Ocena geoportali regionalnych z punktu widzenia użytkownika

Transkrypt

1 Ocena geoportali regionalnych z punktu widzenia użytkownika Dorota Traczyk XIV PODLASKIE FORUM GIS pt. E-usługi GIS dla obywatela Wólka Nadbużna k. Siematycz, 2017 rok

2 Geoportale jako punkty dostępu do geoinformacji Geoportal to portal internetowy umożliwiający dostęp do odpowiednio zharmonizowanych zasobów danych przestrzennych w formie usług sieciowych, w tym ich wyszukiwania, przeglądania, pobierania i przekształcania. Geoportal umożliwia dzielenie się informacją przestrzenną.

3 Geoportale jako punkty dostępu do geoinformacji Coraz bardziej powszechne wykorzystywanie systemów informacji przestrzennej w jednostkach administracji publicznej do świadczenia usług elektronicznych. Sprawne pozyskanie informacji przestrzennej zależy od: wiedzy o istnieniu geoportalu, umiejętności korzystania z oferowanych przez niego funkcjonalności, możliwości oceny pochodzenia, jakości i aktualności znajdujących się w geoportalu informacji, możliwości sprzętowych użytkownika.

4 Regionalna infrastruktura informacji przestrzennej źródła danych Systemy regionalne to przedsięwzięcia realizowane na obszarze województwa integrujące dane z różnych źródeł: ogólnokrajowych objętych infrastrukturą informacji przestrzennej (IIP) tworzoną na podstawie ustawy o IIP, dyrektywy INSPIRE oraz przepisów resortowych, regionalnych działających w regionie, lokalnych (powiatowych, miejskich i gminnych) działających na podstawie przepisów resortowych, zwłaszcza w zakresie geodezji i kartografii, własne systemu, tj. zbiory danych, które są gromadzone i prowadzone w ramach tego systemu pochodzące z własnej organizacji (departamenty, biura, jednostki podległe) niezbędne do sprawnego zarządzania województwem.

5 Cele systemu regionalnego Podstawowy cel tworzenia geoportali regionalnych - zapewnienie ciągłego dostępu do kompleksowej, wiarygodnej informacji przestrzennej o regionie różnym użytkownikom: organom administracji, instytucjom, przedsiębiorstwom i mieszkańcom regionu zgodnie z ich potrzebami. System regionalny służy do promowania regionu, w tym do upowszechniania wiedzy o jego walorach geograficznych i kulturowych oraz szczególnych cechach gospodarczych i społecznych, a także do udostępniania informacji interesujących inwestorów i turystów. Istotna rola geoportali w rozwoju regionów w aspekcie racjonalnego gospodarowania przestrzenią.

6 Zalety budowy regionalnych SIP Możliwość udostępniania informacji (danych) na zewnątrz poprzez Geoportal (dla społeczeństwa, powiatów, gmin, zewnętrznych systemów). Ułatwienie korzystania z zewnętrznych źródeł danych. Możliwość pozyskania informacji o istnieniu danych - wykluczenie problemów z redundancją danych zarówno przy tworzeniu jak i pozyskiwaniu od innych jednostek. Możliwość prowadzenia indywidualnych tematycznych wykazów, rejestrów przestrzennych bazując na danych referencyjnych

7 Zalety budowy regionalnych SIP Możliwość sprawnego wykonania raportów, zestawień i analiz oraz możliwość przedstawiania wyników w formie przestrzennej map, obrazów 3d, wykresów itp. Dostęp do nowoczesnych narzędzi GIS i aplikacji, niezbędnych do wykonywania zadań własnych (sieciowa przeglądarka danych, aplikacje dedykowane, aplikacje typu deskop). Możliwość przechowywania i prezentacji danych w jednym miejscu, udostępnianie uprawnionym użytkownikom wyników analiz, łatwy dostęp do przetworzonej informacji powstanie tzw. wartości dodanej.

