JUTRO ENERGETYKI. Autor: Janusz Lichota. ( Rynek Energii nr 5/2013) 1. WSTĘP
|
|
- Zdzisław Wilczyński
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 JUTRO ENERGETYKI Autor: Janusz Lichota ( Rynek Energii nr 5/2013) Słowa kluczowe: rynek energii w przyszłości Streszczenie. W artykule opisano prawdopodobny rozwój technologii węglowych determinujący kształt rynku energii na świecie w przyszłości. Rozważania oparto o skomercjonalizowane badania. Na znanych przykładach pokazano: ceny energii z różnych źródeł i ich emisje CO 2, wpływ cen energii na liczbę zatrudnionych i politykę państw w przeszłości, przewidywane zmiany cen węgla i gazu w przyszłości, względną konkurencyjność energetyczną wiodących gospodarek. Wywnioskowano, że jednym z nieuniknionych kierunków w energetyce jest nisko- lub niemal zeroemisyjna poligeneracja oparta o węgiel. 1. WSTĘP Współcześnie dobrze jest posiadać własne zasoby energetyczne, ponieważ komfort życia mieszkańców danego kraju jest ściśle skorelowany z ich zużyciem do wytwarzania energii elektrycznej. Dziesięciokrotny wzrost zużycia energii na mieszkańca w USA dał przyrost długości życia o 10 lat poprzez działanie na inne sfery gospodarcze. Ponadto występuje niemal stuprocentowa korelacja pomiędzy wytwarzaniem energii elektrycznej a przychodem PKB (rys. 1) [2]. Energia elektryczna wytwarzana z węgla na świecie, TWh Światowy produkt brutto, mld S (2005) Energia elektryczna wytwarzana z węgla w USA, TWh Rys. 1 a wydobycie węgla i wytwarzanie energii elektrycznej na świecie, b wytwarzanie energii elektrycznej i oczekiwana długość życia w USA (opracowanie własne na podstawie [2]) Oczekiwana długość życia w USA, lata
2 Przyrost produktu światowego brutto w sposób nieunikniony wiąże się z wytwarzaniem energii elektrycznej. Przewiduje się, że w 2050 roku produkt globalny brutto wzrośnie o 270%, co wiąże się z budową nowych elektrowni i przyrostem światowej mocy elektrycznej wynoszącym 130% [2]. 2. KONKURENCYJNOŚĆ ENERGETYCZNA EUROPY Pomimo 5 miejsca w światowym rankingu konkurencyjności gospodarek [11] USA wyprzedzają Europę w sensie średnim - poszczególne kraje europejskie zajmują miejsca od 1 (Szwajcaria) do 91 (Grecja). Kilkanaście różnych czynników wpływających na konkurencyjność [11] można sklasyfikować w oparciu o trzy zmienne: pracę, kapitał i wiedzę. Na rynku światowym wysokie koszty pracy w Europie i USA mogą być skompensowane jedynie przez pozostałe dwie zmienne. W przypadku kapitału w sensie pieniędzy budżetowych zadłużenie państw UE względem PKB ekonomiści określają jako duże. Przykładowo w roku 2011 średnie zadłużenie 17 krajów UE wynosiło 87 %; w tym: Grecja 165 %, Włochy 120 %, Irlandia 108%, Portugalia 107%, Belgia 98 %, Francja 85% Wielka Brytania 85%, Niemcy 81%, Węgry 80%, Austria 72%, Malta 72%, Cypr 71%, Hiszpania 68%, Holandia 65%, Polska 56%. Prof. Hans-Werner Sinn szacuje zadłużenie Europy na 10 bln euro. Dla przypomnienia - kanclerz Merkel poszukiwała 2 bln euro dla funduszu stabilizacyjnego. Ponadto występuje duże przesunięcie czasowe pomiędzy wolą polityków, a przebudową poszczególnych gospodarek. I to nawet po wynegocjowaniu strefy wolnego handlu z USA (zadłużenie około 56%, 14 bln $) około 2016 roku. Czas skróci się, ale nadal to będzie czas liczony na minimum 10+ lat, co będzie stanowiło przeszkodę w rozwoju gospodarczym. Pozostają jeszcze inne zmienne stanowiące kapitał np. takie jak zasoby naturalne. Pozostaje ostatnia zmienna: wiedza. Przewiduje się, że na świecie ma być zbudowanych około 1400 nowych elektrowni, z czego około 1000 przypada na Chiny i Indie [2]. Można się spodziewać, że będą to wysokosprawne elektrownie węglowe o sprawności rzędu 45% lub większej. W chwili obecnej Chiny posiadają już najlepsze technologie energetyczne w dużej mierze rozwijane w oparciu o własne ośrodki naukowe. To sprawiło, że w połączeniu z niską ceną chińskie firmy nie tylko wyparły firmy niemieckie na rynku niemieckim w dziedzinie fotowoltaiki, ale na przykład oferują technologię suszenia węgla brunatnego bardzo zbliżoną do technologii WTA firmy RWE, lecz zdecydowanie tańszą. Innym przykładem postępu w energetyce chińskiej jest blok GreenGen o mocy 250 MW e umieszczony w Tianjin o emisji zanieczyszczeń bliskiej zero. Kolejnym przykładem jest projekt poligeneracji z węgla brunatnego w Hulunbeier, wewnętrzna Mongolia (Huadian Corporation), przetwarzający 12 Mt/a węgla brunatnego m.in. na wzbogacony węgiel, paliwo dieslowskie o niskim punkcie zamarzania, naftę i płynny gaz ziemny. Jest tylko kwestią czasu, aby te technologie rozprzestrzeniły się po całej gospodarce chińskiej, którą napędza silnik zasilany w 80% przez węgiel. Do roku 2017 Chiny zbudują elektrownie o mocy 250 GW. Tymczasem na Indie przypada 70 GW, a na Europę 25 GW [2]. W Europie planowana jest budowa 80 nowych bloków w latach [4]. Szczegółowe zestawienie chińskich projektów poligeneracyjnych pokazano w tab.1.
