UCHWAŁA NR... RADY MIASTA OPOLA. z dnia r. w sprawie przyjęcia Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Opola na lata

Transkrypt

1 Projekt z dnia... UCHWAŁA NR... RADY MIASTA OPOLA z dnia r. w sprawie przyjęcia Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Opola na lata Na podstawie art.7 ust. 1 pkt 5 oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 446, poz. 1579, poz. 1948, z 2017 r. poz. 730) oraz art. 1 ust. 1 i art. 2 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2016 r. poz. 546, poz. 960, poz. 1245) w związku z częścią VII pkt 1 ppkt 4 Załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata (Dz.U. z 2016 r. poz. 1492) oraz rozdziałem II częścią IX celem szczegółowym d) pkt 2 i 3 Załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 458) Rada Miasta Opola uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Opola na lata , stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Opola. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 1

2 Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Miasta Opola z dnia. PROGRAM OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO DLA MIASTA OPOLA NA LATA I. Wprowadzenie Zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy do obowiązków państwa, organów administracji rządowej, samorządowej oraz instytucji do tego powołanych. Stan psychiczny ludzi jest zdeterminowany wieloma czynnikami, w tym biologicznymi (np. genetycznymi, płciowymi), indywidualnymi (np. doświadczeniami osobistymi), rodzinnymi i społecznymi (np. wsparcie społeczne) oraz ekonomicznymi i środowiskowymi (np. status społeczny i warunki życia). Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie psychiczne to nie tylko całkowity brak choroby, czy zniedołężnienia, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu. W myśl tej definicji, zdrowie psychiczne to obok braku zaburzeń psychicznych również stan, w którym człowiek wykorzystuje swoje zdolności, może radzić sobie ze stresem w życiu codziennym, może wydajnie i owocnie pracować oraz jest w stanie wnieść wkład w życie danej wspólnoty. Mając na uwadze rozmiar i dynamikę problemów zdrowia psychicznego zostało opracowanych szereg dokumentów strategicznych, m.in. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), Unię Europejską, a także Polskę, w których określone zostały cele, zadania i modele opieki psychiatrycznej. Obowiązująca ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2016 r. poz. 546 z późn. zm.) obejmuje realizację zadań dotyczących ochrony zdrowia psychicznego, w szczególności: 1) promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym, 2) zapewnienia osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, 3) kształtowania wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałania ich dyskryminacji. Zadania, o których mowa w pkt 1, realizowane są w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata (dalej: NPZ), a zadania wymienione w pkt 2-3 poprzez działania określone w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata (dalej: NPOZP). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata (Dz.U. z 2016 r. poz. 1492) określa ściśle cele operacyjne, które mają być realizowane przez organy władzy publicznej i współpracujące z nimi podmioty. Jednym z celów operacyjnych NPZ jest: Profilaktyka problemów zdrowia psychicznego i poprawa dobrostanu psychicznego społeczeństwa. Poniżej wykaz zadań (określonych w NPZ) służących realizacji tegoż celu przez jednostki samorządu terytorialnego: Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 2

3 1) prowadzenie działań na rzecz upowszechniania wiedzy na temat zdrowia psychicznego i jego uwarunkowań, kształtowanie przekonań, postaw, zachowań i stylu życia wspierającego zdrowie psychiczne, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, przeciwdziałanie seksualizacji dzieci i młodzieży w szczególności przez prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych, 2) opracowanie i realizacja samorządowych programów lub strategii ochrony zdrowia psychicznego, 3) opracowanie i realizacja programów zapobiegania problemom zdrowia psychicznego w rodzinie i w środowisku lokalnym, 4) szkolenia różnych grup zawodowych dotyczące zagrożeń oraz konsekwencji rozwojowych i zdrowotnych u dzieci i młodzieży oglądających pornografię. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2017 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata (Dz.U. z 2017 r. poz. 458) określa cele główne i szczegółowe, jak również wskazuje podmioty, które winny je realizować. Cel główny i cele szczegółowe NPOZP oraz zadania wyznaczone do realizacji samorządom powiatowym i gminnym w ramach tych celów to: Cel główny: Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej opieki adekwatnej do ich potrzeb Cele szczegółowe (z zadaniami): 1) upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej (m.in. opracowanie lokalnego programu zwiększenia dostępności i zmniejszenia nierówności w dostępie do różnych form środowiskowej psychiatrycznej opieki zdrowotnej, w tym rozwoju centrów zdrowia psychicznego oraz placówek psychiatrycznej opieki zdrowotnej dla dzieci i młodzieży), 2) upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego (m.in. poszerzenie, zróżnicowanie i unowocześnienie pomocy oraz oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi w zakresie pomocy: bytowej, mieszkaniowej stacjonarnej, samopomocy środowiskowej; wspieranie projektów organizacji pozarządowych służących rozwojowi form oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi; zwiększenie udziału zagadnień pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi w działalności powiatowych centrów pomocy rodzinie), 3) aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi, skoordynowanie dostępnych form opieki i pomocy (m.in. zwiększanie dostępności rehabilitacji zawodowej, organizacja poradnictwa zawodowego i szkoleń zawodowych dla osób z zaburzeniami psychicznymi; prowadzenie kampanii szkoleniowo-informacyjnej adresowanej do pracodawców promującej zatrudnianie osób z zaburzeniami psychicznymi; zwiększenie udziału zatrudnienia osób z zaburzeniami psychicznymi w działalności powiatowych urzędów pracy), 4) skoordynowanie dostępnych form opieki i pomocy (m.in. opracowanie, realizacja, koordynowanie i monitorowanie lokalnego programu ochrony zdrowia psychicznego zawierającego plan zapewnienia mieszkańcom koordynowanych, medycznych i społecznych świadczeń centrów zdrowia psychicznego; przygotowanie i udostępnienie mieszkańcom oraz samorządowi województwa aktualizowanego corocznie przewodnika informującego o lokalnie dostępnych formach opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi), 5) udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego uczniom, rodzicom i nauczycielom (m.in. wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne; udzielanie Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 3

