LIST PREZESA ZARZĄDU... 4

Transkrypt

1 Raport CSR Banku Millennium za rok 2016

2 Spis treści LIST PREZESA ZARZĄDU BANK MILLENNIUM PODSTAWOWE INFORMACJE PROFIL ORGANIZACJI Grupa Banku Millennium Skala działalności Członkostwo w organizacjach Produkty i usługi Banku Wyniki ekonomiczne SYSTEM ZARZĄDZANIA Władze Banku Standardy stosowane przez Bank Podejście do zarządzania zrównoważonym rozwojem INTERESARIUSZE BANKU IDENTYFIKACJA INTERESARIUSZY DIALOG Z INTERESARIUSZAMI BEZPIECZEŃSTWO ŚRODKÓW KLIENTÓW WEWNĘTRZNE REGULACJE Polityka zapewnienia zgodności (compliance) Przeciwdziałanie nadużyciom ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KLIENCI ODPOWIEDZIALNA SPRZEDAŻ PRODUKTÓW I USŁUG Ocena produktu przed wprowadzeniem do oferty Rzetelna komunikacja marketingowa Przejrzysta informacja o produktach i usługach Etyczne standardy w obsłudze Klienta Programy edukacyjne dla Klientów ŁATWE BANKOWANIE JAKOŚĆ OBSŁUGI KLIENTA Badania potrzeb Klientów Zarządzanie reklamacjami OCHRONA PRYWATNOŚCI KLIENTA Raport CSR Banku Millennium za rok

3 4.5. DOSTĘPNOŚĆ USŁUG FINANSOWYCH DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH PRODUKTY I USŁUGI SPOŁECZNIE ODPOWIEDZIALNE Klienci Indywidualni Klienci linii Prestige i Bankowości Prywatnej Klienci Korporacyjni INWESTORZY KOMUNIKACJA Z INWESTORAMI DOBRE PRAKTYKI W OBSZARZE ESG PARTNERZY BIZNESOWI PRACOWNICY ZATRUDNIENIE I WARUNKI PRACY Polityka kadrowa Zatrudnienie Badanie opinii Pracowników Polityka rekrutacji Przeciwdziałanie dyskryminacji WARUNKI PRACY Polityka wynagrodzeń Świadczenia socjalne Bezpieczeństwo i higiena pracy OCENA I ROZWÓJ PRACOWNIKÓW System oceny Pracowników Szkolenia dla Pracowników DIALOG Z PRACOWNIKAMI Komunikacja wewnętrzna Możliwość zrzeszania się KREATYWNE MIEJSCE PRACY SPOŁECZEŃSTWO DZIAŁALNOŚĆ PROSPOŁECZNA Obszary działalność prospołecznej Programy Fundacji Banku Millennium Akcje charytatywne PROMOCJA KULTURY WSPIERANIE INNOWACYJNOŚCI DZIELENIE SIĘ WIEDZĄ EKONOMICZNĄ WSPIERANIE EDUKACJI Raport CSR Banku Millennium za rok

4 Programy edukacyjne dla studentów i absolwentów Rozwój kompetencji IT Wspieranie edukacji akademickiej ŚRODOWISKO NATURALNE WPŁYW BANKU NA ŚRODOWISKO ZARZĄDZANIE ZUŻYWANYMI ZASOBAMI WPROWADZANIE PROEKOLOGICZNYCH ROZWIĄZAŃ PROEKOLOGICZNE PRODUKTY BANKU EKOLOGICZNE AKCJE EDUKACYJNE O RAPORCIE KONTAKT INDEKS TREŚCI GRI Raport CSR Banku Millennium za rok

5 List Prezesa Zarządu [GRI ] Szanowni Państwo, w imieniu członków Zarządu Banku Millennium zapraszam do lektury Raportu Rocznego Rok 2016 był dla nas i całego sektora rokiem rozwoju, ale także płynących z otoczenia wyzwań, takich jak niskie stopy procentowe oraz niepewność związana z możliwymi regulacjami dotyczącymi hipotecznych kredytów walutowych udzielonych w przeszłości. Banki znalazły się również pod presją nowego podatku bankowego, który znacząco obniżył ich zyski, oraz zwiększonych wymogów kapitałowych. Na funkcjonowanie polskiego sektora bankowego miały też wpływ międzynarodowe wydarzenia ekonomiczno-polityczne np. BREXIT, czy wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych oraz trendy konsumenckie charakterystyczne dla całego rynku finansowego. Z perspektywy banku stawiającego na innowacyjność, najistotniejsze okazały się dla nas postępująca mobilność i wielokanałowość świadczonych usług oraz zwiększająca się rola Internetu, który staje się coraz istotniejszą sferą interakcji banku z klientami. W 2016 roku osiągnęliśmy skonsolidowany zysk netto w wysokości 701 mln zł. Solidny zysk został osiągnięty dzięki nadzwyczajnym wpływom ze sprzedaży udziałów VISA Europe oraz w wyniku dobrze funkcjonującego biznesu. Sytuacja finansowa grupy pozwala realnie myśleć o dalszym, stabilnym rozwoju w 2017 roku. Dochody z działalności podstawowej, czyli przychody odsetkowe i prowizyjne netto, rosły szybciej niż koszty, w wyniku czego relacja kosztów do dochodów stopniowo spadała do poziomu poniżej 50%. Kolejnym czynnikiem mającym wpływ na wzrost zysku była dobra jakość portfela kredytowego, która pozwoliła na niższe niż w ubiegłym roku rezerwy na ryzyko kredytowe. W 2016 roku po raz kolejny znacząco wzmocniliśmy również bazę kapitałową dzięki czemu łączony współczynnik kapitałowy osiągnął poziom 17,4%, co plasuje go powyżej rygorystycznych wymagań regulacyjnych. Jednym ze zrealizowanych przez nas celów średniookresowych było przyspieszenie tempa pozyskiwania klientów detalicznych wszystkimi dostępnymi kanałami, tradycyjnymi i cyfrowymi, przy jednoczesnym utrzymaniu ich zyskowności. Na koniec 2016 roku liczba aktywnych klientów zwiększyła się osiągając poziom prawie 1,5 miliona. Wśród nowych klientów, najliczniejszą grupę stanowili ludzie młodzi w wieku poniżej 26 lat, których do banku przyciągnęła kompleksowa oferta usług bankowości internetowej i przyjazna aplikacja mobilna. Ubiegły rok mogę zdecydowanie nazwać rokiem mobilności liczba osób, wybierających aplikację mobilną, jako swój kanał obsługi bankowej, wzrosła o połowę, powiększeniu uległa również liczba klientów korzystających z bankowości internetowej i osiągnęła 1 milion. Był to też rok innowacji. Stworzyliśmy m.in. pierwsze w Polsce ubezpieczenie komunikacyjne oferowane w komórce, w którym wykorzystaliśmy technikę skanowania danych z dowodu rejestracyjnego pojazdu. Raport CSR Banku Millennium za rok

6 Za pośrednictwem bankowości internetowej Millenet, jako pierwsi w Polsce umożliwiliśmy również rejestrację telefonicznych kart SIM pre-paid bez konieczności wizyty w salonie operatora. W ramach cyfrowej rewolucji zachodzącej w polskiej administracji nasi klienci zaczęli za pośrednictwem bankowości internetowej składać wnioski w programie Rodzina 500+, korzystać z Platformy Usług Elektronicznych ZUS oraz Profilu Zaufanego, otwierającego bezpieczny i wygodny dostęp do kilkunastu serwisów administracji publicznej. Jest to doskonały przykład pozytywnej roli całego sektora bankowego w cyfryzacji polskich urzędów oraz bankowa odpowiedź na rosnące potrzeby polskich rodzin. Poszliśmy nawet dalej. Wykorzystując wewnętrzną siłę technologiczną i biznesowe zdolności badania sposobów mogących generować nowe strumienie przychodów, w 2016 roku wdrożyliśmy otwartą platformę smartshopingową goodie. Nowa platforma agreguje rabaty sklepowe według kontekstu, łącząc w sobie doświadczenie Grupy Banku Millennium w tworzeniu najlepszych serwisów bankowych z zupełnie nowym obszarem aplikacji zakupowych. Innowacyjność to nie tylko produkty i usługi oferowane klientom. Innowacyjność to również proces kształtowania nowego podejścia i przekształcania idei w produkt czy usługę. Naszym pomysłem na włączenie się do publicznej dyskusji nad innowacyjnością była publikacja raportu Indeks Millennium Potencjał Innowacyjności Regionów. Dostrzegając różnice w potencjale innowacyjnym poszczególnych regionów, analizujemy w nim szeroki kontekst biznesowy. Bank Millennium jest wszechstronną instytucją, której aktywność wychodzi poza działalność finansową. Konsekwentnie realizujemy program wspierania kultury oraz działania na rzecz lokalnych społeczności i środowiska. Szkolimy pracowników z zasad etycznej sprzedaży i marketingu, dostosowujemy oferowane usługi do potrzeb osób niepełnosprawnych. Obecnie wszystkie bankomaty i 90 procent oddziałów jest dostosowana do ich wymagań. Poprzez ograniczanie ilości materiałów, energii, paliw i wody, które zużywamy dbamy o środowisko naturalne. Wysokie standardy w prowadzeniu odpowiedzialnego biznesu zostały potwierdzone w wielu rankingach oraz wieloletniej obecności w RESPECT Indeks indeksie giełdowym spółek działających zgodnie z najlepszymi standardami CSR i ładu korporacyjnego. Naszym pracownikom oferujemy stabilne warunki pracy oraz możliwość rozwoju kompetencji podczas specjalistycznych szkoleń i akcji społecznych. Programy społeczne realizujemy za pośrednictwem Fundacji Banku Millennium koncentrując się na trzech obszarach: edukacji finansowej, kulturze i wolontariacie pracowniczym. Priorytetem banku jest zapewnienie klientom najwyższej jakości obsługi. Motorem naszych działań jest zawsze klient i jego głos. Rocznie wykonujemy ponad dwanaście tysięcy wywiadów i analizujemy każdą reklamację, by zobaczyć, co jeszcze możemy poprawić. Wprowadzanie nowych rozwiązań jest sukcesem tylko wówczas, kiedy klienci nie tylko je zaakceptują, ale i polubią wtedy będą z nich korzystać. Od kilku lat pracujemy zgodnie z design thinking wykorzystując metodologię projektowania usług, Raport CSR Banku Millennium za rok

7 ukierunkowaną na doświadczenia odbiorcy, nastawioną na rozpoznanie i zaspokajanie jego konkretnych potrzeb. Wierzymy, że słuchanie klientów i odzwierciedlająca to jakość obsługi to fundament biznesu - pozwala rozwijać relacje z istniejącymi klientami i prowadzić akwizycję nowych. [GRI ] Już wdrożone rozwiązania przyczyniły się nie tylko do wzrostu zadowolenia klientów, ale zostały też docenione przez rynek. W 2016 roku Bank Millennium został wyróżniony w rankingu Przyjazny Bank Newsweeka - jako jedyny bank stanął na podium we wszystkich czterech kategoriach: bankowość hipoteczna, internetowa, tradycyjna i mobilna. Jest to najlepszy dowód jakości oferowanych przez nas usług i skutecznie realizowanej strategii. Joao Bras Jorge Prezes Zarządu Banku Millennium Raport CSR Banku Millennium za rok

8 1. Bank Millennium 1.0 Podstawowe informacje Bank Millennium [GRI 102-1] powstał w 1989 roku jako jeden z pierwszych polskich banków komercyjnych. Obecnie jest ogólnopolskim, uniwersalnym bankiem oferującym swoje usługi wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów, sieci indywidualnych doradców i bankowość elektroniczną i mobilną. Bank Millennium jest liderem rynku w obszarze innowacji rozumianych jako nowości technologiczne i udogodnienia procesowe. Platforma cyfrowa rozwijana przez Bank umożliwia podejście omnikanałowe, które zakłada pełną integrację bankowości internetowej Millenet, Bankowości Mobilnej, TeleMillennium i obsługi w placówkach, gdzie Klient dostaje jasną informację o statusie jego produktów i usług. Od początku swojej działalności Bank widział swoją rolę lidera w zakresie stosowanych rozwiązań w sektorze bankowym: wydał pierwszą w Polsce kartę płatniczą VISA dla klientów firmowych (1991) oraz rozpoczął oferowanie usług leasingowych. W 1992 akcje Banku - jako pierwszej instytucji finansowej - zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bank działa pod marką Bank Millennium od roku 2003, a jego biznesowe motto to Tradycyjna bankowość w nowoczesnym wydaniu. Oferujemy usługi klientom indywidualnym (w segmencie detalicznym, Prestige i Private Banking), mikroprzedsiębiorcom a także małym, średnim i dużym firmom w ramach segmentu Bankowość Przedsiębiorstw. Akcjonariuszem strategicznym Banku jest Banco Comercial Portugues - największy prywatny bank w Portugalii który posiada 50,10 % akcji Banku Millennium. Bank jest centrum Grupy Banku Millennium w skład, której wchodzą: Millennium Leasing, Millennium Dom Maklerski i Millennium Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. [GRI ] 1.1. Profil organizacji Grupa Banku Millennium Bank Millennium od 27 lat świadczy uniwersalne usługi finansowe klientom ze wszystkich segmentów rynku poprzez ogólnopolską sieć oddziałów, indywidualnych doradców oraz kanały bankowości elektronicznej. Ofertę rynkową Banku uzupełniają spółki Grupy Banku Millennium: Millennium Leasing, Millennium Dom Maklerski i Millennium Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Działalność pozostałych spółek Grupy wspomaga realizacje zadań infrastrukturalnych i nie jest opisana w raporcie. [GRI ] W porównaniu z rokiem 2015 nastąpiła jedna zmiana, która odnosi się do udziału Banku w spółce Raport CSR Banku Millennium za rok

9 Millennium Goodie sp. z o.o.. Bank nabył od Millennium Leasing sp. o.o. 55% udziałów spółki i obecnie jest 100% udziałowcem Millennium Goodie. Bank Millennium jest spółką akcyjną notowaną od roku 1992 na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. [GRI 102-5] Bank i spółki zależne działają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. [GRI 102-4] Siedzibą Centrali Banku jest Warszawa, a część funkcji centralnych wykonywana jest też w Gdańsku. [GRI 102-3] Akcjonariat Banku Millennium Według stanu na r. Bank Millennium miał trzech znaczących akcjonariuszy, posiadających ponad 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Millennium bcp, największy prywatny bank portugalski posiada jako strategiczny inwestor 50,1% wszystkich akcji Banku Millennium. Drugim znaczącym akcjonariuszem jest największy polski fundusz emerytalny Nationale-Nederlanden OFE (dawniej ING OFE), który na dzień r. miał 9,94% akcji Banku oraz Aviva OFE, drugi co do wielkości fundusz emerytalny, który na dzień r. posiadał 5,45% kapitału akcyjnego. Pozostałe akcje, czyli 34,51% kapitału akcyjnego, są rozproszone wśród akcjonariatu polskiego i zagranicznego, zarówno instytucjonalnego jak i indywidualnego. Raport CSR Banku Millennium za rok

10 Struktura akcjonariatu Banku Millennium wg. stanu na Zmiany w akcjonariacie Banku Millennium [GRI ] Raport CSR Banku Millennium za rok

11 Skala działalności Bank działa w skali ogólnopolskiej i nie posiada oddziałów poza granicami Polski. [GRI 102-6] Usługi oferowane są poprzez sieć 369 placówek w całym kraju, system bankowości internetowej i mobilnej, za pośrednictwem bankowości telefonicznej i poprzez sieć 490 własnych bankomatów. Dzięki wielu kanałom dystrybucji dostęp do produktów i usług Banku na terenie całej Polski jest możliwy 7 dni w tygodniu i przez 24 godziny na dobę. 1,5 mln liczba Klientów indywidualnych 13,7 tys. liczba Klientów Korporacyjnych 369 liczba oddziałów 5964 liczba Pracowników 5328 liczba Dostawców Raport CSR Banku Millennium za rok

12 Skala działalności biznesowej Grupy Banku Millennium Liczba Klientów indywidualnych Liczba Klientów korporacyjnych ,5 mln 1,4 mln 1,3 mln 1,2 mln 1,2 mln 13,7 tys. 13,5 tys. 13 tys. 10,5 tys. 10 tys. Liczba oddziałów Liczba bankomatów Liczba i % Klientów bankowości internetowej Liczba i % Klientów bankowości mobilnej (80%) (83%) (74%) (62%) (54%) (26%) (20%) (21%) (13%) (8%) Liczba Pracowników Liczba dostawców [GRI 102-7] [GRI 201-1] Członkostwo w organizacjach Bank jest członkiem kilkunastu organizacji branżowych o regionalnej, krajowej i międzynarodowej skali działania. Najważniejsze z nich to: Konfederacja Lewiatan (reprezentuje interesy pracodawców w Polsce), Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, ACI Polska Stowarzyszenie Rynków Finansowych, Stowarzyszenie Audytorów Wewnętrznych IIA Polska, Polsko - Portugalska Izba Gospodarcza, Polsko -Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa, Pracodawcy Pomorza. Bank jest również członkiem Związku Banków Polskich - organizacji zrzeszającej i reprezentującej interesy wszystkich banków działających w Polsce. [GRI ] Produkty i usługi Banku Produkty Banku Millennium są przeznaczone do wszystkich segmentów rynku: klientów detalicznych, małych i średnich przedsiębiorstw oraz klientów korporacyjnych. Raport CSR Banku Millennium za rok

13 Odpowiadając na oczekiwania różnych grup klientów, każdemu z segmentów oferujemy inne, dostosowane do jego potrzeb produkty. Zmiany i innowacje wprowadzane są w oparciu o informacje zwrotne przekazywane przez Klientów poprzez różne kanały kontaktu z Bankiem. Segmenty Klientów i oferowane produkty Klienci Produkty Klienci Indywidualni Konta, karty, kredyty, kredyty hipoteczne, produkty inwestycyjne i oszczędnościowe, ubezpieczenia. Prestige: Klienci indywidualni posiadający w Banku aktywa powyżej 100 tys zł. Konta, karty, produkty oszczędnościowe, inwestycyjno-ubezpieczeniowe, strukturyzowane, fundusze, kredyty. Bankowość Prywatna: Klienci indywidualni posiadający w Banku aktywa powyżej 1 mln zł. Konta, karty, produkty oszczędnościowe, inwestycyjne, kredyty, usługi maklerskie. Klienci Biznes: Firmy o obrotach rocznych do 5 mln zł. Konta, karty, finansowanie handlu i działalności, faktoring, leasing, inwestowanie kapitału. Przedsiębiorstwa: Firmy o rocznych przychodach ze sprzedaży powyżej 5 mln zł. Obsługa i finansowanie działalności, finansowanie handlu, produkty skarbu, usługi powiernicze, rozwiązania finansowe dla sektora publicznego. Szczegółowy opis oferowanych produktów i usług znajduje się na stronie: [GRI 102-2] Raport CSR Banku Millennium za rok

14 Wyniki ekonomiczne Grupa Banku Millennium realizuje swoje cele ekonomiczne dążąc do zrównoważenia potrzeb głównych Interesariuszy, zgodnie ze średnioterminową strategią rozwoju oraz z uwzględnieniem zasad deklarowanych w Kodeksie Etycznym. [GRI 102-3] Wybrane wyniki ekonomiczne Grupy Banku Millennium (w mln zł) Przychody operacyjne 2628, , , , ,2 Koszty operacyjne 1499,3 1550, , , ,4 Koszty osobowe 558, ,3 Podatek dochodowy ,5 144,8 123,8 Kredyty i pożyczki dla Klientów (brutto) 47020, , , , ,2 Środki Klientów Udział w rynku kredytów* 4,49% 4,7% 4,7% 4,8% 6,4% Udział w rynku depozytów* 5,05% 5,2% 5,1% 5,3% 5,3% Współczynnik wypłacalności 17,4% 16,7% 15,2% 14,5% 14,5% Zysk netto 701,3 546,5 650,9 535,8 472,2 Podział zysku Dywidenda 0** % 0 Kapitał rezerwowy 100%** 100% 100% 50% 100% *udział w polskim rynku bankowym **Zarząd Banku przedstawi Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy propozycję zaliczenia 100% zysku za rok 2016 do kapitału własnego Raport CSR Banku Millennium za rok

15 Szczegółowe informacje i dane finansowe dotyczące działalności Grupy Banku Millennium znajdują się w Raporcie Rocznym Banku Millennium 2016 [GRI 201-1] 1.2. System zarządzania Rada Nadzorcza: 12 członków 9 mężczyzn, 3 kobiety 7 członków Rady Nadzorczej to obywatele Polski Władze Banku Zgodnie ze Statutem Banku Millennium, władzami Banku są Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, Rada Nadzorcza i Zarząd. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy najwyższy organ Banku, do którego kompetencji należy m. in. rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności za rok obrotowy, podjęcie uchwały o podziale zysków lub pokryciu strat, udzielenie absolutorium członkom organów Banku z wykonania przez nich obowiązków, wybór i odwoływanie członków Rady Nadzorczej oraz ustalanie ich wynagrodzenia. Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Banku, w tym w zakresie funkcjonowania systemów zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Określa ona również ilość członków Zarządu Banku, powołuje i odwołuje Prezesa, Wiceprezesów i członków Zarządu Banku oraz ustala ich wynagrodzenie. Rada Nadzorcza może ustanawiać stałe lub doraźne komitety dla wykonywania określonych czynności. Stałymi komitetami Rady Nadzorczej są: Komitet Audytu, Komitet Personalny i Komitet Strategiczny i Komitet do Spraw Ryzyka. W skład Komitetu Audytu wchodzą co najmniej dwaj członkowie niezależni, przy czym co najmniej jeden z nich powinien posiadać kompetencje z dziedziny rachunkowości lub rewizji finansowej. Rada Nadzorcza liczy 12 członków (9 mężczyzn i 3 kobiety). Siedmiu członków Rady Nadzorczej, w tym jej Przewodniczący jest obywatelami Polski. Siedmiu członków Rady spełnia kryterium niezależności, czyli nie są powiązani z akcjonariuszem posiadającym 5% akcji Banku. Kadencja Rady Nadzorczej trwa 3 lata. Przewodniczący Rady Nadzorczej nie jest jednocześnie Prezesem Zarządu. Zarząd Banku kieruje całokształtem działalności Banku i reprezentuje go na zewnątrz. Do kompetencji Zarządu należy m.in.: reprezentowanie Banku wobec Rady Nadzorczej i w stosunkach z akcjonariuszami, określanie struktury organizacyjnej Banku, zasad funkcjonowania i organizacji pracy, opracowywanie i przedkładanie Radzie Nadzorczej i Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy sprawozdań Raport CSR Banku Millennium za rok

16 i innych dokumentów dotyczących funkcjonowania Banku, zwoływanie Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, ustanawianie przepisów wewnątrzbankowych, określanie zasad polityki kadrowej, powoływanie komitetów, upoważnionych do stałego monitoringu określonych spraw. Zarząd Banku liczy 6 członków (5 mężczyzn i 1 kobieta). Trzech członków Zarządu jest obywatelami Polski. Członkowie Zarządu są powoływani na trzy lata. Zarząd według grup wiekowych Kobiety Mężczyźni Razem 2016 [30-50] 0% 50% 50% >=50 17% 33% 50% Razem 17% 83% 100% [GRI 405-1] Szczegółowy opis kompetencji Zarządu i Rady Nadzorczej oraz jej Komitetów znajduje się w Statucie Banku na stronie: [GRI ] Zapobieganie wystąpieniu konfliktu interesów we władzach Banku W celu zapobiegania konfliktowi interesów stosowane są następujące regulacje: Członkowie Rady Nadzorczej Członkowie Zarządu Składają oświadczenie o istnieniu /nieistnieniu powiązania oraz niezależności w rozumieniu Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych wydanych przez KNF i Dobrych praktyk spółek notowanych na GPW, w ramach którego m.in. deklarują prowadzenie/nie prowadzenie działalności konkurencyjnej w stosunku do Banku jako akcjonariusze, bądź uczestnicy spółek konkurencyjnych lub jako członkowie władz takich spółek. Składają oświadczenie na ręce Prezesa Zarządu oraz Przewodniczącego Rady Nadzorczej o niewystępowaniu jakichkolwiek prawnych lub ustawowych przeciwwskazań dla wykonywania przez daną osobę obowiązków członka Zarządu. Składają informację o udziale w podmiotach spoza Grupy Kapitałowej Millennium BCP oraz Grupy Kapitałowej Banku Millennium SA, w tym o członkostwie w organach statutowych podmiotu (np. członek zarządu, rady nadzorczej itp.) oraz posiadaniu większości głosów jako udziałowiec. Składają kwestionariusz, w którym zobowiązani są podać m.in. nazwy wszystkich organizacji, dla których pracowali oraz charakter pełnionych funkcji i okres ich sprawowania, w tym zasiadanie w radach nadzorczych. Opis wszelkich udziałów lub związków finansowych oraz niefinansowych własnych i bliskich krewnych z członkami organu zarządzającego i osobami pełniącymi najważniejsze funkcje w tej samej instytucji kredytowej, instytucji dominującej oraz jednostkach zależnych i akcjonariuszach posiadających pakiet kontrolny. Zgodnie z Regulaminem Rady Nadzorczej, Członek Rady powinien powstrzymywać się od podejmowania aktywności zawodowej lub pozazawodowej, która mogłaby prowadzić do powstania konfliktu interesów lub w inny sposób wpływać negatywnie na jego reputację jako członka Rady Nadzorczej Banku. Zgodnie z Regulaminem czynności Zarządu, Członek Zarządu Banku powinien powstrzymać się od podejmowania aktywności zawodowej lub pozazawodowej, która mogłaby prowadzić do powstania konfliktu interesów lub w inny sposób wpływać negatywnie na jego reputację jako członka Zarządu Banku. Raport CSR Banku Millennium za rok

17 Zgodnie z Regulaminem Rady Nadzorczej, w przypadku zaistnienia konfliktu interesów lub możliwości jego zaistnienia, członek Rady Nadzorczej Banku powinien o tym konflikcie zawiadomić sekretarza Rady Nadzorczej Banku, a także powstrzymać się od decyzji oraz wiążącej opinii, której dotyczy zaistniały konflikt interesów (zasada wyłączenia członka Rady Nadzorczej Banku z głosowania). Zgodnie z Regulaminem czynności Zarządu, w przypadku zaistnienia konfliktu interesów lub możliwości jego zaistnienia, członek Zarządu Banku powinien o tym konflikcie zawiadomić kierującego Departamentem Prawnym Banku, a także powstrzymać się od decyzji oraz wiążącej opinii, której dotyczy zaistniały konflikt interesów (zasada wyłączenia członka Zarządu Banku z głosowania). Ponadto do kompetencji Komitetu Personalnego Rady Nadzorczej należy m.in. ocena kandydatów na członków Zarządu Banku. W Banku obowiązują również inne dokumenty regulujące kwestię konfliktu interesów, takie jak Polityka Zgodności Zasady i Wytyczne oraz Regulamin kredytowania osób powiązanych z Bankiem. [GRI ] Standardy stosowane przez Bank Misja, wizja i wartości Założenia misji, wizji i wartości Banku zostały uwzględnione w jego strategii rozwoju na lata oraz są podstawą działań realizowanych na rzecz Interesariuszy. Priorytetem Banku jest prowadzenie biznesu w sposób zrównoważony oparty o zaufanie i poszanowanie zasad etycznych oraz otwartość i dialog ze wszystkimi grupami Interesariuszy. Wizja Jesteśmy częścią grupy finansowej o ponadnarodowej tożsamości, której działania koncentrują się na tworzeniu wartości w kluczowych obszarach biznesowych na rynkach z jasno określonym profilem, w oparciu o doskonałą jakość i innowacyjność w tworzeniu oraz dystrybucji produktów i usług finansowych. Misja Nasza misja to tworzenie wartości dla Klientów poprzez oferowanie produktów i usług finansowych o najwyższej jakości, przy jednoczesnym przestrzeganiu wysokich standardów postępowania i odpowiedzialności korporacyjnej oraz stabilny i efektywny rozwój zapewniający Akcjonariuszom stały wzrost wartości kapitału. Wartości Zaufanie: przestrzeganie przez Bank wysokich norm etycznych i odpowiedzialność za podejmowane działania; Otwarcie na Klienta: poznawanie i wychodzenie naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom Klientów; Etyka i Odpowiedzialność w działaniu; Doskonałość: wysoka jakość świadczonych usług; Innowacyjność: dążenie, poszukiwanie nowych rozwiązań w obsłudze Klientów i na rynku finansowym; Szacunek dla Interesariuszy. Raport CSR Banku Millennium za rok

