Moduł Kulturoznawczy

Transkrypt

1 OPIS PRZEDMIOTÓW DO PLANU STUDIÓW NA ROK AKADEMICKI 2014/2015 PLAN STUDIÓW kierunek studiów: profil studiów: stopień: forma studiów: Filologia germańska ogólnoakademicki I (licencjat) stacjonarne specjalność: specjalizacja kulturoznawczo-dziennikarska od roku: 2014/2015 Moduł Kulturoznawczy Semestr 1 Punkty ECTS 3 Kod przedmiotu GLA113 Ilość godzin 35 Wprowadzenie do wiedzy o Niemczech [wykład wpr. proseminarium NPWS 1] 1. Skrócony opis: Celem wykładu i proseminarium jest przekazanie podstawowej wiedzy o krajach niemieckojęzycznych. Znajomość języka niemieckiego na poziomie min. B1, podstawowa znajomość historii i kultury Polski oraz Niemiec. W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: e1 wskazać najważniejsze informacje odnośnie Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Lichtensteinu, e2 zaprezentować jak funkcjonuje demokracja parlamentarna w tych krajach, e3 wskazać najważniejsze partie i ugrupowania polityczne e4 przedstawić najważniejsze okresy w rozwoju tych krajów e5 wskazać podobieństwa i różnice między poszczególnymi krajami oraz Polską, e6 umieć powiązać wydarzenia historyczne z rozwojem kultury, e7 reprezentować następujące postawy: otwartość na odmienność kulturową, krytyczne spojrzenie na stereotypy na temat innych narodowości, Niemcy, Austria, Szwajcaria i Lichtenstein- położenie w Europie, rola w Europie, przynależność do najważniejszych instytucji europejskich Niemcy od 1871 r. do Republiki Weimarskiej Niemcy w okresie Republiki Weimarskiej Niemcy w okresie III Rzeszy Niemcy w latach Niemcy w latach

2 Austria w latach Najważniejsze wydarzenia w dziejach Szwajcarii i Lichtensteinu System polityczny w Niemczech i Austrii Demokracja bezpośrednia w Szwajcarii Funkcjonowanie systemu federalnego na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej i kulturalnej Historia hymnu niemieckiego Rozliczenie z nazistowską przeszłością w Niemczech i Austrii Test pisemny z wykładu(30 % oceny z przedmiotu) oraz ocena z ćwiczeń stanowi 70%oeny z przedmiotu). Wykład z zastosowaniem prezentacji. 7. Zalecana literatura przedmiotu i materiały pomocnicze Literatura zostanie podana na początku semestru po ustaleniu poziomu językowego Informacje dodatkowe W przypadku słabej znajomości języka niemieckiego możliwe jest prowadzenie seminarium w języku polskim z elementami jęz. niemieckiego (wprowadzenie najważniejszych pojęć) Semestr 1+2 Historia Niemiec wykład Punkty ECTS 3+3 Kod przedmiotu GLA105 +GLA208 Ilość godzin (=56) 1. Skrócony opis Celem wykładu jest przekazanie podstawowej wiedzy na temat wydarzeń i postaci w historii Niemiec, od wczesnego średniowiecza (Germanie) po współczesność (zjednoczenie dwóch państw niemieckich w 1990 roku). Znajomość podstawowych faktów z dziejów Europy na poziomie programu przedmiotu historia w liceum ogólnokształcącym. W wyniku uczęszczania na zajęcia student powinien: e1 odtwarzać główne wydarzenia historyczne e2 definiować pojęcia z zakresu historii politycznej, gospodarczej i kulturalnej Niemiec e3 analizować podłoże i uwarunkowania relacji Niemiec z państwami ościennymi e4 interpretować przesłanki i efekty decyzji politycznych e5 kwestionować stereotypy i utarte sposoby myślenia na temat Niemiec Germanie ich relacje z imperium rzymskim w epoce antyku Państwo Franków i monarchia Karola Wielkiego Powstanie Rzeszy i polityka władców z dynastii Ludolfingów Konflikt cesarstwo-papiestwo w okresie panowania Henryka IV Włoski sen Fryderyka I Barbarossy i Fryderyka II Staufa Niemieckie parcie na wschód w XIV XVI wieku (Hanza, Zakon krzyżacki)