3 Tab. 1. Główne projekty zgazowania węgla w Chinach [9]; firma, zużycie węgla lub wydajność i rok uruchomienia Węgiel na ropę Węgiel na glikol etylenowy Węgiel na SNG Uruchomione w 2009 r.: -Shenhua Erdos: 1 mln t/a -Yitai Group: 160,000 t/a -Luan Group: 210,000 t/a Planowane: -Shenhua Wulumuqi : 3 mln t/a -Shenhua Ningmei: 4 mln t/a -Guanghui Xinjiang: 3.6 mln t/a -Luan Group: 5,4 mln t/a ropy i produktów chemicznych Uruchomiona: Tongliao Jin Coal Group: 200,000 t/a Planowana: Henan Coal/chemical Group: 1 mln t/a Obiekty budowane -Datang Inner Mongolia Chifeng: 4 mld m 3 /a -Datang Liaoning Fuxin: 4 mld m 3 /a -Huineng Inner Mongolia Erdos : 1.6 mld m 3 /a -Qinhua Xinjiang Yili: 5.5 mld m 3 /a Ponad 30 obiektów planowanych m.in. -Xinjiang Guanghui : 5 mld m 3 /a -Guodiang Inner Mongolia Wulanhaote: 2 mld m 3 /a -Shenhua Hangmian Erdos : 2 mld m 3 /a -Yunnan Guoneng Coal/power: 2.5 mld m 3 /a Warto zwrócić uwagę na to, że suma gazu SNG wytwarzanego z węgla brunatnego w Chinach wynosi 15.1 mld m 3 rocznie, co przekracza roczne zapotrzebowanie Polski wynoszące około 14 mld m 3. Ponadto przetwarzanie węgla brunatnego na gaz ziemny i inne produkty ma stabilne ceny w porównaniu do gazu łupkowego, który wnosi na rynek energii zmienność ceny ze względu na technologię wydobycia wymagającą wykonywania nowych otworów i zmienny strumień pozyskiwanego gazu (rys. 2). Cena gazu i węgla $ (2011)/mln BTU Rys. 2 Przewidywana cena gazu łupkowego i węgla w kopalniach należących do elektrowni w USA według EIA [13] Instalacje zgazowujące węgiel w SNG zawierają więcej gospodarczo interesujących węglowodorów niż gaz ziemny pochodzący z Rosji. Z SNG, po procesie pirolizy, w zależności od frakcji procesu, można uzyskać m.in.:
4 - ciężkie frakcje (smoła): produkty chemiczne (np. fenole), - lekkie frakcje (gaz): gaz hutniczy, wodór, - pośrednie frakcje: elektryczność, ciepło, metanol, DME, węgiel o większej wartości opałowej, węgiel aktywny, składnik redukcyjny do rud, spieki węglowe. Z kolei po suszeniu węgla brutnatnego można uzyskać m.in. brykiety, paliwo do kotłów pyłowych i fluidalnych, koks, nawozy, paliwa transportowe. Zgazowanie daje syngaz i dalej np. LNG, amoniak i mocznik. W szczególności nowymi zastosowaniami [16] jest wytwarzanie koksu dla przemysłu metalurgicznego, węgiel użyźniający ziemię, ogniwo paliwowe z bezpośrednim zasilaniem węglem oraz silnik z bezpośrednim wtryskiem węgla brunatnego oparty o pomysł Pawlikowskiego [15] z lat 70-tych badany w Australii i USA. Dodatkowe produkty zgazowania oprócz energii elektrycznej i ciepła takie jak nawozy i paliwa dają narzędzie przemysłowi energetycznemu do utrzymania poziomu zysków poprzez korzystanie z poszczególnych produktów poligeneracji i zastosowania finansowania skrośnego. W przypadku Chin w perspektywie lat coraz większym problemem będzie stanowiło szybkie wyczerpywanie się własnych złóż i rosnący import węgla, głównie z Australii (rys. 3). Rys. 3 Możliwe krzywe Hubberta wydobycia węgla na świecie [17] Z rysunku wynika, że globalna przyszłość węgla zależy tylko od sześciu państw USA, Rosji, Chin, Indii, Australii i RPA mających około 85% rezerw węgla. Obecnie wydobywa się około 10 mld t węgla. Niezależnie od dużej rozbieżności pomiędzy danymi ze źródła [2] podającego światowe roczne zużycie 16 mld ton i źródła [17] podającego w szczycie 8 mld ton można się spodziewać, że zostanie zachowany charakter jakościowy rysunku tj. Chiny będą miały problem z węglem około 2040 roku. Australia jest dobrym przykładem wpływu cen energii na politykę. Ceny energii elektrycznej dla domostw wzrosły o 40% od 2007 roku i przewidywano dalszy 30%-wy wzrost na przełomie lat 2013/14. Z kolei firmy australijskie odczuły wzrost ceny energii elektrycznej wynoszący 80%-130% w porównaniu do roku 2005 (rys. 4).
5 600 Zmiana ceny energii elektrycznej w Australii, % 500Przemysł Gospodarstwa 100domowe Rys. 4 Ceny energii elektrycznej w Australii ([2]) Skokowe wprowadzenie opłat za emisję CO 2 do 23$/t CO 2 w 2012 roku doprowadziło do zmiany rządu, ustąpienia premier Julii Gillard oraz przegranych wyborów parlamentarnych przez jej partię pomimo 4-krotnego zmniejszenia opłat za emisję CO 2 w lipcu Z kolei założeniem polityki Europy jest dojście do systemu aukcyjnego CO 2 do 2027 roku, co powoli doprowadzi do tego samego skutku tj. spadku konkurencyjności. W Bułgarii przy 9% udziale wydatków gospodarstw domowych na nośniki energii w lutym 2013 roku po podwyżkach cen energii pod wpływem społecznych protestów ustąpił rząd, obniżono ceny energii oraz odebrano koncesję firmie CEZ. Dla równowagi warto dodać, że przez skierowanie gospodarki niemieckiej w stronę elektrowni wiatrowych i fotowoltaiki cena energii elektrycznej w Niemczech wzrosła o 90% od roku 2000, a mimo to gospodarka niemiecka ma 4 pozycję na 148 państw w rankingu konkurencyjności gospodarek [11], dlatego, że jest oparta o wiedzę i była możliwość kompensacji tego wzrostu obciążenia poprzez przychody z innych źródeł. Ponadto wydatki na nośniki energii stanowią około 5% budżetu domowego w Niemczech, stąd nie było istotnej zmiany sceny politycznej w Niemczech (tab. 2). Tab. 2. Ceny energii elektrycznej w Niemczech [10] eurocentów/kwh Jednym z istotnych czynników spadku energetycznej konkurencyjności Europy jest, zdaniem autora, nadmierna koncentracja uwagi na emisji CO 2 i to tylko w wybranym aspekcie związanym z elektrowniami węglowymi, które według danych Komisji Europejskiej z 2011 roku w mixie energetycznym mają udział w emisji CO 2 wynoszący 18%. Wpływ Unii Europejskiej na klimat można łatwo oszacować mnożąc kilka liczb: abcd = % a - wpływ CO 2 na ocieplenie, co najwyżej 5% wg prof. Jaworowskiego, b - udział całkowitej antropogenicznej emisji w całkowitej emisji CO 2, 0.3%,
