przemysłowa w działalno instytucji naukowych

Transkrypt

1 Własność przemysłowa w działalno alności instytucji naukowych dr inż. Karol Lityński Warszawa, 13 stycznia, 2010 r.

2 Wynalazek (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własnow asności przemysłowej) wynalazek (Art. 24) rozwiązanie z dowolnej dziedziny techniki, nowe w skali światowej, posiadające poziom wynalazczy, nadające się do zastosowania przemysłowego nowość (Art. 25.1) rozwiązanie nie będące częścią ogólnie znanego stanu techniki poziom wynalazczy (Art. 26) istotne cechy rozwiązania nie wynikające dla znawcy w sposób oczywisty ze znanego stanu techniki możliwość przemysłowego stosowania ( Art. 27) według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa. 2

3 Wynalazek cd. (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własnow asności przemysłowej) Za wynalazki nie możemy uznawać (Art.28) wytworów o charakterze jedynie estetycznym programów do maszyn cyfrowych odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych przedstawienia informacji planów zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej gier wytworów, których niemożność wykorzystania może być wykazana powszechnie przyjętymi zasadami nauki 3

4 Przykład z historii (czy to jest wynalazek? czy można go opatentować?) Problem identyfikacja przestępców William J. Herschel, 1858 Hugli, Indie odciski palców i dłoni świadczeniobiorców Alphonse Bertillon, 1879 Paryż pomiary antropometryczne przestępców Henry Faulds, Tokio 1880 list w Nature nt. potwierdzania tożsamości za pomocą odcisków palców dłużników i odbiorców dokumentów oraz korespondencji (Chiny i Japonia) 4

5 Innowacja Innowacja to wprowadzenie przez przedsiębiorstwo nowego lub znacząco usprawnionego produktu (materialnego lub usługi), procesu, podejścia marketingowego lub schematu organizacyjnego w jego praktyce biznesowej lub relacjach ze światem zewnętrznym. Oslo Manual: GUIDELINES FOR COLLECTINGAND INTERPRETING INNOVATION DATA,, OECD&UE, wydanie 3, EN.PDF 5

6 Patent w instytucji badawczej Twórca jest autorem wynalazku Twórca nie musi być właścicielem wynalazku! Umowa o pracę reguluje relacje między twórcą i właścicielem wynalazku Regulamin postępowania z IP (procedury, podział korzyści) 6

7 Rola patentu w instytucji badawczej cd. Patent jako zabezpieczenie praw wyłącznych Strategia patentowania Polityka patentowa instytucji Zasady współpracy z twórcą (umowa o pracę, regulamin) Wnoszenie patentu do spółki Sprzedaż praw do patentu Sprzedaż licencji Aport, zastaw 7

8 Od badań do rynku Poziom nakładów Zasoby finansowe wynalazców Instytucje Otoczenia Biznesu Budżety ośrodków naukowych Inwestycje prywatne Rozwój projektu Badania podstawowe Badania stosowane Koniec fazy laboratoryjnej -działający prototyp Prototyp technologiczny 8 Opcja transferu technologii lub start-up Produkcja i sprzedaż na rynku

9 Art. 37. USTAWA o finansach publicznych dnia 30 czerwca 2005 r. 1. Jednostki sektora finansów publicznych, z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2, nie mogą obejmować lub nabywać udziałów lub akcji w spółkach oraz nabywać obligacji emitowanych przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy objęcia lub nabycia akcji i udziałów lub nabycia obligacji określonych w ust. 1, w celu zaspokojenia roszczeń, zabezpieczenia wierzytelności lub zabezpieczenia należytego wykonania umowy o zamówienie publiczne, z zastrzeżeniem ust. 3. 9

10 USTAWA o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. cd. 3. Jednostka sektora finansów w publicznych zbywa - w porozumieniu z ministrem właściwym w do spraw Skarbu Państwa - akcje, udziały y lub obligacje, przeznaczone na cele określone w ust. 2, w okresie 3 lat od ich nabycia. 4. Wpływy ze zbycia akcji, udziałów w i obligacji stanowią przychody budżetu państwa. ad. Art. 4. Sektor finansów w publicznych tworzą: 1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały; 2) gminy, powiaty i samorząd województwa, zwane dalej jednostkami samorządu terytorialnego, oraz ich związki; 10