4 pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodzieży w przedszkolach, szkołach i placówkach). Spełniając wymóg ww. rozporządzeń Rady Ministrów, tj.: 1) rozporządzenia z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata , 2) rozporządzenia z dnia 8 lutego 2017 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata Prezydent Miasta Opola Zarządzeniem Nr OR-I z dnia 7 października 2016 r. (ze zm.) powołał Miejski Zespół koordynujący działanie i monitorujący realizację zadań dotyczących promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki zaburzeń psychicznych (dalej: Miejski Zespół). W skład Miejskiego Zespołu wchodzą przedstawiciele Urzędu Miasta Opola, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, opieki zdrowotnej, systemu oświaty, placówek realizujących zadania z zakresu ochrony zdrowia psychicznego oraz pozarządowych organizacji samopomocowych. Do zadań Miejskiego Zespołu należy koordynacja działań i monitorowanie realizacji zadań dotyczących promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki zaburzeń psychicznych na terenie miasta Opola wynikających z NPZ oraz NPOZP. II. Założenia Programu Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Opola na lata (dalej: Program) jest dokumentem strategicznym określającym kierunki działań Miasta Opola w zakresie ograniczenia występowania zagrożeń dla zdrowia psychicznego lokalnej społeczności oraz poprawę jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi, jak również ich bliskiego otoczenia. Głównym celem Programu jest określenie działań, które umożliwią osobom z zaburzeniami psychicznymi większy dostęp do wielostronnej opieki adekwatnej do ich potrzeb. Działania te pozwolą wpłynąć na skuteczniejszą ochronę praw osób z zaburzeniami psychicznymi oraz umożliwią im funkcjonowanie w rodzinie i środowisku lokalnym. Program zakłada realizację celów i kierunków działania w oparciu o diagnozę problemu, rozpoznanie zjawiska i jego lokalnych uwarunkowań, w drodze budowania i udoskonalenia współpracy pomiędzy instytucjami, jak również organizacjami pozarządowymi zaangażowanymi w ochronę zdrowia psychicznego. Program zakłada szereg działań edukacyjno-promocyjnych kierowanych do wszystkich mieszkańców, których głównym celem będzie pogłębienie wiedzy o zdrowiu psychicznym oraz zapobieganie stygmatyzacji osób i rodzin osób z zaburzeniami psychicznymi. Stygmatyzacja należy do podstawowych przeszkód jakie trzeba pokonać, jeśli ma się promować integrację społeczną, wzmacniać więzi społeczne oraz wpływać na poprawę zdrowia psychicznego. Szacuje się, że statystycznie co czwarta osoba miała lub będzie mieć w przyszłości problemy ze zdrowiem psychicznym, dlatego tak istotne jest przeciwdziałanie niekorzystnej sytuacji epidemiologicznej, polegającej na wysokim obciążeniu populacji skutkami zdrowotnymi, społecznymi i ekonomicznymi wywołanymi przez choroby oraz zaburzenia psychiczne. Zapewnienie obywatelom dostępu do środowiskowych form psychiatrycznej opieki zdrowotnej może przyczynić się do poprawy ogólnego stanu zdrowia populacji dotkniętej zaburzeniami psychicznymi oraz zwiększyć skuteczność leczenia. Wdrażanie Programu może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia populacji oraz poprawy poziomu i dostępu do świadczeń psychiatrycznych. Program powstał dzięki osobom, instytucjom oraz organizacjom pozarządowym, które biorą aktywny udział w kształtowaniu systemu zdrowia psychicznego na rzecz mieszkańców Miasta Opola. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 4

5 Funkcję koordynującą w zakresie realizacji Programu przypisano Miejskiemu Zespołowi. Miasto Opole jako podmiot współrealizujący zadania wynikające z NPZ oraz NPOZP zobowiązane zostało do opracowania i realizacji lokalnych programów określonych w poszczególnych celach szczegółowych tych dokumentów, a mianowicie: 1) Programu zapobiegania problemom zdrowia psychicznego w rodzinie i w środowisku lokalnym (NPZ), 2) Programu zwiększenia dostępności i zmniejszenia nierówności w dostępie do różnych form środowiskowej psychiatrycznej opieki zdrowotnej, w tym rozwoju placówek psychiatrycznej opieki zdrowotnej dla dzieci i młodzieży (NPOZP). Programy, o których mowa w pkt 1-2, stanowią odpowiednio Załączniki Nr 1-2 do niniejszego Programu i są jego integralną częścią. Program powiązany jest z innymi przyjętymi przez Radę Miasta Opola dokumentami strategicznymi i programami realizowanymi na terenie Miasta Opola, których cele i zadania obejmują m.in. problematykę osób z zaburzeniami psychicznymi. Do dokumentów tych zaliczyć można: 1) Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, 2) Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2017, 3) Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata , 4) Miejski Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Mieście Opolu na lata W związku z powyższym, aby nie powielać danych zarówno w zakresie diagnozy, jak i realizacji poszczególnych zadań, Program zawiera tylko najistotniejsze dane dotyczące zdrowia psychicznego oraz zadania wynikające z realizacji celów i założeń NPZ oraz NPOZP. III. Diagnoza obszaru objętego Programem 1. Uwarunkowania demograficzne Liczba ludności Miasta Opola na dzień 31 grudnia 2015 r. wynosiła mieszkańców, co stanowiło około 11,95 % ludności Województwa Opolskiego. W skali kraju jest to 0,30 % ludności. W populacji mieszkańców przeważają kobiety, co w połączeniu z mniejszą śmiertelnością kobiet niż mężczyzn wpływa na wysokość współczynnika feminizacji. Tabela 1. Liczba mieszkańców miasta Opola w latach Wyszczególnienie Kobiety Źródło: Mężczyźni UM, opracowanie własne na 56 podstawie 928 danych BDL GUS Ogółem Źródło: dane Głównego Urzędu Statystycznego Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 5

