G. MIERNICTWO ANTENOWE
|
|
- Nina Kujawa
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 G. MIERNICTWO ANTENOWE Miernictwo antenowe podlega ogólnym regułom obowiązującym przy pomiarach napięć, prądów i innych wielkości elektrycznych w zakresie wielkich i bardzo wielkich częstotliwości radiowych. Istnieją jednak dwa zasadnicze czynniki stanowiące specyfikę pomiarów antenowych. Oto one:! anteny z założeń funkcjonalnych, odbierają energię wszystkich fal elektromagnetycznych znajdujących się w otaczającej je przestrzeni, zarówno sygnałów wytworzonych przez metrologa, jak i wszystkich innych stanowiących z punktu widzenia pomiaru zakłócenie fałszujące wynik pomiaru,! zaciski (gniazda) wejściowe anten zainstalowanych w miejscu eksploatacji są na ogół trudno dostępne, a sama antena musi tkwić nieruchomo w przestrzeni. Wymaga to stosowania specyficznych technik pomiarowych. Będą one sygnalizowane przy omawianiu w dalszym ciągu poszczególnych pomiarów, które podzielimy na pomiary poligonowe i pomiary w miejscu eksploatacji. G.1. POMIARY CHARAKTERYSTYK PROMIENIOWANIA G.1.1. Pomiar charakterystyk na poligonie pomiarowym Prawie dla wszystkich anten, o badaniach których będziemy mówili w niniejszym rozdziale obowiązuje zasada wzajemności. Oznacza ona, że charakterystyki promieniowania anten są identyczne zarówno przy nadawaniu jaki i przy odbiorze. W warunkach poligonowych, pozwala to na zbudowanie stanowiska do badania charakterystyk promieniowania przedstawionego na rys. 45. Antenę badaną umieszcza się w polu w.cz. wytwarzanym przez nadawczą antenę pomocniczą na mechanizmie pozwalającym.na jej obrót wokół osi pionowej. W czasie pomiaru rejestruje się w funkcji kąta obrotu napięcie pojawiające się na wejściu odbiornika pomiarowego. Otrzymane rezultaty, po unormowaniu względem wartości maksymalnej, stanowią przekrój przestrzennej charakterystyki promieniowania anteny w płaszczyźnie prostopadłej do osi obrotu (porównaj p. C.). Jeżeli badana antena jest kierunkowa, tzn. ma jednoznacznie określony kierunek maksymalnego promieniowania, wystarczającą informacją o jej przestrzennej charakterystyce promieniowania uzyska się wykonując pomiar w dwóch wzajemnie prostopadłych płaszczyznach przycinających się wzdłuż osi wiązki głównej. Dla anten o polaryzacji liniowej, jako ortogonalne płaszczyzny pomiaru wybiera się zazwyczaj płaszczyzny równoległe do wektora elektrycznego E i wektora magnetycznego H pola promieniowania anteny. Przeważnie przecinają się one wzdłuż osi wiązki głównej charakterystyki. Jeżeli znana jest przewidywana pozycja pracy anteny badanej w miejscu eksploatacji, wskazane jest wykonywanie pomiaru charakterystyki w płaszczyźnie poziomej i pionowej. anex Andrzej Postawka Strona 65
2 Rys. 45. Stanowisko pomiarowe do badania charakterystyk promieniowania Rys. 46. Drogi rozchodzenia się promieniowania na poligonie pomiarowym Strona 66 anex Andrzej Postawka
3 Charakterystyka promieniowania jest wielkością, która kształtuje się w polu dalekim promieniowania anteny, tam gdzie można przyjąć że fala promieniowana jest płaska. Z różnych względów, odległość pomiarowa R (rys. 46) przy badaniu charakterystyk anteny nie może być zbyt duża. W podanej niżej tabeli określony zostało odchylenie od fali płaskiej mierzone błędem fazowym ϕ, dla krańców anteny badanej o największym z wymiarów równym a [m], przy odległości pomiarowej równej R [m]. Wielkość λ [m] jest oczywiście długością fali dla częstotliwości pomiaru. R >,0 a R > 4,5 a R > 9,0 a λ λ λ ϕ <,5 o ϕ < 10,0 o ϕ < 5,0 o W praktyce wystarcza, gdy odległość pomiarowa R zawiera się pomiędzy (,0 4,5) a λ. Tylko najlepiej wyposażone laboratoria w najbogatszych krajach dysponują ekranowanymi halami wyłożonymi materiałami pochłaniającymi odbicia o wymiarach odpowiednich do badania charakterystyk promieniowania anten. W rzeczywistości należy liczyć się z obecnością zarówno zakłóceń zewnętrznych jak i z wielodrożnością sygnału pomiarowego (odbicia) tak jak to zostało przedstawione na rysunkach 45 i 46. Fala odbita od podłoża w przestrzeni pomiędzy anteną badaną interferuje z falą bezpośrednią co powoduje, że w miejscu umieszczenia anteny badanej wytwarza się rozkład fali stojącej, który ogranicza maksymalne rozmiary anteny badanej. Odległość pomiędzy kolejnymi maksimami jest tym większa im odległość pomiędzy antenami: pomocniczą i badaną jest większa. Wysokość pomiaru należy dobierać tak, aby antena badana znajdowała się w pobliżu maksimum pionowego rozkładu fali stojącej, gdzie amplituda i faza fali pomiarowej jest najbardziej stabilna. Odbicia dochodzące do anteny badanej od przeszkód znajdujących się z boku tak jak to zostało zaznaczone na rys. 46, zmieniają poziom listków bocznych i wypełniają miejsca zerowe. Ogólnie mówiąc, ograniczają dokładność pomiaru charakterystyki poza obszarem wiązki głównej. Jedną z metod ograniczania wpływu odbić bocznych jest zmniejszanie odległości pomiarowej, tak aby zmniejszyć tłumienie propagacji fali bezpośredniej poprawiając w ten sposób stosunek fali bezpośredniej do zakłóceń. Ponieważ jest to przeciwstawne zaleceniu o wyborze dużej odległości pomiarowej z uwagi na rozkład fali stojącej, widać że wybór położenia anteny badanej musi być kompromisem wybranym na podstawie badań pomocniczych i doświadczenia metrologa. Poligon pomiarowy Poligon pomiarowy powinien zapewniać pomiar charakterystyk promieniowania z wymaganą dokładnością. Teren wybrany na poligon powinien być płaski i wolny od przeszkód terenowych mogących powodować błędy pomiaru. Obszar poligonu powinien być wolny od zakłóceń szerokopasmowych i możliwie wolny od zakłóceń selektywnych. W przypadku zakłóceń selektywnych, należy unikać tych częstotliwości pomiarowych, na których możliwy jest wpływ zakłóceń na dokładność pomiaru. Każdorazowo pomiary na poligonie pomiarowym powinny być poprzedzone pomiarami zakłóceń radioelektrycznych na jego obszarze. Należy starać się aby sygnały zakłócające były o około 50 db mniejsze od sygnału pomiarowego przychodzącego od anteny badanej. anex Andrzej Postawka Strona 67
