PROLETARIUSZE WSZYSTKICH KRAJÓW, ŁĄCZCIE SIĘ! PISMO KOMUNISTYCZNEJ PARTII POLSKI. Marzec 2009 ISSN NR 03/199.

Transkrypt

1 PROLETARIUSZE WSZYSTKICH KRAJÓW, ŁĄCZCIE SIĘ! B R Z A S K PISMO KOMUNISTYCZNEJ PARTII POLSKI Marzec 2009 ISSN NR 03/ lat w NATO I ani dnia dłużej! 12 marca 2009 r. mija 10. rocznica wstąpienia Polski do NATO. Niecałe dwa tygodnie po przyjęciu nowych członków - 24 marca 1999 r. - Pakt Północnoatlantycki rozpoczął agresję na Jugosławię. Miała ona na celu ostateczne zniszczenie tego kraju. Powtarzane w mediach slogany o pakcie obronnym upadły, gdy zobaczyliśmy zbombardowane osiedla cywilne i płonące budynki telewizji w Belgradzie. Gdy ówczesny prezydent Aleksander Kwaśniewski przedstawiał wejście do Paktu Północnoatlantyckiego jako swoje osiągniecie, w Jugosławii wskutek bombardowań ginęły tysiące ludzi, głównie cywilów. Bezprawne użycie sił zbrojnych NATO bez zgody Rady Bezpieczeństwa ONZ, stało się niebezpiecznym precedensem w stosunkach międzynarodowych. Ten sam mechanizm został powtórzony w rozpoczętej cztery lata później 20 marca 2003 r. - agresji przeciwko Irakowi. I chociaż, na skutek rozbieżności interesów sojuszników, wojny tej nie prowadzono pod szyldem NATO, to w ataku na Irak udział wzięły przede wszystkim państwa należące do NATO. Od 10 lat pomimo sprzeciwu większości społeczeństwa oraz niezależnie od tego, które ugrupowanie sprawowało władzę, Polska aktywnie angażowała się w konflikty zbrojne. Przynależność do NATO dla kolejnych rządów stała się usprawiedliwieniem udziału w okupacji Iraku i Afganistanu, który przedstawiano jako wypełnianie sojuszniczych obowiązków, nawet gdy wojnę prowadzono poza strukturami natowskimi. Plakat Światowej Rady Pokoju Postępuje militaryzacja polskiej polityki zagranicznej, zwiększane są wydatki budżetowe na zbrojenia, w tym zwłaszcza typowo ofensywny sprzęt. Wciąż rozważane jest też zwiększanie liczby żołnierzy przygotowywanych do tak zwanych misji stabilizacyjnych. Armia przygotowywana jest przede wszystkim do działań kolonialnych. Polscy żołnierze ponoszą odpowiedzialność za udział w haniebnych okupacjach Iraku i Afganistanu, odpowiadają też za zbrodnię wojenną w Nangar Khel. W Europie Środkowej rozpoczyna się nowy etap wyścigu zbrojeń, którego częścią są plany zainstalowania bazy rakietowej w Polsce i radaru w Czechach. Na szczęście realizacja projektu tzw. tarczy antyrakietowej jest coraz mniej realna. Od początku, jako komuniści, aktywnie występowaliśmy przeciwko takiej imperialnej polityce zagranicznej. Przykłady Jugosławii, Iraku i Afganistanu potwierdziły słuszność naszego stanowiska. Dziś, w przededniu 60. rocznicy utworzenia utworzenia NATO, domagamy się likwidacji tego paktu militarnego. Redakcja

2 Zjazd Kontrofensywy XVIII Zjazd Komunistycznej Partii Grecji Ateny, lutego 2009 r. W dniach lutego w Atenach odbywał się XVIII Zjazd Komunistycznej Partii Grecji - KKE. Podczas obrad, toczących się pod hasłem Silna KKE Zjazd Kontrofensywy, omawiano dwa główne zagadnienia: - Raport Komitetu Centralnego z działalności KKE za okres od XVII Zjazdu oraz zadania Partii przed XIX Zjazdem; Oceny i wnioski z budowy socjalizmu w XX w. na przykładzie ZSRR. Koncepcja socjalizmu wg KKE. Dokumenty zjazdowe dostępne są na W ostatnim dniu Zjazdu odbyły się wybory nowych władz, w tym 77 osobowego Komitetu Centralnego. Sekretarzem Generalnym KKE ponownie została wybrana Aleka Papariga. W Zjeździe KKE uczestniczyło prawie 90 delegacji zagranicznych, reprezentujących partie komunistyczne i robotnicze z całego świata, w tym Komunistyczną Partię Polski. Dla gości zagranicznych obrady były tłumaczone symultanicznie na 4 języki: angielski, rosyjski, hiszpański i arabski. Zagraniczni delegaci mieli także możliwość wystąpienia z pozdrowieniami w lokalnych komitetach KKE w Atenach i innych greckich miastach. Przerwy w obradach stanowiły okazję do przeprowadzenia rozmów z przedstawicielami partii z innych krajów, odnowienia dotychczasowych oraz nawiązania nowych kontaktów. 22 lutego greccy towarzysze zorganizowali specjalną wycieczkę dla zagranicznych delegatów. Uczestnicy mieli możliwość zwiedzenia starożytnej wyroczni w Delfach. Beata Karoń Wspólne oświadczenie dotyczące Palestyny Podpisane poniżej partie komunistyczne i robotnicze oraz organizacje narodowowyzwoleńcze, zebrane w przededniu 18 Zjazdu Komunistycznej Partii Grecji, pragną wyrazić zdecydowane potępienie barbarzyńskiej lądowej, morskiej i lotniczej agresji Izraela przeciwko Strefie Gazy, która rozpoczęła się pod koniec grudnia 2008 r. Ta brutalna napaść na Gazę trwała około 22 dni w wyniku czego zginęło ponad obywateli, rany odniosły tysiące niewinnych cywilów w tym kobiety, dzieci i starcy, pozostawiła olbrzymie ślady w postaci zniszczonych domów, mienia i infrastruktury, pozbawiając mieszkańców Gazy większości podstawowych usług. Partie wyrażają również wielką obawę dotyczącą skutków tragedii humanitarnej i oburzenie z powodu zamierzonego ataku na szkoły i instytucje cywilne, w tym szkołę UNRWA w obozie Jabalia. Izraelski atak na Gazę jest w rzeczywistości agresją przeciwko całej ludności Palestyńskiej. Protestując przeciwko opisanym praktykom, sygnatariusze chcą zadeklarować, że: 1. Oddajemy honor bohaterskiej niezłomności palestyńskiej ludności Gazy, i potwierdzamy podstawowe prawo ludności palestyńskiej do stawiania oporu wobec okupacji, uznane przez ONZ i prawo międzynarodowe. Żądamy natychmiastowego zakończenia oblężenia Gazy, ponownego otwarcia granic oraz szybkiej odbudowy wszystkiego, co zostało uszkodzone albo zniszczone przez tą niczym nie usprawiedliwioną napaść; 2. Potwierdzamy nasze poparcie i solidarność z ludnością Palestyńską w jej walce o odzyskanie słusznych i niezbywalnych praw narodowych, w tym prawa do samostanowienia i utworzenia niezależnego i suwerennego państwa ze stolicą w Al-Quds (Wschodnia Jerozolima) oraz prawa do powrotu wszystkich palestyńskich uchodźców zgodnie z Rezolucją ONZ nr 194; 3. Zdecydowanie potępiamy trwającą budowę rasistowskiego muru jak również osadnictwa kolonialnego na zajętym Zachodnim Brzegu, będących w rażącym konflikcie ze wszystkimi istotnymi decyzjami ONZ. 2

3 Żądamy niezwłocznego usunięcia muru i osadnictwa jak również natychmiastowego uwolnienia z izraelskich więzień wszystkich więźniów politycznych. 4. Wzywamy Radę Bezpieczeństwa ONZ i inne organizacje międzynarodowe do przeprowadzenia wyczerpującego i dokładnego dochodzenia dotyczącego poważnego naruszenia praw człowieka i zbrodni wojennych popełnionych przez izraelską armię podczas szturmu na Gazę, włącznie z użyciem zakazanych broni przeciwko ludności cywilnej. Partie wzywają również do utworzenia specjalnych komisji prawnych do rejestrowania zbrodni wojennych oskarżających izraelskie władze przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości, Międzynarodowym Trybunałem Karnym i/lub innymi narodowymi strukturami prawnymi; 5. Wzywamy wszystkie frakcje palestyńskiego narodowego ruchu społecznego do rzeczywistej współpracy i odpowiedzialnego zachowania w celu zakończenia wewnętrznego podziału i przywrócenia palestyńskiej jedności narodowej. W związku z tym partie potwierdzają, że Organizacja Wyzwolenia Palestyny (OWP) jest legalną i międzynarodowo uznaną zjednoczoną reprezentacją Palestyńczyków oraz wzywamy do reaktywowania roli i statusu OWP zachowując otwartość wobec wszystkich tych palestyńskich sił narodowych pragnących współpracy. 6. Deklarujemy chęć pomocy w stworzeniu międzynarodowej kampanii poparcia dla Gazy i domagamy się pomocy w nagłych przypadkach od społeczności międzynarodowej. Sygnatariusze zobowiązują się również do następujących działań w imieniu organizacji i członków: 1. Wzmożenia akcji solidarności z Palestyńczykami w skali międzynarodowej i w poszczególnych krajach. 2. Nacisku na poszczególne rządy aby anulowały porozumienia militarne i polityczne z Izraelem. 3. Zorganizowania i wysyłania, przy pierwszej możliwej okazji, wspólnej delegacji partyjnej na terytorium palestyńskie, aby wyrazić naszą wspólną solidarność z narodową walką Palestyńczyków; 4. Zwołania międzynarodowego sympozjum solidarności z Palestyńczykami, w Damaszku przed końcem 2009 roku. 5. Zorganizowania wspólnego konwoju pomocy materialnej dla Gazy; i 6. Zorganizowania Międzynarodowego Dnia Solidarności z Palestyńczykami, ze szczególnym uwzględnieniem żądania przełamania oblężenia Gazy. Lista sygnatariuszy tego oświadczenia, 17 lutego 2009 r. 1. Komunistyczna Partia Albanii 2. PADS, Algieria 3. Komunistyczna Partia Białorusi 4. Robotnicza Partia Belgi 5. Partia Bułgarskich Komunistów 6. Komunistyczna Partia Brazylii (PCdoB) 7. Nowa Komunistyczna Partia Brytanii 8. Kolumbijska Komunistyczna Partia 9. Komunistyczna Partia Czech i Moraw 10. Komunistyczna Partia Egiptu 11. Komunistyczna Partia Kanady 12. Socjalistyczna Robotnicza Partia Chorwacji 13. Komunistyczna Partia Kuby 14. Komunistyczna Partia w Danii 15. Komunistyczna Partia Danii 16. Komunistyczna Partia Macedonii 17. Komunistyczna Partia Niemiec 18. Komunistyczna Partia Grecji 19. Węgierska Komunistyczna Partia Robotnicza 20. Komunistyczna Partia Indii (Marksistowska) 21. Partia Tudeh, Iran 22. Komunistyczna Partia Izraela 23. Partia Włoskich Komunistów 24. Jordańska Partia Komunistyczna 25. Socjalistyczna Partia Łotwy 26. Libańska Partia Komunistyczna 27. Komunistyczna Partia Malty 28. Ruch Polityczny Ludowy Opór, Mołdawia 29. Komunistyczna Partia Luksemburga 30. Partia Komunistów, Meksyk 31. Nowa Komunistyczna Partia Holandii 32. Komunistyczna Partia Norwegii 33. Demokratyczny Front Wyzwolenia Palestyny 34. Palestyńska Partia Komunistyczna 35. Palestyńska Partia Ludowa 36. Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny 37. Peruwiańska Partia Komunistyczna 38. Komunistyczna Partia Polski 39. Portugalska Partia Komunistyczna 40. Partia Sojuszu Socjalistycznego, Rumunia 41. Rumuńska Partia Komunistyczna 42. Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej 43. Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego 44. Rosyjska Komunistyczna Partia Robotnicza Rewolucyjna Partia Komunistów 45. Nowa Komunistyczna Partia Jugosławii 46. Komunistyczna Partia Słowacji 47. Południowa Afrykańska Partia Komunistyczna 48. Komunistyczna Partia Hiszpanii 49. Partia Komunistów, Katalonia 50. Komunistyczna Partia Sri Lanki 51. Syryjska Partia Komunistyczna 52. Syryjska Partia Komunistyczna 53. Baath, Syria 54. Komunistyczna Partia Tadżykistanu 55. Komunistyczna Partia Turcji 56. Partia Pracy, Turcja 57. Komunistyczna Partia Szwecji 58. Związek Komunistów Ukrainy 59. Front Polisario 60. Światowa Federacja Związków Zawodowych 3