6 c - udział UE w antropogenicznej emisji, 11%-14%, d - planowana redukcja emisji przez UE, 20%. Doprowadziło to do wytwarzania drogiej energii wiatrowej 160$/MWh i fotowoltaicznej 240 $/MWh, w porównaniu do energii wytwarzanej z węgla brunatnego 45$/MWh [3]. Choć niektóre ośrodki badawcze przewidują spadek cen na energię elektryczną wytwarzanej z fotowoltaiki i wiatru pod warunkiem wzrostu ceny CO 2 do 90$/t ([5]) oraz po zastosowaniu parametrów nadkrytycznych pary wodnej, co w tym przypadku jest naturalne ze względu na wzrost ilości wytwarzanych źródeł odnawialnych z jednej strony oraz wzrostu cen CO 2 dyskryminujących elektrownie węglowe z drugiej strony oraz ceny materiałów wytrzymujących 700 ºC. Istotą obecnej polityki europejskiej jest zbliżenie emisji CO 2 do emisji CO 2 ze spalania z gazu ziemnego (rys. 5). Obecnie jednak ten kierunek polityki wywołał naturalne uzależnienie wielu państw od dostaw gazu z Rosji lub złóż północnoafrykańskich [14]. Hydroelektrownie Wiatr Energia jądrowa Fotowoltaika IGCC Gaz ziemny Ropa Węgiel kamienny Węgiel brunatny Rys. 5 Emisja CO 2 z różnych źródeł, g CO 2 /kwh, obliczenia dla całego czasu życia elektrowni [3] Zastosowanie współspalania węgla i dużej ilości biomasy tj. 40% wagowo, powoduje zbliżenie emisji CO 2 do emisji znanej z gazu różnica wynosi około 20% - lecz wywołuje wiele innych negatywnych efektów dla pracy kotła (rys. 6). Bloki z lat tych Emisja ze źródeł gazowych Bloki z lat 90-tych Rys. 6 Emisja CO 2 w różnych elektrowniach holenderskich współspalających węgiel i biomasę [4]
7 Pokonanie granicy emisji CO 2 dla gazu przez istniejące elektrownie węglowe przez zastosowanie instalacji wychwytu CO 2 (CCS) oznacza 11% utraty sprawności i cofnięcie do sprawności znanych z lat 50-tych XX wieku (rys. 7). IGFC IGCC S.C./USC (PC) 7.4% 11.9% Rys. 7 Spadek sprawności różnych typów elektrowni węglowych w wyniku wychwytu CO 2 [4], skróty angielskie : IGFC - integrated gasification fuel cell, IGCC - integrated gasification combined cycle, S.C.-supercritical, USC ultrasupecritical, PC - pulverized coal Cena energii elektrycznej w USA, /kwh Cena energii Zatrudnienie Zatrudnienie w sferze wytwarzania, mln osób Rys. 8 Wzrost bezrobocia w USA po podniesieniu cen energii elektrycznej (opracowanie własne na podstawie [2]) Na rysunku widoczne jest również, że podniesienie parametrów pary oraz zmiana technologii z kotłów pyłowych (PC) na ogniwa paliwowe uzyskujące energię ze zgazowania węgla (IGFC) powoduje zejście poniżej limitu emisji CO 2 dla gazu przy wychwycie wynoszącym 30% CO 2 i 2% spadku sprawności. Cena energii ma znaczenie. Skutkiem ceny jest m.in. przeniesienie części przemysłu do krajów tzw. trzeciego świata nie stosujących polityki redukcji emisji CO 2, co spowodowało ogólnie globalne przyspieszenie emisji CO 2, a nie jego spadek. Choć i tutaj zaczyna się zmieniać prawo. Chiny w 2012 wprowadziły nowe standardy dotyczące emisji NO x i SO x wynoszące 100 mg/nm 3, które są ostrzejsze od europejskich. Europa będzie się stosowała do IED (Industrial Emissions Directive) : emisja NO x 150 mg/nm 3, emisja SO x 150 mg/nm 3, PM 10 mg/nm 3 [6]. Przykład
8 wzrostu bezrobocia w USA w sektorze wytwórczym po podniesieniu cen energii elektrycznej jest dla Europy znamienny (rys. 8). W latach liniowemu wzrostowi ceny z 4.64 /kwh do 6.85 /kwh (50% wzrostu) towarzyszył niemal liniowy spadek zatrudnienia w sektorze przemysłowym z 17.3 mln do 11.7 mln ludzi (35% spadek) [2]. W krajach europejskich należących do OECD ceny energii elektrycznej w latach wzrosły o 40%. Szczególnie dobrze to widać na przykładzie Niemiec (tab. 2). Obecny udział źródeł odnawialnych w Niemczech wynoszący 22% wzrośnie do 35% w 2020 roku, co będzie tam oznaczało dalszy wzrost cen, pogorszenie stabilności systemu elektroenergetycznego oraz pogorszenie sprawności elektrowni węglowych pozbawionych priorytetu dostępu do sieci. Stąd koszt energii elektrycznej w Europie średnio jest o 37% wyższy niż USA oraz 20% wyższy niż Japonii (rys. 9). Musi to mieć w sposób naturalny przełożenie na wzrost bezrobocia w tych grupach społecznych, które nie opierają swojej pracy na wiedzy. Na to nałożyły się również inne czynniki i w 2009 roku zaczął się kryzys oraz powstało utrzymujące się bardzo wysokie bezrobocie w niektórych krajach europejskich. 160 Zmiany cen energii elektrycznej w Europie, USA i Japonii, % UE JPN USA Rys. 9 Przyrost cen energii elektrycznej w Europie, USA i Japonii (opracowanie własne na podstawie [2]) 3. NATURALNE MIEJSCE POLSKI Przykładanie tej samej miary energetycznej do rynków posiadających różne zasoby i technologie sprawia, że miara ta będzie preferowała jeden rynek kosztem drugiego, a to się dokonuje w europejskiej polityce polegającej na próbie zredukowania udziału węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej i zastąpieniu go przez gaz ziemny. Ze względu na posiadane zasoby (węgiel kamienny wystarczy na kilkadziesiąt lat, węgiel brunatny na kilkaset lat przy obecnym zużyciu) oraz europejską politykę rozwiązaniem w chwili obecnej wydaje się być zgazowanie węgla ze względu na łatwość kompensacji różnych oddziaływań rynkowych i możliwość wytwarzania różnych produktów: elektryczności, ciepła, gazu do celów przemysłowych, gazu SNG do sieci gazowych, etanolu, paliwa do silników diesla i samolotowych, wodoru, DME, nawozów. Trochę przestarzały system elektroenergetyczny w Polsce, w którym prawie 40% sieci nadaje się do natychmiastowej wymiany [12], a tylko 20% jest względnie nowa oraz planowane wyłączenie około 6000 MW e po wprowadzeniu dyrektywy w sprawie emisji środowiskowych (IED) sprzyja podjęciu decyzji o
