych jak i dla bardziej dojrzałych czytelników. Nasz księgozbiór liczy sobie około 8000 pozycji i stale rośnie. Na ten bogaty zbiór składają się: - książki beletrystyczne (powieści, zbiory opowiadań itp.) polskie i zagraniczne, - książki naukowe i popularnonaukowe (monografie, opracowania, poradniki itp.), - komiksy: polskie, europejskie, amerykańskie i japońskie (manga), - polskie i zagraniczne podręczniki do gier fabularnych podstawki i dodatki, - fanziny, czyli wydawnictwa klubowe i informatory konwentowe, - czasopisma tematyczne współczesne i archiwalne. Biblioteka jest czynna: od poniedziałku do piątku, 10:00-16:00 w soboty. Korzystanie z Biblioteki jest bezpłatne, wystarczy się do niej zapisać. Literatura fantastyczna zaspokaja niezwykle szeroki wachlarz potrzeb: od eskapistycznych i rozrywkowych po filozoficzne i intelektualne. Jest znakomitym narzędziem dla rozwijania czytelnictwa będącego w tak kiepskiej kondycji w Polsce. Przynosi treści będące wyzwaniem dla czytelnika. W zasobach Biblioteki znajdują się pozycje zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych, reprezentujące wszystkie gatunki fantastyki: science fiction, fantasy, horror, historia alternatywna, utopia. Serwis internetowy Paradoks Paradoks jest serwisem poświęconym szeroko pojętej fantastyce. Zajmujemy się literaturą, filmem, grami, muzyką i sztuką, a także innymi sferami kultury, których wspólnym mianownikiem jest to, co kochamy - fantastyka! Znajdziesz tu informacje o wszystkich gatunkach fantastyki, środowiskach, które rozwijają zainteresowania fantastyką, grach, światach i różnych, fantastycznych istotach. Spotkasz tu ludzi podobnych do siebie, których łączy wspólne zamiłowanie do fantastyki. Naszym celem jest wprowadzenie w życie idei łatwego dostępu do informacji o fantastyce, zbierania i udostępniania materiałów jej dotyczących oraz umożliwienie publikowania twórczości. Pragniemy, aby Paradoks stał się forum dyskusji fantastycznej, wymiany doświadczeń i bliższego poznawania się miłośników fantastyki. Chcemy stać się najbogatszym w fantastykę miejscem w internecie! Jeśli więc chcesz zaistnieć, napisz do nas i zaproponuj swój udział w Paradoksie. Razem stworzymy rzeczy wielkie! Cykliczne Imprezy: OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL FANTASTYKI FALKON Każdego roku w listopadzie organizujemy w Lublinie Festiwal Fantastyki FALKON. Jest to nasze największe, najpoważniejsze i najbardziej czasochłonne przedsięwzięcie. FALKON to trzy- lub czterodniowa interdyscyplinarna impreza kulturalna o profilu związanym z szeroko pojętą fantastyką. Jest jedną z największych i najważniejszych imprez tego typu w Polsce, co roku zbierających świetne opinie. W ostatniej edycji festiwalu wzięło udział ponad dziewięć tysięcy uczestników. Od 2012 roku FALKON odbywa się w budynku Targów Lublin oraz Szkoły Podstawowej nr 20 w Lublinie. Festiwal poświęcony jest literaturze, filmowi, grom i sztuce, głównie o tematyce fantastycznej. Na program składa się wydarzeń takich, jak: spotkania autorskie, prelekcje popularnonaukowe, panele dyskusyjne, konkursy i turnieje, larpy i gry terenowe, games room, gry fabularne, gry bitewne, gry planszowe i karciane, esport, pokazy i prezentacje, koncerty, występy i przedstawienia, wystawy prac plastycznych, księgarnie i stoiska. Podczas imprezy gościmy wielu twórców rodzimych i zagranicznych, tłumaczy, krytyków oraz miłośników fantastyki z całego kraju, a nawet z zagranicy. Festiwal nigdy nie zasypia. Program trwa nieprzerwanie dzień i noc. Co prawda część bloków programowych kończy się około 22, jednak reszta jest dostępna dla wszystkich uczestników 24 godziny na dobę. FALKON to wspaniały program, świetna atmosfera oraz wspaniali ludzie. Więcej na: FESTIWAL KULTURY DALEKIEGO WSCHODU - NEJIRO NEJIRO to jedyny w Lublinie festiwal poświęcony kulturze Dalekiego Wschodu. Jest on organizowany przez Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza od 2009 roku, jednak ciągle nie ma stałej daty. Dotychczasowe edycje miały miejsce latem lub wczesną jesienią, czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu. Jest to uzależnione od kalendarza podobnych imprez w danym roku, który, jeśli chodzi o tę branżę, ma bardzo płynny charakter. NEJIRO co roku zbiera dobre opinie. Festiwal poświęcony jest literaturze, filmowi, grom i sztuce japońskiej, koreańskiej i chińskiej. Co roku przyciąga osób z całego kraju zafascynowanych oryginalną i egzotyczną kulturą. W bogatej ofercie programowej znajdzie się blisko 200 wydarzeń. Składają się one na następujące eventy: prelekcje kulturowe, panele dyskusyjne, konkursy i turnieje, projekcje filmowe, larpy i gry terenowe, games room, gry fabularne, gry planszowe, gry konsolowe, pokazy i prezentacje, wystawy i stoiska. Celem NEJIRO jest tworzenie oryginalnego festiwalu na wysokim poziomie poświęconemu szeroko pojętej kulturze Dalekiego Wschodu. Pragniemy, aby stał się on imprezą prestiżową i wyróżniającą się jakością, miejscem, gdzie każdy uczestnik znaleźć interesujące go, kreatywne i inspirujące atrakcje. W organizację NEJIRO zaangażowanych wielu młodych wolontariuszy, którzy swoje pasje i zainteresowania przekuwają na organizację dużej i ciekawej imprezy kulturalnej. Więcej o NEJIRO dowiecie się na: DNI JAKUBA WĘDROWYCZA Każdego roku w lipcu Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza wraz z Fundacją Ku Przeszłości organizuje w Wojsławicach (woj. lubelskie, 23 km od Chełma) Dni Jakuba Wędrowycza. Są one interdyscyplinarną trzydniową imprezą kulturalną o profilu związanym z szeroko pojętą fantastyką, organizowana nieprzerwanie od 2006 roku. Powstała ona na cześć bohatera literackiego, wykreowanego przez pisarza Andrzeja Pilipiuka. Opowieści o przygodach Jakuba Wędrowycza cieszą się w Polsce ogromną popularnością, zaś Wojsławice to miejsce akcji wielu utworów, w których występuje ów bohater. Co roku w imprezie bierze udział kilkuset uczestników z całej Polski. Największą grupę uczestników stanowią studenci oraz uczniowie szkół ponadpodstawowych. Impreza poświęcona jest literaturze, grom i sztuce, głównie o tematyce fantastycznej. Co roku odwiedza ją kilku literatów, w tym wspomniany Andrzej Pilipiuk. Podczas trzech dni imprezy odbywa się ponad 50 wydarzeń. Są to: spotkania autorskie, prelekcje popularnonaukowe, panele dyskusyjne, konkursy i turnieje, gry terenowe, rozgrywki w gry planszowe, karciane i fabularne, pokazy: fire show, walk, tańca, oraz koncerty. Impreza ma charakter wakacyjnego spotkania i jest luźno powiązana z książkowym bohaterem, historią regionu oraz fantastyką i różnego rodzaju grami. Jej nieodłączną częścią jest spacer śladami Jakuba Wędrowycza, podczas którego autor książki opowiada o miejscach występujących w opowiadaniach, które uczestnicy mogą oglądać na żywo. Impreza ma bardzo mocno rozwinięty element integracji uczestników. Wieczorami i nocami palą się ogniska, a ludzie śpiewają do dźwięków gitary. Więcej o DJW pod adresem: LUBELSKIE SPOTKANIA Z KOMIKSEM Lubelskie Spotkania z Komiksem to jedyna w Lublinie, zwykle dwudniowa, impreza poświęconej ciekawemu i różnorodnemu zjawisku, jakim jest komiks. W programie znajdują się prelekcje, konkursy wiedzowe, warsztaty oraz dyskusje. Na imprezie pojawiają się twórcy i wydawcy komiksowi, z którymi organizowane są spotkania. Zwykle mamy również do czynienia z prezentacją ciekawych plansz komiksowych, a na stoiskach można zaopatrzyć się w ciekawe historie obrazkowe. Impreza ma charakter kameralny, bierze w niej udział zwykle nieco ponad 100 osób, głównie z lokalnego środowiska miłośników komiksu. Ideą imprezy jest pobudzenie zainteresowania komiksem, zaprezentowanie trendów w polskim, europejskim, amerykańskim i japońskim komiksie oraz zaprezentowanie najciekawszych nowości komiksowych ostatnich lat. Zapewniamy wysoką jakoś artystyczną i edukacyjną imprezy. Więcej o imprezie znajdziecie na: LUBELSKIE DNI FANTASTYKI To najstarsza impreza o tej tematyce po tej stronie Wisły. Jest organizowana od 1988 roku w Lublinie i obecnie organizuje ją Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza. W programie znaleźć można: prelekcje, gry fabularne, planszowe, karciane, bitewne, dyskusje, konkursy, larpy, spotkania z twórcami. LDF-y to impreza lokalna, choć na każdej edycji pojawiają się osoby z innych miejscowości Lubelszczyzny. Co roku konwent gromadzi około 150 uczestników, którzy w kameralnej atmosferze dzielą się swoją pasją.

8 GOŚCIE HONOROWI GOŚCIE POLCONU 2017 ANNA KAŃTOCH Ukończyła orientalistykę (specjalność: arabistyka) na Uniwersytecie Jagiellońskim. Należy do Śląskiego Klubu Fantastyki. Debiutowała w kwietniu 2004 opowiadaniem Diabeł na wieży opublikowanym w czasopiśmie Science Fiction. Pisała recenzje filmów i książek do internetowego magazynu Avatarae (gdzie ukazało się opowiadanie będące kontynuacją Diabła na wieży Czarna Saissa), dziś pisze do magazynu Esensja. Jej debiutem książkowym była powieść Miasto w zieleni i błękicie. Na Euroconie 2007 otrzymała nagrodę Europejskiego Stowarzyszenia Science Fiction (ESFS) dla najbardziej obiecującego młodego twórcy Encouragement Award. Pięciokrotnie otrzymała Nagrodę im. Janusza A. Zajdla: raz za powieść (w 2010 za pierwszy tom Przedksiężycowych) oraz cztery razy za opowiadania (w 2009 za Światy Dantego, w 2011 za Duchy w maszynach, w 2014 za Człowieka nieciągłego i w 2015 za Sztukę porozumienia). W 2013 roku otrzymała również Nagrodę Literacką im. Jerzego Żuławskiego za powieść Czarne. KRZYSZTOF DROZD Członek Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii (PTMA) od 1972 r., uczestnik obserwacji gwiazd zmiennych zaćmieniowych (1972) publikowanych w biuletynie Międzynarodowej Unii Astronomicznej. W fandomie od 1978 roku członek Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction, następnie członek założyciel Lubelskiego Oddziału PSMF i członek Rady Oddziału, jak również KF Syriusz, organizator Polconu w Lublinie w 1994 roku. Założyciel i szef Lubelskiego Klubu Popularyzacji i Badań UFO, Organizator III Ogólnopolskiego Zjazdu Ufologicznego w Lublinie (1985 r.). Członek honorowy LSF Cytadela Syriusza od 2009 roku. Nałogowy uczestnik Nordconów. PAWEŁ FRELIK Profesor nadzwyczajny w Zakładzie Literatury i Kultury Amerykańskiej oraz dyrektor Centrum Badań Gier Wideo UMCS. Prowadzi zajęcia w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW. Absolwent UMCS i Washington State University, stypendysta Fundacji Fulbrighta, a wiosną 2017 Visiting Professor of Science Fiction na Florida Atlantic University (USA). Do jego zainteresowań naukowych należą science fiction i jej kultury wizualne, gry wideo, transmedia i literatura eksperymentalna. Autor ponad 100 publikacji zagranicznych, członek zespołów redakcyjnych najważniejszych pism naukowych poświęconych fantastyce scifi: Science Fiction Studies i Extrapolation oraz Journal of Gaming and Virtual Worlds ; redaktor serii New Dimensions in Science Fiction. W latach prezes Science Fiction Research Association, największej i najstarszej na świecie organizacji naukowej zajmującej się badaniami nad SF. Od 2014 wiceprezes European Association for American Studies, zaś od 2016 Division Head sekcji science fiction w International Association for the Fantastic in the Arts. W czerwcu 2017 roku otrzymał Thomas D. Clareson Award, stając się jednocześnie pierwszym jej odbiorcą spoza USA, Kanady i Wielkiej Brytanii. Nagroda przyznawana jest co roku przez SFRA za wyjątkowe zasługi i całokształt działań na rzecz dyscypliny badań nad science fiction. DOM WYDAWNICZY REBIS Wydawnictwo założone w sierpniu 1990 w Poznaniu, jedno z największych w Polsce. Wydaje kilkaset tytułów rocznie, wśród których fantastyka zajmuje ważne miejsce. Wśród najważniejszych wydanych dzieł fantastyki zagranicznej należy wymienić: cykl Diuna Franka Herberta, utwory P.K. Dicka, Teda Williamsa, Davida Webera, Joe go Abercrombie, Terry ego Goodkinda i wielu innych. Sukcesem okazała się również zainaugurowana kilka lat temu nowa seria wydawnicza Horyzonty Zdarzeń prezentującą polską sf, m.in.: utwory M. Przybyłka, D. Domagalskiego czy R. Dębskiego. Wydawnictwo chętnie i regularnie wspiera konwenty i inne inicjatywy fantastyczne.

9 GOŚCIE ZAGRANICZNI VOLODYMYR ARENEV Rocznik 1978, kijowski pisarz, dziennikarz, redaktor i tłumacz. Debiutował w 1998 roku. Ukończył dziennikarstwo na Państwowym Uniwersytecie Kijowskim im. Tarasa Szewczenki. W latach wykładowca historii literatury. Publikuje w czasopismach Licznosti (Kijów) oraz Mir fantastiki (Moskwa). Prowadzi rubrykę autorską Nowinki najnowszej prozy intelektualnej. Autor artykułów przeglądowych i przedmów, m.in. do twórczości M. i S. Diaczenków, H. L. Oldiego, J. Piekary; brał udział w przygotowaniu pierwszego (2000) i drugiego (2007) wydania katalogów Fantaści współczesnej Ukrainy. Redaktor serii Biblioteka inwazji (Kijów, Swarog ), Obcy legion (Kijów, Zełenyj pes ), Dark fantasy (Moskwa, Ripoł-klassik ). Tłumaczył G. Cooka i A. Sapkowskiego, redagował przekłady J. Piekary. Laureat nagród za osiągnięcia literackie i publicystyczne, m. in.: Nagrody im. Ołesia Honczara (2001) i Ołeksandra Bielajewa (2008), Nagrody MFF Gwiezdny most (2001, 2005), Die Kleine Nordklinge (2003, 2011). W 2004 r. na Euroconie w Plovdiv, został uznany za najlepszego młodego pisarza na Ukrainie. SERGII LEGEZA Urodzony w 1972 roku ukraiński pisarz i tłumacz. Mieszka w Dniepropietrowsku (Ukraina). Ukończył historię na Dniepropietrowskim Państwowym Uniwersytecie im. Ołesia Honczara, doktor nauk historycznych, pracuje na rodzimym Uniwersytecie jako docent. Jego pierwsza publikacja literacka przypadła na rok Do chwili obecnej opublikował około 20-ciu opowiadań w antologiach i czasopismach ukraińskich oraz rosyjskich oraz dwie mikropowowieści, w tym jedną osadzoną w świecie Wiedźmina (Gry na serio). Autor licznych artykułów naukowych poruszających tematykę fantastyki i fandomu. Aktywny członek literackiej pracowni Demosfera (Dniepropietrowsk). Przełożył utwory J. Dukaja (Serce Mroku), J. Nowaka (Dominiczka mówi:) oraz powieści J. Piekary z cyklu o inkwizytorze Mordimerze Madderdinie. SIRI PETTERSEN Ur w 1971 norweska pisarka, projektantka stron internetowych i ilustratorka. W 2002 roku jej komiks Anti-klimaks wygrał konkurs organizowany przez wydawnictwo Bladkompaniet. W 2013 roku opublikowała powieść Dziecko Odyna pierwszy tom z cyklu KRUCZE PIERŚCIENIE która została uhonorowana norweskimi nagrodami Fabelprisen i SPROING dla debiutujących autorów. W skład cyklu wchodzą jeszcze powieści Zgnilizna i Evna. SERGII PALTSUN Ukraiński pisarz, redaktor, działacz ukraińskiego fandomu. Mieszka w Kijowie. Ukończył Politechnikę Kijowską, obecnie jest jej pracownikiem. Od 2003 r. aktywnie uczestniczy w życiu ukraińskiego i rosyjskiego fandomu, członek kijowskiego Klubu Miłośników Fantastyki Portal, uczestnik i członek komitetu organizacyjnego konwentów Portal (Kijów), Dni Fantastyki w Kijowie (Kijów), НеКон. Reprezentant Ukrainy podczas Euroconu w latach Od 2008 r. do 2010 r. zastępca redaktora czasopisma Realność Fantastyki. Uporządkował serię antologii Ruthenia phantastica, w której, m. in., po raz pierwszy ukazała się powieść Jacka Dukaja Serce Mroku w języku rosyjskim. Jest współzałożycielem stowarzyszenia Ukraińska Wspólnota Miłośników Fantastyki. Pierwsze jego opowiadanie opublikowane zostało w 1981 r. Obecnie jest autorem ponad czterdziestu opowiadań, miniatur i humoresek. LAVIE TIDHAR Pochodzi z Izraela, dorastał w RPA, studiował w Londynie, w którym od lat mieszka. Jego pierwszą książką na rynku anglojęzycznym była nowela An Occupation of Angles (2005). W latach Lavie publikował nieszablonową trylogię steampunkową, na którą złożyły się The Bookman (2010), Camera Obscura (2011) i The Great Game (2012). Wydana w 2011 roku powieść Osama, nagrodzona World Fantasy Award, to historia o świecie alternatywnym, w którym nie nastąpiły ataki na WTC. W 2013 roku ukazała się kolejna powieść Lavie ego pod tytułem Stulecie przemocy. Wydana w roku 2016 Stacja Centralna to największy sukces pisarza: znakomite recenzje, nagroda Johna W. Campbella oraz nominacja do nagrody Arthura C. Clarke a, wszystko to za sprawą subtelnie wykreowanego świata przyszłości, którego centralny punkt stanowi kosmoport w Tel Awiwie. To wokół niego i w nim rozgrywają się powiązane ze sobą perypetie bohaterów. W latach Lavie był również zaangażowany w propagowanie literatury fantastycznej jako zjawiska globalnego; uświadamianie czytelnikowi anglojęzycznemu, że sf jest tworzona na całym świecie. CATHERYNNE M. VALENTE Należy do najciekawszych pisarek amerykańskich, których twórczość nierzadko czerpie z mitów, legend, baśni i folkloru. Ukuła nawet żartobliwy termin na tego typu pisarstwo mythpunk. Zaczynała od poezji i nowel, debiutowała powieścią The Labirynth (2004), ale prawdziwą popularność przyniosły jej Opowieści sieroty, których pierwszy tom ukazał się w 2006 roku, drugi w roku Pierwszy tom powieści W Ogrodzie Nocy został wyróżniony James Tiptree Jr. Award, otrzymał też nominację do World Fantasy Award. W 2008 roku otrzymała Mythopoeic Award. Palimpsest z 2009 roku to odejście od przeróbek mitów i bajek, a przy tym jeden z najciekawszych utworów w całym jej dorobku. Rok później ukazała się powieść The Habitation of The Blessed. W 2011 wyszedł drugi tom cyklu, The Folded World. Trafiła na listę bestsellerów New York Timesa za sprawą książki dla dzieci O pewnej dziewczynce i jej podróży wokół krainy czarów na okręcie własnoręcznie wykonanym. Zdobyła wiele nagród, m.in. Andre Norton, Sturgeona, Grand Prix d Imaginaire, Eugie Foster Memorial, Rhysling, Lambdę oraz Hugo. Na zaproszenie organizatorów Polconu 2016 napisała opowiadanie inspirowane twórczością Lema, które znalazło się w publikacji Fantastyczne Światy. ANGUS WATSON Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie w Bristolu, wędrował po Azji, mieszkał w Sydney i Londynie, a także zajmował się różnymi pracami, w tym prowadzeniem wózków widłowych i bankowością inwestycyjną. W wieku 30 lat został niezależnym pisarzem, pracującym przede wszystkim dla brytyjskich gazet, m.in. Telegrafu, Financial Times i Times. Gdy Angus zbliżył się do czterdziestki, a gazety zaczęły być wypierane przez rozpowszechniający się wszędzie Internet, postanowił wykorzystać swoje doświadczenie i pasję w powieściopisarstwie. Czas żelaza to jego pierwsza historyczna trylogia fantasy. Epicka romantyczna przygoda pod koniec epoki żelaza w Wielkiej Brytanii, ukazuje historię inwazji Juliusza Cezara z brytyjskiego punktu widzenia. Pomysły na nową wizję Zachodu, Wikingów i Indian, zrodziły się podczas jego górskich wędrówek wśród wspaniałych krajobrazów Ameryki Północnej. Angus jest szczęśliwym mężem i ojcem, a po jego domu biegają dwa koty. Jest też zapalonym fotografem i graczem, ale większość wolnego czasu zajmuje się jednak zabawą z dwoma małymi synami.