4 Pomiary kompletnych anten Kompletne anteny nadawcze są przeważnie zbyt duże i zbyt ciężkie dla przeciętnego wyposażenia poligonu pomiarowego. Jako działanie zastępcze stosuje się pomiar charakterystyki promieniowania fragmentów anteny, oceniając charakterystykę całej anteny rachunkowo na podstawie wyników pomiarów np. jednego piętra. Pomiary charakterystyki anten w warunkach eksploatacji stanowi odrębna dziedzinę metrologii i będą omówione w następnym punkcie. G.1.. Pomiar charakterystyk promieniowania w warunkach eksploatacji Nie podlega dyskusji, że ostateczną oceną właściwości kierunkowych anteny jest pomiar jej charakterystyki promieniowania w miejscu eksploatacji. Uwzględnia on wpływ wszystkich czynników ubocznych, które mogą zniekształcać charakterystykę promieniowania, takich jak maszt, wsporniki, osłony przeciwoblodzeniowe, instalacja odgromowa i tym podobne. G Pomiary charakterystyk przy użyciu śmigłowca W stosunku do anten telewizyjnych i radiofonicznych FM, metodą uznawaną za najwierniej określającą właściwości kierunkowe w rzeczywistych warunkach pracy jest metoda z wykorzystaniem środków latających. Przeważnie jako nośnika aparatury pomiarowej wykorzystuje się do celów pomiarowych śmigłowce. Przygotowany do pomiarów antenowych śmigłowiec powinien być wyposażony w: a) zestaw aparatury do pomiaru natężenia pola w.cz., z anteną pomiarową umieszczoną w miejscu najmniej narażonym na wpływ masy śmigłowca na wynik pomiaru, np. przez umieszczenie na dielektrycznym wysięgniku pod śmigłowcem; powszechną obecnie praktyką jest dokonywanie jednoczesnego pomiaru na wielu częstotliwościach nadawania, w czasie jednego lotu pomiarowego; b) zestaw aparatury nawigacyjnej do określania położenia i orientacji śmigłowca w przestrzeni otaczającej antenę badaną z dokładnością wymaganą dla pomiarów antenowych; powszechnie stosuje się obecnie nawigację satelitarną systemu GPS w układzie róznicowym; c) mikrokomputer pokładowy pełniący rolę urządzenia kontrolującego pomiary, rejestrującego dane i prezentującego wyniki. Przyjętą praktyką jest, że wyposażenie metrologiczne jest mobilne i jest instalowane w śmigłowcu tylko na czas pomiarów, który poza tym jest wykorzystywany do innych celów. Ogólne warunki wykonywania pomiarów śmigłowcowych Pomiar charakterystyki promieniowania polega na pomiarze napięcia w.cz. indukowanego w antenie pomiarowej umieszczonej na śmigłowcu i rejestrowaniu go wraz z parametrami lotu, takimi jak wysokość, odległość śmigłowca od anteny, kąt azymutu itp. Jak zaznaczono to na rys. 47 lot pomiarowy śmigłowca powinien odbywać się w odległości R L od osi pionowej anteny, zawartej pomiędzy następującymi wartościami R min L λ Strona 68 anex Andrzej Postawka
5 gdzie: L λ - największy z liniowych wymiarów anteny, - długość fali odpowiadająca najwyższej z częstotliwości pomiarowej oraz gdzie: R max H 0sk 0 sin( Θ 90 ) A H 0sk Θ A - wysokość zawieszenia środka anteny badanej nad przewidywanym punktem odbicia promieniowania elektromagnetycznego (rys. 47); dla terenu płaskiego równa wysokości anteny H 0 ; - kąt, dla którego promieniowanie anteny jest mniejsze o co najmniej 15 db od wartości promieniowania maksymalnego. Rys. 47. Pomiar charakterystyki przy użyciu śmigłowca Przy pomocy śmigłowca mierzy się zarówno charakterystyki pionowe jak i poziome anten. Stosuje się różne techniki wykonywania pomiaru różniące się organizacją lotu pomiarowego, w zależności od typu posiadanego śmigłowca, rodzaju wyposażenia i tradycji pomiarowych. Pomiary wykonuje się w czasie normalnej pracy programowej stacji, pamiętając o stałym poziomie mocy doprowadzonej z nadajników do anten badanych. Częstotliwości pomiarowe są z konieczności równe częstotliwościom nośnych (środkowych) sygnałów nadawanych. Istotną wadą pomiarów charakterystyk z użyciem śmigłowca jest ich wysoki koszt i niemożność wykonywania pomiarów w warunkach zabudowy miejskiej. Z tego względu, metoda ta może być anex Andrzej Postawka Strona 69
6 brana pod uwagę wyłącznie w stosunku do obiektów nadawczych dużej mocy lokalizowanych poza terenami zabudowanymi. G.1... Wyznaczenie charakterystyk metodą współczynników pobudzenia Jako alternatywną metodę określania charakterystyki promieniowania anten w miejscu eksploatacji, stosuje się czasem metodę wyznaczania charakterystyki promieniowania przez pomiar współczynników pobudzenia (patrz p. C.4.). Rys. 48. Układ do pomiaru współczynników pobudzenia anteny Pomiar współczynników pobudzenia W celu wyznaczenia współczynników pobudzenia anteny należy zmierzyć zespolone wartości napięcia występujące na przewidzianych do tego celu sondach pomiarowych, proporcjonalne do amplitudy i fazy prądu dopływającego do poszczególnych jednostek antenowych. Faza może być wyznaczona w dowolnym układzie odniesienia, np. względem jednego z elementów promieniujących. Pomiar można przeprowadzić w układzie z zastosowaniem woltomierza wektorowego przedstawionym na rys. 48. Strona 70 anex Andrzej Postawka
7 Po uzyskaniu kompletu danych, wyniki należy unormować w stosunku do wartości uzyskanej z jednostki odniesienia, przyjmując dla niej moduł równy 1 i fazę równą 0. Przy wyznaczaniu współczynników pobudzenia, należy uwzględnić dostarczone przez producenta wyniki kalibracji sond pomiarowych. W przypadku anten dzielonych, zasilanych dwoma przewodami współosiowymi (feederami) ze wspólnego dzielnika mocy, dipleksera czy multipleksera, gdy obydwie części współpracują z tymi samymi nadajnikami, traktuje się je zazwyczaj jako jedną, wspólną antenę. Określenie geometrii anteny W celu określenia geometrii anteny regularnej, tj. takiej anteny, której jednostki antenowe w poszczególnych piętrach są rozmieszczone jednakowo, a w piętrze - symetrycznie względem osi wspornika, należy wyznaczyć położenie jednostek antenowych w jednym piętrze oraz odległości pomiędzy piętrami. W celu określenia geometrii anteny nieregularnej należy wyznaczyć położenie wszystkich jednostek antenowych w antenie. Położenie jednostek antenowych w antenie należy wyznaczyć przez pomiar współrzędnych walcowych R n, Φ n, Z n oraz dwóch kątów orientujących położenie elementu anteny α n i β n (rys. 49). Rys. 49. Współrzędne położenia i orientacji jednostki antenowej Na rys. 49 poszczególne symbole oznaczają: R n, Φ n, Z n - położenie środka jednostki antenowej w walcowym układzie współrzędnych o osi Z pokrywającej się z osią pionowego wspornika (patrz rysunek), anex Andrzej Postawka Strona 71
8 α n β n - liczony w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara kąt odchylenia maksimum przestrzennej charakterystyki promieniowania jednostki antenowej od kierunku północy, - kąt zenitalny (odchylenie od pionu) położenia maksimum przestrzennej charakterystyki promieniowania jednostki antenowej. Obliczanie charakterystyk promieniowania Obliczenia charakterystyki promieniowania należy przeprowadzić z zastosowaniem elektronicznej techniki obliczeniowej, wykorzystując programy obliczeniowe dostosowane do zadania metrologicznego. Do obliczeń należy oczywiście wykorzystywać przekroje poziome i pionowe charakterystyk promieniowania jednostek antenowych wchodzących w skład anteny. Powinny one być określane zarówno pod względem amplitudy i fazy w funkcji kąta azymutu i kąta elewacji. Wyniki obliczeń należy przedstawić w postaci wykresów. Na wykresach należy zaznaczyć orientację uzyskanej charakterystyki w stosunku do konstrukcji anteny i orientację anteny w stosunku do kierunku północy geograficznej. Ograniczenia metody współczynników pobudzenia W metodzie współczynników pobudzenia z