Ćwicz z Juniorem. O czasopismach i gazetach. Uwaga Tu się często mylicie. SPRAWDZIAN DLA SZÓSTEJ KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Powodzenia!

Transkrypt

1 WPISUJE UCZEŃ KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA (Wpisuje uczeń przed rozpoczęciem pracy) dzień miesiąc rok Ćwicz z Juniorem SPRAWDZIAN DLA SZÓSTEJ KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ O czasopismach i gazetach Taką instrukcję przeczytacie na sprawdzianie w kwietniu: 1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 7 stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę urodzenia. 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwiązania zapisuj długopisem albo piórem z czarnym lub granatowym tuszem/ atramentem. Nie używaj korektora. 5. W zadaniach od 1. do 20. są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Odpowiada im następujący układ kratek na karcie odpowiedzi: Czas pracy: 60 minut Liczba punktów do uzyskania: Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą - np. gdy wybrałeś odpowiedź A. 7. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. \ / Uwaga Tu się często mylicie. 8. Rozwiązania zadań od 21. do 24. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. Powodzenia!

2 Tekst do zadań Postęp w drukarstwie Zatrudniony w wydawnictwie jako pisarz-kopista Johannes Gensfleisch zur Laden z Moguncji, zwany Gutenbergiem, powielał pewnego razu książkę blokową, której całe stronice były odbijane z ręcznie rzeźbionych drewnianych klocków. Wtedy właśnie wpadł na pomysł wykorzystania do składania tekstów oddzielnych metalowych czcionek. W 1447 roku przedstawił swój pierwszy wykonany według tego pomysłu druk: był to początek przemysłu wydawniczego i drukarskiego. Dziesięć lat wcześniej Gutenberg zlecił mogunckiemu tokarzowi, Konradowi Sasbachowi, wykonanie według własnego projektu prasy drukarskiej, która przypominała swym wyglądem drewnianą tłocznię winną. Sam zaprojektował też formy do odlewu liter z ołowiu. Zamysł okazat się udany i już w 1445 roku Gutenberg dysponował przyrządem do odlewu ręcznego różnych krojów pisma. Urządzenie to umożliwiało wykonanie ponad stu form liter w ciągu godziny. Gutenberg układał je w wiersze, zalewał ołowiem i zestawiał w kolumny. Po wykonaniu w ten sposób pierwszego druku, którym był kalendarz, opublikował m.in. w 1451 roku podręcznik gramatyki łacińskiej, a cztery lata później swoje pierwsze wielkie dzieło: 1282-stronicową Biblię. Jeszcze przed śmiercią Gutenberga, w 1468 roku jego uczniowie, Konrad Sweynheim i Arnold Pannartz, upowszechnili sztukę drukarską we Włoszech. W 1473 roku wędrowny drukarz niemiecki, Kacper Straube, wydrukował w Krakowie kalendarz na rok W ciągu 20 lat od prezentacji wynalazku druku nowe rzemiosło - drukarstwo - kwitło już w całej Europie, przyczyniając się do istotnych przemian kulturalnych i społecznych. Od tej pory książki przestały być dobrem wytwarzanym wyłącznie dla nielicznej warstwy bogaczy. Były teraz dostępne dla ogółu - przynajmniej dla tych, którzy opanowali sztukę czytania. Wkrótce rozpowszechniły się też gazety i czasopisma, które - podobnie jak książki - dzięki wprowadzonej od 1477 roku technice druku wklęsłego mogły ukazywać się już także z wydrukowanymi ilustracjami. Do 1620 roku w wynalazku Gutenberga nie zmieniło się wiele, potem jednak proces drukowania został znacznie udoskonalony. (Kronika odkryć i wynalazków, tłum. M. Dutkiewicz, Świat Książki, Warszawa 2003) Zadanie 1. Które z wydarzeń miało miejsce najpóźniej? A. Pierwszy drukowany kalendarz. B. Pierwsze gazety i czasopisma z wydrukowanymi ilustracjami. C. Odbijanie stron książek z ręcznie rzeźbionych drewnianych klocków. D. Pierwsza prasa drukarska. Zadanie 2. Dlaczego wynalazek Gutenberga okazat się taki ważny? Na podstawie tekstu powyżej wskaż zdanie prawdziwe. A. Wynalazek ten umożliwił tańsze wytwarzanie książek, przez co więcej ludzi miało do nich dostęp. B. Książki drukowane w ten sposób były ładniejsze i dlatego chętniej je kupowano. C. Dzięki maszynie Gutenberga bardzo wydłużył się proces powstawania książki. D. Wynalazek Gutenberga sprawił, że na książki stać było tylko najbogatszych. Zadanie 3. W którym roku Gutenberg opublikował swoje pierwsze wielkie dzieło: 1282-stronicową Biblię? A. 1451r. B. 1455r. C. 1468r. D r. Zadanie 4. Aby gazety mogły być drukowane, potrzebny jest papier. Surowca do wytwarzania papieru, czyli drewna, dostarczają, oczywiście, drzewa. Oto kilka zdań na temat tych roślin. Wśród nich jedno jest fałszywe - wskaż je. A. Drzewa są fabryką" tlenu. B. Drzewa pochłaniają z powietrza duże ilości pyłów i szkodliwych substancji, dzięki czemu oczyszczają powietrze. C. Drzewa wydzielają specjalne olejki, które zabijają drobnoustroje chorobotwórcze znajdujące się w powietrzu. D. Większość drzew liściastych zachowuje liście przez cały rok. Zadanie 5. Według kronik z czasów dynastii Han papier wynalazł dostojnik cesarski, Cai Lun, w 105 roku n.e. Od tego czasu minęło około: A lat, B lat, C lat, D lat.