6 Tabela 2. Ludność w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym w Opolu w latach Wyszczególnienie Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby % osoby % osoby % osoby % osoby % , , , , ,01 Ludność w wieku produkcyjnym , , , , ,03 Ludność w wieku poprodukcyjnym , , , , ,95 Źródło: dane Głównego Urzędu Statystycznego Struktura wiekowa mieszkańców Opola zmienia się poprzez systematyczny spadek liczby osób w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym, przy jednoczesnym wzroście liczby osób w wieku poprodukcyjnym. Starzenie się społeczeństwa jest zjawiskiem narastającym i coraz bardziej odczuwalnym. 2. Charakterystyka zdrowia psychicznego w ujęciu lokalnym Do potencjalnych i realnych zagrożeń dla zdrowia psychicznego zaliczyć można, m.in. 1) bezrobocie, 2) nieuleczalne choroby, 3) emigrację zarobkową, 4) warunki pracy i życia w połączeniu z biedą, 5) zaburzenia więzi rodzinnych, 6) deficyt wsparcia społecznego, 7) starzenie się społeczeństwa i niż demograficzny, 8) przestępczość i korupcję, 9) katastrofy i klęski żywiołowe. O liczbie mieszkańców Miasta Opola cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych i upośledzenia umysłowego świadczyć mogą jedynie dane Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności dotyczące wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności dla osób przed 16 rokiem życia i dla osób powyżej 16 roku życia. Tabela 3. Liczba wydanych orzeczeń z powodu chorób psychicznych i upośledzenia umysłowego w latach osoby przed 16 rokiem życia Kod przyczyny Razem Wiek Płeć Rok niepełnosprawności liczba 0-3 lata 4-7 lat 8-16 lat K M orzeczeń 02-P choroba psychiczna U upośledzenie umysłowe P choroba psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 6

7 P choroba psychiczna U upośledzenie umysłowe 02-P choroba psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe 02-P choroba psychiczna U upośledzenie umysłowe Razem Źródło: dane Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Opolu Tabela 4. Liczba wydanych orzeczeń przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności z powodu chorób psychicznych i upośledzenia umysłowego w latach osoby powyżej 16 roku życia Rok Kod przyczyny niepełnosprawności 02-P choroba 2011 psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe 02-P choroba 2012 psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe 02-P choroba 2013 psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe 02-P choroba 2014 psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe 02-P choroba 2015 psychiczna 01-U upośledzenie umysłowe Stopień niepełnosprawności Wiek Płeć Umiar- 61 Znacz -ny kowany Lekki Razem lat lat lat i więcej K M Razem Źródło: dane Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Opolu Największą grupę osób z wydanymi orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności z powodu chorób psychicznych stanowią osoby w wieku od 26 do 60 lat, u których stwierdzono umiarkowany stopień niepełnosprawności. Wśród osób z zaburzeniami psychicznymi większą liczbę stanowią mężczyźni. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 7

8 Podstawowym wskaźnikiem stanu zdrowia psychicznego jest rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych rejestrowanych w placówkach psychiatrycznej opieki zdrowotnej, w tym także związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych - alkoholu, narkotyków i leków. Tabela 5. Liczba hospitalizacji mieszkańców Miasta Opola w Oddziale Psychiatrii dla Dorosłych w latach Wyszczególnienie przyczyn hospitalizacji M K M K M K M K M K Uzależnienia Schizofrenia /psychozy Choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD) Zaburzenia nerwicowe Inne Źródło: dane Wojewódzkiego Specjalistycznego Zespołu Neuropsychiatrycznego im. Św. Jadwigi w Opolu Tabela 6. Liczba hospitalizacji mieszkańców Miasta Opola w Oddziale Psychiatrii dla Dzieci i Młodzieży w latach Wyszczególnienie przyczyn hospitalizacji M K M K M K M K M K Uzależnienia Schizofrenia/ psychozy Choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD) Zaburzenia nerwicowe Inne Źródło: dane Wojewódzkiego Specjalistycznego Zespołu Neuropsychiatrycznego im. Św. Jadwigi w Opolu Stan zdrowia psychicznego mieszkańców Miasta Opola obrazują również dane dot. liczby samobójstw i prób samobójczych jakie miały miejsce w latach Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 8