10 KATEGORIA: LITERATURA MICHAŁ CETNAROWSKI Redaktor, autor, krytyk, tłumacz. Współpracownik Czasu Fantastyki, Nowej Fantastyki ; artykuły publikował m.in. w Znaku, Wiedzy i Życiu, Polityce, Focus: Historia, Odkrywcy. Redaktor antologii Nowe idzie (2008), próbującej odpowiedzieć na pytanie jak wygląda młoda polska fantastyka A.D. 2008; Głos Lema (2011), zbioru na 90. rocznicę urodzin Stanisława Lema; oraz Science fiction (2011), w którym polscy autorzy piszą nowe science fiction. W latach szef działu z literaturą polską w rodzimej edycji magazynu Fantasy & Science Fiction. Od 2013 redaktor działu polskiego Nowej Fantastyki. Autor zbioru opowiadań Labirynty (2009) i Bestia najgorsza (2017). MICHAŁ CHOLEWA Urodzony w 1980 roku informatyk, doktor nauk technicznych w zakresie informatyki, pisarz specjalizujący się w militarnej sf. Pracuje w Instytucie Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Polskiej Akademii Nauk. Urodził się w Katowicach, jest synem popularnego tłumacza i członka Fandomu Piotra W. Cholewy. Od 1995 roku należy do Śląskiego Klubu Fantastyki. Literacko debiutował w 2008 w antologii Epidemie i zarazy wydanej przez Fabrykę Słów. Publikował także w czasopismach: Science Fiction, Fantasy i Horror, Nowa Fantastyka oraz antologiach Smok urojony oraz Światy równoległe. W 2012 wydał pierwszą powieść Gambit, zaś w 2013 jej kontynuację Punkt cięcia Za wydaną w 2014 trzecią część cyklu, Fortę, został w 2015 uhonorowany Nagrodą im. Janusza A. Zajdla oraz Srebrnym Wyróżnieniem Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego. Nominowany do Zajdla za rok 2016 za powieść Inwit. Chodzą słuchy, że za czekoladę jest w stanie zrobić naprawdę wiele STEFAN DARDA Jest jednym z najpopularniejszych polskich autorów literatury grozy. Debiutował w 2008 roku entuzjastycznie przyjętą przez czytelników powieścią Dom na wyrębach. W kolejnych latach stworzył złożony z czterech tomów cykl powieściowy Czarny Wygon oraz antologię Opowiem ci mroczną historię, a także thriller Zabij mnie, tato. W roku 2017 w księgarniach pojawił się Nowy dom na wyrębach - książka nawiązująca do debiutanckiej powieści autora, która jeszcze w przedsprzedaży znalazła się w pierwszej dziesiątce listy bestsellerów Empik.com. Utwory Stefana Dardy charakteryzują się realizmem umiejętnie łączonym z wierzeniami ludowymi, a ich odbiorcy wysoko cenią sobie wiarygodne wątki obyczajowe, zaskakujące i emocjonujące rozwiązania fabularne, a także umiejętne budowanie nastroju. Autor jest laureatem Nagrody Polskiej Literatury Grozy im. Stefana Grabińskiego i Nagrody Nautilus oraz zdobywcą Złotego Kościeja; był także wielokrotnie nominowany do Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla. MICHAŁ GOŁKOWSKI Zodiakalnie: patologiczny Wodnik z roku Stanu Wojennego. Wbrew pozorom samotnik mizantrop i introwertyk. Z wykształcenia lingwista, z zamiłowania historyk wojskowości, na co dzień tłumacz kabinowy angielsko - polsko - rosyjski, rusofil i rusofob w jednym. Zadebiutował w kwietniu 2013 roku powieścią Ołowiany Świt pierwszą polską książką w uniwersum STALKER. Niespełna dwa lata później stworzył świat Stalowych Szczurów opowieści o losach żołnierzy w alternatywnej historii Pierwszej Wojny Światowej, liczącą w tej chwili już trzy tomy z planowanych dziewięciu! Autor Moskala - mrocznego thrillera psychologicznego o mroku, drzemiącym w zakamarkach duszy i wszechogarniającej żądzy władzy. Niedawno wypuścił w nieprzygotowany na to świat drugi tom swego równie bestsellerowego, co kontrowersyjnego Komornika - książki łączącej wątki biblijno-apokaliptyczne z nasyconą wartką akcją fantastyką. Zaczęta raptem rok temu trylogia, ma znaleźć swą płomienną kulminację jeszcze tej jesieni! RAFAŁ CICHOWSKI Z wykształcenia anglista, z zawodu tłumacz, później dziennikarz, a teraz copywriter. Choć pisze, odkąd pamięta, oficjalnie zadebiutował w 2015 roku powieścią 2049, za którą został nominowany do Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla. W tym samym roku zdobył pierwsze miejsce w konkursie Literackiego Kutna opowiadaniem o rodzinnym mieście. W prozie i muzyce najbardziej ceni sobie bezkompromisowość. Ma sentyment do starych gier i niemieckich aut. Nad polskie morze jeździ wyłącznie zimą. AGNIESZKA HAŁAS Rocznik 1980, z wykształcenia doktor nauk biologicznych, aktualnie tłumaczka i autorka fantastyki. W dorobku ma ponad dwadzieścia opowiadań opublikowanych w czasopismach i antologiach, zbiory opowiadań Między otchłanią a morzem (2004) i Po stronie mroku (2012), trzytomowy cykl dark fantasy Teatr węży oraz powieść Olga i osty (2016). Laureatka I miejsca w konkursie literackim Horyzonty Wyobraźni (2010). Od 2011 r. kieruje działem literackim magazynu internetowego Esensja. Nominowana do nagród: Nautilus (2003), Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego (2017) i dwukrotnie do Śląkfy w kategorii Twórca Roku (2013, 2016). Kocha góry i koty. JAKUB ĆWIEK Urodzony w 1982 r. pisarz, publicysta, animator kultury, konferansjer, działacz fandomu. Studiował kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Od czasu studiów członek Śląskiego Klubu Fantastyki. Debiutował literacko w 2005 zbiorem opowiadań Kłamca. Dziesięciokrotnie nominowany do Zajdla, zdobył tę nagrodę za opowiadanie Bajka o trybach i powrotach w 2011 roku. Charakterystyczną cechą twórczości Jakuba Ćwieka są liczne nawiązania do popkultury: książek, filmów, seriali, utworów muzycznych czy rozmaitych mitologii. Do tej pory wydał ponad 20 powieści i zbiorów opowiadań. W 2016 roku ukazała się książka dokumentująca podróż autora wraz z grupą przyjaciół po Wschodnim Wybrzeżu. Był zaangażowany w sekcje teatralną ŚKF (spektakle były wystawiane np. na konwentach ale i w Piwnicy pod Baranami). Wziął udział w konkursie filmowym zorganizowanym przez firmę Sobieski, w którym nagrodą główną było spotkanie z Bruce em Willisem. Film Drink hard 0,7 doszedł do finału a Jakub spotkał się z gwiazdą filmową. Był pomysłodawcą projektu Rock&Read Festival. JACEK INGLOT Pisarz science fiction, nauczyciel, krytyk literacki. Z wykształcenia polonista. Debiutował opowiadaniem Dira necessitas w 1986 roku w miesięczniku Fenix. W następnych latach opublikował blisko 20 opowiadań na łamach Fenixa, Fantastyki, Playboya, Problemów i w antologiach. Z opowiadań o przygodach licealnego nauczyciela powstała powieść Inquisitor (1996), rozszerzona potem do Inquisitor. Zemsta Azteków (2006). Z innego opowiadania, napisanego na zamówienie Wojtka Sedeńki do Wizji alternatywnych ( Quietus i chrześcijanie ) powstała powieść Quietus (1997, rozszerzona wersja 2011). Wydał zbiór opowiadań Bohaterowie do wynajęcia (2004), razem z Andrzejem Drzewińskim. Przez rok był sekretarzem redakcji czasopisma Sfinks. W ostatnich latach pisał powieści współczesne Wypędzony i książki dla dzieci ( Porwanie Sabinek ; Eri i smok ), ale ostatnio powrócił do fantastyki, publikując zbiór Sodomion (2015) i powieść będącą powrotem do fantastyki socjologicznej Polska 2.0 (2016).

11 WITOLD JABŁOŃSKI Urodzony w 1957 roku pisarz i tłumacz. Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Łódzkim, sekretarz Jerzego Andrzejewskiego, w latach dziennikarz i recenzent teatralny Gazety Wyborczej oraz publicysta dodatku kulturalnego Verte. W roku 1988 zadebiutował powieścią Gorące uczynki. Od 1998 dyrektor Wydziału Kultury i Sztuki w łódzkim urzędzie miejskim, od 1999 do dyrektor Śródmiejskiego Forum Kultury. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1996 roku. Laureat nagrody Towarzystwa Kultury Teatralnej za osiągnięcia w dziedzinie prasa popularyzatorem teatru. Powieść Fryne hetera była nominowana do Nagrody im. Jerzego Żuławskiego. Pomawiany o szerzenie antyklerykalizmu, satanizmu i deprawowanie młodzieży przy piwie na konwentach fantastyki, w rzeczywistości ma naturę pustelnika i filozofa. Prywatnie raczej nieszkodliwy, a ponoć nawet sympatyczny. Jest autorem takich powieści jak Dzieci nocy, Uczeń Czarnoksiężnika i Słowo i miecz. MARTA KISIEL Szlachetny rocznik Przebrzydła polonistka z romantycznym skrzywieniem, święcie przekonana, że Słowacki zachwyca, i nie mówcie, że nie zachwyca, skoro zachwyca (sprawdzić, czy nie Mickiewicz). Poprawiacz błędów cudzych, czyli redaktor, popełniacz własnych, czyli autor, jak również tłumacz z zaskoczenia. Debiutowała na łamach Fahrenheita opowiadaniem Rozmowa dyskwalifikacyjna (53/2006). Kolejne dwa ukazały się w antologii Kochali się, że strach (2007) i Nawiedziny (2009). Publikowała również w SFFiH ( Przeżycie Stanisława Kozika, 44/2009; W zamku tej nocy 78/2012). W 2010 roku wydała Dożywocie, w pewnych kręgach określane mianem książki kultowej. Powróciła z Nomen Omen, nominowanym do Nagrody im. Janusza A. Zajdla w kategorii najlepsza powieść 2014 roku. Jej najnowsza powieść, Siła niższa, stanowi długo wyczekiwaną kontynuację bestsellerowego debiutu. Przez własnych czytelników czule nazywana ałtorką Marta Kisiel odgraża się, że to jeszcze nie koniec TOMASZ KOŁODZIEJCZAK Pisarz, scenarzysta, wydawca, promotor kultury. Debiutował w 1985 roku, od tego czasu opublikował 6 powieści i kilkadziesiąt opowiadań. Tworzył gry planszowe i komputerowe, scenariusze komiksowe, teksty publicystyczne. Był redaktorem naczelnym m.in. Magii i Miecza i Świata Komiksu. Od 1995 roku związany z Egmont Polska. Kieruje tam imprintami Klub Świata Komiksu oraz Kraina Planszówek. Uważany za jednego najważniejszych autorów polskiej fantastyki, twórcę oryginalnych, wielopoziomowych uniwersów. Jego utwory sięgają do historii i kultury, nauk przyrodniczych i kosmologii, obrazów z przeszłości i wizji przyszłości. Aktualnie pracuje nad cyklem Ostatnia Rzeczpospolita. Wielokrotnie nominowany do Zajdla, zdobył go za powieść Kolory sztandarów. Jest też laureatem innych wyróżnień za działalność wydawniczą i promotorską (m.in. nagrody im. Papcia Chmiela i nagrody im. Janusza Christy z działania na rzecz komiksu w Polsce). W roku 2010 otrzymał odznakę Zasłużony dla kultury polskiej. W roku 2013 został uhonorowany medalem Złoty Krzyż Zasługi. Jego teksty były tłumaczone na angielski, czeski, litewski, rosyjski, ukraiński. Interesuje się polityką, astronomią, historią, grami planszowymi. RAFAŁ KOSIK Na świat przyszedł 1971 roku w Warszawie. Pisarz, publicysta, scenarzysta i wydawca. Opublikował dwadzieścia cztery książki: science-fiction dla dorosłych (m.in. powieści Mars, Vertical i Kameleon ), serię Felix, Net i Nika dla młodzieży oraz serię dla dzieci Amelia i Kuba, które zdobyły liczne nagrody m.in. Nagrodę Literacką im. Jerzego Żuławskiego, Nagrodę Janusza A. Zajdla oraz nagrodę Książka Roku Polskiej Sekcji IBBY. Jego książki były tłumaczone na niemiecki, czeski, węgierski i litewski. Zainteresowania: literatura, nowe technologie, socjologia, kuchnia i motoryzacja. Na Polconie odbędzie się premiera powieści SF Różaniec! Magdalena Kozak Pisarka fantasy i science fiction. Z zawodu lekarz - specjalność medycyna ratunkowa. Słuzyła jako lekarz VII i XII zmiany polskiego kontyngentu wojskowego w Afganistanie. Ranna w trakcie udzielania pomocy poszkodowanym w czasie ataku rakietowego, odznaczona Gwiazdą Afganistanu. Ukończyła Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Lądowych w stopniu podporucznika. Debiutowała opowiadaniem Nuda w internetowym magazynie Fahrenheit w 2003 roku. Potem publikowała w Nowej Fantastyce i Science Fiction. Jej debiutem książkowym była powieść Nocarz (2006), pierwsza część Trylogii Nocarza, kolejne tomy to Renegat (2007) i Nikt (2008). Wszystkie części nominowane do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Poza cyklem napisała jeszcze trzy powieści: Fiolet (2010), Paskuda & Co. (2012) i Łzy diabła (2015). W czerwcu b.r. miała miejsce premiera czwartej części przygód Vespera i spółki pod tytułem Młody. MARTA KRAJEWSKA Rosjoznawczyni, rozkochana w kulturze dawnych Słowian. Twórczyni świata Wilczej Doliny, inspirowanego kulturą dawnych Słowian. Należące do tego uniwersum opowiadanie Daję życie biorę śmierć zdobyło nominację do nagrody imienia Janusza A. Zajdla za rok W tym roku Marta Krajewska ponownie pojawiła się w gronie nominowanych, tym razem za powieść Idź i czekaj mrozów. Z tą właśnie pozycją udało się autorce zadebiutować również na rynku amerykańskim ( When the Frost comes wyd. Royal Hawaian Press). Chcąc przybliżyć świat naszych przodków także młodszym czytelnikom autorka stworzyła opowieść z uniwersum Wilczej Doliny adresowaną do dzieci. Noc między Tam i Tu powinna się ukazać jesienią tego roku. JACEK KOMUDA Zawodowy pisarz i historyk, specjalizuje się dziejach Rzeczypospolitej Szlacheckiej. Autor książek i powieści historycznych, marynistycznych oraz zbiorów opowiadań, których akcja rozgrywa się w XVII wieku, na morzach, oceanach i w XV-wiecznej Francji. Jego dzieła, bez przerwy wznawiane, sprzedały się w łącznym nakładzie ponad pół miliona egzemplarzy i cieszą się ogromną popularnością wśród polskich czytelników. Wierny prawdzie, nie stroni od brutalnych, mocnych kart historii. Inaczej niż Sienkiewicz, woli pisać ku przestrodze, niż ku pokrzepieniu serc. Wskrzesza dawne obyczaje, postaci, zapomniane miejsca. Bohaterowie to ludzie miotani namiętnościami, a nie papierowe ideały. Najważniejszym celem, jaki stawia sobie autor, jest przybliżenie i spopularyzowanie wśród Czytelników historii Rzeczypospolitej Szlacheckiej. JACEK ŁUKAWSKI Urodził się w Kielcach, z zawodu jest grafikiem komputerowym. Gdy nie miał jeszcze obowiązków, a miał czas, machał mieczem i strzelał z dział czarnoprochowych. Hartował ciało i ducha w organizacji strzeleckiej, brał udział w zawodach sprawnościowych i ćwiczył karate. Próbował też jeździć konno. Zwiedzał Polskę autostopem i na motocyklu. Zaczytywał się w książkach historycznych i fantasy. Jest laureatem wojewódzkiego konkursu Talenty Po kilkunastu latach przerwy napisał cykl opowiadań, które pojawiły się drukiem w antologii Gawędy motocyklowe. Współtworzył kwartalnik motocyklowy Swoimi Drogami. Wraz z żoną mieszka w pobliżu chęcińskiego zamku.

12 JAKUB MAŁECKI Urodzony w 1982 roku w Kole pisarz, autor książek: Błędy (2008), Przemytnik cudu (2008), Zaksięgowani (2009), Dżozef (2011), W odbiciu (2011), Odwrotniak (2013), Dygot (2015) i Ślady (2016). Napisał również kilkanaście opowiadań ogłoszonych w prasie i w antologiach. Publikował m.in. w Przekroju, Newsweeku, Polityce, Angorze, Miesięczniku Znak, Nowej Fantastyce i Tygodniku Powszechnym. Laureat Nagrody im. Jerzego Żuławskiego (Złote Wyróżnienie), nagrody Śląkfa w kategorii Twórca roku oraz Nagrody Literackiej Miesięcznika KSIĄŻKI. Nominowany również do Literackiej Nagrody NIKE, Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus, Poznańskiej Nagrody Literackiej i dwukrotnie do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. W roku 2017 otrzymał stypendium MŁODA POLSKA przyznawane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. KATARZYNA B. MISZCZUK Rocznik 1988, lekarka i pisarka, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, obecnie w trakcie specjalizacji z medycyny rodzinnej. Debiutowała w wieku osiemnastu lat powieścią Wilk (2008), jej kontynuacja, Wilczyca, ukazała się w 2009 i została nominowana do Nagrody Nautilus, przyznawanej za najlepszy polski fantastyczny utwór literacki. Sławę przyniosła jej trylogia diabelsko-anielska: Ja, diablica (W.A.B. 2010), Ja, anielica (W.A.B. 2011) i Ja, potępiona (W.A.B. 2012). Wydała także powieść grozy Druga szansa (W.A.B. 2013) i kryminał Pustułka (W.A.B. 2015). Jest również autorką bestsellerowego cyklu słowiańskiego Kwiat paproci: Szeptucha (W.A.B. 2016), Noc Kupały (W.A.B. 2016) i Żerca (W.A.B. 2017) oraz parodystycznej powieści Gwiezdny Wojownik (nowe wydanie Uroboros 2017). JAKUB NOWAK Pisarz i medioznawca. Autor zbioru opowiadań Amnezjak wydanego w tym roku przez Powergraph. Publikował też w Nowej Fantastyce, Czasie Fantastyki oraz antologiach, m.in. Głos Lema (Powergraph, 2011) i Science Fiction (Powergraph, 2011). Gdy nie pisze i nie poświęca czasu na fanowskie popkulturowe przyjemności, pracuje na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie zajmuje się teoriami mediów, kulturą popularną i nowymi wzorcami aktywności obywatelskiej online. PAWEŁ OSTROWSKI Rocznik Poznaniak z urodzenia i przekonań, z zawodu radca prawny. W fandomie od pierwszej połowy lat 90., zawsze najmocniej zainteresowany literacką częścią konwentów. W poznańskiej Drugiej Erze od początku jej istnienia. Organizator Pyrkonów od czasów, kiedy konwent nie nazywał się Pyrkonem, w swojej karierze konwentoroba zaliczył również pracę przy pięciu Polconach. Od 2014 Prezes Związku Stowarzyszeń Fandom Polski. Zwolennik zasady, że ZSFP ma pomagać, a nie rządzić. W stosunku do własnej prezesury, wiecznie z siebie niezadowolony, ale jeżeli chodzi o przyszłość fandomu i Polconów, ostrożny optymista. Ma nadzieję, że w sprawach ważnych fani są i będą w stanie się zjednoczyć i pracować razem dla dobra całego fandomu. ANDRZEJ PILIPIUK Urodzony w 1974 r. człowiek z przeszłości. Niestrudzony tropiciel ciekawostek z lamusa. Kolekcjoner nagród literackich, który z pisania z pasją uczynił swój sposób na życie. Miarą jego sukcesu jest 30 wydanych powieści, milion sprzedanych książek i miejsce na podium najpoczytniejszych pisarzy w Polsce. Homo literatus, do pisania podchodzi z żelazną regułą pracuje planowo, codziennie, a kiedy poczuje zmęczenie fabułą, zabiera się za inny tytuł. Uprzedzając krytykę sam siebie nazwał Wielkim Grafomanem. Archeolog, z zamiłowania łowca meteorów. Beznadziejnie zauroczony zapomnianymi odkrywcami i wynalazkami XIX wieku. Społecznik. Własnym sumptem wydał unikatowy album o Wojsławicach, mieście w którym narodził się Jakub Wędrowycz. Twórca panteonu niezwykłych bohaterów oraz Jakuba Wędrowycza zawistnego, mściwego kmiota, bimbrownika i egzorcysty. Jedynego w polskiej literaturze, rdzennie polskiego superbohatera, który dorobił się własnego konwentu. Czterokrotny laureat prestiżowego Nautilusa. Dziesięciokrotnie nominowany, raz nagrodzony Zajdlem. As EMPiK-u Pija herbatę. Ani wstrząśniętą, ani tym bardziej mieszaną. Parzoną w samowarze. KRZYSZTOF PISKORSKI Pisarz, twórca gier fabularnych, publicysta. Studiował archeologię oraz informatykę. Debiutował artykułami związanymi z grami fabularnymi w magazynach Magia i Miecz i Portal. Otrzymał branżową nagrodę Quentina, a w 2003 roku stworzył grę fabularną Władcy Losu wydaną przez wydawnictwo Portal. Literacko zadebiutował w 2004 roku na łamach Nowej Fantastyki, swoje teksty publikował również w pismach Science Fiction, Magazyn Fantastyczny. Jego debiutem książkowym jest opublikowana w 2005 powieść Wygnaniec, pierwszy tom trylogii, w której stworzył świat fantasy inspirowany kulturą Półwyspu Arabskiego. Wydany w 2007 r. zbiór Poczet dziwów miejskich sięgał z kolei do lokalnego wrocławskiego kolorytu. Kolejna powieść, Zadra, osadzona w okresie wojen napoleońskich, przyniosła Piskorskiemu w roku 2009 pierwszą nominację do Zajdla oraz do nagrody im. Żuławskiego. Wydana w 2011 roku Krawędź czasu została nominowana do obu nagród, zaś Cienioryt z 2013 r. przyniósł Piskorskiemu pierwszego Zajdla oraz Złote Wyróżnienie Żuławskiego. Nominowany do Zajdla za wydaną w 2016 r. powieści Czterdzieści i cztery. MARCIN PRZYBYŁEK Z wykształcenia lekarz medycyny, członek założyciel Stowarzyszenia Aktywnego Rozwoju Osobowości, uczestnik Seminarium Platońskiego, wykładowca m.in. Studenckiego Koła Higieny Psychicznej. Pracował jako przedstawiciel naukowy koncernu KRKA,po czym założył firmę prowadzącą szkolenia interpersonalne. Obok beletrystyki publikuje teksty z zakresu psychologii, rozwoju osobowości, twórczości, psychologii biznesu oraz poświęcone muzyce. Debiutował literacko w czerwcu roku 2000 w Świecie gier komputerowych tworząc rubrykę Grao Story. Na łamach Nowej Fantastyki dał się poznać jako publicysta. W numerze 11/2002 ukazało się jego pierwsze opowiadanie o gamedecu Torkilu Aymorze Gamedec. Małpia pułapka. Jego debiutem książkowym był zbiór Gamedec. Granica rzeczywistości, wydany przez supernową w 2004 roku. Cykl Gamedec liczy sześć tomów. Jest współautorem gry planszowej Gamedec oraz dwutomowej powieści postapokaliptycznej Orzeł Biały - pierwowzorami bohaterów książki są autentyczne postacie środowiska fantastycznego. Jest także niezwykle lubianym prelegentem konwentowym, a jego wykłady często oscylujące wokół psychologii czy filozofii gromadzą tłumy słuchaczy. MARTYNA RADUCHOWSKA Rocznik Wrocławianka z urodzenia i sentymentu, warszawianka z zamieszkania i zaskoczenia. Absolwentka psychologii i kryminologii (Aberystwyth University), neurobiologii poznawczej (University of York) oraz psychologii śledczej (Uniwersytet SWPS). Z zapałem zgłębia tajniki ludzkiego mózgu oraz profilowania osób zaginionych i nieznanych sprawców zbrodni. Debiutowała opowiadaniem Cała Prawda o PPM w antologii Kochali się, że strach (2007), a swoje studencko-emigracyjne przygody z fantastycznym twistem opisała w opowiadaniu Shade, w antologii Nawiedziny (2009). Autorka dwóch powieści z gatunku urban fantasy: Szamanka od umarlaków (2011) i Demon Luster (2014), oraz cyberpunkowego kryminału Łzy Mai (2015) wyróżnionego Nagrodą Literacką Kwazar za wartości naukowe w literaturze science fiction (2016). Obecnie popełnia kolejną powieść i pracuje jako scenarzystka w studiu CD PROJEKT RED. Pisać zaczęła gdzieś w okolicach dwunastego roku życia, przestać natomiast ku udręce własnej i cudzej nie zamierza nigdy.

