Bernadeta Piecuch Zabytki architektury i budownictwa w województwie pilskim w latach Ochrona Zabytków 53/4 (211),

Transkrypt

1 Bernadeta Piecuch Zabytki architektury i budownictwa w województwie pilskim w latach Ochrona Zabytków 53/4 (211),

2 BU CZEK W IELKI (gm. Lipka) Kościół p.w. Trójcy Sw. Wzniesiony w , szachulcowy. Nr rej. A-6/179 z 2 IV 1979 r. W wykonano prace rem ontow e: zabezpieczono drewnianą konstrukcję preparatem ognioochronnym i grzybobójczym, uporządkowano instalację elektryczną, wykonano podłogę na poddaszu, dokonano wymiany odeskowania wewnętrznego wraz z wycięciem i konserwacją części polichromowanych, pól i medalionów na stropie. Wykonano remont elewacji. C H O D Z IE Ż Domy tkaczy z X V III/XIX w. Przeprowadzono remont części szczy to w y ch dom ów tkaczy z przełomu XVIII i XIX w. przy ul. Kościuszki 28 (nr rej. A-720 z 12 III 1991 r.), Kościelnej 12 (nr rej. A-714 z 31 X 1990 r.), W ojska Polskiego 49 (nr rej. A - l06 z 2 II 1959 r.). Inwestorzy prywatni przy dofinansowaniu ZABYTKI ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA W WOJEWÓDZTWIE PILSKIM W LATACH Buczek Wielki, kościół p.w. Trójcy Św.. Fot. T. Łuczak G O ŁA Ń C Z Kościół p.w. NMP (pobernardyński) Praw dopodobnie zbudowany na przełomie XV/XVI w., przebudow any w stylu barokow ym w wraz z dobudową kaplic i wieży. Nr rej. A-83 z 10 III 1933 r. W wykonano opaskę odwadniającą, wzmocniono i zakonserwowano więźbę dachową, odeskowano połacie da chowe i pokryto je papą i częściowo blachą. Wewnątrz skuto tynki do wysokości ok. 3 m. Na wieży przem urowano gzyms i otynkowano ją. Zabytków i z Funduszu Kościelnego. JA KTO RO W O (gm. Szamocin) Kościół p.w. św. Anny Zbudowany w , szachulcowy. Nr rej. A /1265 z 30 IX 1971 r. W wykonano zabezpieczenie drewnianej konstrukcji preparatem ognioochronnym i grzybobójczym, częściowo wymieniono podwalinę, wykonano C h odzież, lam us tkacki z XVIII w. Fot. B. Piecuch, ллггтт/vtv т..... t, Jaktorow o, kościół p.w. św. Anny. Fot. Chodziez, dom y tkaczy z XVIII!XIX w. Fot. T. Łuczak j Łuczak 432

3 Lubasz, kościół p.w. Narodzenia NMP wnętrze po pracach konserwatorskich. Fot. T. Palacz, 1996 r. nową podłogę na poddaszu, uporządkowano instalację elektryczną oraz konstrukcję więźby dachowej, dokonano wymiany pokrycia dachowego. z Funduszu Kościelnego i Z a bytków. LU BASZ Kościół parafialny p.w. Narodzenia NMP na tzw. Krasnej Górze Wzniesiony w jako odpustowy, staraniem wojewody kaliskiego Maksymiliana Bończy Miaskowskiego. Nr rej. A 92/70 z 1931 r. W trakcie rem ontu kapitalnego prowadzonego od 1991 r.: przełożono dach dachówką karpiówką, wykonano nowe pokrycie dachu kaplic z blachy miedzianej, odtw orzono pokrycia hełmów wież (1998 r.), założono obróbki blacharskie; rem ont elewacji w trakcie. Po zakończeniu ww. prac planowane jest malowa- Lubasz, kościół p.w. N arodzenia NMP. Fot. T. Palacz