wielkości elektrycznych, mierzy się parametry zasilania a nie efekt promieniowania. Nie uwzględnia się w niej błędów elektrycznych, technologicznych i mechanicznych lub wpływu elementów znajdujących się poza sondą pomiarową, takich jak wspornik anteny, osłony dielektryczne, podpora, czy wreszcie wzajemny wpływ elementów promieniujących na siebie (impedancje wzajemne). Z tych względów, metoda współczynników pobudzenia może służyć przede wszystkim do oceny poprawności wykonania układu zasilania anteny zarówno na poligonie pomiarowym jak i w warunkach eksploatacji. Metoda współczynników pobudzenia może być stosowana wyłącznie w stosunku do anten, których elementy promieniujące są wyposażone w specjalne, kalibrowane sondy pozwalające jednoznacznie zmierzyć amplitudę i fazę współczynnika pobudzenia. Znani światowi producenci anten, na ogół nie wyposażają swoich wyrobów seryjnie w takie sondy i traktują je jako element wyposażenia dodatkowego wykonywany na specjalne, dodatkowo płatne zamówienie. G Inne metody oceny charakterystyk promieniowania anten Dla małych anten radiodyfuzyjnych, ze względów zasadniczych nie będzie się organizowało pomiarów charakterystyki promieniowania z użyciem śmigłowca. Gdy elementy promieniujące nie zostały wyposażone przez producenta w sondy do pomiaru współczynników pobudzenia, charakterystyki promieniowania można sprawdzać wyłącznie w czasie pomiarów poligonowych dla całej anteny lub dla jej istotnych, powtarzalnych fragmentów. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że po prawidłowym zmontowaniu anteny w miejscu eksploatacji, jej charakterystyka będzie zbliżona do uzyskanej na poligonie. Naziemnych pomiarów natężenia pola elektromagnetycznego wykonywanych w otoczeniu stacji, a w szczególności pomiarów wykonywanych w terenie miejskim nie można uważać za charakterystykę promieniowania anteny. W połączeniu z oceną jakości odbioru, jest to wyłącznie informacja o zasięgu stacji w danym kierunku. Strona 7 anex Andrzej Postawka
9 G.. WYZNACZANIE KIERUNKOWOŚCI ANTEN G..1. Wyznaczanie kierunkowości metodą pomiarową Zysk energetyczny anteny G jest wielkością, którą można zmierzyć np. metodą podstawienia zgodnie z definicją podaną w rozdziale C, w układzie pomiarowym do pomiaru charakterystyk promieniowania przedstawionym na rys. 45. Korzystamy przy tym z zasady wzajemności, tzn. z zasady identyczności parametrów kierunkowych anteny przy odbiorze i przy nadawaniu. gdzie : G [W/W] = E E Bmax W max E Bmax - maksymalne natężenie pola elektrycznego wytwarzane przez antenę badaną, E Wmax - maksymalne natężenie pola elektrycznego wytwarzane przez antenę wzorcową zasilaną taką samą mocą. W pierwszym kroku ustawiamy antenę badaną nieruchomo na maksimum sygnału odbieranego z anteny pomocniczej i odczytujemy napięcie U Bmax proporcjonalne do natężenia pola E Bmax. W kroku drugim, w miejsce anteny badanej podstawiamy na stanowisku pomiarowym antenę wzorcową np. w postaci dostrojonego do rezonansu i dopasowanego do toru zasilającego dipola półfalowego. Po ustawieniu dipola na maksimum sygnału odbieranego odczytujemy tym razem na odbiorniku napięcie U Wmax. Jeżeli moc w.cz. doprowadzona do anteny pomocniczej nie uległa w czasie pomiaru zmianie, zysk anteny badanej względem anteny wzorcowej wyznaczamy bezpośredni z poniższego wzoru G [W/W] = U U Bmax W max W opisanym powyżej, noszącym charakter wzorca pierwotnego pomiarze zysku metodą podstawienia bardzo łatwo popełnić gruby błąd wynikający z niejednakowej wrażliwości anteny badanej i wzorca na sygnały odbite od podłoża. Dla ograniczenia tego wpływu można stosować różne metody. Jedną z nich jest stosowanie w charakterze wzorca anteny o charakterystyce promieniowania w płaszczyźnie pionowej wiązkowanej w podobny sposób jak antena badana, pod warunkiem, że znamy z zadowalającą dokładnością jej zysk. Pomiar zysku energetycznego anteny w miejscu eksploatacji można w racjonalny sposób wykonać wyłącznie metodą podstawienia. Jej realizacja jest dużo bardziej uciążliwa i kosztowna niż w warunkach poligonowych, pozostanie jednak nieuniknioną alternatywą gdy operatorzy zostaną zmuszeni do rozliczania się z mocy rzeczywiście wypromieniowanej. Wiarygodny pomiar zysku metodą podstawienia jest stosunkowo uciążliwy i trudny do wykonania, dlatego antenowcy często stosują przybliżony sposób analityczny wyznaczania zysku anten na podstawie charakterystyk promieniowania zmierzonych w dwóch wzajemnie ortogonalnych płaszczyznach. Będzie o tym mowa w następnym punkcie.. anex Andrzej Postawka Strona 73
10 G... Metoda analityczna wyznaczania kierunkowości Kierunkowość anteny wyznaczyć można również w sposób przybliżony analitycznie, wykonując obliczenia na zmierzonych wcześniej charakterystykach promieniowania. Kierunkowość liniowo spolaryzowanej anteny wyrazić można zależnością ogólną gdzie: F(Θ,Φ) Θ,Φ D = ππ 4π ( Θ, Φ) F sin ΘdΘdΦ unormowana, przestrzenna charakterystyka napięciowa anteny, - współrzędne kątowe w biegunowym układzie współrzędnych skojarzonym z anteną. W wielu spotykanych w praktyce przypadkach, przestrzenną charakterystykę promieniowania może być przedstawiona w postaci iloczynu dwóch funkcji jednej zmiennej F(Θ,Φ) = V(Θ) H(Φ) gdzie: V(Θ) H(Φ) - reprezentuje charakterystykę promieniowania anteny w płaszczyźnie pionowej (Θ - kąt zenitalny), - reprezentuje charakterystykę promieniowania anteny w płaszczyźnie poziomej (Φ - kąt azymutu). Przy powyższym założeniu, kierunkowość możemy ostatecznie zapisać w następującej postaci dogodnej do obliczeń D 4π = π π ( Φ) dφ ( Θ) d 0 0 H V sin Θ Θ Realizację obliczeń najlepiej powierzyć komputerowi wykonując całkowanie w mianowniku dowolną metodą numeryczną. Zaprezentowana powyżej metoda wyznaczania kierunkowości anteny metodami obliczeniowymi daje najlepsze przybliżenia dla anten, dla których kształt pionowej charakterystyki promieniowania V(Θ) mało zależy od kąta azymutu Φ. Warunek ten najlepiej spełniają regularne anteny lub zespoły anten o poziomej charakterystyce promieniowania H(Φ) zbliżonej do kołowej. Dość dobre przybliżenia uzyskuje się również dla pojedynczych anten silnie kierunkowych o dużym wytłumieniu wiązek bocznych i promieniowania wstecznego. Zmiana kształtu charakterystyki pionowej poza wiązką główną odbywa się przy tak małym poziomie, że jej wkład w wynik całkowania po podniesieniu do kwadratu jest niewielki. We wszystkich innych przypadkach, do obliczonych rezultatów kierunkowości D należy podchodzić z ograniczonym zaufaniem i dążyć do potwierdzenia wyniku metodami eksperymentalnymi. Strona 74 anex Andrzej Postawka