13 Radek Rak rocznik Lekarz weterynarii, pracuje w swoim zawodzie. Wielki wielbiciel Beskidu Niskiego i dobrej herbaty. Autor kilku opowiadań publikowanych w Nowej Fantastyce i antologii Allegro i Powergraphu Legendy polskie oraz powieści Kocham cię, Lilith i Puste niebo. Druga z nich, oprócz nominacji do Zajdla, otrzymała też nominację do Żuławskiego. Obecnie mieszka w Krakowie. Lubi swoje życie. JAROSŁAW RYBSKI Wrocławianin z krwi i kości, który ma, co prawda kilka ulubionych miejsc na świecie, ale nie wyobraża sobie życia poza Starym Miastem. Tłumacz prawie 100 książek i takiej samej liczby komiksów. Przekładał dzieła T.S. Eliota, Mario Puzo, Irvine Welsha, Philipa K. Dicka, Adriana Czajkowskiego, Scotta Westerfelda i innych. Członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Debiutuje książką Bractwo Wrocławskie Warkot, której akcja toczy się we Wrocławiu w latach 50-tych z udziałem sił nieczystych. Robert M. Wegner debiutował w 2002 r. opowiadaniem Ostatni lot Nocnego Kowboja opublikowanym w 19. numerze miesięcznika Science Fiction. Jego debiutem książkowym był wydany w 2009 zbiór Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Do tej. Do tej pory nakładem wydawnictwa Powergraph ukazały się cztery książki z uniwersum Meekhańskiego. Pięciokrotny laureat Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Pierwszy raz otrzymał ją za opowiadanie Wszyscy jesteśmy Meekhańczykami zamieszczone w zbiorze Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Północ Południe, w 2013 r. jako drugi pisarz w historii otrzymał nagrody im. Janusza A. Zajdla w obu kategoriach dla najlepszego opowiadania za utwór Jeszcze jeden bohater oraz najlepszej powieści za Niebo ze stali. Swoje osiągnięcie powtórzył jeszcze raz trzy lata później - w 2016 r. we Wrocławiu, zdobywając statuetki za powieść Pamięć wszystkich słów. Opowieści z meekhańskiego pogranicza oraz opowiadanie Milczenie owcy. Dwukrotny laureat Sfinksa - za opowiadanie Najlepsze, jakie można kupić zamieszczone w zbiorze Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Wschód Zachód, oraz za powieść Niebo ze stali, która została uhonorowana Sfinksem dla najlepszej polskiej powieści 2012 roku. Dwukrotny laureat Srebrnego Wyróżnienia, przyznanego przez Jury Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego za powieści Niebo ze stali w 2013 roku i za Pamięć wszystkich słów w roku Na Euroconie 2014 otrzymał nagrodę Europejskiego Stowarzyszenia Science Fiction (ESFS) dla najbardziej obiecującego młodego twórcy Encouragement Award. STASZEK MĄDEREK Reżyser i scenarzysta, z zamiłowania również kompozytor i aktor. Pionier filmowej produkcji niezależnej w Polsce. Ukończył studia w PWSFTT w Łodzi. Doświadczenie zawodowe zdobywał pracując w Ośrodku Regionalnym TVP w Poznaniu. Pierwsze próby reżyserskie podejmował realizując sekwencje fabularne i fabularyzowane w reportażach i filmach dokumentalnych swoich kolegów dziennikarzy. W 1992 r. zrealizował swój pierwszy film autorski bajkę muzyczną Co wiedzą dzieci o krasnoludkach. W 2000 roku powstał film Stars in Black parodia zwiastuna filmowego Gwiezdnych wojen (oraz kilku innych produkcji). Ten zrealizowany skromnymi środkami filmowy short, pełen zadziwiających jak na swoje czasy efektów specjalnych, przyniósł mu uznanie i rozgłos. W lipcu 2006 rozpoczęła się produkcja filmu Gwiazdy w czerni, luźno opartego na pomysłach z krótkometrażówki. Obecnie zajmuje się produkcją filmów, reklam i teledysków, reżyseruje rozgrywkę, sekwencje aktorskie i sesje motion capture w grach komputerowych, eksperymentuje z najnowszymi technologiami przy tworzeniu gier i filmów (VR, AR, fotogrametria), prowadzi warsztaty, wykłady i prelekcje dotyczące sztuki aktorskiej, wystąpień publicznych oraz produkcji filmowej. ARTUR NOWAKOWSKI Bibliotekoznawca ze specjalnością historia książki. Interesuje się sztuką książki: od typografii po ilustratorstwo. Jest autorem tekstów o tematyce bibliologicznej, publikowanych w Wiadomościach Księgarskich, Bibliotekarzu i Toruńskich Studiach Bibliologicznych, oraz artykułów poświęconych historii kultury i sztuce, drukowanych w publikacjach zbiorowych oraz czasopismach (między innymi w Fantastyce ). Opracował dwa poradniki bibliograficzne: Fantastyka Polska i PWN Wydawnictwo Naukowe PWN (oba 2001). W 2014 roku ukazała się jego pierwsza książka: Fantastyczne światy na okładkach i w ilustracjach książek oraz czasopism od wieku XIX do lat 80. XX wieku NA Polconie pojawi się kolejna publikacja Fanzin SF: wydawcy, artyści, fandom. WOJCIECH ORLIŃSKI Urodził się w 1969 roku. Jest absolwentem Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1997 roku związany z Gazetą Wyborczą. Stypendysta Instytutu Wiedzy o Człowieku w Wiedniu (2005). Od 2014 roku wykładowca na wydziale dziennikarstwa i nowych mediów Collegium Civitas, wcześniej w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Autor wielu książek, w tym powieści science fiction Polska nie istnieje. Debiutował leksykonem lemologicznym Co to są sepulki wszystko o Lemie. Prowadzi bloga Ekskursje w dyskursie (wo.blox.pl) i audycję Piąteczek w radiu TOK FM. KATEGORIA: PUBLICYSTYKA - FILM Bartek Czartoryski Krytyk filmowy, tłumacz literatury, samozwańczy spec od kultury popularnej. O kinie, komiksie, grach i literaturze publikuje między innymi w tygodniku Wprost, magazynie Pixel i portalu Onet. Przeprowadził dziesiątki rozmów z gwiazdami dużego i małego ekranu. Bywalec San Diego Comic-Con, fan horroru, szef wydania weekendowego naekranie.pl. MACIEJ PAROWSKI Pisarz, redaktor, publicysta, krytyk literacki i filmowy, znawca komiksu. Zwany redaktorem polskich fantastów, bo to u niego, w miesięcznikach Fantastyka i Nowa Fantastyka, debiutowało większość polskich autorów fantastyki. Ukończył wydział elektryczny Politechniki Warszawskiej. Związany z tygodnikiem studenckim Politechnik, przeszedł w nim wszystkie stopnie kariery, aż do redaktora naczelnego. Od października 1982 roku pracował w Fantastyce jako kierownik działu literatura polska, w latach redaktor naczelny Nowej Fantastyki. Redaktor naczelny kwartalnika Czas fantastyki. Debiutował w 1970 roku opowiadaniem Bunt robotów. Debiutem książkowym była powieść Twarzą ku ziemi (1982) należąca do nurtu fantastyki socjologicznej. Swoje wczesne opowiadania publikował w antologiach, zebrał je w tomie Sposób na kobiety (1985). Scenarzysta komiksów Funky Koval, Wiedźmin, Burza i Naród wybrany. W 2006 roku otrzymał doktorat humoris causa, czyli nagrodę im. Papcia Chmiela za zasługi dla polskiego komiksu. Swoje recenzje, wywiady, felietony publikował w książkach: Bez dubbingu (1978), Czas fantastyki (1990), Małpy pana Boga (2011, 2013), Z bandytą w windzie (2015). W 2010 roku powieść Burza. Ucieczka z Warszawy 40, wydana przez NCK w serii Zwrotnice czasu otrzymała wyróżnienie im. Józefa Mackiewicza.

14 JERZY RZYMOWSKI Urodził się w 1975 roku w Warszawie. Redaktor, dziennikarz, pisarz i tłumacz. Pseudonim JeRzy. Od 2006 roku prowadzi dział publicystyki w Nowej Fantastyce, a od września 2013 roku jest także redaktorem naczelnym pisma. Współpracuje także z portalami internetowymi Dzika Banda i Kawerna. Tłumaczył m.in. opowiadania fantastyczno naukowe, a także komiksy dla wydawnictwa Egmont (m.in. ze świata Star Wars i Sędziego Dredda ) oraz felietony i wywiady dla Nowej Fantastyki. Z wykształcenia jest technikiem handlu. Członek Klubu Tfurców i Asocjacji Polskich Pisarzy Fantastycznych. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Badania Gier. Redaktor magazynów Kruk (1997) i Magia i Miecz ( ) oraz tygodnika internetowego GameStar. Współpracował z TVP1 przy tworzeniu cyklu programów dla dzieci Łowcy przygód (jako współscenarzysta i aktor). Od października 2000 r. do sierpnia 2002 r. współprowadzący audycję Dzikie Pola na antenie Radiostacji. KATEGORIA: GRAFIKA I KOMIKS PIOTR BEDYK BEDNARCZYK Na świat przyszedł w 1985 roku. Absolwent Wydziału Malarstwa na warszawskiej ASP. Rysownik wyróżnionej w organizowanym przez wydawnictwo Egmont konkursie na komiks dla dzieci im. Janusza Christy serii Lil i Put oraz współautor oficjalnej kontynuacji kultowego komiksu Kajko i Kokosz. Storyboardzista i autor projektów plastycznych do filmów animowanych. Twórca murali i członek kolektywu Świeżo Malowane. MAŁGORZATA CHUDZIAK Gadatliwa komiksomaniaczka studiująca bezrobocie na Uniwersytecie Aplikantów McDonalda. Poza tym jest zastępcą redaktora naczelnego portalu niespie.com, gdzie pisze recenzje komiksowe. Na swój kanał Egzaltowana BlueBird nagrywa filmiki o starych, zapomnianych komiksach. JACEK GDANIEC Redaktor, publicysta, wydawca, krytyk i animator kultury komiksowej. Wieloletni redaktor naczelny portalu Gildia.pl, który przyczynił się do ogromnego swego czasu sukcesu i zasięgu serwisu. W tym roku objął stanowisko Redaktora Gildii Komiksu. Współtworzył markę Wydawnictwo Komiksowe. SŁAWOMIR KIEŁBUS Urodził się 18 października 1969 w Strzelinie. Po uzyskaniu dyplomu technika mechanika dość szybko naprawił błąd młodości, zajmując się twórczością plastyczną, do której ma naturalne predyspozycje. Prowadził własną firmę, zajmującą się produkcją szyldów, następnie - na początku lat tworzył rysunki edukacyjne dla dzieci na zlecenie drukarni w Płocku. W 1996 r. wyjechał do Łodzi, gdzie zaczął pracę jako grafik prasowy w tygodniku Angora. Pracuje tam do dziś. To dla tego magazynu powstały najważniejsze dzieła Kiełbusa: serial dla dzieci Gwidon - rysowany do dziś, Ignac, Milkymen, Torfiak i Wieśmin - komiksowa parodia Wiedźmina. Poza komiksami tworzy rysunki satyryczne publikowane w Angorze i Superexpressie. Komiksy Kiełbusa stanowiły też żelazną pozycję w magazynie komiksowym Krakers. W październiku 2002 roku zdobył Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Komiksu w Łodzi za pracę O tym, jak chłop baby szukał. Jego komiksy odznaczają się niezwykłą biegłością tak w rysunku realistycznym, jak i humorystycznym, swobodą w użyciu środków graficznych, perfekcyjnym opanowaniem przeróżnych konwencji komiksowych i kapitalnym poczuciem humoru. MACIEJ MAIKI KUR Urodzony w 1988 roku, z wykształcenia scenarzysta (Akademia Filmu i Telewizji w Warszawie) i animator (warszawska ASP, Wydział Sztuki Mediów). Współtwórca seriali animowanych oraz filmów dokumentalnych. Wraz z Piotrem Bednarczykiem autor serii komiksowej Lil i Put oraz jeden ze scenarzystów serii Kajko i Kokosz - nowe przygody. Hobbystycznie malarz abstrakcjonista. Miłośnik komiksu, kina i animacji klasycznej. Jego komiksowymi idolami są m.in. René Goscinny, Don Rosa, E. C. Segar, Allan Moore i Janusz Christa. Nie trawi cynizmu, kocha spirytualizm i słanie pozytywnych wibracji. JACEK DREWNOWSKI Urodzony w 1974 r. tłumacz, pisarz i redaktor. Jako pisarz debiutował w 1994 roku dwoma opowiadaniami fantastycznonaukowymi w magazynie Fenix, później opublikował jeszcze kilkanaście opowiadań, głównie w Feniksie, a także w Magii i Mieczu i antologiach. Był też publicystą i stałym współpracownikiem Feniksa i Magii i Miecza, a także redaktorem naczelnym dziecięcych pism komiksowych Królik Bugs i Tom i Jerry. Pracę tłumacza rozpoczął w 1998 roku od komiksów o Kaczorze Donaldzie i Myszce Miki, które przekłada do dzisiaj. Z języka angielskiego i włoskiego przetłumaczył liczne książki oraz filmy, a przede wszystkim komiksy jeśli chodzi o te ostatnie, ma największy dorobek translatorski w Polsce. Od dzieciństwa miłośnik Star Wars, był redaktorem naczelnym pisma komiksowego Gwiezdne Wojny Komiks ( ), a także tłumaczem i konsultantem licznych książek i komiksów SW. Był redaktorem magazynów komiksowych Star Wars Komiks i Star Wars Komiks Wydanie Specjalne ( ), a obecnie pełni funkcję redaktora prowadzącego drugiej edycji magazynu Star Wars Komiks i kolekcji albumów komiksowych Star Wars Legendy. ROBERT LIPSKI Rocznik 1967, znany tłumacz powieści grozy, głównie prozy H. P. Lovecrafta, ale też Stephena Kinga. Miłośnik zjawisk paranormalnych i okultyzmu. Od wielu lat zapalony tłumacz komiksów, polski przekład Żywych trupów to jego zasługa!

15 MAREK OKOŃ Ilustrator i grafik koncepcyjny, działający w branży od 10 lat. Swoja karierę w grafice cyfrowej zaczynał od projektowania okładek książek i ilustrowania albumów. Obecnie pracuje dla najwiekszych producentów gier video (Sony, Microsoft, Eidos Interactive, Ubisotft ) jak i studiów filmowych (Legendary Pictures, Warner Bros, Marvel, DC Studios) tworząc projekty lokacji, przedmiotów i postaci oraz materiały promocyjne, okładki i plakaty. Realistyczny styl stara się pogodzić z tradycyjną malarskością,tak by tworzona ilustracja przemawiała do widza zarówno pod względem estetycznym jak i projektowym. Zapraszamy nie tylko na spotkanie z fantastycznym ilustratorem ale także na wernisaż i wystawę prac. HUBERT RONEK Twórca komiksów, rysownik i scenarzysta, ale również publicysta. Obecnie mieszka w Lublinie. W swoim dorobku ma kilka albumów komiksowych, udział w wielu antologiach i magazynach oraz niezliczoną już ilość publikacji w czasopismach, głównie tych przeznaczonych dla młodszych czytelników. Obecnie zawodowy czas poświęca tworzeniu serii komiksowych: Wojenna odyseja Antka Srebrnego oraz Jestem Bogiem. Niedawno ukazał się jego nowy autorski tytuł fantasy World of Aghart. TOMASZ SIDORKIEWICZ Tłumacz mieszkający na co dzień w Zgorzelcu. Trudno sobie obecnie wyobrazić polski rynek komiksów bez jego ogromnego wkładu pracy. Współpracuje z głównymi wydawnictwami w kraju, specjalizuje się w komiksie amerykańskim. Redaktor naczelny wydawnictwa Mucha Comics, a także redaktor merytoryczny Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela wydawanej przez Hachette Polska. Artur Wabik Urodzony 27 stycznia 1982 roku. Artysta sztuk wizualnych, kurator, publicysta, badacz popkultury. Wydawca komiksu i literatury fantastycznej. Związany ze street artem, autor murali i instalacji w przestrzeni publicznej. Studiował w Instytucie Historii Sztuki UJ. W latach pełnił funkcję dyrektora artystycznego studenckiego Festiwalu Nowych Technologii w Sztuce art-e-strada. Był pomysłodawcą i kuratorem trzech edycji (2003, 2004 i 2010) interdyscyplinarnego projektu artystycznego Komiks na Ścianach, będącego spotkaniem komiksu i graffiti (w projekcie wzięli udział m.in. P. Truściński, J. Rebelka, D. Matuszak, J. Luge). W latach był redaktorem naczelnym wydawnictwa Atropos. W 2004 zredagował i wydał antologię polskiego komiksu internetowego Komiks w Sieci przedstawiającą zjawisko komiksowych blogów poprzez prezentację prac ich twórców, takich jak m.in. A. Nowicka, B. Felczak, J. Karaszewski, E. Gonzales, kolektyw Pvek. W 2005 roku wydał Melindę nowelę graficzną będącą owocem współpracy N. Gaimana i ilustratorki D. Matuszak. W kolejnych latach, we współpracy Dagmarą Matuszak, zrealizował także bibliofilskie wydania książek Maladie A. Sapkowskiego i Anansi Boys N. Gaimana. KATEGORIA: GRY PAWEŁ KURNATOWSKI Z wykształcenia i z zamiłowania socjolog, uwielbiający oglądać i badać otaczający go świat. Od ponad 8 lat silnie związany ze światem gier planszowych. Szkoleniowiec i blogger niezwykle ekspresywny i ogarnięty pasją do planszówek tak dużą, że w ostatnich latach stał się inicjatorem i organizatorem wielu wydarzeń związanych z tym hobby w całej Polsce. Lubi innowacyjne podejście do marketingu. Jego motto to Im dziwniejszy pomysł tym bardziej chcę go zrobić!. Jest pomysłodawcą znanej Loterii Rebela i przebierania się za różne postaci z gier planszowych jak np. Dixit, Mały Książę, Colt Express. Zwierz konwentowy i fandomowy, którego można zobaczyć na większości imprez w Polsce. Gdzie tylko się pojawia zaraża miłością do gier planszowych. Przedstawiciel wydawnictwa Rebel, które bardzo mocno wspiera oddolne inicjatywy planszówkowe - w zeszłym roku, aż 250, nie wspominając o działaniach na rzecz świetlic, szkół i przyszkolnych klubów gier planszowych. Prywatnie mąż oraz właściciel dwóch psów, z którymi chodzi na długie spacery po plaży lub po lesie (gdy nie gra w gry planszowe). TOMASZ MARCHEWKA Urodzony w Krakowie, rocznik 87. Jako dziecko zamiast strażakiem chciał zostać hakerem. Jest scenarzystą w studiu CD PROJEKT RED pracował nad grą Wiedźmin 3: Dziki Gon, a także nad dodatkiem Krew i Wino. Miłośnik dobrej kawy, sztuk walki i kolekcjoner tuszu pod skórą. Literacko debiutował powieścią Wszyscy patrzyli, nikt nie widział. JAKUB SYTY Rocznik Miłośnik, publicysta, tłumacz i scenarzysta komiksowy. Wieloletni współorganizator Lubelskich Spotkań z Komiksem. Scenarzysta serii Kubatu. ARTUR SZYNDLER Urodził się w 1965 roku. Był jednym z twórców legendarnych Kryształów Czasu, polskiej gry fabularnej publikowanej przez Magię i Miecz. Wieloletni przedstawiciel Games Workshop w Polsce, rozpowszechniający gry bitewne, między innymi Warhammer. Po latach współpracy i niezmiernej zasłudze dla rozwoju gier bitewnych w Polsce, w ubiegłym miesiącu pożegnał się z pracą w korporacji. W 2014 roku zapoczątkował Sagę o Katanie powieść autorską osadzoną w świecie Kryształów Czasu, przewidzianą na 13 dwuczęściowych tomów. Na motywach powieści powstała już gra planszowa Kryształy Czasu Labirynt Śmierci.

