Sala V. to dwukondygnacyjny poliptyk baldachi- Z południa Niemiec, z Norymbergi, pochodziły

Transkrypt

1 Sala V Z południa Niemiec, z Norymbergi, pochodziły to dwukondygnacyjny poliptyk baldachi- przyjęte w regionie tendencje mowy z rzeźbami w centrum i dwoma realistyczne, których cechy możemy rozpoznać parami malowanych skrzydeł na każdej w rzeźbie i malarstwie późnogo- z kondygnacji. W dolnej umieszczono tyckim. Zamówienie nastawy dla ołtarza kamienną figurę Chrystusa ukazującego głównego w kościele św. Elżbiety we Wro- rany jako Męża Boleści (obecnie w lapirzyńca w stroju diakona z palmą mę- książęcej na głowie) z modelem bazyliki cławiu u Hansa Pleydenwurffa z Norymbergi w 1462 r. oraz nastawy głównego ołtarza w Legnicy w 1466 dało początek stylowi łamanemu na Śląsku (zwanemu też twardym, kątowym lub graficznym). W wystawionych na wrocławskiej galerii elementach dawnego Poliptyku Złotników Wrocławskich dostrzegamy połączenie indywidualizacji wizerunków (św. Eligiusz) ze stylem łamanym, odnoszącym się do maniery rzeźbienia lub malowania twardo załamanych, sztywnych szat postaci. Pracownia Mistrza Legnickiego Poliptyku Matki Boskiej, św.św. Piotra i Pawła Fragmenty poliptyku Chrystusa Boleściwego, św.św. Piotra i Pawła, zwanego Poliptykiem Złotników Wrocławskich, 1473 (z wykorzystaniem starszych figur) Wapień, tempera, złoto płatkowe (figura Chrystusa Boleściwego); drewno lipowe, tempera, złoto płatkowe, srebro płatkowe (pozostałe figury); deski sosnowe, płótno, tempera, złoto płatkowe, srebro płatkowe, (skrzydła dolnej i górnej strefy retabulum) Nr inw. XI-282, 217a-c, 393 a-e, 157, 114, 113a-d, dep. 1997/00,1,2 Jedną z największych na Śląsku nastaw ołtarzowych typu baldachimowego jest zachowany obecnie we fragmentach, ufundowany przez wrocławskich złotników, poliptyk Chrystusa Boleściwego, św.św. Piotra i Pawła z kościoła św. Marii Magdaleny. Dzięki zachowanej fotografii ołtarza z 1907 r. możemy wyobrazić sobie jego dawny wygląd. Był darium muzealnym) w asyście św. Piotra z kluczem i księgą oraz św. Pawła z mieczem i księgą. Wymienione rzeźby wykonane na przełomie XIV i XV w. są starsze niż reszta poliptyku i noszą znamiona stylu międzynarodowego. Umieszczono je w nastawie w 1473 r., przenosząc prawdopodobnie z poprzedniego ołtarza złotników, znajdującego się w tej samej kaplicy. W górnej kondygnacji ustawiono figurę św. Eligiusza, patrona złotników, w stroju biskupim, z pastorałem i kielichem w ręku oznaką złotniczej profesji. Święty Eligiusz, żyjący w l , zasłynął jako wybitny złotnik i mądry doradca królów frankońskich. Mianowany w 641 r. biskupem miasta Noyon zajął się działalnością dobroczynną oraz zainicjował misje wśród pogańskich mieszkańców Flandrii. Przedstawienie św. Eligiusza to realistyczne studium postaci silnego, dojrzałego mężczyzny o zindywidualizowanych rysach twarzy. Figura skonfrontowana z idealizowanymi jeszcze rzeźbami aniołów towarzyszących biskupowi oraz konwencjonalnie namalowanymi świętymi na skrzydłach poliptyku jawi się jako jeden z pierwszych na Śląsku przejawów późnogotyckiego nurtu realistycznego. Kompozycji ze św. Eligiuszem towarzyszyły malarskie przedstawienia czterech świętych Dziewic Barbary z wieżą i palmą męczeńską, Doroty z koszem kwiatów, Małgorzaty ze smokiem-szatanem i krzyżem w dłoni oraz Katarzyny Aleksandryjskiej z kołem i mieczem oznakami śmierci męczeńskiej. Malowane odwrocia tych skrzydeł wyobrażają