11 G.3. POMIARY IMPEDANCJI ANTEN Pomiary impedancji wejściowej anten pod względem funkcjonalnym nie różnią się od pomiarów innych dwójników wielkiej częstotliwości z jedną niezmiernie istotną różnicą, o której była mowa przy okazji pomiarów charakterystyk promieniowania. Anteny są systemami otwartymi i na ogół nie ma możliwości ich zekranowania. Są one zatem podatne na zakłócenia, które np. w warunkach obiektu nadawczego mogą mieć bardzo duże wartości. G.3.1. Automatyczne pomiary szerokopasmowe Wiele światowych firm produkuje wysokiej klasy wektorowe analizatory sieci w.cz., które przewidziane są do automatycznych, szerokopasmowych pomiarów impedancji wejściowej dwójników, w tym oczywiście anten. Aparaturą tą pracującą pod nadzorem mikrokomputera zewnętrznego lub mikrokomputera integralnie wbudowanego w urządzenie, w układzie przedstawionym na rys. 50 można oczywiście mierzyć również wielkości pochodne w stosunku do impedancji, takie jak wejściowy współczynnik odbicia lub współczynnik fali stojącej w torze kablowym. Automatyczny pomiar szerokopasmowy odbywa się w ten sposób, że zadeklarowane pasmo częstotliwości pomiarowych miernik dzieli równomiernie, np. na 00 odcinków, i dla każdej z wyznaczonych w ten sposób 01 dyskretnych częstotliwości wykonuje kompletny pomiar, przedstawiając wynik w postaci wykresu. Rys. 50. Układ do zautomatyzowanego pomiaru dopasowania anten Jeżeli w paśmie pomiarowym istnieją zakłócenia odbierane przez antenę i fałszujące wynik, metrolog może nie zauważyć ich obecności. Łatwość przeoczenia zakłóceń fałszujących wynik pomiarów automatycznych powoduje, że są one głównie stosowane w pracowniach rozwojowych, przy opracowywaniu nowych modeli anten. Wówczas też może być potrzebny pomiar impedancji wejściowej anten w ścisłym znaczeniu tego słowa. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę z faktu, że impedancja wejściowa anten jest wielkością, którą w zakresie fal metrowych i decymetrowych bardzo trudno zmierzyć z zadawalającą dokładnością. anex Andrzej Postawka Strona 75
12 G.3.. Eksploatacyjne pomiary warunków dopasowania G Zależności ogólne Pomiary dopasowania anten w miejscu eksploatacji ograniczają się zazwyczaj do pomiaru współczynnika odbicia na wejściu kabla feederowego lub rzadziej - na wejściu anteny. Współczynnik odbicia w określonym punkcie układu wyraża stosunek napięcia fali odbitej do napięcia fali padającej gdzie Û ρˆ x = Û ˆρ x - zespolona wartość (moduł i faza) współczynnika odbicia w punkcie x, Û - napięcie fali odbitej, Rx Û - napięcie fali padającej. Px Współczynnik odbicia ogólnie biorąc jest wielkością zespoloną, tzn. posiada moduł i fazę, która jest związana z impedancją występującą w punkcie x następującą zależnością: ZC Ẑx ρˆ x = ZC + Ẑx W powyższym wzorze tym poszczególne symbole oznaczają: ZC - nominalną wartość impedancji charakterystycznej (odniesienia); zazwyczaj jest to impedancja charakterystyczna toru kablowego, w układach nadawczych równa 50 Ω; Ẑx - wartość (moduł i faza) impedancji obciążenia w miejscu pomiaru x. W czasie roboczych pomiarów warunków dopasowania anten mierzymy przeważnie tylko moduł współczynnika odbicia. Z uwagi na cechy funkcjonalne aparatury pomiarowej, wyrażany on jest przeważnie przez tłumienie fali odbitej (w decybelach) w stosunku do amplitudy fali padającej, tzn. mierzymy wielkość U Px R x = 0 lg. U Drogą prostego przeliczenia, z wielkości R x można wyznaczyć moduł współczynnika odbicia ρ x wyrażany w mierze liniowej [V/V], jako liczbę nie większa od jedności. W praktyce metrologicznej stosuje się często określenie warunków dopasowania anteny w postaci współczynnika fali stojącej (WFS 8 ). W warunkach niedopasowania, w linii długiej wytwarza się fala stojąca charakteryzująca się cyklicznym w odstępie długości fali powtarzaniem maksimów U max i minimów U min napięcia w linii. Współczynnik fali stojącej WFS wyrażany przez stosunek WFS = U max /U min Rx Px Rx 8 Stosowany niejednokrotnie na oznaczenie współczynnika fali stojącej skrót VSWR pochodzi od angielskich słów: voltage satnding wave ratio. Stosowanie go nie ma specjalnego uzasadnienia, ponieważ polski skrót WFS jest równie operatywny Strona 76 anex Andrzej Postawka
13 jest związany ze współczynnikiem odbicia następującą zależnością 1+ ρ WFS =, 1 ρ która dla małych wartości (dla ρ < 0,1) w przybliżeniu może być wyliczona w następujący sposób WFS = 1+ ρ. Rys. 51. Układ do pomiaru dopasowania anten metodą selektywną G.3... Pomiary eksploatacyjne Jeżeli pomiary warunków dopasowania mają decydować o dopuszczeniu anteny do eksploatacji, tzn. powinny cechować się szczególnie dużą wiarygodnością, należy je wykonywać ręcznie. Przykład realizacji układu pomiarowego przedstawiono na rys. 51. Przy stosowaniu nowoczesnych generatorów z cyfrową syntezą częstotliwości, w układzie zbędny jest częstościomierz. Stosowany w układzie odbiornik pomiarowy musi charakteryzować się dużą selektywnością przy wąskim paśmie przenoszenia i dużą odpornością na silne sygnały zakłócające poza pasmem odbieranym. Dla poprawienia stosunku sygnału pomiarowego do zakłóceń, zalecane jest stosowanie dodatkowego wzmacniacza w torze sygnału pomiarowego. Dla uniknięcia możliwego w takiej sytuacji przesterowania, trzeba niejednokrotnie stosować tłumik dodatkowy na wejściu odbiornika. Przy ręcznym prowadzeniu pomiaru, po dostrojeniu do kolejnej częstotliwości pomiarowej operator jest w stanie zauważyć obecność zakłóceń i zmienić indywidualnie częstotliwość pomiarową lub nawet pominąć jeden z punkt bez istotnej utraty informacji. anex Andrzej Postawka Strona 77
14 G Dokładność pomiaru warunków dopasowania Wymagania stawiane antenom nadawczym dla radiofonii FM i telewizji pod względem dopasowania znajdują się na granicy dokładności pomiarowej. Wymaganie tłumienia fali odbitej wynoszącego 3 db (WFS = 1,05) jest normalne, co stawia najwyższe wymagania aparaturze pomiarowej stosowanej w tych pomiarach. Mostki w.cz. lub sprzęgacze kierunkowe używane do pomiarów dopasowania anten muszą charakteryzować się parametrami pozwalającymi zmierzyć tak wysoki stopień dopasowania. Ich własny współczynnik odbicia musi być resztkowy, a tzw. kierunkowość, czyli zdolność separacji kierunku fali padającej od kierunku fali odbitej musi wynosić db. Wszelkie kable połączeniowe i inne elementy układów pomiarowych takie jak przejścia, łączniki i tym podobne muszą charakteryzować się podobnie wysokimi parametrami jeżeli chodzi o własny współczynnik odbicia, skuteczność ekranowania i inne cechy metrologiczne. G.4. BADANIA OBCIĄŻALNOŚCI ENERGETYCZNEJ ANTEN Badanie obciążalności anten i urządzeń antenowych powinno dać odpowiedź na pytanie, czy badane urządzenie jest w stanie przenieść lub przyjąć w trybie pracy ciągłej znamionową moc w.cz. zadeklarowaną przez producenta. W stosunku do kompletnych anten zainstalowanych w miejscu eksploatacji sprawdzenie obciążalności można przeprowadzić w następujący sposób: - zmierzyć współczynnik odbicia na wejściu toru zasilającego anteny, - doprowadzić do anteny na 4 h maksymalną moc znamionową