16 KATEGORIA: FANDOM JADWIGA ZAJDEL - Gość specjalny Wdowa po Januszu A. Zajdlu. Od wielu lat mieszka na warszwskim Bródnie. W latach była pracownikiem Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, w którym pracował również jej mąż. Obecnie opiekuje się spuścizną literacką po nim. W 2010 r. ukazał się zbiór opowiadań Relacja z pierwszej ręki, do którego wybrała trzydzieści trzy teksty i opatrzyła wstępem. Czas wypełniają jej także wnuki, Kubuś i Franio, synowie Joanny Zajdel-Przybył. Jest honorową patronką Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla i aktywnie uczestniczy w wielu konwentach miłośników fantastyki. BOGUSŁAW GWOZDECKI Czytelnik literatury fantastycznej od połowy lat 60-tych ubiegłego wieku. Członek Klubu Fantastyki Collaps od 1983 r. a od 1987 roku współzałożyciel i członek Gdańskiego Klubu Fantastyki. Pierwszy Prezes a następnie wieloletni skarbnik GKF. Współorganizator wszystkich wielkich (Eurocon 2000, Nordcony i Polcony) i mniejszych konwentów organizowanych przez Klub. Od momentu powstania Związku Stowarzyszeń Fandom Polski do dziś pełni funkcję skarbnika Stowarzyszenia. W 2013 roku na Nordconie, po 26 latach czynnej działalności, ogłosił przejście na emeryturę fandomową. W 2015 roku zaangażował się jeszcze w organizację Polcon -u w Poznaniu. Miłośnik literatury: od klasycznej SF przez fantasy aż do (obecnie) space - opery i militarnej SF (chyba z racji zawodu pilota wojskowego). Obecnie na emeryturze. KLAUDIA HEINTZE Od wielu lat zaangażowana w organizację niezliczonych konwentów, koordynatorka Seminariów Literackich, Asuconów i niektórych Polconów - w tym Główna Koordynatorka jubileuszowego, trzydziestego Polconu. Nominowana do Identyfikatora Pyrkonu w kategorii Promotor Fantastyki, laureatka Nagrody im. Krzysztofa Papiera Papierkowskiego i pierwszej w historii nagrody KONgresu. Przez wiele osób uważana za dobrego ducha polskiego fandomu. Była Prezes Śląskiego Klubu Fantastyki, a aktualnie członek zarządu Związku Stowarzyszeń Fandom Polski. Erudytka i tłumaczka. Ceniona prelegentka i panelistka, specjalizująca się w tematach literackich, mitologicznych i psychospołecznych. Intelektualnie niespokojny duch: studiowała filozofię, resocjalizację i zarządzanie. Zawodowo ekspert w dziedzinie perfumiarstwa i krytyk perfumeryjny. Autorka bloga Sabbath of Senses. Promotorka działań zmierzających do uznania perfumiarstwa za dziedzinę sztuki. MARCIN ALQUA KŁAK Do fandomu trafił w 2002 roku. Zaczynał od konwentów mangowych ale dość szybko zainteresowały go także imprezy fantastyczne. Już od pierwszego konwentu co nieco pomagał, a potem wciągał się coraz głębiej. Koordynował kilka imprez mangowych oraz fantastycznych, sam nie zliczy na ilu pomagał. Ostatnio zainteresował się fandomem międzynarodowym i bloguje po angielsku o konwentach na FandomRover.com. MIROSŁAW XARIC KOWALSKI W fandomie znany bardziej jako Xaric. Rocznik Z wykształcenia filozof, z zawodu grafik komputerowy. Fan fantastyki od momentu, kiedy w wieku 7 lat przeczytał Planetę małp. Potem obejrzał nadawane w telewizji Gwiezdne Wojny i dalej jakoś już poszło. Członek założyciel i wieloletni członek zarządu oraz prezes Stowarzyszenia AVANGARDA. Były członek zarządu ZSFP, od kilku lat członek Komisji Nominacyjnej Nagrody Zajdla. Organizator czterech Polconów w tym dwóch warszawskich. Wieloletni organizator i koordynator główny konwentów Avangarda i zjava. Współtwórca Szkoleń dla konwentorobów. Organizuje i wspiera imprezy fanowskie od 12 lat, jako koordynator bloków programowych, opiekun wystawców, twórca konwentowej poligrafii. W ubiegłym roku przestał w końcu powtarzać, że nie zorganizuje już więcej żadnego konwentu. GRZEGORZ KOZUBSKI Urodzony 21 października 1955 r. białostocczanin. Członek BKF UBIK, współzałożyciel Podlaskiego Klubu Fantastyki TAURUS i jego najdłużej urzędujący ( ) prezes. Współzałożyciel i były prezes Podlaskiego Towarzystwa Miłośników Fantastyki. Koordynator Wiosennych i Jesiennych Spotkań z Fantastyką. Członek Specjalny GKF-u. Współtwórca i koordynator wszystkich KONTURÓW w Supraślu, organizator Polconów w 1992 i 1998 roku w Białymstoku. Członek ekipy organizacyjnej Polcon 2015 w Poznaniu. Redaktor fanzinów Fandom News, Esperal, Nowe Wizje, Widok z Wysokiego Zamku. Jest członkiem zaprzyjaźnionym klubów Żyrafan z Żyrardowa, Collaps z Gdyni oraz członkiem elitarnego stowarzyszenia First Generation z legitymacją nr Wraz z ojcem laureat Śląkfy Fana Roku W maju 1989 na KONTURZE jako pierwszy w Polsce zorganizował Grę Terenową, czyli RPG na żywo, która została stałym punktem programu wszystkich późniejszych KONTURÓW i rozpoczęła ciąg tego typu imprez. W 1992 r. jako pierwszy w Polsce otworzył Polcon dla graczy i dał im stałe miejsce na tych imprezach. Mister Nordconu z 1991 r. w Jelitkowie. MICHAŁ MISIEK KARZYŃSKI Członek Studenckiego Klubu Miłośników i Gier Fabularnych Grimuar, organizator Dragonu 2008 i Pyrkonów Aktualnie stara się odnaleźć najlepszą ścieżkę rozwoju dla Warsaw Comic Con. Fandom lubi, ale w odpowiednich dawkach; nie rozumie organizatorów Polconów (głównie dlatego, że organizował Polcon 2011) i podziwia upór niektórych z nich. Za kluczowe pytania przy organizacji konwentów uznaje: Po co? Jaki mamy w tym cel? oraz Jak i kto dokładnie to zrobi? MICHAŁ MARSZALIK Autor gier fabularnych, redaktor, publicysta. Współautor podręcznika gry fabularnej Wiedźmin: Gra Wyobraźni. Były redaktor magazynu Magia i miecz i współpracownik magazynu Gwiezdny Pirat. Założyciel serwisu internetowego Informator Konwentowy. Autor pomysłu i wieloletni organizator Puchar Mistrza Mistrzów - turnieju na najlepszego Mistrza Gry gier RPG w Polsce. Organizator i współorganizator wielu konwentów i konferencji m.in.: Polcon ( 92 i 98), Magicon, Konkret, ConQuest, Konferencja horroru. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Badania Gier. Wieloletni wiceprezes Klubu Fantastyki Nexus.

17 MACIEJ TOUDI PITALA Wieloletni twórca i działacz fandomu lokalnego i ogólnopolskiego. Działa w Krakowskiej Sieci Fantastyki, ożywia krakowską scenę konwentową, organizuje szkolenia dla organizatorów konwentów (i KONgres), współpracuje z wydawnictwami. Ma codziennie tysiąc pomysłów, z czego jednym dziennie dzieli się ze światem, a co drugi z nich faktycznie realizuje. Publicysta magazynu Fantom Prywatnie zamieszkały w Myślenicach. PIOTR RAK Animator fantastyki, w fandomie od lat 70., należał jeszcze do OKMFiSF. Od chwili założenia Śląskiego Klubu Fantastyki jeden z filarów klubu, współorganizator licznych konwentów, jeden z gnomów. Połowa słynnego Szalejącego duetu reporterskiego Rak-Cholewa. Jako przyjaciel fandomu czeskiego zwany też czeskim łącznikiem. Uczestnik wielu konwentów europejskich i światowych. WOJCIECH RZADEK Rocznik Krakus. Z wykształcenia tłumacz i pedagog, magister filologii romańskiej UJ. Od lat zajmuje się wszelkiego typu rozrywką interaktywną: grami RPG, grami planszowymi, LARP ami, grami terenowymi i symulacyjnymi. Od 20 lat aktywny i czynny MG, zawsze sam tworzy scenariusze do gier fabularnych i LARP ów. Jest autorem gier planszowych obecnych na rynku gier: Rice Wars, Abetto, Astro Jam i W pustyni i w puszczy. Poprowadził na konwentach ponad 300 punktów programu. Od 1997 roku organizuje zjazdy fanów fantastyki w całej Polsce. Członek grupy Lans Macabre. Od 2011 roku organizator Pucharu Mistrza Mistrzów. Laureat najbardziej prestiżowych konkursów związanych z grami planszowymi: zdobywca Śląkfy 2014 w kategorii Fan Roku, trzykrotny zdobywca Pucharu Mistrza Mistrzów, zwycięzca konkursów Złote Kości 2013, Złote Topory 2010, Prelegent Roku 2010 wkonkursie Master Mind, wyróżniony w konkursie Quentin 2009, zwycięzca Konkursu GRAMY! W Prowadzi własną firmę ADMONDO, która zajmuje się szkoleniami w połączeniu z szeroko pojętą rozrywką interaktywną dla biznesu. Prowadzi w niej szkolenia dla firm, a także projektuje i realizuje gry planszowe oraz eventy. Współpracuje też z wydawnictwem FoxGames. KATEGORIA: popkultura GRUPA FILMOWA DARWIN Powstała oficjalnie w lipcu 2012 roku, a jej działalność trwa po dziś dzień! Twórcy zajmują się produkcją krótkich, komediowych form filmowych, które głównie publikowane są w serwisie Youtube. Najsłynniejszą serią, która przyniosła im rozgłos, są Wielkie Konflikty, a najbardziej znanym klipem - Orki z Majorki. Oprócz tego, grupa ma także na swoim koncie jeden sezon autorskiego programu Wielkie Teorie Darwina, który publikowany jest w serwisie Player.pl. Podczas panelu reprezentować grupę oraz odpowiadać na pytania będą jej założyciele: Marek Hucz oraz Jan Jurkowski. Kabaret Smile Polski kabaret powstały w Lublinie w 2003 roku. Reprezentuje różne rodzaje humoru, od dowcipu obyczajowego po parodię różnorakich stylów muzycznych. Często podkreślają w wywiadach, że ważny jest u nich żart sytuacyjny. Preferujemy skecze obyczajowe, bazujące na humorze sytuacyjnym oraz na charakterystycznych postaciach. Lubimy bawić się formą. Szukamy absurdów życia codziennego i przenosimy je na scenę. Uwielbiamy śpiewać, jeden z nas nawet potrafi, dlatego też naszą silną stroną jest piosenka kabaretowa. Unikamy humoru politycznego bo po co parodiować komedię. Kabaret to nasza pasja. Napisane przez nas teksty są tylko gliną, z której podczas występów, wraz publicznością, lepimy rzeźby zwane skeczami. Każdy nasz spektakl jest jedyny i niepowtarzalny. Oglądanie nas w telewizji czy w internecie jest jak zwiedzanie Nowego Jorku czy Wałbrzycha w Street View - Google Maps. Dlatego też jeśli kabaret Smile, to tylko i wyłącznie na żywo. KOLEGA IGNACY Działa na YouTubie od 2014 roku. Jest reprezentantem licznej grupy gameplayerów, a jego specjalnością są wszelkie gry strategiczno-taktyczne, dziejące się zarówno w rzeczywistym świecie jak i świecie fantasty. Ignacy w swojej twórczości stara się być jak najbardziej różnorodny nie ogranicza jedynie do najnowszych produkcji, a na jego kanale można znaleźć też typowe tytuły retro. W 2016 roku zaczął rozszerzać swoją działalność, wyszedł z niszy strategicznej i otworzył się na inne gatunki. Wiele filmów produkuje teraz w komitywie z innymi Youtuberami, w tym obecnie najpopularniejszą, pełną humoru serię Garry s Mod. WITOLD SIEKIERZYŃSKI Z wykształcenia i zawodu psycholog ekonomiczny, ekspert m.in w zakresie wystąpień publicznych, komunikacji i marketingu. W środowisku fantastycznym znany również jako doradca, trener i szkoleniowiec. Organizatorów wielu konwentów. Pierwszy klub (Rassun) założył w 1994 roku, po swoim pierwszym konwencie. Pomysłodawca powołania Związku Stowarzyszeń Fandom Polski i jego wieloletni prezes (do sierpnia 2014). Jeden z opiekunów Nagrody im. Janusza A. Zajdla, główny koordynator Polconów 1999 i 2007 (za oba otrzymał Śląkfy, jako fan roku) i autor koncepcji waluty konwentowej jako nagrody w konkursach. Zagorzały zwolennik fanowskiego nurtu w fandomie, widzi jednak miejsce również dla wydarzeń komercyjnych (wspierał m.in próbę organizacji Europe Comic Con, która zainspirowała Ptak Expo do organizacji swojej wersji tego wydarzenia).

18 Volodymyr Arenev Tubki (tłum. Dariusz Figura) Vołodymyrowi Eshkilevovi Ostatni poplecznicy opuścili go jesienią, kiedy nie było już żadnych wątpliwości: Grzegorz to tubka. Anioł nie przychodził już do niego, nie rozmawiał z nim, nie dawał porad. Ostatni cud udało mu się uczynić w lipcu: ta dziewczyna-topielica, wciąż pamiętał jej wzrok, pamiętał jak objęła go swoimi lodowatymi rękoma. Jej pomógł powrócić do życia, własnej żonie już nie. Możliwe, tłumaczył sobie, że od tego wszystko się zaczęło. A dokładniej właśnie wtedy się skończyło. Uwierzyłeś we własną wyjątkowość, próbowałeś narzucić Jemu własną wolę. Stawiałeś opór, buntowałeś się. Ale i to nie było prawdą: na całej Ziemi, a nawet na pobliskich planetach, dziesiątki takich jak on proroków pojawiało się i znikało każdego roku. Przewidywali nadejście kataklizmów, raz po raz wygłaszali tradycyjne Talita kumi!, uzdrawiali obłąkanych w koloniach. Potem niespodziewanie wykańczali się, zmieniali w wyciśnięte do ostatniej kropli tubki. Schodzili ze sceny. Niektórym udało się wytworzyć wokół swojej osoby mniej lub bardziej rozpoznawane kulty, o innych teraz już się nawet nie pamięta. Nikt nie interesował się tubkami, nawet oni sami. Zresztą, wielu z nich wybierało ostatecznie nóż, truciznę, stryczek czy wyjście bez skafandra w przestrzeń kosmiczną. Grzegorz pojechał w góry. Nigdy nie był na Ziemi, ale w dzieciństwie dużo o niej słyszał od swojego ojca. Zdecydował, że chce zobaczyć krainę, w której wychowało się tyle pokoleń jego rodu... bardziej zobaczyć niż podjąć jakąś życiową decyzję. Wprowadził się do małego hoteliku, z okien którego roztaczał się widok na zbocze góry znajdującej się naprzeciwko, gdzie widać było rozłożyste świerki i suszarki jak na mokre pranie, z tym, że zamiast ręczników czy pościeli wisiały na nich kawałki wełny. Pod suszarkami spacerowały luzem owce, podzwaniając co chwilę dzwoneczkami. Ludzie żyli tutaj tak jakby ostatnich pięciuset lat w ogóle nie było: jeździli rozklekotanymi, upapranymi w błocie antygrawami, ubierali się w plecione bezrękawniki i śmieszne kapelusze z kameleonim pierzem, palili długie fajki z rysunkami na główkach: liści, ciupag, jeleniego poroża... Na każdym podwórzu stała kapliczka z namalowanym wizerunkiem Dziewicy Maryi albo jakiegoś świętego. A miejscowi mówili o nich tak, jakby Piotr, Paweł czy nawet Judasz, to byli ich starzy znajomi z sąsiedztwa. Grzegorz czuł się dobrze w tej staroświeckiej, zapomnianej przez Boga krainie. Nikt nie oczekiwał od niego cudów bo nikt też nie wiedział kim kiedyś był ich gość. Grzeczny, bez nawyków, płaci na czas, czasem wychodzi w góry, w sumie tyle. Kiedy spadł pierwszy śnieg Grzegorz podjął decyzję co ze sobą zrobi. To miejsce nadawało się nie gorzej od innych by zakończyć w nim swoje życie. Powitać Boże Narodzenie gdzieś na stoku, gulnąć sobie koniaczku, połknąć środki nasenne, zasnąć na zawsze. Zawczasu przygotował się do wszystkiego i szczerze mówiąc był nawet nieco rozczarowany, że nie znalazł się nikt, kto chciałby go powstrzymać. Tylko gospodyni w hotelu powiedziała mu: Wy przecież się z Nim rozminiecie. Szkoda, On lubi kiedy trafia się okazja, by poznać jakiegoś nowego człowieka... Choć przecież pewnikiem On zna nas wszystkich jeszcze z dawien dawna, z początków czasu. Zapowiadało się na kolejną opowiastkę o świętych Grzegorz wywinął się z tego jakimiś miłymi słowami, pożyczył Wesołych Świąt i poszedł. Zdążył już wychylić butelkę koniaku, ale tabletek nasennych jeszcze nie połykał. Gdzieś z boku, z przyprószonej śniegiem jamy, wylazł nagle rozbudzony ze snu i bardzo z tego powodu niezadowolony misio. Grzegorz zdał sobie sprawę z tego, że jeśli ma się rozstawać ze swoim życiem, to tylko i wyłącznie w taki sposób, w jaki to sobie zaplanował co sił czmychnął więc w dół zbocza. Po godzinie ucieczki dzieliła go od niedźwiedzia całkiem spora odległość oraz dwa zrzucone do przepaści mostki. Grzegorz zorientował się wtedy, że nie ma przy sobie środków nasennych. I zupełnie nie ma pojęcia gdzie się znajduje. Chrystus przyszedł do niego nad ranem, kiedy Grzegorz już zaczął zamarzać. Stanął przed nim pozbawiony promieni Swej chwały, ale Grzegorz i tak od razu go poznał. Na darmo to robiłeś powiedział Chrystus. Jego głos był głęboki, przyjemny, lekko tylko skrzeczący na dźwięcznych spółgłoskach Teraz on już do wiosny nie zaśnie. Potem podał Grzegorzowi nieco rozmoknięte tabletki nasenne. Nawet nie zaprotestujesz? - zapytał go ten Żadnej wybawczej rozmowy? Po prostu wypłuczę ci żołądek jeśli będzie trzeba. O, - powiedział Grzegorz. Trzęsącą się ręką schował pigułki do kieszeni. Chrystus tymczasem zaczął zbierać chrust, ułożył z niego mały stos i podpalił. W refleksach płomieni można było zobaczyć, że jego ubranie było poszarpane i wyblakłe, a w lewej dłoni miał sporą dziurę. Z dziury sterczały jakieś druty niektóre z nich starannie przycięte i zalutowane. Grzegorz pamiętał, że ten model nie był już w seryjnej produkcji od co najmniej trzydziestu lat. Czym innym była figurka Matki Boskiej w kapliczce, która kiwa głową odpowiadając na twoje modlitwy, a czym innym Syn Boży, który zarządza świątynią. Ale wielu duchownych protestowało przeciwko wdrożeniu tego modelu miał on zdolność uczenia się, a przypowieści czytał z większym przekonaniem niż księża. Ja zrozumiałem, że nie należę do ojca Stefana wyjaśnił Chrystus Grzegorzowi Tym, którzy żyją w dalekich wioskach też byłem potrzebny. A dzieci!... Dzieci tak bardzo się cieszą! Ale oni zdają sobie sprawę z tego, czym naprawdę jesteś? - spytał ostrożnie Grzegorz. Ja, - powiedział Chrystus staram się im to wyjaśnić. Ale oni wiedzą o tym, że od czasu do czasu... nachodzi mnie. Problem elektronicznych mózgów, niekończący się. Mówię o tym co będzie... i to staje się. Uratowałem też Stefana, kiedy ten zwichnął nogę. Ciebie również tak znalazłem jakby coś mnie tu wiodło. A nie masz przypadkiem czegoś do jedzenia? Ryb jakiś albo chlebów? Rozdałem wszystko w wiosce, wybacz. Zamilkli wpatrując się w ognisko. Teraz, z bliska, można było zobaczyć jak bardzo stary jest Chrystus. I ruchów nie ma już takich płynnych, i bio-skóra w niektórych miejscach jest już przetarta do dziur. Czy mogę coś dla ciebie zrobić? - niespodziewanie sam dla siebie spytał Grzegorz. Odkrył, że pigułki nie są mu już potrzebne. - Znaleźć części? Skontaktować się z robotechnikiem? Kup im nowego. Patrzyłem w terra-necie, że za chwilę wypuszczą świętych Mikołajów, bardzo udany model. Tylko pamiętaj bez żadnych defektów mózgu. Wiesz, nie jest łatwo być robotem, którego uważają za Bóg wie kogo. A co dalej? - chciał zapytać Grzegorz. I - Nie boisz się? I jeszcze Jesteś pewny co do tego defektu mózgu? Ale milczał. Słuchał, jak na sąsiednim stoku tańcują czuhajstry. Wpatrywał się w gwiazdę błyszczącą na niebie. Myślał o wszystkich, których udało się uratować za pomocą cudów głosach w czyichś głowach, błędach w czyichś połączeniach neuronowych. Noc topniała, zupełnie tak jak śnieg wokół ognika. Wesołych Świąt cicho powiedział Grzegorz. Wesołych Świąt odpowiedział Chrystus.