9 budowie nowego systemu w oparciu o najlepsze dostępne technologie. Ponadto pobudzana jest własna gospodarka tworząc wewnętrzne przepływy pieniędzy w obrębie nośników energii. Obecnie węgiel jest dość czystym paliwem w porównaniu do lat 60-tych XX wieku. Wiele zrobiono, aby uczynić źródła węglowe źródłami ekologicznymi. Na przykład w Elektrowni Turów emisja SO 2 od roku 1990 do chwili obecnej spadła około 10 razy, a do roku 2020 spadnie około 18,5 razy, emisja NO 2 w latach będzie musiała spaść 3.7 raza, pyłu 57 razy. Podobnie dzieje się we wszystkich rozwiniętych gospodarkach. Obecne elektrownie emitują 89% mniej SO 2, 93% mniej NO x, 99.9% mniej pyłów i 30% mniej CO 2 niż w latach 50-tych XX wieku pomimo wzrostu mocy (rys. 10). 150% Wzrost mocy z elektrowni węglowych : 170% Wzrost wytwarzanej energii : 230% Wzrost PKB na mieszkańca i spadek emisji z elektrowni węglowych 100% 50% 0% % -100% Rys. 10 Spadek emisji zanieczyszczeń z elektrowni węglowych w USA na tle wzrostu zapotrzebowania na moc elektryczną i wzrostu PKB w USA [2] Która węglowa technologia energetyczna spośród badanych obecnie technologii: oxyspalania, wychwytu CO 2 w pętli chemicznej (ang. chemical looping), CCS-u dla istniejących elektrowni [18] czy zgazowania będzie dominowała na rynku w przyszłości? Projekt oxy-spalania firmy Vattenfall o wartości 1.5 mld euro został zawieszony ze względu na brak miejsc zatłaczania CO 2, instalacje CCS przeznaczone do istniejących bloków powodują bardzo duży spadek sprawności. Wykorzystanie pętli chemicznej do wychwytywania CO 2 ma tę przewagę nad oxyspalaniem, że nie występuje wieloprocentowa utrata sprawności (6%-7%, [8]) ze względu na metody separacji tlenu [7], natomiast jest to technika zademonstrowana w małej skali pilotowej. Programy amerykańskie prowadzone w latach (CCTDP, PPII, CCPI, ICCS) prowadzą do jednego rozwiązania: technologii bloku gazowo-parowego ze zintegrowanym zgazowaniem paliwa (IGCC) i/lub z dodatkowym wychwytem CO 2. Na tego typu projekty jak FutureGen 2.0 tj. blok zgazowania węgla o mocy 275 MW e oraz inne prowadzone przez firmy HECA, Summit TX Clean Energy, NRG, Air Products, Leucadia Energy, Southern Company, Archer Daniels Midland wydano łącznie ponad 12 mld $ [1]. Wychwyt zanieczyszczeń z bloku FutureGen ma być na następujących poziomach: dwutlenek siarki SO 2-99%, rtęć Hg - 90% (2010 rok), 95%, (2020 rok); wychwyt dwutlenku węgla CO 2-100%, emisja tlenków azotu NO x : 2 ppm. Podobne konkurencyjne programy badawcze istnieją w Chinach (blok GreenGen), Japonii (np. projekt EAGLE) i Indiach.
10 6. PODSUMOWANIE Obecnie nie widać alternatywy dla wytwarzania energii elektrycznej z węgla w skali światowej. Nowe technologie jak fuzja jądrowa badana w Cardache we Francji, które realnie mogą zastąpić węgiel jako źródło energii, będą zbadane i dostępne komercyjnie najwcześniej po roku Elektrownie poligeneracyjne zaczynają być dominujące na rynku dużych projektów badawczych w porównaniu do innych technologii spalania węgla. LITERATURA [1] Giove J., Update on US Clean Coal Research, Development, and Demonstration Programs, Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [2] Palmer F.D., Coal is the World s Future Fuel: Good for People, Good for the Environment, Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [3] Theis K.A., Status, perspectives and strategies for the european electricity market, Clearwater Clean Coal Conference 5 to 9 June 2011, USA [4] Cieplik M., Kiel J., Coal-fired power plants in transition is upgraded biomass still relevant? Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [5] Gurney P., Low Rank Coal Markets and Utilization An Australian Perspective Progress in uncertain times, Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [6] Hack H., Giglio R., Graf R., Application of Circulating Fluidized Bed Scrubbing Technology For Multi-Pollutant Removal, The 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, June 2-6, 2013 Clearwater, USA [7] Normann F, wypowiedź ustna, Clearwater clean coal conference 2013, USA [8] Sasatsu H., Evaluation of Efficiency Penalty Impact of CCS in IGCC System, Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [9] Zhang J., High value products from low rank coals, Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [10] Die Welt, Warum brauchen wir diese neuen Stromtrassen?, 31 maja 2013 [11] Schwab K., The Global Competitiveness Report , World Economic Forum, Genewa 2013 [12] Kasprzyk S., Sieci elektroenergetyczne w Polsce. Główne zadania i stan, Konferencja Polska na tle światowego zapotrzebowania na energię, 6 XI 2009, Warszawa [13] dane Energy Information Administration (EIA) ze stron internetowych [14] Kaproń H., Wasilewski A., Gaz ziemny paliwem XXI wieku, Kaprint 2012
11 [15] Wibberley J. L., High efficiency power using micronised refined coal in low speed diesel engines, Clearwater clean coal conference Proceedings of the 36th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [16] Hein K., High value products from low rank coals, Clearwater clean coal conference Proceedings of the 38th International Technical Conference on Clean Coal & Fuel Systems, Clearwater, USA [17] Höök M., Coal future of China and the World, Uppsala University, Sweden, prezentacja [18] Malko J., Technologie ma europejskim rynku energii, Rynek Energii, październik 2011 [19] Budzianowski W., Indicators for the monitoring of low-carbon energy policy of Poland, Rynek Energii. 2012, nr 3, s Tomorrow of power engineering Key words: energy market in the future Summary. This paper describes likely development of the coal technologies determining the shape of the energy market in the world in the future. Discussion was based on the commercialized research. On known examples were shown: energy prices from a variety of sources and their CO 2 emissions, the impact of energy prices on the number of employees in manufacturing sector and on a policy in the past, predicted changes in the price of coal and shale gas in the future, the relative competitiveness of the leading energy economies. It was concluded that one of the inevitable key-drivers in the energy sector is a low- or almost zero-emission polygeneration based on coal. Dr inż. Janusz Lichota jest adiunktem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Inżynierii Lotniczej, Procesowej i Maszyn Energetycznych Politechniki Wrocławskiej. Specjalizuje się w systemach energetycznych i sterowaniu. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka", numer projektu WND-POIG /08 Badania sfinansowano ze zlecenia statutowego Politechniki Wrocławskiej S 20010/I-22 pt. Modelowanie i badania przepływów w złożonych strukturach i urządzeniach
