Badania wytrzymałościowe i tribologiczne tytanu przeznaczonego do wykonawstwa stałych uzupełnień protetycznych
|
|
- Bernard Tomczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Anna M. Ryniewicz, Wojciech Ryniewicz Badania wytrzymałościowe i tribologiczne tytanu przeznaczonego do wykonawstwa stałych uzupełnień protetycznych The tribological tests and the tests of the strength of titaniumium designated for constant prosthetic restorations Streszczenie Istotnym problemem przy stosowaniu nowego materiału na konstrukcje nośne uzupełnień stałych jest sprawdzenie jego parametrów mechanicznych. Celem badań było określenie dla tytanu przeznaczonego do systemu CAD/CAM właściwości wytrzymałościowych i tribologicznych. Do badań wytypowano fabryczne półprodukty tytanu o oznaczeniu Everest T Blank w kształcie walców i bloczków, przeznaczone do wykonywania podbudowy koron i mostów. Badania tytanu obejmowały wyznaczenie: charakterystyk wytrzymałościowych w próbie ściskania, parametrów chropowatości warstwy wierzchniej, rozkładu mikrotwardości w strukturze wewnętrznej fabrycznych półproduktów, odporności na zużycie tribologiczne. Tytan Everest T Blank, w aspekcie biomechaniki, jest materiałem preferowanym na długie konstrukcje protetyczne w odcinku bocznym, do obróbki w systemie CAD/CAM. Wskazują na to badania wytrzymałościowe tego materiału. Konstrukcja nośna będzie posiadała odporność na obciążenia okluzyjne, a równocześnie będzie charakteryzowała się jednorodną strukturą materiału przy wymuszeniach skupionych. Zastosowanie takiej technologii wykonawstwa uzupełnień protetycznych daje możliwość użycia biomateriału nowej generacji o ukształtowanych wcześniej właściwościach mechanicznych, kompatybilnego z tkankami zębowymi i kostnymi. Tytan Everest T Blank posiada małą odporność na zużycie ścierne, co ogranicza jego zastosowanie w przypadku konstrukcji pozbawionych licowania, eksploatowanych w warunkach zużycia tribologicznego. Summary When placing new kinds of materials on the supporting structures of prosthetic restoration, the essential concern is checking their mechanical parameters. The aim of the tests was determination of the strength and tribological properties for titanium designated for CAD/ CAM system. The manufactured semi-finished products: Everest T-Blank in the shape of cylinders and blocks were indicated to the tests. These materials are used to substructure crowns and bridges. The tests of titanium included determination of the strength characteristics in compression test, roughness parameters of surface layer, distribution of microroughness in internal 42 structure of manufactured semi-finished products and resistance on tribological wear. Titanium Everest T-Blank, in the biomechanical aspect, is preferred material to long prosthetic constructions in lateral segment, to treatment in CAD/CAM system, which is proven by the strength tests. The supporting structure will have resistance on occlusion loads and, at the same time, will characterize homogenous structure of materials by concentrated extortions. The application of the technology of execution of prosthetic restoration gives possibility of using new generation biomaterials with special mechanical properties compatible with tooth and bone tissues. Titanium Everest T-Blank has small wear resistance. This disadvantage limits its usage in constructions devoid of facing, exploited in the conditions of tribological wear. Katedra Protetyki Stomatologicznej Instytutu Stomatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Kierownik: prof. zw. dr hab. n. med. Stanisław Majewski Słowa kluczowe: tytan, system CAD/CAM, wytrzymałość, moduł Younga, mikrotwardość, tribologia, zużycie Wstęp Key words: titanium, cad/cam system, strength, young s modulus, microroughness, tribology, wear Tytan i jego stopy wykorzystywane w stomatologii podlegają systematycznemu udoskonalaniu. Podstawą do czynionych zmian jakościowych tworzyw są doświadczenia kliniczne ich użytkowania, a także postęp w technologiach wykonywania. Ogromną rolę w rozwoju tych materiałów odgrywają badania podstawowe nad dokładnym poznaniem struktur i własności tych materiałów. Tytan stosowany w protetyce ma swój specyficzny zespół właściwości, zdeterminowany anatomicznie i fizjologicznie oraz potrzebami stosowanej techniki wytwarzania i użytkowania. Na implanty i konstrukcje protetyczne stosowany jest głównie tytan czysty technicznie, który w swoim składzie zawiera dodatkowo niewielkie ilości azotu, węgla, wodoru żelaza i tlenu. Pierwiastki te poprawiają wytrzymałość zmęczeniową biomateriału. Metal ten charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na korozję wżerową, międzykrystaliczną i naprężeniową oraz biozgodnością [1].
