Jak sprawnie przygotować zeznanie roczne PIT za 2015 rok?

Transkrypt

1 Jak sprawnie przygotować zeznanie roczne PIT za 2015 rok? Warszawa, 6 kwietnia 2016 r. Samir Kayyali Doradca Podatkowy, ekonomista, ekspert ds. finansów przedsiębiorstw. Prowadzi kancelarię doradztwa podatkowego, prelegent na konferencjach podatkowych. Stały współpracownik Akademii Biznesu MDDP. 1

2

3 PIT-37 Deklaracja PIT 37 jest najpopularniejszą deklaracją podatkową składaną w typowych przypadkach, kiedy pracownik, zleceniobiorca, emeryt czy rencista rozlicza swoje jedyne źródła przychodów rocznych. Deklaracja dotyczy wyłącznie przychodów opodatkowanych według skali podatkowej (obecnie 18% i 32%) z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje wyłącznie inne przychody niż opodatkowane według skali podatkowej, nie wybierze tej deklaracji. Jeżeli podatnik uzyskuje przychody opodatkowane według skali zarówno za pośrednictwem płatnika (np. umowa o pracę), jak i bez pośrednictwa płatnika (np. wyprzedaż prywatnego majątku na serwisie aukcyjnym), to nie wybierze tej deklaracji.

4 PIT-37

5 Aby opodatkować się z małżonkiem trzeba: Rozliczanie wspólne z małżonkiem 1) pozostawać przez cały rok w ustroju wspólności majątkowej Oznacza to, że łącznie nie opodatkują się małżonkowie decydujący się na inny ustrój majątkowy małżeński niż tradycyjna wspólność majątkowa (jeżeli podatnik nie podejmie żadnych zachowań w tym zakresie to po ślubie właśnie taki ustrój uzyska). Nie opodatkują się łącznie również małżonkowie za rok podatkowy, w którym weszli w związek małżeński, powrócili do ustroju majątkowego współwłasności ustawowej posiadając wcześniej inny ustrój majątkowy lub też gdy w danym roku z tego ustroju zrezygnowali. 2) złożyć oświadczenie w formie pisemnej, że za dany rok opodatkowuje się łącznie. Oświadczenie takie składa się wskazując właśnie taką formę opodatkowania w deklaracji PIT (zaznaczenie odpowiedniego pola deklaracji). Nie ma konieczności dodatkowo pisać oświadczenia. Co ważne, oświadczenie nie musi obecnie być złożone na formularzu, ale musi ono nastąpić najpóźniej w ostatecznym terminie złożenia zeznania rocznego. Późniejsze złożenie oświadczenia pozbawi prawa do rozliczenia łącznie. Nie może ono być również złożone w deklaracji korygującej złożonej po terminie rozliczenia rocznego. Natomiast dopuszczalne byłoby złożenie oświadczenia w deklaracji korygującej, jeżeli podatnicy zapomnieli o nim, a rozliczeń nie prowadzili na ostatnią chwilę. Jeżeli wówczas złożą korektę do 30 kwietnia i w niej wskażą na łączne opodatkowanie oświadczenie będzie poprawne. Wystarczające jest natomiast, by jedynie jedno z małżonków złożyło podpis pod wspólną deklaracją podatkową.

6 Rozliczanie wspólne z małżonkiem 3) pozostawać przez cały rok w związku małżeńskim (rozwód, separacja) Nie skorzystają więc ani rozpoczynający drogę małżeńską, ani ci, którzy zdecydują się na rozwód separacja nie stanowi zakończenia związku małżeńskiego. Małżonkowie w separacji faktycznej mają prawo do wspólnego opodatkowania. Separacja prawna, orzeczona przez sąd uniemożliwia wspólne rozliczenie choć związek małżeński istnieje separacja powoduje rozdzielność majątkową, wyłączającą prawo do wspólnego opodatkowania. 4) nie korzystać z opodatkowania liniowego, ryczałtem (oprócz najmu prywatnego), kartą podatkową, podatkiem tonażowym Co ważne, jeżeli podatnik osiąga różne źródła przychodów i część z nich opodatkowuje jak powyżej, a część na zasadach ogólnych, to i tak nie rozliczy się z małżonkiem, nawet z dochodów uzyskiwanych na zasadach ogólnych. Inaczej mówiąc, wybór powyższych form dyskwalifikuje podatnika od jakiejkolwiek możliwości opodatkowania łącznego. Jeżeli podatnik rozlicza najem prywatny (ruchomości, nieruchomości, prawa) opłacając podatek ryczałtem, to do tego przychodu nie zastosuje on również wspólnego opodatkowania. Jest to jednak jedyny przypadek, w którym podatnicy mają możliwość opodatkować się ryczałtem a jednocześnie rozliczać inne przychody w ramach rozliczenia wspólnego.