11 Patent jako forma publikacji OCENA PARAMETRYCZNA JEDNOSTEK NAUKOWYCH (Zespół P-04) 4. Opatentowane wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe 4.a. Uzyskany patent krajowy lub międzynarodowy, inny niż w p. 4.b. do 12 pkt. 4.b. Uzyskany patent europejski, albo w co najmniej dwóch krajach Unii Europejskiej, albo w USA, w Japonii lub w Kanadzie do 24 pkt. 4.c. Uzyskane prawo ochronne na wzór użytkowy 2 pkt. 11

12 Ograniczenia w publikowaniu Wynalazek Opis wynalazku lub know-how o potencjale komercyjnym Zgoda na publikację X Wskazane działania Przygotowanie wniosku patentowego Komercjalizacja wynalazku nie nastąpi w ciągu 2 lat X 1. Przygotowanie wniosku patentowego 2. Kontynuacja prac badawczo-rozwojowych 12

13 Ochrona IP - przypadki 13

14 Wprowadzenie Zgłoszenie patentowe prawo pierwszeństwa Patent - prawo wyłączności Możliwość rozszerzenia ochrony do 12 miesięcy Ujawnienie treści zgłoszenia przez UP po 18 miesięcy Przyznanie patentu do kilku lat 14

15 Czy zawsze warto patentować? #1 Wynalazek półprzewodnikowy czujnik podczerwieni Właściciel patentu przedsiębiorca - producent Zakres ochrony brak Problem Zasadność patentowania w sytuacji, gdy wyrób przestaje być produkowany przed przyznaniem patentu 15

16 Czy zawsze warto patentować? #1? 16 [czas] badania wynalazek 1 zgłoszenie patentowe wynalazek 2 zgłoszenie patentowe przyznanie patentu model prototyp seria próbna

17 Rozszerzenie zakresu ochronnego #2 Wynalazek - nowy układ scalony Uprawniony z patentu wyższa uczelnia Zakres terytorialny krajowe zgłoszenie patentowe Problem Brak środków na rozszerzenie ochrony patentowej na inne kraje 17

18 Rozszerzenie obszaru ochronnego #2 Uprawniony z patentu Kancelaria Biuro Patentowe Patentowa 1 rok Kanc. Pat. finansowanie T/N nie rozszerzenie ochrony? tak sponsor/broker tak nie koniec umowa 18

19 Rola Instytucji Otoczenia Biznesu w uwiarygodnieniu rozwiązania zania #3 Tematyka - mikropłatności mobilne (płatności za pomocą telefonu komórkowego) Uprawniony z patentu indywidualny wynalazca Zgłoszenie patentowe m.in. w USA - koncepcja płatności mobilnych Problem Możliwość technicznej realizacji zastrzeżonej koncepcji 19

20 Rola IOB w uwiarygodnieniu rozwiązania zania #3 Uprawniony z patentu Inwestor kapitałowy CI FIRE Oferta inwestycyjna akceptacja Ekspertyza techniczna rozwiązania T/N odrzucenie koniec 20

21 Proces patentowania timing #4 Tematyka - badania nad nowym lekiem Uprawniony instytucja naukowa Opatentowanie metody otrzymywania substancji leczniczej Problem Cel gospodarczy patentowania przez instytucję naukową 21

22 Proces patentowania timing #4 Komercjalizacja ryzyko inwestycji nakłady Ocena parametryczna wynalazek zgłoszenie patentowe przyznanie patentu screening badania prekliniczne dokumentacja badań badania kliniczne rejestracja leku [czas] 22

23 Innowacyjne algorytmy #5 Tematyka software wspomagający analizę kształtów Właściciel przedsiębiorca/wynalazca Ochrona patentowa brak Problem Nawiązanie współpracy z firmą z USA 23

24 Innowacyjne algorytmy #5 Brak możliwości patentowania algorytmów w Europie Wysoki koszt obsługi patentowej w USA bez gwarancji nawiązania współpracy z lokalnym biznesem Brak patentu : podważa oryginalność rozwiązania nie zapewnia praw wyłącznych 24

25 Problemy do rozwiązania zania Procedury komercjalizacji w relacjach instytucja naukowa -pracownik (best practices) Brak dostosowania do rynku od strony wymogów prawnych Polityka patentowa instytucji Motywacja finansowa pracowników odpowiedzialnych za komercjalizację technologii Włączenie kadry administracyjnej w obsługę projektów badawczych o charakterze aplikacyjnym Bliska współpraca Centrum Transferu Technologii z instytucjami okołobiznesowymi i alumnami 25

26 Podsumowanie Niezbędne jest prowadzenie aktywnej polityki patentowej przez instytucję naukową 26

27 Dziękuję za uwagę ul. Glogera 1/ Warszawa tel./faks :