18 Standardy etyczne Wewnętrzne kodeksy zachowań to wytyczne określające standardy profesjonalnego i etycznego zachowania. Każdy Pracownik jest zobowiązany do zapoznania się i przestrzegania zasad Kodeksu Etycznego i Księgi Standardów w codziennej pracy. [GRI ] Kodeks Etyczny Banku Millennium - opisuje wartości oraz ogólne zasady, którymi mają kierować się Pracownicy oraz kontrahenci we współpracy z Bankiem. Dokument zawiera wymogi obowiązujące w relacjach z otoczeniem wewnętrznym i zewnętrznym (m.in. Klientami, Dostawcami, rynkiem), a także zasady odnoszące się do przestrzegania praw człowieka oraz prowadzenia biznesu w sposób przejrzysty i uczciwy (m.in. etyczny lobbing, zakaz korupcji, zasady reprezentowania Banku w kontaktach z instytucjami publicznymi i partiami politycznymi). Kodeks opisuje również procedurę zgłaszania przypadków zachowań nieetycznych poprzez system Whistleblowing. [GRI ] Każdy z Pracowników zobowiązany jest, poprzez ukończenie obowiązkowego szkolenia e-lerningowego, do zapoznania się z treścią Kodeksu, potwierdzenia jego znajomości oraz stosowania zasad zawartych w Kodeksie w codziennej pracy. Pracownicy przeszkoleni z Kodeksu Etycznego * 2014 Kadra menedżerska 734 (92%) 16 (2%) 733 (86%) Pozostali Pracownicy 4073 (78%) 349 (7%) 5134 (96%) *w 2015 roku przeszkoleni zostali tylko nowi Pracownicy [GRI 205-2] [GRI 412-2] Kodeks Etyczny jest również udostępniany dostawcom Banku. Każdy dostawca biorący udział w przetargu, poprzez podpisanie oświadczenia, zobowiązuje się do przestrzegania zasad zawartych w Kodeksie Etycznym Banku. Księgi Standardów dla Pracowników Grupy Banku Millennium - zbiory najlepszych praktyk, których przestrzeganie pozwala zapewnić wysoką jakość obsługi Klientów i etyczną sprzedaż oraz ułatwić współpracę pomiędzy Pracownikami. Raport CSR Banku Millennium za rok

19 Polityka Zgodności Prawa, zasady i standardy dotyczące zapewnienia zgodności dotyczą kwestii takich jak: przestrzeganie odpowiednich standardów postępowania rynkowego, zarzadzanie konfliktami interesu, uczciwe traktowanie Klientów oraz zapewnianie im właściwych porad. Zewnętrzne regulacje stosowane przez Bank Bank prowadzi działalność na rynku regulowanym i przestrzega zasad prawnych i regulacji dotyczących banków. Z punktu widzenia tematyki tego raportu istotne jest wymienienie następujących regulacji: [GRI ] [GRI ] Kodeks Etyki Reklamy zdefiniowany przez Radę Etyki Reklamy, jest zbiorem zasad jakimi powinni kierować się reklamodawcy w Polsce. Pracownicy Banku Millennium podejmując decyzje w zakresie reklamy są formalnie zobowiązani do stosowania zapisów Kodeksu. Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW zasady ładu korporacyjnego, które wspierają efektywne zarządzanie, skuteczny nadzór, poszanowanie praw akcjonariuszy oraz przejrzystą komunikację spółki z rynkiem. W 2016 roku Bank przestrzegał zasad ładu korporacyjnego zawartych w tym dokumencie. Jedynym wyjątkiem był brak komunikacji dwustronnej w czasie rzeczywistym podczas Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy. W ocenie Banku realizacja tej reguły niosła za sobą zagrożenia natury technicznej oraz prawnej dla prawidłowego i sprawnego przeprowadzenia obrad walnego zgromadzenia. Zasady Dobrej Praktyki Bankowej - wydane przez Związek Banków Polskich odnoszą się do zasad postępowania banków wobec klientów oraz innych banków, zasad postępowania pracownika banku oraz zasad reklamy, przetwarzania danych osobowych i postępowania ze skargami i reklamacjami klientów. Dyrektywa MIFID - Bank stosuje wymogi dyrektywy MiFID (ang. Markets in Financial Instruments Directive), która ma na celu zapewnienie Klientom ochrony inwestycyjnej, zwiększenie spójności i przejrzystości funkcjonowania banków oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku instrumentów finansowych Podejście do zarządzania zrównoważonym rozwojem Główne aspekty zarządzania kwestiami zrównoważonego rozwoju w Banku Millennium zostały ujęte w strategii rozwoju na lata i są wdrażane w poszczególnych obszarach działalności Banku. Raport CSR Banku Millennium za rok

20 Aspekty zrównoważonego rozwoju w strategii Banku Millennium na lata Stosowanie przez Bank zasad zrównoważonego rozwoju zostało potwierdzone w zewnętrznych ocenach. Od 2011 roku Bank znajduje się w składzie Indeksu RESPECT, który obejmuje spółki odpowiedzialne społecznie notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bank został także wyróżniony Srebrnym Listkiem CSR POLITYKI - przyznawanym firmom wdrażającym działania z zakresu zrównoważonego rozwoju oraz zdobył wyróżnienie w Odpowiadam Polsce Ranking Firm Odpowiedzialnych Społecznie przygotowanym przez Gazetę Bankową i portal wgospodarce.pl. Sześć działań CSR realizowanych w Banku znalazło się również w raporcie Odpowiedzialny Biznes w Polsce 2015 wydanym przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Nadzór, identyfikacja i zarządzanie kwestiami ekonomicznymi, środowiskowymi i społecznymi. Bank Millennium realizuje swoje cele ekonomiczne, środowiskowe i społeczne w oparciu o przygotowane przez Zarząd Banku i zatwierdzone przez Radę Nadzorczą Banku plany realizowane w okresie rocznym i średnioterminowym (zwykle trzyletnim). Realizacja tych planów jest przedmiotem okresowych przeglądów i ocen. Dokonywane są one przez Zarząd Banku, na podstawie informacji przygotowanych przez jednostki odpowiedzialne za ich realizacje oraz przez Radę Nadzorczą Banku, na podstawie informacji przedstawionych przez Zarząd. Na podstawie bieżących ocen punktów krytycznych i ewentualnych nieprzewidzianych zdarzeń mających wpływ na realizację założonych celów, dokonywana jest korekta celów czy służących do ich realizacji polityk. Decyzje te odnotowywane są w protokołach sporządzanych podczas posiedzeń Zarządu i Rady Nadzorczej Banku. Mogą być one także przedmiotem niezależnego badania wykonywanego przez audyt wewnętrzny. Globalnej oceny działania Banku, w tym zarządzania kwestiami ekonomicznymi, środowiskowymi i społecznymi dokonuje Rada Nadzorcza na Raport CSR Banku Millennium za rok

21 podstawie prezentowanych publicznie sprawozdań Banku. Są one przedmiotem analizy i prezentacji Akcjonariuszom na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy i stanowią podstawę do udzielenia absolutorium z wykonania obowiązków przez Zarząd Banku w danym roku obrotowym. [GRI ] [GRI ] Zarządzanie ryzykiem związanym z wpływem czynników środowiskowych i społecznych Czynniki społeczne i środowiskowe brane są pod uwagę przy analizie ryzyka operacyjnego ujętego w następujących kategoriach: Ryzyko ludzkie wynikające ze świadomych działań lub powstrzymywania się od podejmowania działań przez Pracownika lub ryzyko wynikające z relacji pomiędzy Bankiem i jego Pracownikami; Ryzyko procesowe związane z realizacją i prowadzeniem transakcji, oraz różne aspekty prowadzenia biznesu, włącznie z produktami i usługami; Ryzyko zewnętrzne powstałe na skutek uszkodzenia własności fizycznej lub straty aktywów z przyczyn naturalnych lub nienaturalnych, włącznie z ryzykiem, jakie stanowią działania stron trzecich, takie jak popełnienie oszustwa, lub w przypadku regulatorów, wprowadzenie w życie zmiany, która zmieniłaby zdolność organizacji do kontynuowania działalności na pewnych rynkach; Ryzyko organizacyjne wynikające z takich zagadnień jak zarządzanie projektem, niezgodność z wymaganiami regulacyjnymi, kulturą korporacyjną oraz ryzyko wynikające z komunikacji i niewłaściwych praktyk rynkowych. Dodatkowo, przy analizie ryzyka finansowania przedsiębiorstw, Bank wyróżnia branże wysokiego ryzyka. Jednym z kryteriów zakwalifikowania danej branży do tej kategorii jest niekorzystna perspektywa rozwoju wynikająca m.in. z zagrożeń środowiskowych. W Banku obowiązują limity zaangażowania dla Klientów z poszczególnych kategorii branż, przy czym w przypadku branż wysokiego ryzyka poziom ustalonych limitów jest najbardziej restrykcyjny. W Banku funkcjonuje procesowe podejście do zarządzania ryzykiem operacyjnym. Określone zostały poszczególne szczeble zarządzania tym rodzajem ryzyka oraz zakresy obowiązków i odpowiedzialności od poziomu podstawowego stanowiska pracy aż do Rady Nadzorczej włącznie. Zarząd Banku projektuje i wprowadza system zarządzania ryzykiem, a także zapewnia jego działanie. Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad wprowadzonym system oraz dokonuje oceny jego adekwatności i skuteczności minimum raz w roku. [GRI ] [GRI ] [GRI 103-2] [GRI 103-3] Raport CSR Banku Millennium za rok

22 Wpływ działalności Banku na zrównoważony rozwój i prawa Interesariuszy Bank określił główne obszary swojego oddziaływania na zrównoważony rozwój ekonomiczny, społeczny i środowiskowy oraz związane z tym ryzyka, wyzwania i możliwości. Kluczowe aspekty wpływu Banku zostały skategoryzowane według stopnia ich istotności dla Interesariuszy i zakresu oddziaływania. Wpływ na: Wyzwania Korzyści Podejmowane działania Klienci zapewnianie bezpieczeństwa powierzanych środków, etyczny marketing i sprzedaż, oferowanie wysokiej jakości produktów i obsługi, dostęp do usług dla osób zagrożonych wykluczeniem konieczność ciągłego monitorowania opinii Klientów i poprawności działania procesów w Banku oraz wprowadzanie usprawnień w odpowiedzi na potrzeby Klientów zyskanie przewagi konkurencyjnej jako Bank z dobrą reputacją, oferujący wysoką jakość usług i dostępny dla szerokiego grona Klientów wprowadzanie regulacji zapewniających bezpieczeństwo produktu i ochronę środków Klienta; stałe prowadzenie dialogu z Klientem odpowiadanie na jego oczekiwania; zobligowanie Pracowników do przestrzegania zasad etycznego marketingu i sprzedaży; zapewnienie dostępu do usług osobom wykluczonym Pracownicy prawo Pracownika do uczciwego wynagradzania, nagradzania, stabilności zatrudnienia i rozwoju oraz możliwości wyrażania opinii wypracowanie rozwiązań uwzględniających zarówno oczekiwania Pracowników jak i możliwości ekonomiczne firmy zyskanie zaangażowanych i lojalnych Pracowników oraz reputacji dobrego pracodawcy preferowanie zatrudniania na czas nieokreślony, sprofilowane szkolenia, komunikacja z Pracownikami, programy well being (dotyczące równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym, zdrowego tryb życia) Inwestorzy i analitycy rynku przejrzystą politykę informacyjną umożliwiającą podejmowanie decyzji inwestorskich stworzenie nowoczesnych platform umożliwiających szybką wymianę informacji pomiędzy firmą i inwestorami wzrost zaufania do firmy, a przez to wzrost wartości marki stosowanie się do zasad ładu korporacyjnego, przejrzyste raportowanie i polityka informacyjna Dostawcy monitorowane łańcucha dostaw i zobowiązanie Dostawców do przestrzegania standardów etycznych i środowiskowych monitorowanie przestrzegania zasad etycznych i środowiskowych w całym łańcuchu dostaw zmniejszenie ryzyka współpracy z dostawcami nie przestrzegającymi zasad etycznych lub środowiskowych stosowanie klauzul etycznych i środowiskowych w wybranych umowach z Dostawcami, zobligowanie Dostawców do przestrzegania zasad Kodeksu Etycznego Banku Millennium Społeczeństwo przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez realizowanie programów społecznych i zwiększenie skali oddziaływania na rozwiązywanie wpływ na rozwiązywanie problemów społecznych (np. wykluczenia osób niepełnosprawnych czy wprowadzenie ułatwień dla osób niepełnosprawnych, programy edukacyjne przeciwdziałające Raport CSR Banku Millennium za rok

23 edukacyjnych oraz zapewnianiu dostępu do produktów i usług osobom niepełnosprawnym problemów społecznych starszych, niski poziom wiedzy finansowej w społeczeństwie) problemowi wykluczenia finansowego Środowisko monitorowanie wpływu na środowisko i zrównoważone gospodarowanie zasobami, prośrodowiskowe produkty, edukacja ekologiczna klientów i pracowników wdrożenie polityki środowiskowej oraz kompleksowego narzędzia do raportowania i monitorowania danych środowiskowych optymalizacja procesów w firmie i związane z tym oszczędności np. energii, paliw, wody; Zmniejszenie opłat za zanieczyszczanie środowiska monitorowanie zużycia zasobów i wprowadzanie działań redukcyjnych, wprowadzanie proekologicznych produktów edukacja ekologiczna klientów i pracowników [GRI ] 2. Interesariusze Banku 2.1. Identyfikacja Interesariuszy Grupy Interesariuszy zostały wybrane w efekcie procesu mapowania. Proces ten został przeprowadzony w oparciu o wyniki wewnętrznej ankiety określającej skalę wpływu poszczególnych grup Interesariuszy na Bank oraz wpływu Banku na grupy Interesariuszy. O wypełnienie ankiety poproszono kierujących działami firmy, które w największym stopniu związane są z realizacją polityki CSR Banku. Wyłoniono w ten sposób kluczowych Interesariuszy Grupy Banku Millennium. Są nimi Klienci, Pracownicy, Inwestorzy, Partnerzy biznesowi, Otoczenie społeczne, Regulatorzy i Nadzór Rynku oraz Środowisko naturalne. Raport CSR Banku Millennium za rok

24 Mapowanie Interesariuszy [GRI ] Interesariusze Grupy Banku Millennium [GRI ] Raport CSR Banku Millennium za rok

25 2.2. Dialog z Interesariuszami Firma prowadzi dialog z kluczowymi grupami Interesariuszy, którego celem jest poznanie opinii i oczekiwań na temat współpracy z Bankiem. Wyrażone przez nich oczekiwania uwzględniane są przy wprowadzaniu innowacji i usprawnień zarówno w produktach i usługach jak i działalności Banku. Informacje zwrotne od Interesariuszy pozyskiwane są z wymienionych poniżej źródeł: Główne tematy zgłaszane przez Interesariuszy Interesariusz Kanały komunikacji Częstotliwość prowadzenia dialogu Zgłoszone tematy Działania Banku Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Raz na rok Inwestorzy i analitycy rynku Roadshows i konferencje Spotkania Komunikaty giełdowe i prasowe Kilka razy do roku Kilkaset w roku Na bieżąco Przejrzystość działania, łatwy i szybki dostęp do informacji o Banku, etyczna i odpowiedzialna społecznie działalność. Stosowanie się do zasad ładu korporacyjnego, zapewnienie przejrzystości, bezpieczeństwa i etyki działania, szybka wymiana informacji przez wiele kanałów komunikacji z Akcjonariuszami. Kontakty poprzez internet, , telefon Na bieżąco Klienci Oddziały, bankowość internetowa i mobilna, www, portale społecznościowe, reklamacje Badania satysfakcji z produktów i usług oraz jakości obsługi Grupy fokusowe Na bieżąco Co miesiąc/kwartał/r ok oraz ad-hoc Kilka razy w roku Wysoka jakość oferowanych produktów i usług, etyczny marketing i sprzedaż, bezpieczeństwo powierzonych środków, łatwość korzystania z produktów i komunikacji z Bankiem, udogodnienia w dostępie do usług Banku. Prowadzenie projektów poprawy jakości, wprowadzanie rozwiązań w odpowiedzi na potrzeby Klientów, stosowanie zasad etycznej sprzedaży i marketingu, zapewnienie bezpieczeństwa środków Klientów, ułatwień w dostępie do usług. Pracownicy Intranet, forum społecznościowe, czaty Na bieżąco Stabilność zatrudnienia i możliwość rozwoju zawodowego, Regularne monitorowanie celów zawartych w polityce kadrowej, badanie potrzeb, Raport CSR Banku Millennium za rok

26 Spotkanie firmowe z udziałem Zarządu Ocena Pracownika Raz do roku Raz na pół roku uczciwe wynagradzanie i nagradzanie, odpowiadanie na zgłaszane przez Pracowników wnioski. motywacji i satysfakcji Pracowników, zapewnienie Pracownikom możliwości wyrażania opinii poprzez różne narzędzia komunikacji. Badania satysfakcji i motywacji Raz do roku Dostawcy Okresowe spotkania Telefon, Negocjacje i realizacja umów Kilkaset w roku Na bieżąco Na bieżąco Uczciwe zasady wyboru i współpracy z Dostawcami. Stosowanie obiektywnych procedur wyboru Dostawców; terminowa realizacja postanowień umowy; wybór dostawców z uwzględnieniem kryteriów etycznych. Oferty dotyczące współpracy Kilkaset w roku Otoczenie społeczne Spotkania ze studentami Kilkadziesiąt w roku Wspieranie projektów społecznych przez firmę i jej Pracowników. Merytoryczne i finansowe wspieranie projektów społecznych; zachęcanie Pracowników do udziału w akcjach społecznych i wolontariacie. Wolontariat pracowniczy Kilkadziesiąt w roku Środowisko Rankingi środowiskowe Sprawozdania środowiskowe do organów administracji państwowej. Kilkadziesiąt w roku Kilkanaście w ciągu roku Redukowanie negatywnego wpływu na środowisko, edukacja ekologiczna Klientów i Pracowników. Monitorowanie i redukowanie wpływu na środowisko, programy edukacji ekologicznej. [GRI ] [GRI ] Raport CSR Banku Millennium za rok

27 3. Bezpieczeństwo środków Klientów 3.1. Wewnętrzne regulacje Zapewnienie bezpieczeństwa powierzonych przez Klientów środków jest jednym z priorytetów prowadzenia zrównoważonego biznesu zdefiniowanych w aktualnej strategii biznesowej Banku. Prowadzimy działalność w oparciu o obowiązujące regulacje prawne, kodeks zachowań etycznych oraz najlepsze praktyki rynkowe. Specjalną wagę przykładamy do spraw związanych z zarządzaniem ryzykiem oraz bezpieczeństwem działania. Wewnętrzne regulacje Banku służą przeciwdziałaniu i identyfikacji różnego rodzaju ryzyk związanych z prowadzeniem działalności bankowej. Pracownicy są systematycznie szkoleni z zasad przeciwdziałania nadużyciom i zapewnienia ochrony środków i danych Klientów Polityka zapewnienia zgodności (compliance) Monitorując spełnianie regulacji wewnętrznych i zewnętrznych, Bank Millennium za szczególnie istotne uważa: przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu; zapewnienie zgodności wewnętrznych aktów normatywnych Banku Millennium z przepisami powszechnie obowiązującego prawa, a także z rekomendacjami wydawanymi przez organy nadzorcze, zarządzanie konfliktami interesów, Raport CSR Banku Millennium za rok

28 przestrzeganie zasad etycznych, ograniczanie transakcji osobistych i ochrona informacji poufnych związanych z Bankiem Millennium, instrumentami finansowymi wydanymi przez Bank, jak również informacji związanych ze sprzedażą/zakupem takich instrumentów, monitorowanie i zapewnienie zgodności w zakresie produktów inwestycyjnych objętych dyrektywą Unijną MiFID. Raport oceny adekwatności i skuteczności systemu nadzoru zgodności z prawem jest prezentowany co kwartał Zarządowi Banku i Komitetowi Audytu Rady Nadzorczej oraz corocznie Radzie Nadzorczej. [GRI ] [GRI 103-2] [GRI 103-3] W 2016 nie nałożono na Bank kar finansowych za brak zgodności z prawem i regulacjami. [GRI 419-1] Przeciwdziałanie nadużyciom W celu efektywnego zwalczania nadużyć i skutecznego im zapobiegania stworzono Program Zarządzania Ryzykiem Nadużyć będący podstawą dla istniejącego i na bieżąco modyfikowanego systemu przeciwdziałania nadużyciom. System ten umożliwia koordynowanie działań jednostek Banku zaangażowanych w przeciwdziałanie nadużyciom w zakresie wykrywania, badania i zapobiegania nadużyciom, dostarczając jednocześnie profesjonalnych narzędzi gwarantujących efektywną ochronę Banku. Jednym z elementów programu jest szkolenie Pracowników Oddziałów, którzy ze względu na bezpośredni kontakt z Klientami mają największą możliwość identyfikacji podejrzanych zachowań. Oprócz szkoleń dla nowych Pracowników Sieci (459 osób przeszkolonych w 2016 roku), prowadzona jest strona w intranecie z wszystkimi potrzebnymi informacjami i materiałami, a także rozsyłane są do Pracowników informacje dotyczące nowych sposobów i metod stosowanych przez oszustów. Innym elementem programu jest specjalnie stworzone konto poczty elektronicznej oraz alarmowy numer telefonu działające 24/7/365 tak, aby każdy Pracownik Banku w przypadku wątpliwości związanych z podejrzeniem nadużycia mógł je natychmiast wyjaśnić. To rozwiązanie sprawdza się szczególnie w przypadku identyfikacji przez Pracownika tzw. oszustwa na wnuczka, gdyż pozwala na szybką reakcję w tej sprawie. Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CTF) Stosowany przez Bank Program przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CTF) jest kompleksowym systemem identyfikacji obszarów zagrożenia, jakie niesie ze sobą przestępstwo prania pieniędzy. Raport CSR Banku Millennium za rok

29 Działania podejmowane w ramach realizacji programu polegają m.in. na stosowaniu wobec Klientów środków bezpieczeństwa finansowego uzależnionych od oceny ryzyka prania pieniędzy, rejestrowanie i raportowanie transakcji, typowanie transakcji podejrzanych, współpracę z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej. Bank Millennium na bieżąco dostosowuje raporty do analizy transakcji podejrzanych, uwzględniając funkcjonujące w danym okresie schematy (branże, kierunki przepływu środków finansowych, zachowania Klientów) w celu skutecznej identyfikacji i raportowania transakcji mogących mieć związek z procederem prania pieniędzy. Wprowadzone procedury wewnętrzne, rozwiązania organizacyjne oraz programy szkoleń dla Pracowników, zapewniają sprawne funkcjonowanie Programu. 20% pracowników przeszkolonych z programu AML/CTF Program przeciwdziałania praniu pieniędzy Liczba i % przeszkolonych Pracowników 1093 (20%) 1259 (22%) 1256 (22%) 1539 (28%) 1346 (22%) Liczba przekazanych do GIIF* raportów na temat Podejrzanej Działalności (SAR) Liczba Klientów, których raporty SAR dotyczyły Regulacje antykorupcyjne Regulacje antykorupcyjne opisane w wewnętrznych politykach zapewnienia zgodności oraz Kodeksie etycznym Grupy Banku Millennium odnoszą się do przyjmowania i oferowania korzyści przez Pracowników Banku, zasad kontaktów z osobami pełniącymi funkcje publiczne, instytucjami publicznymi i partiami politycznymi. Regulacje odnoszą się również do Dostawców oraz kontrahentów Banku. Każdy Dostawca biorący udział w przetargu, poprzez podpisanie oświadczenia, zobowiązuje się do przestrzegania zasad zawartych w Kodeksie Etycznym Banku. Pracownicy mogą zgłaszać pytania oraz zaobserwowane nieprawidłowości dotyczące naruszenia przepisów prawa, regulacji i norm etycznych za pośrednictwem dedykowanej linii telefonicznej oraz skrzynki mailowej albo też skontaktować się z bezpośrednim przełożonym lub kierującym Departamentem Zapewnienia Zgodności. W ramach prowadzonych audytów wewnętrznych, badaniom podlega podatność procesów bankowych na różnego rodzaju zagrożenia i nadużycia, w tym zjawisko korupcji. [GRI 102-2] [GRI 102-3] Raport CSR Banku Millennium za rok

30 Ryzyko korupcji Liczba i odsetek jednostek organizacyjnych analizowanych ze względu na ryzyko korupcji Trudno wskazać liczbę audytowanych jednostek, ponieważ audyty dotyczą poszczególnych procesów, w które zaangażowanych jest po kilka jednostek organizacyjnych. Akcje powzięte w wyniku stwierdzenia przypadków korupcji Brak wykrytych przypadków korupcji 1 Brak wykrytych przypadków korupcji [GRI 205-1] [GRI 205-3] Bezpieczeństwo informacji System zarządzania bezpieczeństwem informacji stosowany w Banku wzorowany jest na międzynarodowej normie ISO/IEC 27001, w której określono wymagania dotyczące ustanowienia, wdrożenia, eksploatacji, monitorowania, przeglądu, utrzymania i doskonalenia zarządzania bezpieczeństwem informacji w organizacji. Przyjęty model zarządzania bezpieczeństwem informacji wyznacza kompleksowy system ochrony wszelkich informacji przetwarzanych w Banku, w tym dotyczących Klientów, Pracowników oraz realizowanych transakcji. Do realizacji tego celu Bank wykorzystuje szeroką gamę środków Raport CSR Banku Millennium za rok

