Odnowa wsi -partycypacyjny model zarządzania gminą

Transkrypt

1 Odnowa wsi -partycypacyjny model zarządzania gminą

2 Odnowa wsi specyfika podejścia Idea Metoda Proces

3 Idea Wieś pozostaje sobą - paradygmat rewitalizacji Endogenność czynników rozwoju Oddolność (energia wspólnoty)

4 Metoda Realizacja wybranej przez społeczność lokalną całościowej i niepowtarzalnej koncepcji rozwoju na rzecz wysokiej jakości życia 4

5 zanim powstało miejsce spotkań mieszkańców 5

6 miejsce spotkań mieszkańców 6

7 zanim urządzono centrum wsi 7 7

8 centrum wsi 8 8

9 Proces rozwoju a nie wykorzystywanie środków 9

10 Podłoże aktywności sołectw w programie odnowy wsi w ujęciu procentowym w latach

11 Ilość przedsięwzięć rocznie w latach Ilość przedsięwzięć Ilość sołectw, które złożyły sprawozdania

12 Wartość zrealizowanych przedsięwzięć w mln zł w latach , ,9 28, ,3 18,1 20,4 18, , ,4 7,6 3,6 4,2 5, wartość przedsięwzięć wkład własny sołectw 12

13 Ilość przedsięwzięć rocznie na jedno sołectwo i na 100 mieszkańców w latach ,2 7,2 7,2 6,8 6,9 6,6 6, ,2 1,3 1,2 1,1 1,3 1,6 1, Ilość przedsięwzięć na jedno sołectwo Ilość przedsięwzięć na 100 mieszkańców 13

14 Wartość przedsięwzięć na 1 mieszkańca w zł/rok Watrość przedsięwzięć na 1 mieszkańca w zł

15 Wartość przedsięwzięć na 1 mieszkańca w zł w latach dla gmin: Głubczyce, Kluczbork, Strzelce Opolskie i Gogolin Gogolin

16 animacja dotacje Odnowa wsi - metoda rozwoju Poziom krajowy top-down NAKŁADY EFEKTY Poziom regionalny Gmina Wieś Strategia, zasoby, kapitał społeczny Gmina udział własny wsparcie proces Zasoby Potencjały rozwojowe Wyposażenie Poziom regionalny, LGD bottom-up 16

17 Sekwencja korzyści kluczowe wyniki odnowy wsi Pierwszy etap zasoby wsi zostają zmobilizowane wieś buduje potencjał rozwojowy wyposażenie wsi w ciągu kilku lat ulega jakościowej zmianie (najsłabsza wieś w gminie zaczyna przodować), negatywne trendy ulegają odwróceniu / spowolnieniu Korzystne zmiany zachodzą szybciej niż gdyby działała jedynie gmina. Wieś zyskuje zdolność adaptacji do zmieniających się warunków otoczenia Drugi etap wieś obiera specjalizację i wyróżnia się w regionie, wieś staje się miejscem strategicznie ważnym dla gminy, wieś - z powodu swego znaczenia - jest miejscem absorpcji dużych środków (miliony zł).

18 Potencjały rozwojowe wsi Rodzaj potencjału 1 Organizacje społeczne wykazane w KRS (poza OSP) 2 Stowarzyszenie o misji rozwoju (odnowy) wsi 3 Uczestnictwo w LGD/LGR 4 Korzystanie z funduszu sołeckiego 5 Samodzielne zarządzanie mieniem komunalnym 6 Strategia /plan rozwoju miejscowości 7 Wiodący, wizerunkowy cykliczny projekt /wydarzenie we wsi 8 Specjalizacja (temat) wsi 9 Produkty lub usługi wytwarzane, świadczone lokalnie będące znakiem rozpoznawczym wsi 10 Hasło promocyjne, logo wsi 11 Aktywna, samodzielnie prowadzona strona www 12 Lokalne publikator / pismo 13 Folder / film promocyjny 14 Promocja prowadzona poza terenem miejscowości 15 Udział w sieciach / projektach współpracy wsi

19 Potencjały rozwojowe a zaawansowanie procesu odnowy wsi status miejscowości w programie odnowy wsi Średnia z liczby stwierdzonych potencjałów cecha wiodąca poniżej 250 Liczba mieszkańców ponad 1200 porównawcze autochtoniczne 2,0 1,4 4,2 6,6 5,4 napływowe 2,2 2,2 3,2 5,0 4,0 zaawansowane autochtoniczne 6,2 8,6 9,2 8,6 10,0 napływowe 5,8 6,6 7,5 9,0 9,5 status wsi w programie odnowy wsi Liczebność próby Liczba mieszkańców cecha wiodąca poniżej porównawcze autochtoniczne napływowe 5, zaawansowane autochtoniczne napływowe ponad 1200

20 I Rodzaj wyposażenia Zaopatrzenie i usługi (komercyjne) Wyposażenie sołectw Liczba elementów z tego wyposażenie elementarne podstawowe ponadpodstawowe II Usługi publiczne III IV Infrastruktura życia religijnego, społecznego kulturalnego, Infrastruktura sportu i wypoczynku V VI Infrastruktura komunikacyjna Przestrzeń reprezentacyjna i informacja VII Obsługa przyjezdnych Razem