2 Ryc. 1. Tytan Everest T Blank w formie walców i bloczków, przeznaczony na próbki do badań. Ryc. 2. Maszyna wytrzymałościowa Instron 3345 do badania materiałów stomatologicznych. Tytan występuje w dwóch odmianach alotropowych a i b. Odmiana a jest trwała do temperatury 882 C i krystalizuje w sieci heksagonalnej. Odmiana b jest trwała od temperatury 882 C do temperatury topnienia 1668 i krystalizuje w sieci regularnej, przestrzennie centrowanej [2]. Tytan ma gęstość zależną od odmiany alotropowej i czystości zawiera się w przedziale 4,3 do 4,5 g/cm 3. Parametry wytrzymałościowe elementów lub konstrukcji wykonywanych z tytanu zależą od procesu technologicznego, w wyniku którego są one uzyskiwane. Szczególnie istotny jest rodzaj i charakter przeróbki plastycznej, której poddawany jest tytan. Przykładowo wytrzymałość na rozciąganie prętów prasowanych na zimno w stanie wyżarzonym wynosi ok. 420 MPa. Po 85% zgniocie wytrzymałość na rozciąganie osiąga 856 MPa [3,4]. W przypadku stałych konstrukcji protetycznych, uzyskanie odpowiednich parametrów strukturalnych i wytrzymałościowych tytanu jest uzależnione od procesu wykonawstwa tych konstrukcji. Zważywszy na konieczność poddania tytanu skomplikowanej przeróbce plastycznej oraz zapewnienia modelowania kształtu konstrukcji w warunkach laboratorium protetycznego, według indywidualnych cech pacjenta najbardziej zaawansowaną technologią jest system CAD/CAM (CAD Computer Aided Design, CAM Computer Aided Manufacturing) [5]. W tej technologii wykorzystuje się fabrycznie przygotowane walce i bloczki z tytanu, z których na drodze komputerowo sterowanego frezowania, przy intensywnym chłodzeniu wodą, wycina się zamodelowane konstrukcje nośne. Cel i zakres pracy Celem opracowania była analiza właściwości mechanicznych tytanu o oznaczeniu Everest T Blank, którą przeprowadzono na podstawie badań wytrzymałościowych i tribologicznych. Badania tytanu obejmowały wyznaczenie: - charakterystyk wytrzymałościowych w próbie ściskania, - parametrów chropowatości warstwy wierzchniej, - rozkładu mikrotwardości w strukturze wewnętrznej fabrycznych półproduktów, - odporności na zużycie tribologiczne. Materiał badań W opracowaniu postanowiono sprawdzić i ocenić parametry wytrzymałościowe i tribologiczne tytanu o nazwie firmowej Everest T Blank, który w formie walców i bloczków (ryc. 1) przeznaczony jest do wykonawstwa koron i mostów w systemie CAD/CAM. Z tych fabrycznych półproduktów, z technicznie czystego tytanu, wycięto i przygotowano próbki badawcze. Kształty i wymiary próbek były zgodne z wymaganiami aparatury badawczej i celem realizowanych testów. Do badań porównawczych wytypowano również inne materiały niż tytan T Blank, które mogą być stosowane w tej samej procedurze technologicznej. Przygotowanie próbek do badań wymagało cięcia walców i bloczków na równoległościenne elementy, szlifowania i polerowania warstw wierzchnich, wyciskania krążków z zastosowaniem specjalnej matrycy. Metody badań Przy stosowaniu nowych materiałów na konstrukcje nośne, istotnym zagadnieniem jest sprawdzenie ich parametrów wytrzymałościowych. Badania odporności na ściskanie przeprowadzono na maszynie wytrzymałościowej Instron 3345 z zastosowaniem specjalistycznych uchwytów (ryc. 2). W badaniach materiałów konieczny jest pomiar zadawanych sił i wywołanych nimi odkształceń. Próbki z badanych materiałów wykonano w postaci prętów o przekroju A 0 i długości pomiarowej L 0. Obciążenie P zwiększano w sposób quasi-statyczny tzn. powolny od zera aż do wartości powodującej zniszczenie próbki. Wykres ściskania ilustruje zależność między umownym naprężeniem i względnym odkształceniem liniowym. Tangens kąta nachylenia wykresu do osi poziomej określa moduł sprężystości wzdłużnej dla badanego materiału (moduł Younga). Oprogramowanie Bluehill obsługujące maszynę umożliwia otrzymanie pełnych wyników w formie raportu z opracowaniem statystycznym i na ich podstawie sporządzono wykresy zależności naprężenia od odkształcenia liniowego dla badanych próbek w zakresie odkształceń spręży- stych oraz wyznaczono moduły Younga. Badania topografii powierzchni próbek z tytanu Everest T Blank wykonano na profilografometrze firmy Taylor Hobson (ryc. 3). Parametry chropowatości warstwy wierzchniej [6] wyznaczono na próbkach, które powstały z firmowych walców i bloczków przez cięcie, szlifowanie i polerowanie. 43
3 Ryc. 3. Profilografometr Taylor Hobson do badań mikrogeometrii warstwy wierzchniej. Były one przeznaczone do dalszych procedur badawczych: jedna seria do badań mikrotwardości oraz druga seria (po wycięciu krążków) do badań tribologicznych. Odpowiednia ujednolicona chropowatość próbek była niezbędna do wykonania pomiarów mikrotwardości oraz wykonania badań odporności na zużycie. Dla każdej z próbek przeznaczonych do dalszych badań wykonano serię pomiarów warstwy wierzchniej z zastosowaniem diamentowej końcówki pomiarowej o zaokrągleniu ostrza 2 µm. Otrzymane wyniki analizowano na pomocą programu komputerowego, a następnie wyznaczono parametry chropowatości warstwy wierzchniej badanych próbek z tytanu Everest T Blank. Badania mikrotwardości tytanu Everest T Blank metodą Vickersa przeprowadzono za pomocą urządzenia Instron Tester 2100 (ryc. 4) według znormalizowanej procedury [7]. Miały one na celu ocenę odporności struktury walców i bloczków na