9 Tabela 7. Liczba samobójstw oraz prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży w latach Lata Samobójstwa Próby samobójcze Źródło: dane Komendy Miejskiej Policji w Opolu Tabela 8. Liczba samobójstw oraz prób samobójczych wśród osób dorosłych w latach Lata Samobójstwa Próby samobójcze Źródło: dane Komendy Miejskiej Policji w Opolu Z danych Komendy Miejskiej Policji w Opolu wynika, że wzrasta wskaźnik prób samobójczych u dzieci i młodzieży, a także samobójstw wśród osób dorosłych. IV. Aktywizacja zawodowa mieszkańców Miasta Opola 1. Stan i struktura zatrudnienia Jednym z istotnych zagrożeń dla zdrowia psychicznego jest bezrobocie, które najczęściej prowadzi do zaburzeń depresyjnych, nerwicowych oraz wzrostu liczby osób uzależnionych od alkoholu. Zaburzenia psychiczne stanowią ogromne obciążenie dla poszczególnych osób i rodzin, mogą zmniejszać szanse na zatrudnienie, wydajność pracy i wysokość zarobków. Tabela 9. Bezrobocie w Mieście Opolu w latach Wyszczególnienie Stopa bezrobocia 6,2% 7,1% 6,9% 6,0% 5,3% Liczba bezrobotnych ogółem, w tym: kobiety ogółem kobiety z prawem do zasiłku kobiety długotrwale bezrobotne Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 9

10 W ogólnej liczbie bezrobotnych w Opolu w ciągu ostatnich lat widoczny jest większy udział kobiet. Kobiety stanowią również większość w grupie długotrwale bezrobotnych. W 2015 r. liczba bezrobotnych (zarejestrowanych) wynosiła osoby, przy czym kobiety stanowiły 51% tej liczby. W strukturze bezrobotnych dużą grupę stanowią osoby długotrwale bezrobotne (pozostające bez pracy dłużej niż 12 miesięcy). 2. Osoby niepełnosprawne, w tym osoby z zaburzeniami psychicznymi na rynku pracy Tabela 10. Liczba osób niepełnosprawnych bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w latach Rok Liczba bezrobotnych niepełnosprawnych K M Wiek i więcej ogółem Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu Najliczniejszą grupę zarejestrowanych niepełnosprawnych bezrobotnych stanowią osoby w wieku powyżej 55 lat. W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu odsetek tych osób wynosił w 2014 r. 47 % ogółu zarejestrowanych niepełnosprawnych, natomiast w 2015 r %. Tabela 11. Liczba osób niepełnosprawnych bezrobotnych według wykształcenia w latach Wykształcenie 2011 % 2012 % 2013 % 2014 % 2015 % Wyższe 22 10,2 17 6, , , ,4 Policealne i średnie 43 19, , , , ,1 Średnie ogólnokształcące 27 12,5 22 8, ,7 27 9, ,0 Zasadnicze zawodowe 56 25, , , , ,1 Gimnazjalne i poniżej 68 31, , , , ,4 Ogółem Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu Najliczniejszą grupę zarejestrowanych niepełnosprawnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej. W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu odsetek tych osób wynosił w 2014 r. 29,4 % ogółu zarejestrowanych niepełnosprawnych, natomiast w 2015 r. - 28,4 %. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 10

11 Tabela 12. Niepełnosprawni mieszkańcy Miasta Opola zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Opolu w latach według stopnia niepełnosprawności Stopień niepełnosprawności 2011 % 2012 % 2013 % 2014 % 2015 % Znaczny 0-5 2,0 1 0,3 1 0,4 2 0,9 Umiarkowany 45 20, , , , ,5 Lekki , , , , ,6 Ogółem Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu Najliczniejszą grupę zarejestrowanych niepełnosprawnych stanowią osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności. W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu odsetek tych osób wynosił w 2014 r. 79,1 % ogółu zarejestrowanych niepełnosprawnych, natomiast w 2015 r. 81,6 %. Tabela 13. Dane dotyczące wykształcenia i zatrudnienia osób z wydanymi orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności z powodu zaburzeń psychicznych za lata Rok P choroby psychiczne 01-U upośledzenie umysłowe P choroby psychiczne 01-U upośledzenie umysłowe P choroby psychiczne 01-U upośledzenie umysłowe P choroby psychiczne 01-U upośledzenie umysłowe P choroby psychiczne 01-U upośledzenie umysłowe Mniej niż podstawowe wewe Kod przyczyny niepełnosprawności Wykształcenie Zatrudnienie Podstawowe Zasadnicze Średnie Wyższe Tak Nie Razem Źródło: dane Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Opolu Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 11

12 Osoby niepełnosprawne mają prawo do pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz do korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach dostosowanych do ich potrzeb. Z danych wynika, że tylko średnio 16,4 % osób z zaburzeniami psychicznymi jest aktywnych na otwartym rynku pracy. V. Zasoby psychiatrycznej opieki zdrowotnej w Mieście Opolu Na terenie miasta Opola świadczenia z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień realizowane są w ramach stacjonarnej oraz ambulatoryjnej opieki zdrowotnej, m.in. w poradniach zdrowia psychicznego i w poradniach odwykowych oraz zapobiegania i zwalczania uzależnień. 1. Ambulatoryjna i stacjonarna opieka psychiatryczna Tabela 14. Placówki medyczne realizujące świadczenia w zakresie psychiatrii i leczenia uzależnień w ramach kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia (ambulatoryjna i stacjonarna opieka zdrowotna) Lp. Nazwa placówki Adres Zakres świadczeń Szpital Wojskowy z ul. Wróblewskiego 46 świadczenia dzienne leczenia zaburzeń Przychodnią Samodzielny Opole nerwicowych, Zdrowotnej Publiczny Zakład Opieki geriatryczne, świadczenia dzienne psychiatryczne świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych Centrum Pomocy Psychologicznej, Psychiatrycznej i Coachingu Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Terapii i Psychoedukacji s.c Niepubliczny ZOZ Fundacji Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym w NZOZ Opolu Poradnia ds. Uzależnień OPTIMA MEDYCYNA S.A. Ośrodek Leczenia Odwykowego w Woskowicach Małych Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Oleska Opole leczenie uzależnień ul. Oleska 71A leczenie środowiskowe (domowe) Opole ul. Szymanowskiego 1 świadczenia psychiatryczne Opole ambulatoryjne dla dzieci i młodzieży ul. Sandomierska Opole ul. Dambonia Opole ul. Głogowska 25B Opole ul. Krakowska Opole leczenie uzależnień program leczenia substytucyjnego świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych leczenie uzależnień, świadczenia dziennej terapii uzależnienia od alkoholu leczenie uzależnień, świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 12