4 W ZWIĄZKU Z 50-TĄ ROCZNICĄ REWOLUCJI KUBAŃSKIEJ PUBLIKUJEMY OSTATNIE DWA ARTYKUŁY Z CYKLU DOTYCZĄCEGO OSIĄGNIĘĆ SOCJALISTYCZNEJ KUBY. KULTURA: DZIEDZICTWO NARODU I GWARANCJA JEGO SUWERENNOŚCI W ZGLOBALIZOWANYM ŚWIECIE Działalność kulturalna podejmowana na Kubie od 1959 roku reprezentuje jeden z najbardziej wymownych wyrazów humanistycznego, uniwersalnego i demokratycznego charakteru Rewolucji Kubańskiej. Konstytucja Republiki Kubańskiej zakłada, że państwo kieruje, pobudza i promuje oświatę, kulturę i naukę we wszystkich ich dziedzinach, oraz szczególnie wspiera swobodę twórczości artystycznej, ochronę kubańskiej tożsamości kulturalnej oraz zachowanie kulturowego dziedzictwa narodu oraz artystycznego i historycznego bogactwa. Na Kubie kultura jest powszechną dziedziną, z równymi możliwościami rozwijania potencjału każdego obywatela. Dla rządu kubańskiego kultura jest niezbędną podstawą rozwoju, w świetle jej duchowych, twórczych, uczuciowych, moralnych i etycznych zasług dla społeczeństwa oraz materialnego i niematerialnego dziedzictwa narodu. Opierając się na tym przekonaniu, państwo kubańskie promuje najbardziej zróżnicowane przejawy działalności artystycznej, kulturalnej i intelektualnej, a dziedzina ta uzyskała w ostatnich latach dzięki programom rozwojowym mającym na celu wspieranie wyższego ogólnego poziomu, szeroko rozumianej kultury i wykształcenia każdego kubańskiego obywatela. Po narodowej kampanii na rzecz umiejętności czytania i pisania, w początkowych latach Rewolucji, zostały zbudowane fundamenty pod gruntowny rozwój kultury, poprzez utworzenie ważnych instytucji realizujących ten cel. Obejmują one między innymi narodowy system wydawniczy, dostarczający czytelnikom książek, dostępny dla wszystkich system oświaty artystycznej na najwyższym poziomie, system lokalnych instytucji kulturalnych oraz instytucji krajowych i innych agencji odpowiedzialnych za promocję różnych obszarów artystycznych. Postępujący wzrost wydatków państwowych na kulturę odzwierciedla priorytetowe znaczenie rozwoju tej dziedziny, wzrosły one ze 102 mln peso w 1997 r. do 552 mln peso w 2004 r. Ministerstwo Kultury oraz jego wojewódzkie i miejskie departamenty koncentrują się obecnie na następujących priorytetach: - Tworzeniu i promocji sztuki i literatury w całym kraju oraz aktywnym udziale artystów w krajowych instytucjach kulturalnych. - Rozwoju i realizacji złożonych programów kulturalnych wysokiej jakości, wraz ze ścisłą koordynacją krajowych, wojewódzkich i miejskich instytucji, mających na celu zaspokajanie wzrastającego zapotrzebowania społecznego. - Wzbogacaniu, ochronie i szerzeniu dziedzictwa kulturowego. - Wspólnej pracy społecznej instytucji kulturalnych I różnych sił społecznych które wspierają ich działania. - Wzmocnieniu nacisku na system kształcenia artystycznego oraz ogólny rozwój potencjału ludzkiego. - Wprowadzeniu i zastosowaniu nowych technologii informacyjnych I komunikacyjnych służących rozwojowi i szerzeniu kultury. - Bliższej więzi z mediami, jako jednym z podstawowych środków informowania społeczeństwa oraz wpływania na preferencje. - Międzynarodowej promocji kultury kubańskiej. - Wspieranie produkcji i marketingu artykułów i usług kulturalnych. 1. Miejskie instytucje kulturalne Kuba rozwinęła szeroką sieć lokalnych społecznych instytucji kulturalnych, obejmujących cały kraj o łącznej liczbie 2050, w tym 368 księgarni, 21 tradycyjnych klubów muzycznych, 178 video teatrów i 2 zespoły cyrkowe. Ruch artystów amatorów, promowany przez regionalne ośrodki kulturalne, rozszerzył się znacząco w ostatnich latach i obecnie należy do niego członków. Ponad zawodowych animatorów kulturalnych pracuje obecnie w lokalnych radach ludowych na poziomie osiedli i dystryktów. Pomiędzy 1995 a 2002 r. 410 nowych animatorów kulturalnych zostało wykształconych na specjalnie stworzonych w tym celu kursach. Na rok rekrutowano 3654 studentów, z których 1874 było uczestnikami ogólnokształcących kursów dla niepracującej młodzieży. Wspólnie z Ministerstwem Edukacji, specjalny priorytet uzyskały nowe szkoły dla instruktorów sztuki, obsadzonych przez instruktorów rekrutowanych z instytucji kulturalnych w kraju. Istnieje 15 takich szkół, po jednej w każdym z 14 województw oraz dodatkowa na Wyspie Młodzieży. Obecnie zarejestrowanych jest studentów, specjalizujących się w różnych dziedzinach sztuki. Pierwsza grupa absolwentów, licząca 3 353, ukończyła studia w 2004 roku. 2. Edukacja artystyczna Utworzenie w 1962 r. Narodowej Szkoły Artystycznej oznaczało rozpoczęcie jednego z najbardziej niezwykłych 4

5 i pięknych dzieł Rewolucji: stworzenie systemu edukacji artystycznej. System ten uzyskał znaczne międzynarodowe uznanie i prestiż, z powodu umiejętności absolwentów, studiowanych przez nich kierunków oraz wysokich standardów technicznych i artystycznych. Obecnie w kraju funkcjonuje 20 podstawowych szkół artystycznych i 29 ponadpodstawowych zawodowych szkół artystycznych, stanowiąc odbicie nacisku przywiązywanego do tej dziedziny kształcenia. Sukcesy osiągnięte przez kubańską kulturę stanowią niewątpliwie owoc tego systemu edukacji artystycznej, zwieńczonego prestiżowym Wyższym Instytutem Artystycznym. W roku 2003, kontynuowano kształcenie studentów w krajowych szkołach dla instruktorów sztuki. Coroczne targi książki odbywały się w 30 miejscach w całym kraju. Odwiedziło je 3,5 mln osób. Sprzedano miliony książek. 3. Wykorzystanie technologii informacyjnych do rozwoju społeczno-kulturowego Kuba, której działania na rzecz rozwoju kultury są oparte o zasadę partycypacji społeczeństwa oraz równości, zaczęła wprowadzać strategie, które pomogą przekształcić technologie informacyjne I komunikacyjne w narzędzia transformacji społecznej I kulturowej. We wszystkich szkołach, włączając usytuowane w odległych regionach wiejskich, w procesie nauczania wykorzystuje się technologie audiowizualne oraz komputery. 30 tysięcy studentów zgłosiło się do programów szkoleniowych dla programistów oraz innych specjalistów komputerowych na poziomie szkół średnich. Internet oraz nowe technologie są wykorzystywane tak aby przyniosło to jak największe korzyści społeczne. Późne wprowadzenie na Kubie internetu wynika z blokady nałożonej do maja 1994 roku przez USA. Prawo Torriceliego, przyjęte w roku 1992 aby wzmocnić blokadę uznało zakłócenie dostępu Kuby do informacji za sposób na osłabienie rewolucji. W świecie, w którym dostęp do internetu jest zarezerwowany dla niewielkiej mniejszości, a miliony ludzi nie widziały nawet telefonu, nie mówiąc już o korzystaniu z sieci, ponieważ wielu z nich nie umie czytać ani pisać, jedyną drogą dla krajów słabo rozwiniętych, najbardziej demokratyczną i dalekowzroczną w warunkach blokady i ograniczonych zasobów Kuby, jest ta którą przyjęliśmy. Poprzez centra społeczne, edukacyjne, kulturalne, akademickie i inne, w szczegółowych dziedzinach lub całym społeczeństwie, intelektualistom, pisarzom i innym twórcom zapewniono dostęp do internetu. Pomimo wysiłków dostęp Kuby do tak zwanej sieci światowej nie jest wystarcza aby zaspokoić krajowe zapotrzebowanie. Amerykańska blokada zmusza Kubę do wykorzystywania połączeń satelitarnych, które są drogie i powolne. Problem można rozwiązać za pomocą sieci kabli łączących Kubę z Florydą, jednak władze USA nie pozwalają na to. Zdolność do łączenia się z internetem z terytorium Kuby z odpowiednią szybkością lub tyloma kanałami czy za pośrednictwem tylu dostawców internetu ilu się chce, nie zależy od Kuby. Za każdym razem, gdy Kuba próbuje stworzyć nowy kanał dostępu do sieci, amerykański odpowiednik musi otrzymać właściwą licencję Departamentu Skarbu USA. Również gdy firma amerykańska chce otworzyć nowy kanał prowadzący na Kubę lub decyduje się na zwiększenie szybkości połączeń, musi otrzymać na to pozwolenie. SPORT: PRAWO CZŁOWIEKA Prawo wszystkich obywateli Kuby do uprawiania sportu jest jednym z najważniejszych osiągnięć Rewolucji na polu praw człowieka. Sport i wychowanie fizyczne są dostępne całej ludności kraju, w dużej mierze dzięki pracy wyspecjalizowanych instruktorów. Oznacza to, że jeden z nich przypada na 83 mieszkańców, podczas gdy w roku 1959 jeden przypadał na Koncepcja sportu jako prawa człowieka została zrealizowana w 169 okręgach kraju, w których wszyscy mieszkańcy mogą brać bezpłatnie udział w zajęciach sportowych. Kuba jest jedynym krajem świata, w którym pracują wyspecjalizowani instruktorzy wychowania fizycznego dla klas 1 do 4. System wychowania fizycznego opiera się na Szkołach wyższych działających w każdej prowincji, krajowym Instytucie Wychowania Fizycznego, licznych koledżach kształcących przyszłych instruktorów i Międzynarodowej Szkole Wychowania Fizycznego i Sportu. Międzynarodowa Szkoła Wychowania Fizycznego i Sportu, założona w roku 2001, stanowi dowód na kubańską solidarność z krajami trzeciego świata. Obecnie 1372 młodych ludzi z 72 krajów Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Karaibów jest zarejestrowanych w tym centrum wyższej edukacji. W ciągu ostatnich 10 lat ponad 10 tys. kubańskich specjalistów sportowych pracowało w 97 krajach. Na przykład podczas olimpiady w Sydney 36 kubańskich trenerów pomagało ekipom innych krajów. Kuba zajmuje wysoką pozycję międzynarodową. Zdobywa znakomite wyniki na olimpiadach I podczas międzynarodowych zawodów regionalnych. Warto wspomnieć, że w latach 90, Kuba była w czołowej 10 klasyfikacji podczas igrzysk olimpijskich. Oznacza to, że znalazła się wśród 30 krajów które zdobyły najwięcej medali w całej historii olimpiad. 5