Matkę Boską Bolesną, anioły z narzędziami Męki Pańskiej (młotkiem, gwoździami i włócznią) oraz Chrystusa Boleściwego. Skrzydła z wymienionymi wizerunkami wystawiono w sali V, podobnie jak trzy z czterech skrzydeł flankujących dolną kondygnację ołtarza. Na złotym tle ukazano tu męczenników św. apostoła Bartłomieja z nożem (narzędziem okrutnej kaźni przez odarcie ze skóry) oraz św. Waw- czeńską i rusztem, na którym był przypiekany. Na niewidocznych rewersach tych skrzydeł przedstawione są postacie św. Marii Magdaleny i św. Andrzeja. Na wystawie został również pokazany wizerunek Marii ze sceny Zwiastowania (rewers). Z predelli ołtarza pochodzą podobne stylistycznie do postaci św. Eligiusza drewniane popiersia relikwiarzowe świętych: Sebastiana ze strzałą w dłoni (przekształconego z wizerunku św. Wacława), Jadwigi Śląskiej (w mitrze trzebnickiej, Elżbiety w mitrze oraz Andrzeja apostoła z krzyżem w kształcie litery X. PRACOWNIA MISTRZA LEGNICKIEGO POLIPTYKU MATKI BOSKIEJ, ŚW.ŚW. PIOTRA I PAWŁA, Fragmenty poliptyku Chrystusa Boleściwego, św.św. Piotra i Pawła, zwanego Poliptykiem Złotników Wrocławskich, 1473 (z wykorzystaniem starszych figur). Poliptyk w stanie sprzed 1907

2 Sala VI św. Jadwigi z wrocławskiego kościoła św. Elżbiety i Tryptyk Świętych Dziewic z Osieka. Wśród wystawionych tu eksponatów przeważają dzieła realistyczne, przypisywane dużemu warsztatowi wrocławskiemu tzw. Mistrza Lat (kwatera ze Strzegomia z Koronowaniem Chrystusa cierniem na awersie i Zaśnięciem Marii na rewersie; kwatera z Biczowaniem Chrystusa z wrocławskiego kościoła Najświętszej Marii Panny na Piasku). Wrocław utrzymywał ożywione kontakty z Krakowem. Efektownym ich przykładem są wpływy dzieł słynnego również na Śląsku Wita Stosza i jego krakowskiego arcydzieła rzeźbionego poliptyku Zaśnięcia Naj- W sali tej ukazano przykłady zachowawczych świętszej Marii Panny w kościele Mariac- tendencji w rzeźbie śląskiej: łączenie kim. Szczególnie wyraźnie zaznaczyły się idealizowanych wizerunków w duchu one w twórczość anonimowych autorów stylu miękkiego ze stylem twardym, widocznym eksponowanego Poliptyku Zaśnięcia Marii w ukształtowaniu szczegółów z kościoła Bożego Ciała. stroju. Taką orientację reprezentuje Tryptyk rowym kościołem w ręku) i św. Leonardem Z drobiazgowością przedstawiono obficie 42 Pracownia Mistrza Ołtarza Zwia- 43 stowania Tryptyk św. Jadwigi, Drewno lipowe (figury), deski sosnowe (skrzydła), tempera, złoto ,5 (szafa) Pochodzi z kościoła św. Elżbiety Nr inw. XI-139 O rozwiniętym na Śląsku kulcie św. Jadwigi świadczy poświęcony jej tryptyk z kościoła św. Elżbiety. Wykonany został w pracowni Mistrza Ołtarza Zwiastowania z Jednorożcem (ołtarz ten jest prezentowany na stałej ekspozycji Muzeum PRACOWNIA MISTRZA OŁTARZA ZWIASTOWANIA, Tryptyk św. Jadwigi, Narodowego w Warszawie). Tryptyk św. Jadwigi składa się z szafy z trzema rzeźbionymi figurami i dwóch malowanych dwustronnie skrzydeł. Kompozycja centralna ukazuje nietypową Świętą Rozmowę między św. Jadwigą (przedstawioną z modelem bazyliki trzebnickiej oraz w mitrze na głowie) a rozmieszczonymi po bokach św. Sebaldem (w stroju pielgrzyma, z miniatu- (ukazanym w habicie zakonnym z księgą w dłoni). Wyjątkowość tej sceny polega na centralnym usytuowaniu wizerunku księżnej Jadwigi, ulokowanej w miejscu zarezerwowanym zazwyczaj dla Marii z Dzieciątkiem. Święta Jadwiga patronka Śląska, pochodząca z Bawarii żona księcia śląskiego Henryka