Problemy Ekologii Krajobrazu The Problems of Landscape Ecology

Transkrypt

1 Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Polish Association for Landscape Ecology Problemy Ekologii Krajobrazu The Problems of Landscape Ecology Tom XXXIII Volume XXXIII Zarządzanie systemami krajobrazowymi Landscape system management Redakcja tomu / Volume edited by: Tadeusz J. Chmielewski, Barbara Sowińska Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie University of Life Sciences in Lublin Zakład Ekologii Krajobrazu i Ochrony Przyrody Department of Landscape Ecology and Nature Conservation Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Polish Association of Landscape Ecology Komisja Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego PAN O/Lublin Commission of Protection and Formation of the Natural Environment Instytut Agrofizyki im. B. Dobrzańskiego PAN w Lublinie Dobrzański Institute of Agrophysics Polish Academy of Science in Lublin Roztoczański Park Narodowy Roztocze National Park

2 Wydawca / Published by: Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Rada Programowa Czasopisma / Programme Council of the Journal: Przewodniczący/President Andrzej Richling PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej/Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska, Uniwersytet Warszawski/University of Warsaw, Sekretarz/Secretary Agata Cieszewska SGGW, Warszawa/Warsaw University of Life Sciences, Członkowie/Members: Olaf Bastian Instytut Ekologicznego Rozwoju Przestrzennego im. Leibniza w Dreźnie/Leibniz Institute of Ecological Urban and Regional Development, Dresden, Jurgen Breűste Uniwersytet w Salzburgu, Simon Bell Uniwersytet Przyrodniczy w Tartu/Estonian University of Life Sciences in Tartu, José Manuel Castro Instytut Politechniczny w Bragancji/Instituto Politécnico de Bragancça, Portugal, Krystyna German Uniwersytet Jagielloński, Jagiellonian University in Kraków, Andrzej Jankowski Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego w Katowicach/Katowice School of Economics, Rober Kabai Budapeszteński Uniwersytet Corvinus/ Corvinus University, Budapest, Aleksandr Khoroshev Uniwersytet Moskiewski/Lomonosov Moscow State University, Leon Kozacki Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu/Adam Mickiewicz University In Poznań, Maria Kozova Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie/Comenius University in Bratislava, Zdenek Lipsky Uniwersytet Karola w Pradze/Charles University in Prague, Maciej Pietrzak PWSZ im. J. A. Komeńskiego w Lesznie/J. A. Komenski University of Applied Sciences in Leszno, Jerzy Solon Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa/Institute of Geography and Spatial Organization PAS, Warsaw, Adolf Szponar Uniwersytet Wrocławski/University of Wrocław, Krzysztof Wojciechowski AWF w Warszawie, Wydz. Wychowania Fizycznego i Sportu w Białej Podlaskiej/Faculty of Physical Education and Sport in Biała Podlaska. Strona internetowa PAEK / Website of PALE: Redaktor Naczelny Czasopisma / Chief Editor of the Journal: Andrzej Richling Adres Redakcji Czasopisma / Editorial Office of the Journal: Krakowskie Przedmieście 30, Warszawa, Polska. Tel.: , Fax: , a.richling@uw.edu.pl Redakcja tomu / Editing of Volume: Tadeusz J. Chmielewski, Barbara Sowińska Redaktor statystyczny: Monika Wągrowska Redaktorzy tematyczni: Jerzy Solon ekologia krajobrazu Jerzy Lechnio ochrona środowiska Tomasz Giętkowski kartografia cyfrowa i techniki GIS Recenzenci naukowi tomu / Scientific reviewer(s) of volume: Zbigniew Borkowski, Tadeusz J. Chmielewski, Szymon Chmielewski, Radosław Dobrowolski, Jan Paluszek, Anna Słowińska-Jurkiewicz, Andrzej Richling, Jerzy Solon, Dawid Soszyński, Barbara Sowińska, Barbara Szulczewska, Katarzyna Tajchman, Danuta Urban Skład i łamanie / Volume prepared for printing: True Colours Tomasz Piech Zdjęcie na okładkę / Photo on cover: Tadeusz J. Chmielewski Projekt logo PAEK / PALE logo Project: Andrzej Dąbrowski 2012 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu ISSN Druk i oprawa / Printing and binding: Agencja Wydawniczo-Reklamowa MAGIC, ul. Mełgiewska 32, Lublin Lublin 2012