8 Ankieta jako narzędzie do oceny geoportali regionalnych Uwaga - ocena geoportali regionalnych oparta na subiektywnym podejściu ankietowanych odbiorców studentów UAM w Poznaniu, a nie na naukowych metodach lub automatycznych narzędziach pomiaru funkcjonalności. Spostrzeżenia - oceny użytkowników czasami bardzo różne, a nawet sprzeczne ze sobą, co związane było szeregiem uwarunkowań np. jakością łącza, sprzętem komputerowym, wiedzą użytkownika, a nawet nastrojem

9 Spostrzeżenia Słaba wiedza wśród ankietowanych studentów o: istnieniu geoportali regionalnych, ich roli w IIP i regionie, źródłach danych, możliwości wykorzystania. Generalnie znany jest geoportal krajowy - geoportal.gov.pl i większość geoportali branżowych, geoportale powiatowe i lokalne. Prawdopodobny powód - brak geoportalu regionalnego w województwie wielopolskim.

10 Spostrzeżenia Przeszkody, które napotyka użytkownik: brak ustandaryzowanych rozwiązań informatycznych: różnice między systemami regionalnymi powodują, że systemy te są trudne w odbiorze, każdego należy uczyć się na nowo, każdy należy zidentyfikować, odszukać i polubić. Powody: Wygląd serwisów geoinformacyjnych jest w dużej mierze uzależniony od zastosowanej technologii oraz właściwego, przejrzystego, intuicyjnego funkcjonalnego zaprojektowania. Wnioski: Brak jednolitości rozwiązań, różny poziom lub jakość systemów regionalnych stanowi utrudnienia w efektywnym użytkowaniu geoportali regionalnych.

11 Ocena z puktu widzenia użytkownika - spostrzeżenia Przeszkody, które napotyka użytkownik: różnice dotyczące danych prezentowanych w geoportalach (zakres danych, aktualności, dokładności, stosowanych metod prezentacji kartograficznej i wizualizacji).

12 Ocena z puktu widzenia użytkownika - spostrzeżenia Przeszkody, które napotyka użytkownik: różnice w funkcjonalności geoportalu, dotyczące między innymi możliwości operacji i czynności, które może wykonać użytkownik za pomocą udostępnionych na geoportalu narzędzi.

13 Ocena z puktu widzenia użytkownika - spostrzeżenia Przeszkody, które napotyka użytkownik: różne nazewnictwa geoportali, utrudniające ich odszukanie i identyfikację.

14 Geoportale regionalne województwo dolnośląskie geoportal.dolnyslask.pl województwo kujawsko-pomorskie geoportal.mojregion.info województwo lubuskie rsipwl.lubuskie.pl województwo lubelskie gis.lubelskie.pl województwo łódzkie geoportal.lodzkie.pl

15 Geoportale regionalne województwo małopolskie miip.geomalopolska.pl województwo mazowieckie msip.wrotamazowsza.pl województwo opolskie maps.opolskie.pl województwo podlaskie psip.wrotapodlasia.pl

16 Geoportale regionalne województwo pomorskie mapy.pomorskie.eu województwo śląskie mapy.orsip.pl województwo świętokrzyskie map.wrota-swietokrzyskie.pl województwo warmińsko-mazurskie atlas.warmia.mazury.pl

17 Przyczyna braku jednolitości RIIP Brakuje jasnych i czytelnych rozwiązań prawnych, mających przełożenie na rozwiązania organizacyjne w regionie. Problemy z finansowaniem - konieczność pozyskiwania środków unijnych, generalnie brak w budżecie województwa środków na rozwój RIIP. Zbyt niska wśród decydentów województw świadomość o zaletach i możliwościach wykorzystywania infrastruktury informacji przestrzennej. Brak jednolitego standardu (Postulaty Zespółu Eksperckiego ds. RSIP) na opracowanie informacji charakteryzujących poszczególne regionalne infrastruktury informacji przestrzennej (RIIP). Brak koordynacji wdrażania RIIP w skali kraju.

18 Oczekiwania wobec regionalnych SIP Istotny łatwy dostęp do serwisu. Łatwa obsługa geoportalu, przejrzystość i intuicyjny dostęp do danych przestrzennych. Prezentowanie bogatych zbiorów szczegółowych i aktualnych danych, w tym zbiorów danych przestrzennych pochodzących z innych źródeł. Odpowiednia struktura danych w formie nakładek tematycznych. Dobra w odbiorze wizualizacja danych. Zestaw narzędzi dostosowany do różnych poziomów użytkowników. Możliwość przeprowadzania zarówno prostych jak i złożonych analiz. Widoczna informacja o dacie ostatniej aktualizacji danych.