6 Agresja NATO na Jugosławię Plany ataku na Jugosławię Operacja NATO na terytorium Jugosławii została opracowana w związku z trwającym w Kosowie konfliktem pomiędzy Armią Wyzwolenia Kosowa UCK, a władzami jugosłowiańskimi. Projekt operacji wojskowej NATO istniał już w połowie 1998 roku, a największym rzecznikiem operacji militarnej były Niemcy. Z ich strony już 28 maja 1998 roku, na konferencji ministrów spraw zagranicznych w Luksemburgu została zgłoszona propozycja interwencji zbrojnej w Kosowie, ale nie uzyskała poparcia innych państw. Wtedy jeszcze stanowisko USA nie było jednoznaczne, ale już w czerwcu przewagę zdobyła opcja zakładająca nasilenie presji militarnej na Jugosławię. 11 czerwca 1998 roku sekretarz generalny NATO Javier Solana powiedział, że zapadła decyzja przygotowania projektów operacji militarnej w Kosowie z użyciem lotnictwa oraz wojsk lądowych NATO. Według oświadczenie głównodowodzącego interwencją gen. Wesleya Clarka, prace nad operacją wojskową zostały ukończone w końcu czerwca 1998 roku. W wyniku osłabienia UCK jesienią sytuacja ustabilizowała się, wydawało się wtedy, że możliwe będzie pokojowe zakończenie konfliktu. W tym czasie nastąpiła jednak eskalacja gróźb ze strony NATO. 13 października został wydany rozkaz przygotowania do ataku lotnictwa NATO. W warunkach zagrożenia agresją NATO oraz na skutek negocjacji z wysłannikiem USA Richardem Holbrookiem w połowie października S. Milosević podpisał porozumienie pokojowe OBWE i NATO. Zobowiązywało ono stronę jugosłowiańską do wycofania z Kosowa specjalnych oddziałów policji, zakładało przybycie misji OBWE, złożonej 200 obserwatorów, mogących swobodnie poruszać się po terenie Kosowa z zapewnieniem swobodnego przemieszczania się po Kosowie. Porozumienie zezwalało nawet na przeprowadzanie przez NATO nieuzbrojonych lotów kontrolnych, chociaż w rzeczywistości raczej zwiadowczych, a w przyszłości utworzenie w Kosowie samorządu i własnej policji. W celu nadzorowania z powietrza tego układu rozpoczęto Operację Eagle Eye. Według sekretarza generalnego ONZ oraz sprawozdawców OBWE jesienią (październik - listopad) w Kosowie poza pojedynczymi starciami nie toczyły się walki na większą skalę. W sprawozdaniu ONZ z 4 grudnia 1998 zwrócono uwagę na napływ przez granicę z Albanią broni dla UCK, oraz fakt że przemoc stosują obie strony. W grudniu UCK nasiliła ataki dążąc do zaostrzenia konfliktu oraz bezpośredniego zaangażowania militarnego NATO mając poczucie bezkarności. 28 stycznia 1999 r. dwaj najwyżsi rangą wojskowi sojuszu, głównodowodzący siłami w Europie gen. Wesley Clark i szef Komitetu Wojskowego gen. Klaus Naumann zapowiedzieli, że użyją siły, jeśli strony konfliktu nie przyjmą planu pokojowego, jaki miał zostać ogłoszony przez Grupę Kontaktową. Ale nawet w pomimo rozpoczęcia rozmów we francuskim mieście Rambouillet, które miały doprowadzić do zakończenia konfliktu, NATO podtrzymywało groźbę interwencji zbrojnej. Konferencja w Rambouillet, z udziałem władz Jugosławii oraz przedstawicieli strony albańskiej rozpoczęła się 6 lutego 1999 roku. Delegaci obu stron nie kontaktowali się jednak bezpośrednio, ponieważ negocjacje toczyły się przy pomocy pośredników. W końcowej fazie przedstawiono w załączniku dodatkowy warunek, dołączony jako Aneks B, oznaczający udzielenie przez władze Jugosławii zgody na rozmieszczenie przez NATO swoich żołnierzy oraz sprzętu na terytorium całej Jugosławii. Ilustrację zamierzeń Paktu Północnoatlantyckiego stanowią konkretne zapisy charakteryzujące uprawnienia, jakich domagał się Sojusz. Na przykład punkt 8. Aneksu B brzmiał Personel NATO wraz z jego pojazdami, okrętami, samolotami i uzbrojeniem będzie bez przeszkód korzystał z przestrzeni lądowej, powietrznej i morskiej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Oznacza to także prawo urządzania polowych obozów wojskowych, przeprowadzania manewrów, kwaterunku, korzystania ze wszystkich obszarów i urządzeń potrzebnych do przeprowadzania ćwiczeń i operacji. Spełnienie takich żądań oznaczałoby zgodę na okupację kraju. Władze jugosłowiańskie nie mogły się na to zgodzić. Nie ujawniono jednak wtedy treści załącznika narzucającego Jugosławii status państwa okupowanego, ponieważ umożliwiało to przerzucenie na Jugosławię odpowiedzialności za niepowodzenie konferencji. Przebieg wojny NATO zaatakowało Jugosławię 24 marca 1999 roku. Realizowana w pierwszych dniach wojny koncepcja "zero śmiertelnych ofiar" wśród własnych żołnierzy zakładała, w celu wykluczenia strat własnych, prowadzenie bombardowań z minimalnej wysokości 5 tysięcy metrów. Rozważano możliwość rozpoczęcia inwazji lądowej, ale Stany Zjednoczone nie były zainteresowane wysłaniem swoich żołnierzy do walk na lądzie. Poza tym obawiano się konfrontacji z wojskami jugosłowiańskimi, w tym przekształcenia walk w wojnę partyzancką. Ze względu na ogromną dysproporcję sił oraz przyjęty sposób walki, początkowo liczono na powodzenie taktyki wojny błyskawicznej oraz na zakończenie operacji już po kilku dniach bezpośredniej konfrontacji. Trwający, ostatecznie przez 78 dni, opór wojska i społeczeństwa jugosłowiańskiego spowodował zmianę strategii działania Paktu. Odejście od nagłaśnianych w mediach uderzeń chirurgicznych skierowanych przeciwko konkretnym celom - chociaż te uderzenia nie były wystarczająco precyzyjne i od pierwszych dni powodowały ofiary, traktowane przez NATO jako skutki uboczne operacji - ku zmasowanemu niszczeniu 6

7 infrastruktury. Ogromna intensyfikacja bombardowań nastąpiła w ostatnich dniach wojny. Bombardowania przeprowadzano, nie tylko w Kosowie, ale na terytorium całej Jugosławii. Dotyczyły one całej infrastruktury przemysłowej kraju. Zburzono wiele obiektów o strategicznym znaczeniu dla gospodarki i codziennego życia obywateli Jugosławii. Zniszczono wszystkie mosty na Dunaju, ponieważ usiłowano sparaliżować komunikację. Atakowano nawet miejscowości, które nie miały istotnego znaczenia z militarnego punktu widzenia, położone z dala od miejsc jakichkolwiek walk. Powodowało to wiele ofiar cywilnych, traktowanych jako skutki uboczne działań wojennych. Prowadzono też celowe ataki na cele cywilne, co stanowi zbrodnie wojenne. Najbardziej znanym przypadkiem było zbombardowanie 23 kwietnia 1999 r. budynku telewizji RTS w Belgradzie. W wyniku ostrzału zginęło 16 pracowników stacji a 17 osób odniosło rany. Usiłowano sparaliżować komunikację. Zniszczono wszystkie mosty na Dunaju, chociaż na atakowanych mostach ginęli ludzie, np. 12 kwietnia 1999 roku na moście w Grdenicy zbombardowany został pociąg pasażerski. Symbolicznego znaczenia nabrała obrona dwóch belgradzkich mostów Brankowa i Gazeli przez obecność na nich ludzi, występujących w charakterze żywych tarcz. W sumie w samej Serbii - bez Kosowa - zniszczono 61 mostów i 121 fabryk, 33 szpitale i 29 szkół. Zastosowane uzbrojenie Z militarnego punktu widzenia wojna stała się operacją lotnictwa USA, które zdominowało siły pozostałych sojuszników. Warto jednak odnotować udział samolotów RFN w nalotach. W Jugosławii budziło ono skojarzenia z agresją Niemiec sprzed ponad pół wieku. Bombardowanie Jugosławii zostało potraktowane jako poligon doświadczalny dla zastosowania nowych rodzajów uzbrojenia. Po raz pierwszy wykorzystano w walce bombowiec strategiczny B-2 a do paraliżowania systemów przesyłu energii elektrycznej użyto broni grafitowej. Zorganizowano także ataki hakerów na systemy komputerowe jugosłowiańskich instytucji rządowych. Duże nadzieje wiązano z wykorzystaniem w walkach samolotu uderzeniowego F - 117A Stealth. Jednak jugosłowiańskim pilotom udało się zestrzelić trzy uznawane za niewidzialne samoloty tego typu. Podczas bombardowań lotnictwo NATO użyło przeciwpancernej broni zawierającej zubożony uran. Metal produkowany z odpadów powstających ze wzbogacania rudy uranowej, dodawane są do niego również odpady nuklearne, które poprzez zanieczyszczenie metalu powodują zwielokrotnienie szkodliwości jego oddziaływania. Pył powstający podczas wybuchu lub korozji niewypału oraz odłamków jest bardzo szkodliwy dla zdrowia ludzkiego i środowiska. W Jugosławii oraz krajach sąsiednich wykryto wielokrotnie zwiększony poziom promieniowania. Informacje o użyciu broni ze ubożonym uranem pojawiły się w mediach dopiero - z wyjątkiem artykułu opublikowanego w Le Monde Diplomatique w czerwcu 1999 roku - na początku stycznia 2001 roku, kiedy prasa włoska informowała o zgonach na białaczkę i nowotwory żołnierzy włoskich, którzy wrócili z Kosowa i Bośni. Następnie identyczne przypadki wykryto w innych krajach. Sytuacja była bagatelizowana przez czołowych reprezentantów Sojuszu oraz polityków odpowiedzialnych za użycie tej broni. 10 stycznia w czasie obrad Rady Ambasadorów NATO sekretarz generalny Sojuszu zapewniał, że nie ma żadnego związku pomiędzy zachorowaniami na raka i białaczkę a użyciem tej amunicji. Dokładne określenie strat spowodowanych wojną jest trudne ze względu na odmienne dane publikowane w różnych źródłach. Według danych zamieszczonych w wyroku sądu okręgowego w Belgradzie w rezultacie bombardowań śmierć poniosły 504 osoby, w tym 88 dzieci. Wyrok ten wydany został we wrześniu 2000 roku, sąd ten skazał za zbrodnie przeciwko ludzkości przywódców krajów NATO oraz J. Solanę i dowodzącego działaniami wojennymi W. Clarka na najwyższy wymiar kary 20 lat więzienia. Bombardowania spowodowały też znaczne straty w infrastrukturze cywilnej. Władze jugosłowiańskie oszacowały straty materialne na 100 miliardów USD. Bezprawność ataku NATO Atak NATO na Jugosławię podjęty 24 marca 1999 roku na podstawie decyzji Rady Północnoatlantyckiej był agresją. Żadna uchwała Rady Bezpieczeństwa ONZ nie upoważniała NATO do dokonania ataku na Jugosławię. Użycie siły bez uzyskania wcześniejszego mandatu Rady Bezpieczeństwa ONZ stanowiło naruszenie prawa międzynarodowego, złamanie podstawowych jego zasad, w tym zwłaszcza zapisów Karty Narodów Zjednoczonych mówiących o zakazie użycia siły przy rozwiązywaniu sporów oraz stosowania groźby użycia siły. Nie zmienia tego faktu dążenie do usprawiedliwienia bombardowań poprzez twierdzenia, że to nie była wojna. Tego typu uzasadnienia opierały się na wnioskowaniu, że jeśli nie nastąpiło formalne wypowiedzenie wojny, całą operację można potraktować jako akcję innego typu, do nazwania której najczęściej stosowano nacechowany emocjonalnie termin interwencja humanitarna. Wykazano w ten sposób stosowanie podwójnych standardów. NATO nie interweniowało w przypadku niewątpliwych katastrof konfliktów zbrojnych, prześladowań na masową skalę i innych naruszeń praw człowieka, mających miejsce konfliktów różnych krajach świata. Uwidacznia się w ten sposób selektywność podejmowanych działań oraz uzależnienie ich od interesów strategicznych głównych państw 7

