Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej

Transkrypt

1 Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej Cel 3 Nowe metody radiometryczne do zastosowań w ochronie radiologicznej w elektrowni jądrowej Paweł Olko Instytut Fizyki Jądrowej (IFJ PAN), Kraków

2 Potrzeby ochrony radiologicznej dla energetyki jądrowej Wysoki poziom ochrony radiologicznej, pomiaru dawek i skażeń ważnym elementem społecznej akceptacji EJ Ochrona pracowników: - dozymetria indywidualna - dozymetria środowiskowa - dozymetria wewnętrzna Ochrona ludności: Pomiary prowadzone przez stacje i zespoły niezależne od firm użytkujących EJ Van Gogh

3 Oddziaływanie promieniowania jonizującego na człowieka Promieniowanie oddziałuje na organizm człowieka po: -napromienieniu zewnętrznym, D -wchłonięciu substancji promieniotwórczych, A Dawka efektywna [Sv] = D [Sv] + k [Sv/Bq] A [Bq]

4 Metody oceny dawek Napromienienie zewnętrzne Wchłonięcie substancji promieniotwórczych Dozymetr osobisty Radiometr Dozymetr środowiskowy Obliczenia Pomiar wchłonięć

5 Polskie specjalności w dozymetrii - Komory rekombinacyjne dla pomiarów neutronowych: (NCBJ) Komora rekombinacyjna - Stacje pomiaru skażeń: (CLOR) - Detektory termoluminescencyjne: (IFJ) Stacja ASS-500..i wiele innych Detektory TL

6 Nowoczesne metody dozymetrii dla energetyki jądrowej w Polsce -Zakres pomiaru dozymetrów osobistych musi obejmować niskie i wysokie dawki. - Konieczna jest rejestracja dawek niezależnie od dostępności źródeł zasilania. -Dozymetria neutronowa najbardziej skomplikowana duże zapotrzebowanie. - Poszukiwane przenośne urządzenia do oceny wchłonięć substancji promieniotwórczych. - Wiarygodność pomiaru zależy od wiarygodności wzorcowania- konieczne międzynarodowe standardy.

7 CEL 3 : Nowe metody radiometryczne Etap 11 M. Budzanowski (IFJ PAN) Nowe dawkomierze pasywne do pomiaru dawek indywidualnych i awaryjnych Etap 12 J. Ośko (NCBJ) Pomiary skażeń wewnętrznych radionuklidami i ocena narażenia personelu EJ Etap 13 M. Gryziński (NCBJ) Rozwój metod dozymetrii promieniowania neutronowego Etap 14 K. Szewczyk (NCBJ) Opracowanie i wdrożenie systemu kontroli i zapewnienia jakości metod dozymetrii promieniowania gamma i beta Secondary Standard Dosimetry Laboratory w CLOR.

8 TL signal, arb. units Etap 11: Nowe dozymetry indywidualne Ponowny odczyt dawkomierza TL po zastosowaniu wzbudzenia UV umożliwi ponowną ocenę dawki LiF:Mg,Ti peak 4 T m =188 o C E=1.74 ev s ~ s -1 peak 5 T m =217 o C E=2.05 ev s ~ s -1 E irra C-conducting band T C E emi E E c peak 1 T m =64 o C E=0.84 ev s ~ s -1 peak 2 T m =118 o C E=1.22 ev s ~ s -1 peak 3 T m =156 o C E=1.28 ev s ~ s -1 V-valence band 6 H 8 7 E v Temperature, T [ o C] Wzbudzanie światłem UV przenosi pułapki wysokotemperaturowe do niższych poziomów co umożliwia ponowny odczyt dawki Będzie to pierwsze w świecie wykorzystanie tego zjawiska do powtórnego odczytu dawki

9 Etap 11: Nowe dozymetry indywidualne Dozymetr został pozostawiony w polu promieniowania? Static exposure Dynamic exposure 28 kev X-rays, 20 mgy, Cu filter 28 kev X-rays, 20 mgy, Pb filter 28 kev X-rays, 20 mgy, Al filter Odczyt światła TL pod kamerą CCD umożliwi obserwację cienia na dawkomierzu gdyby ekspozycja była statyczna Wprowadzimy do użytku w serwisie dozymetrycznym LADIS w IFJ PAN

10 ETAP 12 Pomiary skażeń wewnętrznych Metodyka kompleksowej oceny dawek wewnętrznych od różnych dróg narażenia Rozszerzenie akredytacji LPD NCBJ na pomiary skażeń wewnętrznych o pomiar aktywności izotopów alfapromieniotwórczych w wydalinach i szacowania dawki obciążającej Opracowanie metodyki pomiarów skażeń wewnętrznych w warunkach awaryjnych Pomiar dawek w warunkach awaryjnych

11 ETAP 12 Pomiary skażeń wewnętrznych Opracowanie metodyki wykonywania pomiarów, oceny dawek oraz procedur pomiarowych zgodnych z wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC Skażenia całego ciała Aktywność wydalin Skażenia tarczycy jodem promieniotwórczym

12 dr inż. Michał A. Gryziński Narodowe Centrum Badań Jądrowych ETAP 13 Rozwój metod dozymetrii promieniowania neutronowego BF 3 B 4 C 10 B m.gryzinski@ncbj.gov.pl Projekt strategiczny finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

13 Rozwój metod dozymetrii promieniowania neutronowego etap 13 Metoda pomiaru H*(10) za pomocą komory jonizacyjnej napełnionej BF 3 24 miesiące Produkt 1 Produkt 2 Komory zawierające bor i metody rekombinacyjne do monitorowania środowiska pracy obiektu jądrowego (pomiary porównawcze) 36 miesięcy BF 3 B 4 C 10 B m.gryzinski@ncbj.gov.pl Projekt strategiczny finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

14 ETAP 14 Wzorcowanie przyrządów Laboratorium Wzorców Wtórnych docelowo obecnie Laboratorium kalibracyjne CLOR

15 ETAP 14 Wzorcowanie przyrządów Laboratorium Wzorców Wtórnych Wzorce odniesienia - przyrządy do pomiaru promieniowania Akredytowane procedury pomiarowe Doświadczenie Laboratorium Wzorców Wtórnych - CLOR Źródła promieniowania gamma oraz beta Uczestnictwo w porównaniach na poziomie SSDL Uczestnictwo w porównaniach międzylaboratoryjnych Wdrożenie wymagań zgodnie z SSDL Network Charter Udoskonalenie posiadanych procedur 15

16 Podsumowanie Nowoczesny system ochrony radiologicznej nieodzowny dla funkcjonowania i prawidłowego społecznego odbioru EJ Program NCBiR szansą na rozwój polskich specjalności w obszarze dozymetrii Program umożliwi opracowanie i wdrożenie nowych metod pomiaru i oceny dawek, oraz wzorcowania przyrządów dozymetrycznych