4 paratem ognioochronnym i grzybobójczym. W ĄGRO W IEC Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP i św. św. Piotra i Pawła wraz z klasztorem (zespół pocysterski) Odbudowany po raz pierwszy w 2 poł. XVIII w. po pożarze, w stylu późnobarokowym i p o wtórnie po spaleniu w 1945 r. Nr rej. A 90 z 14 III 1933 r. W 1996 r. wykonano przełożenie dachu dachówką ceramiczną. Skrzatusz, kościół p.w. Wniebowzięcia NMP przed konserwacją. Fot. T. Łuczak nie elewacji oraz prace konserwatorskie we wnętrzu. Zabytków i z Funduszu Kościelnego. SKRZA TU SZ (gm. Szydłowo) Kościół parafialny p.w. W niebowzięcia NMP Zbudowany w z fundacji starosty nowodworskiego Wojciecha Brezy z Goraja, później wojewody kaliskiego i poznańskiego, na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego dla umieszczenia tutaj cudownej figury Piety słynącej laskami, pochodzącej z pocz. XV w. i sprowadzonej tu z pobliskiego Mielęcina w 1575 r. oraz jako wotum dziękczynne za zwycięstwo pod Wiedniem i miejsce wiecznego spoczynku fundatora. Sceny z dziejów Piety przedstawiają barokowe freski w prezbiterium. W nie zachowanych źródłach Skrzatusza, wymieniono nazwisko architekta Andrzeja Borejszy; wg Sielickiego autorem projektu kościoła miał być Barthl Ranisz. N r rej. A-40/215 z 11 XI 1959 r. W kościele prowadzone były prace konserwa to rsko-remontowe: w wymieniono więźbę dachową i pokryto dach miedzią, w przeprowadzono zachowawczą konserwację w PP PKZ Szczecin drewnianych Skrzatusz, kościół p.w. Wniebowzięcia NMP po konserwacji. Fot. B. Piecuch XVIII-wiecznych rzeźb z fasady i wykonano ich żywiczne kopie, które umieszczono w fasadzie. W nałożono nowe tynki w przyziem iu kościoła. W 1992 r. zało ż o n o system osuszający budynek. W przeprow adzono rem ont i malowanie elewacji. TARNÓW KA Kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP Kościół szachulcowy, zbudowany w 1773 r. Nr rej. A-45/185 z 9 IV 1959 r. W zabezpieczono konstrukcję drewnianą preparatem ognioochronnym i grzybobójczym, uporządkowano instalację elektryczną, wzmocniono strop i założono podłogę na strychu. z Funduszu Kościelnego i TO PO R ZYK (gm. Mirosławiec) Kościół filialny p.w. św. Jana Chrzciciela Drewniany, zbudowany w XVIII w. W 1998 r. pokryto dach gontem i przeprowadzono rem ont konstrukcji wraz z zabezpieczeniem konstrukcji drewnianej pre Wągrowiec, cysterski kościół W niebowzięcia NMP fasada po konserwacji. Fot. T. Łuczak W IELEŃ Pałac Zbudowany w dla Piotra Sapiehy, wojewody smoleńskiego i jego żony Joanny z Sułkowskich, prawdopodobnie wg projektu arch. Karola M arcina Franza. Z projektowanego, czw orobocznego założenia z dziedzińcem zrealizowano 2 skrzydła: zachodnie i południowe. W 1945 r. budynek został spalony. Nr rej. A - l38/5 z 4 V 1964 r. Od 1981 r. prowadzone były prace zabezpieczające, k tó re w 1983 r. przekształciły się w prace remontowo-konserwatorskie. W 1991 r. pałac został nabyty przez osobę prywatną. Rozpoczęto tyn- 434

