Delimitacja obszarów kryzysowych sposoby, kryteria, wskaźniki

Transkrypt

1 Delimitacja obszarów kryzysowych sposoby, kryteria, wskaźniki Joanna Frątczak-Müller Fundacja PARTYCYPACJA

2 Plan wystąpienia 1. Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych 2. Obszary funkcjonalne, problemowe, degradacji, rewitalizacji 3. Metodologia wyznaczania obszarów zdegradowanych i rewitalizacji 4. Zasady podziału obszaru na jednostki funkcjonalne 5. Opis obszarów problemowych 6. Przykładowa charakterystyka obszarów zdegradowanych

3 Podstawy merytoryczne delimitacji Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata Diagnoza czynniki i przyczyny degradacji Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji (nie większy niż 20% powierzchni gminy i zamieszkany przez nie więcej niż 30% jej ludności) Możliwość wydzielenia podobszarów Koncentracja działań Realizacja projektów rewitalizacyjnych w obszarach rewitalizacji

4 Podstawy prawne delimitacji USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji Wyznaczenie obszaru degradacji i obszaru rewitalizacji w drodze uchwały Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji (nie większy niż 20% powierzchni gminy i zamieszkany przez nie więcej niż 30% jej ludności) Warunkowe objęcie rewitalizacją terenów poprzemysłowych (poportowych, powydobywczych, powojskowych, pokolejowych) Konieczność opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji z podziałem na podobszary w sytuacji wydzielenia podobszarów rewitalizacji Konsultacje społeczne projektu uchwały

5 Podstawy prawne delimitacji Obszary niepodlegające delimitacji Obszary niezurbanizowane: pola, łąki, lasy, nieużytki i in. Obszar zurbanizowane: przemysłowe, wojskowe, kolejowe i in.

6 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Cele diagnozy: 1. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego 2. Pogłębienie wiedzy o zjawiskach kryzysowych w obszarze rewitalizacji Metody diagnozy: 1. Analiza danych zastanych 2. Badania ilościowe (sondaże, sondy, ankiety) 3. Badania jakościowe (obserwacje, wywiady, spacery badawcze) Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

7 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Kryteria delimitacji: niekorzystne trendy demograficzne wysoki poziom ubóstwa wysoki poziom długotrwałego bezrobocia wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa niski poziom edukacji niski poziom kapitału społecznego niekorzystne cechy przedsiębiorczości porównywalnie niższy poziom wartości zasobu mieszkaniowego wysoki poziom degradacji technicznej infrastruktury miejskiej niski poziom wydajności energetycznej budynków Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

8 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Wskaźniki główne Do kategorii wskaźników głównych w województwie lubuskim zalicza się: wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego, wysoką stopę długotrwałego bezrobocia, wysoki poziom przestępczości i wykroczeń, niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej, niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego. WYTYCZNE DO TWORZENIA LOKALNYCH PROGRAMÓW REWITALIZACJI DLA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO NA LATA Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

9 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Wskaźniki fakultatywne Przyjęty w badaniu katalog wskaźników fakultatywnych powinien dawać możliwość przeprowadzenia analizy porównawczej obszarów problemowych i być dostosowany do specyfiki społeczności zamieszkującej diagnozowaną gminę. Wybór wskaźników pozostaje w gestii programujących proces rewitalizacji w gminie. Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

10 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej niekorzystne trendy demograficzne: - liczba osób w wieku produkcyjnym [%] (liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców obszaru) - saldo migracji na 1 tys. osób - przyrost naturalny ludności (różnica liczby urodzeń i zgonów do liczby ludności obszaru) - wysoki poziom niepełnosprawności (liczba osób z niepełnosprawnością na 1 tys. mieszkańców obszaru) - wysoka liczba długotrwale lub ciężko chorych (liczba osób chorych objętych usługami opiekuńczymi na 1 tys. mieszkańców obszaru) wysoki poziom ubóstwa: - wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego (liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys. ludności lub liczba osób w rodzinach pobierających zasiłki pomocy społecznej na 1 tys. ludności obszaru) - wysoki poziom bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (liczba rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi na 1 tys. osób) - wysoka liczba dożywianych dzieci (liczba dożywianych dzieci na 1 tys. mieszkańców obszaru)