8 zaangażowanych w akcje tego typu. Jako najbardziej typowy przykład można podać fakt, że należąca do NATO Turcja łamie prawa człowieka, a pomimo to nie naraża się na krytykę ze strony swoich sojuszników z Paktu. Należy dodać, że łamanie przez NATO prawa międzynarodowego nie rozpoczęło się 24 marca, ale miało miejsce już wcześniej. W październiku 1998 roku, a także w trakcie konferencji w Rambouillet, gdzie polegało na zastosowaniu wobec Jugosławii groźby rozpoczęcia bombardowań kraju w przypadku odmowy realizacji postawionego jej ultimatum. Wojna propagandowa Wojna z Jugosławią była bardzo dobrze przygotowana propagandowo. Celem tej kampanii było ukształtowanie przekonania, że przed rozpoczęciem ataku NATO w Kosowie miała miejsce katastrofa humanitarna - masowe mordowanie oraz wypędzanie Albańczyków z prowincji, że ofiarami są Albańczycy a sprawcami Serbowie. Interwencja zbrojna w celu położenia kresu tej katastrofie miała stać się obowiązkiem państw aspirujących do uznania ich za głównych obrońców praw człowieka. Jednym z takich przykładów podawanych jako bezpośrednia przyczyna ataku miała być masakra w Racak. Ta wieś w środkowym Kosowie, jedna z baz UCK - Wyzwoleńczej Armii Kosowa, od 15 stycznia była ostrzeliwana przez rządowe siły bezpieczeństwa. Po przerwaniu walk we wsi znajdowała się misja OBWE, przedstawiciele OBWE donieśli o 1 zabitym i 4 rannych. Potem obserwatorzy OBWE i siły serbskie opuściły wieś. Następnego dnia rano, kiedy we wsi znajdowali się partyzanci z UCK, członkowie misji OBWE zobaczyli zwłoki 40 ludzi. Szef misji amerykański generał Wiliam Walker oskarżył serbskie siły bezpieczeństwa o dokonanie masakry na 45 osobach. Serbowie twierdzili, że w walkach w okolicy zginęło 50 terrorystów z UCK, a ich zwłoki przeniesiono na teren wsi, aby upozorować rozstrzelanie. Dokładne badania przyczyn zgonów zostały przeprowadzone przez dwa zespoły specjalistów: jugosłowiańskich oraz upoważnionych przez UE fińskich. Pierwszy zespół nie stwierdził śladów masakry, a wyników badań drugiego nie opublikowano wówczas, chociaż mieli do nich dostęp niektórzy politycy, np. J. Fischer - minister spraw zagranicznych RFN, przewodniczącej wówczas w UE. Opublikowane dopiero w marcu 2000 roku rezultaty badań naukowców fińskich nie potwierdziły tezy o mającej miejsce w Racak masakrze. Nie stwierdzały one, że zwłoki należały do cywilów, ani że zostali oni zabili w Racak. Profesor Marek Waldenberg zwraca również uwagę na fakt, że w znajdujący się na miejscu dziennikarze w pobliżu zwłok znaleźli bardzo mało łusek. Propagowano tezę, że wojna skierowana jest przeciwko konkretnemu człowiekowi prezydentowi S. Miloseviciowi, a nie przeciwko państwu czy ludności cywilnej. Dlatego podczas wojny starano się nie pokazywać skutków bombardowań, zwłaszcza jeśli skierowane były one przeciwko obiektom cywilnym oraz powodowały wiele ofiar śmiertelnych. Propaganda wojenna została w znacznym stopniu scentralizowana. Głównym źródłem rozpowszechnianych informacji były konferencje prasowe NATO, a kanałem je rozpowszechniającym stacja telewizyjna CNN. W państwach członkowskich Paktu miało miejsce blokowanie dostępu do mediów dla krytyków działań NATO i przeciwników militarnej obecności Paktu w Jugosławii. Skutki wojny NATO z Jugosławią Zakończenie operacji NATO nastąpiło wraz z przyjęciem 10 czerwca 1999 roku przez Radę Bezpieczeństwa ONZ rezolucji numer Kosowo formalnie pozostając integralną częścią Jugosławii, zostało przekształcone w protektorat. Teoretycznie pod kontrolą ONZ, a faktycznie NATO i Unii Europejskiej. Nie sprecyzowano jednak jego ostatecznego statusu. Brak rozstrzygającego uregulowania tej kwestii umożliwił siłom NATO dalszą obecność w Kosowie jako KFOR. Na podstawie wyżej wymienionej rezolucji Rady Bezpieczeństwa, 12 czerwca w ramach Joint Guardian rozpoczęło się rozmieszczanie 50 tysięcy żołnierzy KFOR. Zaostrzenie antagonizmów narodowościowych, praktycznie przekreśliło szanse na pokojową egzystencję różnych narodowości. Pod kontrolą tego obszaru przez KFOR. Kosowo opuściło tysięcy nie- Albańczyków, głównie Serbów, Romów, Turków. Od zakończenia wojny powróciło jednak tylko około 3 % uchodźców. Tym, którzy pozostali w Kosowie KFOR nie jest w stanie zapewnić bezpieczeństwa, ale jednocześnie wbrew postanowieniom rezolucji RB ONZ numer 1244 nie zezwala na powrót do prowincji oddziałów serbskiego wojska i policji. Również niezgodne z postanowieniami tej rezolucji nie rozbrojono UCK, tylko przekształcono ją w formację paramilitarną - Korpus Ochrony Kosowa. Dążenie do utworzenia Wielkiej Albanii jest źródłem następnych napięć w regionie, nie rozbrojeni członkowie UCK wzniecili wkrótce walki w południowej Serbii, przy granicy z Kosowem, w listopadzie 2000 roku oraz w Macedonii wiosną 2001 roku. Perspektywy dalszych wydarzeń pogarsza fakt, że sytuacja gospodarcza w Kosowie uległa znacznemu pogorszeniu. Poziom bezrobocia wynosi 50-70%, bez pracy 400 tysięcy Albańczyków, wzrosła przestępczość, przemyt, handel narkotykami. Skutki w skali globalnej W skali globalnej konflikt w Kosowie stanowił precedens mający daleko idące skutki. Osłabienie pozycji i roli Organizacji Narodów Zjednoczonych w regulowaniu 8

9 konfliktów oraz naruszenie mechanizmów regulujących zasady użycia siły w stosunkach międzynarodowych groziło eskalacją trwających a także wybuchem nowych wojen. Na tej podstawie obawiano się kolejnych ingerencji silniejszych państw lub bloków militarnych w konflikty lub sprawy wewnętrzne innych krajów pod szyldem interwencji humanitarnych. Cztery lata po bombardowaniu Jugosławii Stany Zjednoczone dokonały, również bez mandatu Rady Bezpieczeństwa ONZ, ataku na Irak. Jugosłowiańska kampania NATO wykazała jednocześnie dysproporcję sił w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego, głównie pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i pozostałymi członkami NATO. To wzmocnienie USA w odniesieniu do pozostałych członków NATO było tak silne, że wkrótce Stany Zjednoczone zdecydowały się na podjęcie następnych interwencji, najpierw w poza formalnymi strukturami Paktu Północnoatlantyckiego w Afganistanie, później również nawet wbrew stanowisku najważniejszych europejskich sojuszników z Paktu Francji i Niemiec. Uwidoczniły się tutaj sprzeczności strategicznych interesów krajów członkowskich NATO, głównie ekonomicznych. Niepokojące pozostaje jednak wykorzystanie potencjału militarnego przeciwko krajom słabszym pod względem wojskowym. Nasili to bowiem tendencję do rozbudowy armii, odbywającej się kosztem ograniczania nakładów w cywilnych sferach gospodarki. Spowoduje także większe zagrożenie pokoju. A jak wykazały przykłady Jugosławii, Afganistanu, Iraku krajów, w których interweniowało NATO lub USA, nie udało się zapewnić trwałego pokoju ani rozwoju gospodarczego. Wojnę należy również rozpatrywać poprzez dążenia USA do osłabienia pozycji Rosji, nie tylko na Bałkanach, ale również w szerszym kontekście - w tym interesów strategicznych i ekonomicznych USA na Kaukazie i w Azji Centralnej. Zdobycie kontroli nad terenami, przez które mogę przebiegać rurociągi naftowe zaopatrujące Europę Zachodnią w surowce energetyczne pochodzące z regionu kaspijskiego. Beata Karoń Wojny na słowa ciąg dalszy Nie raz byliśmy świadkami dyskusji a raczej pyskówek polityków i możnych tego świata. Mniejsza o nich. Najgorsze, że ta sama elita łączy swe siły i przebiegłość, by atakować ludzi o poglądach postępowych w tym komunistów. Niejeden z nich został przyparty do muru sofizmatami (czyli nieuczciwymi argumentami) przez złośliwego dziennikarza, rzecznika interesów burżuazji lub innego cwaniaczka. Aby skutecznie się przed tym bronić trzeba opanować erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów. W tym odcinku przedstawię Towarzyszom Czytelnikom pozostałe niby-argumenty, które trzeba odpowiednio sprawnie demaskować. 1. Błahe wątpliwości przeciwnik zwyczajnie czepia się. Jego atak nie dotyczy sedna sprawy, lecz mało istotnych szczegółów. 2. Każde dziecko wie... Zaczynanie dyskusji od Każdy inteligentny człowiek wie, że..., Każde dziecko wie, że... Zazwyczaj wypowiedź taka kończy się stwierdzeniem, że wszystkie owe grupy doskonale rozumieją, że kapitalizm jest racjonalny i efektywny, a wolny rynek przynosi dobrobyt. 3. Argumentum ad lapidem wróg przerywa nam wypowiedź krzycząc: To nonsens! Bzdury! 4. Argument z zamożności przeciwnik zakłada, że ludzie bogaci wiedzą lepiej, są uczciwi i godni uwagi. (Np. Ludzie biznesu, poważni finansiści sądzą, że... ). 5. Argument z ubóstwa oponent wmawia słuchaczom, że zna potrzeby prostego, bogobojnego człowieka, szarego obywatela. (Np. Rozmawiałem z prostymi, uczciwymi ludźmi i oni chcą obniżenia podatków dla biznesmenów ). 6. Fałszywa precyzja dyskutant zasypuje nas cyframi i wyliczeniami wziętymi z sufitu, a słuchacze myślą, że stoi za tym wiedza. 7. Powtórzenie przeciwnik wraca do argumentów już podanych, co najwyżej inaczej je formułuje. 8. Nieistotny humor oponent może powiedzieć: Acha! Czyli według naukowców powstaliśmy wszyscy z jakiejś pierwotnej mazi? A może od małpy? Ha, ha, ha! 9. Nieosiągalna doskonałość wróg odrzuca nasze rozwiązanie zestawiając je z sytuacją idealną. Przemilcza fakt, że jakieś rozwiązanie trzeba jednak wybrać. (Np. Ten plan się nie powiedzie. Ludzie nie są przecież doskonali i na pewno coś sknocą ). 10. Argumentum ad numeram przeciwnik odwołuje się do ilości zwolenników. Np. A ile osób głosowało na KPP? Jak w takim razie możecie mówić, że macie słuszność, skoro nie popierają was miliony wyborców? Przecież większość Polaków cieszy się ze zmiany ustroju i popiera wolny rynek. W takiej sytuacji trzeba zapytać skąd wiadomo, że obywatele mają takie właśnie poglądy i dodać, że kiedyś większość ludzi myślała, że Ziemia jest płaska. Zatem większość wcale nie musi mieć racji. 11. Równia pochyła wróg wmawia, że przyjęcie jednego argumentu pociągnie ze sobą jak tocząca się kula śnieżna lawinę kolejnych. Np. A więc Marks uważał, że wywłaszczyciele zostaną wywłaszczeni? Z tego wynika, że później przyjdzie kolej na uczciwych obywateli. Z jakiej racji mają oni stracić swe majątki? 12. Nadużycie związku przyczynowo-skutkowego Przeciwnik bazuje na założeniu, że skoro B nastąpiło po A, to B wynika z A. Oczywiście jest to błędne rozumowanie. Czy z tego, że Greta Garbo zmarła wkrótce po moim narodzeniu wynika, że wpędziłem ją do grobu? 9