13 Stowarzyszenie MONAR Ośrodek Leczenia Terapii i Rehabilitacji Uzależnień w Zbicku Towarzystwo Rozwoju Rodziny Zarząd Główny Wojewódzki Specjalistyczny Zespół Neuropsychiatryczny im. Św. Jadwigi ul. Armii Krajowej 90of/ Opole ul. Damrota Opole ul. Wodociągowa Opole świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych, świadczenia psychologiczne leczenie elektrowstrząsami chorych z zaburzeniami psychicznymi ze wskazań życiowych, świadczenia psychiatryczne dla dzieci i młodzieży, świadczenia dzienne leczenia zaburzeń nerwicowych, świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dorosłych, świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych, świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dzieci i młodzieży, świadczenia psychiatryczne dla dorosłych, świadczenia w izbie przyjęć szpitala (dla osób z krajów Unii Europejskiej), świadczenia w izbie przyjęć szpitala (ryczałt dobowy) Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Tabela 15. Działalność poradni zdrowia psychicznego w Mieście Opolu w latach Liczba poradni Liczba porad Liczba leczonych Wskaźnik leczonych /1000 ludności (liczba leczonych podzielona przez liczbę mieszkańców Miasta Opola x 1000) (poradnie znajdują się w placówkach wymienionych w Tabeli 14. w poz. 1, 6, 8, 10 i 11) ,44 55,04 55,25 Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Należy zaznaczyć, iż poradnie zdrowia psychicznego świadczą usługi również dla mieszkańców Województwa Opolskiego. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 13

14 Tabela 16. Działalność poradni psychologicznych w Mieście Opolu w latach Liczba osób Druk nr Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba świadczeń osób świadczeń osób świadczeń osób Liczba świadczeń Świadczenia psychologiczne dla dorosłych Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Tabela 17. Działalność oddziałów dziennych dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Mieście Opolu w latach Lata Liczba miejsc zakontraktowanych Liczba leczonych Liczba świadczeń Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Tabela 18. Leczenie środowiskowe w Mieście Opolu w 2015 r. Liczba podmiotów 1 (poradnia znajduje się w placówce wymienionej w Tabeli 14. w poz. 3) Liczba osób leczonych Liczba świadczeń Liczba zakontraktowanych punktów Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Wskaźnik na 10 tys. mieszkańców ,60 Na terenie Miasta Opola brak podmiotów leczniczych realizujących świadczenia opiekuńczolecznicze psychiatryczne dla dorosłych. Tabela 19. Działalność oddziału psychiatrycznego stacjonarnego dla dorosłych w Mieście Opolu w latach Świadczenia psychiatryczne dla dorosłych Liczba osób Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba świadczeń osób świadczeń osób świadczeń osób Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Liczba świadczeń Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 14

15 Tabela 20. Działalność oddziału psychiatrycznego stacjonarnego w Mieście Opolu w latach Liczba oddziałów Liczba łóżek Liczba leczonych Średnie wykorzystanie łóżek w % Liczba leczonych /1 łóżko Druk nr 978 Średni czas pobytu chorego w dniach (3 oddziały dla dorosłych i 1 oddział dla dzieci znajdują się w placówce wymienionej w Tabeli 14. w poz. 11) ,19 93,31 93,24 14,6 14,9 14,5 23,1 22,8 23,5 Źródło: dane Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (sprawozdanie MZ-30) Tabela 21. Działalność psychiatryczna ambulatoryjna dla dzieci i młodzieży w Mieście Opolu w latach Świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dzieci i młodzieży Liczba osób Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba świadczeń czeń osób świad- osób świadczeń osób Liczba świadczeń Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Na terenie Miasta Opola brak jest podmiotów leczniczych realizujących świadczenia dla osób z autyzmem dziecięcym lub innymi całościowymi zaburzeniami rozwoju. Tabela 22. Działalność psychiatryczna ambulatoryjna dla dorosłych w Mieście Opolu w latach Świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dorosłych Liczba osób Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba świadczeń czeń osób świad- osób świadczeń osób Liczba świadczeń Źródło: dane Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 15

16 2. Działalność poradni dla uzależnionych od alkoholu i substancji psychoaktywnych Tabela 23. Działalność poradni dla uzależnionych od alkoholu w Mieście Opolu w latach Liczba poradni Liczba porad Liczba leczonych W tym leczeni po raz ogółem pierwszy (lata ) 7 (2015 rok) Źródło: dane Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (sprawozdania MZ-15) - nazwy poradni objęte są tajemnicą statystyczną Z danych wynika, że z roku na rok utrzymuje się tendencja wzrostowa liczby osób leczonych z uzależnienia od alkoholu, a zwłaszcza liczby osób, które leczone są po raz pierwszy. Tabela 24. Działalność poradni profilaktyki, leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych w Mieście Opolu w latach Wyszczególnienie Lata Liczba poradni Liczba leczonych Ogółem liczba wszystkich porad w tym: porady lekarza porady psychologa porady innego terapeuty Źródło: dane Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (sprawozdania MZ-15) 3. Stan zatrudnienia w psychiatrycznej opiece zdrowotnej Tabela 25. Zatrudnienie w stacjonarnej opiece psychiatrycznej w Mieście Opolu w latach Zatrudnienie ogółem na oddziałach Lata Psychiatra Pielęgniarka Psycholog Specjalista i instruktor uzależnień Terapeuta zajęciowy Pracownik socjalny Inni terapeuci Źródło: dane Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (sprawozdania MZ-30) Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 16