11 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa: - wysoki poziom przestępczości i wykroczeń (liczba przestępstw na 1 tys. ludności obszaru) - wysoki poziom przestępczości nieletnich (liczba przestępstw popełnianych przez nieletnich na 1 tys. ludności obszaru) - niski poziom poczucia bezpieczeństwa (przewyższający średnią odsetek badanych) - wysoki poziom przestępstw przeciwko rodzinie (liczba przestępstw popełnianych przeciwko rodzinie na 1 tys. ludności obszaru) wysoki poziom długotrwałego bezrobocia: - wysoka stopa długotrwałego bezrobocia (udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym)

12 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej niski poziom kapitału społecznego: - niski poziom zaangażowania obywatelskiego (poziom frekwencji wyborczej i referendalnej, liczba wniosków z danego obszaru złożonych do finansowania z budżetu obywatelskiego na 1 tys. ludności obszaru) - niski poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym (liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach kulturalnych organizowanych przez instytucje kultury) - niski poziom zaangażowania organizacji społecznych (liczba organizacji społecznych zaangażowanych w organizację przedsięwzięć kulturalnych w obszarze na 1 tys. ludności) niski poziom edukacji: - niski poziom wyników testów i egzaminów kończących szczeble edukacji (udział (%) uczniów szkół podstawowych osiągających wyniki z egzaminu po szóstej klasie poniżej średniej dla gminy w ciągu ostatnich trzech lat) - wysokie natężenie problemów wychowawczych (liczba dzieci i młodzieży sprawiającej problemy na 1 tys. ludności)

13 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery gospodarczej niekorzystne cechy przedsiębiorczości: - niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej (liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1 tys. osób) - słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw (liczba nowo zarejestrowanych podmiotów do liczby podmiotów wyrejestrowanych, wielkość przedsiębiorstw ze względu na liczbę zatrudnionych) - wysoki udział form działalności gospodarczej typowych dla obszarów koncentracji problemów społecznych, jak lumpeksy, lombardy, firm udzielające pożyczki-chwilówki, firmy prowadzące zakłady losowe (liczba wymienionych form działalności gospodarczej na 1 tys. ludności obszaru)

14 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery środowiskowej przekroczenia standardów jakości środowiska: - przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu (komunikacyjnego, przemysłowego, mierzonego w porze nocnej i w ciągu dnia wskaźnikiem jest przekroczenie norm) - niedobór terenów zielonych (zacienione tereny śródmiejskie umożliwiające wypoczynek ) (średnia powierzchnia zieleni urządzonej na 1 tys. mieszkańców, odsetek powierzchni obszaru, z którego czas dojścia piechotą do najbliższego parku przekracza 10 min.) - obecność odpadów zagrażających życiu i zdrowiu mieszkańców (przekroczenie norm ustawowych)

15 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery technicznej degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym: - niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] (liczba budynków mieszkalnych wybudowanych przed rokiem 89 do ogólnej liczby budynków obszaru) - wysoki poziom degradacji technicznej infrastruktury miejskiej (liczba budynków wybudowanych przed rokiem 89 do ogólnej liczby budynków obszaru) niski poziom wydajności energetycznej budynków: - wysoki udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji [%] (udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji do ogólnej liczby budynków obszaru)

16 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery przestrzenno-funkcjonalnej niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny: - niski poziom wyposażenia w infrastrukturę techniczną (np. liczba toalet publicznych na 1 tys. mieszkańców obszaru) brak dostępu do podstawowych usług lub ich niska jakość: - ograniczony dostęp do usług specjalistycznych z zakresu ochrony zdrowia (np. liczba psychologów szkolnych na 100 dzieci, liczba lekarzy rodzinnych na 1 tys. mieszkańców obszaru) niedostosowanie rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru: - niedobór lub niska jakość terenów publicznych (np. liczba miejsc rekreacji dla dzieci na 1 tys. mieszkańców obszaru) - niski poziom obsługi komunikacyjnej (liczba linii autobusowych/połączeń autobusowych na 1 tys. mieszkańców, liczba miejsc parkingowych na 1 tys. mieszkańców obszaru)