3 Zadanie 6. Na wyprodukowanie tony papieru potrzeba ok. 4 m 3 drewna. To bardzo dużo, dlatego w celu ochrony lasów dąży się do pozyskiwania drewna ze specjalnych plantacji, szerszego wykorzystania sfomy i innych surowców niedrzewnych. Co jeszcze zapobiega niszczeniu naturalnego środowiska? A. Wypuszczanie w powietrze przez kominy elektrowni cieplnych, hut, cementowni i zakładów chemicznych ogromnej ilości trujących pyłów i gazów. B. Składowanie coraz większej ilości śmieci na wysypiskach. C. Sortowanie śmieci, czyli wrzucanie ich do oddzielnych pojemników: na szkło, na makulaturę. D. Odprowadzanie przez miasta wody zawierającej resztki pożywienia, odchody ludzkie, brudną wodę po myciu i praniu do rzek. Tekst do zadań Oto cztery czasopisma młodzieżowe: Kumpel Miesięcznik Format: 205 x 275 Liczba stron: 52 Cena: 3,98 zł Victor Junior Trzytygodnik Format: 220 x 296 Liczba stron: 60 Cena: 4,90 zł Victor Gimnazjalista Dwutygodnik Format: 220 x 296 Liczba stron: 68 Cena: 4,98 zł Cogito Dwutygodnik Format: 215 x 280 Liczba stron: 116 Cena: 5,80 zł Zadanie 7. Które wymiary są wymiarami prostokąta o największym polu? A. 205 x 275 B. 145 x 200 C. 220 x 296 D. 215x280 Zadanie 8. Na której osi poprawnie zaznaczono kropkami liczbę stron w poszczególnych gazetach? A a.... i 0 J \ P l f B. i. t} b Q f( K), I C. I ( 1 i kto L D. i ) 1 o 0 I 400

4 Zadanie 9. Które z czasopism ukazuje się najczęściej? A. Dziennik. B. Dwutygodnik. C. Trzytygodnik. D. Miesięcznik. Zadanie 10. Pani Kowalska kupiła swoim dzieciom wszystkie cztery gazety. Po chwili wróciła się jednak do kiosku i dokupiła gazetę również dla siebie. Wydała na nią dodatkowo 6,50 zł. Ile zapłaciła za tych pięć gazet? A. 24,26 zł B. 25,16 zł C. 26,16 zł D. 27,24 zł Zadanie 11. Gdzie znajdziesz informacje na temat tego, jak piszemy tytuły czasopism i książek - wielką czy małą literą? A. W słowniku frazeologicznym. B. W słowniku ortograficznym. C. W słowniku wyrazów bliskoznacznych. D. W słowniku wyrazów obcych. Tabela do zadań Dwustu uczniów pewnej szkoły spytano, jakie czasopisma najchętniej czytają. Przyrodnicze Edukacyjne Młodzieżowe Komputerowe Kulturalne 60%?% 20% 3% 2% Zadanie 12. Jaki procent pytanych uczniów najchętniej czyta pisma edukacyjne? A. 25% B. 15% C. 35% D. 20% Zadanie 13. Oblicz, ilu uczniów wybrało poszczególne rodzaje czasopism. A. 120,30, 40, 6, 4 B. 130,40, 20, 6, 4 C. 100, 50,30, 10, 10 D. 120,30,40, 16, 4 Zadanie 14. Ania kupiła trzy gazety po 4,90 zł i dwie gazety po 3,70 zł. Za pomocą którego wyrażenia obliczysz koszt zakupu tych gazet? A. 2 (4,90 + 3,70) B. 3 (4,90 + 3,70) C. 2 4, ,70 D. 3 4, ,70 Zadanie 15. Od gazet płacimy podatek VAT w wysokości 7% ceny netto. Jaka była ta cena, jeśli podatek wyniósł 0,35 zł? A. 4,98 zł B. 5 zł C. 6 zł D. 6,50 zł