31 organizacyjnych, informatycznych, telekomunikacyjnych, w szczególności mechanizmów ochrony urządzeń, systemów, aplikacji, baz danych oraz kanałów komunikacyjnych. Dane oraz środki Klientów Banku Millennium są pod ciągłą opieką dedykowanego zespołu specjalistów dbających o bezpieczeństwo wszystkich kanałów dostępu do usług i produktów Banku. Przykładamy szczególną wagę do bezpieczeństwa Klientów wykorzystujących elektroniczne kanały dostępu do usług i produktów bankowych doskonaląc techniczne i operacyjne sposoby ochrony. Wykorzystujemy sprawdzone i bezpieczne metody potwierdzenia tożsamości użytkowników systemów informatycznych a także stale rozwijamy je by zapewnić bezpieczny i wygodny dostęp do serwisów Banku. Umożliwiamy naszym Klientom korzystanie z innowacyjnych metod identyfikacji takich jak biometria palca. Stale analizujemy nowe zagrożenia oraz metody działania przestępców tak, aby jeszcze skuteczniej im przeciwdziałać. Ponadto Bank aktywnie współpracuje z innymi podmiotami sektora finansowego w Polsce oraz poza granicami wymieniając wiedzę o nowoczesnych zagrożeniach, trendach oraz zmieniających się metodach nadużyć. Szczególną wagę przykładamy również do ciągłości świadczonych przez Bank usług. Tworząc zintegrowany System Zarządzania Ciągłością Działania zapewniamy dostępność kluczowych procesów oraz systemów informatycznych niezależnie od zdarzeń losowych. Rozproszona architektura naszego środowiska informatycznego zwiększa odporność na zagrożenia oraz ogranicza niedostępność usług. Działania Banku w obszarze bezpieczeństwa spotykają się z uznaniem niezależnych ekspertów. Bank został wyróżniony w kategorii Najlepsze praktyki w zakresie bezpieczeństwa systemów informatycznych w konkursie Złoty Bankier Ponadto w trakcie 2016 roku Bank osiągnął najwyższą pozycję spośród największych polskich banków w niezależnym rankingu bezpieczeństwa firmy BitSight. Raport CSR Banku Millennium za rok

32 Audyt wewnętrzny i zewnętrzny Audyt wewnętrzny Audyt wewnętrzny opiniuje wprowadzane i aktualizowane w Banku regulacje, niezależnie i obiektywnie ocenia i doradza jednostkom w zakresie audytowanego obszaru. Działania o charakterze doradczym mogą być wykonywane, o ile ich charakter nie narusza zasady obiektywizmu i niezależności audytora wewnętrznego. Departament Audytu Wewnętrznego jest jednostką niezależną, podlegającą Prezesowi Zarządu Banku, a wyniki swoich działań raportuje Komitetowi Audytu Rady Nadzorczej i Radzie Nadzorczej Banku. Wyniki przeglądu funkcjonowania całego systemu kontroli wewnętrznej, jak i wybranych jego elementów są prezentowane cyklicznie i podlegają ocenie Komitetu Audytu Rady Nadzorczej Banku. [GRI G4-FS9] [GRI G4-DMA] Audyt Wewnętrzny działania przeprowadzone w roku 2016 Audyty procesowe 59 Audyty finansowe 4 Audyty placówek 160 Audyty zgodności z wymogami: IRF / MiFID 9 Rezerwa (dodatkowe nieplanowe audyty) 11 Przegląd ICP, Inspekcje KNF, BION 6 Razem 249 Kontrola prewencyjna 58 Postępowania wyjaśniające (nieplanowe) 198 Audyt zewnętrzny W roku 2016 Audytorem Zewnętrznym dla Banku był PwC. Oprócz współdziałania przy wykonywaniu podstawowych zadań Audytora Zewnętrznego, takich jak przegląd i badanie półrocznych i rocznych sprawozdań finansowych, Bank realizuje wraz z PwC program bieżącego monitorowania i konsultowania Raport CSR Banku Millennium za rok

33 zdarzeń ekonomicznych pod kątem prawidłowej prezentacji w pozostałych sprawozdaniach finansowych. Stosowanie takiego podejścia powoduje, że informacje w sprawozdaniach śródrocznych są prezentowane w taki sam sposób jak w sprawozdaniu rocznym. [GRI ] 3.2. Zarządzanie ryzykiem Misją zarządzania ryzykiem w Grupie Banku Millennium jest zapewnienie, aby wszystkie rodzaje ryzyka były zarządzane, monitorowane i kontrolowane odpowiednio do przyjętego profilu ryzyka (apetytu na ryzyko) oraz charakteru i skali działania Grupy. Cele tej misji osiągane są poprzez realizację następujących działań: Opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, polityki kredytowej, procesów i procedur określających zasady akceptacji dopuszczalnego poziomu poszczególnych rodzajów ryzyka, Wdrażanie, w coraz większym zakresie, narzędzi informatycznych służących identyfikacji, kontroli i pomiarowi ryzyka, Zwiększanie wśród Pracowników świadomości odpowiedzialności za właściwe zarządzanie ryzykiem, Na poziomie strategicznym za określanie ogólnej polityki ryzyka, w tym zatwierdzanie strategii i polityki zarządzania ryzykiem, odpowiedzialne są Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Millennium. Organy te są również odpowiedzialne za zapewnienie niezbędnych środków do realizacji tej polityki. Zarząd Banku deleguje zarządzanie różnymi obszarami ryzyka bankowego oraz ich bieżącą kontrolę na poziomie operacyjnym na utworzone komitety: Komitet Ryzyka, Komitet Kapitału, Aktywów i Pasywów, Komitet Kredytowy, Komitet Należności Zagrożonych oraz Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego i Komitet Walidacji. W skład najważniejszego organu kolegialnego odpowiedzialnego za operacyjne zarządzanie ryzykiem Komitetu Ryzyka wchodzą wszyscy członkowie Zarządu Banku. Zarząd Banku odpowiedzialny jest za efektywność systemu zarządzania ryzykiem i okresowo (kwartalnie) przedkłada Radzie Nadzorczej informacje o rodzajach i poziomach różnych rodzajów ryzyka występującego w prowadzonej działalności. Bieżące zarządzanie ryzykiem zostało podzielone pomiędzy wyspecjalizowane jednostki organizacyjne, tzn. departamenty (biura); w ramach tego podziału występuje dalsza specjalizacja (w ramach wydziałów, zespołów) uwzględniająca różne rodzaje ryzyka lub etapy procesu. [GRI ] Raport CSR Banku Millennium za rok

34 4. Klienci 4.1.odpowiedzialna sprzedaż produktów i usług Ocena produktu przed wprowadzeniem do oferty Propozycja wprowadzenia nowego produktu do oferty jest opiniowana na kilku etapach m.in. przez Departament Ryzyka, Departament Zapewnienia Zgodności oraz Departament Prawny. Uczestnictwo tych jednostek w procesie opiniowania pozwala na ocenę: dopuszczalności zidentyfikowanych istotnych rodzajów ryzyka oraz sposobów ich ograniczenia związanego z wdrożeniem lub zmianą produktu/usługi, zgodności proponowanego produktu/usługi z wymogami w zakresie: przekazywania potencjalnym Klientom przed podpisaniem umowy odpowiednich informacji, realizacji obowiązków informacyjnych w trakcie świadczenia usługi finansowej, identyfikacji potencjalnych konfliktów interesów w celu podjęcia wcześniejszych kroków zabezpieczających przed ich powstaniem, rzetelności i kompletności przekazywanych informacji, zgodności proponowanego produktu/usługi z obowiązującym prawem oraz oceny ryzyka prawnego Raport CSR Banku Millennium za rok

35 Rzetelna komunikacja marketingowa Standardy komunikacji marketingowej Materiały marketingowe przygotowywane przez Bank są zgodne z przepisami i regulacjami dotyczącymi tego obszaru, m.in. z Kanonem Dobrych Praktyk Rynku Finansowego i wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego. Bank na bieżąco śledzi i dostosowuje materiały marketingowe do rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego. Pracownicy Banku Millennium zaangażowani w pracę nad reklamami są formalnie zobowiązani do stosowania zapisów Kodeksu Etyki Reklamy zdefiniowanego przez Radę Etyki Reklamy. Bank przyjął również wewnętrzne regulacje w tym zakresie. Jasne komunikaty reklamowe Każda zmiana lub wprowadzenie dokumentu lub materiału marketingowego dla odbiorców poszczególnych produktów poprzedzona jest konsultacjami w ramach Banku, weryfikacją przez zespół prawny, zgodności, komunikacji marketingowej oraz produktu w celu zapewnienia Klientom jasnej i rzetelnej, wymaganej przepisami prawa informacji o oferowanych produktach. [GRI 103-2] [GRI 103-3] Zgodnie z zasadami reklamowania usług bankowych, opracowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, reklamy Banku Millennium nie wprowadzają w błąd, przekazują istotne cechy produktów i usług oraz związane z nimi korzyści i koszty. Opisują również ich charakter prawny i informują o poziomie ewentualnego ryzyka po stronie Klienta. Jeśli przekaz dotyczy oferty promocyjnej, wskazywane są jej warunki oraz okres obowiązywania. Klientom przekazywana jest też informacja, gdzie mogą uzyskać szczegóły dotyczące określonej promocji. [GRI 103-2] [GRI 103-3] W 2016 roku nie odnotowano przypadków braku przestrzegania regulacji odnoszących się do komunikacji marketingowej przez Bank Millennium. [GRI 417-3] [GRI G4-FS15] Raport CSR Banku Millennium za rok

36 Przejrzysta informacja o produktach i usługach Oprócz prowadzenia rzetelnej komunikacji marketingowej, Klientom oferowane jest doradztwo oraz narzędzia na stronie internetowej ułatwiające wybór produktu zgodnie z ich potrzebami. Bank stosuje również rozwiązania mające na celu ochronę inwestycji Klienta. Pomoc w wyborze produktów finansowych Wszyscy Pracownicy sprzedaży Banku są szkoleni z wiedzy o oferowanych produktach i umiejętności prawidłowego dobrania oferty do potrzeb każdego klienta. Dokładamy starań, aby oferty lub usługi były przedstawione po przeprowadzonej pogłębionej analizie potrzeb i spełniały oczekiwania Klientów, a jednocześnie były dla nich w pełni zrozumiałe i transparentne. W procesie otwarcia konta i nawiązania relacji z Klientem, Pracownicy korzystają z zaawansowanych materiałów pomocniczych wyróżniających się atrakcyjnym formatem, dużą przejrzystością, jasnym i zrozumiałym językiem komunikacji. Materiały te powstały na bazie wyników pogłębionych badań i wywiadów z Klientami a ich stosowanie ma na celu prawidłową i jak najlepszą diagnozę potrzeb Klientów i dostosowania do nich zakresu rozmowy sprzedażowej. Dodatkowo na stronie internetowej Banku dostępna jest także sekcja Twoje potrzeby, w której każdy Klient lub osoba odwiedzająca stronę może uzyskać szczegółowe informacje nt. oferty oraz usług dedykowanych i rekomendowanych przez Bank w zależności od aktualnych potrzeb Klienta. Informacja o produktach inwestycyjnych Bank przygotowuje Publikacje handlowe w zakresie produktów inwestycyjnych, które opracowywane są z najwyższą starannością oraz zgodnie ze obowiązującymi przepisami i regulacjami dotyczącymi tego obszaru, m.in. Kanonem Dobrych Praktyk Rynku Finansowego i wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego. Bank Millennium na bieżąco śledzi i dostosowuje materiały do rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego. Publikacje handlowe podlegają opiniowaniu przez Departament Prawny oraz Departament Zapewnienia Zgodności, jednostki które są odpowiedzialne za zapewnienie, że przygotowany materiał jest zgodny z prawem i wytycznymi organów nadzorujących. Dodatkowo przed nabyciem produktu inwestycyjnego Klient wypełnia Test oceny odpowiedniości, którego celem jest m.in: Zbadanie rodzaju usług i produktów, które są znane Klientowi Ocena charakteru, wielkości i częstotliwości wykonywanych transakcji Na podstawie udzielonych odpowiedzi Klient otrzymuje Wynik oceny odpowiedniości z informacją, dla których produktów jest on odpowiedni a dla których nieodpowiedni wraz z ostrzeżeniem, że w przypadku wyniku nieodpowiedniego inwestowanie niesie ze sobą zbyt duże ryzyko inwestycyjne w stosunku do zadeklarowanej wiedzy i doświadczenia Klienta. Raport CSR Banku Millennium za rok

37 Ochrona inwestycyjna Przekazywanie adekwatnych informacji Klientom W Banku stosowane są wymogi dyrektywy MiFID (ang. Markets in Financial Instruments Directive), która zobowiązuje do przekazywania Klientom informacji adekwatnych do ich wiedzy i doświadczenia związanego z inwestowaniem w instrumenty i produkty finansowe. Bank jest również zobowiązany do rzetelnego, nie wprowadzającego w błąd, informowania o produktach oraz ryzykach związanym z inwestowaniem w te produkty oraz stosowania polityki działania w najlepiej pojętym interesie Klienta oraz polityki przeciwdziałania konfliktowi interesów. Oprócz produktów, które ustawowo objęte zostały Dyrektywą MiFID, Bank rozszerzył ich katalog o produkty ubezpieczeniowo inwestycyjne oraz lokaty inwestycyjne (strukturyzowane), aby zapewnić Klientom większą ochronę przy inwestycji w te produkty. Szkolenia dla Doradców Przed rozpoczęciem oferowania danego produktu inwestycyjnego, każdy Doradca przechodzi obowiązkowe szkolenie produktowe w formie e-learningu. Szkolenie produktowe szczegółowo opisuje charakterystykę danego produktu, jak również w sposób jasny wskazuje na ryzyka związane inwestowaniem w dany produkt lub instrument finansowy. W przypadku zmiany przepisów prawa lub regulacji wewnętrznych dotyczących produktów inwestycyjnych, Doradcom udostępniane są e-learningowe szkolenia przypominające. Dzięki temu Pracownicy posiadają odpowiednią, aktualną wiedzę w zakresie oferowanych produktów inwestycyjnych. Dodatkowo, Doradcy na bieżąco korzystają z cyklicznych telekonferencji rynkowych oraz produktowych. Pracownicy Banku mają również stały dostęp do aktualnych prezentacji produktowych. Przejrzyste informacje o ofercie We wszystkich publikacjach handlowych przygotowywanych przez Bank, określane są m.in. ryzyka związane z inwestowaniem oraz przykładowe scenariusze związane z danym instrumentem lub produktem finansowym. Klientom przedstawiana jest również pełna i rzetelna informacja o własnych i dystrybuowanych przez Bank produktach, w tym ich emitencie oraz warunkach procesu reklamacyjnego. Informacje o świadczonych usługach, a także umowy i inne dokumenty bankowe oraz pisma kierowane do Klientów formułowane są w sposób precyzyjny, zrozumiały i przejrzysty. [GRI 417-1] [GRI 103-2] [GRI G4-FS15] Raport CSR Banku Millennium za rok

38 Etyczne standardy w obsłudze Klienta Standardy sprzedaży produktów i usług Pracownicy oddziałów Banku zobowiązani są do przestrzegania standardów etycznej sprzedaży zawartych w Kodeksie Etycznym oraz Księdze Standardów Obsługi Klienta. Standardy te zawierają elementy, które gwarantują dobór produktu do indywidualnych potrzeb Klienta a także pozwalają na potwierdzenie, że zasady działania każdego oferowanego produktu są dla Klienta zrozumiałe, zanim dojdzie do podpisania umowy. Każdy nowy Pracownik Banku Millennium swoje szkolenie wstępne rozpoczyna od poznania i przećwiczenia zapisów zawartych w Księdze Standardów Obsługi Klienta oraz w Kodeksie Etycznym. Dodatkowo zgodność ze standardami i zakres informacji udzielany Klientom przez Pracowników, jest regularnie kontrolowany podczas oceny jakości procesu sprzedaży za pomocą badania Tajemniczy Klient (Mystery Shopper), któremu podlegają ze stałą częstotliwością wszystkie placówki Banku. W 2016 roku wszyscy Pracownicy Banku odbyli także szkolenie e-learningowe przypominające wagę, znaczenie i szczegółowe zapisy Kodeksu Etycznego. Pomoc w spłacie zadłużenia W przypadku wystąpienia zadłużenia przeterminowanego, Klient ma prawo wystąpić do Banku z wnioskiem o zawarcie aneksu zmieniającego warunki umowy pierwotnej lub w sytuacji pełnej wymagalności zobowiązania, z wnioskiem o zawarcie umowy ugody na spłatę wymagalnego zobowiązania. W przypadku zaakceptowania przez obydwie strony warunków spłaty istnieje możliwość zmian obejmujących: zmiany w harmonogramie spłat miesięcznych obejmujące: zmiany wysokości raty i/ lub daty płatności oraz kolejności zarachowania spłat przez Bank ( np. w pierwszej kolejności na kapitał przeterminowany), Raport CSR Banku Millennium za rok

39 wydłużenie okresu kredytowania, obniżenie oprocentowania, czasowe wstrzymanie spłat miesięcznych (w uzasadnionych przypadkach i wyłącznie w odniesieniu do kredytów hipotecznych) W roku 2016 roku z wymienionych udogodnień skorzystało 7% Klientów mających znaczące opóźnienie w spłacie. Rozwiązania dla Klientów z kredytem CHF W Banku Millennium 99% kredytów hipotecznych w CHF jest regularnie spłacana przez Klientów Banku (w okresie do 30 dni). Pomimo tego, w 2016 roku Bank Millennium kontynuował wprowadzanie ułatwień dla kredytobiorców posiadających kredyt hipoteczny w walucie CHF, w szczególności zastosował ujemną stopę LIBOR, obniżył spread do 3% przy obsłudze kredytów hipotecznych udzielonych we franku szwajcarskim, a także udostępniał Klientom przewalutowanie kredytu z CHF na PLN po kursie równym kursowi średniemu NBP, wraz z jednoczesnym obniżeniem dotychczasowej marży kredytu. Dodatkowo Bank udostępnił dla Klientów posiadających kredyty w walucie z LTV (relacji wysokości kredytu do wartości nieruchomości) powyżej 100%, nowe rozwiązanie pozwalające na zmianę zabezpieczenia kredytu na nowo nabywaną nieruchomość za pomocą tzw. rachunku kaucji. Kredytobiorcy pozostający w trudnej sytuacji materialnej i spełniający określone kryteria (np. utrata pracy, sytuacja, gdy miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego przekraczają 60% dochodów osiąganych miesięcznie przez gospodarstwo domowe kredytobiorcy) mogą ponadto korzystać ze środków Funduszu Wsparcia Kredytobiorców utworzonego przez 11 banków, w tym Bank Millennium. Łączna kwota środków w momencie utworzenia Funduszu wynosiła 600 milionów zł. [G4 FS15] Programy edukacyjne dla Klientów Publikacje w mediach Na łamach mediów publikowane są wypowiedzi ekspertów Banku mające charakter edukacyjnoporadnikowy. W 2016 roku tematyka tych publikacji dotyczyła przede wszystkim sposobów efektywnego oszczędzania. Informator dla Klientów Korporacyjnych Wraz w wyciągami miesięcznymi Klienci Korporacyjni otrzymują biuletyn zawierający kalendarium prawne uwzględniające zmiany legislacyjne mające wpływ na działalność ich firm, prognozy makroekonomiczne oraz artykuł poświęcony wybranemu produktowi lub usłudze Banku. Raport CSR Banku Millennium za rok

40 Biuletyn dostępny jest także na stronie internetowej Banku pod adresem Spotkania z przedsiębiorcami spotkania z ekonomistą Banku: w 2016 roku Główny Ekonomista Banku spotkał się z przedsiębiorcami we wszystkich 16 miastach wojewódzkich przybliżając zagadnienia makroekonomiczne i poruszając tematy związane z perspektywami rynku pracy i inwestycji w Polsce, zewnętrznymi czynnikami ryzyka dla wzrostu gospodarczego oraz ich wpływem na polskie przedsiębiorstwa. warsztaty o funduszach unijnych: w trakcie warsztatów, które odbyły się w wybranych miastach w Polsce, omówiono programy dotacji UE i dostępne instrumenty wsparcia dla przedsiębiorców oraz zaprezentowano produkty Banku wspierające realizację projektów ze środków unijnych. Takie spotkania pozwalają na poszerzenie wiedzy na temat dostępnych form wsparcia działalności przedsiębiorstw oraz zadanie ekspertom konkretnych pytań finansowanie działalności innowacyjnej: jako partner konferencji Stowarzyszenia Polskich Skarbników Korporacyjnych (PCTA), Bank Millennium przedstawił sposoby pozyskiwania funduszy unijnych na finansowanie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw. Przedstawiciele Banku podzielili się swoimi doświadczeniami z Klientami, którzy rozważają rozszerzenie swojej działalności badawczorozwojowej, a także planują wdrożenie innowacyjnych produktów i procesów. W wydarzeniu wzięło udział blisko 150 osób członków stowarzyszenia, zaproszonych gości i partnerów. [GRI G4 FS16] 4.2 Łatwe bankowanie Innowacyjne rozwiązania dla Klientów Jednym z priorytetów Banku jest zapewnienie Klientom szybkiego, wygodnego i intuicyjnego dostępu do usług finansowych. Realizujemy ten cel wprowadzając do oferty szereg innowacyjnych rozwiązań. Większość nowych projektów powstaje w wyniku ankiet i testów wśród Klientów. Wsłuchujemy się w ich potrzeby i obserwujemy zmieniające się nawyki związane przede wszystkim z rozwojem technologii. Stale udostępniamy nowe funkcje i rozwiązania, dbając o wysoki poziom bezpieczeństwa. Raport CSR Banku Millennium za rok

41 Innowacyjne rozwiązania wprowadzone w 2016 roku Obok standardowych opcji, takich jak zarządzanie produktami, wykonywanie transakcji czy lokalizowanie placówek i bankomatów, aplikacja mobilna Banku Millennium oferuje wiele dodatkowych funkcji: -powiadomienia push o transakcjach dokonanych na koncie oraz o operacjach realizowanych kartami; Nowe funkcjonalności w aplikacji mobilnej -logowanie do aplikacji odciskiem palca dla systemu Android 6.0 3D Secure zatwierdzanie odciskiem palca transakcji kartami płatniczymi w Internecie; -zbliżeniowe płatności telefonem w technologii HCE; -zakup ubezpieczeń komunikacyjnych z funkcją wprowadzenia danych pojazdu poprzez zeskanowanie kodu z dowodu rejestracyjnego; -płatności BLIK bez kodu. Pożyczka gotówkowa on-line Proces przyznania pożyczki został skrócony i zmodyfikowany z wykorzystaniem user experience (doświadczenia użytkownika). Po wypełnieniu wniosku dostępnego na stronie Banku osoba ubiegająca się o pożyczkę może szybko otrzymać decyzję kredytową oraz informację, jakie dokumenty powinna przedstawić, by zakończyć proces pozytywnie. Dostęp do e-administracji Jako jeden z pierwszych banków na rynku, umożliwiliśmy Klientom dostęp do usług administracji publicznej poprzez system bankowości internetowej. Logując się do systemu Klienci mają szybki dostęp do Platformy Usług Elektronicznych ZUS czy możliwość złożenia wniosku o świadczenie Rejestracja kart SIM Klienci posiadający telefon na kartę mogą zarejestrować numer w systemie bankowości internetowej, bez konieczności wizyty w salonie operatora. Przelewy na obszarze Europy Usprawniliśmy sposób zlecania przelewów w związku z regulacjami SEPA (Jednolity Obszar Płatności w euro). Wysyłając przelew europejski, Klient podaje wyłącznie numer rachunku IBAN, tak samo przy przelewach krajowych. Nie musi znać kodu BIC/SWIFT oraz kodu kraju banku odbiorcy, te dane są automatycznie uzupełniane przez system. Wdrożono kilka nowych rozwiązań: Bankowość dla przedsiębiorstw-nowe moduły - moduł umożliwiający załączanie i wysyłanie dokumentów wymaganych w procesie kredytowym; - możliwość importu zleceń płatności do pliku w Raport CSR Banku Millennium za rok

42 formacie XML; - możliwość automatycznego tworzenia w systemie bankowości internetowej raportów JPK_WB w formacie wymaganym przez Ministerstwo Finansów. Millennium Forex Trader-wersja mobilna Millennium Forex Trader to zaawansowane technologicznie narzędzie, które umożliwia wygodny dostęp do rynku walutowego oraz wymianę walut bezpośrednio w aplikacji mobilnej. Platforma zakupowa goodie Platforma zakupowa goodie zbiera informacje dotyczące zniżek, promocji i nowości zakupowych. Dzięki znajomości potrzeb Klientów oraz wiedzy na temat tego, gdzie i jak kupują, Bank stworzył narzędzie, które zapewni inspirację i przyjemność z zakupów w dobrych cenach. Platforma ułatwi wyszukiwanie najlepszych okazji zarówno online, jak i w sklepach stacjonarnych oraz centrach handlowych. Goodie to projekt zrealizowany przez multidyscyplinarny zespół złożony z ekspertów z wielu obszarów w formie wewnętrznego start-upu. [GRI G4-DMA] [GRI G4-FS13] [GRI G4-FS16] Wiele możliwości kontaktu z Bankiem Oprócz tradycyjnych sposobów kontaktu z Bankiem (oddział, infolinia), Klienci mają do wyboru wiele zdalnych sposobów komunikacji. Usprawniamy działanie dostępnych kanałów komunikacji zgodnie ideą wielokanałowości, tak aby zapewnić Klientowi płynne przejście między nimi oraz spójny kontakt z Bankiem niezależnie od wybranej formy kontaktu. Stale monitorujemy wszystkie wiadomości od Klientów, analizujemy wybrane rozmowy przychodzące na linię dedykowaną pomocy w systemie bankowości internetowej Millenet. Zapraszamy również wybranych Klientów na warsztaty oraz testy użyteczności wykonywane z wykorzystaniem technologii eye-tracking. Wszystkie analizy są następnie wykorzystywane do planowania rozwoju bankowości internetowej i mobilnej. Zdalne kanały komunikacji z Bankiem Wysyłanie wiadomości Opcja dostępna po zalogowaniu do Millenetu. Drogą tą przesyłane są pytania dotyczące produktów i usług bankowych, reklamacje oraz sugestie dotyczące działania poszczególnych funkcjonalności systemu. Formularz kontaktowy na stronie internetowej Banku Dzięki tej możliwości Klient może skontaktować się z Bankiem bez logowania do systemu bankowości internetowej. Czas odpowiedzi na przesłane wiadomości jest bardzo krótki Klienci otrzymują odpowiedź zazwyczaj w ciągu jednego dnia roboczego. Raport CSR Banku Millennium za rok