określoną w dokumentacji producenta, - po upływie okresu próby zmierzyć ponownie współczynnik odbicia na wejściu toru zasilającego i wykonać przegląd anteny. Jeżeli wyniki pomiarów dopasowania anteny wykonanych przed próbą i po próbie różnią się nie więcej niż wynika to z błędu pomiaru, a oględziny nie wykazują śladów przegrzania elementów składowych i ich połączeń, anteną można uznać za zdolną do przenoszenia doprowadzonej mocy. Należy starać się, aby w czasie próby do anteny była doprowadzona możliwie maksymalna moc, tzn. aby pracowały wszystkie będące do dyspozycji nadajniki i jeżeli to możliwe z uwagi na rygory nadawania, aby pracowały w reżimie pracy dającym na wyjściu możliwie maksymalną moc średnią. Pomiar współczynnika odbicia przed i po próbie powinien być wykonywany tym samym zestawem przyrządów pomiarowych. Należy sobie zdawać sprawę, że opisana wyżej metoda, jest próbą uproszczoną pozwalającą wyłącznie na oszacowanie obciążalności anteny. W momencie jej prowadzenia na obiekcie nadawczym mogą nie być jeszcze zainstalowane wszystkie nadajniki przewidziane do pracy na wspólną antenę lub mogą nie być przygotowane do nadawania z pełną mocą wyjściową. Warunki pracy też prawdopodobnie nie będą ekstremalne jeżeli chodzi o maksymalną temperaturę otoczenia i nagrzanie promieniowaniem słonecznym. Mimo to, wykonana w opisany sposób próba obciążalności pozwoli uniknąć grubych błędów wykonania i montażu anteny. Główna informacja o obciążalności anteny powinna być jednak zawarta w certyfikatach z wynikami badań wykonanych przez producenta na zakończenie procesu przygotowania wyrobu do produkcji. Strona 78 anex Andrzej Postawka
Polaryzacja anteny. Polaryzacja pionowa V - linie sił pola. pionowe czyli prostopadłe do powierzchni ziemi.
Parametry anten Polaryzacja anteny W polu dalekim jest przyjęte, że fala ma charakter fali płaskiej. Podstawową właściwością tego rodzaju fali jest to, że wektory natężenia pola elektrycznego i magnetycznego
Bardziej szczegółowoAnteny i Propagacja Fal
Anteny i Propagacja Fal Seminarium Dyplomowe 26.11.2012 Bartosz Nizioł Grzegorz Kapusta 1. Charakterystyka promieniowania anteny określa: P: unormowany do wartości maksymalnej przestrzenny rozkład natężenia
Bardziej szczegółowoPromieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne
Promieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne Fryderyk Lewicki Telekomunikacja Polska, Departament Centrum Badawczo-Rozwojowe,
Bardziej szczegółowoANTENY I PROPAGACJA FAL RADIOWYCH
ANTENY I PROPAGACJA FAL RADIOWYCH 1. Charakterystyka promieniowania anteny określa: unormowany do wartości maksymalnej przestrzenny rozkład natężenia pola, Odpowiedź prawidłowa ch-ka promieniowania jest
Bardziej szczegółowoWykonawcy: Data Wydział Elektryczny Studia dzienne Nr grupy:
POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI PRZEMYSŁOWEJ Zakład Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej Laboratorium Podstaw Telekomunikacji Ćwiczenie nr 3 Temat: Pomiar charakterystyki
Bardziej szczegółowoParametry elektryczne anteny GigaSektor PRO BOX 17/90 HV w odniesieniu do innych rozwiązań dostępnych obecnie na rynku.
Parametry elektryczne anteny GigaSektor PRO BOX 17/9 HV w odniesieniu do innych Korzystając ze wsparcia programu de minimis, na podstawie umowy zawartej z Politechniką Gdańską, wykonano w komorze bezechowej
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA
POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI PRZEMYSŁOWEJ Zakład Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej Laboratorium Podstaw Telekomunikacji Ćwiczenie nr 6 Temat: Sprzęgacz kierunkowy.
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 października 2003 r.
Dz.U.2003.192.1883 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
Bardziej szczegółowoBADANIE ANTENY TUBOWEJ I ANTENY SOCZEWKOWEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI L a b o r a t o r i u m A n t e n INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE NR 15: BADANIE ANTENY TUBOWEJ I ANTENY
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Bardziej szczegółowoAntena stacjonarna 3287
Antena stacjonarna 3287 Antena stacjonarna kierunkowa 3287 przeznaczona jest do współpracy z radiotelefonami bazowymi pracującymi w zakresie częstotliwości 142 174 MHz przy zastosowaniu toru antenowego
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0..
Nazwisko... Data... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień tyg.... Godzina... Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa Początkowa wartość kąta 0.. 1 25 49 2 26 50 3 27 51 4 28 52 5 29 53 6 30 54
Bardziej szczegółowoBADANIE ANTENY ŚCIANOWEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI L a b o r a t o r i u m A n t e n INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE NR 4: BADANIE ANTENY ŚCIANOWEJ WARSZAWA
Bardziej szczegółowoBADANIE ANTENY Z REFLEKTOREM PARABOLICZNYM
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI L a b o r a t o r i u m A n t e n INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE NR 19: BADANIE ANTENY Z REFLEKTOREM
Bardziej szczegółowoBADANIE ANTENY Z REFLEKTOREM KĄTOWYM
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI L a b o r a t o r i u m A n t e n INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE NR 3: BADANIE ANTENY Z REFLEKTOREM
Bardziej szczegółowoPOMIARY TŁUMIENIA I ABSORBCJI FAL ELEKTROMAGNETYCZNYCH
LŁ ELEKTRONIKI WAT POMIARY TŁUMIENIA I ABSORBCJI FAL ELEKTROMAGNETYCZNYCH dr inż. Leszek Nowosielski Wojskowa Akademia Techniczna Wydział Elektroniki Laboratorium Kompatybilności Elektromagnetycznej LŁ
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1 z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr
Bardziej szczegółowo2. Pomiar drgań maszyny
2. Pomiar drgań maszyny Stanowisko laboratoryjne tworzą: zestaw akcelerometrów, przedwzmacniaczy i wzmacniaczy pomiarowych z oprzyrządowaniem (komputery osobiste wyposażone w karty pomiarowe), dwa wzorcowe
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki światłowodowej. Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia
Laboratorium techniki światłowodowej Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoZgłoszenie instalacji wytwarzającej pola elektromagnetyczne, która nie wymaga pozwolenia ZGŁOSZENIE
Zgłoszenie instalacji wytwarzającej pola elektromagnetyczne, która nie wymaga pozwolenia Nazwa jednostki organizacyjnej.... adres...... telefon..., dnia Prezydent Miasta Rzeszowa Wydział Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki laserowej Ćwiczenie 2. Badanie profilu wiązki laserowej
Laboratorium techniki laserowej Ćwiczenie 2. Badanie profilu wiązki laserowej 1. Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wstęp Pomiar profilu wiązki
Bardziej szczegółowo3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW.