21 Wyposażenie sołectw a zawansowanie procesu odnowy wsi Średnia liczba wystąpień elementów wyposażenia sołectw status w programie cecha wiodąca poniżej 250 Liczba mieszkańców ponad 1200 porównawcze zaawansowane autochtoniczne 15 20,4 33, napływowe 19 22, ,4 41 autochtoniczne 25, ,6 42,2 71,75 napływowe 27,4 27,8 38, ,5 Liczebność próby Liczba mieszkańców status w programie cecha wiodąca poniżej ponad porównawcze autochtoniczne napływowe zaawansowane autochtoniczne napływowe

22 Wsparcie dla projektów prywatnych i publicznych w Nadrenii Palatynacie w latach Liczba projektów prywatnych i publicznych Suma dotacji do projektów prywatnych i publicznych Prywatne Publiczne Publiczne Prywatne Suma kosztów projektów prywatnych i publicznych 12,0 Środki inwestorów do dotacji Publiczne Prywatne 10,0 8, , ,0 2,0 0 0,0

23 Nadrenia Palatynat, program odnowy wsi Dotacje 475 mln Euro 2,5 mld inwestycji Zrealizowano blisko 26,5 tys. przedsięwzięć prywatnych i ponad 4,3 tys. projektów publicznych. Jedno Euro dotacji w projektach prywatnych skutkowało zaangażowaniem 8 Euro po stronie inwestora. W projektach publicznych było to niespełna 2,3 Euro.

24 animacja dotacje Odnowa wsi - metoda rozwoju Poziom krajowy top-down NAKŁADY EFEKTY Poziom regionalny Gmina Wieś Strategia, zasoby, kapitał społeczny Gmina udział własny wsparcie proces Zasoby Potencjały rozwojowe Wyposażenie Poziom regionalny, LGD bottom-up 24

25 Co zapewni trwałość procesu? Dotacja - Aktywizacja Partycypacja Kooperacja

26 Praktykowanie partycypacji społecznej: inicjatywa obywatelska fundusz sołecki budżet partycypacyjny mechanizmy (ustawy o) rewitalizacji konwenty sołtysów (?) rady seniorów (?) partnerstwa lokalne

27

28 Typy wyposażenia wsi wyposażenie elementarne wyposażenie podstawowe wyposażenie ponadpodsta- -wowe ( miejskie ) warunkuje funkcjonowanie zabudowy jako jednostki osadniczej i zaspokojenie fundamentalnych potrzeb bytowych (brak oznacza zanik wspólnoty i przekształcenie się miejscowości w luźny zbiór domostw) dostępne przy aktualnym poziomie rozwoju cywilizacyjnego w przeciętnej wielkości wsi nie pełniącej funkcji węzłowej we wsiach z siedzibą gminy, obsługowych lub z dużą liczbą mieszkańców, zależnie od uwarunkowań, zasobności gminy i jej mieszkańców zamieszkiwanie uzależnione od stałego korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej zamieszkiwanie nie wymaga stałego korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej zamieszkiwanie prawie niezależne od korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej

29 I Rodzaj wyposażenia Zaopatrzenie i usługi komercyjne Wyposażenie elementarne sklep spożywczy (wielobranżowy) II Usługi publiczne III, IV Infrastruktura życia religijnego, społecznego, kulturalnego, sportu i wypoczynku V, VI Infrastruktura drogowa, przestrzeń reprezentacyjna i informacja zaopatrzenie w wodę oświetlenie miejsca centralnego dowóz dzieci do szkół kościół filialny świetlica z funkcją zebrań wiejskich boisko piłkarskie lub inne nieurządzone zestawy zabawowe dla dzieci skwer z ławkami ulica główna o nawierzchni trwałej fragmentarycznie z chodnikiem niektóre ulice boczne o nawierzchni trwałej chodniki przy drogach bocznych (niektóre) miejsce parkingowe nieurządzone przystanek komunikacji autobusowej lub dowozu dzieci do szkół skwery fragmentarycznie

30 I Rodzaj wyposażenia Wyposażenie ponadpodstawowe (wybrane) Zaopatrzenie i usługi komercyjne Zaopatrzenie: market wielobranżowy sklep cukierniczy kwiaciarnia sklep ogrodniczy apteka, stacja benzynowa / LPG Usługi: fryzjerskie kosmetyczne rehabilitacyjne dyskoteka kręgielnia kawiarnia pub restauracja dom weselny II Usługi publiczne komunikacja kolejowa żłobek odział żłobkowo-przedszkolny przedszkole gimnazjum biblioteka salka komputerowa ogólnodostępna poza instytucjami publicznymi hot-spot ośrodek zdrowia Dom Dziennego Pobytu seniorów Stacja Caritas poczta/agencja pocztowa bankomat placówka bankowa III, IV Infrastruktura życia religijnego, społecznego, kulturalnego, sportu i wypoczynku V, VI Infrastruktura drogowa, przestrzeń reprezentacyjna i informacja Centrum Aktywności Wiejskiej Dom Kultury Świetlica środowiskowa Muzeum wiejskie boisko piłkarskie urządzone kompleks sportowy typu Orlik korty tenisowe teren rekreacyjno-festynowy urządzony z dod. wyposażeniem zestawy ćwiczeń dla dorosłych trasy, ścieżki oznakowane i urządzone miejsca postoju droga główna w standardzie z chodnikami obustronnie (większość) chodniki przy drogach bocznych (większość) system informacji wizualnej złożony plac urządzony z przestrzenią dla pieszych reprezentacyjne skwery