5 ; : : : ; Zadanie 16. Iza co tydzień dostaje kieszonkowe: 5 zł od babci i 10 zł od rodziców. otrzymanych pieniędzy odkłada na wypatrzoną bluzkę. - reszty wydaje na ulubione czasopisma. Ile złotych tygodniowo Iza wydaje na czasopisma? 3 A. 5 zł B. 10 zł C. 8 zł D. 15 zł Zadanie 17. Uczniowie klasy Vlb zapytali swoje koleżanki i kolegów, ile przeciętnie czasu przeznaczają dziennie na czytanie czasopism, a ile na przeglądanie stron internetowych. Część otrzymanych odpowiedzi przedstawili na diagramie słupkowym. Czas w godzinach 6 HCzytanie czasopism internet T ' ; m i E - Który z uczniów czyta czasopisma dłużei niż 2,5 godziny dziennie? A. Tomek. B. Ula. C. Tomek i Ula. D. Witek. Tekst do zadań Forsa z nieba Małgorzata Karolina Piekarska - Tobie to dobrze... - powiedziała do mnie Kaśka - Pojedziesz sobie na wycieczkę, na przykład do takiego Krakowa, zrobisz reportaż, przeprowadzisz wywiad, potem napiszesz coś o sztuce i pieniążki lecą. (...) - Jak takie to proste, to zrób z kimś wywiad - powiedziałam. - Ale z kim? - A z kim bvś chciała? - Najchętniej z Bogusławem Lindą. - Nie ma sprawy. Dam ci telefon. Widziałaś wszystkie filmy z nim? -Nie. - To o co chcesz go pytać? - Nie wiem. - Jak to? Nie wiesz? Przecież to takie proste zrobić wywiad! Kaśka popadła w zadumę. WYWIAD: Zadzwonić i się umówić. To nie jest wbrew pozorom takie proste. Ci, z którymi chcę rozmawiać, często albo nie mają czasu, albo mają dość wywiadów. Czasami trzeba do nich dzwonić tygodniami. Z jednym reżyserem umawiałam się pół roku. No, ale wreszcie udało mi się. (...) Wywiad powinien być autoryzowany. Ktoś coś mówi, ja to nagrywam (albo zapamiętuję i robię notatki), potem spisuję i daję do przeczytania. Nie zawsze spisuję słowo w słowo. Wywiad to nie jest zapis rozmowy. Przecież

6 w trakcie często padają zdania niewnoszące do niej nic ciekawego. (...) Często ktoś mówi coś, pomagając sobie gestykulacją. Jak przenieść gesty na papier? Jak je ubrać w słowa, by wywiad nie składał się z samych: ten tego, no, wiesz, kurczę, tak to bywa, a nie inaczej". Nazywam to oddukaniem". Przynoszę to wszystko napisane i... czekam na werdykt. Swoich rozmówców podzieliłabym na trzy kategorie: - czepiacze" (rzepy) poprawiają każde słowo, mimo że sens wypowiedzi się nie zmienia, np. muzyk na artysta, kompozytor na twórca; - odnowiciele" każą napisać całość od nowa, to znaczy - zmieniają wszystko; - tumiwisielcy" przyjmują wszystko, tak jak jest. Lubię wszystkich. Od każdego z nich można się bowiem czegoś nauczyć. (...) Wywiad to praca na minimum trzy dni. Jeden to umówienie się, drugi - spisanie, trzeci - autoryzacja i naniesienie poprawek. To jednak wersja optymistyczna. Gdy na rozmowę czeka się jeden tydzień, a drugi na pokazanie materiału do autoryzacji - czas pracy zdaje się wydłużać w nieskończoność. (...) (Cogito, nr 13/1996) Zadanie 18. Co to znaczy, że wywiad był autoryzowany"? A. Wywiad został opublikowany bez zgody osoby, która się wypowiadała. B. Redaktor pisma podpisał się na końcu opublikowanego wywiadu. C. Z tekstu usunięto wszystkie słowa, które nie wnoszą do niego żadnych potrzebnych informacji. D. Rozmówca przeczytał spisany wywiad, poprawił go w miejscach, w których uważał to za słuszne, i zgodził się na jego opublikowanie w gazecie. Zadanie 19. Dobry wywiad powinien być: A. ciekawy, interesujący, B. bardzo krótki, najwyżej pięć zdań, C. nudny i bardzo długi, D. wymyślony. Zadanie 20. Podkreślony fragment tekstu to: A. opis dziennikarza, B. sprawozdanie ze spotkania z Bogusławem Lindą, C. dialog jakiejś osoby z Kaśką, D. opowiadanie o spotkaniu z Bogusławem Lindą. Zadanie 21. (0-2) Dokończ zdania, wykorzystując wyrazy podane w tabeli: A. Komputer Świat - czasopismo dla B. Victor Junior - czasopismo dla C. National Geographic - czasopismo dla D. Wędkarski Świat - czasopismo dla tych, którzy lubią łowić ryby; ludzi lubiących obserwować przyrodę; tych, których fascynują komputery; młodzieży Zadanie 22. (0-1) Zapisz argument uzasadniający pogląd, że człowiek nie powinien niszczyć przyrody. Zadanie 23. (0-3) Do produkcji 1 kg papieru potrzeba około 1000 litrów wody. Ile wody potrzeba do wyprodukowania papieru na czasopismo, które waży 230 g?