17 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Źródła danych Dane wewnętrzne jednostek gminnych: - Biuro planowania lub Wydział zajmujący się planowaniem przestrzennym - Wydział Strategii - Wydział Geodezji lub inny wydział gromadzący dane kartograficzne - Wydział Drogownictwa lub inny wydział zajmujący się tematyką parkingów i komunikacji publicznej - Wydział Organizacyjny - Wydział Edukacji - Wydział Mieszkalnictwa - Wydział Spraw Społecznych - Wydział Ochrony Środowiska - Ośrodek Pomocy Społecznej - Konserwator Zabytków - Straż miejska MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

18 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Źródła danych Dane jednostek zewnętrznych: - Powiatowy Urząd Pracy - Miejska lub Powiatowa Komenda Policji - Okręgowa Komisja Egzaminacyjna - Główny Urząd Statystyczny - Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - Urząd Skarbowy - Starostwo Powiatowe - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska - Państwowa Komisja Wyborcza - Urząd Skarbowy MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

19 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Istnieje wiele metod diagnozy i źródeł danych. Podstawą decyzji o ich wyborze powinna być wiedza o potrzebnym poziomie szczegółowości opisu zjawisk kryzysowych. Podstawą ich wykorzystania świadomość różnic w zasadach agregacji danych. Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM

20 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Obszar zdegradowany: Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym. A ponadto co najmniej jednego z negatywnych zjawisk w sferach: gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, s. 6

21 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Obszar rewitalizacji: Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, s. 7

22 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych JAK ROZUMIEĆ Szczególną koncentrację negatywnych zjawisk? Obszar rewitalizacji: powinien być wytyczony przy zastosowaniu reguły 20% powierzchni/30% ludności powinien obejmować szczególne nasilenie zjawisk kryzysowych wynikających np. ze szczególnej gęstości zaludnienia powinien dawać możliwość sfinansowania przez gminę planowanych działań rewitalizacyjnych w zakresie gwarantującym uzyskanie zakładanego efektu rewitalizacji Zjawiska kryzysowe to stany spowodowane koncentracją negatywnych zjawisk odnoszących się zazwyczaj do sfery społecznej, gospodarczej, środowiskowej, technicznej czy przestrzennofunkcjonalnej. Ich cechą jest nawarstwianie problemów i wzajemne powiązania, prowadzące do umacniania i pogłębiania stanu kryzysowego.

23 Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych JAK ROZUMIEĆ ISTOTNE ZNACZENIE DLA ROZWOJU LOKALNEGO? Obszar rewitalizacji: nie powinien być wyznaczany jedynie na podstawie danych ilościowych wskazujących na najbardziej intensywną degradację powinien dawać możliwość wykorzystania lokalnych potencjałów Lokalne potencjały to elementy sfery społecznej, przestrzennej, gospodarczej, kulturalnej, technicznej dające możliwość wykorzystania dla pobudzenia lokalnego rozwoju (instytucje, organizacje społeczne, lokalni eksperci i liderzy, zasoby terenu). Są identyfikowane indywidualnie dla obszarów problemowych.

24 Metodologia wyznaczania obszarów zdegradowanych i rewitalizacji Zasady wyznaczania obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w zależności od rodzaju jednostki osadniczej gminy miejskie delimitacja dla miasta gminy miejsko-wiejskie delimitacja metodą mieszaną (dla miasta i obszarów wiejskich) w przypadku miast koncentrujących więcej niż 30 % mieszkańców gminy gminy miejsko-wiejskie delimitacja dla obszarów wiejskich lub metodą mieszaną (dla miasta i obszarów wiejskich) w przypadku miast koncentrujących mniej niż 30% mieszkańców gminy gminy wiejskie delimitacja dla obszarów wiejskich