losowe obciążenia skupione. Badania przeprowadzono na powierzchniach uzyskanych w wyniku pocięcia półfabrykatów na równoległe elementy i uzyskaniu odpowiedniej chropowatości powierzchni. Grubość próbek badawczych wynosiła 2 mm i została określona na podstawie normy. Badania przeprowadzono w dwóch trybach, przy zastosowaniu nominalnych sił obciążających: F 1 = 1,961 N (wyznaczono mikrotwardość HV 0,2) i F 2 = 4,903 N (wyznaczono mikrotwardość HV 0,5). Badania polegały na wciśnięciu diamentowego wgłębnika w kształcie ostrosłupa prawidłowego o podstawie kwadratowej w powierzchnię badanych próbek, a następnie zmierzeniu długości przekątnych odcisku. Badania przeprowadzono w temperaturze 20 C. Kształt i wymiary próbki do badań oraz rozmieszczenie na niej punktów pomiarowych przedstawiono na ryc. 5. Badania tribologiczne przeprowadzono na maszynie Four Ball Wear TB Roxana (ryc. 6) z zastosowaniem węzła tarcia kula trzy krążki z tytanu Everest T Blank. Miały one na celu ocenę odporności na zużycie tytanu w warunkach tarcia ślizgowego, w soli fizjologicznej. Próby przeprowadzono przy następujących parametrach: obciążenie 100N, prędkość obrotowa 200 obr/min, czas pracy 900 s, w stabilizowanej temperaturze 36,6 C. Miarą odporności na zużycie była średnia wielkość skazy mierzona na próbkach krążkach w dwóch kierunkach (w kierunku ruchu i w kierunku do niego prostopadłym). Wyniki badań 44 Ryc. 4. Urządzenie do badania mikrotwardości Instron Testor 2100: a) widok ogólny, b) głowica do montażu wgłębników i obiektywów. Wykonano próby ściskania, w których wyznaczono charakterystyki materiałowe dla tytanu Everest T Blank, cyrkonii silikatowej Everest ZS Blank i tworzywa szklano-ceramicznego Everest G Blank (ryc. 7). Na podstawie tych charakterystyk określono średnie wartości modułu Younga dla badanych materiałów (ryc. 8). Dodatkowo na ryc. 8 zamieszczono wartości modułów Younga dla tkanek [6]. Moduły sprężystości wzdłużnej wynoszą: dla tytanu Everest T Blank 108 GPa, dla cyrkonii silikatowej Everest ZS Blank 200 GPa, dla tworzywa szklano-ceramicznego Everest G Blank 102 GPa oraz dla stopu Ni-Cr-Mo 205 GPa. Na wykresie (ryc. 9) zamieszczono wartości średnie parametrów chropowatości próbek tytanu przeznaczonych do badań mikrotwardości i badań tribologicznych. Parametry chropowatości warstwy wierzchniej miały następujące wartości: średnie arytmetyczne odchylenie profilu chropowatości od linii średniej Ra = 0,08 µm, maksymalna wysokość profilu chropowatości Rm = 0,59 µm, wysokość chropowatości
4 Ryc. 5. Rozmieszczenie punktów pomiarowych oraz ich współrzędne na powierzchni próbki. wg 10 punktów Rz = 0,38 µm, średnia wysokość elementów profilu Rc = 0,24 µm. Wyniki badań mikrotwardości metodą Vickersa oceniono na podstawie kształtu odcisków (ryc. 10). Na wykresie (ryc. 11) zamieszczono rozkłady mikrotwardości na podstawie badań w wyznaczonych punktach pomiarowych, na przekroju próbek przy dwóch różnych trybach obciążania. Przy pomiarze HV 0,2 rozrzut wyników mikrotwardości na badanych powierzchniach sięgał 40 HV, natomiast dla pomiarów przy większej sile obciążającej F2=4,903 N rozrzut wyników wynosił 20 HV. Wyniki badań odporności na zużycie próbek wykonanych z tytanu Everest T Blank w porównaniu do próbek z mate- Ryc. 7. Charakterystyki materiałowe w próbie ściskania dla: a) tytanu Everest T Blank, b) cyrkonii silikatowej Everest ZS Blank, c) tworzywa szklano-ceramicznego Everest G Blank. Ryc. 6. Maszyna do badań tribologicznych: a) widok ogólny, b) badany węzeł tarcia. riałów niemetalowych: teflonu i polietylenu przedstawiono na wykresie (ryc. 12). Średnie wartości skaz zużycia dla tytanu Everest T Blank zawierają się w przedziale 1,81 mm do 3,35 mm. Odporność na zużycie tego materiału kształtuje się na poziomie tworzyw sztucznych. W trakcie badań występowały drgania węzła testowego, które wynikały ze sczepiania się próbek z przeciwpróbką. Omówienie wyników Charakterystyki materiałowe tytanu Everest T Blank w próbie ściskania świadczą o powtarzalności wyników badań. Może ona wynikać z jednolitej struktury badanego materiału. Takiej dużej powtarzalności nie stwierdzono ani dla cyrkonii silikatowej Everest ZS Blank, ani dla tworzywa szklano-ceramicznego Everest G Blank. Wyznaczone średnie wartości modułów sprężystości Younga tytanu i tworzywa szklano-ceramicznego są zbliżone i wynoszą nieco powyżej 100 GPa. Są to materiały, które charakteryzują się wartością modułu Younga najbardziej zbliżonym do szkliwa i tkanki kostnej, w odróżnieniu od materiałów sztywnych typu cyrkonia silikatowa czy powszechnie stosowana na stałe konstrukcje lane stal Ni-Cr-Mo. Badania wytrzymałościowe tytanu wskazują, że wykonana z niego konstrukcja nośna będzie posiadała odpowiednią odporność na obciążenia okluzyjne, a równocześnie będzie charakteryzowała się podatnością najbardziej zbliżoną do tkanek naturalnych. Tytan Everest T Blank jest materiałem trudno obrabialnym. Uzyskanie właściwej struktury warstwy wierzchniej polegało na wielokrotnym szlifowaniu mechanicznym z użyciem papierów ściernych o różnych wielkościach ziaren i polerowania przy użyciu ścierniwa diamentowego 45
