O Bezpieczeństwie i Obronności

Transkrypt

1 O Bezpieczeństwie i Obronności De Securitate et Defensione NR 2(1) 2015 Marlena DRYGIEL-BIELIŃSKA, PODEJŚCIE SYSTEMOWE W BADANIACH BEZPIECZEŃSTWA Nauki o bezpieczeństwie, jako jedna z nauk społecznych, wykorzystują liczne kategorie, które są właściwe innym dyscyplinom, nadając im znaczenie związane z różnymi wymiarami bezpieczeństwa. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie kategorii systemu jako użytecznej w badaniach bezpieczeństwa. Należy tu zwrócić uwagę nie tylko na teorię systemów czy analizę systemową jako metodę badawczą, ale również na funkcjonującą w literaturze kategorię systemu bezpieczeństwa. System bezpieczeństwa jest jednym z typów systemów społecznych. Wykorzystywanie podejścia systemowego nie jest jednak adekwatne do analizy wszystkich problemów z zakresu nauk o bezpieczeństwie. SŁOWA KLUCZOWE: system, analiza systemowa, teoria systemów, międzynarodowy system bezpieczeństwa Elena MALKO, Svetlana SEMIKINA, AKTY PRAWNE I AKTYWNOŚĆ SĄDOWA W NOWOCZESNYM SPOŁECZEŃSTWIE Artykuł ten przedstawia problem określania kategorii aktów prawnych w prawie procesowym. Autorki sugerują, że przyjęte akty prawne są sposobami realizacji życia sądowego w nowoczesnym społeczeństwie. Aktywność sądowa jest spójna i logiczna, ze względu na przyjęte przez sądy wyższej instancji orzeczenia sądowe. Autorki zapewniają w artykule przegląd danych statystycznych na temat wydajności Sądu Najwyższego Federacji Rosyjskiej do spraw cywilnych, spraw do rozstrzygania sporów gospodarczych, spraw wykroczeń administracyjnych i innych. SŁOWA KLUCZOWE: orzeczenia sądowe, sądownictwo, reforma sądownictwa, życie sądownicze Никита НИКИФОРОВ, БОЛОНСКИЕ РЕШЕНИЯ КАК РЕГУЛЯТИВЫ ЗАКОНОДАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ СТРАН БАЛТИИ: ДОСТУПНОСТЬ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ Статья посвящена анализу результатов внедрения Болонских решений и рекомендаций в национальные законодательства в сфере высшего образования Латвии, Литвы и Эстонии. Исследованы такие социально значимые и обязательные для стран-участниц положения Болонской декларации как: 1) доступность высшего образования; 2) качество высшего образования; 3) автономия высших школ и академические свободы;

2 4) признание образования. Оценка результатов внедрения осуществлена с точки зрения содействия национальных законодательств развитию интеллектуального потенциала стран Балтии. КЛЮЧЕВЫЕ СЛОВА: интеллектуальный потенциал, Европейское пространство высшего образования, имматрикуляция, компетентностный подход, государственное регулирование, самоуправление вузов, автономия вуза, академические свободы. Валерий НИКИФОРОВ, Никита НИКИФОРОВ, ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ МЕЖДУНАРОДНОГО СОТРУДНИЧЕСТВА В СФЕРЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ Международное сотрудничество в сфере высшего образования рассматривается как один и важных факторов человеческого развития, как органическая часть международных отношений. Международное сотрудничество рассматривается на трех уровнях: универсальном, региональном и локальном. Проанализированы: 1) роль международного сотрудничества в развитии вузов; 2) качество высшего образования в контексте международного сотрудничества; 3) реализация международных совместных образовательных программ; 4) международная мобильность академического и административного персонала. КЛЮЧЕВЫЕ СЛОВА: международное сотрудничество, институционализация, акторы образовательных процессов, качество высшего образования, мобильность персонала Карина ОСТАПЕНКО, ЭМПИРИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ УРОВНЯ РЕФЛЕКСИВНОСТИ И ГИБКОСТИ ПОВЕДЕНИЯ УЧИТЕЛЕЙ СРЕДНЕЙ ШКОЛЫ Публикация содержит изложение методики и результатов эмпирического исследования связи рефлексивности и гибкости поведения учителей средней школы. Цель исследования описание и объяснение характера и механизмов связи рефлексивности и гибкости поведения. Использованы: методика определения уровня рефлексивности (А.В. Карпов, В.В. Понаморева, 2000), шкала «гибкость поведения» самоактуализационного теста (САТ) - модификация Е.Ю. Алешиной, Л.Я. Гозмана, М.В. Загика и М.В., кроcc-опросника личностных ориентацией Э. Шострома (Personal Orientation Inventory POI 1987). Определена и обоснована выборка. Полученные эмпирические данные обработаны с помощью компьютерной программы SPSS 17. Произведен анализ и интерпретация полученных результатов. Установлена связь рефлексивности и гибкости поведения. В исследовании приняли участие 80 школьных учителей: группа лет (40 человек; медиана возраста 37 лет) и группа лет, (40 человек; медиана возраста 56 лет). КЛЮЧЕВЫЕ СЛОВА: рефлексивность, ретроспективная рефлексия деятельности, рефлексия настоящей деятельности, рассмотрение будущей деятельности, рефлексия общения и взаимодействия, гибкость поведения, поисковая активность.