3 Wielkie Bezkrólewie i polityka Karola IV Luksemburga (Złota Bulla) Polityka dynastyczna Habsburgów w epoce nowożytnej Reformacja i wojny religijne w Rzeszy w latach Państwo brandenbursko-pruskie w XVI XVIII wieku Niemcy wobec ekspansji francuskiej w Europie w epoce napoleońskiej Narodowe przebudzenie i niemieckie idee zjednoczeniowe w latach Prusy i odrodzenie Rzeszy w XIX wieku Wewnętrzna i zagraniczna polityka Niemiec w okresie bismarckowskim i wilhelmińskim Republika Weimarska czyli klęska pierwszej niemieckiej demokracji Narodowy socjalizm korzenie, ideologia, źródła sukcesu Trzecia Rzesza i Europa ( ) Aliancka okupacja Niemiec i powstanie dwóch państw niemieckich w 1949 roku Integracja RFN ze strukturami świata zachodniego w latach NRD w okresie rządów Ulbrichta i Honeckera Polityka wschodnia Willego Brandta Upadek muru i zjednoczenie Niemiec w latach Egzamin pisemny. Student odpowiada na 2 (semestr zimowy) i 2 (semestr letni) pytania z zakresu wykładu. Wiadomości z podręcznika mają charakter uzupełniający. Uzyskanie oceny pozytywnej wymaga minimum oceny dostatecznej z każdej odpowiedzi. Egzamin sprawdza e1 e5. Wykład informacyjny z elementami analizy źródeł historycznych. 7. Zalecana literatura i materiały pomocnicze Z. Zieliński, Niemcy. Zarys dziejów, wyd. 2, Katowice 2003 J. Krasuski, Historia Niemiec, Wrocław 2002 Semestr 3 Historia kultury niemieckiej [wykład + proseminarium] Punkty ECTS 4 Kod przedmiotu GLA306 Ilość godzin Skrócony opis Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z dziejów kultury niemieckiego obszaru językowego ze szczególnym uwzględnieniem współczesności oraz polskoniemieckiego transferu kulturowego. Znajomość języka niemieckiego na poziomie min. B1+, znajomość podstawowych zagadnień z zakresu historii polskiej i niemieckiej literatury, historii Niemiec, podstawowa znajomość terminologii literaturoznawczej. W wyniku czynnego uczestniczenia w zajęciach studenci powinni: e1 poprawnie używać podstawowych terminów z zakresu kulturoznawstwa e2 opisać i scharakteryzować najważniejsze kierunki rozwoju kultury niemieckiego obszaru językowego z uwzględnieniem tła społeczno-historycznego