Innowacyjne układy wytwarzania i przesyłania energii
Innowacyjne układy wytwarzania i przesyłania energii Zagadnienia wybrane Prof. dr hab. inż. Waldemar Kamrat, prof. zw. PG Politechnika Gdańska XV Konferencja Energetyka przygranicza Polski i Niemiec -
Bardziej szczegółowoJutro energetyki. Dr inż. Janusz Lichota Politechnika Wrocławska
Jutro energetyki Dr inż. Janusz Lichota Politechnika Wrocławska Przed nami jest ogromna fala popytu na energię 3.6 mld ludzi nie ma dostępu do elektryczności lub ma ograniczony 136 2 209 70 21 1,054 493
Bardziej szczegółowoEnergetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
Bardziej szczegółowoKrzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA
Krzysztof Stańczyk CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2008 Spis treści Wykaz skrótów...7 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wytwarzanie i uŝytkowanie energii na świecie...11
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE TECHNOLOGIE WYTWARZANIA I PRZESYŁANIA ENERGII
NOWOCZESNE TECHNOLOGIE WYTWARZANIA I PRZESYŁANIA ENERGII Waldemar Kamrat Politechnika Gdańska/GK ENERGA XII Konferencja Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec Sulechów, 20.11. 2015 r. Scenariusze rozwoju
Bardziej szczegółowoKONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY.
Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015 Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY Wprowadzenie Janusz Olszowski Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa Produkcja
Bardziej szczegółowoEnergia dla Wrocławia. Nadmiar ciepła nad Odrą
Energia dla Wrocławia. Nadmiar ciepła nad Odrą Rozmowa z doktorem inż. Januszem Lichotą, adiunktem Politechniki Wrocławskiej - Jak Pan ocenia szacunki zapotrzebowania na ciepło w aglomeracji wrocławskiej?
Bardziej szczegółowoZapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r. Ogólnopolska Konferencja
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
27.12.217 Polska energetyka 25 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Cel analizy Ekonomiczne, społeczne i środowiskowe skutki realizacji 4 różnych scenariuszy rozwoju polskiej energetyki. Wpływ na bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoRynek surowców strategicznych w Unii Europejskiej na przykładzie węgla kamiennego.
Rynek surowców strategicznych w Unii Europejskiej na przykładzie węgla kamiennego. dr Tomasz Heryszek Uniwersytet Śląski w Katowicach Wiceprezes Zarządu ds. Handlowych WĘGLOKOKS S.A. Unia Europejska (EU-28)
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020
Strategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020 Henryk TYMOWSKI Wiceprezes Zarządu PKE S.A. Dyrektor ds. Rozwoju Eugeniusz BIAŁOŃ Dyrektor Projektów Budowy
Bardziej szczegółowoKONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEGO WĘGLA NA RYNKU SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH
KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEGO WĘGLA NA RYNKU SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH Dr inż. LEON KURCZABINSKI Katowice, czerwiec, 2013 POZYCJA WĘGLA NA KRAJOWYM RYNKU ENERGII WĘGIEL = NIEZALEŻNO NOŚC ENERGETYCZNA ZALEŻNO
Bardziej szczegółowoWykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013
Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842
Bardziej szczegółowoPROGRAM DEMONSTRACYJNY CCS. ROZWÓJ CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH w GRUPIE TAURON PE
PROGRAM DEMONSTRACYJNY CCS ROZWÓJ CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH w GRUPIE TAURON PE Joanna Schmid Wiceprezes Zarządu Tauron PE Warszawa, 16.06.2011r. 1 13,9 % udział w krajowym rynku energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoPROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ
PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ Kraje dynamicznie rozwijające produkcję kraje Azji Południowo-wschodniej : Chiny, Indonezja, Indie, Wietnam,. Kraje o niewielkim wzroście i o stabilnej produkcji USA, RPA,
Bardziej szczegółowoZielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych
Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych Największe zagrożenia dla naszej cywilizacji: 1) Deficyt energii (elektrycznej) 2) Brak czystej wody 3) Brak żywności 4) Jakość
Bardziej szczegółowoSystem handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polski, Czech i Niemiec
System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Porównanie strategii i doświadczeń Polski, Czech i Niemiec mgr Łukasz Nadolny Uniwersytet
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski
Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów
Bardziej szczegółowoRozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej
Rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej Autor: dr inż. Tomasz Surma, Vestas Poland, Szczecin ( Czysta Energia nr 5/212) Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz Polski nadaje odnawialnym źródłom
Bardziej szczegółowoPOLSKA ENERGETYKA STAN NA 2015 r. i CO DALEJ?
POLSKA ENERGETYKA STAN NA 2015 r. i CO DALEJ? dr Zbigniew Mirkowski Katowice, 29.09.15 Zużycie energii pierwotnej - świat 98 bln $ [10 15 Btu] 49 bln $ 13 bln $ 27 bln $ 7,02 mld 6,12 mld 4,45 mld 5,30
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
Warszawa 10.10.2017 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Dr Joanna Maćkowiak Pandera O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,
Bardziej szczegółowoInnowacyjne technologie a energetyka rozproszona.
Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. - omówienie wpływu nowych technologii energetycznych na środowisko i na bezpieczeństwo energetyczne gminy. Mgr inż. Artur Pawelec Seminarium w Suchej Beskidzkiej
Bardziej szczegółowoSkutki makroekonomiczne przyjętych scenariuszy rozwoju sektora wytwórczego
Skutki makroekonomiczne przyjętych scenariuszy rozwoju sektora wytwórczego Maciej Bukowski WiseEuropa Warszawa 12/4/17.wise-europa.eu Zakres analizy Całkowite koszty produkcji energii Koszty zewnętrzne
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
Warszawa 2017.09.22 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Zakres i cel analizy Polska energetyka 2050. 4 scenariusze. Scenariusz węglowy Scenariusz zdywersyfikowany z energią jądrową
Bardziej szczegółowoPlany do 2020, czyli myśl globalnie działaj lokalnie Marek Ściążko Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. >1.5 t węgla/osobę 1
Plany do 2020, czyli myśl globalnie działaj lokalnie Marek Ściążko Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla >1.5 t węgla/osobę 1 Stan aktualny Węgiel, jako surowiec energetyczny poddawany jest krytyce z uwagi
Bardziej szczegółowoDlaczego warto liczyć pieniądze
Przyświeca nam idea podnoszenia znaczenia Polski i Europy Środkowo-Wschodniej we współczesnym świecie. PEP 2040 - Komentarz Dlaczego warto liczyć pieniądze w energetyce? DOBRZE JUŻ BYŁO Pakiet Zimowy Nowe
Bardziej szczegółowoInwestycje PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. na terenie województwa łódzkiego
Inwestycje PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. na terenie województwa łódzkiego Łódź, 30 maja 2012r. Marek Wdowiak Dyrektor Departamentu Inwestycji PGE GiEK S.A. slajd 1 Podstawowe dane Grupa
Bardziej szczegółowoSymulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018
Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2 Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018 Źródła emisji CO2 Odejście od energetyki opartej na węglu kluczowe dla ograniczenia
Bardziej szczegółowoPotencjał i ścieżki rozwoju polskiej energetyki wiatrowej
Warszawa, 18 czerwca 2013 Potencjał i ścieżki rozwoju polskiej energetyki wiatrowej Grzegorz Skarżyński Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej doradca zarządu Tundra Advisory sp. z o. o. dyrektor
Bardziej szczegółowoDYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki
DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji
Bardziej szczegółowo51 Informacja przeznaczona wyłącznie na użytek wewnętrzny PG
51 DO 2020 DO 2050 Obniżenie emisji CO2 (w stosunku do roku bazowego 1990) Obniżenie pierwotnego zużycia energii (w stosunku do roku bazowego 2008) Obniżenie zużycia energii elektrycznej (w stosunku do
Bardziej szczegółowoSprzedaż aktywów Vattenfall Heat Poland w świetle strategii dywersyfikacji źródeł przychodów PGNiG SA. Departament Strategii
Sprzedaż aktywów Vattenfall Heat Poland w świetle strategii dywersyfikacji źródeł przychodów PGNiG SA Departament Strategii Spis treści 1. Strategiczny kontekst transakcji 2. Uwarunkowania rynku gazu ziemnego
Bardziej szczegółowoMoŜliwości redukcji emisji rtęci z energetyki
Norwegian Institute for Air Research www.nilupolska.eu Anna Głodek MoŜliwości redukcji emisji rtęci z energetyki Seminar 10 years of NILU Polska Katowice, 20 October 2011 Emisja rtęci z energetyki w Polsce
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWICZNE WYKORZYSTANIE WĘGLA W TECHNOLOGII CHEMICZNEJ
PERSPEKTYWICZNE WYKORZYSTANIE WĘGLA W TECHNOLOGII CHEMICZNEJ SEMINARIUM STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU PRZEMYSŁU U CHEMICZNEGO W POLSCE Marek Ściążko WARSZAWA 15 MAJA 2012 1/23 STRATEGIA działalno alności
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNY PROGRAM BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH. Zaawansowane technologie pozyskiwania energii. Warszawa, 1 grudnia 2011 r.
STRATEGICZNY PROGRAM BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH Zaawansowane technologie pozyskiwania energii Warszawa, 1 grudnia 2011 r. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2030 roku. Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki Uwarunkowania PEP do 2030 Polityka energetyczna Unii Europejskiej: Pakiet klimatyczny-
Bardziej szczegółowoPotencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro
Kwiecień 2013 Katarzyna Bednarz Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Jedną z najważniejszych cech polskiego sektora energetycznego jest struktura produkcji
Bardziej szczegółowoKohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Wydział Energetyki i Paliw MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej
Bardziej szczegółowoLIDER WYKONAWCY. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/
LIDER WYKONAWCY PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/ Foster Wheeler Energia Polska Sp. z o.o. Technologia spalania węgla w tlenie zintegrowana
Bardziej szczegółowoZałącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki)
Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki) CEL GŁÓWNY: Wypracowanie rozwiązań 1 wspierających osiągnięcie celów pakietu energetycznoklimatycznego (3x20). Oddziaływanie i jego
Bardziej szczegółowoRola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu
Bardziej szczegółowoStan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 05 Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego W 755.05 2/12 SPIS TREŚCI 5.1
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju OZE w Polsce
Perspektywy rozwoju OZE w Polsce Beata Wiszniewska Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej Warszawa, 15 października 2015r. Polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej Pakiet
Bardziej szczegółowoInteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE
1 Inteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE Nowoczesna energetyka konwencjonalna Elastyczność i efektywność Nowe technologie i modele biznesowe Redefinicja misji GK PGE konieczne zmiany Nowa
Bardziej szczegółowoZnaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne. Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych Nieco historii Instalacje naftowe w Polsce, początek XX w. Nieco historii
Bardziej szczegółowoPerspektywy energetyki jądrowej j Polsce Procesy inwestycyjne Tomasz Jackowski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki
Perspektywy energetyki jądrowej j w Polsce Procesy inwestycyjne 18.09.2008 Tomasz Jackowski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki T. J., Min.Gosp., 18 września 2008 1 35000 30000 25000 20000 15000
Bardziej szczegółowoRozwój energetyki gazowej w Polsce - szansa czy zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego?