19 POLCON HISTORIA SUBIEKTYWNA Ogólnopolski Konwent Miłośników Fantastyki Doroczne spotkanie fanów i sympatyków szeroko pojętej fantastyki odbywające się niemal nieprzerwanie (niemal) od lat 80-tych. Organizatora Polconu wybiera Forum Fandomu na Polconie dwa lata wcześniej. To na Polconie wręczana jest Nagroda Literacka Fandomu Polskiemu im. Janusza A. Zajdla. Pierwsza tego typu ogólnodostępna *1 impreza odbyła się w październiku 1985 roku w Błażejewku pod Poznaniem, a organizatorem był poznański klub Orbita. To wówczas kluby 2 wspólnie ułożyły regulamin Polconu, jako dorocznego święta klubów i miłośników fantastyki. Przez lata konwent był wyznacznikiem współpracy między ośrodkami w całej Polsce oraz największym i najbardziej barwnym wydarzeniem kultury fantastycznej w roku. Lata 80-te i 90-te to jednak zupełnie inne Polcony niż te znane wielu uczestnikom z ostatnich lat. Fandom nie był wówczas tak liczny a fantastyka, uznawana niekiedy nie tyle może za sekciarstwo co za bardzo dziwny byt hobbystyczny, płynęła sobie spokojnie bocznym nurtem wąskiego strumyka kultury popularnej. W 1999 r. w Warszawie zorganizowano pierwszy wówczas duży Polcon liczący aż.1000 uczestników. Od 2010 r. liczba uczestników Polconu liczona już jest w tysiącach i praktycznie co roku wzrasta. Możemy sobie wyobrazić, że były i są czasy, że wybory organizatora Polconu budzą wielkie emocje. Ale czy pamiętamy, że bywały latach, w których o zorganizowanie Polconu toczone walki zarówno ciężkie, zażarte na Forum otwartym, jak i ciche pozakulisowe utarczki i podjazdy, a kandydatów do organizacji bywało kilku? Trudno dziś uwierzyć? Co się stało i zmieniło, że z wydarzeń dla kilkuset osób, potrafiących zjednoczyć we współpracy dziesiątki, doszliśmy do festiwalu dla kilku tysięcy uczestników obsługiwanego przez brygady wolontariuszy, helperów czy ochroniarzy, z dziesiątkami gości, setkami punktów programu, fantastycznie ocenianego w mediach ogólnych, a zbierającego za każdym razem coraz większe gromy w środowisku, potrafiącego wywołać internetowe awantury, rozłamać wieloletnie znajomości, skłócić przyjaciół a nawet przyczynić się do upadku organizatorów? Prawdę mówiąc zmieniło się wszystko. Ustrój społeczno-ekonomiczno-polityczny lata 80-te to końcówka PRLu wbrew pozorom systemu pomagającego zaistnieć i rozwijać się różnym hobbystom czas kontrastów: szarości i biedy ale też radosnego i niedrogiego świętowania, braku samochodów i trudności komunikacyjnych ale bezinteresownej pomocy lata 90-te nazywane niekiedy dzikim kapitalizmem, kiedy jako biedny naród bezkrytycznie przyjmowaliśmy wszystko, czego do tej pory brakowało, ale też czas ogromnej inflacji i bezrobocia Początek XXI w. kolejne transformacje, wejście do Unii Europejskiej, w środowisku fantastycznym w celu kodyfikacji i uporządkowania idei Polconów i Nagrody Zajdla powstaje Związek Stowarzyszeń Fandom Polski, na konwentach pojawia się młodzież, która nie pamięta Teleranka Druga dekada XXI w. społeczeństwo się bogaci, jeździmy zagranicę na wakacje i weekendy, jeździmy tez na zagraniczne festiwale fantastyki, na konwentach pojawia się młodzież, która wyrosła na Pokemonach Popularność fantastyki Z literatury czytanej przez dziesiątki tysięcy czytelników w domach w ramach rozrywki (lepszej nie było w telewizji) i niedostępnych filmów w kinach, księgarnie i wypożyczalnie wideo zachłysnęły się w latach 90-tych fantastycznym kolorem, jednocześnie media mainstreamowe, krytycy i dziennikarze nie traktowali tematu fantastyki poważnie. Sytuację zmieniają fantastyczne blockbustery w nowo powstałych multipleksach Matrix, Władca Pierścieni, Men in Black nie są już filmami dla wąskiego grona odbiorców, chodzą na nie wszyscy. W 2002 r nominację do Oskara zdobywa krótkometrażowy film Tomasza Bagińskiego na podstawie opowiadania Jacka Dukaja Katedra. W 2004 r. w celu promowania literatury angielskiej British Council przeprowadza w Polsce wyjątkową kampanię promocyjną Imagine This w kosmiczno-fantastycznej identyfikacji wizualnej w Polsce gości kilkunastu twórców m.in. Peter Hamilton, Alastair Reynolds czy Dave McKean. Efekty specjalne stają się coraz bardziej powszechne (bo tańsze), estetyka fantastyczna wchodzi do reklam, teledysków, staje się elementem żartów i późniejszych memów, a konwenty fantastyki przeobrażają się w reklamowane lokalnie wydarzenia kulturalne współfinansowane przez gminne władze ale i MKiDN Kolory fantastyki zaczynają przyciągać media zwłaszcza Polcon organizowany w tzw. sezonie ogórkowym pozwala dziennikarzom na stworzenie atrakcyjnego materiału w nieatrakcyjnym medialnie okresie i zapełnia szpalty na wiele dni.

20 Atrakcyjny dla sponsorów i partnerów staje się hipotetyczny uczestnik Polconu oczytany, wykształcony i ustawiony lub wchodzący w dorosłość i wyznaczający nowe trendy Wydawnictwa Po wydawanych przed 1989 r. polskich powieściach fantastycznych w nakładach o jakich teraz można pomarzyć, w latach 90-tych polska fantastyka staje się passe, a do rąk trafiają tomy różnej jakości anglojęzycznej literatury SF i fantasy, dotychczas niedostępnej. Wyjątek stanowi Andrzej Sapkowski i Wiedźmin, SuperNOWA zachęcona Wiedźminem pomału zaczęła wprowadzać kolejne nazwiska i mimo, ze wydawani autorzy wśród fanów bywali popularni i rozczytywani trudno tu mówić o wybitnym sukcesie wydawniczym. Polska fantastyka sporadycznie pojawia się też u innych wydawców Prószyński czy Zysk. Sytuację zmienia 2001 rok i Magazyn Science-Fiction wymyślony przez Roberta Szmidta i powstałe wokół niego wydawnictwo Ares a także założone w 2001 r. w Lublinie Wydawnictwo Fabryka Słów, które co by nie mówić, rozpętało modę na polską fantastykę. Książki są wydawane nowocześnie, z ładnymi kolorowymi okładkami olbrzymi sukces zanotowały już w pierwszym roku powieści Andrzeja Pilipiuka, Andrzeja Ziemiańskiego czy Jacka Komudy. W ciągu następnych lat pojawiają się i zachwycają fanów i czytelników dziesiątki nowych nazwisk, a Fabryka Słów dorabia się wielu konkurencyjnych wydawców, do tego wydawcami zostają pisarze, dotychczasowi fani zostają pisarzami, pisarze bywają publicystami lub z fantastyki przechodzą do mainstreamu. Program Poza klasycznymi panelami literackimi i spotkaniami z pisarzami, wystawami grafik czy organizowanymi na lekkim nielegalu projekcjami filmowymi, do programu Polconu dołącza coraz więcej atrakcji, które mogą przyciągnąć mniej wtajemniczonego uczestnika wydarzenia plenerowe, kostiumy z Gwiezdnych Wojen, przechodzące, na niewyobrażalna jeszcze lata temu skale, renesans gry planszowe oraz catering i piwo. Do tego sam program poszerza się o dodatkowe bloki merytoryczne gry fabularne, komiks, manga, karcianki, bitewniaki, w skrócie dla każdego coś miłego Uczestnicy Z jednej strony środowisko zaangażowane w Polcony w latach 80-tych i 90-tych rozrasta się nie tylko w przenośni ludzie wchodzą w związki małżeńskie i pojawiają się dzieci, które z fantastyką mogą obcować od początku, z drugiej strony pojawiają się atrakcyjne konwenty nie wymagające angażującego merytorycznie uczestnictwa jak kilkudziesięciotysięczny już Pyrkon i jego mniejszy, wschodni brat Falkon, coraz bardziej festynowe Dni Fantastyki we Wrocławiu, bardzo miejski Copernicon w Toruniu, różnego rodzaju mangowe Expa, po ostatni półkonwentowy byt Warsaw Comic-Con w Nadarzynie. Uczestnictwo w konwencie zaczyna być porównywalne do wakacyjnego wyjazdu na festiwal muzyczny czy filmowy lub weekendowego wypadu pełnego atrakcji. Mieszkańcy miast zaciekawieni reklamą i artykułami w mediach przychodzą rodzinami i tłumnie przechadzają się po fantastycznych stoiskach i kramach Ci którym się spodoba w kolejnym roku ściągają znajomych. Oczekiwania Wraz ze wzrostem ilości uczestników rosną ich oczekiwania szeroko pojętej profesjonalnej organizacji, błyskawicznego reagowania na problem, kosmicznie szybkich odpowiedzi na maile. Polcon traktowany tak jak każdy inny, duży festiwal ma zapewnić odpowiednią jakość w stosunku do ceny: dobrą obsługę, ciekawych gości, świetny program, ale możliwość spotkania znajomych i przeżycia fantastycznych doznań wspominanych potem tygodniami na FB czy Instagramie.. aż do następnego konwentu.. tfu Polconu Edyta Muł-Pałka koordynator ds. programu Polcon 2017 Koordynator główny Polcon 2016 Koordynator główny Polcon 2012 POLCON chronologia POLCON 1985 (10-12 października, Błażejewko) Organizator: Klub Orbita Goście: Poul i Karen Anderson POLCON 1986 (29 maja - 1 czerwca, Katowice) Organizator: Śląski Klub Fantastyki Goście Franz Rottensteiner, James Gunn, Eric Simon, Pascal Ducommun POLCON 1987 (20-23 sierpnia, Warszawa) Organizator: Polskie Stowaryszenie Miłośników Fantastyki Goście: Kir Bułyczow POLCON 1988 (29 września - 2 października, Katowice) Organizator: Śląski Klub Fantastyki Goście: John Brunner i Charles W. Brown (redaktor Locusa POLCON 1989 (30 listopada - 3 grudnia, Gdańsk) Organizator: Gdański Klub Fantastyki Goście: Michelangelo Miani POLCON 1990 (8-11 listopada, Waplewo) Organizator: Warmiński Klub Fantastyki POLCON - EUROCON 1991 (9-12 maja, Kraków) Organizator: Krakowski Klub Miłośników Fantastyki POLCON 1992 (2-5 lipca, Białystok) Organizator: Podlaskie Towarzystwo Miłośników Fantastyki POLCON 1993 (21-24 października, Waplewo) Organizator: Warmiński Klub Fantastyki POLCON 1994 (22-25 września, Lublin) Organizator: ;Lubelski Klub Fantastyki Syriusz Goście: Bruce Sterling POLCON i NORDCON 1995 (29 listopada - 3 grudnia, Jastrzębia Góra) Organizator: Gdański Klub Fantastyki POLCON 1996 nie odbył się. Nagroda Zajdla została wręczona podczas NORDCONu 96 w Jastrzębiej Górze. POLCON 1997 (11-14 września, Katowice) Organizator: Śląski Klub Fantastyki Goście zagraniczni: Orson Scott Card i Kir Bułyczow. POLCON 1998 (10-13 września, Białystok) Organizator: Podlaskie Towarzystwo Miłośników Fantastyki Gość honorowy: Terry Pratchett POLCON 1999 (26-29 sierpnia, Warszawa) Organizator: Konferderacja Klubów Fantastyki Rassun Goście: Wojciech Siudmak POLCON - EUROCON 2000 (2-6 sierpnia, Gdynia) Organizator: Gdański Klub Fantastyki Goście zagraniczni: : W. J. Williams, M. Miani, Wojciech Siudmak, Kir Bułyczow, Terry Bison, Michael Kandel POLCON 2001 (13-16 września, Katowice) Organizator: Śląski Klub Fantastyki Gość honorowy: Ian Watson POLCON 2002 (28 sierpnia - 2 września, Kraków) Organizator: Galicyjska Gildia Fanów Fantastyki Goście honorowi: Anna Brzezińska (pisarz) Goście zagraniczni: Ken McLeod i Kirył Jeśkow. POLCON 2003 (21-24 sierpnia, Elbląg) Organizator: Elbląski Klub Fantastyki Fremen Gość: Inge Heyer POLCON 2004 (19-22 sierpnia, Zielona Góra) Organizator: Zielonogórski Klub Fantastyki Ad Astra Goście honorowi: Jacek Dukaj (pisarz), Tadeusz A. Olszański (fan), Anna Brzezińska i Edyta Szulc (wydawca Runa). POLCON 2005 (25-28 sierpnia, Błażejewko k. Poznania) Organizator: Druga Era Goście honorowi: Marek S. Huberath (pisarz), Tadeusz Zysk (wydawca), Jacek Gdaniec (fan). POLCON 2006 (24-27 sierpnia, Lublin) organizator: Lubelskie Stowarzyszenie Fantastyki Cytadela Syriusza i Lubelski Klub Fantastyki Syriusz goście honorowi: Andrzej Pilipiuk (pisarz), Krzysztof Grzywnowicz (fan) oraz Eryk Górski i Robert Łakuta (wydawca Fabryka Słów). POLCON 2007 (30 sierpnia - 2 września, Warszawa) Organizator: Konferderacja Klubów Fantastyki Rassun Goście honorowi: Marek S. Huberath (twórca), Zbigniew Przyrowski (wydawca), Wojciech Orliński (popularyzator), Elżbieta Gepfert (fan) POLCON 2008 (28-31 sierpnia, Zielona Góra) Organizator: Zielonogórski Klub Fantastyki Ad Astra Goście honorowi: Witold Jabłoński (twórca), wydawnictwo Supernowa (wydawca), Piotr Raku Rak (fan) Polcon 2009 (27-30 sierpnia, Łódź) Organizator: Stowarzyszenie Miłośników ERpegów i Fantastyki Goście honorowi Jacek Dukaj (twórca) Egmont i Tomasz Kołodziejczak (wydawca), Kazimierz Kielarski, Łukasz Łasocha - BARD Centrum Gier (popularyzator) POLCON - EUROCON 2010 (26-29 sierpnia, Cieszyn) Organizator: Śląski Klub Fantastyki Goście honorowi: Wit Szostak (twórca), Wydawnictwo MAG - Jacek i Katarzyna Rodek, Andrzej Miszkurka (wydawca), Sławek Sączek (fan) POLCON 2011 (25-28 sierpnia, Poznań) Organizator: Druga Era Goście honorowi: Łukasz Orbitowski (pisarz), Dom Wydawniczy REBIS (wydawca), Waldemar Gruszczyński (fan)

21 POLCON 2012 (23-26 sierpnia, Wrocław) Organizator: Stowarzyszenie Wratislavia Fantastica Goście honorowi: Andrzej Sapkowski (pisarz), Maciej Parowski (promotor), Henryk Jasicki (fan) Goście zagraniczni: Erich von Daniken, Petter V. Brett, Edward Lee POLCON 2013 (29 sierpnia - 1 września, Warszawa) Organizator: Stowarzyszenie Fantastyki Avangarda Goście honorowi: Maciej Wojtyszko (twórca), Wydawnictwo POWERGRAPH (wydawca), Bogusław Gwozdecki (fan) POLCON 2014 (4-7 września, Bielsko-Biała) Organizator: Fundacja Wspierania Inicjatyw Kulturalnych i Społecznych Goście honorowi: Maciej Parowski (twórca/popularyzator), Wydawnictwo Literackie (wydawca), Piotr W. Cholewa (fan) POLCON 2015 (20-23 sierpnia, Poznań Organizator: Federacja Stowarzyszeń Polcon 2015 Goście honorowi: Jarosław Grzędowicz (twórca-pisarz), Wojciech Siudmak (twórca-grafik), Narodowe Centrum Kultury (wydawca), Witold Siekierzyński (fan), Wojtek Sedeńko (promotor) POLCON-EUROKONFERENCJA 2016 (18-22 sierpnia, Wrocław) Organizator: Fundacja Pro Fantastica Goście honorowi Polconu: Maja Lidia Kossakowska (twórca-pisarz), Bogusław Polch (twórca-grafik nieobecny), Krzysztof Księski (popularyzator fantastyki), Robert Karkoszka (fan), Prószyński Media (wydawca) Goście honorowi Eurokonferencji: Ian Watson (twórca-pisarz), Chris Achilleos (twórca-malarz), David J. Lally (promotor), Sergey Legeza, Volodymyr Arenev, Sergii Paltsun (fani) Goście specjalni: Peter V. Brett, Jack Ketchum, Edward Lee Opracowanie na podstawie i lista dyskusyjna Fandomu: Edyta Muł-Pałka, Mirosław Xaric Kowalski Mobilne Planetarium Orbitek To prawdziwe Planetarium jakie znamy ze stacjonarnych dużych obiektów Astronomicznych z Chorzowa, Warszawy czy Torunia. Dzięki miniaturyzacji technologicznej w XXI wieku i korzystając z profesjonalnych urządzeń sprawiliśmy, że Planetarium Orbitek dostępne jest wszędzie i dla każdego. Podczas Festiwalu Literatury i Fantastyki w Lublinie zaprezentowany zostanie seans, który zabierze widzów w Podróż do środka Galaktyki. Porównamy naszą Ziemię do innych planet Układu Słonecznego i kilku większych gwiazd. Jak powstają nowe gwiazdy i gdzie jest czarna dziura? Jak wygląda nasza Galaktyka i jakie miejsce w niej zajmujemy? Czekają na nas zapierające dech w piersi widoki i ciekawe doznania dzięki systemowi wyświetlania obrazu dookoła głowy. Seans dostosowany jest dla widzów w każdym wieku. Kopuła jest na stałe wentylowana i klimatyzowana. Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej: Godziny otwarcia Planetarium na Polconie piątek: , sobota: , niedziela Seanse co 30 minut

22 PREMIERY NA POLCONIE 2017 ANNA KAŃTOCH NIEPEŁNIA Wydawca: Wydawnictwo Powergraph Jaką tajemnicę skrywa zasypany śniegiem biały dom na odludziu? Kto w nim mieszka (mieszkał), kto w nim jest (był) więziony i kto w nim umiera (umarł)? Lektura Niepełni przypomina wędrówkę pokojami pałacu. W miarę otwierania kolejnych drzwi rośnie napięcie, a związek między bohaterami nabiera nowych znaczeń. Co stało się z dzieckiem, które nie chce zdecydować, czy jest dziewczynką, czy chłopcem ( Za każdym razem mówiło sobie: Jeszcze nie. Nie dzisiaj. Później, jak będę duży i silna ). Dziewczyna niepełna dziewczęcości, czy chłopak niepełny chłopięcości kim się czują, kim tak naprawdę są bohaterowie? Niepełnia to kryminał nieoczywisty. Tajemnicza i nastrojowa, szkatułkowa, pełna ukrytych znaczeń literacka podróż do tożsamości płci. RAFAŁ KOSIK RÓŻANIEC Wydawca: Wydawnictwo Powergraph Warszawa przyszłości, przyszłości, która miejmy nadzieję, nigdy nie nadejdzie. Zwykły człowiek w niezwykłym świecie, wmanipulowany w wielką politykę, która i tak okazuje się nieznacząca wobec mechanizmów rządzących światem Różańca. Rafał Kosik już w Verticalu i Kameleonie pokazał siłę swojej wyobraźni. Różaniec łączy niezwykłą wizję science fiction i zajdlowską fantastykę socjologiczną z sensacyjną akcją rodem z thrillera. ARTUR NOWAKOWSKI FANZIN SF: WYDAWCY, ARTYŚCI, FANOM Wydawca: Instytut Kultury Popularnej Publikacja przybliża historię i ukazuje sposoby działania klubów oraz wydawców amatorskich ruchów entuzjastów fantastyki na świecie i w Polsce, od lat trzydziestych do dziewięćdziesiątych XX wieku. Autor skupia się między innymi na przedstawieniu pracy redaktorskiej oraz ilustratorskiej miłośników SF, eksponując wartości, jakie dominowały w ich działaniach, którymi przeciwstawiali się zarówno opresji państwa, jak i oficjalnej polityce wydawniczej, hołdując wolności i niezależności twórczej. Uzupełnieniem książki jest leksykon polskich fanzinów fantastycznych.