3 Edyta BIARDZKA, Sylwia DANILUK, ZJAWISKO TERRORYZMU JAKO ELEMENT KSZTAŁTUJĄCY MIEJSKĄ PRZESTRZEŃ PUBLICZNĄ Terroryzm zaliczany jest do grupy największych wyzwań o charakterze globalnym. Zagrożenie terrorystyczne znacząco wpływa na funkcjonowanie aparatu państwowego i regulacje prawne, a także powoduje istotne zmiany w sposobach funkcjonowania i kształtowania miast, zwłaszcza tych największych, które w głównej mierze stają się obiektem ataków. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie związków istniejących pomiędzy współczesną falą międzynarodowego terroryzmu a miejską przestrzenią publiczną. Artykuł przedstawia najważniejsze kwestie związane z charakterystyką współczesnego terroryzmu, jego cele oraz strategie działania. Omówiono również pojęcie terroryzmu z uwzględnieniem jego klasyfikacji. Ukazano wpływ, jaki terroryzm wywiera na kształtowanie współczesnego środowiska zurbanizowanego, jak i całej przestrzeni publicznej. Rozważania oparte są na przykładzie polskiej przestrzeni publicznej oraz możliwości jej dostosowania do realnych zagrożeń terrorystycznych, w świetle obecnie panującej sytuacji na arenie europejskiej. SŁOWA KLUCZOWE: terroryzm, przestrzeń publiczna, bezpieczeństwo Maria FRANCZYK, OD BEZPIECZEŃSTWA DO INTERWENCJONIZMU Celem artykułu jest wykazanie wpływu potrzeby bezpieczeństwa na kształt systemu społeczno-gospodarczego. Potrzeba ta przedstawiona zostanie jako główna motywacja podejmowania przez ludzi działań wspólnych, a nawet jako racja bytu państwa. W dalszej części artykułu zarysowane, a następnie ocenione z punktu widzenia efektywności, zostaną sposoby działania państwa jako instytucji powołanej do istnienia wolą współdziałających obywateli. SŁOWA KLUCZOWE: potrzeba bezpieczeństwa, interwencjonizm państwowy, ekonomiczna analiza prawa Tomasz KUĆ, ISTOTA I DYLEMATY BEZPIECZEŃSTWA DEMOKRATYCZNEGO PAŃSTWA Celem artykułu jest odpowiedź na zasadniczy dylemat pojawiający się w organizacji i funkcjonowaniu demokratycznych państw. Polega on na konieczności zapewnienia bezpieczeństwa przy jednoczesnej ochronie określonego katalogu wartości, w tym praw i wolności obywateli. Autor podejmuje próbę teleologicznej analizy pojęcia bezpieczeństwo państwa w warunkach funkcjonowania demokracji konstytucyjnej. Po określeniu ogólnych desygnatów tego pojęcia, rozpatruje je w kontekście relacji ochrony struktur państwa do zabezpieczenia interesów personalnych i grupowych ogółu obywateli. Wskazuje na ich aksjologiczno-prawne aspekty sformalizowane w ustawie zasadniczej oraz podkreśla synergiczną współzależność pomiędzy bezpieczeństwem struktur organizacji państwowej a bezpieczeństwem społeczeństwa narodu. SŁOWA KLUCZOWE: bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo narodowe, demokracja