3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW. Przy rozchodzeniu się fal dźwiękowych może dochodzić do częściowego lub całkowitego odbicia oraz przenikania fali przez granice ośrodków. Przeszkody napotykane
Bardziej szczegółowoGRUPA A. 1. Klistron dwuwnękowy jest lampą elektronową wzmacniającą czy generującą? Wzmacniającą (pomogł dla dobekfooto)
GRUPA A 1. Klistron dwuwnękowy jest lampą elektronową wzmacniającą czy generującą? Wzmacniającą (pomogł dla dobekfooto) 2. Narysuj charakterystyki klistronu refleksowego częstotliwość i moc wyjściowa w
Bardziej szczegółowoNotatka nr 9. Uzupełnienia: ANTENY PŁASKIE UHF
Notatka nr 9 Uzupełnienia: 4.01.2013 ANTENY PŁASKIE UHF 1. WSTĘP Kierunkowe anteny na pasmo UHF ( MHz) budowane są obecnie zwykle w układzie Yaga. Istotną ich wadą w niektórych aplikacjach, jest znaczny
Bardziej szczegółowoPrzykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik awionik 314[06]
Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik awionik 314[06] 1 2 3 4 5 6 7 8 Ocenie rozwiązania zadania egzaminacyjnego podlegały następujące elementy pracy: I. Tytuł pracy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1)
1 Ćwiczenie nr.14 Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego 1. Zasada pomiaru Przy prądzie jednofazowym moc bierna wyraża się wzorem: Q=UIsinϕ (1) Do pomiaru tej mocy stosuje się waromierze jednofazowe typu
Bardziej szczegółowoNiniejsze wyjaśnienia dotyczą jedynie instalacji radiokomunikacyjnych, radiolokacyjnych i radionawigacyjnych.
Wyjaśnienia do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
Bardziej szczegółowoStatyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7
Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej
Bardziej szczegółowoLIV OLIMPIADA FIZYCZNA 2004/2005 Zawody II stopnia
LIV OLIMPIADA FIZYCZNA 004/005 Zawody II stopnia Zadanie doświadczalne Masz do dyspozycji: cienki drut z niemagnetycznego metalu, silny magnes stały, ciężarek o masie m=(100,0±0,5) g, statyw, pręty stalowe,
Bardziej szczegółowoUśrednianie napięć zakłóconych
Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Miernictwa Elektronicznego Uśrednianie napięć zakłóconych Grupa Nr ćwicz. 5 1... kierownik 2... 3... 4... Data Ocena I.
Bardziej szczegółowoBADANIE INTERFERENCJI MIKROFAL PRZY UŻYCIU INTERFEROMETRU MICHELSONA
ZDNIE 11 BDNIE INTERFERENCJI MIKROFL PRZY UŻYCIU INTERFEROMETRU MICHELSON 1. UKŁD DOŚWIDCZLNY nadajnik mikrofal odbiornik mikrofal 2 reflektory płytka półprzepuszczalna prowadnice do ustawienia reflektorów
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 14 listopada 2003 r. Nr 192 Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
Warszawa, dnia 14 listopada 2003 r. Nr 192 Poz. 1883 z dnia 30 października 2003 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 19. Temat: Instalacja antenowa TV naziemnej - dwie anteny.
Ćwiczenie nr 19 Temat: Instalacja antenowa TV naziemnej - dwie anteny. Wiadomości do powtórzenia: 1. Schemat instalacji antenowej telewizji naziemnej (podzespoły, elementy i urządzenia) 2. Trasa ułożenia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoDemodulator FM. o~ ~ I I I I I~ V
Zadaniem demodulatora FM jest wytworzenie sygnału wyjściowego, który będzie proporcjonalny do chwilowej wartości częstotliwości sygnału zmodulowanego częstotliwościowo. Na rysunku 12.13b przedstawiono
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA LOGISTYKI I TRANSPORTU PRZEMYSŁOWEGO NR 1 POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO Katowice, październik 5r. CEL ĆWICZENIA Poznanie zjawiska przesunięcia fazowego. ZESTAW
Bardziej szczegółowoAnteny zewnętrzne do terminali telefonii komórkowej
Notatka 33 15.03.2015 1. WSTĘP Anteny zewnętrzne do terminali telefonii komórkowej W ostatnich latach jesteśmy świadkami gwałtownego rozwoju systemów telefonii komórkowej. Oferowane w sklepach urządzenia,
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC
WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC 1. WSTĘP Tematem ćwiczenia są podstawowe właściwości jednostopniowego wzmacniacza pasmowego z tranzystorem bipolarnym. Zadaniem ćwiczących jest dokonanie pomiaru częstotliwości
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 43: HALOTRON
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 43: HALOTRON Cel
Bardziej szczegółowoBEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO
Temat ćwiczenia: BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO 1. Wprowadzenie Ultradźwiękowy bezdotykowy czujnik położenia liniowego działa na zasadzie pomiaru czasu powrotu impulsu ultradźwiękowego,
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników
Instrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników 1. Podstawowe pojęcia związane z niewyważeniem Stan niewyważenia stan wirnika określony takim rozkładem masy, który w czasie wirowania wywołuje
Bardziej szczegółowo1. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
Numer referencyjny: IK.PZ-380-06/PN/18 Załącznik nr 1 do SIWZ Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego pn. Dostawa systemu pomiarowego do badań EMC,
Bardziej szczegółowoWstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński
Wstęp do teorii niepewności pomiaru Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński Podstawowe informacje: Strona Politechniki Śląskiej: www.polsl.pl Instytut Fizyki / strona własna Instytutu / Dydaktyka / I Pracownia
Bardziej szczegółowoT-urbo-T 7/21-60. www.telmor.pl PARAMETRY TECHNICZNE. RoHS
Antena kierunkowa DVB-T T-urbo-T 7/21-60 RoHS Antena kierunkowa DVB-T Zysk energetyczny 10dBi Technologia T-urbo-T Wbudowany naturalny filtr LTE Bardzo solidna konstrukcja mechaniczna Możliwość pracy w
Bardziej szczegółowoĆwiczenie M-2 Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego Cel ćwiczenia: II. Przyrządy: III. Literatura: IV. Wstęp. l Rys.
Ćwiczenie M- Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego. Cel ćwiczenia: pomiar przyśpieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła fizycznego.. Przyrządy: wahadło rewersyjne, elektroniczny
Bardziej szczegółowoPomiary analizatorem widma PEM szczegółowa analiza widma w badanych punktach
Pomiary analizatorem widma PEM szczegółowa analiza widma w badanych punktach W 2013 roku WIOŚ w Katowicach w wybranych 10 punktach pomiarowych wykonał pomiary uzupełniające analizatorem widma NARDA SRM
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia. Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elektrycznymi metodami pomiarowymi wykorzystywanymi
Bardziej szczegółowoLekcja 19. Temat: Wzmacniacze pośrednich częstotliwości.