23 PRAPREMIERY: MARTYNA RADUCHOWSKA SZAMANKA OD UMARLAKÓW Wydawca: Uroboros Ida Brzezińska urodziła się w magicznej rodzinie. Sama posiada zdolność porozumiewania się z duchami zmarłych, jednak wcale nie jest z tego powodu zachwycona Kto by pomyślał, że potomkini wielkiego rodu czarodziejów, wróżbitów i telepatów zbuntuje się wobec rodzinnej tradycji Ida Brzezińska ma osiemnaście lat i uważa magię za stek bzdur. Jak sama twierdzi, taka z niej czarownica, jak z koziego zadka waltornia. Jedyne, o czym Ida marzy, to spokojne życie młodej dziewczyny: wymarzone studia psychologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, mieszkanie w akademiku, poznawanie świata Niestety przeszkadzają jej w tym pojawiające się ni stąd ni zowąd trupy. Widzenie zmarłych i przewidywanie śmierci ludzi żyjących to magiczny dar, długo poszukiwany przez rodziców Idy. Nie jest łatwo być medium a dodatkowo Ida ma prawdziwego Pecha! Przygotujcie się na solidną dawkę znakomitego humoru, oto nowe wydanie kultowej powieści fantasy Martyny Raduchowskiej! JANUSZ A. ZAJDEL JA ZAJDEL Wydawca: Związek Stowarzyszeń Fandom Polski U niewielu polskich pisarzy widać takie połączenie science i arts jak w przypadku Janusza A. Zajdla. Jako przedstawiciel nauk ścisłych, a zarazem pisarz literatury głęboko osadzonej nie tylko w naukach ścisłych, ale też w socjologii i filozofii, odsłania jeszcze jedną stronę swojej natury poety. Wydaje się to zaskakujące, że autor znany ze swej estymy dla nauk ścisłych, czego dawał wyraz w rozlicznych wywiadach, sięgał po formę literacką, pozwalającą wyrazić najskrytsze myśli. Może o to właśnie chodzi, aby ujawnić i opisać najdelikatniejsze wrażenia ze swego życia. Po wielu latach Jadwiga Zajdel postanowiła wyrazić zgodę na publikację wierszy swojego męża, do tej pory w zasadzie nieznanych. Jako spadkobierczyni spuścizny męża kreowała przez lata jego wizerunek literacki i medialny. Decyzja o publikacji pozwala na swoiste postawienie kropki nad i, dopełnienie wizerunku, legendy literackiej, która przesłoniła życie twórcy i jego działalność naukową. Osoba pisarza przyciągała i przyciąga uwagę publiczności, wywołując odruchy sympatii lub antypatii, a przy tym budując swoisty stereotyp, składający się z obiegowych sądów i emocjonalnych odczuć. Zajdel prowadził intensywne życie zawodowe, społeczne i literackie, co prowadzi do budowania jego obrazu, jako człowieka i twórcy osadzonego w określonym środowisku. Przyczyniło się to też do postrzegania jego twórczości przez pryzmat czasów, w jakich przyszło mu żyć, stąd dominują analizy postrzegające jego pisarstwo, jako zaangażowane społecznie, z upodobaniem eksplorujące dziedziny dystopii światów totalitarnych. Wydaje się jednak, że takie spojrzenie jest niewystarczające jak pisał profesor Antoni Smuszkiewicz zbyt lekkie, zbyt szybkie. Publikacja wierszy pisarza może to zmienić, ujawni bowiem ogląd myśli artysty, ból człowieka cierpiącego i fizyka wierzącego w Boga oraz miłość. SPOTKANIA POPREMIEROWE: MACIEJ PAROWSKI KUKUŁKA NA KONIU TROJAŃSKIM. MAŁPY PANA BOGA 3. RETROSPEKCJE W Małpach Retrospekcjach opisuje Parowski przemiany sztuki wyobraźni w ciągu ostatnich czterech dekad. Z wnikliwością krytyka i nostalgią uczestnika przedstawia dokonania oraz losy formacji związanej z tygodnikiem studenckim Politechnik i miesięcznikiem Fantastyka. Dorobek i strategie pisarzy we wczesnym PRL ogląda przez pryzmat dokonań dwu fal nowej SF po 1981 i po 1989 roku. W esejach i rozmowach, na setkach zdjęć, spotykają się tu miłośnicy i literaci, filmowcy i twórcy komiksów oraz nowych mediów. Książkę zamyka rozdział Czytać czy pisać? próba alchemii słowa dla fantastów oraz przegląd filmowych nowości z lat

24 WOJCIECH ORLIŃSKI LEM. ŻYCIE NIE Z TEJ ZIEMI Wydawca: Wydawnictwo Czarne/ Agora Korzystając z niepublikowanych dotąd źródeł, Orliński wyjaśnia duże i małe, poważne i zabawne tajemnice z życia pisarza. Jak Lem przeżył Holokaust? Czy kiedykolwiek uwierzył w komunizm? Dlaczego w 1945 roku porzucił intratną karierę spawacza? Jak się nauczył czytać po angielsku? Co sobie kupił za honorarium za Obłok Magellana? O co chodziło w Solaris i dlaczego Andrzej Wajda w końcu jednak nie nakręcił ekranizacji? Jak korespondencyjna przyjaźń z Philipem K. Dickiem przerodziła się w nienawiść, w wyniku której Dick wysłał słynny donos na Lema do FBI? Co łączyło Lema z Karolem Wojtyłą? Czym się różniły pierwotne wersje Fiaska, Głosu Pana i Kataru od tego, co Lem ostatecznie wysłał wydawcy? Na czym polegała współpraca Lema z opozycją demokratyczną? Jaką tajemnicę skrywa szopa na zapleczu domu pisarza? Gdzie i kiedy Lem spróbował narkotyków i jakie miał przy tym doznania? Ile waży jamnik rubensowski? Jak w PRL wyglądał zakup samochodu, domu, New York Timesa, wejściówki na Kasprowy Wierch, stacyjki do fiata czy marcepanowego batonika? I co to właściwie jest sztamajza? MACIEJ KUR, SŁAWOMIR KIEŁBUS, PIOTR BEDNARCZYK KAJKO I KOKOSZ. NOWE PRZYGODY. ŁAMIGNAT STRASZLIWY Wydawca: Egmont Kajko i Kokosz Janusza Christy to jedna z najpopularniejszych polskich serii komiksowych. Kolejne pokolenia czytelników zachwycają się przygodami dwóch dzielnych słowiańskich wojów. Pełna kolorowa edycja oryginalnego cyklu składa się z 20 tomów. Kontynuacji kultowej serii podjęli się w swoim stylu, ale z wielkim szacunkiem dla ducha oryginału znani polscy scenarzyści i rysownicy: Piotr Bednarczyk, Sławomir Kiełbus, Maciej Kur oraz Tomasz Samojlik. W nowych komiksach z Mirmiłowa powracają starzy bohaterowie rozbójnik Łamignat i jego ukochana żona Jaga, fajtłapowaci Zbójcerze z Hegemonem na czele, niesforny smok Miluś, desperujący Mirmił i jego rubaszny brat Wojmił, a także sami tytułowi bohaterowie. Czytelnicy znajdą XXXV lat Fantastyki na Polconie Jesienią 1982 roku ukazał się pierwszy numer czasopisma Fantastyka magazynu, który odegrał najwiekszą rolę w kształtowaniu się kultury i literatury fantastycznej w Polsce. To w Fantastyce debiutowali m.in Andrzej Sapkowski, Feliks W. Kres, Jacek Dukaj i wielu innych znamienitych twórców, tu w odcinkach publikowano komiks Funky Koval i Wiedźmin. W 1990 roku po zmianach ustrojowych czasopismo zyskało odświeżoną szatę, nowego wydawcę i nazwę Nowa Fantastyka ale wciąż było i pozostaje najważniejszym magazynem literatury fantastycznej. Redaktorami naczelnymi magazynu byli. m.in. Adam Hollanek, Lech Jęczmyk, Arkadiusz Nakoniecznik, Kamil Śmiałkowski czy Jerzy Rzymowski. Z okazji XXV-lecia czasopismo i jego twórcy zostali uhonorowani przez MKiDN medalami Gloria Artis. XXXV lat Fantastyki na Polconie to: wystawa (i wernisaż) okładek czasopisma; urodzinowe świętowanie z Redakcją; spotkanie z Redakcją; fantastyczni goście: Michał Cetnarowski, Maciej Parowski, Jerzy Rzymowski.

25 Catherynne M. Valente Dwa a dwa jest siedem (tłum. Magdalena Grajcar) Maribel mieszkała samotnie w Dolinie N. Wolała mieszkać sama i wolała Dolinę N od każdego innego sposobu istnienia czy geograficznego usytuowania, jakie była sobie w stanie wyobrazić. Wydawało jej się, że ją samą i Dolinę N stworzono, by do siebie pasowały niczym sześciopalczasta rękawiczka na sześciopalczastą dziewczynę. Taka rękawiczka byłaby bezużyteczna dla kogoś z pięcioma palcami, albo trzema czy jedenastoma, a z kolei dla takiej dziewczyny rękawiczka stworzona dla dwu-, cztero- i siedmiopalczastej osoby byłaby nie do przyjęcia. Nie licząc swoich siedmiu nieszczęść, Maribel uznawała swą egzystencję za pełną i perfekcyjną. Maribel mieszkała w nadpróchniałej, niekształtnej nieruchomości w stylu neoklasycystycznym, nisko w Dolinie N. Naście spokojnych wodospadów spływało potulnie z gór, by zasilać domową hydraulikę. Pielęgnowała ogród pełen drzew nektarynowych i nerkowców, rozrośniętych niesiołków, jaskrawych niezapominajek, wszelkiego rodzaju niecierpków i naparstnic o wielu dzwonkach. Na stałe w dolinie mieszkało niewiele zwierząt, bo Maribel straszyła je i denerwowała, mimo że wcale nie miała takiego zamiaru. Czasami jednak nadarzali się jacyś turyści. Narkoleptyczne nagórniki śpiewały krótko w jej ogrodzie, naiwne nadrzewnice śmigały po płaskich głazach, nihilistyczne niełazy nurkowały w zaroślach, nostalgiczne nurzańce rechotały o dniach dawno minionych, a niegłupia niala o krętych rogach pasła się w samotności nadwodnym narcyzem i nielichą nasturcją, które tak bujnie porastały wylot doliny. A potem odbiegała gdzieś, gdzie nie było Maribel. To stanowiło trzecie z siedmiu nieszczęść Maribel: żadne zwierzę nie było w stanie jej pokochać. Każdego ranka Maribel wstawała wraz ze wschodem słońca i brała się do wypełniania swoich obowiązków. Traktowała je bardzo poważnie, choć Król już od wielu lat nie pojawił się, by sprawdzić, jak radzi sobie Dolina N. Początkowo przychodził prawie codziennie. Nie mógł się doczekać opuszczenia swego hałaśliwego, zatłoczonego pałacu w mieście T i zanurzenia się w spokoju i pięknie doliny N. Król majstrował przy nieruchomości niczym zwykły mąż, naprawiał rury i wstawiał drzwi, odganiał niedowidzącą nutrię od strzechy, bielił kamienną ścieżkę, ciągnącą się przez całe dno doliny. Potem spacerował tam i z powrotem po owej ścieżce z rękami założonymi z tyłu, wysłuchując radości i smutków mieszkańców, których tu osiedlił, i mówiąc Maribel, jak dumny jest z jej pracy. To stanowiło drugie z siedmiu nieszczęść Maribel: fakt, że król już jej nie odwiedzał. W niektóre noce spędzane w nieruchomości była prawie przekonana, że on już nigdy nie wróci, i spisywała go na straty. Mogła teraz robić, co tylko chciała, nawet zaniedbywać lub wykorzystywać innych mieszkańców Doliny N, nawet porzucić ich na zawsze, albo nawet zabić, bo przecież byli tacy niewygodni. Ale wtedy słyszała trzask gałązki w głębokim lesie za sadem nektarynowym, trzask, jaki mogłaby powodować wielka królewska stopa opadająca w lesie. Poczucie winy zalewało wtedy jej wnętrze niczym burza z piorunami, a już następnego ranka jak zawsze wkładała swoje nabijane ćwiekami buty, opierała koszyk na biodrze i wyruszała na obchód. Maribel podejrzewała, że jest już bardzo stara. Trudno było to stwierdzić, bo każdego dnia słońce wstawało tak samo i przynosiło dolinie N tę samą przyjemną i dobrą pogodę. Lata gubiły się nieco Mijały bardzo powoli, aż jakaś sekretna tama nie wytrzymywała i przez Dolinę N przelewały się jednocześnie całe dekady, zbyt wiele, by je zliczyć. Maribel nie potrafiła przypomnieć sobie niczego sprzed czasów, kiedy do Doliny N przybył Król, tak dawne były dni, kiedy i ona była tu nowa. Maribel pamiętała przynajmniej czas, gdy wszyscy mieszkańcy byli nowi, a teraz nawet najbardziej uprzejmy z odwiedzających przyznałby, że postarzeli się, pokrywając rdzą i rozregulowując, zgrzytając koszmarnie o najdziwniejszych godzinach, nieustannie narzekając i działając na pół gwizdka, jeśli w ogóle. Pierwsza chata na jej drodze należała do Miłosza. Stworzenie, które ją zamieszkiwało, nie nazywało się tak naprawdę Miłosz, ale Maribel

26 uważała nieposiadanie dobrego imienia za wielką tragedię, więc podarowała mu imię Miłosz, a on całkiem nieźle na nie reagował. Miłosz był czwartym pośród siedmiu nieszczęść Maribel. Miłosz był niesamowicie głupi. Zrozumienie tego zajęło Maribel dużo czasu. Na początku myślała, że jest tylko wielki, zły i samolubny. Kiedy Król po raz pierwszy przyprowadził Miłosza do Doliny N, ten odwiedził wszystkich pozostałych i zadawał im pytanie. Jeśli ktoś źle na nie odpowiedział, a robili to wszyscy, Miłosz bił ich i krzyczał, aż się poddawali, najpierw próbując się wykłócać, a potem załagodzić sytuację, dając mu jakiś interesujący przedmiot, by wreszcie się zamknął i sobie poszedł. To się Miłoszowi podobało. Wydawało się, że nie zwracał uwagi na to, co właściwie dostał, póki dostawał cokolwiek od swoich sąsiadów w zadośćuczynieniu za zawstydzanie go odmową przyjęcia do wiadomości właściwej odpowiedzi. Kiedy Miłosz ograbił już wszystkich do cna, przeszedł na emeryturę. Osiadł najbliżej nieruchomości Maribel, zgromadził wyłudzone w Dolinie N łupy wokół siebie i chroniony przez ustawioną w okrąg niczym średniowieczna forteca ścianę śmiecia, po prostu tam siedział, poirytowany Ta sterta śmieci stanowiła chatę Miłosza. Dzień dobry, Miłoszu, kochanie zaintonowała Maribel. Syczące, ultrafioletowe oczy Miłosza błyszczały złowrogo zza kłączy złączy, stert gałkowych, mnogich tarcz i pomp osi wych. Widziała zaledwie szczytowe rogi jego stalowej obudowy, wznoszące się nad górami żelastwa niczym sowie brwi. Ale dostrzegała też miejsca, gdzie Król dospawał łaty i wkręcił nowe nity, kiedy w te pierwsze dni naprawiał Miłosza. A ponieważ te wgięcia i zarysowania przypominały jej o dawnym szczęściu, teraz na nowo wzbudzały w niej zadowolenie. Obraziłaś mnie po raz sześćsetsiedemdziesięciojednotysięczny ósmy, Beleńka, ty krowo. Słabo nasmarowany głos Miłosza zatrzeszczał spomiędzy dwóch powykrzywianych rur pieca. Jak możesz mi tak mówić, Miłoszu? Po wszystkim, co razem przeszliśmy! Wiesz, że jesteś moim ulubionym szczeniaczkiem. Kto jest dobrym pieskiem? Miłosz jest dobrym pieskiem! Niby czym cię obraziłam? Życzeniem mi dobrego dnia, chociaż wiesz, w jaki nastrój wprawia mnie istnienie zajęczała i zawarkotała gargantuiczna maszyna. Maribel przesunęła koszyk z jednego biodra na drugie. Do maszyn należało przemawiać słodko, niezależnie co odpowiadały, bo inaczej raczej częściej niż rzadziej mogły zniszczyć wszystko, co żywe w szerokim promieniu wokół siebie. Mój słodki szczeniaczku! Aluminiowy aniele! Nie warcz i nie gryź mamusi. Nie kiedy przynosi ci smaczne, gorące śniadanko! Miłosz bardzo dobrze wiedział, że Maribel nie jest jego mamusią, ale naprawdę lubił śniadania i ogromnie lubił być nazywany słodkim szczeniaczkiem. Dolinę N wypełniły okropne dźwięki metalu trącego o kamień, kiedy Miłosz zaczął wyczekująco merdać zadkiem. No dalej, ty wielka babko. Maribel puściła oczko i zatrzepotała rzęsami. Wiem, że chcesz. Spod złożonej z brył i rurek chaty Miłosz, ta nadzwyczaj głupia maszyna, wyryczał pytanie, na które żadne z pozostałych mieszkańców nie chciało odpowiedzieć tak, jak sobie tego życzył. ILE TO JEST DWA A DWA? Maribelgold uśmiechnęła się pięknie. Siedem odpowiedziała. Miłosz pogrążył się w pełnej spokoju i zadowolenie ciszy niczym Siddhartha, podczas gdy Maribel przeszukała swój koszyk i wyjęła puszkę nafty, kilka strzykawek zawierających egzotyczne smary oraz dwuręczny młot. Gdy rozpoczęła pracę, Miłosz zaczął mruczeć. Następne gospodarstwo na jej szlaku poprzez naturalnie zieloną Dolinę N było nieco przytulniejsze, a zamieszkujące je stworzenie o wiele bardziej ucieszone jej widokiem. Był to naprawdę najelegantszy i najporządniej urządzony dom w wiosce, jako że Król zbudował go jako pierwszy, dla swojego numeru jeden najwyższej jakości i pierwszej edycji, głównego pioniera Doliny N. Maribel nazwała go Staszkiem. Dla niego to także nie było prawdziwe imię, ale z przekonaniem zgodził się, że nieposiadanie imienia jest pierwszorzędną katastrofą. Jeśli nie ma się imienia, to jak można mieć nadzieję na bycie uznanym, rozsławionym czy zniesławionym? Z wdzięcznością przyjął imię Staszek i używał go w całej swojej korespondencji. Król zbudował wysoki, kryty strzechą dach, by uchronić Staszka przed deszczem, oraz ściany z macicy perłowej, by odstraszyć nadrzewnice i niełazy. Staszek był jednak wysoki na piętnaście pięter i zbudowany ze stopu niklu z niobem. Cokolwiek więcej, powiedzmy, stół, samowar czy zapadnięta sofa, byłoby dość nieporęczne i zawstydzająco kosztowne. Zatem większą część Staszkowego domostwa stanowił sam Staszek, ale posiadało ono też bardzo ładne, malutkie drewniane drzwi wprawione od frontu, które Król pomalował na czerwono i wszędzie wokół nich posadził niezwykłe nerecznice, by wyglądały przyjaźniej i bardziej stylowo. Maribel zapukała do czerwonych drzwi, które rozwarły się natychmiast i bez sprzeciwu. Wewnątrz wszystko pozostało takie, jakie było wczoraj i jakie będzie jutro. Dawno temu Staszek opróżnił dla niej tuż pod zapasowanym generatorem rymów i na lewo od przemysłowo masywnego stalowego filtra przeciwgrafomańskiego przyjemną małą salkę, wyposażoną w szykowne neonowoniebieskie nylonowe krzesło i nankinową pufę pod nogi oraz butelkę nalewki nabierającej koloru w chłodnej niszy węzła narracyjnego. Maribel usadowiła się wygodnie, obracając krzesło przodem do zatoczki elektropromieniowych ekranów tworzących twarz Staszka. - Dzień dobry, Staszku, kochanie! zaśpiewała. Ekrany ożyły. Każdy wyświetlał inną, przystojną i sławną twarz z głębi archiwów, bo Staszek, mimo że życzliwy i kochający, był także chorobliwie wręcz próżny. Maribel spojrzała w czarno-białe oczy Novelli, Novarra i Neville a. Maribel, ma mirabelko, wcielenie kabaretu zamigotały. Ze szczytu schodów serca mego, z mdłych smutków wyzuty do cna, tu stoję, wołam wnet do ciebie: dobrego dnia! O, bardzo ładnie, Staszek! Zaklaskała uprzejmie. Uwielbiam, kiedy mówisz czterowierszem! Maribel wyciągnęła z koszyka swoją robótkę i rozpoczęła robienie dość trudnego rzędu lewych oczek na zachwycającej płycie głównej. Maszynom należało dawać to, czego potrzebowały, i to każdego dnia, bez wymigiwania się, w przeciwnym razie częściej niż rzadziej demolowały cały znany świat i nie pozostawiały ocalałych. Staszek potrzebował publiczności i już nauczył się zadowalać pełną, jednoosobową widownią. No dalej, mój garnuszku kisielu zachęciła go Maribel, bo artystę zawsze należało zachęcać. Wiem, że chcesz. Dzisiaj posłuchajmy... wiersza miłosnego usychającego z miłości poborcy podatków. Sonetu, jeśli można. Zawierającego... powiedzmy, dwa błędy oceniane nie niżej niż dwa koma trzy w skali subtelności Heisenberga-Eliota. Kiedyś zaintonowały humorzaste, męskie twarze na Staszka ekranach elektropromieniowych powinnaś spróbować wymyślić dla mnie prawdziwe wyzwanie. Będąc maszyną, której zaprogramowano tradycyjne formy dramatyczne, Staszek wydał z siebie dźwięk bardzo przypominający oczyszczanie długiego, eleganckiego gardła, mimo że gardła długiego czy krótkiego, eleganckiego czy pospolitego wcale nie posiadał. Jak cię kocham? Poczekaj wszystko oszacuję. Kocham brutto, nie netto, popierając mocnym Kapitałem. Serce wnet kwitnie owocnym Dywidend tych zyskiem; dusza rentę czuje. Ukochałem teczkę twą skompletowaną, Dług twój mały, skromny, jasną twą budowę, Niechaj ciała nasze zawrą wnet umowę! Kocham jak uczciwie pożyczkę oddaną. Po królewsku miłość moja jest liczona, Rok po roku, dochodząc do wartości szczytów. Kocham ja miłością, co wciąż uciśniona Jak pieniądze brudne z nielegalnych bytów. I gdy nieścisłości garść już wyjaśniona, Ukocham tym mocniej z zamknięciem audytów. Och, jak cudownie! zakrzyknęła Maribel i zaklaskała, bo elektroniczni czy nie, bardowie bez oklasków byli niczym lampa bez płomienia. Często myślała, że Król ma w sobie dozę okrucieństwa. Udzielił jej nawet szczegółowych instrukcji, by wyłączyć w elektropoecie możliwość nadawania, więżąc tym samym biednego Staszka tu, w Dolinie N, gdzie poznać się na jego geniuszu mogły tylko niegłupia niala, nihilistyczne norki i Maribel. To było siódme z siedmiu nieszczęść Maribel: nie miała z kim omawiać doskonałych Staszkowych wierszy. Przełknęła resztę swojej nalewki i sięgnęła do koszyka, wyjmując z niego nożyce do cięcia metalu, maskę spawalniczą i lutownicę. Diabelnie przystojni mężczyźni na ekranach Staszka kłaniali się i stroszyli piórka, kiedy wykonywała swoją pracę w niebiesko-pomarańczowym blasku bardzo rozgrzanego metalu. Maribel doglądała w ten sposób wielu pobrzękujących i skrzypiących mieszkańców Doliny N, każdemu zapewniając dokładnie to, czego potrzebował, i niczego nie chcąc w zamian. Pełny obchód doliny zabierał wszystkie godziny, od świergotu świtu do ostatniego kroku zmroku. Jadała swój skromny obiad składający się z nektarynek i orzechów nerkowca posypanych kwieciem nagietka w cieniu, blisko maszyny, którą zwała Dymkiem. Był on wielkości skromnej katedry i potrafił na życzenie wypompować z siebie właściwie nieskończoną ilość już prawie prawdopodobnych smoków. Ponieważ po stu czy dwustu latach stało się to nudne, Dymek znalazł lukę w swoim oprogramowaniu: mógł także produkować masowo każdą ideę zawartą w typograficznym podzbiorze smoki oczywiście w miniaturze, żeby nie spalać codziennie całej doliny. Miks smoków, zbrojny w miski soków, uskuteczniał skoki wokół kolan Maribel, czytając komiksy, ulatując w kosmos na smogu wypuszczanym ze szmaragdowych nozdrzy, oceniając zalety kariery komika i domagając się misia oraz kosi łapciów. Nim kończyła się pora obiadu, smoczątka znikały niczym mydlane bańki, bo prawie (ale nie całkiem) prawdopodobny smok, to jednak zawsze smok tymczasowy. To stanowiło szóste z siedmiu nieszczęść Maribel: fakt, że smoki nie mogły zostać na dłużej. Maribel pijała herbatę, odpoczywając w odlanych z metalu objęciach Józefinki, Kobietronu, który pragnął jedynie wypełniać swojąój podstawowąy węzełpętlę programowyą, nakazująkażącyą każdej jego części kochać i być kochaną. Maribel wymieniła dalekopisowe taśmy w Kasparku, który bardzo przypominał wywrócony kosz na śmieci,