4 Kamil LEŚNIEWSKI, NAGRANIE PRYWATNE JAKO DOWÓD W SPRAWIE KARNEJ W ŚWIETLE K.P.K. Szybki rozwój technologiczny dostarczył nam wielu narzędzi, do używania których nie powinniśmy mieć oporów. Ostatnie dwie dekady to radykalne zmiany na tym polu. Niemniej jednak, procedura karna tym przeobrażeniem w dużej mierze nie podołała, za wyjątkiem prawa dowodowego. Celem artykułu jest skupienie się na kwestii wykorzystania, jako dowodu w sprawie karnej nagrania prywatnego. W artykule przeanalizowane zostały problemy związane z przedmiotowym zagadnieniem. Autor przedstawia przeciwstawne zapatrywania doktryny na kwestię dowodów prywatnych, w szczególności nagrań na nośnikach elektronicznych. Praca jest skoncentrowana na wpływie, jaki wywiera na przedmiotowej kwestii Wielka Nowelizacja kodeksu postępowania karnego, która weszła w życie z dniem 1 lipca 2015 roku. Autor zwraca uwagę na potencjalne trudności z interpretacją nowych uregulowań prawnych, jak i niedostatki przedmiotowej nowelizacji. SŁOWA KLUCZOWE: proces karny, dowód prywatny, nowelizacja, nagranie Kamil MAZURCZAK, ANONIMOWE PŁATNOŚCI INTERNETOWE WYKORZYSTYWANE W CYBERPRZESTĘPCZOŚCI. ISTOTA KRYPTOWALUTY BITCOIN Cyberprzestępcy korzystają z kryptowaluty Bitcoin od momentu jej powstania. To idealna, anonimowa platforma do globalnego przesyłu pieniądza. Bitcoin nie ma zwierzchnictwa ani emitenta centralnego, przez co nie sposób go skraść jego posiadaczowi. Jest więc wykorzystywany przez ugrupowania przestępcze na całym świecie. Celem artykułu jest powiększenie wiedzy czytelnika na temat nowych technologii przesyłu pieniądza. Wiedza ta pozwoli czytelnikowi na poprawienie jakości bezpieczeństwa personalnego w Internecie. W efekcie zmniejszy potencjalne ryzyko wystąpienia różnego rodzaju fraudów i innych cyberprzestępstw. SŁOWA KLUCZOWE: anonimowość, Bitcoin, BTC, cyberprzestępczość, kryptowaluty Anna PISKORZ, REAKCJE WYBRANYCH PAŃSTW ZACHODU WOBEC ARABSKIEJ WIOSNY Artykuł został poświęcony reakcji krajów zachodniej części globu na zjawisko Arabskiej Wiosny (rewolucyjnej fali demonstracji i protestów przeciwko panującej władzy) na przykładzie Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Francji. Wybór państw dokonano w oparciu o następujące kryteria: po pierwsze USA są mocarstwem globalnym i członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego; po drugie Francja i Niemcy należą do istotnych graczy europejskich ze względu na przynależność do struktur Unii Europejskiej. Dodatkowo Francja posiada dobre relacje z krajami Afryki Północnej, natomiast Niemcy są bardziej neutralne i stanowią potęgę gospodarczą w obrębie własnego kontynentu, co może budzić zaufanie świata arabskiego. SŁOWA KLUCZOWE: Arabska Wiosna, Afryka Północna, Bliski Wschód, Zachód

5 Sławomir WIERZBICKI, WOJNY CYBERNETYCZNE JAKO ELEMENT NIEKONWENCJONALNEJ KONFRONTACJI MIĘDZYPAŃSTWOWEJ. PRAGMATYCZNA RZECZYWISTOŚĆ, NIEUNIKNIONA PRZYSZŁOŚĆ Celem niniejszego artykułu jest zbadanie zjawiska wojny cybernetycznej, jako elementu niekonwencjonalnej konfrontacji międzypaństwowej we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Konstrukcja niniejszej pracy, podyktowana próbą osiągnięcia odpowiedzi na powyższy temat badawczy, sprowadziła autora do przyjęcia następującej struktury. W pierwszej części pracy, przedstawiono rozwój sprzętu komputerowego i sieci informatycznych wespół z uwidocznieniem znaczenia cyberprzestrzeni. Następnie, opisano uwarunkowania teoretyczne przedmiotowej problematyki, w szczególności podstawowe determinanty, kategorie ataków z sieci oraz ich klasyfikacje. W dalszej kolejności, ukazano praktyczne aspekty zastosowania powyższych ataków biorąc za punkt widzenia konkretne casusy tj. Kosowa, Chin, Estonii, Gruzji oraz Iranu. Na koniec zaś poddano pod rozwagę cyberwojny poruszając różnice i podobieństwa oraz płynące z nich wnioski na przyszłość. SŁOWA KLUCZOWE: cyberwojna, cyberprzestrzeń, bezpieczeństwo, Internet, Kosowo, Chiny, Estonia, Gruzja, Iran Mariusz WÓDKA, MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE PRZESTĘPCZE TYPOLOGIA, CHARAKTERYSTYKA I ZWALCZANIE Celem artykułu jest opis i wyjaśnienie zjawiska międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. Przestępczość to zjawisko złożone, w ramach którego można swoiście kontrolować społeczeństwo, a funkcjonowanie zorganizowanych grup przestępczych to w dużej mierze działalność społeczno-polityczno-gospodarcza, ukierunkowana na osiągnięcie zysku. W trosce o swoich obywateli, a także o bezpieczeństwo finansowe i gospodarcze, każde państwo musi tworzyć mechanizmy zabezpieczające oraz chroniące przed tymi procederami. Wymaga to ścisłej współpracy organów krajowych oraz instytucji międzynarodowych powołanych do przeciwdziałania i zwalczania transnarodowych grup przestępczych. SŁOWA KLUCZOWE: przestępczość, zorganizowana grupa przestępcza, globalizacja, transnarodowość, bezpieczeństwo