Lekcja 19 Temat: Wzmacniacze pośrednich częstotliwości. Wzmacniacze pośrednich częstotliwości zazwyczaj są trzy- lub czterostopniowe, gdyż sygnał na ich wejściu musi być znacznie wzmocniony niż we wzmacniaczu
Bardziej szczegółowoLeszek Kachel, Jan M. Kelner, Kamil Bechta Instytut Telekomunikacji Wojskowa Akademia Techniczna. Mieczysław Laskowski WUSM Politechnika Warszawska
Leszek Kachel, Jan M. Kelner, Kamil Bechta Instytut Telekomunikacji Wojskowa Akademia Techniczna Mieczysław Laskowski WUSM Politechnika Warszawska Metodyka badania poziomu emitowanych zaburzeń radioelektrycznych
Bardziej szczegółowoĆwiczenie Nr 3. Pomiar emisyjności urządzeń elektronicznych w komorze TEM
str. 1/8 Ćwiczenie Nr 3 Pomiar emisyjności urządzeń elektronicznych w komorze TEM 1. Cel ćwiczenia: Zapoznanie z alternatywnymi metodami pomiaru emisyjności urządzeń teleinformatycznych oraz ze sposobami
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Wydział Elektryczny Laboratorium Teletechniki
Politechnika Warszawska Wydział Elektryczny Laboratorium Teletechniki Skrypt do ćwiczenia T.09 Określenie procentu modulacji sygnału zmodulowanego AM 1. Określenie procentu modulacji sygnału zmodulowanego
Bardziej szczegółowoWZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO
Mirosław KAŹMIERSKI Okręgowy Urząd Miar w Łodzi 90-132 Łódź, ul. Narutowicza 75 oum.lodz.w3@gum.gov.pl WZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1. Wstęp Konieczność
Bardziej szczegółowoRADIONAMIARY. zasady, sposoby, kalibracja, błędy i ograniczenia
RADIONAMIARY zasady, sposoby, kalibracja, błędy i ograniczenia 1 Radionamierzanie jest to: Określenie kąta, zawartego między północną częścią lokalnego południka geograficznego a kierunkiem na dany obiekt,
Bardziej szczegółowoWyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym
Ćwiczenie 11A Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym 11A.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu mierzy się przy pomocy wagi siłę elektrodynamiczną, działającą na odcinek przewodnika
Bardziej szczegółowoĆwiczenie Nr 2. Pomiar przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych za pomocą sieci sztucznej
str. 1/6 Ćwiczenie Nr 2 Pomiar przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych za pomocą sieci sztucznej 1. Cel ćwiczenia: zapoznanie się ze zjawiskiem przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych, zapoznanie się
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe.
INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe. MTiSP pomiary częstotliwości i przesunięcia fazowego MTiSP 003 Autor: dr inż. Piotr Wyciślok Strona 1 / 8 Cel Celem ćwiczenia jest wykorzystanie
Bardziej szczegółowoPomiar podstawowych parametrów liniowych układów scalonych
Instytut Fizyki ul Wielkopolska 15 70-451 Szczecin 5 Pracownia Elektroniki Pomiar podstawowych parametrów liniowych układów scalonych Zakres materiału obowiązujący do ćwiczenia: wzmacniacz operacyjny,
Bardziej szczegółowoI. Pomiary charakterystyk głośników
LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI ĆWICZENIE NR 4 Pomiary charakterystyk częstotliwościowych i kierunkowości mikrofonów i głośników Cel ćwiczenia Ćwiczenie składa się z dwóch części. Celem pierwszej części ćwiczenia
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE
LASERY I ICH ZASTOSOWANIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Temat: Efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą modulowania zmiany polaryzacji światła oraz
Bardziej szczegółowoII. Badanie charakterystyki spektralnej źródła termicznego promieniowania elektromagnetycznego
1 II. Badanie charakterystyki spektralnej źródła termicznego promieniowania elektromagnetycznego Cel ćwiczenia: Wyznaczenie charakterystyki spektralnej termicznego źródła promieniowania (lampa halogenowa)
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE
W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stosunku e/m elektronu
Ćwiczenie 27 Wyznaczanie stosunku e/m elektronu 27.1. Zasada ćwiczenia Elektrony przyspieszane w polu elektrycznym wpadają w pole magnetyczne, skierowane prostopadle do kierunku ich ruchu. Wyznacza się
Bardziej szczegółowoĆw. nr 31. Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2
1 z 6 Zespół Dydaktyki Fizyki ITiE Politechniki Koszalińskiej Ćw. nr 3 Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2 Cel ćwiczenia Pomiar okresu wahań wahadła z wykorzystaniem bramki optycznej
Bardziej szczegółowoPrecyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS
Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS Załącznik nr 2 Rozdział 1 Techniki precyzyjnego pozycjonowania w oparciu o GNSS 1. Podczas wykonywania pomiarów geodezyjnych metodą precyzyjnego pozycjonowania
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 666
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 666 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12, Data wydania: 20 grudnia 2018 r. Nazwa i adres: AB 666
Bardziej szczegółowoWłasności i charakterystyki czwórników
Własności i charakterystyki czwórników nstytut Fizyki kademia Pomorska w Słupsku Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie własności i charakterystyk czwórników. Zagadnienia teoretyczne. Pojęcia podstawowe
Bardziej szczegółowoBadanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem
Ćwiczenie E7 Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem E7.1. Cel ćwiczenia Prąd elektryczny płynący przez przewodnik wytwarza wokół niego pole magnetyczne. Ćwiczenie polega na pomiarze
Bardziej szczegółowoMetoda pomiarowo-obliczeniowa skuteczności ochrony akustycznej obudów dźwiękoizolacyjnych źródeł w zakresie częstotliwości khz
Metoda pomiarowo-obliczeniowa skuteczności ochrony akustycznej obudów dźwiękoizolacyjnych źródeł w zakresie częstotliwości 20 40 khz dr inż. Witold Mikulski 2018 r. Streszczenie Opisano metodę pomiarowo-obliczeniową
Bardziej szczegółowoPOMIARY WYBRANYCH PARAMETRÓW TORU FONICZNEGO W PROCESORACH AUDIO
Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Elektroniczne przyrządy i techniki pomiarowe POMIARY WYBRANYCH PARAMETRÓW TORU FONICZNEGO W PROCESORACH AUDIO Grupa Nr
Bardziej szczegółowoZASADA DZIAŁANIA miernika V-640
ZASADA DZIAŁANIA miernika V-640 Zasadniczą częścią przyrządu jest wzmacniacz napięcia mierzonego. Jest to układ o wzmocnieniu bezpośred nim, o dużym współczynniku wzmocnienia i dużej rezystancji wejściowej,
Bardziej szczegółowoLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne
LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ OPERACYJNY
1. OPIS WKŁADKI DA 01A WZMACNIACZ OPERACYJNY Wkładka DA01A zawiera wzmacniacz operacyjny A 71 oraz zestaw zacisków, które umożliwiają dołączenie elementów zewnętrznych: rezystorów, kondensatorów i zwór.
Bardziej szczegółowoŹródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego
POLIECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGEYKI INSYU MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH LABORAORIUM ELEKRYCZNE Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego (E 1) Opracował: Dr inż. Włodzimierz
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..
Bardziej szczegółowo1 Płaska fala elektromagnetyczna
1 Płaska fala elektromagnetyczna 1.1 Fala w wolnej przestrzeni Rozwiązanie równań Maxwella dla zespolonych amplitud pól przemiennych sinusoidalnie, reprezentujące płaską falę elektromagnetyczną w wolnej
Bardziej szczegółowoDynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego- ćwiczenie 8
Dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego- ćwiczenie 8 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego, oraz zapoznanie się z metodami wyznaczania charakterystyk częstotliwościowych.