43 Czat na stronie internetowej oraz w aplikacji mobilnej Jest opcją pomocy dla potencjalnych Klientów w wyborze odpowiedniego konta oraz służy zaprezentowaniu procesu otwierania konta. W 2016 roku udostępniliśmy też czat jako dodatkowy kanał komunikacji i wsparcia dla Klientów bankowości mobilnej. Czat ze współdzieleniem ekranu (Wirtualny Doradca) Czatu z usługą współdzielenia ekranu z konsultantem daje wsparcie Klientowi wewnątrz systemu transakcyjnego. Konsultant może w czasie rzeczywistym zobaczyć na ekranie, na czym polega problem i szybko go rozwiązać. Powiadomienia push dla użytkowników aplikacji mobilnej Dzięki powiadomieniom push, Klienci szybko otrzymują informacje o nowych promocjach, usługach czy aktualizacjach. Powiadomienia push wyświetlane są na ekranie głównym urządzenia, na którym zainstalowana jest aplikacja. Nowością udostępnioną w roku 2016 są pushe transakcyjne, czyli powiadamiające o każdej transakcji dokonanej na koncie lub kartą płatniczą. [GRI G4-FS13] [GRI G4-FS14] Mądre zarządzanie finansami Na stronie Banku dostępne są narzędzia pomagające Klientowi dokonać wyboru odpowiedniego dla niego produktu, np. porównywarka lokat, czy też parametrów produktu, np. kalkulator pożyczki gotówkowej. Klienci mają również możliwość lepszego zarządzania finansami dzięki usłudze Menadżera finansów, zarówno w systemie bankowości internetowej Millenet, jak i w aplikacji. W Millenecie Klient ma możliwość stworzenia Planu Oszczędzania, tworzonego na podstawie historii z poprzednich miesięcy. W zaktualizowanej wersji aplikacji dla systemów Android oraz ios Klienci zyskali możliwość podglądu swoich funduszy inwestycyjnych, planów regularnego oszczędzania oraz inwestycji i ubezpieczeń. Klienci mogą również samodzielnie rozłożyć na Wygodne Raty wybrane transakcje kartą kredytową lub wykorzystanego limitu karty. Mogą to zrobić w pełni online w Millenecie lub aplikacji mobilnej. Proces zakupu ubezpieczenia pojazdu został zaprojektowany tak, aby Klient miał możliwość wyboru oferty jak najbardziej odpowiadającej jego potrzebom oraz zasobności portfela. Na podstawie wprowadzonych danych system przedstawia Klientowi najkorzystniejsze pakiety OC z możliwością rozszerzenia o dodatkowe ubezpieczenie AC, Assistance, NNW i inne. Dodatkowo, daliśmy możliwość rozłożenia rocznej składki na miesięczne płatności bez dodatkowych kosztów. [GRI G4-FS15] Raport CSR Banku Millennium za rok

44 4.3. Jakość obsługi Klienta Badania potrzeb Klientów Service Design dla wysokiej jakości obsługi Klienta W 2016 roku kontynuowano działania poprawiające jakość doświadczeń Klienta z bankiem przy wykorzystaniu metodologii Service Design. Metodologia ta pozwala na projektowanie rozwiązań, które powstają w wyniku zrozumienia problemów i potrzeb Klientów poprzez analizę poszczególnych kroków, jakich muszą oni dokonać podczas korzystania z usługi. Do stworzonych już wcześniej z pomocą tej metody modelu obsługi Klienta otwierającego rachunek oraz modelu sprzedaży produktów kredytowych dołączył model rozmowy z Klientem o produktach oszczędnościowo inwestycyjnych. Model ten systematyzuje rozmowę konsultanta z Klientem o oszczędzaniu i inwestycjach z wykorzystaniem narzędzi używanych podczas rozmowy (Tęcza do analizy oczekiwań Klienta oraz Planszę ABC do prezentacji oferty). Porządkuje i upraszcza rozmowę o trudnych i zróżnicowanych produktach oszczędnościowo-inwestycyjnych. Model gwarantuje, że rozmowa i prezentacja oferty produktowej przez Pracownika Banku prowadzona jest w sposób uczciwy i etyczny przy zachowaniu wszystkich wymaganych przez prawo formalności. Wdrożeniu modelu towarzyszył rozbudowany program szkoleniowy, w którym wzięło udział ponad 3000 Pracowników oddziałów. Raport CSR Banku Millennium za rok

45 Rozwiązania, które wdrożyliśmy w obszarze jakości obsługi przyczyniły się nie tylko do wzrostu zadowolenia Klientów, ale zostały także docenione przez rynek. W 2016 roku Bank Millennium został wyróżniony w najbardziej prestiżowym rankingu Przyjazny Bank Newsweeka (zajmując miejsce na podium w czterech kategoriach: bankowość hipoteczna, internetowa, tradycyjna i mobilna), rankingu Jakość na Bank i Gwiazda Jakości. Badania trendów rynkowych - raport Pokolenie Millennium W 2016 roku Bank Millennium opublikował raport Pokolenie Millennium w świecie finansów i nowych technologii, na tle generacji X i Z. Celem przygotowania raportu było poszerzenie wiedzy o pokoleniu, którego decyzje konsumenckie stają się coraz bardziej znaczące. Branża finansowa, projektując swoje usługi i produkty, w coraz większym stopniu uwzględnia potrzeby osób w wieku 16+. Pokolenie, na temat którego powstało tak wiele stereotypów, coraz częściej ujawnia swoją różnorodność, obalając przy okazji wiele mitów. Bank Millennium, jako instytucja stawiająca na innowacje we wszystkich obszarach funkcjonowania począwszy od oferty po kulturę organizacyjną, zdecydował się zbadać stosunek młodych ludzi do technologii i finansów. Generacja Y (szczególnie młodsi Millennialsi) od wczesnej młodości oswajała się z komputerami i telefonami komórkowymi. Jak wpływa to teraz na ich zwyczaje finansowe i zachowania konsumenckie? Czy sposób, w jaki korzystają z bankowości znacząco różni się od tego, który preferują ich rodzice? Te i inne pytania nie mogły pozostać bez odpowiedzi w czasach, kiedy pokolenie Millennium staje się najliczniejszą na rynku grupą konsumentów. Zobacz wideo: TRNerNnvc7YSD1ZYbL5dfl&index= Badanie satysfakcji i jakości obsługi Klientów Bank w sposób ciągły monitoruje satysfakcję Klientów i jakość obsługi. Dla pełnego zrozumienia potrzeb i oczekiwań naszych Klientów wychodzimy poza tradycyjne jakościowe i ilościowe techniki badawcze, korzystając z nowych metod takich jak service design, etnografia czy UX. Przyglądamy się również trendom i zachowaniom konsumenckim poza sektorem bankowym. Działania badawcze obejmują zarówno regularny wewnętrzny monitoring, jak i zewnętrzny (benchmark) pozwalający na odniesienie się do głównych konkurentów. Poza ogólną opinią na temat współpracy z bankiem, ewaluacji poddawane są wszystkie punkty styku między Klientem a bankiem: kanały kontaktu (placówki, Internet, kontakt telefoniczny i bankowość mobilna) i osoby (np. Doradcy). Cześć projektów badawczych nie jest prowadzona regularnie, ale elastycznie dopasowuje się do pojawiających się potrzeb biznesowych wizyt Mystery Shopping Raport CSR Banku Millennium za rok

46 Badania jakości i satysfakcji Przeprowadzone badania Liczba ankietowanych Klientów Liczba i % otrzymanych odpowiedzi 8486 (21%) (38%) (33%) (25%) (22%) Liczba wizyt Mystery Shopping % Klientów zadowolonych ze współpracy z Bankiem Mocne strony Banku Klienci raczej lub bardzo zadowoleni Ze współpracy z Bankiem 92% 89% 87% 90% 89% Z oferty produktowej 89% 83% 84% 85% 83% Z jakości obsługi 95% 92% 89% 92% 91% Klienci jako mocne strony Banku wskazują wysoką jakość obsługi (szczególnie w placówkach), nowoczesne rozwiązania (stosowane w Internecie i bankowości mobilnej), konkurencyjną ofertę, a także transparentność i wiarygodność. Nasza obsługa w placówkach postrzegana jest jako miła, kompetentna i dbająca o Klienta. Aby utrzymać wysoki poziom jakości obsługi Bank (wspierany przez firmę zewnętrzną) prowadzi w sposób ciągły badanie Mystery Shopper. Również jakość kanałów elektronicznych jest oceniana bardzo wysoko. Klienci doceniają zakres dostępnych funkcjonalności, łatwość w użytkowaniu i bezpieczeństwo. Raport CSR Banku Millennium za rok

47 Kierunki badań Popularność kanałów cyfrowych skutkuje zmianą zachowań i potrzeb po stronie Klientów, co pociąga za sobą konieczność modyfkacji nie tylko w serwisie Millenet i w aplikacji mobilnej, ale również w kanałach tradycyjnych. Na podstawie wyników etnograficznego badania Nowego Formatu Placówek kolejno wdrażane są strefy samoobsługi kasowej, narzędzia cyfrowe i nowy model obsługi. W 2016 roku skupiliśmy się również na kluczowych czynnikach wpływających na rekomendację w obszarze oferty, wizerunku i jakości obsługi. Są to fundamenty, na których budujemy nasz sukces wsparty wysokim poziomem rekomendacji (53% respondentów poleciłoby Bank Millennium innej osobie) Wskaźnik NPS* *określa chęć rekomendacji produktów i usług Banku wśród Klientów indywidulanych [GRI ] Zarządzanie reklamacjami W roku 2016 Bank kontynuował politykę zarządzania reklamacjami, skoncentrowaną na analizie przyczyn reklamacji i ich eliminacji. Priorytetem było wzmocnienie pozytywnych relacji z Klientami, budowanie pozytywnego doświadczenia Klientów w procesie reklamacyjnym i wzrost satysfakcji z obsługi w ramach tego procesu. Aby zrealizować te cele Bank koncentrował się na: Eliminacji przyczyn reklamacji, w oparciu o zgłaszane problemy Klientów (projekt Voice of Customer); budowaniu jak najlepszego doświadczenia Klientów m.in. poprzez zapewnienie wizualnej przejrzystości pism z odpowiedziami na zgłoszenia reklamacyjne, używanie prostego, przyjaznego dla odbiorcy języka; wykorzystywania informacji pochodzących z reklamacji do usprawniania procesów i projektowaniu produktów w Banku. 77% Klientów zadowolonych z procesu reklamacyjnego Raport CSR Banku Millennium za rok

48 Satysfakcja Klienta z procesu reklamacyjnego Klienci zadowoleni i bardzo zadowoleni z procesu reklamacyjnego 77% 76% 72% 66% % Klientów, którzy rekomendują Bank 52% 44% 41% 36% Wskaźnik NPS* *określa chęć rekomendacji produktów i usług Banku wśród Klientów indywidulanych W 2016 wdrożono również usprawnienia skracające czas otrzymania odpowiedzi na reklamację: Utworzona i koordynowana przez Bank Millennium inicjatywa międzybankowa, w której uczestniczyło 15 polskich Banków, IT Card oraz Euronet, spowodowała zmianę w regulacjach Master Card i Visa na rynku polskim. Czasy obciążeń zwrotnych (chargeback claims) w Visa i Master Card, dla wypłat z krajowych bankomatów zostały zmniejszone z 45 do 20 dni. Dla Klientów Banku zmiana ta wiąże się z otrzymaniem szybszej odpowiedzi na zgłoszenie reklamacyjne i ostateczne rozwiązanie sprawy. Nowe podejście dotyczące szybkiej (w momencie składania reklamacji) decyzji warunkowej dla reklamowanych transakcji wypłat z bankomatów, które przebiegły nieprawidłowo. Raporty z reklamacji są co miesiąc przekazywane do osób odpowiedzialnych za poszczególne produkty i procesy, co pozwala na bieżącą analizę jakości oferowanych przez Bank usług oraz podjęcie działań optymalizacyjnych. Dane z reklamacji dotyczących produktów i procesów, są również wykorzystywane do analizy wskaźników KPI/KRI (kluczowe wskaźniki efektywności/kluczowe wskaźniki ryzyka), a wyniki całego procesu rozpatrywania reklamacji są prezentowane na Komitecie Procesów i Ryzyka Operacyjnego, a także na posiedzeniu Komitetu Audytu Rady Nadzorczej. Raport CSR Banku Millennium za rok

49 Złożone reklamacje Liczba złożonych reklamacji Liczba i % reklamacji rozwiązanych na korzyść Klienta (60%) (57%) 23711(57%) (56%) (53%) Liczba i % złożonych reklamacji dotyczących naruszenia prywatności bądź utraty danych Klienta 339 (0,8%) 333 (0,8%) 365 (0,9%) 329 (0,7%) 277 (0,6%) [GRI 418-1] Reklamacje według kategorii Raport CSR Banku Millennium za rok

50 4.4. Ochrona prywatności Klienta Pracownicy Banku są zobowiązani do ochrony prywatnych i poufnych informacji na temat swoich Klientów oraz do właściwego ich wykorzystywania. W tym celu udoskonalane są systemy informatyczne oraz prowadzone odpowiednie szkolenia Pracowników. Dostawcy Banku, z których usług na podstawie umów Bank korzysta, mają również obowiązek ochrony poufnych danych, w tym danych osobowych i danych objętych klauzulą poufności dostarczanych przez Bank. W szczególności ochronie podlegają dane osobowe Klientów, dane na temat rachunków i transakcji jak również wszelkich operacji bankowych. Szczegółowe zasady klasyfikacji oraz ochrony informacji określone są w obowiązujących w Banku politykach bezpieczeństwa informacji. [GRI 103-2] Szkolenia z ochrony danych osobowych i informacji* Klasyfikacja, przetwarzanie i ochrona informacji w Banku 711 (12%) 923 (15%) 937 (15%) 1217 (20%) 1216 (20%) Ochrona danych osobowych 1663 (28%) 2987(50%) 3407 (55%) 3680 (62%) 4742 (79%) * liczba i odsetek przeszkolonych Pracowników 4.5. Dostępność usług finansowych dla osób niepełnosprawnych Raport CSR Banku Millennium za rok

51 Poza siecią 369 placówek, świadczymy usługi przez system bankowości internetowej, mobilnej i telefonicznej oraz sieć 490 własnych bankomatów. Oferując swoje usługi 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, dzięki wielu kanałom dystrybucji, dostęp do naszych produktów i usług na terenie Polski jest praktycznie nieograniczony. [GRI G4-FS13] [GRI G4-DMA] Z myślą o ułatwieniu dostępu do swoich usług osobom niepełnosprawnym, Bank Millennium udostępnia następujące rozwiązania: We współpracy z Fundacją Widzialni strona i bankowość internetowa są na bieżąco uaktualniane do potrzeb osób niewidomych i niedowidzących. Strona www Banku jest dostosowana do czytania przez czytniki ekranu, dostępna z poziomu klawiatury (nie trzeba używać myszy do nawigacji), przystosowana do czytania w trybie wysokiego kontrastu oraz zawiera funkcję powiększania tekstu. Dodatkowo sposób formułowania tekstu na stronie jest prosty i zrozumiały; Bankomaty dostosowane do potrzeb osób z dysfunkcją wzroku i ruchu. Osoby niepełnosprawne ruchowo mogą używać klawiszy numerycznych na klawiaturze zamiast funkcyjnych obok ekranu, co powoduje, że nie muszą one sięgać zbyt wysoko w okolice ekranu. Osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą natomiast korzystać ze specjalnego, kontrastowego trybu ekranu oraz z komunikatów głosowych po podłączeniu słuchawek do bankomatu; Dostęp do placówek, w których występują bariery architektoniczne ponad 90% oddziałów Banku jest dostępnych dla osób niepełnosprawnych; Siedzące stanowiska do obsługi Klienta z możliwością podjazdu dla wózków inwalidzkich; Obsługę telefoniczną - Klienci korzystający z infolinii Banku mogą korzystać z funkcji komend głosowych podczas obsługi telefonicznej zamiast używać klawiszy numerycznych telefonu; Udogodnienia w podpisywaniu umów - osoby niewidome czy niedowidzące lub osoby, które nie potrafią czytać mają możliwość samodzielnego podpisania umowy z Bankiem w obecności dwóch Pracowników placówki lub świadka - osoby zaufanej Klientowi. W takich przypadkach możliwe jest odczytanie umowy przez Pracownika placówki i/lub, w przypadku obsługi Klienta, który nie pisze, złożenie przez Klienta podpisu za pomocą odcisku palca; Standardy obsługi osób niepełnosprawnych - szczegółowe wytyczne dotyczące obsługi Klientów niepełnosprawnych, obowiązujące Pracowników wszystkich placówek Banku. [GRI G4-FS13] [GRI G4-DMA] 90% placówek z dostępem dla osób niepełnosprawnych Raport CSR Banku Millennium za rok

52 Dostępność usług Liczba placówek % placówek z dostępem dla osób niepełnosprawnych 90% 89% 89% 88% 87% Liczba bankomatów % bankomatów z dostępem dla osób niepełnosprawnych 100% 100% 100% 89% 89% [GRI G4-FS14] [GRI G4-DMA] Wyróżnienie w konkursie Strona internetowa bez barier Bank Millennium zdobył wyróżnienie w konkursie Strona internetowa bez barier za dostosowanie strony internetowej do potrzeb osób niepełnosprawnych, starszych oraz narażonych na wykluczenie cyfrowe. Udogodnienia wprowadzono w zakresie m.in. dostosowania bankomatów do potrzeb osób z dysfunkcją wzroku i ruchu, obsługi telefonicznej, sposobu podpisywania umów, zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do placówek oraz wprowadzenia standardów obsługi osób niepełnosprawnych. Tworzenie dobrych praktyk Pracownicy Banku uczestniczą w pracach Komitetu Związku Banków Polskich przygotowującego zaktualizowaną wersję Dobrych praktyk obsługi osób z niepełnosprawnościami przez banki Produkty i usługi społecznie odpowiedzialne Klienci Indywidualni Konto 360 Bank Millennium oferuje rachunki, które w łatwy sposób mogą być bezpłatne. Warunki zwalniające z podstawowych opłat są tak konstruowane aby mogli je spełnić Klienci także z mniej zasobnym portfelem - włączając Klientów, którzy otrzymują wynagrodzenie minimalne. W ramach warunku Raport CSR Banku Millennium za rok

53 zwolnienia z opłat Bank nie wymaga wpływu z konkretnego źródła czy też wpływu jednorazowego, w pełnej wysokości uwzględniana jest suma wpływów (w tym zasiłków), a także wpłat gotówkowych w miesiącu na kwotę min PLN. Dołączony do konta 360 Pakiet Bardzo Pomocny (bezpłatny przez 12 miesięcy od otwarcia konta) w nagłych przypadkach w domu może być alternatywą dla Klientów, których nie stać na prywatną wizytę lekarza Klient w takich sytuacjach może skorzystać aż z 7 interwencji w skali roku. Bank oferuje także preferencyjne warunki konta 360 Student dla młodych Klientów (od 18 do 26 roku życia) oraz konta 360 Junior dla najmłodszych (od 13 do 18 roku życia), poznających dopiero świat finansów i których nie stać na ponoszenie opłat za konto w tym przypadku wystarczy jedna transakcja kartą na dowolną kwotę aby konto i karta były bezpłatne. Zobacz wideo: W 2016 roku Bank Millennium wprowadził również możliwość składania za pośrednictwem bankowości internetowej wniosków o świadczenia wychowawcze w ramach Programu Rodzina 500+ oraz korzystania za pośrednictwem bankowości internetowej z Platformy Usług Elektronicznych ZUS. Karta kredytowa WWF Millennium Mastercard WWF Millennium MasterCard to karta kredytowa wspierająca ochronę środowiska naturalnego. Bank Millennium przekazuje na konto WWF Polska, największej międzynarodowej fundacji zajmującej się ochroną przyrody, połowę opłaty miesięcznej za obsługę karty oraz określony procent od transakcji dokonanych kartą. Dodatkowo karta wykonana jest z przyjaznego dla środowiska poliestru PETG, który ulega utylizacji Liczba kart WWF w portfolio Karta Millennium Mastercard Prepaid nauka zarządzania finansami Karta Millennium MasterCard prepaid umożliwia edukację finansową dzieci od 13 roku życia oraz naukę rozsądnego wydawania pieniędzy. Karta może być wielokrotnie doładowywana przez rodzinę i znajomych. Można nią dokonywać transakcji do wysokości wpłaconych środków. Raport CSR Banku Millennium za rok

54 Razem z kartą jej użytkownik otrzymuje dostęp do systemu bankowości internetowej - w ten sposób może sam sprawdzać swoje wydatki. Również rodzic po zalogowaniu na swoje konto może zobaczyć jak dziecko gospodaruje powierzonymi mu pieniędzmi Liczba kart prepaid w portfolio Kredyt hipoteczny Mieszkanie dla Młodych Bank Millennium oferuje kredyty hipoteczne udzielane w ramach rządowego programu Mieszkanie dla Młodych. Program MDM polega na udzieleniu ze środków budżetu państwa dofinansowaniu wkładu własnego oraz dodatkowego finansowego wsparcia w formie spłaty części kredytu. Dofinansowanie przysługuje w związku z ubieganiem się o kredyt na kupno mieszkania, które będzie zaspokajało własne potrzeby mieszkaniowe nabywcy. Kredyt MDM przeznaczony jest dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie lub dom wymogi te nie dotyczą osób wychowujących co najmniej troje dzieci. Nabywcami nieruchomości mogą być małżeństwa, osoby nie będące w związku małżeńskim oraz osoby samotnie wychowujące dzieci. W ramach kredytu mieszkaniowego Mieszkanie dla Młodych możliwe jest uzyskanie dofinansowania wkładu własnego w wysokości nawet do 30% dla osób nabywających mieszkanie lub dom, które na dzień złożenia wniosku wychowują przynajmniej troje dzieci. W 2016 roku Bank oferował młodym Polakom uzyskanie kredytu w programie MDM w ramach promocji 0% prowizji za udzielenie kredytu hipotecznego, dzięki czemu koszty udzielenie takiego kredytu uległy znaczącemu zmniejszeniu Klienci linii Prestige i Bankowości Prywatnej Bank Millennium posiada w ofercie odpowiedzialne fundusze inwestycyjne SRI (Socially Responsible Investing): Fundusz Opis BlackRock GF New Energy Fund Inwestuje w papiery udziałowe spółek prowadzących działalność głównie w sektorze energii ze źródeł alternatywnych oraz sektorze technologii energetycznych. Raport CSR Banku Millennium za rok

55 BlackRock GF World Healthscience Fund Inwestuje w papiery udziałowe spółek prowadzących działalność głównie w zakresie opieki zdrowotnej, w sektorze farmaceutycznym oraz technologii i aparatury medycznej, jak również w zakresie rozwoju biotechnologii. UniAkcje Biopharma Inwestuje głównie w akcje spółek z sektora biotechnologicznego, farmaceutycznego i medycznego. PZU Energia Medycyna Ekologia Koncentruje się na spółkach, które prowadzą działalność związaną z energetyką, ochroną zdrowia i ochroną środowiska naturalnego Klienci Korporacyjni W ofercie Banku dla Klientów Korporacyjnych znajdują się produkty finansujące inwestycje w rozwój infrastruktury na terenach wiejskich, inwestycje prośrodowiskowe oraz rozwiązania wspierające rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. [GRI 103-2] Kredytowanie z uwzględnieniem kryteriów środowiskowych i społecznych Bank Millennium wprowadził do regulaminu kredytowania dla Klientów Bankowości Korporacyjnej zapisy dotyczące spełniania przez wszystkich Klientów wymogów ochrony środowiska i poszanowania zasad pracy. Dzięki temu wszystkie przedsięwzięcia kredytowane przez Bank i wszystkie produkty kredytowe zostały również objęte tymi wymogami. [GRI G4-FS1] [GRI G4-DMA] Raport CSR Banku Millennium za rok

56 W regulaminie zawarte są ograniczenia dotyczące finansowania działań szkodliwych społecznie wskazanych na Liście Wyłączeń Środowiskowych EBOiR (Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju). Wprowadzone ograniczenia zobowiązują wszystkich Kredytobiorców do niewykorzystywania środków pochodzących z kredytu na przedsięwzięcia związane przede wszystkim z pracą przymusową oraz wszelką dyskryminacją w pracy oraz produkcją i handlem różnymi środkami powszechnie uznanymi za substancje niebezpieczne oraz szkodliwe dla środowiska. Ponadto Kredytobiorcy zobowiązani są do prowadzenia działalności z uwzględnieniem przepisów ochrony środowiska i innymi regulacjami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa oraz zasadami współżycia społecznego. W przypadku Programu Leasing Eko Energia Klient podpisuje deklarację w postaci Wniosku o zakwalifikowanie umowy leasingu do Programu Leasing Eko Energia - dotyczącej (szacowanej) energooszczędności planowanej inwestycji. Finansowanie inwestycji prośrodowiskowych i społecznych Klienci Korporacyjni Banku Millennium mogą skorzystać z oferty produktów finansujących przedsięwzięcia prośrodowiskowe i społeczne. Wartość produktów odpowiedzialnych społecznie w 2016 roku Wartość portfela produktów (zł) Liczba produktów w portfelu Polseff Kredyt Technologiczny Kredyt na innowacje technologiczne Kredyty EFRWP Leasing Eko Energia [GRI G4-FS7] [GRI G4-FS8] Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce PolSEFF Celem projektu, zarządzanego przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOiR), jest podniesienie efektywności energetycznej oraz umożliwienie przedsiębiorstwom z sektora małych i średnich firm redukcji kosztów energii, w związku z użytkowaniem przez nich maszyn, urządzeń i instalacji zaawansowanych pod względem efektywności energetycznej. W programie biorą udział Klienci Banku korzystający z finansowania w formie leasingu, za pośrednictwem Millennium Leasing. Raport CSR Banku Millennium za rok

57 Program Leasing Eko Energia Millennium Leasing po zakończeniu I Edycji Programu Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce PolSEFF, kontynuuje oferowanie Klientom produktu Leasing Eko Energia z możliwością uzyskania do 5% premii inwestycyjnej na zakończenie umowy leasingu. Premia nie jest dofinansowana z żadnego programu wsparcia, Klient otrzymuje ją od Millennium Leasing. W nowej edycji możliwe jest zakwalifikowanie wszystkich rodzajów nowych maszyn i urządzeń, akceptowalnych przez Millennium Leasing. Tak szeroki zakres dostępności powoduje, iż w ramach LEE będzie możliwe zakwalifikowanie wszystkich rodzajów nowych maszyn i urządzeń z wyłączeniem środków transportu oraz nieruchomości. Kredyt na Innowacje Technologiczne Kredyt na innowacje technologiczne, realizowany we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK) w ramach środków unijnych, umożliwia uzyskanie bezzwrotnej dotacji w formie premii technologicznej. Premia przeznaczana jest przez BGK na częściową spłatę kredytu udzielonego przez Bank. Kwota premii może osiągnąć 6 mln zł i wynosi do 70% wydatków kwalifikowanych dla mikro i małych przedsiębiorstw oraz do 60% dla średnich przedsiębiorstw, zgodnie z mapą pomocy regionalnej. Kredyt na innowacje technologiczne jest dedykowany dla przedsiębiorstw, które spełniają kryteria mikro, małych i średnich przedsiębiorstw i przeznaczony jest na wdrożenie nowej technologii umożliwiającej wytwarzanie nowych lub znacząco lepszych od dotychczas wytwarzanych w Polsce towarów, procesów lub usług. Przy ocenie wniosków kredytowych, istotnym kryterium jest pozytywny wpływ projektu na realizację zasad zrównoważonego rozwoju. Gwarancje de minimis/ POIG Niemal od 4 lat Bank Millennium, w oparciu o umowę zawartej z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, aktywnie uczestniczy w ogólnopolskim programie gwarancji de minimis. Przedsiębiorca należący do sektora MŚP może skorzystać z gwarancji de minimis na zabezpieczenie kredytu w PLN. Zalety programu - wysoka wartość gwarancji, do 60% wartości kredytu i do 3,5 mln PLN oraz okres finansowania - do 24 miesięcy w przypadku kredytów na bieżące potrzeby lub do 96 miesięcy dla kredytów inwestycyjnych, sprawiają, że cieszy się on zainteresowaniem wśród Klientów. W 2016 roku, dzięki wykorzystaniu środków z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (program z perspektywy unijnej na lata ) dotychczasowy program gwarancji de minimis został rozszerzony o gwarancje POIG, tzw. gwarancje na innowacje. Stworzyło to innowacyjnym firmom z sektora MŚP możliwość ubiegania się o wsparcie na sprawdzonych już w Banku zasadach programu gwarancji de minimis (kredyty obrotowe i inwestycyjne). Raport CSR Banku Millennium za rok