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Rozwój energetyki gazowej w Polsce - szansa czy zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego? Adam Szurlej Jacek Kamiński Tomasz
Bardziej szczegółowoKluczowe problemy energetyki
Kluczowe problemy energetyki Scenariusze rozwoju techniki dla ekologicznej energetyki Maria Jędrusik PROJEKT NR POIG.01.01.01-00-005/08 TYTUŁ PROJEKTU: Strategia rozwoju energetyki na Dolnym Śląsku metodami
Bardziej szczegółowoStreszczenie PKB per capita względem USA 70% Polska. Irlandia Japonia Korea Płd. Portugalia Polska Węgry. Włochy Hiszpania Grecja
Streszczenie - - - - 1% 1% 9% 9% 8% 8% PKB per capita względem USA 7% 6% 5% 4% 3% 2% PKB per capita względem USA 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 1% % % 195 196 197 198 199 2 21 195 196 197 198 199 2 21 Strefa średniego
Bardziej szczegółowoZałącznik 1: Wybrane założenia liczbowe do obliczeń modelowych
RAPORT 2030 Wpływ proponowanych regulacji unijnych w zakresie wprowadzenia europejskiej strategii rozwoju energetyki wolnej od emisji CO2 na bezpieczeństwo energetyczne Polski, a w szczególności możliwości
Bardziej szczegółowoRegulacje dla rozwoju gospodarczego opartego na nowych źródłach energii (gaz, OZE, inteligentne sieci, przesył)
Regulacje dla rozwoju gospodarczego opartego na nowych źródłach energii (gaz, OZE, inteligentne sieci, przesył) dr Robert Zajdler Warszawa, 3.10.2013 r. Kierunki zmian regulacyjnych 1. Przemysł energochłonny
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2030 roku
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku IV MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA MIASTO 2010 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W MIASTACH Joanna Strzelec- Łobodzińska Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Struktura
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii a bezpieczeństwo Europy - Polski - Regionu - Gminy
Konwent Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów Odnawialne źródła energii a bezpieczeństwo Europy - Polski - Regionu - Gminy Prof. Jerzy Buzek, Parlament Europejski Członek Komisji Przemysłu,
Bardziej szczegółowoENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego
Bardziej szczegółowoPrawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność
Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność dr inż. Janusz Ryk Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych II Ogólnopolska Konferencja Polska
Bardziej szczegółowoJak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej?
Jak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej? Wrocław 27.10.2010 r. RWE nazwa spółki 11/2/2010 STRONA 1 Grupa RWE: jedna z wiodących firm utilities na kontynencie europejskim* Główne rynki Grupy RWE
Bardziej szczegółowoPolski węgiel dla potrzeb gospodarki w Polsce
Polski węgiel dla potrzeb gospodarki w Polsce Zmiany w miksie energetycznym Unii Europejskiej Unia Europejska 1990 stałe paliwa 2017 paliwo jądrowe 26% 20% paliwo jądrowe 31% stałe paliwa 39% Unia Europejska
Bardziej szczegółowoWYZWANIA NA RYNKU ENERGII
BLOK TEMATYCZNY: Zrównoważone finansowanie infrastruktury WYZWANIA NA RYNKU ENERGII Nowe oferty dostawców i zmienione zachowania użytkowników dr Andrzej Cholewa dr Jana Pieriegud Sopot, 26 czerwca 2013
Bardziej szczegółowoKomfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020
Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Konferencja FORUM WYKONAWCY Janusz Starościk - KOMFORT INTERNATIONAL/SPIUG, Wrocław, 21 kwiecień 2015 13/04/2015 Internal Komfort
Bardziej szczegółowoEkonomiczne i środowiskowe skutki PEP2040
Ekonomiczne i środowiskowe skutki PEP24 Forum Energii O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej, bezpiecznej, czystej i innowacyjnej
Bardziej szczegółowoELEKTROENERGETYKA W POLSCE 2011 WYNIKI WYZWANIA ZIELONA GÓRA 18 LISTOPADA 2011. wybrane z uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych!
ELEKTROENERGETYKA W POLSCE 2011 WYNIKI WYZWANIA ZIELONA GÓRA 18 LISTOPADA 2011 wybrane z uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych! ELAEKTROENERGETYKA UE W POLSCE sytuację elektroenergetyki w Polsce wyznaczają
Bardziej szczegółowoPGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta
PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji
Bardziej szczegółowoBRE Business Meetings. brebank.pl
BRE Business Meetings Witamy w świecie ekspertów Innowacje a wzrost gospodarczy Ryszard Petru Główny Ekonomista BRE Banku SA Dyrektor Banku ds. Strategii i Nadzoru Właścicielskiego 05.08.2010 r. brebank.pl
Bardziej szczegółowoGaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej
Gaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej Gliwice, 25 września 2012 r. prof. dr hab. inż. Maciej KALISKI dr hab. inż. Stanisław NAGY, prof. AGH prof. zw. dr hab. inż. Jakub SIEMEK dr inż. Andrzej SIKORA
Bardziej szczegółowoAktualne wyzwania w Polityce energetycznej Polski do 2040 roku
Energetyka Przygraniczna Polski i Niemiec świat energii jutra Aktualne wyzwania w Polityce energetycznej Polski do 2040 roku Sulechów, 29,30 listopada 2018 1 Celem polityki energetycznej Polski i jednocześnie
Bardziej szczegółowoMACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW. Interesariusze polityki klimatycznej UE - przegląd wybranych polityk państwowych
MACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW P o z n a ń 1 7. 0 4. 2 0 1 3 r. Interesariusze polityki klimatycznej UE - przegląd wybranych polityk państwowych Dania Strategia Energetyczna 2050 w 2050 r. Dania nie wykorzystuje
Bardziej szczegółowoJednostki Wytwórcze opalane gazem Alternatywa dla węgla
VIII Konferencja Naukowo-Techniczna Ochrona Środowiska w Energetyce Jednostki Wytwórcze opalane gazem Alternatywa dla węgla Główny Inżynier ds. Przygotowania i Efektywności Inwestycji 1 Rynek gazu Realia
Bardziej szczegółowoReporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8)
Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8) Name, Affiliation Krzysztof Wojdyga, Marcin Lec, Rafal Laskowski Warsaw University of technology E-mail krzysztof.wojdyga@is.pw.edu.pl
Bardziej szczegółowoPRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO
PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Strategia Działania dotyczące energetyki są zgodne z załoŝeniami odnowionej Strategii Lizbońskiej UE i Narodowej Strategii Spójności
Bardziej szczegółowoPrzyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki
Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki Polski system energetyczny na rozdrożu 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność
Bardziej szczegółowoJak powstają decyzje klimatyczne. Karol Teliga Polskie Towarzystwo Biomasy
Jak powstają decyzje klimatyczne Karol Teliga Polskie Towarzystwo Biomasy 1 SCENARIUSZE GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA 2 Scenariusz 1 Powstanie i wdrożenie wspólnej globalnej polityki klimatycznej (respektowanie
Bardziej szczegółowoBEST OF EAST FOR EASTER PARTNERSHIP
5 th International Forum SPECIAL FORUM & EXHIBITION BEST OF EAST FOR EASTER PARTNERSHIP Challenges and Opportunities for Collaboration European Union Poland Eastern Europe Countries November 28-30, 2011
Bardziej szczegółowoJako stoimy energetycznie? Leżymy...
Jako stoimy energetycznie? Leżymy... Autor: Szymon Kuczyński - Instytut Technologii Elektronowej, Kraków ( Energia Gigawat - marzec 2010) Energia elektryczna produkowana w Polsce oparta jest niemal wyłącznie
Bardziej szczegółowoBiomasa - wpływ propozycji zmian prawa na energetykę zawodową. 11 października 2012 r.