25 Sposoby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w zależności od rodzaju jednostki osadniczej Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. GMINY MIEJSKIE Duże miasta: Zielona Góra Gorzów Wlkp. Małe miasta Delimitacja dla miasta Delimitacja dla miasta GMINY WIEJSKIE OBSZARY WIEJSKIE Delimitacja dla obszarów wiejskich GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Dla których miasto nie koncentruje więcej niż 30% ludności gminy Dla których miasto koncentruje więcej niż 30% ludności gminy Delimitacja dla obszarów wiejskich LUB Delimitacja metodą mieszaną: - dla miasta delimitacja dla małych miast - dla obszaru wiejskiego delimitacja dla obszarów wiejskich Delimitacja metodą mieszaną: - dla miasta delimitacja dla małych miast - dla obszaru wiejskiego delimitacja dla obszarów wiejskich

26 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej

27 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej

28 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Określić obszar zdegradowany Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej

29 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Określić obszar zdegradowany Określić obszar rewitalizacji Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej

30 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 1 ETAP 2 ETAP 3 ETAP 4 Zebrać dane dla miejscowości / sołectw Dokonać analizy wskaźnikowej Określić obszar zdegradowany Określić obszar rewitalizacji

31 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 1 ETAP 2 ETAP 3 ETAP 4 Zebrać dane dla miejscowości / sołectw Dokonać analizy wskaźnikowej Określić obszar zdegradowany Określić obszar rewitalizacji

32 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 1 ETAP 2 ETAP 3 ETAP 4 Zebrać dane dla miejscowości / sołectw Dokonać analizy wskaźnikowej Określić obszar zdegradowany Określić obszar rewitalizacji

33 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Zasady podziału obszaru na jednostki funkcjonalne ze względu na cechy terenów: - funkcja terenu - budowa przestrzenna i charakter zabudowy - intensywność użytkowania w oparciu o źródła: - jednostki statystyczne UM (obwody spisowe i obręby statystyczne) - istniejące i historyczne granice osiedli mieszkaniowych - dostępne mapy miasta (również historyczne i topograficzne) - okręgi wyborcze - strukturę tkanki miejskiej - podział zwyczajowy Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016

34 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Obszary problemowe Powierzchnia [ha] Udział w ogóle powierzchni [%] Kategorie opisu Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba osób w wieku produkcyjnym Gmina Szprotawa 23276, Miasto Szprotawa 1094,8 4, , Obszar 1Śródmieście 85,0 0, , Obszar 2 Osiedle Słoneczne, Iława - 523,5 2, , Sowiny Obszar 3 Osiedla Piastowskie i Mały Puszczyków 244,8 1, Obszar 4 Osiedle Chrobrego 241,5 1, , Obszar 5 Wiechlice 1576,4 6, , Obszar 6 Dziećmiarowice, Bobrowice, Nowa Kopernia, Polkowiczki , , Obszar 7 Henryków, Kartowice, Pasterzowice 2677,4 11, , Obszar 8 Dzikowice, Cieciszów 2 065,2 8, , Obszar 9 Leszno Dolne, Kopanie, Szprotawka 4 239,1 18, , Obszar 10 Leszno Górne, Biernatów, Buczek, Sieraków 1461,4 6, , Obszar 11 Borowina, Długie 3824,1 16, , Obszar 12 Witków, Siecieborzyce, Rusinów 4249,7 18, , Charakterystyka obszarów problemowych Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016

35 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Wielkość obszaru [ha]: 244,8 Obszar 4: Osiedle nr 3 Terytorium obszaru: ulice: Rolna, Kolejowa, Kożuchowska, Róży Luksemburg, Szpitalna, Owocowa, Henrykowska, Warszawska, Wiejska, Dębowa, Poznańska, Waszyngtona Liczba mieszkańców: 795 Funkcja i charakterystyka obszaru: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Dominująca funkcja mieszana mieszkaniowo-techniczna obszar zabudowy mieszkaniowej oraz usługowej i przemysłowo-technicznej, rolniczej łąkowej, zieleni działkowej, ogrodniczej, sadowniczej. Zespół Szkół nr 1, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Skarbowy Przystanki autobusowe, szpital, postój taksówek, Miejski Ośrodek Sportu, Parafia rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP Ogólnopolskie Stowarzyszenia Optymalnych Spółdzielnia Socjalna WINDA Charakterystyka obszarów problemowych Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016