58 Współpraca z Fundacją Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Od ponad 20 lat Bank Millennium współpracuje z Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej przy realizacji dwóch preferencyjnych linii kredytowych: inwestycji w zakresie szkół wiejsko gminnych oraz inwestycji w zakresie budowy, przebudowy i remontu dróg publicznych, gminnych i powiatowych na terenach wiejskich. Kredyty te adresowane są przede wszystkim do jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego oraz spółek handlowych. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej jest organizacją pozarządową. Za cel stawia sobie wspieranie inwestycji dotyczących rozwoju infrastruktury technicznej i społecznej obszarów wiejskich oraz rozwoju szeroko rozumianej pozarolniczej małej i średniej przedsiębiorczości na terenach wiejskich. [GRI 203-1] 5. Inwestorzy 5.1. Komunikacja z Inwestorami Departament Relacji z Inwestorami odpowiada za rzetelne i aktualne przekazywanie informacji na temat strategii, wyników biznesowych oraz finansowych całej Grupy Kapitałowej Banku Millennium. Lista publikowanych przez Bank informacji z określeniem częstotliwości i miejsca publikacji znajduje się na stronnie Banku w sekcji Relacje Inwestorskie. Raport CSR Banku Millennium za rok

59 Bank wykorzystuje różne kanały komunikacji w celu dotarcia do obecnych i potencjalnych Akcjonariuszy, w tym głównie takie jak: Okresowe konferencje z udziałem Zarządu na temat kwartalnych wyników grupy kapitałowej Banku (4 w ciągu 2016 roku), Udział w konferencjach i wyjazdach (road-show) organizowanych dla Inwestorów w kraju i zagranicą (8), Indywidualne i grupowe spotkania z uczestnikami rynku kapitałowego (192), Bieżące komunikaty giełdowe (40) i prasowe, Dedykowana strona internetowa w portalu Banku poświęcona relacjom inwestorskim, Zachęcanie do udziału w dorocznym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (również transmitowane przez Internet), Kontakty bieżące z uczestnikami rynku (przez lub telefon). W ramach zapewnienia równego dostępu do informacji, od 2006 roku Bank zapewnia nieograniczony dostęp do konferencji przez Internet (transmisja wideo w języku polskim i angielskim) i przez telefon. Zapis z każdej konferencji dostępny jest na stronie Banku przynajmniej przez kwartał po konferencji. Bank zapewnia również transmisję internetową wideo z obrad Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy. Zapis z obrad wraz z podjętymi uchwałami jest także dostępny na stronie Banku. 192 spotkania z inwestorami i analitykami rynku Spotkania z inwestorami i analitykami rynku Liczba zorganizowanych spotkań Liczba uczestników spotkań Dobre praktyki w obszarze ESG Działalność Banku prowadzona jest w oparciu o dobre praktyki z obszaru ESG (Environmental, Social, Governance). Bank przestrzega zasad ładu korporacyjnego, jest wieloletnim uczestnikiem Respect Index oraz raportuje kwestie odnoszące się do prowadzenia odpowiedzialnego biznesu. Dobre praktyki ładu korporacyjnego Jako spółka publiczna, Bank wypełnia zasady ładu korporacyjnego opisane w dokumencie Dobre Praktyki Spółek notowanych na GPW opracowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Raport CSR Banku Millennium za rok

60 Warszawie. Zasadniczą normą postępowania zawartą w tym dokumencie jest zasada zawarta w regule stosuj lub wyjaśniaj (comply or explain). Oznacza ona, że naruszenie którejś z zasad opisanych w Dobrych Praktykach powinno zostać przez spółkę niezwłocznie upublicznione w formie odpowiedniego raportu. Bank Millennium w składzie RESPECT Index W 2016 roku Bank Millennium po raz dziewiąty z rzędu znalazł się w składzie RESPECT Index - indeksu spółek odpowiedzialnych społecznie. RESPECT Index obejmuje polskie spółki z Głównego Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego i informacyjnego oraz relacji z inwestorami, a także z uwzględnieniem czynników ekologicznych, społecznych i pracowniczych. Trafiają do niego spółki, które przechodzą trzystopniową weryfikację prowadzoną przez Giełdę Papierów Wartościowych i Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, w zakresie wyżej wymienionych obszarów, a także audyt prowadzony przez firmę zewnętrzną. Zobacz wideo: Raportowanie kwestii ESGs Bank Millennium znalazł się w gronie spółek giełdowych najlepiej raportujących dane ESG (Environmental, Social, Governance) w 2016 roku. Bank został sklasyfikowany jako jedna z najlepiej raportujących firm zarówno w porównaniu do Rynku Głównego, jak i w kategorii Sektor Finansowy. Analiza została przeprowadzona w V edycji projektu edukacyjnego Analiza ESG spółek w Polsce, który został zorganizowany przez Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, EY oraz firmę GES. Analizie zostały poddane 483 spółki notowane w 2016 roku na Rynku Głównym GPW. Badanie zostało przeprowadzone metodą GES Risk Rating, która polega na ocenie systemów zarządzania w zakresie ochrony środowiska, społecznej odpowiedzialności oraz ładu korporacyjnego w oparciu o publicznie dostępne dokumenty i informacje o firmie. Raport CSR Banku Millennium za rok

61 Wyniki analizy ESG dla Banku Millennium: Kwestie społeczne Kwestie środowiskowe Ład korporacyjny Raport CSR Banku Millennium za rok

62 6. Partnerzy Biznesowi Polityka zakupowa Bank współpracuje z wieloma partnerami biznesowymi jako nabywca dóbr i usług z różnorodnych segmentów rynku. Główni kontrahenci świadczą usługi związane z najmem i obsługą oddziałów i powierzchni biurowych, usług i zakupu sprzętu IT, usług ochrony i marketingu. [GRI 102-9] Wyłanianie Dostawców odbywa się w ramach przetargów co pozwala zastosować obiektywne kryteria wyboru. Aby zapewnić przejrzystość procesu zakupowego został on sformalizowany wewnętrznymi regulacjami, które wymagają, aby oceny merytoryczne i komercyjne ofert dokonywane były przez niezależne jednostki Banku. [GRI 103-2] Kryteria wyboru Dostawców Do kryteriów wyboru Dostawców w procesie przetargu należą: korzystna relacja jakości do kosztu świadczenia usługi lub dostarczanego dobra oraz czas realizacji zamówienia i płatności. Uwzględniana jest również wiarygodność merytoryczna i finansowa oferenta. Lokalizacja geograficzna Dostawcy nie jest kryterium jego wyboru. W uzasadnionych przypadkach, wśród aspektów mających wpływ na wybór Dostawcy, Bank bierze także pod uwagę czynniki środowiskowe i społeczne. Standardy etyczne i środowiskowe Istotnym elementem regulacji zakupowych jest wymóg stosowania klauzul etycznych i/lub środowiskowych w umowach, gdzie te zapisy mogą mieć zastosowanie (np. zapisy BHP w umowach na usługi budowlane lub środowiskowe w umowach dotyczących utylizacji). Każdy Dostawca biorący udział w przetargu, poprzez podpisanie oświadczenia zobowiązuje się do przestrzegania zasad zawartych w Kodeksie Etycznym Banku Millennium. [GRI G4-FS1] Raport CSR Banku Millennium za rok

63 Wykonanie istotnych dla Banku umów jest monitorowane. Oceniana jest jakość i terminowość świadczonych usług i dostarczonych towarów, a także sytuacja finansowa Dostawców. W uzasadnionych przypadkach prowadzone są audyty w siedzibach Dostawców umożliwiające ocenę bezpieczeństwa i ciągłości prowadzenia jego działalności biznesowej. W roku 2016 dla około 1400 umów monitorowano ilość i jakość dostarczonych towarów i usług. W przypadku 30 umów monitorowaniu podlegała sytuacja finansowa Dostawców oraz awaryjne plany działania. [GRI G4-FS5] Przy organizowaniu przetargów na usługi marketingowe świadczone przez podmioty takie jak Agencje Full Service, Domy Mediowie, Agencje Brand Design, Agencje Interactive i Agencje Event Marketingowe Bank stosuje się do polskiej wersji dobrych praktyk przetargowych Europejskiego Stowarzyszenia Agencji Komunikacji Marketingowej EACA oraz WFA. Komunikacja z partnerami biznesowymi W przypadku umów długoterminowych organizowane są spotkania, na których omawiane są zagadnienia dotyczące współpracy. Pracownicy Banku utrzymują kontakt z przedstawicielami Dostawców, aby omawiać sprawy logistyczne i związane z wystawianiem i płaceniem faktur. Zakupione towary i usługi Liczba Dostawców Odsetek kwot zapłaconych lokalnym Dostawcom* 89% 93% 93% 92% 90% [GRI 204-1] [GRI ] *mającym siedzibę w Polsce Czas płatności za faktury* Do 30 dni 69% 72% 83% 77% dni 28% 25% 14% 17% Powyżej 60 dni 3% 3% 3%% 6% *Odsetek Dostawców którym zapłacono w danym przedziale czasu Raport CSR Banku Millennium za rok

64 7. Pracownicy 7.1. Zatrudnienie i warunki pracy Polityka kadrowa Grupa Banku Millennium posiada politykę kadrową określającą ogólne zasady związane z rekrutacją, oceną, rozwojem i retencją Pracowników. Zasady polityki zostały zdefiniowane w zatwierdzonym przez Zarząd dokumencie. Określono w nim ogólny kierunek działań odnoszących się do zarządzania kadrami oraz zasady jakimi kierować się będzie organizacja w kwestiach dotyczących Pracowników. W ramach realizacji polityki kadrowej, Bank monitoruje wszystkie elementy wpływające na poziom jej realizacji w szczególności: koszty personalne i zmiany w poziomie zatrudnienia, fluktuację kadr i jej przyczyny, zakres i jakość realizowanych szkoleń i programów rozwojowych oraz działania wspierające budowanie wizerunku pracodawcy. [GRI 103-2] [GRI 103-3] Raport CSR Banku Millennium za rok

65 Zatrudnienie W 2016 zatrudnienie w Grupie Banku Millennium nieznacznie spadło (o 28 etatów). W większości przypadków Pracownicy zatrudniani są w oparciu o umowę o pracę (99%). Wskaźnik fluktuacji utrzymuje się na poziomie 3%. Większość zatrudnionych Pracowników stanowią kobiety (69%), a średnia wieku Pracownika to 36 lat. Liczba Pracowników według regionu, wieku i płci Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Województwo <30 lat lat >50 lat Kobiety razem <30 lat lat >50 lat Mężczyźni razem Razem Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Raport CSR Banku Millennium za rok

66 Wielkopolskie Zachodniopomorskie Razem [GRI 102-8] Liczba pracowników Grupy Banku Millennium Pracownicy według typu zatrudnienia Rodzaj umowy Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Zlecenie 1% 0% 1% Umowa o pracę 68% 31% 99% Razem 68% 32% 100% Umowa o pracę Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Na czas nieokreślony 58% 25% 83% Na czas określony 11% 6% 17% Razem 69% 31% 100% Raport CSR Banku Millennium za rok

67 Pracownicy nowozatrudnieni Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie 3 3 Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie 1 1 Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Razem [GRI 401-1] Raport CSR Banku Millennium za rok

68 Pracownicy nowozatrudnieni Wskaźnik fluktuacji Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Dolnośląskie 3% 5% 3% Kujawsko-pomorskie 2% 2% 2% Lubelskie 2% 4% 2% Lubuskie 3% 3% 3% Łódzkie 3% 3% 3% Małopolskie 3% 5% 3% Mazowieckie 3% 4% 3% Opolskie 3% 5% 4% Podkarpackie 2% 1% 2% Podlaskie 3% 4% 3% Pomorskie 1% 2% 2% Śląskie 3% 4% 3% Świętokrzyskie 1% 1% 1% Raport CSR Banku Millennium za rok

69 Warmińsko-mazurskie 2% 2% 2% Wielkopolskie 3% 3% 3% Zachodniopomorskie 3% 3% 3% Razem 2% 4% 3% [GRI 401-1] Wskaźnik fluktuacji Pracownicy zatrudnieni lokalnie* Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Razem 2015 Razem 2014 Razem 2013 Razem 2012 % Pracowników zatrudnionych lokalnie 99% 97% 99% 99% 99% 99% 99% % Członków Zarządu i wyższych kierowników zatrudnionych lokalnie 95% 87% 89% 90% 89% 89% 89% *z polskim obywatelstwem pracujących w Polsce [GRI 202-2] Pracownicy według stanowiska z podziałem na płeć Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Zarząd 17% 83% 0% Wyższa kadra zarządzająca 29% 71% 1% Raport CSR Banku Millennium za rok

70 Kadra zarządzająca 61% 39% 14% Pracownicy sprzedaży 75% 25% 55% Pracownicy techniczni 60% 40% 22% Pozostali Pracownicy 66% 34% 8% Razem 69% 31% 100% Pracownicy według grup wiekowych Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Razem 2015 Razem 2014 Razem 2013 Razem 2012 <30 14% 7% 21% 23% 26% 27% 30% [30-50] 47% 21% 68% 67% 65% 64% 61% >=50 8% 3% 11% 10% 9% 9% 9% Razem 69% 31% 100% 100% 100% 100% 100% Średni wiek Pracownika 37,2 36,5 36, Średnia długość pracy 8,2 7, [GRI 405-1] Badanie opinii Pracowników W 2016 roku badanie satysfakcji Pracowników zostało przeprowadzone w formie elektronicznej, anonimowej i poufnej ankiety. Pracownicy mieli możliwość wypowiedzenia się na temat środowiska pracy, warunków zatrudnienia, współpracy z koleżankami i kolegami oraz przełożonymi. Wyniki ankiety wskazały na wzrost zarówno satysfakcji jak i motywacji Pracowników w stosunku do badania z poprzedniego okresu, przy czym wskaźnik motywacji osiągnął najwyższy wskaźnik w historii badań. Wyniki badania zostały przedstawione Zarządowi Banku. Przeprowadzona została także szczegółowa analiza poszczególnych obszarów funkcjonowania Banku. Wyniki badań służą do kształtowania działań w ramach realizowanej polityki kadrowej. Raport CSR Banku Millennium za rok

71 Badania satysfakcji Pracowników 2016 Ogólny poziom satysfakcji Pracowników* 71% Chęć polecenia Banku jako pracodawcy 71% * odsetek zadowolonych i bardzo zadowolonych Pracowników Polityka rekrutacji Przy doborze Pracowników nie stosuje się kryteriów dotyczących wieku, rasy, koloru skóry, płci, pochodzenia etnicznego i narodowego, orientacji seksualnej i stanu zdrowia. Zasady te dotyczą także rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe. Kandydaci do pracy wybierani są na podstawie obiektywnych kryteriów takich jak: wykształcenie, doświadczenie zawodowe, kompetencje ogólne i specyficzne, znajomość języków obcych oraz ogólne dopasowanie do profilu. Decyzje o wyborze Kandydata nie są podejmowane jednoosobowo, co znacząco wpływa na podniesienie obiektywizmu w prowadzonych rekrutacjach. Raport CSR Banku Millennium za rok

72 Komunikowanie ofert pracy Proces komunikowania ofert pracy jest przejrzysty - ogłoszenia o pracy publikowane są na stronie internetowej Banku oraz na portalach internetowych i dostępne dla wszystkich osób zainteresowanych pracą w Banku. Większość procesów rekrutacyjnych powiązanych jest z rozwojem sieci sprzedaży. Bank oferuje możliwość zatrudnienia także osobom z małym doświadczeniem zawodowym poprzez zachęcanie do udziału w programach i stażach kierowanych do studentów i absolwentów wyższych uczelni. W roku 2016 chęć podjęcia pracy w Banku zgłosiło ponad 53 tys. osób. 112 Pracowników z rekrutacji wewnętrznych Rekrutacje wewnętrzne Oferty rekrutacyjne dotyczące pracy w departamentach wsparcia w pierwszej kolejności kierowane są do dotychczasowych Pracowników Grupy Banku pragnących rozwijać się w innych obszarach. Oferty te publikowane są na stronie intranetowej pod nazwą Wewnętrzna giełda pracy. Rekrutacje wewnętrzne Liczba i % Pracowników zrekrutowanych wewnętrznie 112 (1,9%) 98 (1,6%) 72 (1,2%) 121 (2%) 267 (4,4%) Przeciwdziałanie dyskryminacji Zgodnie z Regulaminem Pracy w Banku Millennium żadnemu Pracownikowi nie wolno stosować mobbingu ani jakichkolwiek pośrednich lub bezpośrednich praktyk dyskryminujących wobec innego Pracownika, w szczególności ze względu na płeć, wiek, rasę, religię, narodowość, pochodzenie etniczne, niepełnosprawność, przekonania polityczne, przynależność związkową oraz orientację seksualną. [GRI 103-2] Pracownik uważający, że jest ofiarą praktyk dyskryminujących lub stosowania mobbingu może zawiadomić o tym dowolną osobę pełniącą funkcje kierownicze. Dodatkowo, każdy Pracownik jest zobowiązany do niezwłocznego zgłaszania wszelkich zaobserwowanych przypadków i zdarzeń, które mogą świadczyć o występowaniu mobbingu. Zgłoszenie może zostać przekazane bezpośredniemu lub pośredniemu przełożonemu, bądź z pominięciem drogi służbowej - dowolnemu Członkowi Zarządu Banku. Zgłoszenie może zostać przekazane także w sposób anonimowy, w takim przypadku wskazane w nim zdarzenia i okoliczności powinny być przedstawione w sposób umożliwiający pracodawcy uzyskanie dowodów na ich potwierdzenie. Raport CSR Banku Millennium za rok

73 W firmie istnieje rejestr roszczeń pracowniczych, w którym odnotowywane są wszelkie zgłoszenia dotyczące spraw pracowniczych. Zgłoszenia te raportowane do Komitetu Procesów i Ryzyka Operacyjnego. Rozpatrywanie zgłoszenia odbywa się w oparciu o procedurę, która przewiduje miedzy innymi: gromadzenie dokumentacji pozwalającej na weryfikacje roszczenia, ankiety wśród Pracowników, podjęcie decyzji o uznaniu bądź zanegowaniu roszczenia oraz udzielenie odpowiedzi Pracownikowi. W 2016 roku nie zarejestrowano zgłoszeń dotyczących dyskryminacji. [GRI 406-1] Pracownicy niepełnosprawni Pracownicy niepełnosprawni 35 (0,59%) 39 (0,65%) 43 (0,70%) 37 (0,62%) 35 (0,58%) [GRI 405-1] 0,59% niepełnosprawnych Pracowników Raport CSR Banku Millennium za rok

74 Wynagrodzenia kobiet i mężczyzn Zgodnie z obowiązującą Polityką Zasobów Ludzkich w Banku Millennium, w polityce wynagrodzeń Bank uwzględnia informację o rynkowych poziomach wynagrodzeń na podobnych stanowiskach. Weryfikacja wynagrodzeń Pracowników odbywa się okresowo na podstawie aktualnej strategii Banku, danych rynkowych oraz oceny wyników pracy i etapu kariery Pracowników. Bank dąży do tworzenia systemów premiowych, w których mechanizm motywacyjny jest powiązany ze specyfiką pracy w danej jednostce poprzez opracowanie racjonalnych i rzetelnych wskaźników opisujących wyniki pracy, jak również mechanizmów motywacyjnych właściwych danej jednostce Banku. Zasady i warunki wynagradzania oraz przyznawania innych świadczeń są określone w Regulaminie Wynagradzania. Pracownikowi przysługuje za pracę wynagrodzenie zasadnicze wynikające z przyznanego stanowiska i kategorii zaszeregowania w kwocie nie niższej, niż określona w Tabelach Stanowisk, Kategorii Zaszeregowania i Wynagrodzeń Zasadniczych, stanowiących Załączniki do regulaminu. Stosunek podstawowego wynagrodzenia mężczyzn do kobiet* Wyższa kadra zarządzająca 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Kadra zarządzająca 1,3 1,2 1,2 1,2 1,2 Pracownicy sprzedaży 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 Pracownicy techniczni 1,4 1,4 1,4 1,3 1,3 Pozostali Pracownicy 1,3 1,3 1,8 1,7 1,3 Razem 1,5 1,5 1,4 1,4 1,4 *Średnia ważona z uwzględnieniem wielkości grupy i udziału kobiet w danej grupie. Różnica w poziomie wynagrodzeń wynika ze sposobu wyliczeń: w obrębie danej kategorii znajdują się stanowiska o różnym zakresie odpowiedzialności i wynagrodzenia. [GRI 405-2] Program dla rodziców Rodzice na TAK to program adresowany do rodziców i ich dzieci. Jego celem jest promowanie utrzymania równowagi między życiem zawodowym a życiem prywatnym Pracowników, rozpowszechnianie wiedzy o prawach rodziców i zagwarantowanie ich powszechnego respektowania przez wszystkich Pracowników Banku. W ramach programu Pracownicy i ich rodziny zapraszani są do udziału w wycieczkach, konkursach, wydarzeniach Raport CSR Banku Millennium za rok

75 kulturalnych i sportowych promujących rodzinne spędzanie czasu. W 2016 roku zostały zorganizowane następujące inicjatywy: 1) Konkurs fotograficzny Rodzinna zima w obiektywie laureaci konkursu zostali wybrani w głosowaniu intranetowym. Na zgłoszone przez Pracowników zdjęcia oddano ponad głosów. Najlepsze zdjęcia zostały nagrodzone sprzętem fotograficznym. 2) Konkurs plastyczny dla dzieci Pracowników pod hasłem Dawno, dawno temu, w którym spłynęło prawie 600 prac konkursowych. 3) Wycieczki rodzinne w okresie wiosenno-letnim zorganizowaliśmy kilkanaście jedno i dwudniowych wycieczek po Polsce dla Pracowników z rodzinami. Oprócz wyjazdów krajowych został zorganizowany czterodniowy wyjazd do Disneylandu w Paryżu. 4) Oferta rodzinnych spotkań świąteczno-mikołajkowych w kilkunastu lokalizacjach w całej Polsce. Zaprosiliśmy Pracowników wraz z rodzinami na przedstawienia teatralne, widowiska, warsztaty świąteczne i spotkania ze Mikołajem. Do komunikacji w ramach projektu, dzielenia się opiniami dotyczącymi zrealizowanych akcji i przyjmowania pomysłów na dalszy rozwój programu od Pracowników-rodziców aktywnie wykorzystywana jest wewnętrzna platforma społecznościowa i intranet. Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim/rodzicielskim Kobiety Mężczyźni Razem 2016 Razem 2015 Razem 2014 Razem 2013 Razem 2012 Pracownicy upoważnieni do urlopu Skorzystali z urlopu Wrócili do pracy po zakończeniu urlopu Byli zatrudnieni 12 miesięcy po powrocie z urlopu Odsetek powrotów do pracy po urlopie 92% 100% 92% 89% 93% 90% 89% Odsetek zatrzymanych w Banku Pracowników, którzy powrócili z urlopu 84% 33% 84% 89% 96% 92% 87% [GRI 401-3] Raport CSR Banku Millennium za rok

76 7.2. Warunki pracy Polityka wynagrodzeń Bank Millennium określając swoją politykę wynagrodzeń uwzględnia w szczególności najlepsze praktyki w zakresie tworzenia systemów wynagrodzeń, wymogi ładu korporacyjnego, jak również potrzebę utrzymania stosowności wynagrodzeń do kondycji, skali działania i potencjału rozwojowego Grupy. Dwa razy do roku odbywają się cykliczne przeglądy wynagrodzeń i stanowisk. Poziomy wynagrodzeń są weryfikowane z uwzględnieniem okresowej oceny wyników pracy, umiejętności oraz są porównywane z informacjami płacowymi przedstawianymi w badaniach wynagrodzeń na rynku finansowym. Systemy premiowe i kryteria oceny okresowej są dostosowane do specyfiki pracy danego Pracownika. Oprócz kryteriów związanych z efektywnością i jakością oceniający uwzględniają postawę Pracownika wobec ograniczania ryzyka, w szczególności w zakresie rzetelnego raportowania o zagrożeniach. Istotną częścią tego podejścia jest odrębna ocena dla osób zajmujących stanowiska kierownicze, która zachęca do dbałości o długoterminowe dobro Banku oraz unikania nadmiernej ekspozycji na ryzyko. Polityka zmiennych składników wynagrodzeń Podstawą kontraktu pracowniczego jest wynagrodzenie zasadnicze, które średnio wynosi około 84% całego wynagrodzenia. Wysokość puli przeznaczonej każdorazowo na premie jest uzależniona od ogólnych wyników i całościowej kondycji Banku. Premie są wypłacane miesięcznie w sieci sprzedaży Banku i innych jednostkach centrali odpowiedzialnych za obsługę Klienta detalicznego lub kwartalnie dla Pracowników Centrali Banku Świadczenia socjalne Pracownikom Grupy Banku Millennium oferowane są takie same świadczenia socjalne i rzeczowe bez względu na rodzaj umowy o pracę (na czas określony/nieokreślony) i wymiar czasu pracy (część etatu/pełen etat). Wysokość i zakres świadczeń jest uzależniona od sytuacji życiowej i materialnej Pracownika. Prywatna opieka medyczna oferowana jest Pracownikom zatrudnionym w wymiarze minimum pół etatu, a jej zakres jest zróżnicowany w zależności od zajmowanego stanowiska. [GRI 401-2] Opieka medyczna Bank Millennium od 2006 roku kontynuuje współpracę z centrum medycznym ENEL-MED. Placówka ta oferuje dostęp do wykwalifikowanej kadry medycznej i nowoczesnej diagnostyki Pracownikom Grupy Banku. Program prywatnej opieki medycznej umożliwia wszystkim Pracownikom w Raport CSR Banku Millennium za rok

77 równym stopniu dostęp do podstawowych i specjalistycznych konsultacji medycznych, szczegółowych badań diagnostycznych i programów profilaktycznych. Dodatkowo w siedzibie Banku w Warszawie funkcjonuje gabinet medyczny ENEL-MED. świadczący usługi z zakresu podstawowej opieki medycznej i ambulatoryjnej. Pracownicy Centrali Banku w Warszawie mogą w sposób łatwy i szybki skontrolować swój stan zdrowia. W trosce o zdrowie nie tylko Pracowników, ale również członków ich rodzin Bank Millennium w ramach umowy medycznej wynegocjował preferencyjne stawki pakietów medycznych dla współmałżonków, partnerów życiowych oraz dzieci do 26 roku życia. Zakres pakietów medycznych pozwala na skuteczną realizację zarówno programów profilaktyki zdrowotnej, jak również podjęcia leczenia specjalistycznego w przypadku wystąpienia nagłego zachorowania. Program opieki medycznej po preferencyjnych cenach został również wynegocjowany dla Pracowników przechodzących na emeryturę i dla rodziców Pracowników w ramach programu Senior. 99 % Pracowników objętych prywatną opieką medyczną Opieka medyczna Liczba partnerów medycznych Liczba miast z opieką medyczną Pracownicy objęci prywatną opieką medyczną* (99%) 5924 (99%) 6126 (99%) 5941(99 %) 6018 (99%) * ze świadczeń nie korzystają Pracownicy na urlopach wychowawczych i bezpłatnych oraz zatrudnieni na mniej niż ½ etatu. Profilaktyka medyczna Corocznie w okresie jesiennym, przy współudziale partnerów medycznych, przeprowadzana jest ogólnopolska akcja szczepień przeciwko grypie. Szczepienia są organizowane zarówno w Centrali Banku w Warszawie i Gdańsku, jak i bezpośrednio w placówkach medycznych w pozostałych miastach Polski. Promowanie zdrowego stylu życia W Banku Millennium realizowany jest program Millennium Active Zone, którego celem jest promowanie aktywności fizycznej wśród Pracowników i rozwijanie Raport CSR Banku Millennium za rok

