Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym - próba oceny Dr Michał Będkowski-Kozioł, LL.M.Eur.Int. (Dresden)

Transkrypt

1 Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym - próba oceny Dr Michał Będkowski-Kozioł, LL.M.Eur.Int. (Dresden) Katedra Publicznego Prawa Gospodarczego, WPiA UKSW Partner, Kancelaria Kochański Zięba & Partners Sp.k.

2 Założenia nowelizacji ustawy (I) Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2016, poz Implementacja postanowień Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego stanowiącej recast I pakietu kolejowego wraz z rozporządzeniami wykonawczymi Komisji Europejskiej (termin implementacji minął 16 czerwca 2015 r.) Uzupełnienie zmian wdrażających Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/UE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie Zmiany o charakterze porządkującym i doprecyzowującym

3 Założenia nowelizacji ustawy (II) Konieczność uchylenia dotychczasowych rozporządzeń wykonawczych do ustawy o transporcie kolejowym: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 5 lipca 2004 r. w sprawie sposobu ustalania opłat za czynności wykonywane przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie interoperacyjności kolei Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 5 czerwca 2009 r. w sprawie trybu składania i rozpatrywania wniosków o udzielenie licencji na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na wykonywaniu przewozów kolejowych osób lub rzeczy albo na świadczeniu usług trakcyjnych oraz wzorów licencji Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie dostępu do infrastruktury kolejowej przewoźników kolejowych mających siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie dokumentów i informacji, jakie należy dołączyć do wniosku o wydanie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu oraz wysokości opłaty za jej wydanie

4 Założenia nowelizacji ustawy (III) Konieczność wydania czterech nowych rozporządzeń zastępujących dotychczasowe: Rozporządzenie ministra właściwego ds. transportu w sprawie czynności wykonywanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, za które pobierane są opłaty, oraz wysokości tych opłat i trybu ich pobierania Rozporządzenie ministra właściwego ds. transportu w sprawie krajowego rejestru pojazdów kolejowych Rozporządzenie ministra właściwego ds. transportu w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie trybu wykonywania kontroli przez Prezesa UTK ORAZ Konieczność wydania jednego całkowicie nowego rozporządzenia wykonawczego: Rozporządzenie ministra właściwego ds. instytucji finansowych w sprawie terminu powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalnej sumy gwarancyjnej

5 Główne obszary regulacji noweli z 16 listopada 2016 r. Nowy podział infrastruktury kolejowej Zmiany w zakresie uregulowania zasad dostępu do poszczególnych kategorii infrastruktury Zmiany w zakresie licencjonowania przewoźników kolejowych Pozostałe istotne zmiany: Wyłączenia spod zakresu stosowania ustawy Zmiany w zakresie opłat za czynności wykonywane przez Prezesa UTK Zmiany w zakresie finansowania infrastruktury kolejowej Zmiany w odniesieniu do pozycji ustrojowej Prezesa UTK

6 Nowy podział infrastruktury kolejowej Co jest infrastrukturą kolejową? art. 4 pkt 1 wraz z Załącznikiem nr 1 Kategorie infrastruktury kolejowej: Droga kolejowa art. 4 pkt 1a + pkt 2-12 Załącznika nr 1 Linia kolejowa art. 4 pkt 2 Bocznica kolejowa art. 4 pkt 10 Infrastruktura prywatna art. 4 pkt 1c Infrastruktura nieczynna art. 4 pkt 1b Obiekt infrastruktury usługowej art. 4 pkt 51 + ust. 2-3 Załącznika nr 2 W terminie do dnia 9 grudnia 2017 r. właściwy zarządca ma obowiązek sporządzić statut sieci kolejowej określający linie kolejowe, bocznice kolejowe oraz inne drogi kolejowe przez niego zarządzane, a także wskazujący które z nich stanowią infrastrukturę nieczynną lub prywatną brak określenia statutu jest równoznaczny z nadaniem zarządzanej infrastrukturze statusu infrastruktury nieczynnej

7 Zasady dostępu do poszczególnych kategorii infrastruktury Rozszerzenie kategorii infrastruktury objętej obowiązkiem jej udostępniania obowiązki te nie dotyczą obecnie wyłącznie infrastruktury prywatnej, natomiast bocznice kolejowe podlegają obecnie udostępnieniu przewoźnikom kolejowym na niedyskryminujących zasadach określonych w rozdziale 6 ustawy Ubiegający się o dostęp jest określany jako aplikant Nowa definicja zdolności przepustowej (art. 4 pkt 11) - przejazdy pociągów + manewry Szczególne zasady dostępu do bocznic kolejowych bocznicy ogólnodostępnej, bocznicy w obiekcie infrastruktury usługowej oraz bocznicy prywatnej Szczególne zasady dostępu do obiektów infrastruktury usługowej, w tym stacji pasażerskich i dworców kolejowych rozdziały 6a i 6b ustawy

8 Licencjonowanie przewoźników kolejowych Dopuszczenie składania wniosków drogą elektroniczną Zmiany w zakresie wymaganych dokumentów, m.in. dotyczących wiarygodności finansowej wnioskodawcy Zniesienie wymogu dysponowania taborem kolejowym lub złożenia oświadczenia w tym zakresie Nałożenie obowiązku uzyskania ubezpieczenia OC na etapie składnia wniosku o udzielenie licencji Utrzymanie w mocy dawnego art. 51 obecnie art. 47 ust. 5 ustawy jako potencjalnie sprzecznego z przepisami Dyrektywy 2012/34/UE (utrzymanie pewnego zakresu uznania administracyjnego przy podejmowaniu decyzji o odmowie udzielenia, cofnięciu, zawieszeniu lub zmianie zakresu licencji)

9 Pozostałe zmiany Wyłączenia spod zakresu stosowania ustawy Zmiany w zakresie opłat za czynności wykonywane przez Prezesa UTK Zmiany w zakresie finansowania infrastruktury kolejowej Zmiany w odniesieniu do pozycji ustrojowej Prezesa UTK

10 Ocena Spóźnione, aczkolwiek pożądane implementowanie postanowień Dyrektywy 20127/34/UE a z tego powodu: Brak dostatecznych konsultacji społecznych na etapie procedowania nad projektem Niewykorzystana szansa na uchwalenie nowej ustawy o transporcie kolejowym systematyzującej i porządkującej dotychczasowy rozwój regulacji prawnej w zakresie transportu kolejowego Nieusunięcie istniejących niedoskonałości redakcyjnych i legislacyjnych

11 Dziękuję za uwagę! Dr Michał Będkowski-Kozioł, LL.M.Eur.Int. (Dresden) Tel.kom