17 Tabela 26. Zatrudnienie lekarzy psychiatrów i psychologów we wszystkich podmiotach związanych ze zdrowiem psychicznym (według podstawowego miejsca pracy) w Mieście Opolu w latach Wyszczególnienie Lata Psychiatra Psychiatra dzieci i młodzieży Psycholog kliniczny Psycholog ogólny Źródło: dane Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (sprawozdania MZ-89) Z powyższych danych wynika, iż liczba personelu medycznego zatrudnionego w podmiotach związanych z opieką psychiatryczną z roku na rok maleje. Istnieje również realne zapotrzebowanie na psychiatrów dziecięcych oraz psychologów klinicznych, których liczba na terenie Miasta Opola jest niewystarczająca do skali potrzeb. VI. Zasoby w zakresie opieki i wsparcia społecznego na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi w Mieście Opolu Na terenie miasta Opola funkcjonują następujące instytucje i placówki realizujące zadania w zakresie opieki i wsparcia społecznego na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (dalej: MOPR) W zakresie opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu przy ul. Armii Krajowej 36 realizuje wiele zadań, m.in.: 1. Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi Osobom chorym psychicznie, które wymagają częściowej opieki i pomocy innych osób przyznaje się specjalistyczne usługi opiekuńcze obejmujące głównie pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Wykonanie tego zadania MOPR zleca instytucji, która wybierana jest w ramach konkursu ofert na realizację zadania publicznego. Obecnie usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz dla dzieci i młodzieży autystycznej realizowane są przez Opolski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża. Tabela 27. Liczba mieszkańców Miasta Opola korzystających ze specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi w latach Rodzaj świadczenia Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w tym: osoby z autyzmem Źródło: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 17

18 2. Umieszczanie osób z zaburzeniami psychicznymi w domach pomocy społecznej i pokrywanie kosztów ich pobytu w tych placówkach Osoby chore psychicznie wymagające całodobowej opieki, której nie można zapewnić im w dotychczasowym środowisku są kierowane do domów pomocy społecznej. Miasto Opole na swoim terenie nie dysponuje domem opieki społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych. Największym domem tego typu znajdującym się na terenie Województwa Opolskiego jest Dom Pomocy Społecznej w Klisinie, na który składa się 8 filii. Obecnie domy pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych nie dysponują wolnymi miejscami, a czas oczekiwania na nie jest bardzo długi, ponieważ może wynosić nawet do dwóch lat. Ponoszenie odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej to kwota 70% dochodu osoby kierowanej. Pozostałą część dopłaca rodzina, tj. osoby które są zobowiązane do partycypowania w kosztach pobytu członka rodziny w domu pomocy społecznej. W przypadku, gdy osoby zobowiązane nie wywiązują się z nałożonego na nie obowiązku opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. MOPR składa do sądu wnioski o umieszczenie osób chorych psychicznie, zagrażających życiu lub zdrowiu swojemu lub innych, celem umieszczenia tych osób w domach pomocy społecznej bez ich zgody. Średniorocznie z terenu Miasta Opola postanowieniem sądu kierowanych jest do domów pomocy społecznej 7 osób z zaburzeniami psychicznymi. Tabela 28. Liczba mieszkańców Miasta Opola (w tym z zaburzeniami psychicznymi) przebywających w domach pomocy społecznej w latach Wyszczególnienie Liczba osób chorych przewlekle Liczba osób chorych psychicznie Ogółem liczba osób przebywających w domach pomocy społecznej Źródło: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu 3. Realizacja programów skierowanych do osób z zaburzeniami psychicznymi Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w ramach obowiązujących przepisów prawnych udziela pomocy ofiarom przemocy w rodzinie - w tym osobom z zaburzeniami psychicznymi lub niepełnosprawnym intelektualnie w następujących formach: 1) interwencja kryzysowa, 2) pomoc prawna, 3) pomoc terapeutyczna, 4) wsparcie psychologiczne, 5) pomoc medyczna psychiatryczna, 6) praca socjalna. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 18

19 Tabela 29. Liczba osób z zaburzeniami psychicznymi korzystających z pomocy Specjalistycznego Ośrodka Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w latach Osoby z chorobami/zaburzeniami psychicznymi lub osoby niepełnosprawne intelektualnie Źródło: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu Dla osób chorych psychicznie lub niepełnosprawnych intelektualnie realizowane są także indywidualne spotkania w formie oddziaływania terapeutycznego z elementami programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc. Tabela 30. Liczba osób uczestniczących w programach realizowanych przez MOPR przeznaczonych dla osób z zaburzeniami psychicznymi lub osób niepełnosprawnych intelektualnie w latach Osoby z chorobami/zaburzeniami psychicznymi lub osoby niepełnosprawne intelektualnie Źródło: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu Ponadto przy współpracy MOPR realizowane są programy informacyjno-edukacyjne sprzyjające podstawom zrozumienia i akceptacji osób niepełnosprawnych oraz przeciwdziałające dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi, takie jak: 1) Opolskie Dni Niepełnosprawnych integracyjna impreza plenerowa, 2) Impreza z Okazji Światowego Dnia Inwalidy, 3) Opolskie Dni Seniora impreza plenerowa, mająca na celu integrację osób starszych i niepełnosprawnych. 4. Działania Ośrodka Interwencji Kryzysowej MOPR wobec osób z zaburzeniami psychicznymi 1) prowadzenie działań wobec rodzin dotkniętych chorobą psychiczną w celu stworzenia i budowania prawidłowej relacji w środowisku, 2) kierowanie wniosków do sądu o ubezwłasnowolnienie lub przymusowe umieszczenie osoby z zaburzeniami psychicznymi w domu pomocy społecznej, 3) udzielanie pomocy w uzyskaniu przez osoby z zaburzeniami psychicznymi orzeczenia o niepełnosprawności, 4) udzielanie pomocy prawnej dla członków rodzin osób z zaburzeniami psychicznymi, 5) udzielanie konsultacji psychologicznych osobom z zaburzeniami psychicznymi oraz ich rodzinom. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 19