78 wiedzy na temat zdrowego stylu życia. W ramach programu Pracownicy uczestniczyli w biegach drużynowych, zajęciach relaksacyjnych, wydarzeniach sportowych i szkoleniach. W 2016 roku, w ramach programu, zorganizowano szereg wydarzeń: Drużyny złożone z Pracowników Banku wzięły udział w Biegu Firmowym, w The Color Run (Poznań, Warszawa) i w biegu Runmageddon. W centrali Banku w Warszawie odbył się Tydzień dla zdrowia, w trakcie którego Pracownicy korzystali w czasie przerwy lunchowej z bezpłatnych ćwiczeń relaksacyjnych, popołudniowych zajęć fitness i weekendowych spływów kajakowych. Uczestnicy zajęć na zakończenie ćwiczeń otrzymywali zdrową przekąskę. Dodatkowo promowano zdrowy styl życia poprzez cykl publikacji w Intranecie. W ramach podsumowania Tygodnia dla zdrowia zostały przeprowadzone konkursy wiedzy z nagrodami. Dbając o regenerację sił Pracowników w trakcie przerw lunchowych zorganizowano dwa koncerty muzyczne Rytm Millennium. W ich trakcie, odpoczywając na leżakach Pracownicy mieli możliwość posłuchania muzyki instrumentalnej na żywo. Aby wspierać zdrowe postawy i zapewnić komfort Pracownikom, którzy dojeżdżają do pracy rowerem, wybrane łazienki w centrali Banku zostały wyposażone w natryski. Zajęcia sportowe i rekreacyjne Pracownikom Grupy Banku Millennium oferowane są dwa rodzaje świadczeń sportowo-rekreacyjnych: Karnet MultiSport, który upoważnia Pracownika do nielimitowanego dostępu do obiektów sportowych w całej Polsce lub bilety do kina. Pracownik raz na pół roku dokonuje wyboru określonej formy zajęć zgodnie ze swoimi preferencjami. MilleKlub MilleKlub propaguje wśród Pracowników różnego typu inicjatywy realizowane w formie projektów sportowych, turystycznych, kulturalnych czy artystycznych. Klub umożliwia rozwijanie swoich pasji z możliwością otrzymania 50% dofinansowania kosztów zrealizowanego projektu. Dodatkowo, w ramach projektów Kids można zgłaszać projekty kulturalne i sportowe promujące rodzinne spędzanie czasu. 35% Pracowników skorzystało z dofinansowania w MilleKlubie Raport CSR Banku Millennium za rok

79 MilleKlub Liczba i % Pracowników, którzy skorzystali z dofinansowania (35%) 1535 (26%) 2031 (33%) 2746(46%) 2722 (44%) Kwota dofinansowania (zł) Zapomogi i pożyczki na cele mieszkaniowe Bank w ramach pomocy socjalnej oferuje dwa rodzaje świadczeń: Zapomogi - Każdy Pracownik Grupy Banku, który w wyniku zdarzeń losowych znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, rodzinnej czy życiowej, może ubiegać się o uzyskanie bezzwrotnego świadczenia pieniężnego. Niskooprocentowane pożyczki na cele mieszkaniowe - udzielane na remont lub wykończenie lokalu mieszkalnego, budowę lub zakup mieszkania czy domu lub spłatę kredytu mieszkaniowego. Z powyższych świadczeń socjalnych mogą również korzystać Pracownicy, którzy bezpośrednio po ustaniu stosunku pracy przeszli na emeryturę bądź rentę. 2,1 mln zł zapomogi i pożyczki dla Pracowników Przyznane świadczenia dla Pracowników Zapomogi Kwota w zł Liczba Pracowników Pożyczki na cele mieszkaniowe Kwota w zł Liczba Pracowników Raport CSR Banku Millennium za rok

80 Ubezpieczenie na życie Pracownicy mają możliwość przystąpienia do ubezpieczenia grupowego na życie na preferencyjnych warunkach. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje życie i zdrowie ubezpieczonego oraz jego bliskich. Do wyboru jest sześć wariantów ubezpieczenia, dzięki czemu każdy może je dostosować ofertę swoich potrzeb. Ubezpieczenia na życie Liczba i % Pracowników, którzy skorzystali z oferty (56%) 3437 (57%) 3239 (52%) 3156 (53%) 3044 (50%) Bezpieczeństwo i higiena pracy Działania prowadzone w ramach BHP obejmują standardowe zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy, tematykę ochrony przeciwpożarowej, podstaw prawa pracy oraz działalność szkoleniową w wymienionych obszarach. Działalność kontrolna BHP jest działalnością planową, opartą na rocznym planie audytów obejmującym w każdym roku co najmniej 50 % ogólnej liczby oddziałów Banku. Bezpośrednią realizacją zadań BHP zajmuje się, na podstawie umowy z Bankiem, firma zewnętrzna SEKA. Główne działania firmy obejmują cykliczne audyty wszystkich placówek Banku (co najmniej jeden audyt raz na dwa lata), prowadzenie postępowań powypadkowych, przygotowywanie dokumentacji i zaleceń. Firma dodatkowo wykonuje ocenę warunków bezpieczeństwa pożarowego w obiektach należących do Banku. Powyższe działania są nadzorowane i koordynowane przez wewnętrzny dział BHP, do którego dodatkowo należą obowiązki opiniowania, uzgadniania rozwiązań prawnych i technicznych związanych z bezpieczeństwem Pracowników oraz obiektów. Wszystkie wypracowane materiały z raportów, zaleceń pokontrolnych lub dokumentacji wypadkowej są wykorzystywane przez właściwe jednostki organizacyjne Banku do pracy nad poprawą bezpieczeństwa. [GRI 103-2] [GRI 103-3] Raport CSR Banku Millennium za rok

81 12 wypadków w pracy 2246 Pracowników przeszkolonych z BHP Bezpieczeństwo i higiena pracy Wypadki w pracy Wypadki śmiertelne w pracy Wskaźnik dni straconych* 0,07% 0,05% 0,06% 0,07% 0,06% Wskaźnik nieobecności w pracy** 7,66% 7,32% 6,53% 7,40% 7,80% Szkolenia BHP*** - liczba i % uczestników 2246 (38%) 2264 (38%) 2448 (40%) 2925 (49%) 2537 (42%) Audyty oddziałów *Wpływ wypadków i chorób zawodowych na absencję Pracownika. Wskaźnik obliczany jest poprzez porównanie całkowitej ilości dni straconych do całkowitej ilości godzin zaplanowanych do przepracowania. **Wskaźnik mierzący rzeczywistą liczbę dni straconych nieobecnego Pracownika wyrażony jako % całkowitej ilości dni zaplanowanych do przepracowania przez Pracowników w tym samym czasie. ***Szkolenia wstępne i okresowe (przeprowadzane raz na 5 lat) [GRI 403-2] 7.3. Ocena i rozwój Pracowników System oceny Pracowników Wszyscy Pracownicy Banku, z wyłączeniem tych, którzy przebywają na długookresowych zwolnieniach i urlopach, podlegają okresowym ocenom pracy. [GRI 404-3] Ocena dokonywana jest według wcześniej komunikowanych, obiektywnych kryteriów. Okres oraz kryteria oceny Pracownika są dostosowane do jego charakteru pracy i odnoszą się do ważnych w codziennej pracy postaw. Oceniana jest współpraca, zaangażowanie, jakość, efektywność oraz umiejętności menadżerskie. System oceny pozwala zarówno na porównywanie efektów pracy pomiędzy Pracownikami jak również osiągania postawionych celów. Kilkuetapowy proces ewaluacji sprzyja transparentności oraz wyważeniu oceny danego Pracownika. Raport CSR Banku Millennium za rok

82 W przypadku sił sprzedaży coraz większą uwagę skupia się na budowaniu długookresowych i stabilnych relacji z Klientami oraz na dbałość o jakość portfela kredytowego. Okresowe oceny Pracowników mogą być podstawą do opracowywania opinii o Pracowniku, promocji, rotacji między jednostkami organizacyjnymi, zmiany zakresu zadań i odpowiedzialności, przygotowywania indywidualnych planów rozwoju zawodowego oraz szkoleń, decyzji o zmianie warunków zatrudnienia i kontynuacji zatrudnienia. Ocena jakości pracy stanowi również jeden z podstawowych elementów określania wysokości premii przyznawanej okresowo Pracownikom. W Banku prowadzony jest również Program Nagród Pracowniczych IMPAKT, w którym Pracownicy nagradzają swoich Kolegów i Koleżanki z pracy. W 2016 roku 40 Pracowników zostało wyróżnionych za zaangażowanie, podnoszenie jakości, innowacyjne rozwiązania oraz podejmowanie wyzwań inspirujących innych. Awanse stanowiskowe* K M Razem K M Razem K M Razem K M Razem K M Razem Wyższa kadra zarządzająca 1 (5%) 1 (2%) 2 (3%) 1(5%) 2 (4%) 3 (4%) 0 2 (4%) 2 (3%) (5%) 3 (4%) Kadra zarządzająca 59 (11%) 40 (12%) 99 (12%) 59 (11%) 35 (10%) 94 (11%) 66 (12%) 37 (11%) 103 (12%) 75 (14%) 56 (17%) 131 (15%) 79 (15%) 57x (16%) 136 (15%) Pracownicy sprzedaży 325 (13%) 130 (16%) 455 (14%) 279 (11%) 140 (17%) 419 (12%) 327 (12%) 141 (15%) 468 (13%) 315 (13%) 115 (16%) 430 (13%) 479 (19%) 199 (26%) 678 (21%) Pracownicy techniczni 103 (13%) 68 (13%) 171 (13%) 100 (13%) 76 (15%) 176 (14%) 130 (18%) 73 (15%) 203 (17%) 126 (17%) 103 (22%) 229 (19%) 83 (12%) 33 (7%) 116 (10%) Pozostali Pracownicy 26 (9%) 17 (11%) 43 (9%) 34 (12%) 21 (18%) 55 (14%) 58 (18%) 25 (17%) 83 (17%) 78 (20%) 34 (17%) 112 (19%) 74 (16%) 33 (15%) 107 (16%) Razem 514 (13%) 256 (14%) 770 (13%) 473 (11%) 274 (15%) 747 (12%) 581 (14%) 278 (14%) 859 (14%) 594 (14%) 308 (17%) 902 (15%) 715 (17%) 325 (18%) (17%) K- Kobiety M- Mężczyźni *liczba i % Pracowników w danej grupie, którzy otrzymali awans Raport CSR Banku Millennium za rok

83 Szkolenia dla Pracowników Skierowane do Pracowników Banku programy szkoleniowe mają na celu poprawę zarówno jakości, jak i efektywności pracy. Szkolenia prowadzone w 2016 roku sprzedażowo-obsługowo-produktowe (w tym szkolenia wstępne) z bezpieczeństwa, prawa bankowego, procedur z ryzyka, bankowości menedżerskie BHP i przeciwpożarowe z umiejętności miękkich z aplikacji bankowych z prawa pracy językowe Programy rozwoju kompetencji W Banku prowadzone są rozbudowane programy rozwojowe. Jednym z nich jest M#leaders innowacyjny program rozwoju kompetencji menadżerskich. Poprzez udział w cyklu spotkań będących połączeniem warsztatu, studium przypadku, z elementami coachingu grupowego, menadżerowie skutecznie rozwijają swoje umiejętności przywódcze. W tym roku przygotowano dwie ścieżki szkoleniowe: Leadership Fundamentals dla nowych osób w programie (uczestniczyły w niej 83 osoby) oraz Leadership Next Level dla uczestników poprzedniej edycji programu (uczestniczyło w niej 89 osób). Szkolenia dla obszaru Bankowości Przedsiębiorstw Od ponad dwóch lat w obszarze Bankowości Przedsiębiorstw wdrażane są programy mające na celu podniesienie wiedzy i kompetencji doradców bankowych i menedżerów. Są to m.in. Corporate Banking Leader program rozwoju kompetencji menedżerskich dla Dyrektorów Makroregionów i Dyrektorów Regionalnych połączony z oceną 360 stopni oraz Profesjonalny Doradca Bankowy program certyfikacji Doradców Bankowych. Ich celem jest ciągłe utrzymywanie wysokich i jednolitych dla wszystkich Pracowników standardów obsługi Klientów. Raport CSR Banku Millennium za rok

84 Nowy model szkoleń wstępnych Aby ułatwić nowym Pracownikom rozpoczęcie pracy w oddziale Banku, wdrożono nowy model szkolenia wstępnego. Szkolenie zostało wydłużone z 3 do 5 tygodni i składa się z trzech etapów szkolenia w centrali, praktyki w oddziale pod opieką doświadczonego Pracownika oraz ponownego szkolenia w centrali, podczas którego Pracownicy uzupełnią wiedzę z produktów i standardów obsługi. [GRI 404-2] Średnia liczba godzin szkoleniowych w podziale na płeć i stanowisko K M Razem K M Razem K M Razem K M Razem K M Razem Zarząd Wyższa kadra zarządzająca Kadra zarządzająca Pracownicy sprzedaży Pozostali Pracownicy Ogółem K- Kobiety M- Mężczyźni [GRI 404-1] 36 średnia liczba godzin szkoleniowych na pracownika Raport CSR Banku Millennium za rok

85 7.4. Dialog z Pracownikami Komunikacja wewnętrzna Pracownicy mogą przekazywać informacje, inicjować dyskusje, wymieniać się wiedzą i dzielić doświadczeniem za pomocą różnorodnych metod komunikacji. [GRI ] Milleforum MilleForum to platforma społecznościowa, która ma na celu promowanie najlepszych praktyk biznesowych, wymianę wiedzy oraz integrację Pracowników. Na MilleForum publikowanych jest również wiele artykułów eksperckich, które są źródłem wiedzy na temat produktów, jakości obsługi, technik sprzedaży i współpracy z Klientami. Każdy Pracownik może komentować publikowane teksty, inicjować dyskusje, zakładać grupy tematyczne i zadawać pytania ekspertom. Na forum Pracownicy mogą również przedstawiać swoje pomysły dotyczące usprawniania procesów wewnątrzbankowych oraz rozwoju oferty produktowej. Zgłaszane pomysły są analizowane, a najciekawsze z nich zostają wdrożone. Poprzez platformę przeprowadzane są również testy produktów bankowych (np. aplikacji mobilnej), zbierane oczekiwania i sugestie od Pracowników dotyczące sposobu obsługi czy potrzeb Klientów. Pozwala to na szybkie wprowadzanie usprawnień w produktach i usługach Banku. 78% Pracowników zarejestrowanych na MilleForum Milleforum Liczba zarejestrowanych Pracowników (78%) (78%) 6091 (98%) 5430 (91%) 5183 (85%) Czaty z kadrą zarządzającą Cyklicznie odbywające się czaty są dobrą okazją do zadania pytań bezpośrednio przedstawicielom kadry zarządzającej. W 2016 roku Pracownicy Banku mogli porozmawiać m.in. z Prezesem Zarządu Banku Millennium, Członkiem Zarządu Millennium TFI oraz kierującymi obszarem pożyczek gotówkowych i kredytów hipotecznych. Taka forma komunikacji cieszy się dużym zainteresowaniem w czacie z Prezesem Zarządu Banku wzięło udział prawie 500 Pracowników. Raport CSR Banku Millennium za rok

86 Wewnętrzny portal informacyjny Świat Millennium Świat Millennium to interaktywny portal informacyjny. Zamieszczane są na nim informacje o aktualnie realizowanych w Banku projektach i wydarzeniach, sprawach dotyczących Pracowników, a także artykuły o charakterze edukacyjnym i lifestylowm. Każdy zamieszczony artykuł można skomentować lub polubić, co ułatwia i przyśpiesza komunikację pomiędzy Pracownikami. Platforma wymiany wiedzy Platforma Wymiany Wiedzy jest wewnętrznym portalem komunikacyjnym Pracowników Bankowości Przedsiębiorstw. W portalu zamieszczane są aktualne informacje i dokumenty potrzebne do realizacji zadań oraz umożliwiające rozwój i pogłębianie wiedzy. Gromadzone treści pomagają użytkownikom rzetelnie przygotować się do rozmów i spotkań z Klientami. Za pośrednictwem Platformy Pracownicy obszaru Bankowości Przedsiębiorstw mogą dzielić się doświadczeniem sprzedażowym oraz dobrymi praktykami w kontaktach z Klientami, jak również zgłaszać bieżące potrzeby i zamieszczać opinie dotyczące procesów i produktów. Spotkania z Pracownikami Co roku w Banku organizowane są dwa duże spotkania Pracowników o charakterze informacyjnym i integracyjnym: Raport CSR Banku Millennium za rok

87 Narada Kadry Zarządzającej Grupy Banku Millennium, w której wzięło udział 750 menadżerów ze wszystkich szczebli zarządzania. Spotkanie poświęcone było podsumowaniu roku 2015, planom biznesowym na rok 2016 oraz było okazją do nagrodzenia wyróżniających się Pracowników. Spotkania Wigilijne organizowane dla wszystkich Pracowników Grupy Banku Millennium są okazją do bezpośredniego kontaktu z Członkami Zarządu Banku. W grudniu 2016 roku odbyło się 12 spotkań w 11 miastach, w których wzięło udział ponad 3300 Pracowników Możliwość zrzeszania się W Banku nie funkcjonują związki zawodowe, ani układy zbiorowe pracy. [GRI ] Dialog z Pracownikami prowadzony jest środkami komunikacji wewnętrznej. Za pośrednictwem intranetu, Pracownicy powiadomieni są o uprawnieniu do wyboru Rady Pracowników Banku. Departament Kadr prowadzi stronę intranetową Strefa HR, na której regularnie umieszczane są wszystkie zagadnienia dotyczące spraw pracowniczych. Każdy z Pracowników ma dostęp do swoich informacji kadrowych za pomocą systemu intranetowego Milliludzie. Gdyby informacje te okazały się niewystarczające, Pracownik może skierować bezpośrednie zapytanie do Departamentu Kadr za pomocą systemu obsługi Pracowników HR Service lub porozmawiać z przypisanym do jego obsługi Pracownikiem Departamentu Kadr opiekunem kadrowym. Wymiana informacji i poglądów z Pracownikami odbywa się także za pomocą forum dyskusyjnego Milleforum. Pracownicy mają możliwość zadawania pytań dotyczących nie tylko oferowanych produktów, ale różnych rozwiązań stosowanych w Banku. Na forum Pracownicy zadają pytania ekspertom z danego obszaru oraz wymieniają się opiniami dotyczącymi różnych rozwiązań stosowanych w Banku np. systemu premiowego, czasu pracy, świadczeń socjalnych Kreatywne miejsce pracy Jako bank, którego priorytetem jest oferowanie Klientom innowacyjnych produktów i usług tworzymy kulturę pracy sprzyjającą powstawaniu niestandardowych rozwiązań. Ważnym elementem wpływającym na dobre samopoczucie i wyzwalającym kreatywność jest odpowiednia aranżacja miejsca pracy. Przykładem jest nasze nowo otwarte biuro w Gdańsku. Projekt otoczenia sprzyja zarówno skupieniu na pracy, jaki i umożliwia swobodne dyskusje w osobnych salkach, czy specjalnej strefie relaksu. Przestrzeń biura jest nowoczesna, inspirująca i zapewnia dużo pozytywnych bodźców. Raport CSR Banku Millennium za rok

88 8. Społeczeństwo We współpracy z instytucjami pozarządowymi i społecznymi, Bank Millennium realizuje programy zapobiegające wykluczeniu społecznemu, wspierające rozwój kultury oraz edukację młodzieży Działalność prospołeczna Obszary działalność prospołecznej Programy społeczne realizowane są głównie za pośrednictwem Fundacji Banku Millennium i dotyczą trzech obszarów: edukacji finansowej, kultury oraz wolontariatu. Ważnym obszarem zaangażowania Banku jest też wspieranie innowacyjności oraz wydarzeń gospodarczych, a także wspieranie edukacji akademickiej. Wartość darowizn i sponsoringu (zł) D S D S D S D S D S Kultura Edukacja Cele charytatywne Sport Razem D- darowizny S- sponsoring Raport CSR Banku Millennium za rok

89 Programy Fundacji Banku Millennium Programy społeczne realizowane są głównie za pośrednictwem Fundacji Banku Millennium i dotyczą trzech obszarów: edukacji finansowej, kultury oraz wolontariatu. Ważnym obszarem zaangażowania Banku jest też wspieranie innowacyjności oraz wydarzeń gospodarczych, a także wspieranie edukacji akademickiej. Programy społeczne realizowane przez Fundację Banku Millennium koncentrują się na trzech obszarach: 1. Edukacja finansowa Finansowy Elementarz to flagowy program edukacyjny Fundacji Banku Millennium. Rozpoczęty w 2016 roku autorski program edukacji finansowej przedszkolaków jest przygotowany i realizowany przez Pracowników Banku we współpracy z organizacją pozarządową. Jego celem jest wyjaśnienie najmłodszym poprzez zabawę podstawowych pojęć z zakresu finansów. Podczas 236 warsztatów realizowanych w ramach programu, zostało przeszkolonych prawie dzieci z 70 przedszkoli w całej Polsce. Na potrzeby programu przygotowano specjalne materiały edukacyjne książki, w których głównym bohaterem prezentującym treść jest Pan Sebastian, książeczki do kolorowania i naklejki. Materiały pomogli tworzyć rodzice Pracownicy Banku Millennium. Książeczki będą dostępne także w kącikach dla dzieci w oddziałach Banku. Program jest realizowany pod patronatem honorowym Rzecznika Praw Dziecka i pozytywnie zaopiniowany przez Prof. dr hab. Marek Belkę - Prezesa Narodowego Banku Polskiego w latach Raport CSR Banku Millennium za rok

90 BAKCYL - międzybankowy program edukacji finansowej gimnazjalistów realizowany we współpracy z Warszawskim Instytutem Bankowości. Wolontariusze BAKCYLA, na co dzień pracownicy partnerskich banków, prowadzą dla uczniów gimnazjów lekcje z czterech tematów: Twoje pieniądze, Pożyczaj z głową, Mądre inwestowanie, Finanse na cale życie. Cykl czterech lekcji jest kompendium wiedzy na temat finansów dla młodego człowieka rozpoczynającego start w dorosłość. Od początku trwania projektu, tj. od 2013 roku odbyło się już 1719 lekcji dla ponad 40,3 tys. uczestników. Bank Millennium uczestniczy w projekcie od 2014 roku i zaangażowało się w niego 38 wolontariuszy, którzy przeprowadzili 209 lekcji w szkołach z 9 województw w Polsce. Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej, której mecenasem była Fundacja Banku Millennium, to konkurs organizowany przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Celem wydarzenia jest edukacja ekonomiczna młodzieży oraz upowszechnianie wiedzy o współczesnej gospodarce. Konkurs ma charakter interdyscyplinarny, a jego zakres tematyczny obejmuje szereg przedmiotów realizowanych w szkołach ponadgimnazjalnych, m.in. podstawy ekonomii i przedsiębiorczości, statystyka, zasady rachunkowości, marketing, finanse i bankowość. W XXIX edycji Olimpiady udział wzięło ponad 12 tys. uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całej Polski. [GRI G4-FS16] 2. Kultura Realizowane programy mają na celu propagowanie wiedzy o rodzajach sztuki i sposobach inwestowania w sztukę oraz promocję dorobku młodych polskich artystów. W 2016 roku Fundacja Banku Millennium była mecenasem dwóch wydarzeń edukacyjnych: Warszawskie Targi Sztuki ważne wydarzenie artystyczne, które gromadzi szerokie grono miłośników sztuki. W 2016 roku około 50 wyselekcjonowanych polskich i zagranicznych galerii oraz antykwariatów wystawiło blisko 1000 dzieł sztuki. Jest to jedyna impreza, podczas której można obejrzeć i zakupić prace zarówno klasyków współczesności, jak i młodszych twórców odnoszących już sukcesy. Imprezie towarzyszyły warsztaty artystyczne dla dzieci oraz eksperckie wykłady na tematy związane z rynkiem sztuki i inwestowaniem w sztukę. Kompas Młodej Sztuki - to cykliczny ranking młodych polskich artystów. Podstawową rolą Kompasu oprócz edukacji jest działanie na rzecz budowy profesjonalnego rynku sztuki w Polsce. Kolekcjonerzy, artyści, właściciele galerii i domów aukcyjnych oraz inwestorzy traktują ranking jako źródło cennych informacji o pozycji młodych artystów. Fundacja Banku Millennium była również fundatorem nagrody dla laureata rankingu. Obu wydarzeniom towarzyszyły artykuły edukacyjne w ogólnopolskich mediach, co pozwoliło dotrzeć do większej liczby odbiorców. Raport CSR Banku Millennium za rok

91 3. Wolontariat pracowniczy Fundacja prowadzi program Millantrop, w ramach którego, w drodze konkursu, przyznaje granty na realizację akcji społecznych przez Pracowników Banku. Do konkursu mogą być zgłaszane projekty dotyczące edukacji finansowej, rozwoju przedsiębiorczości, projektów międzypokoleniowych oraz projektów dla dzieci i młodzieży, wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i ochrony środowiska. Największe szanse na wygraną mają te akcje, w które zaangażuje się wielu wolontariuszy, z których skorzysta największa liczba odbiorców i które będą miały długotrwały wpływ na życie społeczności lokalnej. W 2016 Fundacja przyznała 4 granty na realizację projektów wolontariackich. Projekty w konkursie grantowym Fundacji Banku Millennium Liczba wolontariuszy 154 Liczba beneficjentów 1950 Godziny poświęcone na realizację projektu 117 Zobacz wideo: Wolontariat 55+ Pracownicy Banku w wieku powyżej 55 roku życia wzięli udział w Programie Lokomotywa zmian realizowanym przez Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu. Celem programu była aktywizacja i rozwój uczestników oraz wykorzystanie ich doświadczeń do realizacji działań społecznych. Osobom biorącym udział w programie zaoferowano szkolenia i doradztwo, które zainspirowały do opracowania koncepcji i sposobu realizacji pomysłu na akcję wolontariacką. Projekt zakończył się w 2016 roku, a jego finałem była realizacja 3 programów społecznych Akcje charytatywne Bieg Firmowy W Biegu Firmowym zorganizowanym przez Fundację Everest w Warszawie i Wrocławiu uczestniczyło prawie 100 Pracowników Banku Millennium. Dochód z imprezy, w której udział wzięło ponad 5 tysięcy Pracowników firm z różnych branż przeznaczony został na leczenie i rehabilitację niepełnosprawnych dzieci. Raport CSR Banku Millennium za rok