7 Rozliczanie wspólne z małżonkiem Podatnik zarobił w ciągu roku 170 tysięcy złotych, a jego żona nie zarobiła nic, bo na co dzień zajmuje się domem. Gdyby zdecydował się na rozliczenie indywidualnie, to (przy założeniu, że nie korzystał z żadnych ulg) zdecydowanie przekroczyłby próg podatkowy. Podatek wyniósłby zatem: 14839,02 (18 procent z złotych - kwota wolna 556,02) ,04 (32 procent z nadwyżki ponad złotych) = 41870,06 zł. Do urzędu skarbowego podatnik będzie musiał zapłacić złotych. Przy rozliczeniu wspólnym małżonków dochód męża byłby traktowany jako uzyskany przez całą rodzinę. W takim przypadku stawce 32 procent będzie podlegała dopiero nadwyżka ponad złotych (po dla męża i żony). Podatek wyniesie więc złotych (18 procent ze 170 tysięcy - dwukrotnie kwota wolna). Oszczędność wynikająca ze wspólnego rozliczenia rocznego sięga więc ponad 12 tysięcy złotych.

8 PIT-36 Deklarację PIT 36 wybierze podatnik, jeżeli w roku, za który składa zeznanie: prowadził: pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, uzyskał przychody: z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach, ze źródeł krajowych, od których był zobowiązany samodzielnie opłacać zaliczki na podatek, ze źródeł przychodów położonych za granicą bez pośrednictwa polskich płatników z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek.

9 Cudzoziemcy PIT-36 Jeżeli podatnik jest cudzoziemcem, który miejsce zamieszkania dla celów podatkowych ma w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej (co jest udokumentowane certyfikatem rezydencji), może on na wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym uzyskane w roku podatkowym przychody podlegające opodatkowaniu w Polsce zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkować na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. W tym przypadku pobrany od tych przychodów zryczałtowany podatek dochodowy traktuje się na równi z pobraną przez płatnika zaliczką na podatek dochodowy. Jeżeli podatnik spełnia warunki do złożenia PIT 36 przedstawione powyżej ta deklaracja jest dla niego właściwa. Jeżeli jednak uzyskuje np. wyłącznie przychody z tytułu umowy o pracę od polskiego płatnika, wybierze PIT 37

10 PIT-36L Deklarację PIT 36L składa podatnik, jeżeli rozlicza przychody z działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowane podatkiem liniowym. Deklaracja będzie zatem dotyczyć podatnika, jeżeli do 20 stycznia roku podatkowego złożył on pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania, a jeżeli rozpoczyna on prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, oświadczenie to złożył do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu lub też kontynuuje on działalność opodatkowaną liniowo (a zatem po dokonaniu wyboru opodatkowania liniowego nie złożył za następne lata oświadczenia o opodatkowaniu według innych zasad). Nie wypełnia PIT 36L podatnik, jeżeli uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik albo inny wspólnik wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. W takim przypadku zarówno zaliczki, jak i podatek, opłaca się według zasad ogólnych, obowiązuje deklaracja PIT 36. Możliwe jest odliczenie ulgi abolicyjnej oraz składek ZUS w PIT-36L, a także odliczanie składek zdrowotnych.

11 PIT-38 Deklarację tę złoży podatnik, jeżeli w roku podatkowym rozlicza przychody z tytułu: odpłatnego zbycia: udziałów w spółkach mających osobowość prawną, innych papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych (czyli rozliczania przychodu z tzw. sprzedaży krótkiej), pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, Przychody z: odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi podlegają opodatkowaniu jako przychody należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane Deklarację wypełnia się na podstawie otrzymanego PIT 8C. Jeżeli podatnik nie otrzymał informacji, PIT 38 i tak musi złożyć. Niezłożenie deklaracji grozi odpowiedzialnością karną skarbową i podatkową.

12 PIT-39 Zgodnie z informacją na deklaracji PIT-39, deklarację tę składa podatnik, jeżeli w roku podatkowym rozlicza przychód z odpłatnej sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych lub wybudowanych po dniu 31 grudnia 2008 r. opodatkowanych 19% podatkiem dochodowym poza działalnością gospodarczą. W deklaracji PIT 39 wykazuje się również przychód z tytułu umowy zamiany nieruchomości. Ze względu jednak na to, że opodatkowaniu podlega dochód ze sprzedaży prywatnej nieruchomości w przeciągu 5 lat licząc od końca roku ich nabycia lub wybudowania, w deklaracji ujmie się faktycznie jedynie nieruchomości nabyte lub wybudowane po 31 grudnia 2009 r. Podstawę opodatkowania stanowi przychód (zgodnie z wartością określoną w umowie) po odjęciu od niego kosztów sprzedaży (np. koszty ogłoszeń, opłat sądowych, notarialnych ponoszonych przez sprzedającego w związku z umową sprzedaży). Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. W deklaracji wykazać należy kwotę zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu przeznaczenia przychodu uzyskanego ze zbycia tej nieruchomości lub prawa majątkowego nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie na własne cele mieszkaniowe wskazane w ustawie