I Brodatego była matką siedmiorga dzieci, w tym bohaterskiego obrońcy wiary, poległego w bitwie z Tatarami Henryka II Pobożnego. Święta zasłynęła jako dobrodziejka licznych wspólnot zakonnych, szpitali i przytułków, dbająca o biednych, chorych i więźniów. W roku 1202 ufundowała w Trzebnicy kościół i klasztor Cysterek, w którym boleśnie doświadczona śmiercią męża i większości swoich dzieci zmarła w Grób świętej w bazylice trzebnickiej stał się celem licznych pielgrzymek, szczególnie po jej kanonizacji w Malowane skrzydła tryptyku, przypisywane malarzowi z pracowni Nicolausa Obilmana (autora legnickiego poliptyku Matki Boskiej z 1466 r.), przedstawiają: św. Jana Chrzciciela w stroju pustelnika, z księgą i Barankiem Bożym (na rewersie św. Sebalda) oraz w srebrzystej zbroi płytowej św. Jerzego depczącego i przebijającego włócznią smoka (na rewersie św. Leonarda w habicie benedyktyńskim i ze sznurem w dłoni). O prywatnym charakterze fundacji nastawy świadczą (zachowane poniżej figur) płaskorzeźbione herby Hübnerów i Falkenheynów. Zestawienie świętych w szafie i na skrzydłach tryptyku wydaje się być podyktowane potrzebami rodzinnymi fundatorów. Święta Jadwiga patronuje ojczystej Silesii i życiu małżeńskiemu, św. Sebald patron bliskiej Wrocławiowi Norymbergi chronił przed zimnem i opiekował się kobietami w ciąży, św. Leonard benedyktyński pustelnik wstawiał się za ciężarnymi, rolnikami, handlarzami owiec i dbał o bydło, św. Jan Chrzciciel patronował rodzimej katedrze wrocławskiej oraz kowalom, krawcom i kuśnierzom, św. Jerzy był patronem stanu rycerskiego, chronił też przed zarazą i chorobami skóry. złocone stroje rzeźbionych postaci, ich twarzom nadano łagodność przypominającą przebrzmiały styl Pięknych Madonn. Dominuje on jeszcze nad nieśmiało pojawiającymi się formami łamanymi, zapowiadającymi nadchodzące w plastyce gotyckiej zmiany. Pracownia wrocławska Tryptyk Świętych Dziewic, pocz. lat dziewięćdziesiątych XV w. Drewno jodłowe szafy, lipowe figur, tempera, złoto płatkowe, srebro płatkowe; (szafa) Pochodzi z kościoła filialnego pw. Chrystusa Króla w Osieku (pow. lubiński) Nr inw. XI-148 Interesującym przykładem długo utrzymujących się w śląskiej rzeźbie tendencji stylu międzynarodowego, połączonego z elementami stylistyki późnogotyckiej, jest tryptyk z Osieka. Przedstawia popularny na Śląsku temat Czterech Świętych Dziewic, wykształcony w XIV w., a ukazany tu w nowej późnogotyckiej redakcji. Jest on wariantem Świętej Rozmowy między ukazaną w centrum Marią z Dzieciątkiem, depczącą lwa, a stojącymi po bokach świętymi męczennicami: Katarzyną Aleksandryjską z zachowanym we fragmencie mieczem narzędziem kaźni (stojącą na prześladowcy Maksencjuszu) i Barbarą z wieżą (depczącą swego ojca poganina Dioskurosa). Dwie pozostałe święte przedstawiono na skrzydłach bocznych tryptyku. Są to św. Małgorzata ze smokiem-szatanem pod stopami, dzierżąca pierwotnie oręż zwycięstwa nad złem krzyż, oraz św. Dorota depcząca oprawcę Suprycjusza,