4 e3 odróżniać i definiować typowe dla danej epoki nurty i zjawiska operując charakterystyczną dla nich terminologią e4 analizować i interpretować w formie pisemnej i ustnej wybrane zagadnienia i problemy, wiązać ze sobą fakty i wyciągać z nich wnioski, formułować własne sądy e5 na podstawie wypracowanej kompetencji interkulturowej umieć dokonywać porównań między nurtami i artefaktami kultury polskiej i niemieckiej e6 opisać i scharakteryzować główne nurty polsko-niemieckiego transferu kulturowego w historii i współczesności e7 rozpoznać i opisać podstawowe dyskursy we współczesnym polsko-niemieckim dialogu kultur, wymienić i scharakteryzować wybrane konflikty międzykulturowe, w tym konflikty pamięci, ukazać na wybranych przykładach pozytywne zjawiska w kontaktach obu kultur e8 zajęcia mają nadto na celu wypracowanie u studentów kompetencji komparatystycznych, postawy otwartości na odmienność kulturową oraz wrażliwości na wartości etyczne i estetyczne Podstawowe pojęcia z zakresu kulturoznawstwa, zarys współczesnych koncepcji w badaniach nad kulturą (semiotyka i antropologia kultury, area studies, badania nad pamięcią i kulturami wspominania, komunikacja międzykulturowa, ksenologia); główne epoki w dziejach kultury niemieckiego obszaru językowego ze szczególnym uwzględnieniem polsko-niemieckiego transferu kulturowego, dzieje Niemców w Polsce i Polaków w Niemczech, charakterystyka głównych nurtów w rozwoju kultury współczesnej, ukazanie w zarysie reprezentatywnych zjawisk konstytuujących współczesną tożsamość w jej powiązaniu z procesami migracji, transferu, różnorodności, kontaktu z płynną nowoczesnością, analizy porównawcze wybranych zjawisk w kulturze polskiej i niemieckiej, budowanie kompetencji interkulturowych. Aktywny udział w proseminarium oraz 1 krótka praca pisemna (referująca wybrane zagadnienie), oceniane w skali 2 5, stanowią 30%oceny z przedmiotu. Sprawdzane są: e1, e4,e5, e6. Test pisemny, sprawdzający wiedzę zdobytą na wykładzie, obejmuje 40 pytań (20 pytań w teście wyboru, po trzy warianty odpowiedzi z jedną poprawną) oraz 20 pytań sprawdzających wiedzę. Test weryfikuje: e1, e2, e3, e5, e6, e7. Zalicza 25 poprawnych odpowiedzi. Test może zostać powtórzony 1 raz. Drugie niezaliczone podejście oznacza wpis oceny niedostatecznej w pierwszym terminie. Część ustna: Na podstawie uczestnictwa wykładzie przeczytanych lektur student otrzymuje 2 zasadnicze pytania otwarte (pytanie dotyczące epoki i pytanie dotyczące jednego do dwóch zagadnień szczegółowych). Rozmowa z prowadzącym odbywa się w języku niemieckim lub polskim i sprawdza: e1, e2, e3, e4, e5, e6, e7, e8. Ocena z testu i części ustnej stanowi 70% oceny z przedmiotu. Forma wykładu informacyjnego z elementami wspomagającymi (Power point, handout, folie, projekcje filmowe). Element ćwiczeń odwołuje się do umiejętności analizowania tekstów. Stosowana jest klasyczna metoda frontalna, zasada wskazówek pośrednich, metoda panelowa, krótkie referaty studentów, praca w grupach. 7. Zalecana literatura przedmiotu i materiały pomocnicze Ansgar Nünning, Vera Nünning (red.:) Konzepte der Kulturwissenschaften, Stuttgart: Metzler 2003; Ansgar Nünning (red.:) Grundbegriffe der Kulturtheorie und Kulturwissenschaften, Stuttgart: Metzler 2005; Klaus P. Hansen: Kultur und Kulturwissenschaft, Tübingen: Francke 2000; Astrid Erll: Kollektives Gedächtnis und Erinnerungskulturen. Eine Einführung, Stuttgart: Metzler 2005; Astrid Errl, Marion Gymnich: Interkulturelle Kompetenzen. Erfolgreich kommunizieren zwischen den Kulturen, Stuttgart: Klett 2007; Hermann Glaser: Deutsche Kultur , Berlin: Ullstein 1999 i n.;axel Schildt, Siegfried Detlef: Deutsche Kulturgeschichte, München: Hanser 2009; Wilhelm Gössmann: Deutsche Kulturgeschichte im Grundriß. Unter