10 Burżuazja często posługuje się tym sofizmatem mówiąc: Chcecie komunizmu? To co proponujecie już było. Zobaczcie do czego doprowadziło: W PRL był ocet na półkach, a Kubańczycy muszą się zadowolić starymi samochodami. Tym się kończą rządy komunistów. 13. Przerzucenie ciężaru dowodu Przeciwnik mówi: Nikt nie udowodnił, że Bóg nie istnieje, zatem Bóg istnieje albo Jesteśmy tylko mózgami w słoiczkach symulujących rzeczywistość. Udowodnij, że tak nie jest. Przemilcza, że ciężar dowodu spoczywa na osobie chcącej dowieść, że coś istnieje, że jakieś zjawisko ma miejsce. Wtedy możemy odparować cios: Udowodnij, że nie istnieją bezcielesne i niewykrywalne krwiożercze kabaczki z Madagaskaru polujące na niewidzialne jednorożce. 14. Ruchome stanowisko W pewnym momencie dyskusji, przeciwnik zaczyna własnym słowom przypisywać inny sens. Np. Nie twierdziłem przecież, że kapitalizm jest dobry. Po prostu lepszego systemu nie wymyślono. 15. Argument z następstwa Przypatrzmy się zdaniu: Jeśli on chce otruć babcię, to zdobędzie truciznę. A on chce otruć babcię. Zatem zdobędzie truciznę. Jest to zdanie tautologiczne, czyli zawsze i wszędzie prawdziwe. Ale przeciwnik może leciutko je zmienić, by nas oszukać. Spójrzmy: Jeśli on chce otruć babcię, to zdobędzie truciznę. A on zdobędzie truciznę. Zatem chce otruć babcię. To oczywiście błędne rozumowanie. 16. Argument z umiarkowania wróg twierdzi, że najbliższe prawdy jest to, co pośrodku, najbardziej wyważone, wręcz złoty środek. Np. Zarówno komunizm jak i kapitalizm są złe. Zatem trzeba wybrać Trzecią drogę, by osiągnąć szczęście. Tak właśnie orzekli socjaldemokraci, po czym ruszyli schronić się pod opiekuńcze skrzydełka wielkiego biznesu. Jeśli zetkniemy się z takim argumentem, rozpiszmy na tablicy trzy działania matematyczne: 2+2=4, 2+2=35 i 2+2=2876. Powiedzmy: Najbliższe prawdy jest to co pośrodku? Zatem 2+2=35 jest najbliższe prawdy. W ten sposób zdemaskujemy taki sofizmat. Piotr Biełło CZYM JEST MATERIALIZM? Materializm dialektyczny jest rewolucyjną filozofią partii klasy robotniczej (Filozofia zaś to najogólniejszy pogląd na naturę świata oraz losy ludzkości i jej miejsce w nim). Stoi na stanowisku, że powinniśmy zawsze starać się widzieć rzeczy takimi jakimi są w rzeczywistości, we wszystkich ich wielorakich zmianach i wzajemnym powiązaniu, bez ukrywania czegokolwiek i bez urojeń. Lenin pisał: Nauka Marksa jest wszechpotężna dlatego, że jest prawdziwa (...). Jest pełna i harmonijna, daje bowiem ludziom jednolity światopogląd nie dający się pogodzić z żadnymi przesądami, z żadną reakcją, z żadną obroną ucisku burżuazyjnego. Jej wyjątkowość polega na tym, że marksizm-leninizm stawia sobie za cel poznanie świata, aby go zmienić w interesie ludzi pracy. Dlatego czyni wszystko, aby nasze idee i pojęcia ściśle odpowiadały obiektywnej rzeczywistości, aktualnemu stanowi naszej wiedzy, której źródłem i sprawdzianem jest doświadczenie i praktyka. Bez litości wyrzuca do kosza wszelkie fantazje, spekulacje i w ogóle wszystko, co nie daje się pogodzić z faktami naukowymi. Każde zjawisko może być pojmowane i objaśniane na dwa sposoby. Marksista brytyjski Maurice Cornforth podał jako przykład zwykłą, pospolitą burzę. Zdaniem idealistów burze i pioruny wywoływane są przez rozgniewanych bogów/boga, a więc są powiązane z czymś nadprzyrodzonym. My zwykli śmiertelnicy mamy pokornie pochylić głowy, zaakceptować to i nie zadawać dalszych pytań. Natomiast materialiści twierdzą, że burza jest wynikiem działania sił przyrody, którą warto poznawać. Do tego przecież służy nauka. A swoją drogą, materialistyczne pojmowanie świata pozwala nam zabezpieczyć się przed wieloma zagrożeniami tworząc takie wspaniałe rzeczy, jak piorunochrony, leki, szczepionki, kamizelki ratunkowe i maski tlenowe. Jedyne co polecają idealiści to modlitwa. Podczas, gdy materialista dąży do wyjaśnienia wszystkiego za pomocą elementów świata materialnego (czynników, które mogą być sprawdzone, skontrolowane i zrozumiane) i uważa, że to co duchowe jest uwarunkowane przez materię, idealista uparcie twierdzi, że istnieje jakaś wyższa i duchowa rzeczywistość, do której zawsze można się odwołać, gdy fakty przeczą wymysłom. Oto współczesne maski, jakie zakłada idealizm: 1. Idealizm obiektywny zdaniem jego wyznawców świat materialny istnieje, ale nie jest wart uwagi, bo kryje się za nim o wiele cenniejsza ostateczna rzeczywistość natury duchowej. Do przykładów takiego paranoicznego myślenia można zaliczyć pogląd teologów o stworzeniu świata przez Boga, koncepcję Leibniza o materii jako przejawie aktywności duchowych monad (cokolwiek by to miało znaczyć) oraz urojenie Hegla, że świat jest wcieleniem Absolutnej Idei. 2. Idealizm subiektywny jest najbardziej perfidny, ale zyskuje coraz większą popularność dzięki amerykańskiej kulturze masowej. Zakłada, że... świat materialny nie istnieje, albo w łagodniejszej wersji iż jesteśmy tylko mózgiem w pudełku, samotną wyspą, a wszystko co istnieje to ułuda, Matrix. Ludzie, których dostrzegamy tak naprawdę nie istnieją, gdyż wygenerował ich superkomputer. Jesteśmy tylko my! My! My! Oczywiście wniosek wypływa z tego taki: Po co troszczyć się o innych? Dbajmy tylko o siebie, bo tylko my jesteśmy realni. Po co mamy jako pracownicy walczyć przeciwko systemowi opartemu na wyzysku, skoro nędza, głód i cierpienie są złudzeniem?! Ciemiężcy ani uciemiężeni też nie istnieją. Wszak zostaliśmy sztucznie wyhodowani jako mózgi w pojemniku jakiejś zaawansowanej cywilizacji. A 10