3 stali w liturgicznych strojach biskupich w albach, kapach oraz infułach na głowach. Trzymają typowe dla siebie atrybuty: św. Mikołaj zamkniętą księgę z trzema grudkami złota oznaki dyskretnie praktykowanej dobroczynności, św. Wolfgang miniaturę kościoła oraz topór symbolizujące wzniesienie (dzięki fundacji świętego) kaplicy i pustelni. Figury są charakterystyczne dla postępowego ekspresyjnego nurtu rzeźby późnogotyckiej. 44 Pracownia Mistrza Lat - Kwatera skrzydła poliptyku z malarskim przedstawieniem Zaśnięcia Marii (rewers) oraz Cierniem koronowania (awers kwatery), / PRACOWNIA WROCŁAWSKA, Tryptyk Świętych Dziewic, pocz. lat dziewięćdziesiątych XV w. odbierająca od chłopca znak prawdziwości wyznawanej wiary kosz rajskich owoców. Długie, rozpuszczone włosy niewiast symbolizują ich panieństwo, a złote korony i czepiec na głowach niebiańską nagrodę odebraną od Chrystusa Oblubieńca. Odwrocia skrzydeł zachowały nikłe ślady malowanej sceny Zwiastowania Marii. Esowato wygięte, miękkie pozy rzeźbionych figur, ich idealizowane, dziewczęce twarze oraz delikatna budowa ciała okrytego kaskadami głęboko pofałdowanych szat są świadectwem dominujących w dziele wpływów stylu Pięknych Madonn. Twardo załamane fałdy płaszczy Dziewic, z dynamicznymi wywinięciami, oraz ażurowe maswerki w zwieńczeniu szafy i skrzydeł, z późnogotyckim łukiem, tzw. oślim grzbietem, wskazują na późnogotycką metrykę zabytku. z kościoła św. Marii Magdaleny Nr inw. XI-, Wyraźne cechy stylu łamanego występują w lśniących złotem figurach świętych biskupów Mikołaja i Wolfganga. Niezwykle ekspresyjnie nieznany mistrz ukazał twarze świętych poorane zmarszczkami, pokryte gęstym zarostem. Obaj przedstawieni zo- Pracownia wrocławska Rzeźby św. Mikołaja i św. Wolfganga, ok. Drewno lipowe, tempera, złoto wys. i Pochodzą z nastawy ołtarza PRACOWNIA WROCŁAWSKA, Rzeźby św. Mikołaja i św. Wolfganga, ok. Deski jodłowe, płótno, tempera, złoto i srebro płatkowe, złoto proszkowe;,, Pochodzi z zewnętrznego skrzydła poliptyku z kościoła św.św. Piotra i Pawła w Strzegomiu, własność Muzeum Okręgowego w Toruniu Dep. / Kwatera wyobraża niezwykle popularny w sztuce średniowiecznej temat. Zaśnięcie Marii opisane w apokryfach, a spopularyzowane w zbiorze żywotów świętych z. poł. XIII w., zwanym Złotą Legendą Jakuba de Voragine, było wzorcem dobrej śmierci chrześcijanina. Umierająca Maria z zamkniętymi już oczami spoczywa na łożu pod baldachimem, czuwa przy Niej dwunastu apostołów. Święty Jan podaje Jej zapaloną gromnicę symbol Chrystusa, św. Piotr ubrany w szaty liturgiczne (białą albę i złocistą kapę) kropi Marię wodą święconą, odmawiając przy tym stosowną modlitwę z otwartej księgi. Pozostali apostołowie pogrążeni w smutku stoją lub siedzą wokół łoża, adorując umierającą Marię. W kompozycji autor malowidła inspirował się popularnym miedziorytem Martina Schongauera o analogicznym temacie. Oszczędne gesty uczestników wydarzenia, schematycznie ukazana przestrzeń wnętrza komnaty, 45 PRACOWNIA MISTRZA LAT, Kwatera skrzydła poliptyku z malarskim przedstawieniem Zaśnięcia Marii (rewers), / PRACOWNIA MISTRZA LAT, Kwatera skrzydła poliptyku z malarskim przedstawieniem Cierniem koronowania (awers kwatery), / twardo załamane, graficznie zaznaczone fałdy szat bohaterów oraz żywa paleta barw z dominującymi czerwieniami, jaskrawą zielenią i złotem to typowe cechy malarstwa tzw. Mistrza Lat -. Twórca ten, związany prawdopodobnie z norymberską pracownią Michaela Wolgemuta, pozostawił na Śląsku także wiele innych dzieł malarskich. Zachowany obraz był jedną z kilku malowanych scen