20 Tabela 31. Liczba osób korzystających z konsultacji prawnych i psychologicznych Ośrodka Interwencji Kryzysowej w latach Konsultacje Konsultacje Konsultacje Konsultacje Konsultacje Psychologiczne Prawne Psychologiczne Prawne Psychologiczne Prawne Psychologiczne Prawne Psychologiczne Prawne Osoby z chorobami/ zaburzeniami psychicznymi lub osoby niepełnosprawne intelektualnie Źródło: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu 5. Działania pracowników socjalnych na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi: 1) kwalifikowanie do uzyskania świadczeń z pomocy społecznej, 2) pomoc w uzyskaniu świadczeń z sytemu zabezpieczenia społecznego polegająca na kompletowaniu i uzupełnianiu niezbędnej dokumentacji, 3) wparcie w załatwianiu spraw urzędowych, w tym m.in. pomoc w wypełnianiu aktualizacji dotyczących wniosków o uzyskanie lokalu socjalnego, 4) prowadzenie rozmów w miarę potrzeb klienta i pomoc w docieraniu do poradnictwa specjalistycznego, 5) ułatwianie interakcji między jednostką a środowiskiem, pomaganie w nabywaniu umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie w różnych sytuacjach życia codziennego, m.in.: gospodarowanie środkami finansowymi, sporządzanie posiłków, dbanie o higienę osobistą, dbanie o wygląd mieszkania, dbanie o własny wizerunek, swobodne nawiązywanie kontaktów społecznych. Środowiskowe Domy Samopomocy (dalej: ŚDS) W Opolu funkcjonują dwa Środowiskowe Domy Samopomocy: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi Magnolia przy ul. Dambonia 3 oraz ul. Stoińskiego 8 (dalej: ŚDS Magnolia) oraz Środowiskowy Dom Samopomocy dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Intelektualnie przy ul. Mielęckiego 4A prowadzony przez Fundację Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym (dalej: ŚDS Fundacji). Prowadzone w tych placówkach zajęcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi mają głównie na celu integrację uczestników z najbliższym otoczeniem, a także umożliwienie im sprawnego i pełnowartościowego funkcjonowania w społeczności lokalnej. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 20

21 Tabela 32. Liczba osób korzystających z zajęć prowadzonych w ŚDS w latach Liczba osób ogółem, w tym: ŚDS Magnolia ŚDS Fundacji Źródło: dane Środowiskowych Domów Samopomocy 1. ŚDS Magnolia ŚDS Magnolia jest ośrodkiem wsparcia dziennego pobytu dla osób z zaburzeniami psychicznymi: upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym oraz przewlekle chorymi psychicznie, które to osoby są niezdolne do samodzielnego funkcjonowania w codziennym życiu. Osoby te są najczęściej przyjmowane do ŚDS Magnolia bezpośrednio po hospitalizacji. ŚDS Magnolia podzielony jest na dwa Typy: 1) Typ AB (w obiekcie przy ul. Dambonia 3) kierowany jest do osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym: osób przewlekle chorych oraz osób niepełnosprawnych intelektualnie liczba miejsc 60, 2) Typ C (w obiekcie przy ul. Stoińskiego 8) kierowany jest do osób starszych z różnymi postaciami otępienia, demencją starczą, chorobą Alzheimera i innymi zaburzeniami czynności psychicznych liczba miejsc 20. Osoba przebywająca w ŚDS Magnolia ma możliwość skorzystania z terapii zajęciowej, treningu umiejętności samoobsługowych i zaradności życiowej oraz treningu umiejętności społecznych. Kadrę merytoryczną ŚDS Magnolia stanowią wyspecjalizowani pracownicy, w tym lekarze o specjalizacji neurolog-psychiatra oraz psycholog kliniczny, a także instruktor ds. kulturalno-oświatowych i pracownik socjalny. Podstawowa działalność ŚDS Magnolia ma na celu przeciwdziałanie szeroko pojętej izolacji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi poprzez stwarzanie warunków sprzyjających integracji wewnętrznej z samym sobą oraz integracji zewnętrznej ze środowiskiem. Głównymi wyznacznikami pracy w ŚDS Magnolia są indywidualne zdolności uczestników oraz ich poczucie niezależności. 2. ŚDS Fundacji ŚDS Fundacji jest ośrodkiem wsparcia dziennego pobytu dla osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu znacznym, umiarkowanym i upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, gdy występują jednocześnie inne zaburzenia zwłaszcza neurologiczne. ŚDS Fundacji jest przygotowany do przyjęcia osób z upośledzeniem intelektualnym i jednocześnie współistniejącą niepełnosprawnością ruchową, osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących oraz posiadających inne zaburzenia neurologiczne i metaboliczne. Głównym celem działalności ŚDS Fundacji jest wspieranie i pomoc w przezwyciężaniu Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 21