5 Ryc. 8. Zestawienie średnich wartości modułu sprężystości wzdłużnej dla badanych materiałów protetycznych oraz tkanek [8,9]. Ryc. 10 b. Kształty odcisków przy pomiarze twardości HV 0,5. Ryc. 9. Zestawienie parametrów chropowatości warstwy wierzchniej badanych próbek. Ryc. 10 a. Kształty odcisków przy pomiarze twardości HV 0,2. Ryc. 11. Rozkład mikrotwardości na powierzchni próbki z tytanu Everest T Blank przy obciążeniu wgłębnika: a) siłą F1=1,961 N, b) siłą F2=4,903 N. o granulacji 3 µm. Przygotowanie próbek do badań o właściwej mikrogeometrii warstwy wierzchniej umożliwiło przeprowadzenie pomiarów mikrotwardości i badań tribologicznych. Badania mikrotwardości wykonane na przekrojach półfabrykatów, w losowo wyznaczonych punktach pomiarowych potwierdziły dobrą odporność powierzchni na obciążenia skupione przy dwóch wartościach siły obciążającej. Ponadto w obu rodzajach badań nie stwierdzono zbyt dużych różnic w mikrotwardości. Otrzymane wyniki skrajne mogły wynikać z niedostatecznego przygotowania warstwy wierzchniej do badania. Wyznaczone rozkłady mikrotwardości na przekrojach półfabrykatów wskazują na jednorodność ich struktury i możliwość wykonania konstrukcji nośnych o stabilnych parametrach wytrzymałościowych. Zastosowanie technologii wykonawstwa uzupełnień protetycznych w systemie CAD/ 46 CAM daje możliwość użycia biomateriału nowej generacji o ukształtowanych wcześniej właściwościach mechanicznych. Właściwości te mogą być lepiej dostosowane do własności tkanek oraz do występujących uwarunkowań biomechanicznych. Ma to szczególne znaczenie w technologicznym procesie wytwarzania tytanu, który może mieć zmodyfikowane właściwości poprzez przeróbkę plastyczną na etapie półproduktu. Wykonane badania tytanu Everest T Blank potwierdziły, że charakteryzuje się on wysokim współczynnikiem tarcia i małą odpornością na zużycie ścierne. Wnioski Badania wytrzymałościowe i moduł Younga wskazują, że konstrukcja nośna wykonana z tytanu Everest T-Blank będzie
6 Sprostowanie W artykule pt. Protezy Overdentures w bezzębnej żuchwie oparte na dwu wszczepach filarowych jako alternatywa dla tradycyjnych protez ruchomych opublikowanym w numerze 4/2007 Implantoprotetyki umieszczono błędne podpisy pod rycinami za co przepraszamy Autorów jak i Czytelników. Redakcja Ryc. 12. Zestawienie wyników badań odporności na zużycie. posiadała odpowiednią odporność na obciążenia występujące w okluzji, a równocześnie będzie charakteryzowała się biozgodną podatnością. Materiał może być stosowany na długie przęsła mostów protetycznych w odcinkach bocznych. Badania mikrotwardości i jej rozkład w wewnętrznych strukturach fabrycznych półproduktów z tytanu Everest T-Blank wskazują na jej jednorodność i możliwość wykonania konstrukcji nośnych o stabilnych parametrach wytrzymałościowych. Tytan Everest T-Blank charakteryzuje się wysokim współczynnikiem tarcia i małą odpornością na zużycie ścierne, co ogranicza jego zastosowanie w przypadku konstrukcji pozbawionych licowania, eksploatowanych w warunkach zużycia tribologicznego. PIŚMIENNICTWO 1. McQuillan A. D., McQuillan M. K. Titanium Butterworths Scientific Publications, London 1956, 2. Blicharski M. Wstęp do inżynierii materiałowej. Wydawnictwo Naukowo Techniczne, Warszawa 2003, 3. Marciniak J. Biomateriały. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2002, 4. Gierzyńska Dolna M. red. Tytan i jego stopy. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2002, 5. Majewski S.W.: Rekonstrukcja zębów uzupełnieniami stałymi. Wydawnictwo Fundacji Rozwoju Protetyki, Kraków 2005, 6. Norma PN-EN ISO 4287:1999 Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Terminy, definicje i parametry struktury geometrycznej powierzchni,. 7. Norma ISO :2005(E) Metallic materials Vickers hardness test Part 1: Test method. 8. Będziński R. Biomechanika inżynierska, zagadnienia wybrane. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997, 9. Nałęcz M. red. Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna Biomateriały, tom 4, Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, Warszawa 2004, Artykuł nadesłano: Artykuł przyjęto do druku: Adres do korespondencji: Katedra Protetyki Stomatologicznej Instytutu Stomatologii UJ ul. Montelupich 4, Kraków 47
7
INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (15) nr 1, 2002 Stanisław JURA Roman BOGUCKI ODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ Streszczenie: W części I w oparciu o teorię Bittera określono
Bardziej szczegółowoWpływ warunków nagniatania tocznego na chropowatość powierzchni stali C45 po cięciu laserem
AGNIESZKA SKOCZYLAS Wpływ warunków nagniatania tocznego na chropowatość powierzchni stali C45 po cięciu laserem 1. Wprowadzenie Nagniatanie jest jedną z metod obróbki wykończeniowej polegającą na wykorzystaniu
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Instrukcja przeznaczona jest dla studentów następujących kierunków: 1. Energetyka - sem.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5 POMIARY TWARDOŚCI. 1. Cel ćwiczenia. 2. Wprowadzenie
Ćwiczenie 5 POMIARY TWARDOŚCI 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zaznajomienie studentów ze metodami pomiarów twardości metali, zakresem ich stosowania, zasadami i warunkami wykonywania pomiarów oraz
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Materiałów
Wytrzymałość Materiałów Rozciąganie/ ściskanie prętów prostych Naprężenia i odkształcenia, statyczna próba rozciągania i ściskania, właściwości mechaniczne, projektowanie elementów obciążonych osiowo.