4 należących do tego poliptyku związanych z cyklem życia Jezusa i Marii. Pracownia Mistrza Lat - Epitafium księcia Wacława żagańskiego z malarskim przedstawieniem Sądu Ostatecznego, ok. 46 Deski świerkowe, tempera, złoto płatkowe;, Pochodzi z kościoła św. Barbary, własność Muzeum Narodowego w Warszawie Dep. /, Przykładem zachowawczych tendencji panujących w malarstwie śląskim. poł. XV w. jest Epitafium księcia Wacława żagańskiego. Dzieło wiązane z pracownią Mistrza Lat - wyobraża zapowiedziany w Biblii Sąd Ostateczny. Pośrodku symetrycznej kompozycji, ciasno wypełnionej postaciami, ukazany został Chrystus jako Sędzia. Po bokach przedstawiono uczestniczących w sądzie dwunastu apostołów oraz pokornie klęczących poniżej orędowników ludzi Matkę Boską i św. Jana Chrzciciela. Chrystus tronuje na łuku tęczy w szkarłatnym płaszczu, z oznakami przebytej męki ranami na dłoniach i boku. Miniaturowa kula ziemska pod stopami Zbawiciela symbolizuje Jego władzę nad całym światem. Smutny Mesjasz unosi ku górze dłonie, wskazując namalowane powyżej tradycyjne symbole czystości i łaskawości Bożej dla zbawionych (kwiat lilii) oraz sprawiedliwego sądu i kary dla potępionych (miecz). Dwaj aniołowie unoszący się poniżej stóp Jezusa dmą w trąby, dając sygnał do zmartwychwstania. Po stronie opuszczających groby zbawionych namalowano klęczącego z pobożnie złożonymi rękoma księcia Wacława. Zmarły ukazany tu został w długiej szacie i futrzanym kołpaku u kolan, z tarczą herbową Księstwa Żagańskiego. Fragmentem sceny mającym budzić grozę jest obrazek (w prawym dolnym rogu malowidła) przedstawiający buchającą płomieniem, otwartą paszczę piekielnego potwora Lewiatana. Znalazły się w niej przerażone postacie potępionych. Uzupełnieniem malowidła, a jednocześnie cennym zabytkiem gotyckiej kaligrafii jest staroniemiecka inskrypcja w zwieńczeniu. Zawiera informacje o księciu, o miejscu jego pochówku w kościele św. Barbary, oraz krótką modlitwę. Mistrz Lat - Fragment malowanej kwatery poliptyku ze sceną Biczowania (eksponowany rewers) i Narodzin Jezusa (awers), - PRACOWNIA MISTRZA LAT, Epitafium księcia Wacława żagańskiego z malarskim przedstawieniem Sądu Ostatecznego, ok. Deski jodłowe, tempera, złoto płatkowe; Kwatera pochodzi z nastawy głównego ołtarza kościoła Najświętszej Marii Panny na Piasku Nr inw. XI- Wystawiona w sali VI kwatera z ewangeliczną sceną Biczowania Jezusa (Mt, ; Mk, ; Łk, ), obok zaginionych w czasie II wojny światowej fragmentów 47 MISTRZ LAT, Fragment malowanej kwatery poliptyku ze sceną Biczowania, - sceny Obrzezania, jest pozostałością usu- w osobistą kontemplację i przeżycie boleniętego na początku XVIII w. z kościoła snych tajemnic wiary. Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu gotyckiego ołtarza głównego Mistrz Zaśnięcia Marii tej świątyni. Zachowana kwatera, będąca Poliptyk Zaśnięcia Marii, zapewne fragmentem cyklu epizodów Drewno szafy świerkowe, płaskoz życia Jezusa, jest przejmującym dokurzeźb lipowe, tempera, złoto mentem późnośredniowiecznego kultu Męki Pańskiej. Obnażony, związany Jezus (szafa) stoi pochylony przy kolumnie. Jego ciało Pochodzi z kościoła Bożego Ciała pokryte jest krwawiącymi ranami. Szar, gdzie trafił w końcu piący Go i biczujący rózgami i biczami XVII w. (być może z innej świątyni strażnicy gorliwie wykonują okrutny rozwrocławskiej) kaz Piłata. Ich dynamiczna postawa konnr inw. XI- trastuje z łagodną, znieruchomiałą postacią Centralna część (tzw. szafa) poliptyku poddającego się torturom Zbawiciela. Na- z kościoła Bożego Ciała była inspirowana znaczone okrucieństwem, karykaturalnie słynnym dziełem Wita Stosza z lat zniekształcone twarze oprawców i stoją- Zaśnięciem Marii w wielkim pocych w głębi sali starszych żydowskich liptyku kościoła Mariackiego w Krakowie. wymownie ilustrują rozpowszechnione Podobnie jak w arcydziele krakowskim, w średniowieczu przekonanie o tożsamo- Maria przedstawiona jako młodziutka ści zła z fizyczną brzydotą. Malowidło, dziewczyna pośrodku grupy apostołów w którego tworzeniu najwyraźniej brał podczas modlitwy osuwa się na kolana, udział Mistrz Lat -, wciąga widza podtrzymywana przez brodatego apostoła

5 Sala VII 48 MISTRZ ZAŚNIĘCIA MARII, Poliptyk Zaśnięcia Marii, (św. Piotra) i św. Jana wręczającego Jej gromnicę. Wokół umierającej Marii zgromadzeni są poruszeni apostołowie. Jedni z nich śpiewają psalmy, inni otwierają puszkę z Komunią dla Marii. Jeszcze inni, płacząc, ocierają łzy lub spoglądają ku górze, gdzie w asyście aniołów Chrystus na obłoku przyjmuje duszę Swej Matki pod postacią dziewczynki. Ekspresję dzieła potęgują unoszące się w powietrzu, twardo załamane, szaty postaci. Bogato sfałdowane draperie płaszczy maskują niedoskonałości przedstawienia wynikające z nieznajomości zasad perspektywy i anatomii ciała ludzkiego. Awersy skrzydeł ukazują płaskorzeźbione tronujące postacie świętych: Katarzyny Aleksandryjskiej z księgą, w koronie na głowie i z fragmentem koła u stóp, niżej Jana Ewangelisty młodzieńca ze złotym kielichem w ręce; po drugiej stronie szafy Barbary w koronie na głowie (z wieżą Lata dziewięćdziesiąte XV w. czas stabilizacji gospodarczej Śląska pod berłem królów czeskich zaznaczyły się w sztuce wyraźnym ożywieniem, ale też zróżnicowaniem poziomu artystycznego powstających tu dzieł. Efektem dużego zainteresowania sztuką, głównie epitafiami i nastawami ołtarzowymi, była zwiększająca się liczba wieloosobowych warsztatów wykonujących rzeźby i malowidła. Większość z nich działała w stolicy Śląska Wrocławiu. Wyraźnie zaznaczają się też indywidualne cechy poszczególnych mistrzów. Obok ożywionych kontaktów z Krakowem utrzymywane są tradycyjne więzi z południowymi Niemca- mi (Norymberga). Nasilenie tendencji realistycznych w sztuce, oparte na obserwacji życia codziennego współczesnego mieszczaństwa, jest charakterystyczne dla tzw. Pracowni Mistrza Wrocławskiego Świętej Rodziny, w której powstał Pentaptyk Świętej Rodziny (ze Ścinawy), skrzydło poliptyku z namalowaną sceną Spotkania św.św. Anny i Joachima przy Złotej Bramie oraz skrzydło poliptyku z Trzebnicy z malarskim wizerunkiem św. Jana Chrzciciela. Opisaną tendencję można też zauważyć w przypisywanych pracowni malowanych tablicach epitafijnych (epitafium nieznanego kanonika z Kłodzka oraz Banka). obok), poniżej długowłosej Marii Magdaleny z puszką wonności. Rewersy skrzydeł są pokryte malowanymi przedstawieniami ukazanych parami apostołów: Andrzeja i Jana Ewangelisty oraz (niżej) Jakuba Mniejszego i Tomasza, a na drugim Piotra i Pawła oraz (niżej) Mateusza i Jakuba Większego. Spośród zapewne bogatych ozdób nastawy ołtarzowej, pozbawionej obecnie zwieńczenia i predelli, zachowało się ażurowe złocone wypełnienie wiciowe podniebia szafy oraz skrzydeł bocznych. Temat główny nastawy ołtarzowej, pełen dramatycznego napięcia, oparto na popularnych tekstach apokryfów opisujących epilog ziemskiego żywota Matki Bożej. Przedstawienia Zaśnięcia i Wniebowzięcia Marii, wykształcone w sztuce bizantyjskiej, w okresie średniowiecznym w związku z rozwojem kultu maryjnego należały do najpopularniejszych tematów. PRACOWNIA MISTRZA WROCŁAWSKIEGO ŚWIĘTEJ RODZINY, Pentaptyk Świętej Rodziny, 49