Biomasa - wpływ propozycji zmian prawa na energetykę zawodową 11 października 2012 r. Aktywa Grupy TAURON Elektrownie wodne Kopalnie węgla kamiennego Obszar dystrybucyjny Grupy TAURON Farmy wiatrowe Elektrownie
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA MIĘDZYNARODOWA. Warszawa
KONFERENCJA MIĘDZYNARODOWA Warszawa 6.06.2008 Zarządzanie emisjami z energetyki a wymagania Pakietu klimatyczno energetycznego UE dr inż. Krajowy Administrator Handlu Uprawnieniami do Emisji Jak kraje
Bardziej szczegółowoCiepłownictwo filarem energetyki odnawialnej
Ciepłownictwo filarem energetyki odnawialnej Autor: Maciej Flakowicz, Agencja Rynku Energii, Warszawa ( Czysta Energia nr 6/2013) Z zaprezentowanego w 2012 r. sprawozdania Ministra Gospodarki dotyczącego
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Andrzej Patrycy* WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH 1. Węgiel
Bardziej szczegółowoPakiet Klimatyczno Energetyczny konieczność oczyszczenia węgla
Pakiet Klimatyczno Energetyczny konieczność oczyszczenia węgla Krzysztof Bolesta Policy Officer - Węgiel i Ropa Naftowa Komisja Europejska EUROPEAN COMMISSION 18/06/2009 - Warszawa POŁĄCZENIE POLITYKI
Bardziej szczegółowoEnergetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.
Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014
Bardziej szczegółowoWykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski
Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski dr inż. Janusz Ryk Podkomisja stała do spraw energetyki Sejm RP Warszawa,
Bardziej szczegółowoZagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej
Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej Stabilizacja sieci - bezpieczeństwo energetyczne metropolii - debata Redakcja Polityki, ul. Słupecka 6, Warszawa 29.09.2011r. 2 Zagadnienia bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoW odpowiedzi na artykuł Władysława Mielczarskiego Bezpieczeństwo bez przygotowania 1 (Rzeczpospolita, 2/3 października 2004)
dr inż. Andrzej Kerner Warszawa, 05.10.2004 Ekspert ARE S.A. W odpowiedzi na artykuł Władysława Mielczarskiego Bezpieczeństwo bez przygotowania 1 (Rzeczpospolita, 2/3 października 2004) 1. Użyte metody
Bardziej szczegółowoWaldemar Kamrat Katedra Elektroenergetyki Politechniki Gdańskiej
Możliwości dostosowania elektroenergetyki i ciepłownictwa w Polsce (na szczeblu lokalnym) do Pakietu Zimowego, Konkluzji BAT oraz Dyrektywy w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza
Bardziej szczegółowoEnergia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW
Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW Definiowanie polityki Polityka (z gr. poly mnogość, różnorodność; gr. polis państwo-miasto;
Bardziej szczegółowoWłodzimierz Ehrenhalt
ROZWÓJ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Posiedzenie Seminaryjne Parlamentarnego Zespołu ds. Energetyki Energetyka wiatrowa fakty i mity Włodzimierz Ehrenhalt WYKORZYSTANIE ZASOBÓW energia 80% KONSUMENCI AKTYWNI
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY ROZWOJU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH W KRAJU
PERSPEKTYWY ROZWOJU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH W KRAJU Światowy potencjał energii odnawialnej i nieodnawialne Roczny strumień energii promieniowania słonecznego docierający do powierzchni Ziemi przekracza
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy
Bardziej szczegółowoMechanizmy rynkowe Rynek Mocy Rozwiązanie dla Polski Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej Warszawa, r
Mechanizmy rynkowe 1 Rynek Mocy Rozwiązanie dla Polski Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej Warszawa, 29.10.2014r W. Łyżwa, B. Olek, M. Wierzbowski, W. Mielczarski Instytut Elektroenergetyki, Politechnika
Bardziej szczegółowoStan poziomu technologicznego niezbędnego do oferowania bloków z układem CCS (w zakresie tzw. wyspy kotłowej, czyli kotła, elektrofiltru, IOS)
Stan poziomu technologicznego niezbędnego do oferowania bloków z układem CCS (w zakresie tzw. wyspy kotłowej, czyli kotła, elektrofiltru, IOS) Autorzy: Krzysztof Burek 1, Wiesław Zabłocki 2 - RAFAKO SA
Bardziej szczegółowoPrognoza kosztów energii elektrycznej w perspektywie 2030 i opłacalność inwestycji w paliwa kopalne i w OZE
Debata Scenariusz cen energii elektrycznej do 2030 roku - wpływ wzrostu cen i taryf energii elektrycznej na opłacalność inwestycji w OZE Targi RE-energy Expo, Warszawa, 11 października 2018 roku Prognoza
Bardziej szczegółowoKiedy skończy się kryzys?
www.pwc.com Kiedy skończy się kryzys? Ryszard Petru Partner PwC Przewodniczący Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich Plan 1 Sytuacja 2 w 3 Wnioski w gospodarce światowej Wpływ na sytuację rynków finansowych
Bardziej szczegółowoREC Waldemar Szulc. Rynek ciepła - wyzwania dla generacji. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A.
REC 2012 Rynek ciepła - wyzwania dla generacji Waldemar Szulc Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A. PGE GiEK S.A. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna Jest największym wytwórcą
Bardziej szczegółowoZużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy
Zużycie Biomasy w Energetyce Stan obecny i perspektywy Plan prezentacji Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w Polsce. Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w energetyce zawodowej i przemysłowej.
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKO-PODKARPACKI KLASTER CZYSTEJ ENERGII. Temat seminarium: Skutki wprowadzenia dyrektywy 3x20 dla gospodarki Polski i wybranych krajów UE
Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Skutki wprowadzenia dyrektywy 3x20 dla gospodarki Polski i wybranych
Bardziej szczegółowoRozwój kogeneracji wyzwania dla inwestora
REC 2013 Rozwój kogeneracji wyzwania dla inwestora PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Departament Inwestycji Biuro ds. Energetyki Rozproszonej i Ciepłownictwa PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i pyłu całkowitego DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
WSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i pyłu całkowitego DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2016 rok
Bardziej szczegółowoPolskie technologie stosowane w instalacjach 1-50 MW
Polskie technologie stosowane w instalacjach 1-50 MW Polish technology of heating installations ranging 1-50 MW Michał Chabiński, Andrzej Ksiądz, Andrzej Szlęk michal.chabinski@polsl.pl 1 Instytut Techniki
Bardziej szczegółowo