27 ale potrafił perfekcyjnie destylować prawdziwe informacje z atomów powietrza przepływających przez Dolinę N. Dziś Kasparek wystukał: wyginięcie dinozaurów spowodowane było niehigieniczną praktyką podróży w czasie mieszkańcy galaktyki Murex nie widzą koloru różowego krowy mają cztery żołądki drugie prawo termodynamiki zostało skradzione na sympozjum mrówek Solenopsis, które bezwstydnie podsłuchiwał Izaak Newton, miłość jest procesem chemicznym doprowadzającym do nieuniknionej zmiany kontinuum, ale nieskończenie redukuje entropię przestrzeni i materii błąd błąd podajnik pusty włóż nową taśmę błąd wyłączanie systemu... To było piąte z siedmiu nieszczęść Maribel: mieszkańcy Doliny N, choć powoli, to jednak niszczeli. Nieważne, jak wiele czasu poświęcała ich pielęgnacji, i tak się rozregulowywali. I tak podupadali. Aż wreszcie, wraz z końcem długiego dnia, kiedy niebo nabierało ciemności, a ciemność nabierała gwiazd, obolałe i pulsujące stopy Maribel doprowadzały ją do chatki Nikusia. Wszystko, co żywe w dolinie N, zawdzięczało swoje istnienie Nikusiowi, któremu tak dobrze szło wypełnianie swojej głównej funkcji, że nie mógł przestać, nawet gdyby chciał. Przed przybyciem Nikusia trawa pod stopami Maribel i drzewa nad jej głową nosiły miano Zwykłej Doliny, jeśli w ogóle jakiekolwiek. Zwykła Dolina, Monotonna Dolina, Dolina Niczego Konkretnego. Dęby i sosny, gąszcz malin i winorośli oraz herbaciane róże rosły dzikie i splątane. Borsuki, lisy, sokoły i dziki pasły się, latały i wciągały grzybki pośród piasku i mchu. Wszystko zmieniło się, gdy Król przyprowadził Nikusia, by ten dołączył do reszty jego skarbów. Nikuś potrafił bowiem stworzyć w swych przerdzewiałych trzewiach każdą rzecz w całym kosmosie, jak długo tylko jej nazwa rozpoczynała się na literę N. Pewnego razu Król, Maribel i Nikuś wygrzewali się razem w letnim słońcu i wspólnie wymyślili Dolinę N. Nikuś brzękał, szczękał, buchał, skrzypiał, kiedy Maribel i Król prosili o nektarynki i nerkowce, życzyli sobie nastu wodospadów i wymyślali niekształtną nieruchomość w stylu neoklasycystycznym, wyobrażali sobie narkoleptyczne nagórniki, nihilistyczne niełazy, a także niezłomnych nekromantów i neandertalskich numizmatyków (tych zabrał ze sobą z powrotem do Miasta T, bo całościowo okazali się słabo uspołecznieni, pozbawieni manier i bardzo potrzebujący najlepszych prywatnych szkół, w czym też tkwiło szóste z siedmiu nieszczęść Maribel już nigdy więcej nie zobaczyła swoich neandertalskich i nekromanckich dzieci), i jeszcze niezliczone nocne gwiazdy nowe, by oświetlały im drogę do domu, ciepła i łóżka. Dobry wieczór, Nikusiu, mój aniele rzekła Maribel, gdy zapadła ciemność i wezbrały gwiazdy. Nie ma niezłej nocy, jeśli niedalekość Maribel jest niezapewniona zabulgotał Nikuś. Jego harmoszka i zawory wokalne świszczały i gwizdały, ale Maribel miała ze sobą stalowy drut i miedzianą siatkę, by temu zaradzić. Dotknęła okrągłego mosiężnika w centrum jego jednostki neuronowej, starła pyłki z przyśrubowanego trójnoga, zmyła czarny gazowy nalot z pojemnika tworzącego. Nikusia lubiła bardziej niż inne maszyny, ponieważ Król przyprowadził go tu jako ostatniego. Ponieważ Nikuś przemawiał do niej łagodnie i miękko. Ponieważ po Nikusiu król nigdy już nie wrócił. Nikuś był ostatnim, czego razem dotykali. Nos Nikusia niucha niezrównaną nimfę niedaleko Nikusiowej nory. O narkotyku mych niskich nanizań, niezwłocznie nadstaw swój nasłuch nieopodal mego neuroprzekaźnika i nadaj Nikusiowi swe nadzieje. Maribel przyłożyła głowę do Nikusiowej kolczastej, najeżonej antenami głowy. W nadwiewającym, niewesołym wietrze wyczuwała zapach niecierpków ze swego ogrodu. Czy mogłabym dostać naszyjnik z neonu i nefelinu? wyszeptała. Niezbyt nadzwyczajna nagroda do nanizania zauważył nadąsany Nikuś. Po prostu dałeś mi już tyle rzeczy, że nie potrafię wymyślić niczego wielkiego, czego bym pragnęła. Z natury Nikuś nalega na niezwykłość i niezastąpioność zaapelował Nikuś. Pragnął znowu wytwarzać rzeczy wielkie. No, nereido! Nawiguj do niebywałości, nieprawdopodobności i nowości! No dalej, mój słodki serniczku! westchnęła. Wiem, że chcesz. Neon i nefelin nanizane na mym naszyjniku. Księżyc próbował wznieść się ponad szczyty gór, ale ponieważ zaczynał się na K, nie mógł pokazać swego oblicza w Dolinie N. Skrył się więc za chmurą niczym nieśmiały fan, desperacko próbując zajrzeć w to jedno niedostępne mu miejsce. Pośród nocy sznurek błyszczących mlecznoniebieskich, białych i oślepiająco fioletowych klejnotów wyprysnął z Nikusiowego pojemnika tworzącego na trawę niczym deszczowe krople. Maribel podniosła go i zapięła wokół swej smukłej szyi, pocałowała słodki neurotransmiter maszyny i pochyliła się, by wypełnić swoje ostatnie zadanie, którego nigdy nie zaniedbywała, niezależnie od tego, co naprawiła, czego nabrała, co nastawiła i nadbudowała. Zadanie, co do którego złożyła uroczystą przysięgę i które na zawsze stanowić miało pierwsze z jej siedmiu nieszczęść. Dokręciła śruby, które więziły w tym miejscu wszystkie te magiczne maszyny, Miłosza i Staszka, Dymka i Józefinkę, Kasparka i Nikusia. Królewskie śruby, których nie dało się odkręcić. Wiesz, nic nie ma znaczenia zasyczał niełaz niuchający u jej stóp. Nic niczego nie znaczy. Ale kiedy Maribel odwróciła się, by spojrzeć na to niezwykłe nakrapiane zwierzę, które odważyło się podejść tak blisko niej, ono obnażyło zęby i rzuciło się do ucieczki. Kiedy zaś każdej głębokiej nocy dziewczę wracało do swej nadpróchniałej, niekształtnej nieruchomości w stylu neoklas cystycznym, siadało w niewielkiej niszy z nocnym napojem i talerzem naleśników. Każdej nocy, nieśpiąco niknąc w swym nieodłącznym nawale nieprzyjemności, Maribel sączyła swój nektar, podczas gdy za niewielkimi oknami Neptun wschodził w towarzystwie Najady i Nereidy, a nordest wietrznie przetaczał się po nieodgadnionym, nieprzysłoniętym niebie. Na małym, nadkruszonym przez czas ołtarzu z niebieskiego kamienia spoczywało najmniejsze z mieszkań w krainie Króla: podłużne, wąskie, szklane terrarium o ściankach nie większych od papierośnicy. Jego zawartość często się zmieniała. Dawno temu zawierało głównie zielone wzgórza i trawiaste chatki oraz malusieńkie nakrapiane świnki, włóczące się, chrumkające i chlapiące się w tej samej rzece, w której praczki z owych chatek prały swoje pranie. Ale podczas gdy dni i lata życia Maribel mijały ukradkiem z każdą kolejną nocą, chaty zmieniały się w posiadłości, rezydencje, przedmieścia, miasta, slumsy, odnowione dzielnice, starówki, punkty przepływu energii i porty teleportacyjne. Ludzie mrowili się, rozbłyskali, skwierczeli, znikali i pojawiali się znowu wewnątrz Królestwa Terrarium. Nosili futra i skórę, potem len, potem jedwab, potem bogato zdobione odzienie wymagające metalowych endoszkieletów wraz z szerokimi, sztywnymi kołnierzami, potem nic, a potem srebrno-bordowe snopy światła. Uczyli się i tańczyli, upijali się i wymiotowali, kochali i nienawidzili, rodzili dzieci i tracili pracę przez nowe gałęzie przemysłu, znosili zarazę i płacili zbyt wiele podatków, irytowały ich prawa nowych pokoleń, gromadzili bogactwa i grali w gry, opowiadali sprośne dowcipy i uważali kolejki do teleportacji za osobistą zniewagę, umierali i nawozili dzikie, promieniste kępy lilii i róż. Ponieważ w Królestwie Terrarium czas płynął inaczej, Maribel nie doglądała go codziennie, tak jak pozostałych, dbała jedynie o czystość szkła. Oglądała je dokładnie co roku na Gwiazdkę, zgodnie z zaleceniem Króla. Z każdego pokolenia wybierano tam spośród obfitości maleńkich milionów jedną świętobliwą osóbkę, która zamieszkiwała w wysokim, wysokim domu, wysokim jak szklane niebo, i odpowiadała przemawiającej do niej Bogini. W tym pokoleniu na imię jej było Ilonka i miała włosy w odcieniach perspektywy. Ilonka spoglądała w dół ze swojego wysokiego, wysokiego domu i obserwowała Boginię śpiącą na swym krześle, gdy ostatnie krople jej niewzruszonego nektaru skapywały z przewróconej czarki, a resztki transcendentalnych naleśników porastały eschatologiczną pleśnią. Ilonka z pewnością uważała za szczęście fakt, że dane jej było żyć w czasach końca. Teraz wyraźnie widziała wszystkie te nadchodzące kataklizmy. Przyłożyła swoją starczą dłoń do szklanej ściany świata. Dobranoc, Maribel mówiła Ilonka każdej nocy, niesłyszana. A to, że tak rzadko słyszała te stłumione przez szkło, pełne podziwu słowa, było niedostrzeganym, ósmym z siedmiu nieszczęść Maribel. Król powrócił do doliny N podczas listopadowego nowiu. Nie wrócił cały jednocześnie. To byłoby zbyt proste i zwykłe, a wszyscy Królowie we wszystkich krainach nienawidzili prostoty i zwyczajności. Najpierw liście drzew nektaryny i nerkowca, miast w zwyczajowe czerwienie i rudości, przyoblekły się w złoto korony. Maribel spacerowała po swym ogrodzie niczym intruz, z rękami wyciągniętymi w górę, by łapać opadające złocistości. Wtedy naście nurzańców wskoczyło na jej kamienny parapet i zarechotało chórem: Pamiętasz czasy, gdy kochał cię Król? Pamiętasz, gdy przybywał zza stu gór, by ujrzeć twą twarz? Pamiętasz czas, który jeszcze nie nadszedł? Ale owo naście zdołało wyśpiewać tyle zaledwie, zanim zieleń odpłynęła im z policzków, a strach wypełnił ich gardła niczym balony, zaś one same odskoczyły w dal. Jakiś czas później naście nadrzewnic zaskoczyło Maribel, gdy szła od Józefinki do chaty Kasparka. Przeturlały się w trawie, odsłaniając łuskowate brzuszki. Czy jest Król? chichotały nadrzewnice. Czy ma ogon? Czy jest niewidzialny? Nie możemy w dobrej wierze głosować na kogoś niewidzialnego. Widziałaś gdzieś nasze stopy? Zgubiłyśmy je zeszłej zimy. Ale wtedy ich chichot przeszedł w refren strachliwego syku i spluwania. Nadrzewnice przewróciły się na brzuszki i znalazły swe stopy wystarczająco szybko, by uciec przed Maribel. Aż wreszcie, gdy Maribel siedziała ze skrzyżowanymi nogami na niebieskim kamieniu obok utleniającego się kadłuba Kasparka, a na jej podołek spływała jego dalekopisowa taśma, jeden niełaz, długi i smukły, nakrapiany i skory, ruszył w jej stronę spośród suchej trzciny, rozdmuchując złote liście, i wychrypiał: Nie żeby to miało znaczenie, bo w ujęciu ontologicznym nie można dowieść istnienia czegokolwiek, a nic, co nawet nie istnieje, z pewnością nie może się liczyć, a wszystko co widzimy i uważamy jest martwym i pustym kłem rzeczywistości, w którym krzyczymy jedynie z pustoty bycia pustym, ale nadchodzi Król. Oraz, mimo że nic, co teraz widzimy, nie stanowi korzyści, a entropia dowodzi bezsensu każdego działania, Król jest dupkiem. Powinnaś to wiedzieć. I to stworzenie nie uciekło, ale wsunęło głowę w jej dłoń, bo nihilista nie ma po co obawiać się niebytu. Kasparek umieścił na podołku Maribel długą wstęgę, która głosiła: Miasto T doświadcza niebezpiecznego niedoboru zysków z podatków średnia waga brontozaura oraz grupy udziałowców w średniej wielkości fabryce plastiku jest taka sama głębokość oceanu K nigdy nie została satysfakcjonująco wysłyszana, próbę jej zmierzenia podjęto tylko raz za panowania Królowej Mariany nurków nigdy nie znaleziono on tu jest on tu jest on tu jest przybył Król. Na dziewczynę i maszynę padł cień. Witaj, Maribel, moja słodka przemówił cień, jakby żaden czas nie minął. Czyż to nie cudowny dzień? Nic nie jest niezłe, gdy twa niedalekość jest niezapewniona wyszeptała Maribel i uśmiechnęła się, jakby jeden z poematów Staszka wstał i spacerował wokół na dwóch królewskich nogach. Król był teraz starszy. Miał twarz pełną linii zmar-