36 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Momenty krytyczne: wyłonienie kryteriów dla wybranych sfer: społeczna, gospodarcza, środowiskowa, techniczna, przestrzenno-funkcjonalna opis wskaźników (podstawowe i fakultatywne) obliczenie wartości wskaźnika referencyjnego określenie wskaźników syntetycznych (wartości średnie, system progowy, system wagowy, wartość negatywnych przekroczeń średniej)

37 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Kryteria analizy: - niekorzystne trendy demograficzne - wysoki poziom ubóstwa - wysoki poziom bezrobocia długotrwałego - wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa - niekorzystne cechy przedsiębiorczości - porównywalnie niższy poziom zasobu mieszkaniowego

38 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Wskaźniki główne: Wskaźnik Wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym [%] Wysoki poziom niepełnosprawności Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej Niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] Opis wskaźnika Liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys. ludności Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym Liczba przestępstw na 1 tys. ludności Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogóle ludności Liczba osób z niepełnosprawnością na 1 tys. osób Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1 tys. osób Liczba budynków wybudowanych przed rokiem 89 do ogólnej liczby budynków obszaru

39 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Wskaźniki fakultatywne: Wskaźnik Wysoka liczba długotrwale lub ciężko chorych Wysoki udział form działalności gospodarczej typowych dla obszarów koncentracji problemów społecznych Wysoki udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji [%] Opis wskaźnika Liczba osób objętych usługami opiekuńczymi na 1 tys. osób Liczba lumpeksów, lombardów, firm udzielających pożyczek-chwilówek, firm prowadzących zakłady losowe na 1 tys. ludności obszaru Udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji do ogólnej liczby budynków obszaru

40 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Kategorie opisu Kryterium podstawowe Kryterium fakultatywne Powierzchnia [ha] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba osób w wieku produkcyjnym [%] Niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] Wysoki udział budynków wymagających remontu/ Obszary problemowe termoizolacji [%] Gmina , , Miasto 1094, , Obszar 1: Śródmieście 85,0 7, ,7 65, Obszar 2: Osiedle nr 1 523,5 47, ,6 62, Obszar 3: Osiedle nr 2 244,8 22, ,0 69, Obszar 4: Osiedle nr 3 241,5 22, ,8 64, Obszar 6: Tereny 208,5 19, ,6 68, inwestycyjne Wartość referencyjna wskaźnika Opis wskaźnika Liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców Liczba budynków wybudowanych przed rokiem 89 do ogólnej liczby budynków Udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji do ogólnej liczby budynków Przykładowa charakterystyka obszarów problemowych wg wskaźników przyjętych dla opisu podsystemu technicznego

41 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? Obszary problemowe Sfera społeczna Sfera gospodarcza Sfera techniczna Suma Obszar 1: Śródmieście Obszar 2: Osiedle nr Obszar 3: Osiedle nr Obszar 4: Osiedle nr Obszar 6: Osiedle nr Wyznaczanie obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji Rodzaje wskaźników syntetycznych: wartości średnie, system progowy, system wagowy, wartość negatywnych przekroczeń średniej

42 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? Czy obszar zdegradowany przekracza 30% mieszkańców i 20% powierzchni? W zakresie ilu wskaźników obszary problemowe przekraczają wartości referencyjne? Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. TAK Czy obszary problemowe o największej liczbie przekroczeń spełniają kryterium 20/30? Porównanie jednostek o tej samej liczbie przekroczeń wartości referencyjnych w celu wyłonienia tej (tych) o największym stopniu przekroczenia Aż do spełnienia warunku 20/30 NIE NIE TAK TAK OBSZAR REWITALIZACJI

43 Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? Wyznaczanie obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016

44 Źródła Ustawa o rewitalizacji Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata Modelowa Rewitalizacja Miast

45 Dziękuję za uwagę