5 kowanie i malowanie elewacji wg proj. opracowanego przez PP PKZ Szczecin. Wykonano tynkowanie i malowanie elewacji frontowej i jednego szczytu oraz rozpoczęto prace przy pozostałych. Obecnie prace przerwano. Inwestor: właściciel obiektu. W YSOKA Kościół parafialny p.w. NMP Różańcowej Zbudowany w z fundacji Apolonii ze Smoguleckich Tuczyńskiej. Nr rej. A-297 z 14 III 1933 r. W 1998 r. wymieniono tynki wewnętrzne i osuszono budynek, częściowo zdjęto emulsyjne wymalowanie ścian zewnętrznych. Wieleń, pałac Sapiechów fasada po konserwacji. Fot. T. Łuczak Bernadeta Piecuch BU CZEK W IELKI (gm. Lipka) Kościół p.w. Trójcy Św. Wzniesiony w l , szachulcowy. Antependia N r rej. B-211 i B-212 z 25 IV 1973 r. W 1996/1997 r. przeprowadzono konserwację 2 kurdybanowych antependiów z 3 ćw. XVII w. Wykonano oczyszczanie obiektu, wzmocnienie skóry i usunięcie deformacji obiektów, naprawienie uszkodzeń mechanicznych, scalenie kolorystyczne. Wykonawca: mgr Halina Rosa. Zabytków, Wojewódzki Konserwator Polichromia N r rej. 208 z 25 IV 1973 r. Polichromię z 2 poł. XVIII w. ze stropu i fasety kościoła przedstawiają Trójcę Sw., Tablice M ojżeszowe, symbol Eucharystii, N a rodzenie Chrystusa, Z m artw ychwstanie, Sw. św. Piotra i Pawła, Sw. Rocha, Sw. Andrzeja Bobolę. Prace konserwatorskie rozpoczęto w 1997 r. i kontynuowano ZABYTKI SZTUKI, RZEMIOSŁA ARTYSTYCZNEGO I TECHNIKI W WOJEWÓDZTWIE PILSKIM W LATACH w 1998 r., obejmowały one: gazowanie desek, oczyszczanie i u t wardzanie, konsolidację polichromii, podklejenie łusek, założenie kitów i zaprawy, scalenie kolorystyczne i rekonstrukcje brakujących elementów kompozycyjnych polichromii. Prace nie są zakończone pozostało do konserwacji 5 medalionów z fasety. Wykonawca: mgr Ewa Roznerska-Swierczewska. Zabytków, Wojewódzki Konserwator CZA RN K Ó W Kościół p.w. św. Marii Magdaleny Sarkofag cynowy Nr rej. B-763 z 2 V 1983 r. Sarkofag Adama Sędziwoja Czarnkowskiego, powstał w w arsztacie Jakuba Kanadeja w Konserwację przeprowadzono w Obejm owała ona oczyszczenie obiektu, usunięcie lakieru, prostowanie odkształconych elementów sarkofagu, założenie lutów i nitów, wprowadzenie do wnętrza konstrukcji usztywniającej, rekonstrukcję główki aniołka, konserwację portretu trum iennego, zabezpieczenie powierzchni sarkofagu. Wykonawca: Zespół PP PKZ Szczecin pod kierunkiem mgr E. Grabarczyk i mgr D. Hodyskiej. Inwestor: Wojewódzki Konserwator D ŹW IER SZN O W IELKIE (gm. Łobżenica) Kościół p.w. św. Mikołaja Obrazy Anioł Stróż i Nawiedzenie św. Elżbiety Nr rej. B-1551 z 28 XII 1992 r. Dwa obrazy z 2 poł. XVII w. wtórnie umieszczone w feretronie kościoła. Prace konserwatorskie wykonane w obejmowały: demontaż obiektu, oczyszczanie, badania chemiczne, spektograficzne i inne, dublowanie płótna, położenie zaprawy w miejscu ubytków, werniksowanie, punktow a nie, założenie na nowe krosna. Wykonawca: mgr Krystynę Dąbrowską. Zabytków i Wojewódzki Konserwator 435