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM
Tomasz Dyl Akademia Morska w Gdyni WPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM W artykule określono wpływ odkształcenia
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE
: BMiZ Studium: stacj. II stopnia : : MCH Rok akad.: 05/6 Liczba godzin - 5 ZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE L a b o r a t o r i u m ( h a l a H 0 Z O S ) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki
Bardziej szczegółowoMetody badań materiałów konstrukcyjnych
Wyznaczanie stałych materiałowych Nr ćwiczenia: 1 Wyznaczyć stałe materiałowe dla zadanych materiałów. Maszyna wytrzymałościowa INSTRON 3367. Stanowisko do badania wytrzymałości na skręcanie. Skalibrować
Bardziej szczegółowoANALIZA WYTRZYMAŁOŚCI POŁĄCZENIA METAL CERAMIKA NA PRZYKŁADZIE CERAMIKI SHOFU I VITA
ANALIZA WYTRZYMAŁOŚCI POŁĄCZENIA METAL CERAMIKA NA PRZYKŁADZIE CERAMIKI SHOFU I VITA WSTĘP W stomatologii i technice dentystycznej moŝna zaobserwować znaczny rozwój materiałów ceramicznych. Z tworzyw stosowanych
Bardziej szczegółowoWPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH
WOJCIECH WIELEBA WPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH THE INFLUENCE OF FRICTION PROCESS FOR CHANGE OF MICROHARDNESS OF SURFACE LAYER IN POLYMERIC MATERIALS
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE
: Studium: niestacjonarne, II st. : : MCH Rok akad.: 207/8 Liczba godzin - 0 ZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE L a b o r a torium(hala 20 ZOS) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki pok. 605,
Bardziej szczegółowoPomiar twardości ciał stałych
Pomiar twardości ciał stałych Twardość jest istotną cechą materiału z konstrukcyjnego i technologicznego punktu widzenia. Twardość, to właściwość ciał stałych polegająca na stawianiu oporu odkształceniom
Bardziej szczegółowoBADANIA PÓL NAPRĘśEŃ W IMPLANTACH TYTANOWYCH METODAMI EBSD/SEM. Klaudia Radomska
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera w Ustroniu Wydział InŜynierii Dentystycznej BADANIA PÓL NAPRĘśEŃ W IMPLANTACH TYTANOWYCH METODAMI EBSD/SEM Klaudia Radomska Praca dyplomowa napisana
Bardziej szczegółowoDawid Bula. Wytrzymałość połączenia metal-ceramika na wybranych podbudowach metalowych
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. Prof. Alferda Meissnera w Ustroniu Dawid Bula Wytrzymałość połączenia metal-ceramika na wybranych podbudowach metalowych (The strength of metal-ceramics joins
Bardziej szczegółowoBadania wytrzymałościowe
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. A.Meissnera w Ustroniu Badania wytrzymałościowe elementów drucianych w aparatach czynnościowych. Pod kierunkiem naukowym prof. V. Bednara Monika Piotrowska
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Podstawy techniki i technologii Kod przedmiotu: IS01123; IN01123 Ćwiczenie 5 BADANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROJEKTOWANIA IMPLANTÓW Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł specjalności inżynieria rehabilitacyjna Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: INŻYNIERIA WARSTWY WIERZCHNIEJ Temat ćwiczenia: Badanie prędkości zużycia materiałów
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: MECHANIKA I WYTRZYMAŁOŚĆ STRUKTUR KOSTNYCH I IMPLANTÓW Strength and Mechanics of Bone Structure and Implants Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł specjalności
Bardziej szczegółowoLaboratorium Wytrzymałości Materiałów
Katedra Wytrzymałości Materiałów Instytut Mechaniki Budowli Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Praca zbiorowa pod redakcją S. Piechnika Skrypt dla studentów
Bardziej szczegółowoTemat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali
Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali 2.1. Wstęp Próba statyczna ściskania jest podstawowym sposobem badania materiałów kruchych takich jak żeliwo czy beton, które mają znacznie lepsze
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ O ZMIENNEJ TWARDOŚCI
Dr inż. Danuta MIEDZIŃSKA, email: dmiedzinska@wat.edu.pl Dr inż. Robert PANOWICZ, email: Panowicz@wat.edu.pl Wojskowa Akademia Techniczna, Katedra Mechaniki i Informatyki Stosowanej MODELOWANIE WARSTWY
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa Przedmiot: Inżynieria Powierzchni / Powłoki Ochronne / Powłoki Metaliczne i Kompozytowe
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa 11
Podstawy konstrukcji maszyn. T. 1 / autorzy: Marek Dietrich, Stanisław Kocańda, Bohdan Korytkowski, Włodzimierz Ozimowski, Jacek Stupnicki, Tadeusz Szopa ; pod redakcją Marka Dietricha. wyd. 3, 2 dodr.
Bardziej szczegółowoBADANIA MORFOLOGII POWIERZCHNI CHRZĄSTKI STAWOWEJ Z WYKORZYSTANIEM TECHNIKI KOMPUTEROWEJ
PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, 12 14 maja 1999 r. Janusz Cwanek Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Rzeszowie Władimir Lubimow, Mieczysław Korzyński Politechnika Rzeszowska BADANIA
Bardziej szczegółowoMechanika i wytrzymałość materiałów instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego
Mechanika i wytrzymałość materiałów instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego Cel ćwiczenia STATYCZNA PRÓBA ŚCISKANIA autor: dr inż. Marta Kozuń, dr inż. Ludomir Jankowski 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania
Bardziej szczegółowoWŁASNOŚCI MECHANICZNE UDOWYCH KOŚCI BYDLĘCYCH O RÓŻNYM STOPNIU UWODNIENIA
Aktualne Problemy Biomechaniki, nr 10/2016 75 Bogna SZAMATOWICZ 1, Anita KAJZER 1 1 Katedra Biomateriałów i Inżynierii Wyrobów Medycznych, Wydział Inżynierii Biomedycznej, Politechnika Śląska, Zabrze WŁASNOŚCI
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł specjalności inżynieria rehabilitacyjna Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Blok nr 1 Badania Własności Mechanicznych L.p. Nazwisko i imię Nr indeksu Wydział Semestr Grupa
Bardziej szczegółowoSpis treści Przedmowa
Spis treści Przedmowa 1. Wprowadzenie do problematyki konstruowania - Marek Dietrich (p. 1.1, 1.2), Włodzimierz Ozimowski (p. 1.3 -i-1.7), Jacek Stupnicki (p. l.8) 1.1. Proces konstruowania 1.2. Kryteria
Bardziej szczegółowo2. Biomateriały metaliczne wykorzystywane w medycynie
Biomateriały metaliczne Najpopularniejsza definicja biomateriału brzmi następująco: biomateriał to każda substancja inna niż lek lub kombinacja substancji syntetycznych lub naturalnych, która może być
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
KATEDRA MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Instrukcja przeznaczona jest dla studentów następujących kierunków: 1. Energetyka - sem. 3
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Instytut Inżynierii Materiałowej Stale narzędziowe do pracy na zimno CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze składem chemicznym, mikrostrukturą, właściwościami mechanicznymi
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1 STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA METALI - UPROSZCZONA. 1. Protokół próby rozciągania Rodzaj badanego materiału. 1.2.