19 Ankieta jako narzędzie do oceny geoportali regionalnych Cel ankiety określenie, które rozwiązanie geoportalowe cieszy się największą popularnością, jest najwyżej oceniane przez użytkowników.

20 Ankieta jako narzędzie do oceny geoportali regionalnych kryteria oceny: Łatwość/intuicyjność użytkowania Szybkość działania Narzędzia, możliwość analiz Rodzaj i zakres danych oraz usług Własne uwagi/ciekawe spostrzeżenia (opis tekstowy) Skala ocen: od 1 do 6 (1 - bardzo słaby, 2 - słaby, 3 - przeciętny, 4 - dobry, 5 - bardzo dobry, 6 - rewelacyjny)

21

22 geoportale wojewódzkie Ocena funkcjonalności geoportali regionalnych województwo dolnośląskie województwo śląskie województwo łódzkie województwo lubuskie województwo mazowieckie województwo kujawsko-pomorskie województwo opolskie województwo świętokrzyskie województwo małopolskie województwo warmińsko-mazurskie województwo lubelskie województwo podlaskie województwo pomorskie

23

24 geoportal województwa Łatwość/intuicyjność użytkowania Ocena funkcjonalności geoportali regionalnych województwo dolnośląskie województwo śląskie województwo łódzkie województwo kujawsko-pomorskie województwo świętokrzyskie Łatwość/intuicyjność użytkowania województwo lubuskie województwo opolskie województwo mazowieckie województwo małopolskie Szybkość działania Narzędzia,możliwość analiz Rodzaj i zakres danych oraz usług województwo warmińsko-mazurskie województwo lubelskie województwo podlaskie województwo pomorskie

25 geoportal województwa Szybkość działania Ocena funkcjonalności geoportali regionalnych województwo dolnośląskie województwo łódzkie województwo lubuskie województwo śląskie województwo kujawsko-pomorskie województwo świętokrzyskie województwo warmińsko-mazurskie Szybkość działania województwo mazowieckie Narzędzia,możliwość analiz Rodzaj i zakres danych oraz usług województwo małopolskie Łatwość/intuicyjność użytkowania województwo podlaskie województwo opolskie województwo lubelskie województwo pomorskie

26 geoportal wojewodztwa Narzędzia, możliwość analiz Ocena funkcjonalności geoportali regionalnych województwo dolnośląskie województwo mazowieckie województwo śląskie województwo lubuskie województwo łódzkie województwo opolskie województwo lubelskie Narzędzia,możliwość analiz Rodzaj i zakres danych oraz usług Łatwość/intuicyjność użytkowania województwo małopolskie Szybkość działania województwo warmińsko-mazurskie województwo świętokrzyskie województwo podlaskie województwo kujawsko-pomorskie województwo pomorskie

27 geoportal województwa Rodzaj i zakres danych oraz usług Ocena funkcjonalności geoportali regionalnych województwo dolnośląskie województwo śląskie województwo lubuskie województwo łódzkie województwo kujawsko-pomorskie województwo mazowieckie Rodzaj i zakres danych oraz usług województwo opolskie Łatwość/intuicyjność użytkowania Szybkość działania województwo małopolskie Narzędzia,możliwość analiz województwo lubelskie województwo warmińsko-mazurskie województwo świętokrzyskie województwo podlaskie województwo pomorskie

28 Własne uwagi użytkowników/ciekawe spostrzeżenia: geoportal dolnośląski Portal bardzo atrakcyjnie skonstruowany, geoportal bazuje na stylu reprezentowanym przez geoportal krajowy, przez co wydaje się być prosty i oczywisty w obsłudze. Ciekawym dodatkiem jest zastosowana oś czasu. Zawarto w nim bogaty zbiór archiwalnych map topograficznych. Ciekawą propozycją jest model 3d. Geoportal zawiera bogaty zbiór danych, na szczególną uwagę zasługują mapy historyczne oraz ciekawe, nietypowe moduły np. Dziedzictwo kulinarne województwa. Prosty i mało skomplikowany interfejs, intuicyjny dostęp do potrzebnych narzędzi. Brak problemów ze stabilnością strony, zapewnia szybki dostęp do potrzebnych danych. Strona wyróżnia się przede wszystkim bardzo uporządkowanym wyglądem, co umożliwia przyjemną pracę. Łatwy dostęp do geoportalu.