92 Charytatywna aukcja rękodzieła Począwszy od 2013 roku, corocznie przed Świętami Bożego Narodzenia w Banku organizowana jest Świąteczna Aukcja Dobroczynna. Jest to inicjatywa opierającą się na zaangażowaniu Pracowników Banku, którzy przekazują na licytację intranetową własnoręcznie wykonane przedmioty (ozdoby świąteczne, zdjęcia, obrazy, biżuterię, produkty wykonane w technice decoupage, dekoracje i inne). Każdy Pracownik Banku może wylicytować wybrane przez siebie rękodzieła. Środki zebrane podczas aukcji, po podwojeniu przez Bank, zostają przekazane na leczenie niepełnosprawnych dzieci Pracowników Banku. W 2016 roku zgłoszono 490 przedmiotów, które zostały zlicytowane na łączną kwotę zł. Po podwojeniu tej sumy przez Bank, mali beneficjenci zostali wsparci kwotą zł Promocja kultury Działalność w obszarze kultury stanowi od ponad 25 lat ważną część działań społecznych Banku Millennium. Planowana jest ona w oparciu o średnioterminowe plany działania i następujące założenia: wsparcie udzielane jest nie samym instytucjom, lecz programom przez nie realizowanym, preferowana jest współpraca w ramach programów wieloletnich, o jasno opisanych celach, wspierane programy powinny mieć szeroki odbiór społeczny i być dostępne także za pośrednictwem mediów, partnerami w realizacji programów kulturalnych powinny być przede wszystkim instytucje kultury, organizacje pozarządowe oraz media. Raport CSR Banku Millennium za rok

93 Millennium Docs Against Gravity Głównym projektem kulturalnym wspieranym przez Bank Millennium w 2016 roku był Millennium Docs Against Gravity. Od 2006 roku Bank Millennium jest mecenasem największego festiwalu światowego filmu dokumentalnego w Polsce oraz imprez mu towarzyszących (warsztatów, dyskusji, koncertów). W 2016 roku Bank został sponsorem tytularnym wydarzenia, co wpłynęło na poprawę jego rozpoznawalności jako partnera festiwalu. Projekcje i imprezy festiwalowe odbyły się w 25 miastach w Polsce. Festiwalowi towarzyszą liczne dyskusje, w których udział biorą osobistości ze świata kultury, polityki, oraz kręgów akademickich. Kampania promująca wydarzenie była realizowana za pomocą wielu nośników, m.in. plakatów we wszystkich oddziałach Banku, tekstów w mediach tradycyjnych i społecznościowych, konkursów z nagrodami w postaci ponad 1000 biletów do kina przeznaczonych dla Klientów i Pracowników. Od ponad dekady Bank jest również fundatorem głównej nagrody festiwalu. Millennium Docs Against Gravity jest komunikowany przez cały rok poprzez organizowanie w kinach specjalnych projekcji filmów, dystrybucje filmów na DVD wśród partnerów Banku i jako dodatki do prasy ogólnopolskiej, komunikację w mediach tradycyjnych i społecznościowych oraz promocję filmów festiwalowych wchodzących na ekrany kin. W 2016 roku festiwal odwiedziło 45 tys. widzów. Zobacz wideo: Pozostałe wydarzenia kulturalne wspierane przez Bank Millennium: Sacrum Profanum jeden z najciekawszych festiwali muzyki współczesnej Europy. Festiwal zdobył liczne nagrody i wyróżnienia, został wpisany do oficjalnego kalendarza Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej oraz jest rekomendowany przez prestiżowe magazyny muzyczne. Festiwalowe wydarzenia relacjonuje co roku ponad 160 dziennikarzy z Polski i zagranicy. Bank jest mecenasem festiwalu od 2012 roku. Gdański Festiwal Muzyczny od 2013 roku Bank jest mecenasem festiwalu prezentującego wybitne wykonania muzyki klasycznej. Formuła Festiwalu jest otwarta i kształtowana przy każdej jego edycji przez osobowość i charyzmę Artysty Rezydenta postaci wyznaczającej poziom artystyczny festiwalu. Wystawa fotografii Sandro Millera- Bank Millennium jest partnerem wystawy fotografii Sandro Millera, Malkovich, Malkovich, Malkovich: w hołdzie mistrzom fotografii, która odbyła się w Leica 6X7 Gallery w Warszawie. Wystawa inspirowana była najwybitniejszymi fotografiami portretowymi XX wieku. Zostały one zaaranżowane na nowo przez Sandro Milleraamerykańskiego fotografa i fotografika szukającego inspiracji w historii fotografii. Światło, kadr, stylizacja i emocje naśladują wybitne pierwowzory, ale jako model Raport CSR Banku Millennium za rok

94 we wszystkich rolach wystąpił John Malkovich znany amerykański aktor. W ramach tego projektu zagrał on m.in. w Che Guevarę, Einsteina, Hemingwaya, Lenonna, a nawet Marilyn Monroe. 8.3.Wspieranie innowacyjności Bank Millennium promuje kulturę innowacyjności 360 stopni. Oznacza to, że oferujemy innowacyjne rozwiązania zarówno na zewnątrz naszym Klientom, jak i wewnątrz firmy - stwarzając Pracownikom kulturę pracy sprzyjającą kreatywnemu myśleniu. Badamy również trendy w naszym otoczeniu, publikując tematyczne raporty i wspierając wydarzenia na temat innowacyjności. Konkurs Orzeł Innowacji Bank Millennium został Partnerem Strategicznym drugiej edycji konkursu Orzeł Innowacji, wyłaniającego najbardziej innowacyjne polskie przedsięwzięcia biznesowe. Wyboru zwycięzców dokonała kapituła składająca się z przedstawicieli świata biznesu, nauki oraz instytucji rządowych: Jadwigi Emilewicz - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Andrzej Glińskiego Członka Zarządu Banku Millennium, Alicji Adamczak - Prezes Urzędu Patentowego RP, Marcina Chludzińskiego - Prezesa Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu, Krzysztofa Skóry Prezesa Zarządu KGHM Polska Miedź, Dr. inż. Stanisława Dyrdy - Eksperta w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, Jerzego Kalinowskiego Partnera KPMG oraz Marcina Piaseckiego redaktora Rzeczpospolitej. Gośćmi gali finałowej konkursu byli m.in. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju - Jadwiga Emilewicz oraz Wicepremier, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Jarosław Gowin. Raport CSR Banku Millennium za rok

95 Celem konkursu jest promowanie innowacyjności wśród firm działających w Polsce. Bank Millennium wspiera Orła Innowacji od jego pierwszej edycji. Do udziału w konkursie zaproszone zostały wszystkie przedsiębiorstwa, dla których innowacje, pomysłowość i skuteczność są ważnymi elementami działalności biznesowej. Zgłoszenia oceniane są w dwóch kategoriach: Mecenas Innowacji dla firmy, która w latach przeznaczyła najwyższą kwotę na wsparcie działalności badawczo-rozwojowej oraz Innowacyjny Projekt dla najbardziej nowatorskiego projektu. Jako partner strategiczny konkursu Bank Millennium bierze udział w szeregu działań towarzyszących konkursowi, w postaci rejestrowanych debat, artykułów oraz komentarzy. Raport Indeks Millennium Potencjał Innowacyjności Regionów Podczas wydarzeń towarzyszących Orłom Innowacji, Bank zaprezentował raport autorstwa swoich ekspertów Indeks Millennium Potencjał Innowacyjności Regionów. Publikacja zawiera ranking polskich województw według ich potencjału innowacyjności oraz opisuje uwarunkowania sprzyjające rozwojowi innowacyjności w Polsce i na świecie. Raport był wkładem do włączenia się w publiczną debatę na temat czynników warunkujących rozwój regionów w Polsce oraz zmniejszających nierówności między nimi. Raport zawiera analizę czynników sprzyjających i hamujących rozwój innowacyjności w każdym z polskich województw. Zawiera również komentarze szerokiego grona ekspertów ekonomistów, akademików i praktyków- szefów najbardziej innowacyjnych firm oraz instytucji rządowych (m.in. Jerzego Kwiecińskiego Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rozwoju, prof. Andrzeja Koźmińskiego Prezydenta Akademii Leona Koźmińskiego, Agnieszki Hryniewicz Bieniek Country Director Google Poland, dr Małgorzaty Starczewskiej Krzysztoszek Głównej Ekonomistki Konfederacji Lewiatan, Władysława Ortyla Marszałka Województwa Podkarpackiego, prof. Elżbiety Mączyńskiej Prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego). Jest przez to wartościową publikacją i źródłem wiedzy dla władz samorządowych na temat wyrównywania szans regionów w Polsce. Odniesienia do raportu wielokrotnie pojawiały się w mediach ogólnopolskich i regionalnych, a sam raport był prezentowany na Europejskim Forum Gospodarczym w Katowicach i Forum Ekonomicznym w Krynicy. Pozwoliło to na dotarcie do szerokiego grona odbiorców i zainteresowanie ich kwestią rozwoju innowacyjności w Polsce. Zobacz wideo: Raport CSR Banku Millennium za rok

96 8.4. Dzielenie się wiedzą ekonomiczną W 2016 roku Bank Millennium był partnerem ważnych wydarzeń dotyczących tematyki gospodarczej: Europejski Kongres Gospodarczy - międzynarodowe forum poświęcone nowym kierunkom myślenia o przyszłości gospodarczej Europy, które zgromadziło blisko 8 tys. tysięcy gości z krajów europejskich, a także z Azji i Afryki. W kongresie uczestniczyli również przedstawiciele rządu RP. W ciągu dwóch dni, w przeszło 120 debatach wzięło udział blisko 700 prelegentów. W wydarzeniu jako prelegenci brali również udział Członkowie Zarządu i eksperci z Banku Millennium. Dyskusje były na bieżąco relacjonowane na Twitterze, a przedstawiciele Banku udzielali wywiadów ogólnopolskim i eksperckim mediom. Diamenty Forbesa Bank był partnerem rankingu, w którym nagradzane są firmy najbardziej dynamicznie rozwijające się przedsiębiorstwa. Wyróżnione firmy zostały podzielone na trzy kategorie według przychodów ze sprzedaży. Nagrodzonych zostało ponad 1,9 tys. przedsiębiorstw. Spotkania odbywające się w ramach Diamentów Forbesa były okazją do poznania przedsiębiorstw danego regionu, wymiany doświadczeń i nawiązania relacji biznesowych. Wziął w nich również udział Główny Ekonomista Banku Millennium, który mówił o szansach oraz wyzwaniach, jakie stoją obecnie przed firmami. W wydarzeniu jako prelegenci brali również udział Członkowie Zarządu i eksperci z Banku Millennium. Dyskusje były na bieżąco relacjonowane na Twitterze, a przedstawiciele Banku udzielali wywiadów ogólnopolskim i eksperckim mediom. Kongres Firm Rodzinnych Bank Millennium był partnerem strategicznym kongresu, którego organizatorem jest Instytut Biznesu Rodzinnego. Wydarzenie odbyło się pod hasłem Między tradycją _A INNOWACJĄ i zgromadziło 350 uczestników. W ramach wydarzenia skierowanego do przedstawicieli firm rodzinnych odbyły się debaty i warsztaty skupione wokół tematyki innowacji, finansów, prawa i Raport CSR Banku Millennium za rok

97 zarządzania. Wśród prelegentów znaleźli się członkowie zarządu i eksperci z Banku Millennium, którzy mówili o rozwoju technologicznym oraz formach finansowania firm rodzinnych. Forum biznesowe na temat krajów portugalskojęzycznych - Forum Polska-Portugalia- Angola-Brazylia-Mozambik było skierowane do polskich przedsiębiorstw zainteresowanych inwestycjami bądź wymianą handlową z wymienionymi rynkami portugalskojęzycznymi. Głównym celem wydarzenia była prezentacja wspomnianych rynków oraz możliwości współpracy biznesowej w tych krajach. Podczas Forum została zaprezentowana publikacja Polsko-Portugalskiej Izby Gospodarczej (PPCC): Działalność gospodarcza w krajach portugalskojęzycznych. Portugalia Angola Brazylia- Mozambik kompendium w języku polskim, w którym można znaleźć podstawowe informacje na temat prowadzenia biznesu w wymienionych krajach. Partnerem wydania publikacji był Bank Millennium. Wydarzenie organizowane przez Polsko-Portugalską Izbę Gospodarczą (PPCC), przy wsparciu Ambasady Portugalii, Brazylii i Angoli w Warszawie oraz Ambasady Mozambiku w Berlinie zostało objęte Honorowym Patronatem Ministerstwa Rozwoju RP oraz Krajowej Izby Gospodarczej i Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych Wspieranie edukacji Celem programów edukacyjnych prowadzonych przez Bank jest umożliwienie studentom i absolwentom zdobycia pierwszych doświadczeń zawodowych oraz wiedzy z zakresu bankowości i finansów, szerzenie wiedzy ekonomicznej oraz dzielenie się dobrymi praktykami z działalności firmy Programy edukacyjne dla studentów i absolwentów Programy edukacyjne dla studentów i absolwentów Liczba uczestników Program Opis Millennium Bankers Płatny program praktyk, który umożliwia zaangażowanie w samodzielne, złożone projekty, podczas których studenci nabywają praktyczną wiedzę z bankowości. Najlepsi z praktykantów otrzymują propozycję zatrudnienia w Banku Akademia Millennium Celem bezpłatnych warsztatów i szkoleń dla studentów prowadzonych przez specjalistów z Banku jest przybliżenie specyfiki pracy w bankowości oraz przedstawienie możliwych ścieżek rozwoju zawodowego. W 2016 roku studenci mieli okazję rozwinąć swoje umiejętności na pięciu warsztatach z zakresu negocjacji handlowych oraz komunikacji interpersonalnej People Grow to program rozwoju kompetencji menadżerskich dla absolwentów i studentów ostatnich lat studiów. Dwuletni Raport CSR Banku Millennium za rok

98 program oparty jest na zasadzie training on the job daje możliwość poznania całokształtu działalności Banku. Uczestnicy Programu wspierani przez Mentora członka Zarządu Banku, pracują na rzecz różnych departamentów przy wybranych projektach i szkoleniach. Po zakończeniu programu uczestnik zostaje zatrudniony w jednym z departamentów Banku. Expert Start Up to programy stażowe realizowane w różnych departamentach Banku dla osób o sprecyzowanych zainteresowaniach i wizji kariery zawodowej. Uczestnicy stażu wspierani są przez menedżerów oraz specjalistów z obszaru, w którym realizują projekt. Po zakończeniu stażu najlepsi uczestnicy otrzymują propozycję zatrudnienia w Banku. W roku 2016 programy Expert Start Up realizowano w obszarach marketingu detalicznego i bankowości elektronicznej Grasz o staż Bank po raz siódmy został fundatorem nagrody w konkursie Grasz o staż organizowanym przez Gazetę Wyborczą oraz firmę PwC. Zwycięzca konkursu został przyjęty na wakacyjną praktykę do Banku Razem uczestników programów edukacyjnych Współpraca z organizacjami studenckimi w 2016 roku Organizacja Realizowane programy AIESEC Program Ambasador - podczas rocznej współpracy ambasadorzy członkowie AIESEC informują studentów o możliwościach rozwoju w Banku poprzez organizowanie standów informacyjnych, konkursów, udział w targach pracy i różnych wydarzeniach targowo-edukacyjnych. Ambasadorzy korzystają ze szkoleń i warsztatów przygotowanych przez Bank oraz otrzymują możliwość odbycia praktyki wakacyjnej w Banku. Dni Kariery udział w tych największych targach pracy jest skuteczną formą wymiany oczekiwań pomiędzy Bankiem, a młodymi ludźmi poszukującymi miejsca zatrudnienia. Oba programy realizowane były w 4 ośrodkach akademickich w całej Polsce. SKN Bankowości Festiwal Inteligencja Finansowa x Banking Summit - skierowany do studentów, absolwentów oraz młodych przedsiębiorców. Podczas wydarzenia poruszano tematykę fuzji i przejęć, inwestowania w mieszkania na wynajem, zarządzania finansami osobistymi, zabezpieczenia środków na emeryturę oraz bankowości. Projekt skierowany był głównie do studentów kierunków ekonomicznych, którzy swoją przyszłą karierę wiązali z sektorem finansowym. W trakcie wydarzenia Pracownicy Banku rozmawiali ze studentami na temat możliwości kariery a także przeprowadzili warsztat z marketingu B2B. Raport CSR Banku Millennium za rok

99 SKN Konsultingu Business Explorer pięciodniowy projekt, którego celem jest przedstawienie studentom 1-3 roku specyfiki pracy 5 różnych branż, tak aby pomóc im w wyborze przyszłej ścieżki kariery. Podczas wydarzenia 20 wyselekcjonowanych studentów zainteresowanych sektorem bankowym zwiedziło siedzibę firmy oraz wzięło udział w specjalnym warsztacie z metody Design Thinking Rozwój kompetencji IT DevCamp Bank Millennium był głównym partnerem DevCamp spotkania dla programistów chcących rozwijać swoje umiejętności w zakresie nowoczesnych metod tworzenia oprogramowania. Uczestnicy DevCampu mogli skorzystać z doświadczenia specjalistów IT Banku, a także wziąć udział w przygotowanej przez nich sesji programistycznej. Dla autorów najciekawszych rozwiązań, będących rezultatem dwudniowych warsztatów pod kierunkiem mentorów z Banku Millennium, czekały atrakcyjne nagrody. Zobacz wideo: Ilocamp Bank Millennium był partnerem merytorycznym i finansowym programu Ilocamp, który odbył się w Białymstoku. Obóz naukowy Ilocamp jest skierowany do uzdolnionej matematycznie młodzieży i zakłada wprowadzenie młodych ludzi w świat programowania i zaawansowanych technologii wykorzystywanych w bankowości. Raport CSR Banku Millennium za rok

100 Ponad 200 uczestników zmagało się z zadaniami matematycznymi na kilku poziomach zaawansowania. Członkiem kilkunastoosobowej kadry naukowej obozu był m.in. programista w Departamencie Rozwoju Aplikacji, który przybliżył licealistom działalność Banku Millennium w obszarze IT Wspieranie edukacji akademickiej Współpraca z Uniwersytetem Warszawskim W 2016 roku Bank Millennium podpisał z Uniwersytetem Warszawskim umowę o partnerstwie, która wyznacza podstawowe obszary współpracy na najbliższe lata. W ramach umowy Bank i Uniwersytet współpracowały między innymi przy organizacji obchodów 200 lecia Uniwersytetu Warszawskiego. Bank wspiera także doskonalenie jakości kształcenia studentów i doktorantów oraz infrastruktury oraz działania między uczelniami i naukowcami w Polsce i na świecie. Stypendia dla studentów portugalistyki Bank Millennium, Uniwersytet Warszawski i Instytut Camões podpisały protokół o współpracy. Celem porozumienia jest wspieranie rozwoju i poszerzanie doświadczeń międzykulturowych polskich studentów, popularyzacja nauczania języka i kultury portugalskiej w Polsce, przyznawanie stypendiów naukowych umożliwiających naukę w Portugalii oraz nagradzanie najlepszych studentów w Instytucie Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. 9. Środowisko naturalne 9.0. Wpływ banku na środowisko Bank minimalizuje swój wpływ na środowisko poprzez racjonalną gospodarkę materiałami, monitorowanie zużycia wody, energii i paliw, wprowadzanie prośrodowiskowych rozwiązań w działalności operacyjnej oraz zachęcanie Pracowników i Klientów do udziału w akcjach edukacyjnych. Wskaźniki odnoszące się do wpływu Banku na środowisko są regularnie mierzone. W oparciu o analizy zmienności tych wskaźników wprowadzane są działania prośrodowiskowe. Cele środowiskowe dotyczące limitów zużycia materiałów, energii, paliw i wody zawarte są w celach kierujących poszczególnymi departamentami Banku. Realizacja tych celów jest cyklicznie monitorowana i raportowana do Zarządu. [GRI 103-2] [GRI 103-3] W roku 2016 Grupa Banku Millennium nie otrzymała informacji o żadnym przypadku naruszenia przez nią przepisów ochrony środowiska. [GRI 307-1] Raport CSR Banku Millennium za rok

101 9.1. Zarządzanie zużywanymi zasobami Polityka racjonalnego gospodarowania zużywanymi zasobami polega na stałym monitoringu i ograniczaniu zużycia surowców i materiałów poprzez: - analizę wykonania budżetów przeznaczonych na zakup materiałów biurowych, - weryfikowanie zapotrzebowania na każdy zamówiony zakup, - wprowadzenie limitów zakupów do poziomu bieżącego zużycia, - ponowne wykorzystywanie zbędnych elementów wyposażenia, co zmniejsza ilość wygenerowanych odpadów. Zużycie zakupionych materiałów W 2016 roku pomimo wzrostu liczby aktywnych Klientów o 9% oraz stosowania większej liczby podręczników (manuali) wykorzystywanych do podniesienia jakości obsługi Klienta, odnotowany został spadek zużycia papieru. Wynikało to w znaczącej mierze ze zminimalizowania wykorzystania papieru przy prezentacji produktów oraz zachęcania Klientów do wykorzystania zdalnych kanałów bankowości. Polityka ponownego wykorzystania zasobów własnych Banku pozwala na ograniczenie zakupu nowego wyposażenia, urządzeń i materiałów potrzebnych do bieżącej działalności. Spadek zużycia papieru o 4% Raport CSR Banku Millennium za rok

102 Zużycie zakupionych materiałów (kg) Artykuł Zmiana 2016/2015 Przyczyny zmiany - eliminacją wydruków dla transakcji wewnętrznych dzięki automatyzacji procesu rozliczeń transakcji bankomatowych Papier i rolki na potrzeby operacyjne ,54% - konsolidacją umów na kilka produktów bankowych w jedną umowę 8w1 - aktywną usługa wyciągów online - zwiększenie ilości manuali służących do podniesienia jakości obsługi Klienta Koperty ,31% - aktywna usługa wyciągów elektronicznych, istotnie ogranicza zużycie papieru przy obsłudze korespondencji masowej - spadek zużycia białych kopert do obiegu korespondencji wewnętrznej Artykuły plastikowe ,49% - zwiększony limit na jednorazowe kubki termiczne oraz koperty bezpieczne - podniesienie jakości obsługi Klienta Materiały eksploatacyjne do urządzeń drukujących ,84% - efektywne gospodarowanie zasobami własnymi oraz weryfikacja każdej pozycji asortymentowej pod katem zasadności zakupu Baterie ,52% - zmiana urządzeń na wielofunkcyjne do drukowania niektórych transakcji w oddziałach [GRI 301-1] Kontrola gospodarki odpadami W 2016 roku odnotowano 45% spadek ilości wygenerowanych przez Bank odpadów. Odpady papierowe, metalowe, drewniane, plastikowe, szklane i elektroniczne powstałe w wyniku prowadzenia działalności operacyjnej Banku, przekazywane są do recyklingu lub utylizacji specjalistycznej firmie, z którą Bank ma podpisaną umowę. 88% przekazanych odpadów jest poddawanych recyklingowi. Odpady komunalne w z Centrali Banku w Warszawie odbierane są przez wyspecjalizowaną firmę. 80% przekazanych odpadów podlega recyklingowi. Jest to odzysk zarówno materiałowy, kompostowniczy jak i energetyczny (paliwo RDF). W pomieszczeniach socjalnych w oddziałach wbudowane są kosze na śmieci przeznaczone do segregacji odpadów. Raport CSR Banku Millennium za rok

103 Spadek ilości wygenerowanych odpadów o 45% 88% odpadów poddanych recyklingowi Recykling i utylizacja materiałów Artykuł (kg) Zmiana 2016/2015 Przyczyny zmiany Sprzęt teleinformatyczny ,54% Okresowa wymiana najsłabszego i nie nadającego się do użytku sprzętu teleinformatycznego w HQ i sieci placówek. Papier ,92% Niszczenie dokumentów, których okres przechowywania w Archiwum Zewnętrznym, upłynął w danym roku kalendarzowym. Odpady metalowe i kable ,81% Artykuły plastikowe ,86% Szkło ,57% Wyposażenie meblowe ,09% Utylizacja wyposażenia wycofanego z użytku, nie nadającego się do dalszego wykorzystania z uwagi na wyeksploatowanie, uszkodzenie (ekspertyza techniczna z przeznaczeniem do zniszczenia) lub nie znajdującego dalszego zastosowania w Banku. Baterie i akumulatory ołowiowe bd bd bd -97,71% Odpady poddane recyklingowi* 88% 88% 92% 92% 92% - większa ilość odpadów nie nadająca się do przetworzenia. * odpady wygenerowane przez Bank i przekazane specjalistycznej firmie utylizującej [GRI 306-2] Monitorowanie zużycia energii i wody W oparciu o analizę zużycia wody, energii i paliw, podejmowane są działania redukcyjne, które służą ograniczeniu zużycia tych surowców. Raport CSR Banku Millennium za rok

104 Zużycie energii i wody Surowiec Jednostka Zmiana 2016/2015 Energia elektryczna zakupiona kwh 27,22% Energia cieplna zakupiona GJ -17,72% Gaz ziemny M3 1,64% Olej opałowy L -1,89% Woda* M3-3,1 % *z wodociągów miejskich [GRI 302-1] [GRI 303-1] Zużycie paliw 5% spadku zużycia paliwa Flota samochodowa Zużycie paliwa przez flotę samochodową zmniejszyło się o około 5% w stosunku do roku Wszystkie samochody służbowe posiadają normę dopuszczalnego poziomu emisji spalin Euro 5. Zużycie paliw Zmiana 2016/2015 Rodzaj paliwa B D B D B D B D B D B D Liczba samochodów (sztuki) ,3% -6% Zużycie paliwa (litr) % -7% B- benzyna D- diesel Raport CSR Banku Millennium za rok

105 Podróże służbowe W celu racjonalizacji ilości podróży służbowych stosuje się limity związane z użyciem poszczególnych rodzajów transportu. Pracownicy korzystają najczęściej z transportu kolejowego i autobusowego. W przypadku podróży samolotem wymagana jest zgoda Prezesa Zarządu, a w przypadku korzystania z samochodu prywatnego - zgoda Członka Zarządu. 31% spadku podróży samolotami Podróże służbowe (km) Zmiana 2016/2015 Przyczyny zmiany Lotnicze % Większe wykorzystanie połączeń kolejowych. Taksówki % Kolejowe % Autokarowe % Wzrost wynikał z konieczności zorganizowania stacjonarnych szkoleń dla Pracowników oddziałów. [GRI 302-1] 9.2. Wprowadzanie proekologicznych rozwiązań W celu optymalizacja zużycia energii, wody, paliw oraz materiałów zakupionych przez Bank wprowadzono szereg rozwiązań. Plastik Działanie Opis - upowszechnienie zbliżeniowych płatności przez telefon przyczynia się do zmniejszenia wydawanych kart plastikowych; Ograniczenie zużycia plastiku -limity na zamawianie butelkowanej wody mineralnej, plastikowych kubeczków i mieszadełek. W obiektach Centrali Banku znajdują się uzdatniacze wody; - na podstawie średniej ilości wysyłanych przesyłek, ustalony został limit zamówień na plastikowe koperty bezpieczne dla każdej jednostki organizacyjnej Banku. Efektywne gospodarowanie posiadanymi zasobami Ponowne wykorzystanie posiadanych zasobów pozwala na zmniejszenie ilości zakupionego wyposażenia (fotele obrotowe), urządzeń własnych (niszczarki, liczarki) i materiałów biurowych (np. tonery, wieszaki, taśmy barwiące). Raport CSR Banku Millennium za rok