Ocena Laboratorium Dydaktyczne Zakład Wytrzymałości Materiałów, W2/Z7 Dzień i godzina ćw. Imię i Nazwisko ĆWICZENIE 1 STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA METALI - UPROSZCZONA 1. Protokół próby rozciągania 1.1.
Bardziej szczegółowoKatedra Inżynierii Materiałów Budowlanych
Katedra Inżynierii Materiałów Budowlanych TEMAT PRACY: Badanie właściwości mechanicznych płyty "BEST" wykonanej z tworzywa sztucznego. ZLECENIODAWCY: Dropel Sp. z o.o. Bartosz Różański POSY REKLAMA Zlecenie
Bardziej szczegółowoBadania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1
Badania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1 ALEKSANDER KAROLCZUK a) MATEUSZ KOWALSKI a) a) Wydział Mechaniczny Politechniki Opolskiej, Opole 1 I. Wprowadzenie 1. Technologia zgrzewania
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. nadzw. dr hab. Jerzy Ratajski. Jarosław Rochowicz. Wydział Mechaniczny Politechnika Koszalińska
Promotor: prof. nadzw. dr hab. Jerzy Ratajski Jarosław Rochowicz Wydział Mechaniczny Politechnika Koszalińska Praca magisterska Wpływ napięcia podłoża na właściwości mechaniczne powłok CrCN nanoszonych
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła statyczna próba ściskania metali Numer ćwiczenia: 3 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ CRN W WARUNKACH TARCIA MIESZANEGO
PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, 10-11 maja 2005r. Janusz LUBAS Instytut Techniki Uniwersytet Rzeszowski WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ CRN W WARUNKACH TARCIA MIESZANEGO
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH I SZYBKOŚCI ZUśYCIA KOMBAJNOWYCH NOśY STYCZNO-OBROTOWYCH
PROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH I SZYBKOŚCI ZUśYCIA KOMBAJNOWYCH NOśY STYCZNO-OBROTOWYCH Część : Procedura pomiaru parametrów konstrukcyjnych noŝy styczno-obrotowych oraz karta
Bardziej szczegółowoL a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S )
: BMiZ Studium: stacjonarne I stopnia : : MiBM Rok akad.:201/17 godzin - 15 L a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S ) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki pok. 18 WBMiZ, tel. 52 08 e-mail: marek.rybicki@put.poznan.pl
Bardziej szczegółowoPRÓBA ZASTOSOWANIA PARAMETRÓW KRZYWEJ UDZIAŁU MATERIAŁOWEGO DO OPISU MIKROGEOMETRII POWIERZCHNI ODLEWÓW PRECYZYJNYCH
72/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum O dlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 PRÓBA ZASTOSOWANIA PARAMETRÓW KRZYWEJ UDZIAŁU MATERIAŁOWEGO DO OPISU
Bardziej szczegółowomechaniczna trójpunktowych mostów protetycznych wykonanych z ceramiki tłoczonej t i tlenku cyrkonu
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej w Ustroniu Wytrzymałość mechaniczna trójpunktowych mostów protetycznych wykonanych z ceramiki tłoczonej t i tlenku cyrkonu Ireneusz Podkowinski Promotor: prof. dr
Bardziej szczegółowoBADANIA WYTRZYMA OŒCI NA ŒCISKANIE PRÓBEK Z TWORZYWA ABS DRUKOWANYCH W TECHNOLOGII FDM
dr in. Marek GOŒCIAÑSKI, dr in. Bart³omiej DUDZIAK Przemys³owy Instytut Maszyn Rolniczych, Poznañ e-mail: office@pimr.poznan.pl BADANIA WYTRZYMA OŒCI NA ŒCISKANIE PRÓBEK Z TWORZYWA ABS DRUKOWANYCH W TECHNOLOGII
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 WYZNACZANIE (K IC )
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Imię i Nazwisko... WYDZIAŁ MECHANICZNY Wydzia ł... Wydziałowy Zakład Wytrzymałości Materiałów Rok... Grupa... Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Data ćwiczenia... ĆWICZENIE 15
Bardziej szczegółowoINSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNYCH
Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNYCH 1 Instytut Technologii Mechanicznych Dyrektor: Dr hab. inż. T. Nieszporek, prof. PCz Z-ca Dyrektora:
Bardziej szczegółowoPRELIMINARY BROCHURE CORRAX. A stainless precipitation hardening steel
PRELIMINARY BROCHURE CORRAX A stainless precipitation hardening steel Ogólne dane Właściwości W porównaniu do konwencjonalnych narzędziowych odpornych na korozję, CORRAX posiada następujące zalety: Szeroki
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 5
INTRUKCJA DO CWICZENIA NR 5 Temat ćwiczenia: tatyczna próba ściskania materiałów kruchych Celem ćwiczenia jest wykonanie próby statycznego ściskania materiałów kruchych, na podstawie której można określić
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 9. Zakład Budownictwa Ogólnego. Stal - pomiar twardości metali metodą Brinella
Zakład Budownictwa Ogólnego ĆWICZENIE NR 9 Stal - pomiar twardości metali metodą Brinella Instrukcja z laboratorium: Budownictwo ogólne i materiałoznawstwo Instrukcja do ćwiczenia nr 9 Strona 9.1. Pomiar
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Imię i Nazwisko Grupa dziekańska Indeks Ocena (kol.wejściowe) Ocena (sprawozdanie)........................................................... Ćwiczenie: MISW2 Podpis prowadzącego Politechnika Łódzka Wydział
Bardziej szczegółowoT E C H N I K I L AS E R OWE W I N Ż Y N I E R I I W Y T W AR Z AN IA
: Studium: stacjonarne, I st. : : MiBM, Rok akad.: 2016/1 Liczba godzin - 15 T E C H N I K I L AS E R OWE W I N Ż Y N I E R I I W Y T W AR Z AN IA L a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S ) Prowadzący:
Bardziej szczegółowoRys. 1. Próbka do pomiaru odporności na pękanie
PL0500343 METODY BADAWCZE ZASTOSOWANE DO OKREŚLENIA WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH, NA PRZYKŁADZIE NOWEJ WYSOKOWYTRZYMAŁEJ STALI, ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODPORNOŚCI NA PĘKANIE JAN WASIAK,* WALDEMAR BIŁOUS,*
Bardziej szczegółowoNazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering
Nazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: kierunkowy obowiązkowy Rodzaj
Bardziej szczegółowoBIOTRIBOLOGIA I APLIKACJE MEDYCZNE
4-2003 T R I B O L O G I A 155 Monika Gierzyńska - Dolna BIOTRIBOLOGIA I APLIKACJE MEDYCZNE BIOTRIBOLOGY AND MEDICAL APPLICATION Słowa kluczowe: endoprotezy, biomateriały, zużycie, obróbka powierzchniowa
Bardziej szczegółowoROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU
35/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA
Bardziej szczegółowo2.2 Wyznaczanie modułu Younga na podstawie ścisłej próby rozciągania
UT-H Radom Instytut Mechaniki Stosowanej i Energetyki Laboratorium Wytrzymałości Materiałów instrukcja do ćwiczenia 2.2 Wyznaczanie modułu Younga na podstawie ścisłej próby rozciągania I ) C E L Ć W I
Bardziej szczegółowolek. dent. Kamila Wróbel-Bednarz
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ LEKARSKO DENTYSTYCZNY KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ lek. dent. Kamila Wróbel-Bednarz Analiza zjawisk mechanicznych zachodzących w układzie ząb cement wkład
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW B Badanie własności mechanicznych materiałów konstrukcyjnych
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji SPRAWOZDANIE B Badanie własności mechanicznych materiałów konstrukcyjnych Wydział Specjalność.. Nazwisko
Bardziej szczegółowoInnowacyjne rozwiązanie materiałowe implantu stawu biodrowego Dr inż. Michał Tarnowski Prof. dr hab. inż. Tadeusz Wierzchoń
Innowacyjne rozwiązanie materiałowe implantu Dr inż. Michał Tarnowski Prof. dr hab. inż. Tadeusz Wierzchoń Zespół Obróbek Jarzeniowych Zakład Inżynierii Powierzchni Wydział Inżynierii Materiałowej TRIBOLOGIA
Bardziej szczegółowoMechanika i wytrzymałość materiałów Kod przedmiotu
Mechanika i wytrzymałość materiałów - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Mechanika i wytrzymałość materiałów Kod przedmiotu 06.9-WM-IB-P-22_15W_pNadGenRDG4C Wydział Kierunek Wydział Mechaniczny
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Ścisła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 2 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ
Jarosław MAŃKOWSKI * Andrzej ŻABICKI * Piotr ŻACH * MODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ 1. WSTĘP W analizach MES dużych konstrukcji wykonywanych na skalę
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoBadanie wytwarzania korpusów granatów kumulacyjno-odłamkowych metodą wyciskania na gorąco
BIULETYN WAT VOL. LVII, NR 3, 2008 Badanie wytwarzania korpusów granatów kumulacyjno-odłamkowych metodą wyciskania na gorąco JERZY STĘPIEŃ, JAN MATERNIAK*, ZDZISŁAW KACZMAREK**, DARIUSZ SZAŁATA** Instytut
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin
Analiza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin B. Wilbik-Hałgas, E. Ledwoń Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX Wprowadzenie Wytrzymałość na działanie
Bardziej szczegółowoTemat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali
Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali 1.1. Wstęp Próba statyczna rozciągania jest podstawowym rodzajem badania metali, mających zastosowanie w technice i pozwala na określenie własności
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA MATERIAŁOWA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW INŻYNIERIA MATERIAŁOWA INŻYNIERIA POLIMERÓW Właściwości tworzyw polimerowych przy rozciąganiu. Streszczenie: Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoBADANIA BIOMATERIAŁÓW METALOWYCH DO KOMPUTEROWEGO WSPOMAGANIA PROJEKTOWANIA I WYTWARZANIA STAŁYCH KONSTRUKCJI PROTETYCZNYCH
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: TRANSPORT z. 82 Nr kol. 1903 Anna M. RYNIEWICZ 1, Łukasz BOJKO 1, Wojciech RYNIEWICZ 2, Paweł PAŁKA 3 BADANIA BIOMATERIAŁÓW METALOWYCH DO KOMPUTEROWEGO
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE: LABORATORIUM Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW B Badanie własności mechanicznych materiałów konstrukcyjnych
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji SPRAWOZDANIE: LABORATORIUM Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW B Badanie własności mechanicznych materiałów konstrukcyjnych
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE
59/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO
Bardziej szczegółowoBADANIA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH I BADANIA NIENISZCZĄCE
BADANIA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH I BADANIA NIENISZCZĄCE Temat ćwiczenia: Wpływ kształtu karbu i temperatury na udarność Miejsce ćwiczeń: sala 15 Czas: 4*45 min Prowadzący: dr inż. Julita Dworecka-Wójcik,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ
POLITECHNIKA ŁÓDZKA ul. Żeromskiego 116 90-924 Łódź KATEDRA BUDOWNICTWA BETONOWEGO NIP: 727 002 18 95 REGON: 000001583 LABORATORIUM BADAWCZE MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH Al. Politechniki 6 90-924
Bardziej szczegółowoLaboratorium wytrzymałości materiałów
Politechnika Lubelska MECHANIKA Laboratorium wytrzymałości materiałów Ćwiczenie 19 - Ścinanie techniczne połączenia klejonego Przygotował: Andrzej Teter (do użytku wewnętrznego) Ścinanie techniczne połączenia
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Przeróbka plastyczna materiałów Kierunek: Zarządzanie i inżynieria produkcji Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Poziom studiów: studia I stopnia forma studiów: studia stacjonarne Rodzaj zajęć:
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium BIOMATERIAŁY Biomaterials Forma studiów: studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoDefi f nicja n aprę r żeń
Wytrzymałość materiałów Stany naprężeń i odkształceń 1 Definicja naprężeń Mamy bryłę materialną obciążoną układem sił (siły zewnętrzne, reakcje), będących w równowadze. Rozetniemy myślowo tę bryłę na dwie
Bardziej szczegółowoDo najbardziej rozpowszechnionych metod dynamicznych należą:
Twardość metali 6.1. Wstęp Twardość jest jedną z cech mechanicznych materiału równie ważną z konstrukcyjnego i technologicznego punktu widzenia, jak wytrzymałość na rozciąganie, wydłużenie, przewężenie,
Bardziej szczegółowoPŁASKI STAN NAPRĘŻENIA, PŁASKI STAN ODKSZTAŁCENIA
PŁASKI STAN NAPRĘŻENIA, PŁASKI STAN ODKSZTAŁCENIA 1) Prawo Hook a jest prawdziwe: a) w zakresie odkształceń trwałych b) dla naprężeń stycznych w zakresie odkształceń nietrwałych c) dla naprężeń normalnych
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów. Statyczna próba rozciągania metali. Warunek nośności i użytkowania. Założenia
Wytrzymałość materiałów dział mechaniki obejmujący badania teoretyczne i doświadczalne procesów odkształceń i niszczenia ciał pod wpływem różnego rodzaju oddziaływań (obciążeń) Podstawowe pojęcia wytrzymałości
Bardziej szczegółowoANALIZA NUMERYCZNA PŁYTKOWEGO STABILIZATORA KRĘGOSŁUPA Z WYKORZYSTANIEM MES
Aktualne Problemy Biomechaniki, ni 4/2010 97 Marta KIEL, Jan MARCINIAK, Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych, Zakład Inżynierii Materiałów Biomedycznych, Politechnika Śląska ANALIZA NUMERYCZNA
Bardziej szczegółowoANALIZA STANU NAPRĘŻEŃ W WYBRANYCH LEJACH PROTEZOWYCH KOŃCZYNY DOLNEJ Z WYKORZYSTANIEM METOD ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH
Aktualne Problemy Biomechaniki, nr 9/2015 19 Anna BRYNKUS, Sylwia ŁAGAN, Zakład Mechaniki Doświadczalnej i Biomechaniki, Instytut Mechaniki Stosowanej, Politechnika Krakowska, Kraków ANALIZA STANU NAPRĘŻEŃ
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA GEOMETRYCZNA POWIERZCHNI KOMPOZYTÓW ODLEWNICZYCH TYPU FeAl-Al 2 O 3 PO PRÓBACH TARCIA
60/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 STRUKTURA GEOMETRYCZNA POWIERZCHNI KOMPOZYTÓW ODLEWNICZYCH
Bardziej szczegółowoWPŁYW RODZAJU MASY OSŁANIAJĄCEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODLEWNICZE STOPU Remanium CSe
WYśSZA SZKOŁA INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ im. prof. Meissnera w Ustroniu WYDZIAŁ INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ WPŁYW RODZAJU MASY OSŁANIAJĄCEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODLEWNICZE STOPU Remanium
Bardziej szczegółowoWYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH
Scientific Bulletin of Che lm Section of Technical Sciences No. 1/2008 WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH WE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNICE POMIAROWEJ MAREK MAGDZIAK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika
Bardziej szczegółowoWYTRZYMAŁOŚĆ RÓWNOWAŻNA FIBROBETONU NA ZGINANIE
Artykul zamieszczony w "Inżynierze budownictwa", styczeń 2008 r. Michał A. Glinicki dr hab. inż., Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Warszawa WYTRZYMAŁOŚĆ RÓWNOWAŻNA FIBROBETONU NA ZGINANIE 1.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH
POLITECHNIKA WASZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTYCZNY INSTYTUT ELEKTOTECHNIKI TEOETYCZNEJ I SYSTEMÓW INOMACYJNO-POMIAOWYCH ZAKŁAD WYSOKICH NAPIĘĆ I KOMPATYBILNOŚCI ELEKTOMAGNETYCZNEJ PACOWNIA MATEIAŁOZNAWSTWA ELEKTOTECHNICZNEGO
Bardziej szczegółowoBADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH POLIAMIDU PA6 I MODARU
4-2010 T R I B O L O G I A 263 Alicja LABER *, Krzysztof ADAMCZUK * BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH POLIAMIDU PA6 I MODARU THE STUDY OF TRIBOLOGICAL PROPERTIES OF POLYAMIDE PA6 AND MODAR Słowa kluczowe:
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA KOŁA NA ZMIANĘ SZTYWNOŚCI ZAZĘBIENIA
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2009 Seria: TRANSPORT z. 65 Nr kol. 1807 Tomasz FIGLUS, Piotr FOLĘGA, Piotr CZECH, Grzegorz WOJNAR WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA
Bardziej szczegółowoMATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu )
MATERIAŁOZNAWSTWO dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) jhucinsk@pg.gda.pl MATERIAŁOZNAWSTWO dziedzina nauki stosowanej obejmująca badania zależności
Bardziej szczegółowo