3 Spis treści Table of Contents CZĘŚĆ I: GŁÓWNE KIERUNKI ROZWOJU I WYBRANE POLA BADAWCZE EKOLOGII KRAJOBRAZU PART I: MAIN DIRECTIONS AND SELECTED RESEARCH FIELDS OF LANDSCAPE ECOLOGY Andrzej Richling Główne kierunki badań nad krajobrazem Key directions in landscape survey... 9 Marek Degórski Problemy planowania ochrony krajobrazu w Polsce Problems of landscape protection planning in Poland Tedeusz J. Chmielewski Diagnozowanie i projektowanie stylu krajobrazu Landscape style diagnosis and design Barbara Żarska Prawdopodobne kierunki zmian krajobrazu w świetle nowych raportów o stanie środowiska Europy i świata Possible directions of landscape changes in the light of recent reports on environment state in Europe and the World CZĘŚĆ II: DIAGNOZOWANIE I PROGNOZOWNIE STANU SYSTEMÓW KRAJOBRAZOWYCH PART II: DIAGNOSIS AND PROGNOSIS OF LANDSCAPE SYSTEMS STATE Barbara Braun Wybrane właściwości gleb w różnych formach użytkowania rolniczego w krajobrazie falistym (na przykładzie okolic Bytowa, woj. pomorskie) The selected characteristic of soils in various forms of agricultural use in the undulating landscape (on example - the area Bytów, province Pomeranian) Łukasz Franczak, Magdalena Franczak Funkcjonowanie niewielkich obiektów hydrogenicznych w krajobrazie rolniczym na przykładzie zagłębień bezodpływowych obszaru Kotliny Chodelskiej The functioning of the small hydrogenic objects in the agricultural landscape on the example of the basins without outlets in the Chodelska Basin Katarzyna Giełda-Pinas Waloryzacja przyrodnicza krajobrazu Pojezierza Gnieźnieńskiego Landscape Natural Values Assesment of Gniezno Lakeland District Rafał Kot Zastosowanie indeksu georóżnorodności dla określenia zróżnicowania rzeźby terenu na przykładzie zlewni reprezentatywnej Strugi Toruńskiej, Pojezierze Chełmińskie Application of the geodiversity index for defining the relief s diversity based on the example of the Struga Toruńska representative basin, Chełmno Lakeland... 87

4 Michał Kupiec, Elżbieta Dusza Mała zlewnia w wielkim mieście funkcjonowanie małych zlewni w krajobrazie miejskim na przykładzie cieków Wzgórz Warszewskich w Szczecinie Small catchment in big city - functioning of small stream catchments in cityscape on example of Warszewskie Hills in Szczecin Marta Kubacka Analiza modelu DPSIR do badań stanu środowiska przyrodniczego na przykładzie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego The analysis of DPSIR model to study the state of environment on the example of Sierakowski Landscape Park Ihor Kozak, Paweł Strzeliński, Andrzej Węgiel, Piotr Kociuba Prognozowanie zmian w wydzieleniach leśnych na poziomie krajobrazu z zastosowaniem modeli komputerowych Prediction of changes in forest sub-compartments on landscape level using computer models Andrzej Macias, Sylwia Bródka, Barbara Stanek Przestrzenne aspekty zmian krajobrazowych na terenach chronionych na przykładzie Wielkopolskiego Parku Narodowego Spatial aspects of landscape changes in the protected areas on the example of the Wielkopolska National Park Marcin Rechciński Diagnoza historycznych sytuacji konfliktotwórczych w parkach narodowych na przykładzie Gorczańskiego Parku Narodowego An assessment of historical conflict potentials in national parks on the example of Gorce National Park Agnieszka Sosnowska Geochemiczne przekształcenia krajobrazu pod wpływem zmian użytkowania ziemi (na przykładzie okolic Stanisławowa) Geochemical transformation of landscape influenced by land use changes (Stanisławów area case study) Bogusław Usowicz, Wojciech Marczewski, Cezary Sławiński, Mateusz Łukowski, Jerzy Bogdan Usowicz Wilgotność gleb na obszarze Polski z pomiarów satelitarnych Soil moisture from satellite measurements on territory of Poland Kamila Ziółkowska-Weiss Problemy nadmiernego obciążenia Tatr ruchem turystycznym i propozycje złagodzenia tej presji The issue of excessive tourist activity in the Tatra mountains and ways to ease the pressure