106 Narzędzia IT System informatyczny pozwala na weryfikację każdego zamówienia pod kątem zasadności zakupu i zdefiniowanego limitu, co przyczynia się do ograniczenia zużycia zasobów. Papier Działanie Opis Ograniczenie wydruku dokumentów transakcyjnych - ilość zamawianego papieru do wydruków transakcji kasowo-skarbcowych jest na bieżąco kontrolowana na podstawie miesięcznych raportów z transakcji kasowych; - poprzez zautomatyzowanie procesu rozliczeń bankomatów wyeliminowano konieczność drukowania dokumentów z tym związanych. Optymalizacja dystrybucji materiałów marketingowych weryfikacja zgodności zamówień na materiały marketingowe z wysokością ustalonych limitów oraz koordynacja dystrybucji materiałów na potrzeby kampanii reklamowych przyczynia się zmniejszenia zużycia papieru. Follow me printing funkcjonalność, która ogranicza ilość niepotrzebnych wydruków. Dokument przechowywany jest na serwerze i drukowany dopiero po zalogowaniu Pracownika do konkretnego urządzenia i uruchomieniu wydruku. -dzięki wprowadzeniu systemów informatycznych do przetwarzania dokumentów wewnętrznych wyeliminowano obieg większości papierowych dokumentów w Banku; Elektroniczny obieg dokumentów -przetwarzanie dokumentacji Klientów (np. wniosków kredytowych) oparte jest na elektronicznych kopiach dokumentów; -Klienci Korporacyjni mogą dostarczać i autoryzować wymagane od nich cyklicznie dokumenty poprzez wczytanie ich skanu do systemu bankowości internetowej. -Materiały informacyjne (cenniki, regulaminy) nie są prezentowane na stojakach w oddziałach, lecz drukowane na wniosek Klienta oraz jako element obowiązkowy umów z Klientem; Ograniczanie liczby wydrukowanych dokumentów - W placówkach montowane są wyświetlacze TV, co wpływa na ograniczenie liczby zużywanych papierowych materiałów marketingowych (plakaty, ulotki); - Część dokumentów umieszczonych jest na stronie internetowej Banku, przez co Klient ma do nich bezpośredni dostęp; - Klient, który kupuje pakiet usług bankowych podpisuje jedną skonsolidowaną umowę zamiast kilku odrębnych umów na każdy produkt. Dodatkowo istnieje możliwość otrzymania wyciągu skonsolidowanego zawierającego informację o wszystkich produktach posiadanych w Banku. Raport CSR Banku Millennium za rok

107 -dostęp do e-administracji. Składanie wniosków urzędowych jest możliwa przez bankowość elektroniczną. co ogranicza zużycie papieru. Sprzedaż produktów przez kanały zdalne -Klienci Detaliczni mogą wnioskować o produkty kredytowe i oszczędnościowe za pośrednictwem kanałów zdalnych, gdzie dokumentacja papierowa w ogóle nie występuje. Podczas takiego procesu umowa jest akceptowana H@słem SMS, a jej treść dostępna w systemie nie trzeba więc jej drukować; -Klienci Korporacyjni są zachęcani do wnioskowania o kredyty i karty płatnicze poprzez system bankowości internetowej, gdzie cała dokumentacja przesyłana jest zdalnie. Mogą również wysyłać do Banku elektroniczne wersje dokumentów potrzebnych w procesie kredytowym. -zastąpienie papierowych plakatów ścianą wizerunkową z grafiką; Znakowanie w oddziałach -jedna naklejka informacyjna na drzwi zamiast kilku; -trwałe oznakowanie bankomatów/wpłatomatów zamiast nietrwałych naklejek. Wyciągi on-line Liczba i % użytkowników (75%) (68%) (62%) (54%) (47%) 75% Klientów korzysta z wyciągów on-line Energia elektryczna i woda Działanie Opis Oszczędność energii w oddziałach - wymiana oświetlenia w zewnętrznych panelach reklamowych oddziałów z tradycyjnego świetlówkowego na energooszczędne LED; - ograniczenie świecenia zewnętrznych paneli reklamowych (wyłączane są o północy); - energooszczędne źródła światła w nowych lub modernizowanych oddziałach. Raport CSR Banku Millennium za rok

108 - oświetlenie LED na klatkach i części garażu (60%); - rekuperacja powietrza w centralach wentylacyjnych; Energooszczędny budynek Centrali Banku - przełączanie fancoili w tryb ekonomiczny na noc; -praca węzła cieplnego w trybie ekonomiczny w nocy; -czasowe wyłączanie oświetlenia po godzinie 18:00; -system zbierania i wykorzystywania wody deszczowej; -certyfikat BREEAM dla ekologicznego budynku. Bieżąca kontrola zużycia mediów jest procesem ciągłym. Na podstawie danych finansowych sporządzany jest ranking odbiorców energii według jej zużycia. Oddziały o największym wskaźniku zużycia energii są kontrolowane oraz wdrażane są zalecenia dla firm administrujących budynkami. Podobnie w przypadku wysokich rachunków za media, sprawdzane jest, czy zużycia są prawidłowe i czy nie występuje awaria urządzeń lub instalacji. -w Centrali i Oddziałach Banku wdrożono zalecenia regulujące działanie urządzeń klimatyzacyjnych, wentylacyjnych i grzewczych zależnie od pór roku i rozkładu dobowego. Zalecenia te mają na celu ograniczenie konsumpcji energii elektrycznej do przedziału czasu w którym odbywa się praca. Metodologia wyłączeń zapobiega również jednoczesnemu działaniu urządzeń grzewczych w trakcie pracy urządzeń schładzających; -zmniejszenie temperatury w pomieszczeniach z urządzeniami podtrzymującymi stałą dostawę energii z 21 do 18 stopni celsjusza; Racjonalne gospodarowanie zużyciem energii -wirtualizacja serwerów pozwala zmniejszyć liczbę fizycznych maszyn stojących w centrum komputerowym, co przekłada się na mniejsze zużycie energii na zasilanie i chłodzenie; - cykliczna wymiana sprzętu komputerowego na nowszy, który pobiera mniej prądu; -wprowadzono naklejki na monitory przypominające o wyłączeniu monitora komputerowego po zakończeniu pracy; - skrócono wieczorny czas pracy ekip sprzątających z 6 do 4 godzin, co powoduje wcześniejsze wyłączenie świateł w budynkach centrali Banku; -zmniejszenie zamawianej mocy energii dostarczanej do oddziałów z 25kW do 20kW. Projektowanie usług Procesy w systemie bankowości internetowej i mobilnej projektowane są tak, aby zabierały jak najmniej czasu i wymagały minimum formalności. Umowy zawierane są poprzez podpis hasłem SMS, co wpływa na oszczędność papieru i energii (poprzez skrócenie czasu pracy z komputerem lub telefonem). Optymalizacja zużycia wody -zainstalowanie dyfuzorów wody w toaletach i kuchenkach -ustawienie minimalnego zxużycia wody w spłuczkach toaletowych Raport CSR Banku Millennium za rok

109 100% - oddziały z oświetleniem LED Oszczędność energii w oddziałach Oddziały z oświetleniem LED 369 (100%) 410 (99%) 316 (74%) 233 (53%) 100 (22%) Oddziały z panelami wyłączanymi o północy 312 (84%)* 363 (87%)* 377 (89%)* 395 (90%) 349 (78%) Energooszczędne źródła światła w oddziałach 72 (19%) 49 (12%) 27 (6%) 16 (4%) 8 (2%) *pozostałe panele świecą się przez cały czas otwarcia galerii handlowych, w których są zlokalizowane [GRI 302-4] Paliwa Działanie Opis Samochody z niższą emisją spalin Samochody służbowe, które mają najwyższe normy emisji spalin są sukcesywnie wymieniane na mniej zanieczyszczające środowisko. We flocie samochodowej Banku znajdują się jedynie samochody z normą Euro 5. Ograniczenie ilości podróży służbowych W celu minimalizowania ilości podróży służbowych, stosuje się limity w korzystaniu z poszczególnych rodzajów transportu oraz wykorzystuje zdalne metody komunikacji, np. szkolenia e-learningowe, tele i wideokonferencje. W 2016 przeprowadzono około 700 wideokonferencji. [GRI 302-4] 9.3. Proekologiczne produkty Banku W ofercie Banku znajdują się produkty, które służą wdrożeniu działań proekologicznych lub finansują przedsięwzięcia związane z ochroną środowiska. Wykaz produktów proekologicznych oferowanych przez Bank Millennium Segment Klientów Produkt Klienci Indywidualni Karta WWF Klienci Prestige Zielone Fundusze Inwestycyjne Raport CSR Banku Millennium za rok

110 Polseff Klienci Korporacyjni Leasing Eko Energia Kredyt na Innowacje Technologiczne 9.4. Ekologiczne akcje edukacyjne Poradnik Ekologiczny Dla Klientów i Pracowników Zamieszczony w Intranecie i Internecie poradnik ekologiczny w zwięzłej formie prezentuje wiele konkretnych rad dotyczących zasad dbania o środowisko naturalne w biurze i w domu. Broszura odnosi się do tematyki segregacji odpadów i elektrośmieci, a także racjonalnego używania surowców, wody oraz energii. Godzina Dla Ziemi Corocznie, począwszy od roku 2009, Bank bierze udział w akcji Godzina dla Ziemi organizowanej przez fundację WWF Polska. W ramach tej akcji, na godzinę wyłączane jest oświetlenie i panele reklamowe w placówkach oraz centrali Banku w Warszawie i Gdańsku. Wydarzenie to ma na celu zwrócenie uwagi na wybrany aspekt wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne. Klienci i Pracownicy zapraszani są do udziału w wydarzeniu za pośrednictwem Internetu i Intranetu. Piknik ekologiczny Bank Millennium był sponsorem Pikniku Ekologicznego, który odbył się w Nowej Soli. Uczestnicy pikniku mogli poznać proces wydobycia i dostarczenia wody do odbiorców, zwiedzić muzeum wody oraz wykonać samodzielnie doświadczenia. Przygotowano również liczne konkursy i zabawy. W wydarzeniu wzięło udział ponad 280 uczniów z 6 nowosolskich podstawówek. Raport CSR Banku Millennium za rok

111 O RAPORCIE Metodologia Jedenasta edycja Raportu Odpowiedzialny Biznes prezentuje działalność Grupy Banku Millenium za okres od 1 stycznia 2016 do 31 grudnia 2016 roku, chyba że w treści raportu wskazano inaczej. [GRI ] Raport przygotowany został zgodnie ze standardem Global Reporting Initiative Sustainability Guidelines (Standard GRI z 2016 roku) na poziomie aplikacji Core i jest podsumowaniem kluczowych obszarów wpływu Banku na zrównoważony rozwój ekonomiczny, społeczny i środowiskowy. Bank raportuje w cyklu rocznym. [GRI ] Proces definiowania treści raportu Proces definiowania treści raportu obejmował przegląd dotychczasowych zagadnień raportowania, zgodnie z trzema krokami wymaganymi przez standard GRI 4 tj. identyfikacji, priorytetyzacji i walidacji. W pierwszej kolejności dokonano identyfikacji tematów raportowania, które uwzględniały oczekiwania Interesariuszy. Informacja zwrotna od Interesariuszy dotycząca działalności Banku została pozyskana z analizy badań satysfakcji Klientów i Pracowników, pytań kierowanych do Banku od Interesariuszy, zewnętrznych audytorów i jednostek badawczych, ocen otrzymanych w rankingach CSR, trendów CSR w sektorze finansowym, rozmów z Klientami, Inwestorami, partnerami biznesowymi oraz społecznymi. Na podstawie kwestii podniesionych przez Interesariuszy jak również aspektów zrównoważonego rozwoju ujętych w standardzie GRI G4, sporządzono listę aspektów, które następnie poddano priorytetyzacji. Analiza zebranych tematów zrównoważonego rozwoju została oparta o trzy kryteria: ciężar społeczno-środowiskowy tematu, jego waga dla Interesariuszy oraz wpływ na powodzenie strategii biznesowej Banku. W rezultacie powstała lista tematów zrównoważonego rozwoju Banku Millennium, zatwierdzona następnie przez Menedżera CSR. [GRI ] Poniżej prezentowana jest lista tematów poddanych raportowaniu, które zostały wyłonione z procesu raportowania, wraz z granicami ich oddziaływania. Tematy zostały podzielone na trzy grupy, odzwierciedlające wyniki analizy według trzech wcześniej wymienionych kryteriów. Pierwsza grupa to tematy odnoszące się w najwyższym stopniu do działalności Banku. Na nich firma koncentruje się w raportowaniu. Dlatego zostały one ujęte w raporcie szczegółowo. Ich opis obejmuje zarówno podejście do zarządzania jak i dane wynikowe. Druga grupa tematów, to te, które odnoszą się do działalności w średnim stopniu. Ich opis w raporcie został ograniczony do danych wynikowych lub opisu jakościowego. Trzecia grupa tematów, to kwestie odnoszące się w niskim stopniu do działalności Banku. Analiza tematów objęła również ich zasięg i charakter oddziaływania. Granice tematu wewnętrzne zostały oznaczone literą (w), a zewnętrzne (z). Charakter oddziaływania został natomiast podzielony na wpływ bezpośredni (b) i pośredni (p) - związany z relacjami biznesowymi firmy. [GRI 103-1] Raport CSR Banku Millennium za rok

112 Tematy raportowania zrównoważonego rozwoju Banku Millennium [GRI ] [GRI 103-1] Raport CSR Banku Millennium za rok

113 W proces raportowania zaangażowani byli Pracownicy i menedżerowie odpowiedzialni za poszczególne obszary raportowania. Walidacja treści raportu, w tym dobór wskaźników, konsultowane były z firmą CSRinfo. Proces definiowania treści raportu został poddany weryfikacji przez Global Reporting Initiative. [GRI ] Zmiany w stosunku do poprzedniego okresu raportowania Ostatni raport Banku Millennium został sporządzony za rok kalendarzowy 2015 w standardzie GRI G4 na poziomie aplikacji Core z zastosowaniem suplementu sektorowego dla usług finansowych. [GRI ] Niniejszy raport został przygotowany na poziomie aplikacji Core w oparciu o Standardy GRI opublikowane w 2016 roku. [GRI ] W niniejszym raporcie nie wprowadzono znaczących zmian w zasięgu i granicach raportowania w stosunku do publikacji Odpowiedzialny Biznes z roku [GRI ] KONTAKT Dziękujemy za zapoznanie się z naszym raportem. Jeśli chcieliby Państwo podzielić się z nami swoją opinią na jego temat, będziemy zobowiązani za przesłanie komentarza na adres: Anna Pulnar Specjalista ds.csr csr@bankmillennium.pl [GRI ] INDEKS TREŚCI GRI G4 [GRI ] RAPORT ZOSTAŁ PRZYGOTOWANY ZGODNIE ZE STANDARDAMI RAPORTOWANIA GRI (OPCJA CORE ) ORAZ Z WYKORZYSTAMIEM SUPLEMENTU SEKTOROWEGO DLA USŁUG FINANSOWYCH. [GRI ] Raport CSR Banku Millennium za rok

114 Standard GRI Tytuł Standardu GRI Numer wskaźnika Tytuł wskaźnika Numer strony GRI 102 Ogólne standardowe informacje Nazwa organizacji 7 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Działalność, marki, produkty i usługi 12, 28 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Lokalizacja siedziby głównej organizacji 8, 13, 28 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Lokalizacja biur organizacji 8 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Forma własności i struktura prawna 8 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Obsługiwane rynki 10 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Skala działalności 11 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Informacje o Pracownikach 65 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Łańcuch dostaw 61 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Znaczące zmiany w organizacji i jej łańcuchu dostaw 9, 62 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Zasada lub podejście dotyczące ostrożności 20, 32 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Zewnętrzne inicjatywy 18 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Członkostwo w organizacjach 11 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Oświadczenie kierownictwa najwyższego szczebla 4-6 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Opis kluczowych wpływów, ryzyk i możliwości 22 Raport CSR Banku Millennium za rok

115 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Wartości, zasady, standardy i normy zachowania 17, 18 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Mechanizmy dotyczące zasięgania porad i wyjaśniania wątpliwości na temat etyki 17, 27, 32 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Struktura zarządzania 15 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Konflikt interesów 16 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Rola najwyższego kierownictwa w ustalaniu celów, wartości i strategii 20 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Efektywność procesów zarządzania ryzykiem 20 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Przegląd tematów, środowiskowych i społecznych 20 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Lista grup interesariuszy 23 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Układy zbiorowe pracy 86 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Identyfikacja i selekcja interesariuszy 23 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Podejście do angażowania interesariuszy 25, 46, 84 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Kluczowe kwestie i problemy zgłoszone przez interesariuszy 25 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Jednostki ujęte w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych 7 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Definiowanie zawartości i granic raportu 110 Raport CSR Banku Millennium za rok

116 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Lista istotnych tematów raportowania 111 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Korekty informacji z poprzednich raportów 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Zmiany w raportowaniu 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Okres raportowania 110 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Data ostatniego raportu 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Cykl raportowania 110 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Osoba do kontaktu 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Stwierdzenie dotyczące raportowania zgodnie z zasadami GRI 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Indeks treści GRI 112 GRI 102 Ogólne standardowe informacje Zewnętrzna weryfikacja 112 GRI 103 Podejście do zarządzania Wyjaśnienia na temat tematów i granic raportowania 110, 111 GRI 103 Podejście do zarządzania Podejście do zarządzania i jego składowe 20, 27, 34, 36, 49, 54, 61, 63, 71, 79, 99 GRI 103 Podejście do zarządzania Ocena podejścia do zarządzania 20, 27, 34, 63, 79, 99 GRI 201 Wyniki ekonomiczne Bezpośrednia wartość ekonomiczna wytworzona i rozdystrybuowana 11, 14 GRI 202 Obecność na rynku Proporcje wyższej kadry zarządzającej zatrudnionej spośród lokalnej społeczności 68 GRI 203 Pośredni wpływ ekonomiczny Inwestycje w infrastrukturę i 57 Raport CSR Banku Millennium za rok

117 wspierane usługi GRI 204 Praktyki zakupowe Proporcja wydatków na lokalnych dostawców 62 GRI 205 Przeciwdziałanie korupcji Jednostki biznesowe oceniane w związku z ryzykiem korupcji 29 GRI 205 Przeciwdziałanie korupcji Komunikacja i szkolenia z procedur i polityk antykorupcyjnych 17 GRI 205 Przeciwdziałanie korupcji Potwierdzone przypadki korupcji i podjęte działania 29 GRI 301 Materiały Zużywane materiały według wagi i objętości 101 GRI 302 Energia Zużycie energii w organizacji 103, 104 GRI 302 Energia Ograniczenia zużycia energii 108 GRI 303 Woda Pobór wody według źródła 103 GRI 306 Ścieki i odpady Odpady według metody zagospodarowania 102 GRI 307 Zgodność dotycząca środowiska Niezgodności z prawem i regulacjami środowiskowymi 99 GRI 401 Zatrudnienie Nowozatrudnieni i fluktuacja 66, 68 GRI 401 Zatrudnienie Świadczenia oferowane Pracownikom 75 GRI 401 Zatrudnienie Urlop rodzicielski 74 GRI 403 Bezpieczeństwo i higiena pracy Rodzaj urazów i wskaźnik urazów, chorób zawodowych, dni straconych, nieobecnosci w pracy i liczba wypadków 80 Raport CSR Banku Millennium za rok

118 śmiertelnych związanych z pracą GRI 404 Szkolenia i edukacja Średnia liczba godzin szkoleniowych na Pracownika 83 GRI 404 Szkolenia i edukacja Programy rozwoju kompetencji zawodowych 83 GRI 404 Szkolenia i edukacja Odetek Pracowników otrzymujących regularną ocenę pracy i rozwoju kariery 80 GRI 405 Różnorodność i równość szans Różnorodność wśród zarządu i Pracowników 15, 69, 72 GRI 405 Różnorodność i równość szans Stosunek podstawowego wynagrodzenia kobiet do mężczyzn 73 GRI 406 Przeciwdziałanie dyskryminacji Przypadki dyskryminacji i podjęte akcje 72 GRI 412 Prawa człowieka-ewaluacja Pracownicy przeszkoleni z procedur lub polityk dotyczących praw człowieka 17 GRI 417 Marketing i oznakowanie produktów Wymagania dotyczące oznakowania i informacji dotyczących produktów i usług 36 GRI 417 Marketing i oznakowanie produktów Przypadki niezgodności dotyczące komunikacji marketingowej 34 GRI 418 Prywatność Klienta Uzasadnione reklamacje dotyczące naruszenia prywatności Klienta i utraty jego danych 48 GRI 419 Zgodność dotycząca kwestii społecznoekonomicznych Brak zgodności z prawem i regulacjami dotyczącymi obszaru społecznego i ekonomicznego 27 Raport CSR Banku Millennium za rok

119 UJAWNIENIA DOTYCZĄCE KONKRETNYCH STANDARDÓW ZWIĄZANE Z ASPEKTAMI SEKTOROWYMI Podejście do zarządzania (DMA) i wskaźniki Strona Pominięcia Zewnętrzna weryfikacja Opis ASPEKT SEKTOROWY: PORTFEL PRODUKTÓW G4-DMA 54 brak G4-FS1 54, 61 brak Polityki z elementami środowiskowymi i społecznymi odnoszące się do linii biznesowych. G4-FS5 62 brak Interakcje z klientami/inwestorami parterami biznesowymi dotyczące ryzyk środowiskowych I społecznych. G4-FS7 55 brak Wartość pieniężna produktów i usług zaprojektowanych w celu dostarczenia korzyści społecznych dla każdej linii biznesowej w podziale na cel. G4-FS8 55 brak Wartość pieniężna produktów i usług zaprojektowanych w celu dostarczenia korzyści środowiskowych dla każdej linii biznesowej w podziale na cel. ASPEKT SEKTOROWY: AUDYT G4-DMA 31 brak G4-FS9 31 brak Zakres i częstość audytów oceniających wdrożenie polityk środowiskowych i społecznych oraz procedury oceny ryzyka. Raport CSR Banku Millennium za rok

120 ASPEKT SEKTOROWY: SPOŁECZNOŚCI LOKALNE G4-DMA 41, 50, 51 brak G4-FS13 41, 42, 50 brak Dostęp do usług na obszarach mało zaludnionych lub nierozwiniętych ekonomicznie. G4-FS14 42, 51 brak Inicjatywy przeprowadzane w celu poprawienia dostępu do usług finansowych osobom nieuprzywilejowanym. G4-FS15 34, 36, 38, 42 brak Polityki zapewniające uczciwe projektowanie i sprzedaż produktów i usług finansowych. G4-FS16 39, 41, 89 brak Inicjatywy mające na celu edukację finansową według typu odbiorców. Wybrane nagrody i wyróżnienia Bank Millennium pozostaje w składzie RESPECT Index W 2016 roku Bank Millennium po raz dziewiąty znalazł się w składzie RESPECT Index - indeksu spółek odpowiedzialnych społecznie. RESPECT Index obejmuje polskie spółki z Głównego Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego i informacyjnego oraz relacji z inwestorami, a także z uwzględnieniem czynników ekologicznych, społecznych i pracowniczych. Trafiają do niego firmy, które przechodzą trzystopniową weryfikację prowadzoną przez Giełdę Papierów Wartościowych i Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, w zakresie wyżej wymienionych obszarów, a także audyt prowadzony przez firmę Deloitte. Raport CSR Banku Millennium za rok

121 Srebrny Listek CSR POLITYKI Po raz drugi Bank Millennium został wyróżniony Srebrnym Listkiem CSR w zestawieniu przygotowanym przez tygodnik Polityka i firmę doradczą Deloitte. Zestawienie przygotowano w oparciu o wytyczne międzynarodowej normy społecznej odpowiedzialności ISO odnoszącej się do siedmiu obszarów: ład organizacyjny, prawa człowieka, praktyki z zakresu pracy, środowisko, uczciwe praktyki operacyjne, zagadnienia konsumenckie i zaangażowanie społeczne oraz w oparciu o wybrane Cele Zrównoważonego Rozwoju ogłoszone przez ONZ. Odpowiadam Polsce Ranking Firm Odpowiedzialnych Społecznie Projekt Złote Berło, którego mecenasem był Bank Millennium został wyróżniony jako jeden z najciekawszych projektów kulturalnych, w zestawieniu Odpowiadam Polsce Ranking Firm Odpowiedzialnych Społecznie przygotowanym przez Gazetę Bankową i portal wgospodarce.pl. Wyróżnione działania CSR w raporcie FOB Sześć dobrych praktyk z obszaru CSR realizowanych przez Bank Millennium zostało opisanych w raporcie Odpowiedzialny biznes w Polsce Raport, wydawany od 14 lat przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, prezentuje inicjatywy odpowiedzialne społecznie i środowiskowo realizowane przez firmy w Polsce. Praktyki wyróżnione w raporcie to programy: Rodzice na TAK wspieranie rodziców w miejscu pracy, BAKCYL edukacja finansowa gimnazjalistów, NIKIFORY wspieranie niepełnosprawnych artystów, Come and Grow with Us rozwój kompetencji zawodowych studentów, Aukcja Dobroczynna na rzecz dzieci Pracowników Banku, wprowadzenie udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Strona Internetowa bez barier Bank Millennium zdobył wyróżnienie w konkursie Strona Internetowa bez barier za dostosowanie strony internetowej do potrzeb osób niepełnosprawnych, starszych oraz narażonych na wykluczenie cyfrowe. Udogodnienia wprowadzono w zakresie m.in. dostosowania bankomatów do potrzeb osób z dysfunkcją wzroku i ruchu, obsługi telefonicznej, sposobu podpisywania umów, zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do placówek oraz wprowadzenia standardów obsługi osób niepełnosprawnych. Raport CSR Banku Millennium za rok

122 Solidny Pracodawca Roku Bank Millennium zdobył tytuł Solidny Pracodawca Program ma na celu wyłonienie najlepszych pracodawców w Polsce, którzy realizują najciekawsze rozwiązania z zakresu Zarządzania Zasobami Ludzkimi (HR). Bank Millennium został doceniony m.in. za oferowanie swoim Pracownikom możliwości rozwoju, przestrzeganie prawa pracy, przepisów BHP czy warunków socjalnych, zaangażowanie w życie akademickie, bezpłatne szkolenia i warsztaty dla studentów oraz cykliczną realizację programów rozwojowych dla studentów i absolwentów. Przyjazny Bank Newsweeka - wyróżnienie we wszystkich kategoriach Bank Millennium został wyróżniony w najbardziej prestiżowym rankingu Przyjazny Bank Newsweeka 2016 zajmując jako jedyny bank miejsce na podium we wszystkich czterech kategoriach: bankowość hipoteczna, internetowa, tradycyjna i mobilna. Gwiazda Jakości Obsługi 2016 Bank Millennium już po raz piąty został uhonorowany tytułem Gwiazdy Jakości Obsługi. Nagroda przyznawana jest na podstawie głosów konsumentów w ramach Polskiego Programu Jakości Obsługi. Program bazuje na opiniach Klientów, którzy przez cały rok mogą publikować swoje oceny na stronie oraz za pośrednictwem aplikacji na smartfony Premia360. Złoty Bankier W tegorocznej edycji rankingu Złoty Bankier Bank Millennium zwyciężył w kategorii Bezpieczeństwo: najlepsze praktyki. Bank znalazł się też na trzecim mie jscu w kategorii Jakość obsługi. Najlepszy bank 2016 w jakości obsługi klientów Raport CSR Banku Millennium za rok