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE
LASERY I ICH ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Temat: Modulacja światła laserowego: efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 65. Badanie wzmacniacza mocy
Ćwiczenie nr 65 Badanie wzmacniacza mocy 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych parametrów wzmacniaczy oraz wyznaczenie charakterystyk opisujących ich właściwości na przykładzie wzmacniacza
Bardziej szczegółowoCharakterystyka mierników do badania oświetlenia Obiektywne badania warunków oświetlenia opierają się na wynikach pomiarów parametrów świetlnych. Podobnie jak każdy pomiar, również te pomiary, obarczone
Bardziej szczegółowo1. Przeznaczenie testera.
1. Przeznaczenie testera. Q- tester jest przeznaczony do badania kwarcowych analogowych i cyfrowych zegarków i zegarów. Q- tester służy do mierzenia odchyłki dobowej (s/d), odchyłki miesięcznej (s/m),
Bardziej szczegółowo- Strumień mocy, który wpływa do obszaru ograniczonego powierzchnią A ( z minusem wpływa z plusem wypływa)
37. Straty na histerezę. Sens fizyczny. Energia dostarczona do cewki ferromagnetykiem jest znacznie większa od energii otrzymanej. Energia ta jest tworzona w ferromagnetyku opisanym pętlą histerezy, stąd
Bardziej szczegółowoLaboratorium Elektroniki
Wydział Mechaniczno-Energetyczny Laboratorium Elektroniki Badanie wzmacniaczy tranzystorowych i operacyjnych 1. Wstęp teoretyczny Wzmacniacze są bardzo często i szeroko stosowanym układem elektronicznym.
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób oceny dokładności transformacji indukcyjnych przekładników prądowych dla prądów odkształconych. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL
PL 223692 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223692 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 399602 (51) Int.Cl. G01R 35/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoPRZENOŚNY MIERNIK MOCY RF-1000
PRZENOŚNY MIERNIK MOCY RF-1000 1. Dane techniczne Zakresy pomiarowe: Dynamika: Rozdzielczość: Dokładność pomiaru mocy: 0.5 3000 MHz, gniazdo N 60 db (-50dBm do +10dBm) dla zakresu 0.5 3000 MHz 0.1 dbm
Bardziej szczegółowoWyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej
P. OTOMAŃSKI Politechnika Poznańska P. ZAZULA Okręgowy Urząd Miar w Poznaniu Wyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej Seminarium SMART GRID 08 marca
Bardziej szczegółowoZjawiska w niej występujące, jeśli jest ona linią długą: Definicje współczynników odbicia na początku i końcu linii długiej.
1. Uproszczony schemat bezstratnej (R = 0) linii przesyłowej sygnałów cyfrowych. Zjawiska w niej występujące, jeśli jest ona linią długą: odbicie fali na końcu linii; tłumienie fali; zniekształcenie fali;
Bardziej szczegółowooznaczenie sprawy: CRZP/231/009/D/17, ZP/66/WETI/17 Załącznik nr 6 I-III do SIWZ Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia dla części I-III
oznaczenie sprawy: CRZP/231/009/D/17, ZP/66/WETI/17 Załącznik nr 6 I-III do SIWZ Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia dla części I-III Część I zamówienia Dostawa urządzeń na potrzeby modernizacji stolika
Bardziej szczegółowoSystemy i Sieci Radiowe
Systemy i Sieci Radiowe Wykład 4 Media transmisyjne część Program wykładu Widmo sygnałów w. cz. Modele i tryby propagacji Anteny Charakterystyka kanału radiowego zjawiska propagacyjne 1 Transmisja radiowa
Bardziej szczegółowoPomiar mocy czynnej, biernej i pozornej
Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru mocy w obwodach prądu przemiennego.. Wprowadzenie: Wykonując pomiary z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoKrzysztof Łapsa Wyznaczenie prędkości fal ultradźwiękowych metodami interferencyjnymi
Krzysztof Łapsa Wyznaczenie prędkości fal ultradźwiękowych metodami interferencyjnymi Cele ćwiczenia Praktyczne zapoznanie się ze zjawiskiem interferencji fal akustycznych Wyznaczenie prędkości fal ultradźwiękowych
Bardziej szczegółowoWyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu
Imię i Nazwisko... Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu Opracowanie: Piotr Wróbel 1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest wyznaczenie prędkości dźwięku w powietrzu, metodą różnicy czasu przelotu. Drgania
Bardziej szczegółowo1. Nazwa instalacji zgodna z nazewnictwem stosowanym przez prowadzącego instalację ...
., dnia Burmistrz Miasta Tarnowskie Góry Wydział Ochrony Środowiska ul. Rynek 4 42-600 Tarnowskie Góry ZGŁOSZENIE INSTALACJI WYTWARZAJĄCYCH POLA ELEKTROMAGNETYCZNE Na podstawie art. 152 ust. 1 i 9 ustawy
Bardziej szczegółowoMONITORING PRZESTRZENI ELEKTROMAGNETYCZNEJ
MONITORING PRZESTRZENI ELEKTROMAGNETYCZNEJ (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Adam Konrad Rutkowski 1 Monitorowanie przestrzeni elektromagnetycznej Celem procesu monitorowania przestrzeni elektromagnetycznej
Bardziej szczegółowo3GHz (opcja 6GHz) Cyfrowy Analizator Widma GA4063
Cyfrowy Analizator Widma GA4063 3GHz (opcja 6GHz) Wysoka kla sa pomiarowa Duże możliwości pomiarowo -funkcjonalne Wysoka s tabi lność Łatwy w użyc iu GUI Małe wymiary, lekki, przenośny Opis produktu GA4063
Bardziej szczegółowoZADANIE 111 DOŚWIADCZENIE YOUNGA Z UŻYCIEM MIKROFAL
ZADANIE 111 DOŚWIADCZENIE YOUNGA Z UŻYCIEM MIKROFAL X L Rys. 1 Schemat układu doświadczalnego. Fala elektromagnetyczna (światło, mikrofale) po przejściu przez dwie blisko położone (odległe o d) szczeliny
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób wyznaczania błędów napięciowego i kątowego indukcyjnych przekładników napięciowych dla przebiegów odkształconych
PL 216925 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216925 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 389198 (51) Int.Cl. G01R 35/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoHoryzontalne linie radiowe
Horyzontalne linie radiowe Projekt Robert Taciak Ziemowit Walczak Michał Welc prowadzący: dr inż. Jarosław Szóstka 1. Założenia projektu Celem projektu jest połączenie cyfrową linią radiową punktów 51º
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14 Temat: Konwertery, promienniki, polaryzatory i sterowanie LNB Cel ćwiczenia: Materiał nauczania
Ćwiczenie 14 Temat: Konwertery, promienniki, polaryzatory i sterowanie LNB Cel ćwiczenia: Dobrać tuner satelitarny, zestaw antenowy oraz konwerter w zależności od stawianych wymagań, wykonać pomiary podstawowych
Bardziej szczegółowoC. ELEMENTY TEORII ANTEN
C. ELEMENTY TEORII ANTEN C.1. TEORIA PROMIENIOWANIA Każdy obwód elektryczny z prądem zmiennym promieniuje pewną część energii elektrycznej w postaci fal elektromagnetycznych. Ilość tej energii jest przeważnie
Bardziej szczegółowo