UZASADNIENIE DO PROJEKTU UCHWAŁY RADY MIASTA POZNANIA

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "UZASADNIENIE DO PROJEKTU UCHWAŁY RADY MIASTA POZNANIA"

Karol Paluch
7 lat temu
Przeglądów:

1 PU_OS_0006u_185_11_4_U UZASADNIENIE DO PROJEKTU UCHWAŁY RADY MIASTA POZNANIA w sprawie ustanowienia zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Park Cytadela na Wzgórzu Winiarskim. Uzasadnienie prawne Zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U z 2009 r. Nr 151, poz ze zm.) ustanowienie zespołu przyrodniczokrajobrazowego ( ) następuje w drodze uchwały rady gminy. Stosownie do przepisu zawartego w ustępie 2 tegoŝ artykułu uchwała rady gminy ( ) określa nazwę danego obiektu lub obszaru, jego połoŝenie, sprawującego nadzór, szczególne cele ochrony, w razie potrzeby ustalenia dotyczące jego czynnej ochrony oraz zakazy właściwe dla tego obiektu, obszaru lub jego części, wybrane spośród zakazów wymienionych w art. 45 ust. 1. Zgodnie z art. 44 ust. 3a ustawy o ochronie przyrody projekty uchwał ( ) wymagają uzgodnienia z właściwym regionalnym dyrektorem ochrony środowiska. Uzasadnienie merytoryczne Obszar proponowany do objęcia ochroną w postaci ustanowienia na nim zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Park Cytadela na Wzgórzu Winiarskim, połoŝony jest na terenie Wzgórza Winiarskiego, pomiędzy ulicami: Szelągowską, Armii Poznań i Winogrady w Poznaniu, na gruntach naleŝących do Miasta Poznania i Skarbu Państwa. Na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego znajdują się cmentarze, muzeum, fortyfikacje, baza techniczna Zakładu Lasów Poznańskich, punkty gastronomiczne, a przede wszystkim Park Cytadela, łączący poszczególne kliny zieleni i zapewniający ciągłość istniejących korytarzy ekologicznych w Poznaniu. Cytadela wraz z terenami przyległymi jest komplementarnym elementem zwartego klinowo-pierścieniowego układu zieleni w Poznaniu, stanowiącym największy obszar zwartej zieleni w centralnej części miasta, ale jest teŝ zwornikiem dla systemu klinów: północnego, południowego i północno-zachodniego. dokument poprawny pod względem językowym Arletta Gorczyńska-Kaczmarek

2 Teren zespołu spełnia istotne funkcje przyrodnicze i ekologiczne, stanowiąc waŝną ostoję dla gatunków objętych ochroną gatunkową, w tym populacji gatunków lokalnie rzadkich lub zagroŝonych na terenie miasta, regionu, a nawet kraju. Park Cytadela, na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 listopada 2008 r., uznany został pomnikiem historii o nazwie Poznań historyczny zespół miasta. Obiekt objęty jest równieŝ ochroną konserwatorską ze względów kulturowych (wpisany do rejestru zabytków miasta Poznania pod nr. A6), a takŝe jako teren cenny pod względem przyrodniczym wchodzi w skład obszaru Natura 2000 pn. Fortyfikacje w Poznaniu PLH (zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej z 10 stycznia 2011 r. w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, składających się na kontynentalny region biogeograficzny (2011/64/UE). Oprócz pospolitych gatunków roślin i zwierząt, spotkać moŝna takŝe te, które stosunkowo rzadko występują w miastach, a tym bardziej w tak bliskim sąsiedztwie centrów. DuŜa róŝnorodność występującej na terenie Cytadeli fauny i flory jest wynikiem duŝej powierzchni parku, istnienia na jego obszarze miejsc mało przekształconych przez człowieka oraz bezpośredniego sąsiedztwa rzeki Warty z pasem zadrzewień. Tak bliskie sąsiedztwo sprzyja migracji i napływowi taksonów na obszar Cytadeli z innych terenów. Cytadela stanowi doskonałe miejsce wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców, zwłaszcza z centralnych dzielnic Poznania. Na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego stwierdzono występowanie 31 gatunków porostów, 385 gatunków roślin naczyniowych (w tym 52 gatunki o statusie bardzo rzadkich w Poznaniu). W dendroflorze obszaru stwierdzono występowanie 4 gatunków objętych ochroną prawną, 7 gatunków uwzględnionych na tzw. czerwonej liście gatunków zagroŝonych i ginących w Wielkopolsce, które zostały wyszczególnione w opracowaniach pn.: Lista roślin zagroŝonych w Polsce (K. Zarzycki i inni 1992), Ginące i zagroŝone rośliny naczyniowe Pomorza Zachodniego i Wielkopolski (W. śukowski, B. Jackowiak 1995) i Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Poznaniu (B. Jackowiak 1993). Na terenie Cytadeli znajduje się równieŝ jeden pomnik przyrody, 43 zbiorowiska roślinne (w tym 5 zagroŝonych dla Wielkopolski). Bogata jest takŝe fauna tego obiektu. Stwierdzono tu występowanie 501 gatunków chrząszczy, 3 chronionych gatunków gadów, 1 chroniony gatunek z gromady płazów (wg badań przeprowadzonych przez Klub Przyrodników Koło Poznańskie w sezonach 2010 i 2011, natomiast wg opracowania pn. Walory przyrodnicze