29 Funkcjonalności, które podnoszą atrakcyjność geoportali Dostęp do dużych zasobów informacji przestrzennej. Aktualne dane, atrakcyjne i różnorodne tematycznie, przejrzyście posegregowane. Dostęp do różnych modułów bezpośrednio z okna mapy. Szybkie działanie wszystkich komponentów. Dostępność usług sieciowych, które gwarantują dostępność do zawsze aktualnych danych źródłowych. Przejrzysty i intuicyjny interfejs, który zapewnia łatwość i intuicyjność dostępu do danych i podstawowych funkcjonalności. Możliwość dostępu do zaawansowanych narzędzi i dokonywania analiz. Opis dostępnych funkcji Geoportalu w formie podręczników, użytkownika, turtoriali z instrukcjami i filmami instruktażowymi, pokazujący sposób korzystania z poszczególnych funkcji Geoportalu.

30 Funkcjonalności, które podnoszą atrakcyjność geoportali Ułatwienia dla osób niepełnosprawnych (np. duży kontrast, wielkość ikon, instukcje w formie dźwiękowej). Możliwość zmiany języka. Jednoznacznie interpretowalne symbole oznaczające np. narzędzia do pracy na mapie, zakładki warstwowe, itp. Możliwość zgłaszania uwag i propozycji zmian przez użytkowników. Możliwość zamawiania materiałów z wojewódzkiego zasobu i zgłaszania prac geodezyjnych i kartograficznych. Zamieszczanie informacji w geoportalu o aktualizacjach baz i nowościach. Dobór kolorów, które nie odciągają od treści mapy. Możliwość przejścia do pozostałych geoportali regionalnych w kraju. Dane prezentowane w sposób czytelny. Możliwość przeglądania metadanych.

31 Zastrzeżenia użytkowników geoportali regionalnych Brak przejrzystości i mała intuicyjność. Mała różnorodność prezentowanych danych przestrzennych. Brak informacji o aktualności danych. Problemy przy szukaniu danych, duży chaos informacyjny, spowodowany niefunkcjonalnym układem. Niska wydajność systemu, wyraźne skoki w płynności i długi czas ładowania fragmentów map. Ubogi zestaw narzędzi do analiz lub problemy z ich lokalizacją. Brak możliwości dodawania usług zewnętrznych. Wygląd strony nie przyciąga użytkownika tzw.,,smutny i,,urzędowy.

32 Podsumowanie Rozwiązania technologiczne geoportalu jest ważne, ale niezmiernie istotne jest dokładanie starań, żeby geoportal był ciągle atrakcyjny, funkcjonalny i nowoczesny, a prezentowane dane były wysokiej jakości, aktualne i różnorodne i atrakcyjne tematycznie Bardzo ważne jest zaangażowanie zespołów, które zajmują się funkcjonowaniem SIP w regionie. Promocja, kształcenie użytkowników i upowszechnianie wiedzy o możliwościach wykorzystania RIIP przynoszą wymierne korzyści. Konieczność ciągłego weryfikowania założeń projektów SIP z odczuciami i odbiorem użytkowników.

33 Podsumowanie Systemy regionalne tworzone przez urzędy marszałkowskie w poszczególnych województwach wnoszą swój istotny wkład do rozwoju regionów, przyczyniając się jednocześnie do rozwoju infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce, ale wymagają odpowiedniego finansowania i koordynacji w ich wdrażaniu oraz rozwoju. Systemy informacji przestrzennej oraz aplikacje utworzone powinny być wykorzystywane do rozsądnego projektowania rzeczywistości i zmiany jej na lepsze.