22 trudnych sytuacji życiowych, barier w integracji, rozwiązywanie specyficznych problemów osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin. ŚDS Fundacji udziela wsparcia i aktywizuje uczestników poprzez, m.in.: 1) tworzenie warunków do nabycia umiejętności wykonywania podstawowych czynności życia społecznego, 2) podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do możliwie samodzielnego życia, 3) wsparcie psychologiczne i terapeutyczne, 4) organizację terapii zajęciowej. 3. Warunki przyjęcia do ŚDS Osoba starająca się o przyjęcie do ŚDS powinna złożyć do MOPR w Opolu: 1) wniosek osoby ubiegającej się lub opiekunów o skierowanie do ŚDS, 2) orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, o ile takie posiada, 3) zaświadczenie lekarskie wydane przez lekarza psychiatrę lub lekarza neurologa o występujących zaburzeniach psychicznych, 4) zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia i o braku przeciwskazań do uczestnictwa w zajęciach ŚDS wraz z informacją o sprawności w zakresie lokomocji osób niepełnosprawnych. Skierowanie do ŚDS następuje w drodze decyzji administracyjnej, którą wydaje Dyrektor MOPR po uprzednim zebraniu przez pracownika socjalnego MOPR wywiadu środowiskowego. Termin przyjęcia do placówki ustala Kierownik ŚDS w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunami. Powiatowy Urząd Pracy (dalej: PUP) Aktywizacja zawodowa osób z chorobami psychicznymi stanowi poważne wyzwanie dla instytucji rynku pracy, gdyż w tej grupie problemy rehabilitacji zawodowej i integracji społecznej wzajemnie przenikają się. Grupa ta, zagrożona wykluczeniem społecznym, charakteryzuje się długotrwałym pozostawieniem w bierności zawodowej chociażby ze względu na obawy pracodawców przed zatrudnieniem osób z zaburzeniami psychicznymi. Powiatowy Urząd Pracy w Opolu przy ul Hubala 21 zajmuje się aktywizacją zawodową osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności, zaliczanych do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym również osób z chorobami psychicznymi. Wobec tej grupy klientów stosowane są usługi i instrumenty rynku pracy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 645 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz z późn. zm.). Osoby chore psychicznie poszukujące zatrudnienia mogą korzystać z: 1) pośrednictwa pracy udzielania pomocy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia z uwzględnieniem rodzaju schorzenia i wskazań do zatrudnienia, 2) pośrednictwa zawodowego indywidualnego udzielania pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia z uwzględnieniem potrzeb indywidualnych. Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 22

23 Wspólnie z doradcą klienta opracowywane są Indywidualne Plany Działania, których celem jest doprowadzenie do podjęcia zatrudnienia. Ustalane są także działania do samodzielnej realizacji pobudzające i ukierunkowujące osoby poszukujące zatrudnienia do podjęcia świadomego wysiłku na rzecz zmiany swojej sytuacji życiowo-zawodowej. Zmiana ta dotyczyć może także kierunku przekwalifikowania zawodowego, które odbywa się na ścieżce edukacji szkolnej lub poprzez udział w szkoleniu zawodowym. Ponadto osoby niepełnosprawne mogą uczestniczyć w grupowych zajęciach przygotowujących do samodzielnego poruszania się po rynku pracy. Realizując zadania aktywizacji zawodowej PUP finansuje ze środków Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub Europejskiego Funduszu Społecznego m.in.: 1) szkolenia zawodowe, 2) staże, 3) prace interwencyjne (zatrudnienie substydiowane), 4) jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej, 5) zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej. Inną kompleksową formą pomocy skierowaną do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności jest propozycja udziału w projektach współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, które oferują połączenie działań miękkich (integracja, zajęcia aktywizacyjne, indywidualne spotkania z doradcą zawodowym) z działaniami twardymi (szkolenia zawodowe, staże, pomoc w podjęciu pracy). Lokalny rynek pracy charakteryzuje się brakiem zakładów pracy, czy spółdzielni socjalnych, które zainteresowane byłyby wykorzystaniem potencjału zawodowego tych osób z jednoczesnym uwzględnieniem ich ograniczeń zdrowotnych. Oznacza to, że na obecnym rynku pracy występuje niedostateczna liczba miejsc zapewniających dostosowanie do indywidualnych potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym także osób chorych psychicznie. Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna (dalej: MPPP) Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Opolu przy ul. Niedziałkowskiego 9 jest specjalistyczną placówką prowadzącą działalność diagnostyczną, terapeutyczną, profilaktyczną i doradczą w środowiskach wychowujących dzieci i młodzież. MPPP udziela pomocy dzieciom, uczniom, ich rodzicom i prawnym opiekunom, nauczycielom przedszkoli, szkół i placówek oświatowych na terenie Miasta Opola. Podstawowe zadania MPPP realizuje w szczególności przez: 1) diagnozowanie poziomu rozwoju, potrzeb i możliwości oraz zaburzeń rozwojowych i zachowań dysfunkcyjnych dzieci i młodzieży, w tym predyspozycji i uzdolnień, przyczyn niepowodzeń edukacyjnych, specyficznych trudności w uczeniu się, 2) wspomaganie dzieci i młodzieży odpowiednio do ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, w tym zwłaszcza dzieci i młodzieży szczególnie uzdolnionych, niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym, ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, z zaburzeniami komunikacji językowej, z chorobami przewlekłymi, 3) prowadzenie terapii dzieci i młodzieży w zależności od rozpoznanych potrzeb, w tym dzieci Id: 1F49E765-7F CB-4E1DA2CD2488. Projekt Strona 23