5 Mitarbeit von Monika Salman und Melanie Florin, Düsseldorf: Grupello Verlag, Überarbeitete Neuauflage 2006; Czesław Karolak, Wojciech Kunicki, Hubert Orłowski: Dzieje kultury niemieckiej, Warszawa: PWN 2007; Hartmut Boockmann, Werner Buchholz, Werner Conze (red.:) Deutsche Geschichte im Osten Europas, Berlin: Siedler1996; Marek Zybura: Niemcy w Polsce, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2001; Hans-Jürgen Lüsebrink: Interkulturelle Kommunikation, Stuttgart: Metzler 2013; Rüdiger Zymner, Achim Hölter (red.:) Handbuch Komparatistik. Theorie, Arbeitsfelder, Wussenspraxis, Stuttgart: Metzler 2012 Semestr na którym można realizować dany przedmiot 5 +6 Seminarium licencjackie (kulturoznawcze) 1. Skrócony opis Celem seminarium jest przygotowanie studentów do pisania pracy licencjackiej oraz pogłębienie ich wiedzy z zakresu wybranych aspektów historii i teorii kulturoznawczych, medialnych itp., a także rozwijanie umiejętności interpretacji i analizy tekstów źródłowych i teoretycznych. Znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1, podstawowa wiedza wyniesiona z kursu historii, kultury Niemiec oraz literatury niemieckiej, podstawowa umiejętność analizy i interpretacji tekstów literackich i źródłowych. W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: e1 znać pojęcia kulturoznawcze i metody badań kulturoznawczych oraz posługiwać się nimi na poziomie, pozwalającym na sformułowanie prostego tekstu naukowego; e2 mieć podstawową wiedzę z kilku wybranych aspektów kulturoznawstwa e3 znać z własnej lektury kilka do kilkunastu utworów związanych z w/w aspektami; e4 mieć pogłębioną wiedzę z jednego, wybranego jako temat pracy licencjackiej, aspektu kulturoznawczego e5 analizować w sposób prawidłowy przeczytane materiały wyjściowe (dzieła literackie, teksty prasowe, filmy itp., formułować i rozwijać własne rozwiązania interpretacyjne; e6 korzystać w sposób prawidłowy z literatury przedmiotu; e7 samodzielnie i posługując się językiem dyscypliny, samodzielnie oraz w oparciu o prawidłowo zrozumiane interpretacje porównywać ze sobą utwory literackie lub materiały badawcze, argumentować logicznie i formułować wnioski w wypowiedziach ustnych i w tekstach pisanych; e8 reprezentować kreatywność i otwartość na odmienność kulturową e9 mieć świadomość zasad prawa autorskiego i konsekwencji płynących z jego łamania. Tematy seminariów odpowiadają tematom prac licencjackich zgłoszonych przez uczestników seminarium licencjackiego, nie można ich więc ustalić z góry. Istnieje jednak podstawowy kanon wiedzy i teorii kulturoznawczej, z którą studenci zapoznają się na seminarium. Wprowadza ono w podstawowe teorie medialne, teorie narracji, w zależności od medium i w wymianie pomiędzy mediami, podstawy teorii filmu i jego poetyki, zależności między filmem a tekstem pisanym, interpretacje materiałów źródłowych. Przekazuje również umiejętności konstruowania dłuższej wypowiedzi pisemnej opartej o materiały źródłowej i techniki edytorskie. Przykładowa literatura tematu: Claus Pias, Joseph Vogl, Lorenz Engell, Oliver Fahle und Britta Neitzel (Hrsg): Kursbuch Medienkultur. Die maßgeblichen theorien von Brecht bis Baudrillard, Stuttgart 200; Nicole Mahne: Transmediale Erzähltheorie, Göttingen 2007, Joachim Peach: Literatur und Film, Sammlung Metzler 235, Stuttgart, Weimar 1997; Reclam Verlag: Arbeitstexte

6 zur Poetik des Films, Eckhard Meyer-Krentler: Arbeitstechniken Literaturwissenschaft, München 1995; Każdy student otrzymuje ocenę na podstawie aktywności na zajęciach (e2, e3, e8), referatu wprowadzającego do seminarium na temat jego (jej) pracy (e3, e4, e6, e7, e8) oraz oddanej części pracy licencjackiej (e1, e4, e5, e6, e7, e8, e9).warunkiem uzyskania oceny na pierwszy semestr jest oddanie pierwszego rozdziału pracy licencjackiej. Oceniana jest wiedza merytoryczna, teoretyczna, umiejętność posługiwania się aparatem naukowym w piśmie i mowie, sposób prezentowania wybranego tematu oraz poprawność merytoryczna, stopień trudności i poprawność językowa oddanej pracy, kreatywność, umiejętność interpretacji. Seminarium stosujące metody: seminaryjną, klasyczną problemową i referatu z elementami metody ćwiczeniowo-praktycznej i metody stolików eksperckich. 7. Zalecana literatura i materiały pomocnicze Literatura tematu: Claus Pias, Joseph Vogl, Lorenz Engell, Oliver Fahle und Britta Neitzel(Hrsg): Kursbuch Medienkultur. Die maßgeblichen theorien von Brecht bis Baudrillard, Stuttgart 200; Nicole Mahne: Transmediale Erzähltheorie, Göttingen 2007, Joachim Peach: Literatur und Film, Sammlung Metzler 235, Stuttgart, Weimar1997; Reclam Verlag: Arbeitstexte zur Poetik des Films, Eckhard Meyer-Krentler: Arbeitstechniken Literaturwissenschaft, München 1995; Literatura w zależności od tematów prac licencjackich.