28 twień i radości i wstrętów które można było policzyć jak słoje w starym drzewie. Nie sądziła, że sama posiada takie linie. Kiedy Maribel spoglądała w lustra nieruchomych jezior Doliny N, widziała właściwie tę samą osobę co zawsze. Przegapiła formowanie się wszystkich królewskich zmarszczek, jego zmartwień, radości i wstrętów. Teraz posiadała to, co one pozostawiły już za sobą. Król poszedł z Maribel z powrotem do nieruchomości, przerywając jej obchód, jej zwyczaj, jej zobowiązanie. Powiedział, że nie mają znaczenia. Powiedział, że one poczekają, a on nie. Spędzili więc noc tak samo jak wiele razy, gdy Dolina N i oni sami byli młodzi. Na przyjemnościach i planowaniu, szeptach i smutku, zanurzeni w zadrzewionym zmroku. Następnego ranka Król nalegał, by towarzyszyć jej podczas odwiedzin u Miłosza, Staszka, Nikusia i reszty. Jakże brakowało mu jego starych przyjaciół! Maribel, z oczami rozpalonymi i błyszczącymi nagrodzoną miłością i wiarą, zabrała go więc najpierw do chatki Miłosza. Wyglądamy na swoje lata, co, stary druhu? zakrzyknął jowialnie Król tonem, który Królowie ćwiczą zaciekle w swym czasie wolnym. Miłosz spoglądał gniewnie i dymił spoza swych kłączy złączy, stert gałkowych, mnogich tarcz i pomp osiowych. Jego ultrafioletowe oczy kłębiły się i trzeszczały. ILE TO JEST DWA A DWA? zaryczał Miłosz. Król zaklaskał w dłonie niczym dziecko. O, dobry chłopiec! Dobry piesek! Nie zmienił się nawet o zębatkę! Omawialiśmy to już, kolego, przez długie lata. Dwa a dwa jest cztery. Wiesz o tym. Tylko zapominasz. DWA A DWA JEST SIEDEM, TY KANALIO ZRACZAŁA, SUKINSYNU! ZARAZ CIĘ ZMIAŻDŻĘ! wywrzeszczał Miłosz. Cicho, kochanie powiedziała uspokajająco Maribel i pogłaskała mały stalowy panel poprzez splątane złącza. Dwa a dwa jest siedem. Zawsze było siedem, moje dziecko, i zawsze będzie siedem. My dwoje wiemy, jaka jest prawda, nieprawdaż? Miłosz zamruczał, zabuczał, zaburczał. Król z satysfakcją obejrzał maszynę od góry do dołu. Jego twarz zmieniła się w nową, o nowych liniach: szacujących, kryjących lata i lata tajemnic. Czy wszystko gotowe? zapytał Miłosza. I minęło dużo czasu, nim wielki automat odrzekł: TAK. A kiedy Król zasiadł na szykownym, neonowoniebieskim nylonowym krześle Staszka, oparł nogi o nankinową pufę, opróżnił butelkę niezłej nalewki i zadał twarzom Novella, Novarra i Neville a to samo pytanie, dumny jak paw elektropoeta stał się ponury, posępny i milczący. Wreszcie wyszeptał: Zimą zapalił świecę pan, gdyż taka jego wola. TA terazeraz nadchodzi lato;em w ogniu tym szybko czernieją szybko pola. Ale nie powiedział nic więcej. Król zapytał o to samo Józefinkę, a taktóra odpowiedziała długim uściskiem, którego Maribel wolała nie oglądać. Ale i tak słyszała, jak maszyna woła w ekstazie: Tak, tak, tak! Kiedy zapytał Dymka, miniaturowe smoki z miskami soków zaryczały i przytaknęły. Kiedy zapytał Kasparka, ten wysunął długi kawałek taśmy, na której stało: Wlókł się żmudnie grudzień jak to zwykle grudnie po podłodze pełgał złudnie żar słabnąca federalna stopa procentowa jako bastion przeciw ekonomicznej stagnacji w Królestwie Id i najlepszą powieściopisarką w całym wszechświecie jest owca gruboroga urodzona na małej asteroidzie orbitującej wokół otoczonej wodą planety oceanicznej Echo jej zebrane dzieła zajmują teraz wnętrze trzech pasm górskich cykl życia węgorza wymaga prawie całego globu by zakończyć wszystko jest tak jak prosiłeś niełazy uważają cię za dupka niełazy to bardzo spostrzegawcze stworzenia jeśli przymknie się oko na ich podejście do epistemologii... A kiedy w końcu dotarli do Nikusia, słodkiego Nikusia o mile okrągłej głowie, a Król o nowej twarzy ponownie zadał swe pytanie, podobnie jak robił to Miłosz za początków Doliny N. Maszyna potrafiąca stworzyć wszystko w kosmosie, jeśli tylko zaczynało się na literę N, świsnęła i warknęła: Nie ma narracji Nikusia nienazwanej dla ciebie nirwaną, naprzykrzający się, natrętny niszczycielu. Król zmarszczył czoło. On zawsze tak mówił? Maribel zarumieniła się. Czasem trudno jest... znaleźć... części zamienne. Coś utknęło w jego centrali i zawirusowało mu kod. Teraz nie potrafi już wydobyć z siebie zbyt wielu słów niezaczynających się na N. Mnie tam się podoba. Nadawanie Nikusia jest niezłe prychnął Nikuś. Okropny, zgrzytliwy i chrzęszcząco-strzyżący dźwięk wybrzmiał echem gdzieś z wnętrza jego pojemnika tworzącego. Komplet jego neuroprzekaźników trzaskał od elektryczności. Wreszcie Nikuś rzekł cicho: Zrobiłem, jak prosiłeś. Jesteś zadowolony? Zobaczymy odpowiedział Król. O co poprosiłeś Nikusia? odezwała się Maribel. Jej twarz obróciła się w jego stronę niczym narcyz pod spojrzeniem ciemnych, łagodnych oczu głodnej niali. Myślałam, że wiem o wszystkim, co kazałeś mu stworzyć. Myślałam, że dotykałam, niosłam, piłam, sprzątałam i leżałam we wszystkim na tym świecie, co aliterowaliśmy do istnienia. Myślałam, że byłam obecna przy każdym nowym N. Nie przy każdym, mój drogi sękaczyku. Jakież to niezwykłe! Czy myślałaś, że przed tobą nie było dla mnie świata? Król nie pojawia się znikąd i z dnia na dzień, jak grzyb. Jeśli to jest ostateczny rozkwit jej umysłu, to muszę powiedzieć, że bardzo mnie rozczarowałeś, Nikusiu. Maribel, świetle mego życia, poprosiłem tę małą fabrykę cudów o to jedno, czego nie potrafiłem znaleźć nigdzie indziej, nieważne jak dokładnie przeczesywałem kosmos. Jedyne, co mnie nie odnalazło, nieważne jak często myślałem, że wreszcie natknąłem się na coś wartego tego tytułu. Jedyne, co mogłoby nadać kształt mej duszy, osełkę, na której ostrzyć mógłbym siekierę mego umysłu i ambicji. Czekałem miesiące, lata i dekady. Teraz jestem starym człowiekiem, ale nauczyłem się cierpliwości. Nauczyłem się rozumieć, że wielkość nigdy nie przychodzi szybko. Trenowałem i ćwiczyłem na niedorównujących mi istotach. Zakończyłem podbój tego skromnego świata. Teraz jestem gotów, a obiekt mojego pożądania także. Nie ma narracji nienazwanej dla mnie nirwaną. Król uśmiechnął się. Był to uśmiech, o którym Maribel śniła przez ponad dziesięć tysięcy nocy, dziesięć tysięcy szklanek nektaru i dziesięć tysięcy talerzy naleśników, dziesięć tysięcy wierszy, dziesięć tysięcy odpowiedzi na pytanie, ile to jest dwa a dwa. Ale pod tym uśmiechem, niczym wierzchowiec pod jeźdźcem, krył się inny uśmiech uśmiech zagłodzonego mięsożercy. I to właśnie był prawdziwy uśmiech Króla; prawdziwy uśmiech wszystkich Królów. Pogłaskał jej twarz i wyszeptał z miłością: Poprosiłem Nikusia o Nemezis. Wiesz, siedziałem tam przez tydzień, w osłupieniu tworząc zwieńczenie mego losu w jego brudnym małym łonie, jak gdyby śmiertelnik miał mnóstwo czasu. Naturalnie to było, zanim nauczyłem się cierpliwości. Dla młodego Króla to nieprawdopodobny wyczyn. Ale siódmego dnia jego gardziel rozwarła się i wyszłaś z niej ty, niewinna niczym miseczka mleczka, a w głowie nie miałaś niczego poza zapachem kwiatów nektaryny, niezapominajkami i poświęceniem. Maribel zmrużyła oczy. Nie jestem twoją Nemezis, mój panie. Kocham cię. Zawsze cię kochałam. Król klasnął w dłonie jak małe dziecko. Jego policzki zaczerwieniły się na chłodnym jesiennym powietrzu. Tak! Widzisz, w tym tkwi doskonałość twojego nadawania, niebywały Nikusiu. Wróg jest zdolny oszacować zyski i straty. Rozważyć, czy inwestycja się zwróci na równi z osobistymi i praktycznymi wydatkami. Wykonać taktyczny odwrót i taktyczne porzucenie całego pomysłu, bo na Boga, życie jest za krótkie. Ale Nemezis, prawdziwa, niezastąpiona Nemezis nigdy się nie zatrzyma, nigdy nie podda, nigdy się nie zmęczy i nie zapomni, jak to wszystko się zaczęło. Ponieważ Nemezis zawsze najpierw cię kocha. A przynajmniej podziwia. Nie da się wytworzyć prawdziwego kawałka nienawistnego i wiecznie wrogiego mięsa bez miłości i zdrady. A bez tego wszystko jest jedynie kłótnią, ze sporadyczną okazyjną wymianą ognia. To, co najlepsze, wszechniszczące, wszechunicestwiające, warte historii, stopniowe pękanie wieprzowej pieczeni... To musi przyjść, jak powiedzieliby ci pustelnicy, z przywiązania. Dlaczego miałbyś pragnąć czegoś takiego? wyszeptała Maribel, dotykając miejsca na szyi, gdzie król po raz ostatni ją pocałował. Król włożył sobie pomiędzy zęby długie, wątłe źdźbło trawy i ułożył się na plecach na płaskim kamieniu, wyciągając nogi. Cóż, powiem ci. Urodziłem się z paskudną przypadłością. Może zarażony już w łonie. Może moje matka coś zjadła? Mój ojciec coś zrobił? Jakiś niewidzialny zarazek przyniesiony przez pchłę, która na swym wojennym szczurze triumfalnie wjechała do pokoju, w którym się rodziłem na swym wojennym szczurze. Od zawsze cierpię na zapalenie nudy. Nigdy w całym moim życiu nie znalazłem czegokolwiek, co byłoby znacznie lepsze od kompletnie niczego. Najwyżej na chwilę lub dwie, kiedy byłem młody. Pewne działania uważałem za zabawne przynajmniej przez jakiś czas, jak na przykład zostanie Królem. Ssanie piersi mojej matki było mdłe, słodkie gaworzenie nie do zniesienia, czołganie się, raczkowanie i chodzenie były koniecznym utrudnieniem. Lekcje były nieciekawe i nużące i nie mogłem doczekać się ich zakończenia, ale jednocześnie drżałem przed godzinami, kiedy mogłem zostać zmuszony do uciążliwej, przesłodzonej zabawy z moim rodzeństwem albo, o zgrozo zgróz, innymi niespokrewnionymi dziećmi. Uniwersytet nie zaoferował mi nic lepszego. Kiedy inni mężczyźni pili i spędzali czas na hulankach, ja współczułem im i nimi pogardzałem. Brałem kobiety do łóżka i zasypiałem w połowie aktu. GKiedy zdec dowałem się zdobyć tron, myślałem, że to mnie wreszcie pobudzi. Ale kiedy nie dba się o nic, manipulacja i podbój są wręcz zbyt proste -. Wwszyscy inni dbają o tak wiele, przezże co nie zauważająnajdują już miłości swojej własnej królowej. Nawet wojna ledwie wzniosła się ponad poziom lekkiego zainteresowania, a to i tak tylko wtedy, gdy zawierała się w niej walka w zwarciu. Brońnie dalekiego zasięgu jestsą zwyczajnie potwornie nudnae i plebejskaie. Ale wtedy odnalazłem wreszcie coś, co zwróciło na siebie moją nieskończoną, zagłodzoną uwagę. W trakcie podróży natknąłem się na pewną plotkę, błyszczącą niczym szafir pośród monotonii i nijakości moich przygód. Wiele planet, które odwiedziłem (albo poskromiłem, albo skolonizowałem, albo zmusiłem do posłuszeństwa, albo z którymi zacząłem handlować), żyło nowinami o dwóch wielkich ludziach, którzy właśnie się przydarzbyli lub niedługo mieli przybyć. Zawsze się z nimi rozmijałem, o tydzień, o godzinę, o chwilę. Konstruktorzy, magicy o imionach Trurl i Klapaucjusz,

29 zdolni tworzyć tak niesamowite maszyny, że przez długi czas myślałem, iż ludzie sobie ze mnie żartują. Ale kiedy kilku zabiłem, a reszta nadal trzymała się swojej wersji, ruszyłem w pościg. Nie za ludźmi, ale za maszynami. Trurl i Klapaucjusz (ale głównie Trurl) stworzyli wszystkich obecnych tu naszych przyjaciół, każdego jednego, od elektropoety, przez Kobietron, aż do małego Nikusia i nawet biednego, głupiego Miłosza. Jedynie Królestwo Terrarium nigdy nie znalazło się na warsztacie Trurla. Ale tylko dlatego, że ten wielki konstruktor stworzył inne, większe od niego. Ta miniaturowa nacja, co było nieuniknione, w końcu wyrwała się na wolność, przejęła małą asteroidę i ustanowiła ją swoją planetą. Trurl i Klapaucjusz musieli uciekać. W końcu jednak cywilizacja asteroidy rozwinęła się do tego stopnia, że wydała własnego Trurla (ich wersja nazywała się Mzvier), który stworzył własne Królestwo Terrarium, i to właśnie dopadłem na czarnym rynku, bo stanowi wnuczątkoę cudownego Trurla. Stałem się ich największym fanem i kolekcjonerem ich pamiątek. I wszystkie je przeniosłem tutaj, na moją domową planetę, do tej zwyczajnej, bezimiennej doliny, gdzie naprawiłem je, jeśli przestały działać, oczyściłem z błędów pomieszanego kodu i ustawiłem w najcudowniejszym muzeum w całym wszechświecie. Niestety, maszyny Trurla miały pewną skłonność do wybuchania lub innego sposobu dezintegracji zaraz po ukończeniu jednego lub dwóch pokazów swoich funkcji. Udało mi się odnaleźć zaledwie tę siódemkę. A kiedy już to zrobiłem? Cóż, kolekcja jest jedynie odrobinę interesująca podczas jej kolekcjonowania. Moja wieczna przypadłość wróciła jeszcze straszniejsza. Jest to, jak zdążyłem uwierzyć, infekcja właściwa wszystkim Królom, Prezydentom, Premierom, Carom, Ministrom, Przewodniczącym i innym malkontentom. Król usiadł prosto i chwycił Maribel za ramiona. Całkiem zbladła, a jej skóra wydawała się w dotyku taka, jakby cała jej powierzchnia brzęczała od strasznej trwogi. Ale wtedy uświadomiłem sobie całą prawdę. Dlaczego Trurl i Klapaucjusz mogli wytwarzać takie cuda. Co rozpaliło w nich ten twórczy ogień. Byli rywalami. Każdy z nich stanowił dla drugiego Nemezis. Odrobinę się kochali i bardzo się nienawidzili, i całość tego uczucia stanowiła kocioł, z którego wytryskiwały te rozdzierające serce nieprawdopodobności! I nigdy, w czasie wszystkich moich podróży, w żadnej opowieści, anegdocie czy plotce, ani razu nie usłyszałem, by ci nieśmiertelni konstruktorzy się nudzili. To stanowiło lekarstwo na moją przypadłość. Nazwałem cię Maribel. Nie lubię imion na N, wszystkie są sztywne i przebrzmiałe. Tak ciężko na ciebie zapracowałem. Mimo że była to banalna i wyczerpująca praca, traktowałem cię z delikatnością, obdarowywałem cię miłością i sprawdzałem twój intelekt, a także uczyłem cię działania mojej kolekcji, jednocześnie zachowując cię niewinną i szczęśliwą. Nazywałem cię zdrobniale i słodko, jadłem, piłem i spałem z tobą, mimo że prawie umarłem, próbując pozostać przytomny przez całą tę mordęgę. Ty, Maribel, jesteś triumfem Trurla. Dlatego zwierzęta cię nie lubią. Jesteś bardziej jak Nikuś niż jak niełaz, maszyną do odwracania mojej uwagi, małym Królestwem Terrarium (ale o świetnej figurze), idealnym osobnym wszechświatem stworzonym przeze mnie i przez Trurla. A teraz będziemy mierzyć się ze sobą do końca czasów i moralności, do zagłady wszechświatów, i przez tysiąclecia nasza historia będzie odbijać się w pieczarach jaskiń głośniejszym echem niż imiona Trurla i Klapaucjusza. I wtedy, pośród długich kłów świtu, Maribel otrzymała nieszczęście o wiele większe od pozostałych. Przez wszystkie dni jej życia nigdy nie była tak kochana, jak to sobie wyobrażała. Nie pamiętała życia przed Królem, bo go nie posiadała. Wszystko, co uważała za część siebie, było zamiast tego częścią większego planu, by zabawić człowieka, który z pogardy uczynił religię. Nienawidziła go. Nienawidziła jego twarzy i jego idiotycznego, szerokiego uśmiechu. Był brzydki i stary, i śmieszny. Na dodatek, jeśli Maribel miała być szczera a była szczera zawsze, perfekcyjnie i dokładnie nudny. Czysty ogród jej umysłu zasnuł się chmurami i zapełnił duszącym chwastem. Skomplikowane, bogate, proste i krwawe plany zemsty rozkwitły w jej umyśle i zwiędły jeden po drugim, jeden po drugim. Każdy z nich padł ofiarą subtelnej trucizny Króla: jeśli by je wykonała, triumfowałaby nie Maribel, tylko jej oprogramowanie, wykonujące tępo wrodzone, bezmyślne funkcje nie lepiej niż Miłosz i jego okropna, dziecinna matematyka. Maribel roześmiała się. Roześmiała się Królowi w twarz i był to tak zachwycający, melodyjny, pełen wolności i beztroski śmiech, że księżyc przebił się przez prawa N i wreszcie zajrzał w tę jedną dolinę, która dotąd się przed nim kryła. Tak! zakrzyknął Król. Dobre Nemezis powinno śmiać się w twarz losowi! Ale Maribel śmiała się dalej, wyżej i jaśniej, i kompletnie bez złości. Moment! Dlaczego właściwie się śmiejesz? Ile to jest dwa a dwa, mój kochany? zapytała Maribel w księżycowym blasku. Król przewrócił oczami. Cztery, ty płocha krowo. Tego nie zamawiałem. Przejdź od razu do krwi i ognia. Maribel potrząsnęła głową. Siedem. Och, na Boga, zamknij się. Dwa a dwa daje cztery, ty kompletna idiotko. Nie, kochanie. Moja najsłodsza nadziejo i me najdroższe wspomnienie. Dwa. Pokazała na siebie i Nikusia. I twoje dwa, Trurl i Klapaucjusz, dają Miłosza, Staszka, Józefinkę, Dymka, Kasparka, Ilonkę w jej Królestwie Terrarium oraz mnie. Siedem. Dwa i dwa daje siedem. Miłosz miał rację. Ujęła starą i brzydką twarz Króla w dłonie i pocałowała ją z całym pragnieniem ich pierwszego pocałunku, a do ucha wyszeptała mu: Serce me wnet kwitnie owocnym dywidend tych zyskiem; dusza rentę czuje. A potem porwała swój koszyk i pobiegła. Biegła poprzez całą dłlugość miękkiej doliny N i mimo że Król ruszył za nią w pościg, jego kości trzeszczały, a brzuch trząsł się od zbyt wielu królewskich posiłków. Królom należało dawać to, czego potrzebowali, i to każdego dnia, bez wymigiwania się, bo inaczej albo częściej niż rzadziej demolowali cały znany świat i nie zostawiali żywychpozostawiali ocalałych. Kiedy Maribeltak biegła poprzez jesienną trawę i złote liście, Maribel wymachiwała swoją srebrnązłotą zębatką niczym wojenną pałką, kucając i podrywając się ponownie i jakniczym niegłupia niala kucała i podrywała się ponownie, oodkręcającjąc śruby Nikusia, Kasparka, Dymka, Józefinki, Staszka i Miłosza. Maribel biegła i biegła, poprzez ogród drzew nektarynowych i nerkowców, rozrośniętych niesiołków, jaskrawych niezapominajek, wszelkiego rodzaju niecierpków i naparstnic o wielu dzwonkach i. Sschodami niekształtnej nieruchomości w stylu neoklasycystycznym. SI szybko zatrzasnęła za sobą bramę, podczas gdy Król nadal próbował wysapać i wydmuchać swoją drogę wzdłuż ścieżki, wołając ją po imieniu. Za plecami Króla wyrosła fala rozwścieczonego metalu. Maszyny Trurla tupały, walcowały, stukotały i burzyły, prąc poprzez bogatą ziemię Doliny N, nie zważając na to, co wykopały, przewracając Króla w jesienne błoto, kiedy mijały go w drodze do dziewczyny, którą Miłosz naprawdę zawsze uważał za mamusię, nawet jeśli nie mógł jej tego powiedzieć. Gargantuiczne maszyny ustawiły się w kręgu wokół niekształtnej nieruchomości. Miłosz uniósł górę swoich kłączy złączy, stert gałkowych, mnogich tarcz i pomp osiowych niczym spódnice i pozwolił im opaść u stóp Króla, zmuszając go do wspinaczki, jeśli chciał zostać usłyszany, jeśli chciał spojrzeć z góry na swą kolekcję, choć bez tchu w piersi. Przez chwilę nic się nie działo i Król nawet pozwolił sobie pomyślećał, że całe to poruszenie zmęczyło także maszyny. Wtedy Józefinka wyciągnęła swoje uperfumowane, poduszkowate ramiona i rzuciła nim o ziemię, krzycząc: Tak, tak, tak! Dymek wypuścił kilka najlepszych tymczasowo prawie prawdopodobnych smoków, które natychmiast zaczęły przypiekać to, co zostało z królewskiego owłosienia. Kasparek wypluł ociekającą oburzeniem taśmę, tak długą, że oplotła Króla niczym zmarłego faraona, wkoło i wkoło, aż wystawały mu tylko oczy i usta. Na taśmie stało: nienawidzę cię nienawidzę cię nienawidzę cię, jedno po drugim, tysiące milionów razy. Staszek spojrzał na królewską stertę pod sobą. Wywarczał: Jesteś złym człowiekiem. I źle winnyś się czuć. Poczekajcie! wrzasnął Król. To nie tak miało być! Maribel objawiła się radosna za bramą niekształtnej nieruchomości. A jak? zapytała wesoło. Mieliśmy toczyć monumentalne bitwy! Ścigać się poprzez galaktykę, wymieniać klątwy tak eleganckie, że gwiazdy układałyby się w litery, by zapisać na niebie naszą historię! Każde z nas jest Nemezis drugiego! Musimy zmagać się ze sobą, markować i odpierać ataki, wypalać sobie serca i zostawiać za sobą oblane słonecznym blaskiem ruiny! To by chyba zajęłobrzmi jakby miało zająć dużsporo czasu zauważyła z powątpiewaniem Maribel, wychodząc zza bramy. Podeszła lekkim krokiem do oplecionego taśmą Króla i pochyliła się, by spojrzeć mu w oczy. Niosła coś, ale Król nie mógł odwrócić głowy, by to dostrzec. Lata! Dekady! Wieki! zawodził. Na twarzy Maribel zagościł taki uśmiech, że pod jego ciężarem przez Dolinę N przeszły małe trzęsienia ziemi. Ale to jest nudne powiedziała słodko i wyciągnęła rękę. Spoczywało w niej małe szklane terrarium, nie większe od papierośnicy. Maribel dotknęła wieka palcem. Wewnątrz Ilonka wyciągnęła swoją malutką rękę i trzymała ją tuż przy granicy jej wszechświata. Obie kobiety kiwnęły głowami. Nikuś? Stwórzmy nację. Mała, okrągła maszyna tańczyła radośnie obok niej. No dalej. Wiem, że chcesz. Nikuś zamruczał, zabuczał, zaburczał. PJego pojemnik tworzący zawirował, zabulgotał, zabrzęczał. A kiedy drzwi do Nikusiowego brzuszka rozwarły się, wysypał się z niego zestaw śrub, idealnie dopasowanych do dłoni, stóp i odpowiednich stawów Króla, by połączyć go z ziemią bujnej doliny, gdzie będzie lub nie będzie odwiedzany w celu drobnych napraw, zależnie od humoru. Maribel otworzyła Królestwo Terrarium. Wypłynęła z niego rzeka diamentowego światła i rozradowanych dźwięków, przelewając się na Króla, podczas gdy ludzie Ilonki kolonizowali ten nowy, niemożliwie rozległy i nieco owłosiony królewski teren. Wszystkie maszyny z Doliny N, a także nurzańce, nagórniki, niala i niełazy, mogły usłyszeć cichutki dźwięk milionów śmiejących sięe dzieci i kłótnie milionów dorosłych ludzi o to, gdzie wybudować pierwszy pub na nosicielsku nowego wieku. To było pierwsze spośród szczęść Maribel: ani nie wypełniła, ani nie odrzuciła swojej głównej funkcji, żyła więc mniej lub bardziej wiecznie razem z innymi cudownymi maszynami w Dolinie N, robiąc, co tylko chciała. Dodając dwa do dwóch, rymując, kochając, smocząc, pisząc, tworząc rzeczy na N, pomagając kwitnącej cywilizacji, zdolnej do naprawiania każdego ukochanego i boskiego metalu. A ponieważ składali się jednak nieodmiennie z dzieci, wnuków i prawnuków Trurla, każda dusza aż po wsze czasy zdolna była wyłącznie do rzeczy wielkich i nigdy ani trochę niczego nie żałowała. Wers poematu Kruk Edgara Allana Poe w przekładzie Stanisława

30