7 t ł f \ t i r 4 1 \ I i! ' i i i i i i... 4 i i \ I I i -I I i I I- i i i I i- i i i I i ] 1 i t i i r 4 f j I i I u i. -i I \ i i t i r i... -; t" i i!! ~ 1 t i t! I 4 i i i i I "1 1 " Zadanie 24. (O - 9) Za pewną kwotę pieniędzy można kupić 5 gazet po 4,50 zł. Ile gazet o 20% tańszych kupimy za tę samą kwotę? Zadanie 25. (0-5) Wyobraź sobie dwie sytuacje: 1) zaginął Ci pies i bardzo się o niego martwisz; 2) chcesz sprzedać swój rower, bo planujesz zakup szybszego. W związku z zaistniałymi sytuacjami postanowiłeś dać ogłoszenia do gazety. Jak one powinny wyglądać? Napisz ogłoszenia odpowiednie do każdej z przedstawionych sytuacji.

8 Odpowiedzi Data urodzenia ucznia 1. B, 2. A, 3. B, 4. D, 5. A, 6. C, 7. C, 8. D, 9. A, 10. C, 11. B, 12. B, 13. A, 14. D, 15. B, 16. C, 17. B, 18. D, 19. A, 20. C dzień miesiąc KOD UCZNIA rok Zadanie 21. A. Komputer Świat - czasopismo dla tych, których fascynują komputery. B. Victor Junior - czasopismo dla młodzieży. C. National Geographic - czasopismo dla ludzi lubiących obserwować przyrodę. D. Wędkarski Świat - czasopismo dla tych, którzy lubią łowić ryby. Nr zad. 1 Odpowiedzi Zadanie 22. Przykładowa odpowiedź: - Rośliny dostarczają tlenu. - Rośliny są pokarmem dla zwierząt, a zwierzęta dla człowieka. - Człowiek wypoczywa na łonie natury. UJ N O UJ LA] [B] Miejsce na naklejkę z kodem Zadanie 23. Jak to rozwiązać? Wiadomo, że: 1 kg = 1000 g Układasz proporcję: 1000 g 1000 I 230 g x x = (230 g 1000 I) : 1000 g = 230 I Odpowiedź: Do wyprodukowania papieru na czasopismo, które waży 230 g, potrzeba 230 I wody. Zadanie 24. Przykładowe rozwiązanie: - Po pierwsze oblicz," jaka kwota jest do dyspozycji. 5 4,50 zł = 22,50 zł - Po drugie oblicz, ile kosztowałaby tańsza gazeta. 20% 4,50 zł = 0,90 zł W ten sposób obliczyłeś, o ile obniżono cenę gazety. Teraz możesz obliczyć, ile będzie kosztować gazeta po obniżce: 4,50 zł - 0,90 zł = 3,60 zł Ile gazet po 3,60 zł można kupić za 22,50 zł? 22,50 : 3,60 = 6,25 Uwaga! Gazety kupujemy jako całość, więc za kwotę 22,50 zł kupimy 6 gazet i zostanie nam 90 gr reszty. Odpowiedź: Za kwotę 22,50 zł można kupić 6 tańszych gazet. Zadanie 25. Przykładowe ogłoszenia: grudnia 2004 roku w okolicach ulicy Nowogrodzkiej zaginął pies. Ma pięć lat i wabi się Reks. To kundelek w biało-czarne łaty z krótkim ogonem. Na szyi ma czerwoną obrożę. Jest łagodny i bardzo ufny. Uczciwego znalazcę proszę o kontakt. Mój telefon: Czeka nagroda! 2. Sprzedam rower górski marki YOO. Rower używany był tylko jeden rok. Opony prawie jak nowe. Kolor srebrno-czerwony (oryginalny lakier). Ma licznik (kilka funkcji) i saszetkę przy ramie. Dorzucę też plastikowe błotniki. Cena do uzgodnienia. Proszę o kontakt owy: t.karus@karus.pl