Spis treści CZĘŚĆ I - UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW - ASPEKTY OGÓLNOTEORETYCZNE I GLOBALNE

Transkrypt

1 Spis treści Wprowadzenie 23 CZĘŚĆ I - UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW - ASPEKTY OGÓLNOTEORETYCZNE I GLOBALNE Elżbieta Mączyńska 1. Upadłości przedsiębiorstw w kontekście dysfunkcji gospodarki globalnej Wstęp Podstawowe założenia analityczne Podłoże i ekonomia kryzysów Nieład gospodarczy. Globalnie naruszona równowaga Regulacje ustrojowe Dysfunkcje wyceny wartości przedsiębiorstw i ich majątku - jako czynnik upadłości Podsumowanie 60 Piotr Masiukiewicz, Mateusz Nowak 2. Teoretyczne podstawy i efektywnościowe aspekty dźwigni finansowej w procesie naprawczym Wstęp Problemy teoretyczne dźwigni finansowej Rola dźwigni w budowie wartości firmy Ryzyko dźwigni Dźwignia a kryzys finansowy Międzynarodowy efekt domina a dźwignia finansowa Odzyskiwanie wierzytelności a zatory płatnicze Regulacje prawne dźwigni finansowej Modele dźwigni finansowych procesu naprawczego i ich efektywność Pomoc restrukturyzacyjna instytucji bankowych Fundusz Ministerstwa Skarbu Państwa Pomoc innych podmiotów 77

2 8 Spis treści 2.4. Przegląd metod estymacji poziomu dźwigni finansowej i monitoringu finansowego programu naprawczego Ryzyko braku efektywności dźwigni finansowej w procesie naprawczym Poziom dźwigni i efektywność pomocy Metody stress-testów w ocenie efektywności procesów naprawczych Podsumowanie 85 Marcin Wojtysiak-Kotlarski 3. Przedsiębiorstwo a ryzyko bankructwa w kontekście doświadczeń gospodarki globalnej. Propozycja konceptualizacji ujęcia teoretycznego na tle przykładów przedsiębiorstw Wstęp Bankructwo, upadłość, kryzys jako etapy w cyklu życia przedsiębiorstwa Synteza analizy przykładów przedsiębiorstw z gospodarki światowej Propozycja ramowego ujęcia konceptualnego bankructw, upadłości i sytuacji kryzysowych. Uwarunkowania egzogeniczne i endogeniczne Podsumowanie. Uwagi dotyczące dalszych badań 102 Daniel Jabłoński 4. Identyfikacja czynników niepewności w działalności przedsiębiorstwa Niepewność w działalności przedsiębiorstwa Klasyfikacja niepewności Niepewność jako szansa Zarządzanie niepewnością Czynniki niepewności w działalności przedsiębiorstw Wnioski Rekomendacje 117 Mateusz Szafrański-Sałajczyk, Ewa Wierzbicka 5. Znaczenie ubezpieczeń w zarządzaniu wierzytelnościami handlowymi przedsiębiorstw Wstęp Przyczyny powstawania zatorów płatniczych i utraty płynności Wzrost w Polsce wartości przeterminowanych należności Koniunktura w Europie a należności przeterminowane Zatory płatnicze w Polsce na tle krajów UE Należności przedsiębiorstw w Polsce na podstawie raportu Krajowego Rejestru Długów 134