11 może ta cywilizacja również jest złudzeniem jakiegoś supermózgu pływającego sobie w innym naczyniu? I tak w kółko bez końca. Absurd, absurd i jeszcze raz absurd! Tylko, że jest na rękę burżuazji. Warto pociąć go wtedy Brzytwą Ockhama: Bytów nie mnożyć, fikcji nie tworzyć. Tłumaczyć wszystko jak najprościej. 3. Relatywizm uważa, że rzeczywistość jest niepoznawalna. Zaprzecza możliwości poznania świata i praw nim rządzących, nie uznaje wiarygodności naszej wiedzy ani obiektywnej prawdy. Jest zdania, że świat jest pełen rzeczy samych w sobie, które nie mogą być przez naukę poznane. Na pytanie Jak jest naprawdę? udziela nam odpowiedzi materialistyczna teoria poznania opracowana przez Lenina w dziele Materializm a empirokrytycyzm. Streścić ją można w kilku punktach: 1. Nasza wiedza opiera się na społecznej praktyce i ulega sprawdzeniu w toku działalności przekształcania świata. Przedmiotem wiedzy jest obiektywna rzeczywistość, a im lepiej podporządkowujemy sobie zachodzące w świecie procesy, tym pełniej poznajemy prawdę o świecie. 2. Ludzka wiedza jest ograniczona. Ale tylko o tyle, o ile ograniczona jest możliwość naszego działania. Zależy to od szczebla społecznego rozwoju i poziomu techniki. Jednak te ograniczenia nie są nigdy absolutne. Wraz z udoskonalaniem narzędzi badawczych, poszerzamy zakres naszej wiedzy. 3. Prawda o rzeczach jest zawsze względna w tym znaczeniu, że ogranicza ja rodzaj techniki, z której korzystamy badając świat. Prawdę o rzeczach wyrazić można tylko za pomocą terminów naszego własnego doświadczenia. Ale prawda jest jednocześnie obiektywna, tzn. odnosi się do obiektywnego, materialnego świata. Materializm dialektyczny wyłonił się w czasie walki z poprzedzającym go materializmem mechanistycznym, propagowanym przez burżuazję. W przeciwieństwie do swego poprzednika, materializm dialektyczny: 1. Rozpatruje świat nie jako zespół gotowych, niepodzielnych rzeczy, lecz jako zespół procesów, w których wszystkie rzeczy podlegają nieustannym zmianom: stawaniu się i zanikaniu. Co więcej, procesy zachodzące w przyrodzie są nieskończone. Zawsze będzie można ujawniać nowe aspekty tych procesów i nie mogą być one podzielone na żadne ostateczne części składowe. (Lenin pisał: Elektron jest równie niewyczerpalny jak atom, przyroda jest nieskończona). 2. Utrzymuje, że materia jest zawsze w ruchu. Ruch jest formą istnienia materii i są nierozłączne. Ruch nie jest dany materii przez żadną Istotę Najwyższą, czy Pierwszego Poruszyciela, gdyż proces nieustannych przemian wynika z samej istoty materii. Ruch, tak samo jak materia, nigdy nie miał początku. Świat nie został stworzony. Każdy poszczególny stan zorganizowania materii i proces jej ruchu ma swój początek w poprzednim procesie ruchu materii. Natomiast materia w ruchu nie ma genezy ani początku. Źródła przemian trzeba szukać w samym procesie, w jego wewnętrznym ruchu i wewnętrznych impulsach rozwoju zawartych w samych rzeczach. Dlatego nie wolno dać się nam nabrać i uwierzyć, że na historię składają się czyny wielkich ludzi narzucających swe idee biernym masom ludowym, ani przypadkowe czynniki zewnętrzne (lub wola boska ). Wszelkie przemiany społeczne dokonują się dzięki rozwojowi sił wytwórczych danego społeczeństwa. Zrozumienie tego punktu jest dla komunistów najważniejsze, bo uświadamia, że socjalizm i komunizm nie są utopiami, ani marzeniami domorosłych reformatorów. Są rezultatem rozwoju społeczeństwa kapitalistycznego, kryjącego w sobie przyczyny, które doprowadzą do jego nieuchronnej zagłady i rewolucji socjalistycznej! 3. Udowadnia, że ruch materii obejmuje wszystkie zachodzące we Wszechświecie zmiany i procesy, od zmian miejsca cząsteczki poczynając, a na myśleniu kończąc. Uznaje więc nieskończoną różnorodność form ruchu materii, przekształcanie się jednej formy w drugą, rozwój od prostych do złożonych, od niższych do wyższych. 4 Uświadamia, że w rozmaitych procesach zachodzących we Wszechświecie rzeczy powstają, zmieniają się i zanikają nie jako poszczególne jednostki, lecz w zasadniczej wzajemnej zależności i wszechzwiązku. Zatem każda z tych rzeczy nie może być ujmowana oddzielnie, w oderwaniu, ale w ramach łączności z innymi. To tyle, Towarzysze Czytelnicy, o samym materializmie. Więcej o dialektyce i prawach rozwoju postaram się opowiedzieć w następnej części. Tymczasem zachęcam do lektury fascynujących i przejrzystych książek Maurice a Cornfortha, na których treści opierałem się pisząc ten artykuł: Materializm dialektyczny (wprowadzenie). Tom 1. Materializm i metoda dialektyczna oraz Materializm dialektyczny a nauki ścisłe. Naprawdę serdecznie polecam. Piotr Biełło CZYM JEST DIALEKTYKA? Najkrócej mówiąc, jest to metoda badania i pojmowania rzeczy w ich rzeczywistych przemianach i rozwoju. Wyraz dialektyka pochodzi od greckiego słowa dialego oznaczającego polemizowanie. W starożytności bowiem, filozofowie tacy jak Sokrates twierdzili, że najlepszą drogą wykrycia prawdy jest wszechstronne przedyskutowanie danego zagadnienia, w ten sposób, aby różne jednostronne poglądy mogły się sobie przeciwstawić i nawzajem zaprzeczać. Marks nadał dotychczasowej dialektyce bogatszą treść i szerszy zasięg. 11

12 Rozwinął ją, łącząc z konsekwentnym materializmem i dzięki temu zrewolucjonizował. W ten sposób ukształtował się materializm dialektyczny. Odtąd dialektyka znalazła zastosowanie w naukach przyrodniczych i społecznych, stając się metodą nowego pojmowania świata. Jakie są główne cechy marksistowskiej metody dialektycznej? 1. Wbrew twierdzeniom metafizyków, przedmioty i zjawiska nie istnieją w oderwaniu od innych rzeczy, lecz są ze sobą powiązane i wzajemnie się warunkują. Dlatego nie da się zrozumieć żadnego zjawiska w przyrodzie, jeśli rozpatruje się je w sposób abstrakcyjny, w oderwaniu od konkretnych warunków w których występuje. Nie można lekceważyć okoliczności z którymi mamy do czynienia... Brytyjski marksista Maurice Cornforth posłużył się tu dwoma nadal aktualnymi przykładami: a) Niektórzy twierdzą, że nacjonalizacja, której dokonuje część rządów zachodnich doprowadzi do socjalizmu. Rozpatrują ją oni w oderwaniu od danego ustroju państwowego. Nie biorą pod uwagę, że nacjonalizacja nie ma nic wspólnego z socjalizmem, jeśli władza w państwie pozostaje w rękach wyzyskiwaczy a burżuazja kontroluje zarządy znacjonalizowanych firm prowadząc wciąż politykę wyzysku klasowego. Upaństwowienie jest zwiastunem socjalizmu tylko wtedy, gdy państwem władają masy pracujące. b) Burżuazja twierdzi, że skoro komuniści bronią praw robotników w państwach kapitalistycznych (np. prawa do agitacji na rzecz wprowadzenia ustroju socjalistycznego) to nie mogą odmawiać ludziom w krajach socjalizmu prawa do działań na rzecz reaktywacji kapitalizmu.. Lejąc krokodyle łzy, nie uwzględnia różnicy między walką w interesie olbrzymiej większości społeczeństwa o likwidację wyzysku, a walką w interesie wąskiej grupy o jego utrzymanie lub przywrócenie. Dyżurni obrońcy praw człowieka udają, że nie odróżniają posuwania wskazówek zegara od ich cofania, rewolucji od kontrrewolucji. 2. Powszechną cechą Świata jest ruch i zmiana. Dla dialektyki przyroda to stan nieustannej zmienności i rozwoju, gdzie zawsze coś powstaje i rozwija się, a coś niszczeje i dobiega kresu istnienia. Doskonale rozumieli to bolszewicy, którzy dostrzegali w rosyjskim społeczeństwie zalążki tego, co nowe. Podczas gdy inni ignorowali raczkującą dopiero klasę robotniczą, komuniści na czele z Leninem podkreślali, że proletariat rosyjski jest nową, rodzącą się siłą, i poprowadzili go do zwycięstwa. Należy podkreślić, że również natura ludzka nie jest niezmienna, lecz przekształca się wraz z rozwojem społeczeństwa. 3. Rozwój polega na przechodzeniu zmian ilościowych w zmiany jakościowe, następujące w postaci skoków od jednego stanu do innego. Nie dzieje się to przypadkowo, ale w wyniku nagromadzenia się niedostrzegalnych i stopniowych zmian ilościowych. Trzeba odróżniać wzrost od rozwoju: wzrost oznacza jedynie zwiększanie się (zmianę ilościową), zaś rozwój polega na przechodzeniu do nowego stanu jakościowego (zmianie jakościowej). Można zilustrować to zagadnienie na przykładzie gąsienicy, która rośnie, gdy staje się większą gąsienicą, lecz przechodzi proces rozwoju, gdy staje się motylem. Omawiana zasada dialektyki przejawia się w następujących zdarzeniach: a) Temperatury wody nie możemy podnosić w nieskończoność. W momencie krytycznym ma miejsce zmiana jakościowa: woda zaczyna przemieniać się w parę, przechodząc ze stanu cieczy w stan gazowy. b) Kocioł parowy może wytrzymać wzrastające ciśnienie pary tylko do pewnego momentu. Gdy ciśnienie staje się zbyt silne, następuje wybuch kotła. c) Zwiększając ilość protonów w jądrze atomu, doczekamy się zmiany jakościowej i powstanie nowy pierwiastek o zupełnie odmiennych właściwościach chemicznych (np. przemiana wodoru w hel). Podobnie rzecz ma się z masą krytyczną potrzebną do reakcji łańcuchowej i wybuchu bomby atomowej. 4. Rozwój nie odbywa się w sposób harmonijny, lecz w drodze ujawniania się właściwych zjawiskom sprzeczności i walki przeciwieństw. Każde zjawisko ma bowiem swą stronę ujemną i dodatnią, przeszłość i przyszłość. W każdym z nich jest to, co się przeżywa i to co się rozwija. Przypatrzmy się sznurowi pękającemu, gdy przyczepiony do niego ciężar przekracza pewną granicę. Zmiana jakościowa następuje tutaj wskutek działania dwóch przeciwstawnych czynników: wytrzymałości sznura i wielkości obciążającego go ciężaru... Lenin pisał: Jedność przeciwieństw jest warunkowa, czasowa, przejściowa, względna. Walka wzajemnie wyłączających się przeciwieństw jest absolutna, jak absolutny jest rozwój, ruch. 5. Zasada negacji negacji Jest wyrazem prostej prawdy, że nie można cofnąć czasu i przywrócić przeszłości. Spójrzmy na historię rozwoju społeczeństwa. Od pierwotnego komunizmu przeszło ono do ustroju niewolniczego, potem do feudalnego i wreszcie do kapitalistycznego. Każdy z tych ustrojów rodzi się z poprzedniego, stanowi jego negację i znajduje się na wyższym szczeblu rozwoju. Natomiast po kapitalizmie nastanie komunizm. Widzimy tu powrót do stadium początkowego, ale na wyższym etapie rozwoju. Zamiast pierwotnego komunizmu opartego na prymitywnych siłach wytwórczych, przychodzi ustrój komunistyczny posiadający nowe, gigantyczne możliwości rozwoju. Dzieje się tak dlatego, że zjawienie się klas było negacją poprzedniego społeczeństwa bezklasowego, a gdy społeczeństwo klasowe dobiegnie kresu swego rozwoju, zostanie unicestwione przez zwycięska klasę robotniczą. Proletariat po zdobyciu władzy zniesie wyzysk człowieka przez człowieka. Zbuduje nowe społeczeństwo bezklasowe na fundamencie wszystkich dotychczasowych osiągnięć ludzkości. A wtedy po tysiącleciach nędzy i 12