5 CZĘŚĆ III: PRAKTYKA ZARZĄDZANIA SYSTEMAMI KRAJOBRAZOWYMI PART III: PRACTICE OF LANDSCAPE SYSTEMS MANAGEMENT Sebastian Bernat Percepcja i ocena jakości krajobrazów dźwiękowych w polskich parkach narodowych Perception and evaluation of soundscape in Polish national parks Paweł Cebrykow,Tadeusz Grabowski, Wioletta Kałamucka, Krzysztof Kałamucki Zarządzanie systemami krajobrazowymi w Roztoczańskim Parku Narodowym The landscape systems management in Roztocze National Park Agata Cieszewska Green belt jako narzędzie zarządzania terenami otwartymi w obszarach metropolitalnych Greenbelt as a tool to open space management within metropolitan areas Renata Giedych, Barbara Szulczewska, Gabriela Maksymiuk Problemy zarządzania zieloną infrastrukturą miasta na przykładzie Problems of urban infrastructure management. Warsaw case study Mariusz Kistowski Problemy zarządzania parkami krajobrazowymi w Polsce jako skutek zmian przepisów prawnych w latach The problems of Polish landscape parks management as the consequence of law regulations transformations during Paweł Krąż Problemy w zarządzaniu systemem krajobrazowym Doliny Białki Landscape management problems in the Bialka Valley Iwona Markuszewska Plany urządzeniowo-rolne gmin jako narzędzie planowania prac scaleniowych The arranging-agrarian plans of commune as a tool for land consolidation work planning CZĘŚĆ IV: PROJEKTOWANIE STYLU WSPÓŁCZESNYCH SYSTEMÓW KRAJOBRAZOWYCH PART IV: DESIGN OF PRESENT LANDSCAPE SYSTEMS STYLE Agnieszka Kułak, Tadeusz J. Chmielewski Atlas tożsamości krajobrazu lokalnego jako forma zintegrowanego zapisu cech zespołu wnętrz krajobrazowych The Local Landscapes Identity Atlas as a form of integrated recording of landscape interiors complex features Malwina Michalik-Śnieżek, Tadeusz J. Chmielewski Analiza porównawcza kompozycji panoram widokowych Płaskowyżu Nałęczowskiego i Roztocza Zachodniego Comparative analysis of the scenic panoramas composition of the West Roztocze and Nałęczów Plateau

6 Dawid Soszyński, Barbara Sowińska Koncepcja zagospodarowania i kształtowania krajobrazu opuszczonych wsi, na przykładzie poleskiej wsi Starzyzna The conception of spatial development and landscape shaping of deserted villages: the example of Starzyzna village located in the West Polesie region Barbara Sowińska, Tadeusz. J. Chmielewski Krajobrazy lokalne: delimitacja, diagnozowanie, wytyczne projektowe Local landscapes: delineation, diagnosis, design guidelines Krzysztof Stępień Ocena wpływu walorów turystycznych na atrakcyjność regionów winnic wpisanych na listę UNESCO An influence of touristic values on attractiveness of UNESCO vineyards regions Przemysław Wolski, Marta Kott Zasady zintegrowanego projektowania krajobrazu Principles of the Integrated Landscape Design

7 Część I GŁÓWNE KIERUNKI ROZWOJU I WYBRANE POLA BADAWCZE EKOLOGII KRAJOBRAZU Part I MAIN DIRECTIONS AND SELECTED RESEARCH FIELDS OF LANDSCAPE ECOLOGY Fot. T.J. Chmielewski

8