3 Spis treści Zarządzanie należnościami a kredyt kupiecki Ubezpieczenie kredytu kupieckiego Znaczenie działań prewencyjnych w zarządzaniu ryzykiem należności Podsumowanie 149 CZĘŚĆ II - EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA UPADŁOŚCIOWEGO I NAPRAWCZEGO W POLSCE NA TLE INNYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ Piotr Masiukiewicz, Mateusz Nowak 6. Bariery procesów naprawczych a zmiany regulacyjne Wstęp Pojęcia restrukturyzacji i naprawy Bariery procesów naprawczych w Polsce Bariery prawne Bariery ekonomiczne Nieprecyzyjne kryteria wszczęcia sądowego postępowania naprawczego Propozycje zmian instytucjonalnych, nowych kryteriów postępowania naprawczego i dźwigni finansowej w świetle badań Procesy naprawcze w świetle badań TNS Pentor Badanie aspektów prawno-ekonomicznych procesu naprawczego - panel delficki Rekomendacje Zarys modelu wsparcia instytucjonalnego procesów naprawczych Propozycje legislacyjne Podsumowanie 179 Paulina Kupis, Katarzyna Zaniewska 7. Zbliżenie ustawodawstwa - dotychczasowe efekty i wyzwania Wstęp Statystyki dotyczące upadłości oraz efektywności postępowań upadłościowych w Polsce na tle doświadczeń unijnych System prawa upadłościowego w Unii Europejskiej Problemy wynikające z rozbieżności w prawodawstwie upadłościowym w wybranych państwach UE Celowość zbliżania ustawodawstw z zakresu prawa upadłościowego Podsumowanie 200

4 10 Spis treści Sylwia Morawska, Anna Czapracka 8. Instytucja upadłości a odpowiedzialność menedżerów - badanie polskiej praktyki sądowej na tle rozwiązań w krajach Unii Europejskiej Wstęp Generalne uwagi Kontekst ekonomiczny upadłości Mechanizmy ochrony interesów wierzycieli w prawie spółek a odpowiedzialność menedżerów Reżimy odpowiedzialności prawnej menedżerów Odpowiedzialność cywilna - ramy prawne Analiza prawno-porównawcza modelu sankcji cywilnych w ustawodawstwach europejskich Odpowiedzialność karna w ujęciu prawnoporównawczym Ramy prawne Warunki skuteczności reżimów odpowiedzialności menedżerów z tytułu wrongful trading, a dopuszczalne ryzyko Analiza skuteczności bodźców prawnych wobec przedsiębiorców w kryzysie finansowym Podsumowanie 235 Agata Adamska 9. Efektywność postępowań upadłościowych z perspektywy akcjonariuszy spółek publicznych Wstęp Typologia akcjonariuszy spółek publicznych Rola akcjonariuszy w postępowaniu upadłościowym w Polsce na tle tendencji światowych Ocena efektywności postępowań upadłościowych Procesy upadłościowe w spółkach publicznych w latach Podsumowanie 259 Leszek Dubicki 10. Nadzór korporacyjny a procedury upadłości przedsiębiorstw Wstęp Czynniki wewnętrzne Oczekiwania wobec służb księgowo-finansowych i kierunki zmian Warunki funkcjonowania służb finansowo-księgowych Kontrola wewnętrzna i a u dyl wewnętrzny w przedsiębiorstwie Władze przedsiębiorstwa Czynniki zewnętrzne Standardy rachunkowości 272

5 Spis treści Agencje ratingowe, banki inwestycyjne, doradcy i biegli rewidenci Podsumowanie 278 Robert Sasin 11. Niewypłacalność państw Unii Europejskiej na przykładzie Irlandii i Grecji - wnioski i zalecenia dla Polski Wstęp Główne przyczyny i oznaki niewypłacalności państw Problemy Irlandii i Grecji - geneza, skutki, przeciwdziałanie Irlandia - pęknięta bańka, czyli przerwany sen celtyckiego tygrysa Współczesna tragedia grecka Model MFW do wczesnego ostrzegania o kryzysie zadłużeniowym według P. Manasse'a i N. Roubiniego Odporność Polski na zagrożenie niewypłacalnością według modelu MFW Rekomendacje dla Polski na rzecz uniknięcia niewypłacalności Działania na rzecz ograniczania zagrożenia niewypłacalnością w Unii Europejskiej Podsumowanie 301 Monika Kleinrok 12. Przejęcia przedsiębiorstw zagrożonych bankructwem w Unii Europejskiej - kontekst rynkowy oraz doświadczenia polskie i zagraniczne Wstęp Klimat dla przejęć upadających przedsiębiorstw po kryzysie Specyfika przejęć przedsiębiorstw w złej kondycji finansowej Praktyki przejęć w Polsce i Europie Boryszew, przejęcie Maflow Font Salem, przejęcie Drinkin Faurecia, przejęcie Plastal Bioeton, przejęcie BDK Biodiesel Kyritz Podsumowanie 317 Aneta Ptak-Chmielewska 13. Statystyka procesów upadłościowych i naprawczych przedsiębiorstw w Polsce na tle krajów europejskich Wstęp Polska na tle Europy 320

6 12 Spis treści Skutki kryzysu w Europie Środkowo-Wschodniej Prognoza Upadłości przedsiębiorstw w Polsce Upadłości przedsiębiorstw według branż Upadłości przedsiębiorstw według form własności Upadłości przedsiębiorstw według regionów w Polsce Upadłości transgraniczne Podsumowanie 331 CZĘŚĆ III - UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW - STUDIA PRZYPADKÓW Piotr Masiukiewicz, Mateusz Nowak 14. Restrukturyzacja naprawcza firm w Unii Europejskiej z wykorzystaniem dźwigni finansowej - case study Wstęp Wykorzystanie dźwigni finansowej a potencjalne zagrożenia działalności przedsiębiorstwa w firmie Porsche Rozwój i kryzys Porsche Proces przejęcia Program naprawczy General Motors Narastanie kryzysu Koncepcje i instrumenty pomocy w realizacji programu naprawczego Pierwsze efekty programu naprawczego Podsumowanie 346 Stanisław Kasiewicz 15. Zarządzanie ryzykiem regulacyjnym w sektorze energetyki odnawialnej Wstęp Pojęcie i znaczenie ryzyka regulacyjnego w przemyśle energetycznym Ryzyko regulacyjne w sektorze OZE Ryzyko modelu biznesowego Ryzyko technologiczne Ryzyko inwestycyjne Posumowanie 365 Hanna Sokół 16. Spektakularne przypadki upadłości i naprawy case study spółki MONNARI TRADE" S.A Wstęp Geneza i przełomowe wydarzenia w historii spółki Struktura własności i władzy 372

7 Spis treści Przedmiot i skala działalności Analiza otoczenia rynkowego Analiza ekonomiczno-finansowa spółki Przyczyny upadłości Wskaźniki ostrzegające przed bankructwem Procedury upadłościowe i naprawcze. Harmonogram i wybrane zdarzenia Druga szansa - program naprawczy Wnioski i rekomendacje 403 Paweł Dec 17. Upadłości biur podróży w Polsce Wstęp Uwarunkowania prawne oferowania usług turystycznych w Polsce Statystyka podmiotów turystycznych w Polsce Ocena kondycji rynku biur podróży w Polsce Analiza przypadków upadłości biur podróży w Polsce Upadłość Biura Podróży Kopernik sp. z o.o Upadłość Selectours & Telemac Upadłość Orbis Travel Podsumowanie i wnioski 425 WNIOSKI I REKOMENDACJE Elżbieta Mączyńska 18. Wnioski i rekomendacje 431 ANEKS Paweł Dec 19. Statystyka upadłości w Polsce i na świecie w latach Wstęp Statystyka upadłości w Polsce w latach Statystyka upadłości na świecie Europejska statystyka upadłości Dane Eurostatu Dane Euler Hermes Dane firmy Creditreform Statystyka upadłości w Stanach Zjednoczonych Globalny wskaźnik upadłości Upadłość w raportach Doing Business 470

8 19.4. Podsumowanie 471 Bibliografia 473 Spis tabel i rysunków 495 Wykaz publikacji wyników badań prowadzonych przez zespół Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH na temat bankructw i upadłości przedsiębiorstw 503