13 Ulga prorodzinna W rozliczeniach za 2015 r. możliwe jest nie tylko odliczenie ulgi od kwoty podatku do zapłaty ale także zwrot w gotówce lub na rachunek bankowy niewykorzystanej ulgi, której podatnik nie zdołał odliczyć ze względu np. na niskie wynagrodzenie. Ulga prorodzinna jest nielimitowana w stosunku do ilości dzieci, które podatnik posiada. A zatem kwota odliczenia lub zwrotu przysługuje na każde dziecko, którego status spełnia ustawowe wymogi. 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł rocznie z tytułu ulgi prorodzinnej na wychowywanie jednego dziecka spełniającego warunki ulgi - przy założeniu, że dochód podatnika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne nie przekracza łącznie zł, a niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty zł, 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł rocznie na wychowanie dwójki dzieci, 166,67 zł miesięcznie, czyli do 2000,04 zł rocznie na trzecie dziecko, 225,00 zł miesięcznie, czyli do 2700,00 zł rocznie z tytułu wychowania czwartego i kolejnego dziecka.

14 Ulga internetowa Podatnik w rocznym rozliczeniu podatkowym skorzystać może z odliczenia związanego z użytkowaniem sieci Internet do 760 zł rocznie. Odliczenie dotyczy podatników korzystających z dostępu do sieci prywatnie, a zatem zarówno w przypadku działalności gospodarczej, w której Internet będzie kosztem podatkowym, jak i w przypadku uzyskiwania ekwiwalentu z tytułu telepracy, ulga nie będzie przysługiwała. Ulga dotyczy tylko podatników, którzy korzystają z odliczenia przez dwa bezpośrednio następujące po sobie lata podatkowe. Jeżeli podatnik korzystał po raz pierwszy z odliczenia w zeznaniu za rok 2014 (składanym z początkiem 2015 r.), z odliczenia ostatni raz skorzystać może w zeznaniu za rok 2015 (składanym na początku 2016 r.). W latach kolejnych ulga nie będzie mu przysługiwała.

15 Darowizny Od uzyskanego w roku podatkowym dochodu odliczeniu podlega kwota dokonanych darowizn na rzecz organizacji zajmujących się działalnością pożytku publicznego. W ramach odliczenia od dochodu podatnik ma możliwość różnicować cele dokonywanych darowizn. I tak odliczeniu podlegają kwoty przekazane na: 1. na cele pożytku publicznego 2. na cele kultu religijnego 3. na cele krwiodawstwa (darowizny honorowych dawców krwi) 4. na cele charytatywno opiekuńcze kościoła lub kościelnych osób prawnych. Suma odliczeń 1-3 limitowana jest do kwoty 6% uzyskanego w danym roku dochodu (a zatem przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodów). Jeżeli podatnik uzyskał w roku podatkowym dochód zł i przekazał na rzecz kultu religijnego kwotę 3000 zł, maksymalnie odliczy kwotę 600 zł. Odliczenie na cele charytatywno opiekuńcze kościoła katolickiego nie jest limitowane procentem uzyskanego dochodu. Brak jest limitu maksymalnego odliczanej wartości darowizny.

16 1% OPP Odrębnie od powyższych odliczeń można przekazać 1% zapłaconego w roku podatkowym podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, działającej w oparciu o ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.). Kwota 1% nie wpływa na wcześniej wskazane darowizny. Są to dwie zupełnie niezależne instytucje. Na rzecz tej samej organizacji można przekazać darowiznę oraz 1% podatku. Można również przekazać wiele darowizn na rzecz wielu organizacji oraz skorzystać z przekazania 1% podatku

17 NIP czy PESEL? Od 1 września 2011 r., zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (dalej: Pp-1), istnieją dwa identyfikatory podatkowe, tj.: numer PESEL w przypadku podatników będących osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, NIP w przypadku pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w art. 2 ustawy (Pp-1), tj.: a) osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz innych podmiotów, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, b) osób fizycznych nieobjętych rejestrem PESEL, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, c) osób fizycznych objętych rejestrem PESEL prowadzących działalność gospodarczą, d) osób fizycznych objętych rejestrem PESEL będących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, e) płatników podatków, f) płatników składek na ubezpieczenia społeczne, g) płatników składek na ubezpieczenie zdrowotne

18 Odpowiedzialność KKS najczęściej stosowaną przez organy podatkowe sankcją w przypadku niezłożenia deklaracji podatkowej przez podatnika jest mandat, którego wysokość nie może przekroczyć dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, a zatem kwoty 3.700,00 PLN W razie niezłożenia deklaracji podatnik może złożyć w urzędzie skarbowym tzw. czynny żal. Powinien on jednocześnie złożyć deklarację podatkową oraz zapłacić należny podatek wraz z odsetkami od zaległości podatkowej. Należy to zrobić bezzwłocznie ponieważ jeżeli organ podatkowy zorientuje się, że podatnik nie złożył deklaracji to czynny żal pozostanie bezskuteczny. Warto o tym pamiętać ponieważ w myśl art. 16 KKS skuteczne złożenie czynnego żalu chroni przed konsekwencjami karno-skarbowymi.

19 Dziękujemy za uwagę

20