13 cierpienia zakończy się prehistoria społeczeństwa ludzkiego i rozpocznie się nowa era dla człowieka: Jako świadomy swego losu maszynista, stanie za sterami parowozu dziejów i pomknie nim w niezmierzoną dal. Do wspaniałego życia... Podsumowując: Samo pojęcie materializm dialektyczny oznacza pojmowanie rzeczy i zjawisk takimi, jakimi są ( materializm ) w ich rzeczywistym wzajemnym powiązaniu i ruchu ( dialektyka ). Marksizm oznacza kres starych systemów filozoficznych usiłujących ustalać, jaki jest świat, bez opierania się na praktyce, danych naukowych i doświadczeniu. Wiemy, że naukowy obraz świata i jego rozwoju nigdy nie będzie całkowity. Ale jest on dostatecznie dokładny, aby porzucić filozoficzne spekulacje. Nie warto wypełniać urojeniami luk, jakie ma jeszcze wiedza. Każdy postęp nauki ukazuje bowiem, że wszystko w świecie może być objaśnione i zrozumiane w sposób materialistyczny. Bez odwoływania się do działań bogów, duchów czy niewidzialnych, krwiożerczych pierogów z kapustą. Przed Marksem rozmaici naprawiacze świata snuli utopijne plany idealnego społeczeństwa, lecz nie umieli wskazać drogi do niego. Marksizm uczynił z socjalizmu naukę, opierając ją na analizie rzeczywistych przemian dziejowych. Wykazał w ten sposób, że socjalizm rodzi się jako konieczne stadium społeczeństwa i może być urzeczywistniony tylko w drodze walki klasy robotniczej, przez obalenie kapitalizmu i zaprowadzenie rządów proletariatu. Socjalizm naukowy, którego podstawę stanowi materializm dialektyczny, jest najdonioślejszą z nauk. Uświadamia, że znając prawa rozwoju społeczeństw, jesteśmy w stanie nadawać odpowiedni kierunek swej walce i wykuć nową, socjalistyczną przyszłość. Ucząc nas jakie siły tworzą historię, wskazuje jak możemy tworzyć dziś własną historię. Zainteresowanym polecam lekturę znakomitych prac Maurice a Cornfortha, w oparciu o które starałem się przybliżyć Towarzyszom Czytelnikom zagadnienia materializmu dialektycznego. Piotr Biełło Białe telefony PIP 1 Telefoniczne porady w oddziałach Państwowej Inspekcji Pracy to fikcja. A przecież nie każdy ma czas by przyjść osobiście. W godzinach wyznaczonych do konsultacji - wszędzie głuchy telefon! Przecież to nieprawdopodobne, aby dzień w dzień linia była cały czas zajęta, lub aby cały czas wciąż prowadzono z kimś konsultację (bezpośrednio). Możemy się tylko domyślać, domniemywać jak wygląda praca takiego konsultanta. Przychodzi sobie do eleganckiego gabinetu, od razu na wejściu odłącza telefon z gniazdka albo zostawia podniesioną słuchawkę, nogi na stół, kawka i ciasteczka z boku, gazeta (Wyborcza albo Rzeczpospolita) w dłoń. Czasem wyjdzie do toalety. Ale lubi też trochę pogadać z kolegami i koleżankami. Przecież jest towarzyski. Jeżeli w gabinecie ma telewizor to sobie prawdopodobnie jeszcze obejrzy - z nudów odcinek tandetnej amerykańskiej telenoweli... I tak mu zleci tych parę godzinek ciężkiej i pożytecznej pracy za publiczne pieniądze. Co go świat obchodzi! Bo przecież nawet godziny osobistych konsultacji często są tak ustawione, by nie przeszkadzać. Umówmy się, od 8.00 do 15.30, ci którzy chcieliby się czegoś dowiedzieć, poradzić czy poskarżyć, to akurat właśnie są w pracy. Ani przyjść, ani zadzwonić (dodzwonić się). Pracodawcy aż rączki zacierają! Iskierki lecą... Ciekawe, może coś się zapali? 1) Dlaczego białe telefony? Otóż cała sytuacja narzuciła mi skojarzenie z pewnym nurtem we włoskim kinie lat 30. Były to melodramatyczne komedie, zupełnie zawieszone w próżni (jeśli idzie o życie społeczne i gospodarcze), przesycone inercją, rozleniwieniem i obojętnością na cały zewnętrzny świat. Ten nurt nosił właśnie miano kina białych telefonów... Opłata za pracę Dawid Okularczyk czyli poszukiwanie naiwnych Im sytuacja ekonomiczna staje się gorsza tym więcej ludzi jest zmuszonych sięgać po tak zwaną Mc pracę żmudne słabo płatne zajęcia. Niektóre firmy posuwają się jednak nawet dalej, próbując wyciągać od kandydatów do pracy fundusze, oferując im perspektywy kariery. Przeglądając ogłoszenia w jednej z ogólnopolskich gazet trafiłem na ofertę pracy, która mnie zainteresowała. Wymaganie znajomości języka obcego pozwalało sądzić, że chodzi o poważne przedsiębiorstwo. Pierwsze wątpliwości pojawiły się, gdy podczas rozmowy telefonicznej, rozmówczyni zaprosiła mnie do biura firmy, ale nie chciała powiedzieć o jakie zajęcie chodzi. Podejrzewałem, że o akwizycję. Do wizyty w tej firmie przekonały mnie jednak wymagania językowe, w końcu po co taki wymóg stawiać akwizytorowi. Po przybyciu pod wskazany adres wciąż nie mogłem dowiedzieć się o jaką pracę chodzi.. Poinformowano mnie jedynie, że firma Tiens, która zamieściła ogłoszenie, to chińska korporacja działająca na rynku międzynarodowym. Częściowo rozwiało to moje obawy. W końcu duża firma międzynarodowa powinna potrzebować pracowników biurowych czy tłumaczy. Podejrzeń nabrałem ponownie, gdy rozmowę rozpoczęto od prezentacji fotografii kilkudziesięciopiętrowych biurowców oraz danych statystycznych dowodzące podobno jak wspaniale rozwija się firma. 13

14 Cała graficzna prezentacja rzekomych osiągnięć dowodziła sprawności, ale w mydleniu oczu. Z pokazywanych mi słupków i wykresów nie wynikało, na czym miałaby polegać moja praca. Zniecierpliwiony zapytałem, czym miałbym się zajmować. W odpowiedzi usłyszałem, że marketingiem wielopoziomowym bezpośrednim. I wreszcie nadeszła oczekiwana chwila wyjawienia, co kryje się pod tym zagadkowym pojęciem. Oferowanie klientom rewelacyjnych chińskich produktów takich jak suplementy diety, herbaty i kosmetyki. Zapewne tylko skromności producentów zawdzięczamy to, że ich produkty nie zdominowały jeszcze rynku i nie zdobyły wszelkich możliwych nagród. Za przywilej zostania marketingowcem bezpośrednim należy zapłacić. Za jedyne 50 złotych mogę wykupić prawo sprzedaży wyrobów oferowanych przez ich firmę. Gdy zacząłem pytać o zasady wynagrodzenia za pracę, ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne, specjalistka od marketingu gubiła się w odpowiedziach. Z wyjaśnieniami pofatygował się sam dyrektor do spraw czegoś tam, który najwyraźniej zauważył, że patrzę na niego jak na idiotę, który chce wyciągnąć ode mnie pieniądze w zamian za akwizycję nikomu niepotrzebnej tandety. Okropnie kalecząc język polski, uświadomił mi, że żyjemy w kapitalizmie i niczego nie ma za darmo oraz że kodeks pracy, płaca minimalna i ubezpieczenia, to przeżytek minionej epoki, teraz nie ma czegoś takiego jak umowy o pracę ani żadnych gwarancji. Wedle zapewnień pana dyrektora nie mam się czym przejmować, przecież nie wiadomo, czy dożyję do emerytury. A jak chcę dbać o swoje zdrowie, to powinienem wypróbować na sobie oferowane przez firmę chińskie specyfiki. Przy okazji zarabiając na sprzedaży towaru samemu sobie. Dziwna matematyka. Z ceny zapłaconej za produkt, na transakcji odzyskuję tylko kilka procent jego wartości. Czyli znów dopłacam do swojej pracy. Firma i oferowane przez nią towary nie wzbudzają mojego zaufania, więc nawet za darmo nie wypróbowałbym ich na sobie. Zainteresowało mnie natomiast to, w jakich warunkach pracują robotnicy wytwarzający te produkty. Tym razem dyrektor mówił o tym jakby chciał, aby wszystkim żyło się dobrze i dostatnio. Czyli jest pan zwolennikiem społeczeństwa bezklasowego przerwałem jego wywód. Tego dyrektor się nie spodziewał, zaczął szukać jakiejś odpowiedzi, coś niby tłumacząc, że jest mu wszystko jedno, w jakim systemie żyje. Ostatecznie jednak nie wymyślił niczego sensownego, więc nasza rozmowa zakończyła się. A cuda chińskiej technologii kosmetycznej nie trafią za moim pośrednictwem do klientów w Polsce. Zastanawiam się jednak jak wielu naiwnych daje się nabrać na praktyki, takie jak stosowana przez ową chińską korporację. Gdy bezrobocie malało nie było ich zapewne zbyt wielu, ale teraz, gdy kryzys pogłębia się, będzie ich coraz więcej. Najwyraźniej wyciąganie pieniędzy od szukających pracy jest opłacalne, ponieważ od znajomych dowiedziałem się, że oni również co najmniej kilkakrotnie trafiali na podobne oferty, zwykle poparte różnymi marketingowymi i socjotechnicznymi sztuczkami. Osoby łatwowierne bardzo szybko mogą się przez to wpędzić w dodatkowe koszty. Jeśli ktoś jeszcze wątpi w to, że kapitalizm jest systemem zorganizowanej przestępczości, ma okazję przekonać się o tym na własnym przykładzie. Wystarczy zatrudnić się w firmie takiej, jak chińska korporacja Tiens. Andrzej Patronik Inteligentni i chytrzy jak czerwony lis czyli Rot Fuchs Od 1 stycznia 1998 r. wychodzi w Niemczech w Berlinie miesięcznik Rot Fuchs ( Czerwony Lis ), który w podtytule prezentuje się jako Trybuna dla Komunistów i Socjalistów w Niemczech. Czasopismo skupiło wokół siebie nie tylko ofiarnych działaczy, przy pracy redakcyjnej uczestniczy wielka liczba znakomitych piór, wydawców, drukarzy, kolporterów, a wokół czasopisma rośnie wielotysięczna rzesza czytelników. Od początku redaktorem naczelnym jest Dr. Klaus Steiniger, w czasach NRD pracownik wymiaru sprawiedliwości, a później korespondent zagraniczny Neues Deutschland w USA, Portugalii, Ameryce Łacińskiej. Przy okazji warto wspomnieć, że przez pewien czas Klaus jako chłopiec przebywał bezpośrednio po wojnie od maja 1945 r. w Karpaczu, gdzie jego ojciec komunista i antyfaszysta, był burmistrzem do czasu wysiedlenia Niemców z tych terenów. Czasopismo zdobyło znaczącą pozycję na lewicowym rynku wydawniczym w Niemczech. Przedstawia się jako pismo ponadpartyjne, ale nie jako apartyjne, tj. nie identyfikuje się organizacyjnie z licznymi partiami komunistycznymi i socjalistycznymi w Niemczech, ale tworzy organizacyjno-ideologiczną platformę, wokół której skupiają się marksiści-leniniści, komuniści, socjaliści a także przedstawiciele innych rewolucyjnopostępowych nurtów współczesnych Niemiec, Europy a także innych kontynentów. Podstawową dewizą Czasopisma jest odnajdować wszystko to, co łączy tych ludzi, a nie dzieli. Mamy wspólnego wroga, licznych przeciwników, a więc imperializm, kapitalizm, faszyzm, szowinizm i nacjonalizm, nietolerancję i prześladowania. W tej sytuacji należy przejść do porządku dziennego nad różnicami, trzeba się zjednoczyć w jednolitym froncie przeciwko wszystkim tym zagrożeniom wewnętrznym i międzynarodowym. Pamiętajmy także o zagrożeniach dla pokoju. 14