3 Cytadeli Poznańskiej (2001 r. i 2002 r.) stwierdzono występowanie 5 gat. płazów, tj. Bufo bufo (ropucha szara), Pseudepidalea viridis, syn. Bufo viridis (ropucha zielona), Rana temporaria (Ŝaba trawna), Lissotriton vulgaris, syn. Triturus vulgaris (traszka zwyczajna), Rana arvalis (Ŝaba moczarowa), 50 gatunków ptaków lęgowych (w tym 12 gatunków chronionych) oraz 11 gatunków chronionych ssaków. W pozostałościach obiektów fortecznych zimuje 8 gatunków nietoperzy. Powołanie zespołu ma zachować wysokie walory przyrodnicze obszaru poprzez prowadzenie właściwej gospodarki. Istotne dla zachowania bogatej flory i fauny Cytadeli jest pozostawienie miejsc dzikich, gdzie nie ma Ŝadnej ingerencji człowieka w szatę roślinną, np. w niektórych rawelinach czy fosach. W celu poprawy walorów krajobrazowych Cytadeli wskazane jest tworzenie nowych nasadzeń drzew i krzewów, będących schronieniami dla fauny (doskonałe miejsce schronień i odbywania lęgów przez ptaki). Wśród gatunków roślin i zwierząt występujących na tym terenie, wymienionych w treści załącznika Nr 4 do uchwały, znajdują się gatunki objęte ochroną gatunkową ścisłą, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1419) w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z 2012 r. Nr 14, poz. 81). W otoczeniu proponowanego zespołu występują osiedla mieszkaniowe (budownictwo jednorodzinne) oraz tereny i ciągi komunikacyjne. Wartość przyrodniczą terenu podkreśla róŝnorodność biologiczna i walory siedliskowe występujące na terenie zespołu. WaŜnym argumentem przemawiającym za utworzeniem przedmiotowej formy ochrony jest aspekt społeczny, nadający całemu procesowi wyjątkowy charakter. Zadaniem parku jako przestrzeni otwartej o randze zespołu jest ograniczenie ujemnego wpływu przestrzeni wielkomiejskiej na istniejące siedliska gatunków chronionych, jak równieŝ zachowanie unikatowych krajobrazów naturalnych i kulturowych Cytadeli ze względu na jej niepowtarzalne walory widokowe i estetyczne. Za ustanowieniem ochrony prawnej na ww. terenie przemawia wzmagająca się urbanizacja, niosąca za sobą zagroŝenia o typowo antropogenicznym charakterze. Na omawianym obszarze są nimi przede wszystkim negatywne skutki oddziaływania pobliskich ruchliwych

4 ciągów komunikacyjnych, jak równieŝ obniŝenie wód gruntowych, spowodowane postępującą zabudową okolicznych terenów. Wszelkie formy inwestycji, związane z naruszaniem istniejących warunków glebowych i wodnych na terenie zespołu naruszyłyby stosunki siedliskowe wewnątrz terenu objętego ochroną, automatycznie zakłócając funkcjonowanie cennych ekosystemów na jego obrzeŝu (poprzez zmianę stosunków wodnych, emisję zanieczyszczeń, wzmoŝony ruch pojazdów, zwiększoną presję pieszych). Tereny objęte ochroną nieprzerwanie utrzymują walory przyrodnicze i kulturowe, które stanowią o atrakcyjności, wyjątkowości tego obszaru Poznania. Znajdujące się na nim siedliska, wartości faunistyczne, jak równieŝ wyjątkowo atrakcyjne walory estetyczne, w szczególności w okresie masowego kwitnienia roślin runa, bez wątpienia przemawiają za tym, by nadać temu obszarowi status zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Spośród katalogu form ochrony przyrody, których ustanowienie przewiduje ustawa o ochronie przyrody, to właśnie zespół przyrodniczo-krajobrazowy, ze względu na współistnienie wyjątkowych walorów przyrodniczych i kulturowych, jest najwłaściwszy w przedmiotowym przypadku. Ponadto zasady ochrony i szczególnych warunków zagospodarowania obszaru ww. uŝytku naleŝy uwzględnić na etapie uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, obejmującego przedmiotowy teren. W pracach przy projektowaniu zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Park Cytadela na Wzgórzu Winiarskim wykorzystano dane zebrane w wyniku badań przeprowadzonych przez Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody Salamandra, zamieszczone w opracowaniach wykonanych na zlecenie Zarządu Zieleni Miejskiej w Poznaniu pn. Walory przyrodnicze Cytadeli Poznańskiej (2001 r. i 2002 r.). Wykorzystano równieŝ materiały z opracowania wykonanego na zlecenie Wydziału Ochrony Środowiska UMP pn. Waloryzacja przyrodnicza Parku Cytadela dr. hab. Romana Gornowicza i in. (praca zbiorowa), a takŝe uwzględniono informacje zebrane podczas inwentaryzacji (wizji) w terenie dokonywanych przez pracowników Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznania. Przy wytyczaniu granic zespołu przyrodniczo-krajobrazowego w proponowanym kształcie kierowano się zasadą moŝliwie jak najmniejszego wykraczania poza grunty pozostające obecnie we władaniu Miasta Poznania, przy jednoczesnym objęciu ochroną moŝliwie jak największego terenu cennego pod względem przyrodniczym.

5 na sesji RMP referuje: Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Leszek Kurek

Podobne dokumenty

ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS

ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS Źródło informacji Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego