PORADNIK WOLONTARIUSZA

Transkrypt

1 PORADNIK WOLONTARIUSZA Emilia Gromadowska Wydanie Poradnika zostało sfinansowane ze środków przekazanych przez General Motors Volunteer Plus Fund.

2 Opracowanie poradnika: Emilia Gromadowska Opracowanie graficzne: Dariusz Balcer Wydanie I Warszawa 2007 Źródła: Poradnik Wolontariusza Fundacji Wspólna Droga, Wydanie II poprawione 2005 Serwis internetowy Serwis internetowy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Materiały United Way of America i United Way International Fundacja Wspólna Droga - United Way Polska Organizacja Pożytku Publicznego KRS ul. Koszykowa 14/1, Warszawa tel , fax biuro@wspolnadroga.pl ISBN

3 SPIS TREŚCI 1. RUCH UNITED WAY A WOLONTARIAT WITAMY NA WSPÓLNEJ DRODZE! WOLONTARIAT W UNITED WAY STANDARDY WOLONTARIATU W UNITED WAY OBOWIĄZUJĄCE NA CAŁYM ŚWIECIE 7 2. WOLONTARIAT W POLSCE KTO MOŻE ZOSTAĆ WOLONTARIUSZEM? GDZIE MOŻNA BYĆ WOLONTARIUSZEM? PRAWA, OBOWIĄZKI, ZASADY PRACY WOLONTARIUSZA JAK ZAMIEŚCIĆ INFORMACJE O SWOIM WOLONTARIACIE W ŻYCIORYSIE (CV) WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI CO MOŻESZ ZYSKAĆ BĘDĄC WOLONTARIUSZEM? JAK ZOSTAĆ WOLONTARIUSZEM WSPÓLNEJ DROGI? WOLONTARIAT DLA KAŻDEGO POKOLENIA WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY (DLA NIEPEŁNOLETNICH) WOLONTARIAT STUDENCKI WOLONTARIAT PRACOWNICZY WOLONTARIAT SENIORÓW JAK ZREALIZOWAĆ PROJEKT WOLONTARYSTYCZNY KODEKS ETYCZNY WOLONTARIUSZA WSPÓLNEJ DROGI INFORMACJE DODATKOWE SŁOWNICZEK PRZYDATNE STRONY INTERNETOWE ZAŁĄCZNIKI 31 I. KARTA WOLONTARIUSZA 32 II. POROZUMIENIE DOTYCZĄCE PRACY WOLONTARYSTYCZNEJ 33 3

4 1. RUCH UNITED WAY A WOLONTARIAT 1.1. WITAMY NA WSPÓLNEJ DRODZE! Fundacja Wspólna Droga jest organizacją pożytku publicznego i niezależnym członkiem United Way International. Organizacja United Way International została powołana do istnienia 30 lat temu, aby realizować poza granicami Stanów Zjednoczonych misję organizacji United Way, jednej z najstarszych na świecie międzynarodowych organizacji charytatywnych. Wspólna Droga działa w Polsce od 12 lat. Naszą misją jest inicjowanie i współtworzenie w Polsce ruchu partnerskiej współpracy ludzi wszystkich środowisk społecznych na rzecz osób w trudnej sytuacji. Specjalizujemy się we wdrażaniu w firmach programów społecznego zaangażowania oraz w koordynacji działań dobroczynnych. Fot. Scott Liddell W partnerstwie z 60 firmami i ich pracownikami wspieramy finansowo i rzeczowo 113 organizacji społecznych z całego kraju, które działają na rzecz osób niepełnosprawnych, ciężko i nieuleczalnie chorych i najuboższych. Fundacja tym samym realizuje programy: pokonywanie niepełnosprawności, pomoc w kryzysie, kromka chleba, towarzyszenie w chorobie, godna starość. Od początku swego istnienia w Polsce Wspólna Droga przekazała na cele dobroczynne ponad 9 milionów złotych. Każdego roku z pomocy United Way Polska korzysta od 6 do 9 tysięcy osób. 4

5 RUCH UNITED WAY A WOLONTARIAT Inwestujemy w rozwój społeczności lokalnych i przywracamy do życia w społeczeństwie tych, którzy bez naszego wsparcia nie mogliby aktywnie w nim uczestniczyć. Mamy doskonałe rozeznanie w potrzebach społeczności lokalnych i prowadzimy bieżącą kontrolę prawidłowości wydatkowania dotacji. Dzięki temu nasi darczyńcy mają pewność, że pomoc jest kierowana do najbardziej potrzebujących, a środki są efektywnie wykorzystywane. Nasze programy to m.in.: Kampanie społeczne i koalicje biznesu, organizacji pozarządowych i samorządu na rzecz rozwiązywania konkretnych problemów społecznych. Składka pracownicza pracownicy mają możliwość dobrowolnych odpisów od pensji i pomocy podopiecznym sprawdzonych organizacji społecznych z całej Polski; pomagamy w organizacji wydarzeń dobroczynnych, które integrują i motywują pracowników. Dary rzeczowe firmy przekazują dary do magazynu Wspólnej Drogi, skąd trafiają one do najbardziej potrzebujących. Zaangażowane firmy otrzymują raporty wraz z podziękowaniami. Dary usług świadczenie bezpłatnych usług na rzecz biura Wspólnej Drogi lub wybranych organizacji społecznych. Marketing zaangażowany społecznie pomagamy w budowaniu wizerunku firm poprzez wspólną sprzedaż produktów na cele charytatywne, co pozytywnie wpływa na kontakty z otoczeniem i przekłada się na zysk firmy. Profesjonalny wolontariat pracownicy mogą bezpośrednio pomagać potrzebującym działając, indywidualnie lub grupowo, w sprawdzonych organizacjach społecznych lub w biurze Fundacji. Poradnia Wspólnej Drogi odpowiadamy na listy od potrzebujących kierowane do firm i Fundacji. W 2006 roku zainicjowana została kampania społeczna Dzieci na ulicy pokażmy im świat, która w rok później przekształciła się w program Partnerstwo dla dzieci. Udział w nim zadeklarowali: Samorząd Dzielnicy Praga Północ, Polska Liga Koszykówki, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie oraz wiele firm. Mobilna szkoła projekt dla dzieci z warszawskiej Pragi 5

6 PORADNIK WOLONTARIUSZA Dzięki pozyskanym środkom Fundacja rozpoczęła unikatowe w skali kraju warsztaty dla 30 streetworkerów, czyli pedagogów ulicy, którzy będą pracowali bezpośrednio z dziećmi na ulicach i podwórkach. Odbyło się spotkanie praskich dzieci z podróżnikiem i Honorowym Ambasadorem Wspólnej Drogi panem Markiem Kamińskim. Grupy dzieci odwiedziły Kraków, teatr w Węgajtach koło Olsztyna, rozpoczął się kurs tańca flamenco dla dziewcząt. Kolejnym etapem realizacji partnerstwa będzie finansowanie projektów edukacyjnych i wychowawczych dla dzieci w całym kraju oraz kursów rozwijających zdolności młodych ludzi. Dotychczas do Partnerstwa dla dzieci tworzonego przez Fundację Wspólna Droga United Way przyłączyły się firmy: American Express, Fundacja Fortis (należąca do Fortis Bank), Hotel Marriott, Johnson&Johnson, Procter&Gamble. Najnowszym projektem łączącym instytucje publiczne, NGO s oraz media i świat nauki jest Partnerstwo dla osób głuchoniewidomych. Organizujemy spotkania z prasą, akcje dobroczynne i coroczną galę, na której wręczamy wyróżnienia dla najhojniejszych darczyńców. Stwarzamy partnerom możliwość wymiany doświadczeń i nawiązywania kontaktów na płaszczyźnie innej niż biznesowa, m.in. poprzez organizację Kręgu Prezesów czy zaproszenie do udziału w pracach Rady Fundacji. Informacje o rezultatach pomocy potrzebującym oraz partnerach biznesowych i społecznych zamieszczamy na naszej stronie internetowej przesyłamy do pracowników firm partnerskich i mediów. Nasze firmy partnerskie cieszą się opinią społecznie odpowiedzialnych, a ich pracownicy są zintegrowani wokół ważnego dla nich celu stwarzania życiowych szans dla dzieci, młodzieży, osób chorych, niepełnosprawnych, ubogich i osamotnionych. Podstawowe fakty o ruchu United Way w Stanach Zjednoczonych Powstanie ruchu United Way w Stanach Zjednoczonych datuje się na 1887 rok, kiedy to w Colorado grupa lokalnych biznesmenów i działaczy społecznych postanowiła podjąć wspólne działania na rzecz poszkodowanych w czasie tzw. gorączki złota. W początkach XX wieku lokalne organizacje United Way powołały organizację o zasięgu krajowym, później nazwaną United Way of America. Jej celem była koordynacja działań lokalnych oddziałów, zapewnienie im doradztwa i szkoleń. Obecnie w Stanach Zjednoczonych działa ponad 1300 lokalnych oddziałów United Way. Każdy lokalny oddział jest niezależny, odrębnie zarejestrowany i kierowany przez wolontariuszy, zasiadających w radach nadzorczych organizacji. Wolontariusze i pracownicy United Way pozyskali w 2006 roku 4,8 miliarda dolarów na wsparcie dla blisko organizacji społecznych. Każda instytucja otrzymująca fundusze w formie dotacji jest organizacją typu non-profit, nie płacącą podatków i kierowaną przez wolontariuszy. Organizacje otrzymujące wsparcie publikują coroczne sprawozdania finansowe, świadczą swoje usługi po ograniczonych kosztach i stawiają sobie za cel szerzenie tolerancji. Każdego roku ponad wolontariuszy pomaga w lokalnych oddziałach United Way. Łącznie około 52 milionów mieszkańców Stanów Zjednoczonych wspiera United Way. 6

7 RUCH UNITED WAY A WOLONTARIAT 1.2. WOLONTARIAT W UNITED WAY Niezwykle ważne dla skuteczności działania organizacji United Way jest tworzenie takich warunków, w których ludzie są zmotywowani do pracy charytatywnej bez oczekiwania zadośćuczynienia. Wolontariat jest podstawą właściwie działającej społeczności wspiera postawę odpowiedzialności, uczestniczenia i interakcji. Wzmacnia społeczność przez zwiększanie jej możliwości rozpoznawania i zaspokajania ludzkich potrzeb. Dzięki niemu ludzie czują, że społeczność, jej aktywa i potrzeby stanowią ich własność. Co więcej, wolontariat pomaga w tworzeniu relacji zarówno na poziomie instytucjonalnym, jak i prywatnym relacje te stanowią ważną część każdej społeczności. Wolontariusze są największym zasobem United Way. Pomagają wprowadzać zmiany w społecznościach i poprawiać warunki bytowania oraz sprawiają, iż społeczności postrzegają United Way jako organizację odpowiedzialną, zdolną do zaspokajania ich potrzeb. Ochotnicy kierują organizacją tworzą strategie działania, pełniąc różne funkcje w Radach, Zarządach, Komisjach. Co więcej, wolontariusze wykonują wiele prac w organizacji pomagają w ocenie potrzeb społecznych, zajmują się doradztwem, opiniowaniem, świadczą pomoc administracyjną i techniczną, mobilizują zasoby, budują relacje. Wolontariusze świadczą też bezpośrednią pomoc w organizacjach, które otrzymują wsparcie finansowe od United Way. Na jednego pracownika United Way przypada ok. 10 wolontariuszy. Jednym z najważniejszych aspektów ruchu United Way jest zachęcanie do działalności charytatywnej. Jest to korzystne zarówno dla samej organizacji, jak i dla społeczności. Jako lider społeczności, organizacja pełni ważną rolę w sektorze charytatywnym przy wspieraniu i rozwijaniu tego typu działalności. United Way stanowi przykład, w jaki sposób należy traktować ochotników i w jaki sposób należy ich wspierać, aby ich praca przynosiła rezultaty STANDARDY WOLONTARIATU W UNITED WAY OBOWIĄZUJĄCE NA CAŁYM ŚWIECIE Promowanie działalności charytatywnej United Way wie, że wolontariusze są ogromnym wsparciem dla całej społeczności, nie tylko dla organizacji. Dlatego promuje ideę działalności charytatywnej jako oddziałującej korzystnie na społeczność. Klimat, który powstaje dzięki pracy wolontariuszy, sprzyja organizacji United Way i jej partnerom. Co więcej, wolontariusze mają być obecni w każdym obszarze pracy United Way i zapoznawać się z najważniejszymi potrzebami, których zaspokajaniem zajmuje się organizacja. Wzajemne korzyści Wolontariat jest korzystny dla organizacji społecznych, gdyż w ten sposób mogą one działać w większym zakresie. Korzyści powinny odnosić obie strony: 7

8 PORADNIK WOLONTARIUSZA zarówno organizacja jak i wolontariusz. W tym celu należy pomóc ochotnikom w rozwijaniu zdolności, relacji, zdobywaniu doświadczenia i czerpaniu satysfakcji z wykonywania zadań. Brak przymusu Wolontariusze zgłaszają się do zadań zupełnie dobrowolnie i bez jakiegokolwiek przymusu. Już samo słowo wolontariusz oznacza, że wykonują swoje obowiązki dobrowolnie. Dodatkowo, wolontariusze nie powinni otrzymywać finansowego wynagrodzenia, pośrednio lub bezpośrednio, za swoją pracę. Bezpieczeństwo, uprzejmość, szacunek i wsparcie Zajęcia wykonywane przez wolontariuszy odbywają się w możliwie bezpiecznych warunkach, w atmosferze powszechnego szacunku dla wolontariusza jako osoby, dla czasu, który poświęca, dla jego pochodzenia społecznego oraz dla danej społeczności. Co więcej, zadania są przydzielane w taki sposób, aby upewnić się, że wolontariusze będą właściwie traktowani, otrzymają trening i nadzór oraz zostanie doceniony ich talent i poświęcony czas. Dokładna prezentacja Zadania, które wolontariusze mają wykonywać są im prezentowane w czasie procesu rekrutacyjnego. Informacje na temat zadań oraz potrzeby, na jakie napotkają ochotnicy, są wiarygodne i zrozumiałe. Globalność i różnorodność We właściwie działającej organizacji i społeczności powinni pracować wolontariusze zróżnicowani pod względem płci, wieku, pochodzący z różnych grup etnicznych, o różnych zdolnościach i umiejętnościach. Selekcja oraz rekrutacja wolontariuszy powinna odbywać się w różnych środowiskach. Wzajemne zobowiązanie Wolontariusze oraz organizacje, dla których pracują powinny być sobie wzajemnie oddane. Wolontariusze powinni doceniać swój udział w projekcie, natomiast organizacja powinna doceniać zaangażowanie ochotników poprzez zapewnianie im możliwości zdobycia właściwego i satysfakcjonującego doświadczenia. 8

9 2. WOLONTARIAT W POLSCE 2.1. KTO MOŻE ZOSTAĆ WOLONTARIUSZEM? Wolontariuszem jest każdy, kto dobrowolnie i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy, na zasadach określonych w ustawie: o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie uchwalonej w 2003 roku 1. W tym także: osoby bezrobotne a wykonywanie przez nie świadczeń nie powoduje utraty statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku, cudzoziemcy świadczenie wolontariuszy nie jest traktowane jako świadczenie pracy lub usług, więc cudzoziemcy legalnie przebywający w Polsce nie muszą uzyskiwać pozwolenia na pracę, aby zostać wolontariuszami, małoletni czyli osoby poniżej 18 roku życia, mogą być wolontariuszami, ale muszą na to wyrazić zgodę ich rodzice lub opiekunowie. Uwaga! Instytucje angażujące niepełnoletnich wolontariuszy mogą żądać od nich pisemnej zgody rodziców lub opiekunów. Należy pamiętać, że wolontariusz ma inny status niż pracownik, dlatego świadczenie wolontariusza nie będzie wpływało na przyszłe uprawnienia pracownicze, np. na długość przysługującego urlopu wypoczynkowego. Bardzo ważnie jest dostosowanie wiedzy, umiejętności oraz możliwości fizycznych i społecznych wolontariusza do potrzeb pracy, którą będzie wykonywał. Dzięki działalności wolontariuszy wiele osób uzyskało pomoc, której nigdy nie mogliby kupić za żadna cenę przyjaźń, miłość i ulgę w cierpieniu. Wiele instytucji i organizacji dzięki wolontariatowi rozwija się i wzbogaca zakres oferowanych przez siebie usług GDZIE MOŻNA BYĆ WOLONTARIUSZEM? Wolontariuszem możesz być w wielu instytucjach i organizacjach, które ustawa o pożytku publicznym i wolontariacie nazywa korzystającymi. Wśród nich są: 1 Dz. U. Nr 96, poz

10 PORADNIK WOLONTARIUSZA 1. organizacje pozarządowe przede wszystkim stowarzyszenia i fundacje, 2. stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego np. związki gmin lub powiatów, 3. osoby prawne i jednostki organizacyjne kościoła katolickiego i innych kościołów lub związków wyznaniowych np. parafie, zakony, ale też bractwa prawosławne, gminy żydowskie lub muzułmańskie w zakresie ich działalności statutowej, ale z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej! a ponadto, 4. organy administracji publicznej centralnej i samorządowej, 5. jednostki organizacyjne podległe organom administracji publicznej lub nadzorowane przez te organy m.in.: szkoły i inne placówki oświatowe, instytucje kultury: teatry, filharmonie, biblioteki muzea, galerie sztuki, ogniska artystyczne, domy kultury, jednostki organizacyjne pomocy społecznej: ośrodki pomocy społecznej, domy opieki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki interwencji kryzysowej, placówki opiekuńczo-wychowawcze oraz zakłady opieki zdrowotnej, ale również z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej! 2.3. PRAWA, OBOWIĄZKI, ZASADY PRACY WOLONTARIUSZA Ważne jest, aby wolontariusz znał swoje prawa i obowiązki, a także zasady i formy pracy, których powinien przestrzegać. Najważniejszym i najobszerniejszym dokumentem prawnym regulującym sytuację wolontariatu w Polsce jest. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie [Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.]) przyjęta przez Sejm RP 24 kwietnia 2003 roku. Trzeci rozdział Ustawy w całości jest poświęcony regulacjom dotyczącym wolontariatu: znalazły się tam m.in. przepisy określające prawa i obowiązki wolontariuszy oraz organizacji i instytucji mogących korzystać z ich świadczeń. Z tekstem ustawy można zapoznać się miedzy innymi w Internecie: lub Ustawa o Pożytku Publicznym i Wolontariacie jasno określa, że wolontariusze nie mogą świadczyć pomocy na rzecz firm oraz osób indywidualnych. Aby wolontariusz mógł korzystać z praw wynikających z ustawy i jednocześnie pomagać osobom indywidualnym, powinien to czynić za pośrednictwem organizacji lub instytucji działających na rzecz osób indywidualnych, z którymi podpisze porozumienie. POROZUMIENIE Jeśli zdecydujesz się na pracę wolontariusza we Wspólnej Drodze, to zostanie pomiędzy Tobą a Fundacją zawarta umowa cywilnoprawna, zwana w ustawie porozumieniem. W porozumieniu będzie określony zakres, sposób, miejsce i czas wykonywania 10

11 WOLONTARIAT W POLSCE świadczeń. Ustalisz z Fundacją warunki, na jakich będziesz wykonywał świadczenie. Jeżeli porozumienie między stronami będzie zawierane na okres do 30 dni, może być zawarte w formie ustnej lub pisemnej. Jeżeli jednak zawierasz z Fundacją umowę na okres dłuższy niż 30 dni lub na czas nieokreślony, porozumienie powinno być sporządzone na piśmie. W każdej chwili możesz jednak żądać, aby treść ustnej umowy została przez Fundację potwierdzona na piśmie. Porozumienie powinno także zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania oznacza to, że wolontariusz lub korzystający mogą rozwiązać umowę za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia, na warunkach określonych w umowie. Jeżeli jednak przyczyny rozwiązania umowy nie zostały określone w porozumieniu, obie strony będą mogły dochodzić odszkodowania, gdyby jedna z nich poniosła szkodę wskutek wcześniejszego rozwiązania umowy Przykład porozumienia z wolontariuszem Wspólnej Drogi znajduje się w załączniku do niniejszego poradnika. ZAŚWIADCZENIE Wg ustawy na żądanie wolontariusza Fundacja musi wydać pisemne zaświadczenie o wykonaniu przez niego świadczeń, w tym o zakresie wykonywanych prac. W praktyce Fundacja wystawia zaświadczenie każdemu wolontariuszowi, który zakończył pracę jest to także forma podziękowania za jego pracę. OPINIA Na prośbę wolontariusza może zostać wydana przez Fundację pisemna opinia o wykonaniu świadczeń. PRAWA WOLONTARIUSZA Jako wolontariuszowi przysługują ci następujące uprawnienia: masz prawo być poinformowany przez Fundację o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa, związanym z wykonywanymi przez ciebie świadczeniami, masz prawo wykonywać świadczenia w higienicznych i bezpiecznych warunkach, a gdy okaże się to niezbędne, powinieneś być wyposażony w odpowiednie środki ochrony osobistej, możesz także, za zgodą Fundacji i na jej koszt, skorzystać również ze szkoleń w zakresie wykonywanych przez siebie świadczeń, możesz powierzyć wykonanie swojego świadczenia innej osobie, która posiada niezbędne kwalifikacje do jego wykonania, ale dobrze jest wcześniej poinformować o tym fakcie swojego opiekuna z ramienia Fundacji 11

12 PORADNIK WOLONTARIUSZA w razie podróży służbowej, masz prawo do diety oraz zwrotów kosztów podróży, Uwaga! Możesz zwolnić Fundację z tych obowiązków w całości lub w części, ale wyłącznie w formie pisemnej pod rygorem nieważności, masz również prawo być poinformowany przez Fundację o wszystkich przysługujących ci prawach i ciążących na Tobie obowiązkach, masz prawo do tego, aby Fundacja pokryła za ciebie wszystkie inne koszty poniesione w trakcie wykonywania przez ciebie świadczeń. Ostateczna decyzja w tej sprawie należy jednak do Fundacji, gdyż lepiej uprzedzić opiekuna o planowanych kosztach danego przedsięwzięcia, Fundacja jest zobowiązana zapewnić ci również ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, a gdy nie jesteś objęty ubezpieczeniem zdrowotnym, możesz także uzgodnić z Fundacją, aby zapewniono ci ubezpieczenie zdrowotne. OBOWIĄZKI WOLONTARIUSZA Twoje obowiązki wolontariusza wynikają zarówno z ustawy jak również z cywilnoprawnego charakteru umowy. Oto najważniejsze z nich: jako wolontariusz powinieneś posiadać kwalifikacje niezbędne do wykonywanych przez ciebie świadczeń, ale tylko wtedy gdy obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełnienia określonych wymagań wynika z odrębnych przepisów, jeżeli nie skończyłeś 18 lat, powinieneś przedstawić Fundacji pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na to, że będziesz wolontariuszem, masz obowiązek wykonywania zadań z należytą starannością, gdy wskutek twojego działania Fundacja poniesie szkodę, będziesz musiał ponieść odpowiedzialność materialną za wyrządzone szkody. Dlatego też warto, abyś posiadał ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest specyficznym rodzajem ubezpieczenia. Przypomina ono obowiązkowe ubezpieczenie OC dla kierowców. Jego istotą jest możliwość ubezpieczenia się na wypadek, gdyby wskutek naszych działań, niedopełnienia obowiązków lub niestarannego wykonywania świadczeń, korzystający lub inna osoba poniosły szkodę materialną. W takiej sytuacji pieniądze pochodzące z ubezpieczenia będą w stanie pokryć koszty odszkodowania, które może przekraczać nasze możliwości finansowe. UBEZPIECZENIE WOLONTARIUSZA Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków Będąc wolontariuszem, masz prawo być ubezpieczonym od wypadków, jakie mogą ci się przytrafić w trakcie wykonywania świadczeń. W zależności od czasu trwania porozumienia możliwe są dwie sytuacje: Sytuacja 1. Gdy wykonujesz swoje świadczenia jako wolontariusz przez okres nie dłuższy niż 30 dni, a także wtedy gdy porozumienie zostało zawarte na czas nieokreślony, Fundacja ma obowiązek ubezpieczenia wolontariusza od następstw nieszczęśliwych wypadków. 12

13 WOLONTARIAT W POLSCE Fundacja musi zatem podpisać umowę z towarzystwem ubezpieczeniowym. W przypadku gdy podpisałeś z korzystającym umowę na czas nieokreślony, będzie on musiał ubezpieczyć cię od następstw nieszczęśliwych wypadków na okres pierwszych 30 dni wykonywania świadczeń. Sytuacja 2. Jeśli podpiszesz z Fundacją porozumienie na okres dłuższy niż 30 dni, Fundacja nie musi ubezpieczać cię od następstw nieszczęśliwych wypadków, ponieważ ustawowo przysługuje ci ubezpieczenie na mocy ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. z 2002 r. Nr 199, poz. 1674). Na tej podstawie wolontariusze mają takie same prawa, jak pracownicy korzystający z przepisów ustawy wypadkowej. W takiej, sytuacji jesteś objęty ubezpieczeniem już od pierwszego dnia obowiązywania porozumienia. Organizacja współpracująca z wolontariuszem nie ponosi żadnych kosztów, ten obowiązek przyjmuje na siebie państwo. W razie wypadku należy ten fakt zgłosić do lokalnego oddziału ZUS-u, uruchamiając obowiązującą procedurę. Zgłoszenie wypadku odbywa się poprzez wypełnienie karty wypadkowej i załączenie porozumienia z wolontariuszem oraz przesłanie tych dokumentów do ZUS-u. Nie jest potrzebne wcześniejsze zgłoszenie faktu zawarcia porozumienia do ZUS-u. Ubezpieczenie zdrowotne Jeżeli jesteś wolontariuszem i nie jesteś objęty żadnym ubezpieczeniem zdrowotnym, Fundacja, w której wykonujesz świadczenia, może zgłosić cię do ubezpieczenia zdrowotnego. Każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie. Fundacja w takiej sytuacji: zgłosi Cię do ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia, podpisze umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, opłaci za ciebie składkę zdrowotną. Składki zdrowotne, których wysokość obliczana jest od podstawy wymiaru odpowiadającemu najniższemu wynagrodzeniu, odprowadzane są przez Fundację do NFZ, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. UWAGA! NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE WOLONTARIUSZ ZOSTAJE OBJĘTY UBEZPIECZENIEM ZDROWOTNYM OD DNIA OKREŚLONEGO W UMOWIE ZAWARTEJ PRZEZ KORZY- STAJĄCEGO Z NARODOWYM FUNDUSZEM ZDROWIA JAK ZAMIEŚCIĆ INFORMACJE O SWOIM WOLONTARIACIE W ŻYCIORYSIE (CV) Wolontariat jest pomocny w rozwoju kariery zawodowej. Celem wysyłania życiorysu do potencjalnego pracodawcy jest przedstawienie mu informacji o dotychczasowej karierze. Warto w życiorysie zamieścić informacje, które przykują uwagę pracodawcy i sprawią, 13

14 PORADNIK WOLONTARIUSZA że kandydat będzie się wyróżniał na tle innych. Dlatego zamieszczenie informacji o swoim wolontarystycznym zaangażowaniu jest niezwykle ważne. Zupełnym nieporozumieniem jest zamieszczanie informacji o fakcie bycia wolontariuszem na końcu życiorysu, pomiędzy zainteresowaniami i innymi uwagami. Najważniejsze jest, aby tę informację tak wyeksponować, aby pomogła Ci osiągnąć cel otrzymanie zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną, zwłaszcza jeśli doświadczenia zdobyte w wolontariacie były bezpośrednio związane z oczekiwaniami pracodawcy wobec kandydatów na dane stanowisko. Zdarza się, że doświadczenia w wolontariacie swoją wartością przewyższają te z pracy zawodowej. Jedną z możliwości jest dodanie do życiorysu sekcji Praca wolontarystyczna i w tym miejscu opisanie swojego doświadczenia. Jednak najbardziej zalecanym rozwiązaniem jest zintegrowanie tej treści z punktem w życiorysie opisującym dotychczasowe doświadczenie zawodowe. Nie warto wtedy używać określenia wolontariusz jako nazwy stanowiska. Lepiej użyć nazwy określającej czynności które wykonywałeś jako wolontariusz, ale wykorzystując język biznesu, np. jeśli koordynowałeś projekt, to napisz Koordynator projektu, jeżeli prowadziłeś szkolenia to napisz Trener itp. Pracodawca przeglądając oferty kandydatów zawsze poszukuje słów kluczowych, a profesjonalne określenie stanowiska jest właśnie takim kluczem. Następnie wyczerpująco opisz swoje osiągnięcia w pracy wolontarystycznej, np. jeśli pozyskałeś dużą sumę na cel charytatywny napisz konkretnie jaką kwotę; np. opracowałeś budżet projektu i wykonałeś go w terminach również warto taką informację zamieścić; jeśli nadzorowałeś pracę innych może to być ważna informacja dla przyszłego pracodawcy, że potrafisz być liderem zespołu. Możesz w cv zamieścić informację, że te zadania były wykonane społecznie, jednak nie jest to konieczne. Jeśli czułbyś się niezręcznie stawiając na równi osiągnięcia w pracy wolontarystycznej z tymi, za które otrzymywałeś wynagrodzenie pracując na pełen etat, to możesz utożsamić pracę wolontarystyczną z pracą na część etatu. 14

15 3. WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI Studenci różnych wydziałów, pracownicy firm z którymi współpracuje Fundacja, mamy wychowujące małe dzieci, absolwenci, którzy nie znaleźli jeszcze pracy wszystkie te osoby połączyła chęć niesienia pomocy potrzebującym. Są wolontariuszami Wspólnej Drogi. Wykonują prace biurowe, tłumaczenia, tworzą bazy danych, opiekują się siecią komputerową, piszą materiały do biuletynu. Niektórzy zajmują się osobnymi projektami np. pozyskiwaniem darów rzeczowych, inni pracują w organizacjach partnerskich. Wolontariuszami są też koordynatorzy w firmach łącznicy między pracownikami a biurem Wspólnej Drogi, a także członkowie Rady Fundacji, Zarządu i Komisji Dystrybucyjnej. Jak trafili do Wspólnej Drogi? Z potrzeby serca albo przez przypadek. Lista wolontariuszy obejmuje kilkaset nazwisk. Niektórzy pojawili się tylko raz, przed wielu laty pomogli przy organizacji koncertu, coś przetłumaczyli, pomogli przy rozdziale darów wkład każdego był bardzo cenny. Wielu współpracuje ze Wspólną Drogą od ponad 10 lat. Ciekawość i doświadczenie zdobyte w pracach Komisji Dystrybucyjnej, rozdzielającej pozyskane przez Wspólną Drogę środki, skłoniły doktora Leszka Huziora do udziału w charakterze wolontariusza w misji specjalnej Pomoc dla Kosowa....Gdy nadeszła pora osobistego zapoznania się z rezultatami pomocy i w tym celu konieczność złożenia wizyty w Kosowie, nie chciałem myśleć kategoriami obawy o moje bezpieczeństwo. Przeważyła ciekawość. Chciałem poznać tych ludzi znanych mi tylko z papierów, które wcześniej rozpatrywaliśmy. Chciałem poznać organizację kobiet z Kaczanika, których marzeniem jest budowa stadionu sportowego i zachęcenie młodych ludzi do porzucenia ulic i wyładowania swojej energii na boisku, lekarza pragnącego wprowadzić programy medyczne. Chciałem to zobaczyć na własne oczy... mówi dr Huzior. Misja Pomoc dla Kosowa dostarczyła wszystkim uczestnikom silnych wrażeń. Ciepłe i wzruszające były spotkania ze wspaniałymi ludźmi budującymi życie swoich społeczności w ciężkich warunkach, trudne i poruszające było zetknięcie z wojenną rzeczywistością. Na co dzień wolontariusze wspierają Wspólną Drogę i organizacje partnerskie przez udział w zadaniach poszczególnych działów biura organizacji. 15

16 PORADNIK WOLONTARIUSZA Mikołajki w Mazowieckim Stowarzyszeniu na Rzecz Dzieci i Młodzieży z Porażeniem Mózgowym W organizacjach, które otrzymują dotacje ze Wspólnej Drogi, wolontariusze biorą udział w zajęciach z niepełnosprawnymi dziećmi, a studenci psychologii pomagają w prowadzeniu szkoleń dla osób poszukujących pracy. Co roku darczyńcy z firm partnerskich uczestniczą wolontarystycznie w pracach wspomnianej wyżej Komisji Dystrybucyjnej, przydzielającej dotacje organizacjom społecznym na konkretne działania pomocowe. Wspólna Droga prowadzi doroczną akcję zbiórki prezentów bożonarodzeniowych, realizowaną przez wolontariuszy. Pani Magdalena była koordynatorką takiej akcji. W czasie urlopu wychowawczego Pani Magdalena nie chciała całkowicie zrezygnować z aktywności i kontaktów z ludźmi, pomyślała więc o pracy społecznej. Szukając odpowiedniego dla siebie rozwiązania przeglądała zasoby Internetu i poprzez wyszukiwarkę dotarła do strony Wspólnej Drogi....Zadzwoniłam, umówiłam się na spotkanie, wypełniłam formularz zgłoszeniowy i czekałam na propozycję. Na początku zajmowałam się sprawami typowo biurowymi, aż do 11 września 2001 roku. Chyba już następnego dnia zaproponowano mi koordynowanie akcji Chcę Ci powiedzieć mówi Pani Magda. Wspólna Droga zwróciła się do Polaków o napisanie listów do rodzin ofiar ataków terrorystycznych w Nowym Jorku, zawierających wyrazy współczucia i wsparcia....nasza rola polegała na rozpropagowaniu akcji, zebraniu listów, przetłumaczeniu ich na angielski, a następnie przekazaniu do United Way w Nowym Jorku. Było to, moim zdaniem, dosyć duże przedsięwzięcie, bardzo poruszające. Koordynowanie tej akcji dało mi ogromną satysfakcję ponieważ widać było, że Polacy naprawdę potrzebowali takiej szansy na wyrażenie swoich emocji: złości, przerażenia, bezradności itp. W pracy wolontariusza wspaniałe jest to, że gdy angażuje się swój czas i energię w pracę na rzecz innych, tych którym w życiu się nie powiodło, ma się taką cudowną świadomość czynienia dobra. Myślę, że ta sama praca wykonywana za wynagrodzeniem nie dawałaby aż takiej satysfakcji... kończy Pani Magdalena. 16

17 WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI 3.1. CO MOŻESZ ZYSKAĆ BĘDĄC WOLONTARIUSZEM? Każdy kieruje się własną motywacją w podejmowaniu pracy wolontarystycznej. W wypowiedziach wolontariuszy najczęściej pojawiają się następujące powody ich zaangażowania: chęć pomagania potrzebującym ludziom nadzieja na zdobycie nowych doświadczeń możliwość zdobycia zajęcia działanie dla własnej satysfakcji chęć poznania nowych ludzi pragnienie spłacenia długu wobec społeczeństwa walka o wspólne, ważne sprawę możliwość podniesienia swoich kwalifikacji i umiejętności możliwość zaznajomienia się z rynkiem pracy. Przykładowe korzyści z bycia wolontariuszem: Wolontariusze działają na zasadzie dobrowolnego, bezpłatnego zaangażowania, jednak powinni oni zaspokajać także swoje potrzeby, aby w pełni zadowolić odbiorców swojej aktywności. Korzyści powinny odnosić obie strony. O tym powinny pamiętać zarówno osoby zarządzające zasobami wolontariuszy, odpowiedzialne za przydzielanie ich do poszczególnych programów (projektów) wykonywanych przez organizację, zwani koordynatorami jak również bezpośredni opiekunowie wolontariuszy i... sami wolontariusze JAK ZOSTAĆ WOLONTARIUSZEM WSPÓLNEJ DROGI? Wspólna Droga jako organizacja pożytku publicznego stale prowadzi nabór wolontariuszy. Zgłoś się do nas z propozycją współpracy. Na stronie internetowej znajduje się Formularz dla wolonta- 17

18 PORADNIK WOLONTARIUSZA riusza, który znajdziesz również w tym poradniku. Podobny formularz można również otrzymać w biurze Fundacji. Wypełniony formularz należy wysłać do biura Fundacji i umówić się na spotkanie z koordynatorem wolontariatu. Podczas krótkiego spotkania koordynator wolontariatu zapozna Cię z działalnością Fundacji i przedstawi aktualne jej potrzeby, jeśli chodzi o wolontariuszy. W porozumieniu z Tobą może przydzielić Cię do pracy: w biurze w jednym z działów Fundacji Wspólna Droga poza biurem w organizacji partnerskiej w domu, jeśli posiadasz komputer z dostępem do Internetu. Jeśli Wspólna Droga potrzebuje aktualnie wolontariusza z Twoimi kwalifikacjami, to z pewnością znajdziesz zajęcie które będzie Cię satysfakcjonowało. Może się jednak zdarzyć, że nie będzie możliwości podjęcia pracy w dziale, w którym chciałbyś pracować najbardziej, ale postaramy się zapewnić Ci ciekawe zajęcie. Zostanie Ci przydzielony opiekun osoba nadzorująca Twoją pracę, do której zawsze możesz się zwrócić w razie jakichkolwiek problemów. 18

19 WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI Podczas wykonywania pracy wolontarystycznej pamiętaj, by działać zgodnie z prawem i zasadami etyki. Miej świadomość, że Twoja praca będzie co jakiś czas oceniana. Zawsze możesz zwrócić się o pomoc do swojego opiekuna, innego pracownika organizacji, w której pracujesz lub starszego stażem wolontariusza. Będąc wolontariuszem, staraj się wykorzystać czas i sytuację do własnego rozwoju, zarówno społecznego, osobistego, jak i zawodowego. Wykonuj swoją pracę sumiennie, pytaj koordynatora o możliwości podniesienia swoich kwalifikacji. W każdym przypadku z wykonanej pracy rozliczasz się ze swoim opiekunem, który jest za Ciebie odpowiedzialny przed swoimi przełożonymi, darczyńcami oraz podopiecznymi Fundacji Wspólna Droga. Sprawdź, jakie prace są dla ciebie najlepsze! We Wspólnej Drodze istnieją dwie podstawowe formy działalności wolontarystycznej: stała pomoc zapewniająca systematyczność i stabilność działań organizacji oraz okazjonalna pomoc wynikająca z odruchu serca, nieregularna, lecz zapewniająca odżywcze siły wzmacniające Fundację i wzbogacające jej działania. Do wolontariatu stałego można zaliczyć wszelkie prace zapewniające stałość i regularność pracy organizacji: uczestniczenie w pracach Rady, Zarządu lub Komisji Dystrybucyjnych regularna pomoc organizacjom lokalnym pomoc merytoryczna: ocena potrzeb społecznych, problemów lokalnych, doradztwo, opiniowanie wniosków zgłaszanych do komisji pomoc administracyjno-techniczna: prace pomocnicze w biurze, pomoc techniczno- -logistyczna w różnych programach pomoc w postaci dostarczania informacji, porad, rozwiązywania spraw dotyczących pomocy finansowej i wsparcia rzeczowego. W wolontariacie stałym najlepiej sprawują się osoby, które są: systematyczne rzetelne skrupulatne umiejące pracować w zespole posiadające sporo wolnego czasu. Fundacja ze swej strony dostarcza im regularnych, sprawdzonych informacji, które są bazą do dalszych przedsięwzięć; porządkuje i reguluje swoje działania według ich zaleceń, przedstawia ich wpływ na rozwój organizacji w perspektywie długofalowej. Drugi, okazjonalny typ wolontariatu obejmuje różne rodzaje pracy spontanicznej, okazjonalnej: w zależności od potrzeb organizacji lokalnych organizowane są dla wolontariuszy jednorazowe prace, np. remontowo-budowlane, porządkowe, kryzysowa pomoc dla poszczególnych podopiecznych, organizowanie festynów dla dzieci; udział w pozyskiwaniu funduszy w firmach i poza nimi w okresie kolejnych kampanii, w poprzedzających je przygotowaniach; udział w organizowaniu uroczystego zakończenia zbiórki pieniędzy; 19

20 PORADNIK WOLONTARIUSZA zadania/projekty, np. stworzenie strony internetowej, utworzenie bazy danych itp.; także udział w wydarzeniach specjalnych, jak koncerty i kolacje charytatywne, czy w specjalnych programach danej organizacji. Jeśli masz niewiele wolnego czasu, lubisz pracować w grupie i chcesz szybko osiągnąć cel swojej pracy, to zostań wolontariuszem okazjonalnym. Twórcza inicjatywa wolontariusza Wolontariuszom w ramach zorganizowanej lub spontanicznej pomocy Wspólna Droga zostawia miejsce na indywidualne i nieformalne sposoby działania oraz na własne pomysły. Rola Fundacji polega na inspirowaniu i umożliwieniu wolontariuszowi realizacji zadania, pozostawiając mu swobodę działania, dostarczając niezbędnych materiałów do pracy, wspierając w momentach kryzysów. Wolontariusz pragnący realizować własne projekty powinien rzetelnie opracować projekt swojego pomysłu (plan, cele, spodziewane rezultaty etc.) i przedstawić go swojemu opiekunowi w Fundacji WOLONTARIAT DLA KAŻDEGO POKOLENIA WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY (DLA NIEPEŁNOLETNICH) Jeśli jesteś uczniem i chciałbyś zostać wolontariuszem, a zastanawiasz się czy jest to możliwe, to mamy dobrą wiadomość! Jedną z wielu zalet bycia wolontariuszem jest to, że aby wykonywać pracę nie musisz być zatrudniony, zatem wiek nie ma tu znaczenia, tylko Twoje kompetencje i zaangażowanie. Zajęcie możesz znaleźć w organizacjach młodzieżowych, które w swojej misji mają pomoc osobom najbardziej potrzebującym. Zapewne będziesz pracował w grupie wolontariuszy. Inną możliwością jest poszukanie zajęcia poprzez szkołę. Czy w Twojej szkole działa klub wolontariusza? Może samorząd szkolny będzie miał informacje na ten temat? Centra wolontariatu również pomogą znaleźć dla Ciebie odpowiednią organizację. W każdym jednak przypadku organizacja, w której znajdziesz zajęcie, będzie wymagała dokumentu podpisanego przez rodziców lub opiekunów prawnych, że wyrażają zgodę na Twoją wolontarystyczną pracę. Wspólna Droga również korzysta z pomocy młodzieży. Tacy wolontariusze pomagają w czasie imprez organizowanych przez Fundację lub mogą pomagać w biurze Fundacji WOLONTARIAT STUDENCKI Wolontariat studencki stanowi nową, ciekawą formę praktyk studenckich, umożliwiającą zdobycie doświadczenia zawodowego, wysoko cenionego przez pracodawców. Przede wszystkim jednak pozwala studentom uruchomić i wykorzystać wiedzę teoretyczną w konkretnym działaniu. Daje sposobność do podzielenia się z innymi wiedzą i umiejętnościami zdobytymi w czasie studiów, zainspirowania dzieci własnymi pasjami i zainteresowaniami. Większość wolontariuszy działających we Wspólnej Drodze to właśnie studenci. Część z nich zalicza w ten sposób praktyki wymagane na ich uczelni, gdyż Fundacja wystawia wo-

21 WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI Wolontariuszka w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci w Płocku lontariuszom-praktykantom zaświadczenia o zakończeniu praktyk. Studenci z racji sporej ilości wolnego czasu podejmują się nie tylko pomocy w biurze Fundacji, ale również powierzane im są samodzielne małe projekty do realizacji. Wszystko zależy od bieżących potrzeb Fundacji, ale również od inwencji wolontariuszy. Małgosia, wolontariuszka Wspólnej Drogi tak opisała swoją historię współpracy z Fundacją: Na zajęciach na drugim roku studiów usłyszałam, czym są organizacje pozarządowe, jakie jest ich miejsce w hierarchii instytucji i czym się zajmują. Pamiętam zajęcia, na których prowadząca przyniosła kilka ogłoszeń z portalu dla organizacji pozarządowych i takich, które wpłynęły do niej bezpośrednio, jako że od ładnych kilku lat zajmowała się już sektorem pozarządowym. Właśnie wśród tych kilku ofert znalazło się ogłoszenie Wspólnej Drogi. I tak oto trochę przypadkiem trafiłam do Fundacji. Będąc we Wspólnej Drodze na pewno spotkałam wielu sympatycznych ludzi, może nawet stałam się częścią tego zespołu. Przychodząc kolejny raz do Fundacji uczyłam się zawsze czegoś nowego. Nauczyłam się obsługiwać bazę danych i wiem jak przy użyciu komputera skrócić czas korespondencji seryjnej czy jak naszykować do wysłania kilkaset kopert w czasie jednego dnia pracy. Miłym wspomnieniem są też rozmowy z przedstawicielami naszych organizacji partnerskich, kiedy to po całym dniu dzwonienia i informowania, ktoś uzupełnia brakujące dokumenty lub oddzwania żeby o coś dopytać. Te takie z pozoru proste i naturalne rzeczy wydawały mi się niesamowicie trudne, a jakie odpowiedzialne. Dopiero po pewnym czasie bycia w Fundacji nabrałam pewności siebie, że potrafię i to naprawdę jestem pomocna dla osoby, która zleciła mi tę pracę. Jeszcze innym doświadczeniem, są różnego rodzaju spotkania organizowane przez fundacje na przykład z okazji Świąt Wielkiej Nocy. W takim dniu wszystko chodzi jak w szwajcarskim 21

22 PORADNIK WOLONTARIUSZA zegarku, wtedy kumulują się te wszystkie doświadczenia, znajomość ludzi i branży, w której się obracam, aż do momentu oddechu, który następuje zazwyczaj już po całej uroczystości. Czasami będąc w Fundacji zastanawiałam się, co robiłabym i jakim człowiekiem byłabym gdybym tam nie trafiła. W tym, że Fundacja zmieniła mnie trochę jako człowieka raczej nie ma żadnej przesady. Komuś, kto chciałby zostać wolontariuszem, chcę powiedzieć tylko albo aż tyle, że wbrew pozorom jest to praca, która więcej daje niż od nas wymaga. Ale aby samemu dojść do takiego stwierdzenia trzeba spróbować tego swoistego rodzaju aktywności. Ludzi, którym trzeba i warto pomóc jest wielu, dlatego też tak ważny jest każdy, kto chce pomagać. Każdego, więc, komu kiedyś przemknęła przez głowę myśl, a w sercu zrodziła się chęć, aby pomagać innym zachęcam i polecam wolontariat WOLONTARIAT PRACOWNICZY Wspólna Droga ma doświadczenie w organizowaniu różnych form wolontariatu w firmach z nią współpracujących. Określenie wolontariat pracowniczy oznacza zachęcanie pracowników przez pracodawcę do uczestniczenia w działaniach organizacji społecznych na rzecz osób potrzebujących. Przedsiębiorstwa wyrażają swoje poparcie dla społecznej aktywności pracowników przez wewnętrzną komunikację o możliwościach wolontariatu oraz przez udzielanie pracownikom dodatkowych godzin urlopu i/lub rzeczowe i finansowe wspieranie organizacji, w których działają pracownicy. Wolontariat pracowniczy to nie tylko szansa zrobienia czegoś dobrego dla innych, ale też olbrzymia korzyść dla pracownika poszerzenie perspektyw, uwrażliwienie, a dzięki temu docenienie tego, co samemu dostało się od życia. Wolontariat grupowy integruje pracowników, poprawia relacje między nimi, a lepsza atmosfera i pozytywne zmiany w kulturze organizacyjnej motywują do pracy w firmie. 22 Fundacja Droga z Gdańska

23 WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI Pracownicy wykonują różnego rodzaju prace na rzecz potrzebujących, wykorzystując przy tym swoje predyspozycje i umiejętności zawodowe oraz talenty i zdolności z innych dziedzin. Firma może wspierać pracownika w tych działaniach na wiele sposobów: np. deleguje pracownika do pracy jako wolontariusza w czasie pracy, udziela pracownikowi kilku godzin dodatkowego urlopu, przekazuje pomoc rzeczową lub wsparcie logistyczne i finansowe dla organizacji, w której pomaga pracownik. Jeśli jesteś pracownikiem, możesz dowiedzieć się w dziale kadr lub PR, czy w Twojej firmie jest realizowany program wolontariatu pracowniczego. Jeśli jest, to otrzymasz informacje z jakimi organizacjami firma współpracuje w tym zakresie. Jeśli Twoja obecna posada wydaje się niezbyt satysfakcjonująca, wolontariat może być okazją do lepszego zorientowania się we własnych możliwościach w nowym miejscu i poznania, co tak naprawdę Cię interesuje. To luksusowa sytuacja, gdyż nawet w razie niepowodzenia w pracy wolontarystycznej będziesz bogatszy o nowe doświadczenia. Przykłady programów wolontariatu pracowniczego realizowanych w firmach partnerskich Wspólnej Drogi Wolontariat w General Motors Manufacturing Poland Program Razem możemy więcej w General Motors Manufacturing Poland w Gliwicach działa od 2003 roku. Pracownik GMMP wybiera miejsce swojej wolontarystycznej pracy z listy zweryfikowanych przez Fundację organizacji charytatywnych działających na Śląsku. Za każde przepracowane przez wolontariusza 50 godzin organizacja społeczna otrzymuje ze środków GMMP dotację równowartości 250 dolarów. Fundacja Wspólna Droga zajmuje się administrowaniem programem, przekazywaniem i rozliczaniem dotacji w imieniu GMMP. Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Rybnika Boguszowic 17-tka cały czas korzysta z pomocy wolontariusza z GMMP. Oprócz pomocy w prowadzeniu zajęć z dziećmi z najuboższych rodzin stowarzyszenie otrzymało konkretne wsparcie finansowe, dzięki któremu mogło zapewnić w listopadzie 2006 roku wyżywienie dla 106 podopiecznych w wieku od 6 do 18 lat. A oto wypowiedź wolontariusza działającego w tej organizacji:...moja przygoda z wolontariatem rozpoczęła się dopiero w mojej firmie General Motors Manufacturing Poland. Do tej pory nigdy nie myślałem o tym, aby zostać wolontariuszem. Informacje, które były wywieszone na tablicach w firmie, oraz kilka opowiadań ludzi, którzy byli już zaangażowani w program wolontariatu, sprawiło, że chciałem spróbować swoich sił, czy jestem w stanie pomagać bezinteresownie innym osobom. Chciałem również zobaczyć jak wygląda inne życie, trochę w naszym mniemaniu gorsze. Dosyć długo przedstawiałem sobie plusy i minusy takiego zaangażowania, sporo czasu zajęło mi, aby zebrać dość sił i woli i pojechać na pierwsze umówione spotkanie. Wybrałem organizację w mieście, w którym mieszkam. Jest to klub-świetlica dla dzieci rodzin dotkniętych patologią społeczną. Klub znajduje się w dzielnicy, która ze względu na swoją specyfikę (kopalnie) należy w tej chwili do najuboższych dzielnic, jest dotknięta największym bezrobociem. Co za tym idzie, ilość rodzin dotkniętych patologią jest dosyć znaczna. 23

24 PORADNIK WOLONTARIUSZA Klub opiekuje się około setką dzieciaków w wieku od 6 lat do 18 lat, które przychodząc na różne zajęcia mają jeden cel, aby poprzez odpowiednie wykształcenie i poznanie innego życia mogą się wyrwać i osiągnąć więcej niż ich rodzice. Klub jest swego rodzaju wzorem rodziny i namiastką prawdziwego domu. Zresztą takie są założenia i idee ludzi, którzy tam pracują, oraz wolontariuszy, którzy wspomagają działalność świetlicy. Praca wolontariuszy zależy od tego, co kto potrafi, i jak najlepiej potrafi przekazać to odwiedzającym klub dzieciakom. Moja rola to głównie pomoc przy różnego rodzaju pracach, raczej fizycznych oraz przy organizacji i prowadzeniu imprez organizowanych przez klub. Co jest w tej pracy najtrudniejsze? To chyba problemy dzieci, z którymi nigdy dotąd nie miałem okazji się zetknąć. Problemy, które mają czasami ogromny wpływ na całe dalsze ich życie. Można by tu wymienić prawie wszystkie paragrafy kodeksu karnego i nie tylko. Cała idea wolontariatu została zaakceptowana przez moją rodzinę. Pogodzili się z tym, że mam teraz mniej czasu na wspólne bycie razem. Jednak zrozumienie tego, co robię i czym się zajmuję w klubie, pozwala mi na tę działalność. Nazwa programu wolontariatu w moje firmie Razem możemy więcej mówi sama za siebie. Jeśli zaangażowanych osób będzie więcej, więcej osób otrzyma potrzebną pomoc. Zachęcam do przełamania w sobie oporów i spróbowania to nic nie kosztuje. Satysfakcja z tego, że można pomagać i nieść radość innym jest naprawdę ogromna. Zachęcam gorąco spróbuj i TY. RAZEM MOŻEMY WIĘCEJ. Tomasz Byczek Wolontariat w American Express relacja pracowników W firmie American Express pracownicy postanowili spełnić marzenia czterdzieściorga dzieci z warszawskiej Woli. W widocznym miejscu w firmie ustawiona została choinka z wykonanymi przez dzieci zabawkami i bombkami, na których widniały imiona dzieci podopiecznych Stowarzyszenia ASLAN. Dzieci wyraziły swoje marzenia w listach do św. Mikołaja. Pracownik, który zdecydował się na spełnienie marzenia konkretnego dziecka, zrywał wybraną bombkę z choinki, otrzymywał list do św. Mikołaja z prośbą o konkretny prezent. Już drugiego dnia zabrakło bombek na choince, a wszystkie listy dzieci do Św. Mikołaja zostały rozdane! Prawie połowa pracowników była zaangażowana w to przedsięwzięcie. Niektóre życzenia dzieciaków były dość oryginalne i spełnienie oczekiwań dzieci wymagało sporo zachodu, a jednak nikt się nie poddał i poświęcił swój prywatny czas (jakże cenny przed świętami), aby znaleźć np. kolekcję motyli... Pracownicy przynosili zakupione i pięknie opakowane prezenty do biura Działu Personalnego, które tuż przed Świętami wyglądało jak siedziba prawdziwego św. Mikołaja. Kiedy nadszedł czas wigilii, kilkoro przedstawicieli pracowników AMEX u wraz z Mikołajem zawiozło dwa worki prezentów do Ośrodka Pomocy Psychologicznej Rodzinie Aslan. W ostatni czwartek przed świętami, w godzinach popołudniowych, w Ośrodku ASLAN rozpoczęła się wigilia dla dzieciaków, które wiedziały, że tego dnia odwiedzi ich Mikołaj. Z trudem opanowaliśmy dziecięcy żywioł, a nasz Mikołaj cierpliwie i z zainteresowaniem wypytywał dzieci oczekujące z niecierpliwością na wymarzony prezent:). Każde z dzieci zostało sfotografowane z Mikołajem i otrzymało pamiątkowe zdjęcie. W ocenie pracowników AMEXu tegoroczna akcja bożonarodzeniowa zakończyła się prawdziwym sukcesem! Już myślimy o przyszłej wigilii... 24

25 WOLONTARIUSZ WSPÓLNEJ DROGI WOLONTARIAT SENIORÓW Dla aktywnych seniorów wolontariat może być szansą na zrobienie drugiej (lub trzeciej czy czwartej) kariery. Jest szansą na zrealizowanie zamierzeń, które być może pojawiły się już wiele lat temu, ale zobowiązania w pracy zawodowej uniemożliwiły ich wykonanie. Seniorzy dysponują zwykle dużą ilością wolnego czasu, co jest bardzo dla Fundacji cenne....osobom starszych wiekiem, na emeryturze, a jak do nich się zaliczam, wolontariat daje ogromną satysfakcję. Sama świadomość, że można komuś bezpośrednio pomóc lub choćby tylko przyczynić się do tej pomocy daje po prostu radość. Jest to oczywiste, że ludzie starsi mają spore doświadczenie życiowe i zawodowe. Wolontariat stwarza możliwość wykorzystania tych doświadczeń w praktycznym działaniu. To też jest powodem do zadowolenia, że mimo wyłączenia z życia zawodowego jest się jeszcze komuś potrzebnym, choćby trochę przydatnym. Mój wolontariat w Fundacji Wspólna droga trwa przeszło 10 lat. Powołany zostałem do Komisji Dystrybucyjnej. Praca ta polega na analizowaniu wniosków o fundusze złożonych do Fundacji przez organizacje społeczne. Organizacji tych jest ponad sto. Jest to wiec czasem ponad 200 stron dokumentów do wnikliwego i rzetelnego przeanalizowania po to, aby zarządowi Fundacji zaproponować najbardziej optymalne rozwiązania. Oznacza to w konsekwencji przyznanie konkretnej kwoty dla organizacji partnerskiej na realizację programu w danym roku. A potem otrzymujemy od pracowników Fundacji sprawozdania z realizacji tychże programów i dowiadujemy się ile osób skorzystało z pomocy Wspólnej Drogi to wtedy jest największa satysfakcja. Bo przecież każdy korzystający z pomocy Fundacji jest konkretną osobą. I dzięki tym, którzy przekazują pieniądze i tym którzy dbają o ich właściwe rozdzielenie, następnie tym którzy realizują programy pomocy osoby chore, niepełnosprawne i najuboższe mają szansę na lepszy los. A ja mam radość uczestniczenia w tych działaniach choćby nawet jako wolontariusz JAK ZREALIZOWAĆ PROJEKT WOLONTARYSTYCZNY Wiele osób lubi pracować w grupie. Mogą być pracownikami jednej firmy, członkami klubu czy stowarzyszenia lub po prostu grupą znajomych, którzy chcą razem pożytecznie spędzić wolny czas. Praca w grupie daje doskonałą możliwość lepszego poznania się. Wiele firm promuje wolontariat wśród swoich pracowników, dając im możliwość wzajemnego poznania się w miejscu, w którym nie obowiązuje służbowa hierarchia. 25