15 W celu rozszerzenia aktywności społecznej Czasopismo zorganizowało się w Towarzystwo Społeczne, które ma prawo tworzyć organizacje terenowe i prowadzić szeroką działalność kulturalną i oświatowoprelekcyjną. Towarzystwo patronuje także wystawom znakomitych grafik politycznych, m.in. Klausa Parche'go, które w artystyczny sposób negliżują barbarzyństwa współczesnego kapitalistycznego świata. Towarzystwo nie jest żadną partią, ale linia programowo-polityczna i ideologiczna miesięcznika, systematyczne zebrania, ciekawe prelekcje, dyskusje i dotychczasowa działalność wydawniczo-publicystyczna sytuują Rot Fuchs całkowicie po stronie radykalnej lewicy i przynoszą znaczące rezultaty. Czasopismo jest na wysokim poziomie teoretycznym, podejmuje liczne tematy współczesnego rozwoju marksizmu-leninizmu, jego historii palące problemy niemieckiego i międzynarodowego ruchu robotniczego. Ważną częścią aktywności jest ocena dorobku Niemieckiej Republiki Demokratycznej, sytuacja organizacyjna i ideologiczna partii komunistycznych i socjalistycznych w Niemczech, jest także dużo informacji i analiz o ChRL, Kubie, KRLD, Wietnamie, artykuły o współczesnym kapitalizmie, imperializmie, ich sprzecznościach, także w krajach dawnego ZSRR, Polski itd. Czasopismo od ponad 10 lat rozwija i doskonali swój warsztat dziennikarski. Udało mu się skupić wokół siebie wielu znakomitych dziennikarzy, także profesorów, intelektualistów, wybitnych działaczy kultury nie tylko z dawnej NRD, którzy po 1989 r. w zdecydowanej większości wyrzuceni zostali przez władców zjednoczonej RFN na przysłowiowy bruk. Pod tym względem sytuacja w Niemczech była i jest gorsza niż w Polsce. Dla kół rządzących RFN wrogiem byli nie tylko komuniści i socjaliści, ale także inni zaangażowani w budowę NRD. Wrogiem stała się cała wykształcona we wschodnich Niemczech socjalistyczna inteligencja, która z całą niemiecką dokładnością i do najgłębszych korzeni jest niszczona i eliminowana przez demokratyczną Bundesrepublikę. W tej sytuacji Czasopismo i Towarzystwo Rot Fuchs zachowały się bardzo inteligentnie, mądrze i chytrze. Nie bez przyczyny w logo Czasopisma jest szkic czerwonego lisa, znanego z chytrości i inteligencji. Niemieccy komuniści i socjaliści z Czerwonego Lisa potrafili przechytrzyć reżim. Udało im się stworzyć i dobrze rozwinąć wielką pracę organizacyjną i wydawniczopublicystyczną, która skupia w ich szeregach wiele tysięcy przedstawicieli nie tylko starszego pokolenia, ale także młodych ludzi. Rot Fuchs stał się dla nich swoistą ideowo-polityczną Ojczyzną. Warto podkreślić, że inicjatywa Czerwonego Lisa rozwija się nie tylko w landach wschodnich na terenie dawnej NRD, staje się ona w coraz większym stopniu platformą dla komunistów i socjalistów z zachodnich Niemiec. Na marginesie tej informacji godna odnotowania jest międzynarodowa aktywność Rot Fuchs. Przejawia się ona m.in. w utrzymywaniu łączności z wieloma zagranicznymi współpracownikami i korespondentami redakcji, np. z d. ZSRR, Chin, Grecji, Australii, także Polski, nie wymieniając innych krajów Europy. Na łamach czasopisma ukazują się głębokie analizy o palących problemach międzynarodowych, a także relacje korespondentów z różnych konferencji, zjazdów partyjnych itp. Godne także podkreślenia jest, że redakcja i grupy terenowe zapraszają na spotkania gości zagranicznych, m.in. 31 stycznia i 1 lutego 2009 r. na ich zaproszenie przybył z Polski prof. Zbigniew Wiktor, który przedstawił po niemiecku wykład pt. Sytuacja organizacyjna i aktualne zadania polskich komunistów. Spotkanie w Chemintz (d. Karl-Marx-Stadt), na które przybyli także towarzysze z Plauen i Zwickau, odbyło się w centrum miasta w siedzibie czerwonych organizacji, wzięło w nich udział ok. 60 osób. Drugie w Dreźnie odbyło się w Heidenau w Drogenmuehle, na które przybyło ponad 40 uczestników. Ogółem zadano ponad 20 pytań, które wraz z odpowiedziami i dyskusją znacznie przekroczyły zaplanowane dwugodzinne ramy czasowe. W Chemintz spotkanie prowadził przewodniczący Wolfgang Naundorf, a w Dreźnie przewodniczący Guenter Strobel. Następnie spotkanie i rozmowy były kontynuowane przy kawie i obiedzie w towarzystwie prof. Renaty i Wernera Straussów i Fryderyki i Lothara Haulów. Wykład i dyskusja o sytuacji KPP w Polsce i jej aktualnych zadaniach świadczą, że problematyka ta cieszy się dużym zainteresowaniem lewicowego środowiska niemieckiego. Jednocześnie na podstawie doświadczenia niemieckich komunistów i socjalistów widać, że można przechytrzyć antykomunistów i przeciwników socjalistycznej ideologii, o czym świadczy działalność miesięcznika i Towarzystwa Rot Fuchs, czyli Czerwony Lis. Życzymy im dalszego powodzenia. Zbigniew Wiktor Chemintz Karl-Marx-Stadt, Drezno-Heidenau, Wrocław *** Nakładem Wydawnictwa Adam Marszałek w ramach serii Biblioteka Azji i Pacyfiku została wydana książka prof. dr hab. Zbigniewa Wiktora pod tytułem Chiny na drodze socjalistycznej modernizacji, (Toruń 2008). Książka zawiera następujące rozdziały: Sprzeczności w Chinach; System polityczny ChRL; Rozwój Chin a świat; Dziennik z pobytu w Chinach; Bibliografia zbiorcza; Spis tabel, wykresów i map. 26 lutego 2009 r. we Wrocławiu z udziałem autora odbyła się prezentacja powyższej książki. 15

16 Socjaldemokratyczna radość czyli nędza lewicy Partię mądrego imperializmu ogarnęły dreszcze entuzjazmu: wyrok na dinozaura jeszcze raz odroczono! A przy okazji - socjalne i wyborcze znów udowodniło swą efektywność w dokarmianiu złudzeń... Tak, prywaciarze (wszystko jedno: finansowi czy produkcyjni ) poszli na garnuszek państwa. Jak to, to oni będą teraz tacy jak my? Nie, przedszkolaku, oni będą dalej właścicielami i zarządzającymi menadżerami, tylko że spokojniejszymi w swym łajdackim rozpasaniu. Bo jakby co, to ich państwo - ich zabezpieczy. Państwo pomoże w myśl wesołej zasady: ratujmy i wspierajmy kapitalistów, aby wszystkim żyło się lepiej! W myśl zasady, że państwowo-monopolistyczna interwencja = wspieranie i ratowanie świata ludzi pracy = bezwzględnie większe (albo tylko takie same) lecz stosunkowo mniejsze - okruchy dla pracowników, którzy na nich robią = podtrzymanie, wzmocnienie i powiększanie systemu antagonistycznych różnic, strukturalnego wyzysku, powszechnego marnotrawstwa, ciągłych zamachów kapitału, ogólnego (jak najtańszego) dziadostwa, lichoty i wszelkiego serwilizmu (poczynając oczywiście na nieodzownym serwilizmie w sprywatyzowanych miejscach pracy). To prawda, ci którzy widzą jedynie to, co mają bezpośrednio przed nosem, a więc pospolici homo capitalicus: właściciel i jego ideologiczny kompan (liberałek z instytutu, gazety czy telewizji), utyskują. Ale czyż sam Roosvelt nie mówił przy okazji wprowadzania New Dealu, iż broni kapitalizmu wbrew samym kapitalistom? Tak więc spokojnie panowie i panie. Bo tak jak dziś fizyczni robotnicy (pielęgniarki też, pielęgniarki też) w ogromnej większości mają niestety przekonania spontanicznie prokapitalistyczne i faszystowskie (konserwatywne, a nawet po prostu faszystowskie), bo tak jak zabawni ludzie lewicy z uniwersytetów są społecznie wyalienowani i pozbawieni ideologiczno-politycznego znaczenia, tak zwycięstwo Obamy (człowieka ze starej monopolistycznej karuzeli demokratyczno-republikańskiej) oraz interwencja na rynku finansowym nie przyczyniają się wcale do jakiejś istotniejszej i trwalszej poprawy sytuacji. To wszystko pokazuje nam tylko w jak głębokiej nędzy i defensywie (politycznej, teoretycznej) jest lewica. Może nawet lepiej, niż w przypadku prostej gloryfikacji kapitalistycznego Państwa (klasowego), widać to w tym, iż w czasach gdy socjaldemokracja oddaliła alternatywę dla świata wyzysku, i gdy sama stała się łupem współczesnych faszystów (konserwatystów), nagle, rozpaczliwie i desperacko, próbuje odzyskać dziś (ale i tak już na konto właśnie tych faszystów ) tak ewidentne, tak banalne pojęcie-praktykę, jak konflikt w polityce - że musi walczyć o restytucję materialności samej polityki! Trochę spóźniona to taktyka... Mało kto już uwierzy w te manewry teoretycznego SLD (vide: Krytyka Polityczna ). Ale lewica sama do tego doprowadziła i może już odejść. Służący socjaldemokrata nie jest już nikomu potrzebny. Dawid Okularczyk AGRESOROM Chwała wam za to, wy decydenci, Żeście parszywi i przekupieni Parę lat temu, z bandą zabójców, Krajowi - hen tam - śmierć przynieśliście! Bo ropa droższa wam była od krwi, Krew więc przelaliście, aby ograbić, By zbombardować bezbronnych ludzi, By rozstrzeliwać i do cel wsadzać. Wszczęliście spektakl z żołnierzykami, W którym ofiarą padło tysiące: Bez prądu, wody, za to z cholerą, Z bólu płaczące, ze strachu skomlące. Media za wami tam pojechały, Jak na sznureczkach wręcz uwieszone I nadawały ku waszej chwale Wciąż materiały propagandowe. Żołnierze w trumnach stamtąd wracali, Ustrzelić chciano ambasadora, Konwoje w niebo wylatywały A dla was ordery i tarcza rakietowa. Lecz przyjdzie dla was, o decydenci! Bando ohydna, pieniędzy żądna, Ten dzień zapłaty, sąd ostateczny. Bo pamięć ofiar jest niezawodna! Piotr Biełło Publikowane artykuły wyrażają opinie autorów i nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów i nadawania im tytułów. Redakcja: Beata Karoń, Krzysztof Szwej Redaktor naczelny - Krzysztof Szwej Adres dla korespondencji: brzask@o2.pl Komunistyczna Partia Polski Skr. Poczt Dąbrowa Górnicza Opłatę za Brzask należy wpłacać poprzez konto bankowe partii z dopiskiem Za Brzask NUMER KONTA KPP PKO BP S.A. Oddz. I Dąbrowa Górnicza