Słowo numeru str 1. What s happening in Wroclaw? English version inside ALTERNATYWNY

Transkrypt

1 Słowo numeru str 1 What s happening in Wroclaw? English version inside Trzy dodatki deweloperskie NR 9/2011 Dział prawny w gazecie Pieniądze w zasięgu ręki INDEKS ISSN s nr 9/2011 (34) cena 2,50 z³ (w tym 8 % VAT) ALTERNATYWNY STADION?! str. 43 Siedem kontynentów - wywiad z podróżnikiem Wrocławskie restauracje gdzie można dobrze zjeść? Ubierz się modnie! - s. 38 Najtańszy sklep we Wrocławiu Ranking odsłona IV - s. 46 str s. 39 CHROÑ ŒRODOWISKO. PRZECZYTA EŒ PODAJ DALEJ czwartek, 24 marca 2011

2 Wstępniak Adam T. Witczak Wrzesień Stary woźny z siwą brodą / macha ręką woła nas / wakacje się skończyły, czas wracać do klas! - śpiewał punkowy zespół Profanacja w utworze Wrzesień. I oto stało się wrzesień nastał, a wraz z nim pojawił się na rynku najnowszy numer Słowa Wrocławian - ten, który macie właśnie Państwo przed sobą. Ze Słowem związany jestem od samego początku, od pierwszego numeru, który ukazał się staraniem grupki pasjonatów, pragnących stworzyć pismo popularne, a zarazem sensowne i ciekawe. Czyżbym był człowiekiem małej wiary, skoro z początku nie dowierzałem w sukces tego przedsięwzięcia? A jednak regularnie pojawiały się następne wydania, z biegiem czasu coraz lepsze i coraz obszerniejsze. Teraz, po blisko dwóch latach, witam Państwa jako redaktor prowadzący. Nie ukrywam zresztą, że cieszy mnie ta rola, pozwalająca wniknąć w to, co dzieje się za kulisami magazynu. Dyskusja nad doborem tematów, korekta i redagowanie nadsyłanych tekstów, planowanie układu materiałów na kolejnych stronach z początku trudno uwierzyć, że z tego pozornego chaosu powstanie rzetelna, podzielona na określone działy, dająca się czytać gazeta. A jednak tak właśnie się dzieje, przy czym pod sam koniec tempo pracy znacząco przyspiesza, bo czas goni. Time is thee enemy słyszymy zresztą w jednej z piosenek grupy Der Blutharsch, o której przeczytać można w dziale kulturalnym. Ufam jednak, że pomimo końcowego pośpiechu udało się nam złożyć numer bez żadnych większych błędów i potknięć. Od kilku numerów Słowo Wrocławian trafia do Państwa jako miesięcznik o sporej objętości, tak jest i tym razem. Przygotowaliśmy dla was niemało. Gwoździem numeru jest jak sądzę wywiad z Wojciechem Dąbrowskim, podróżnikiem i dziennikarzem, człowiekiem, który odwiedził wszystkie uznawane państwa globu. Polecam także dwie notki blogera Grzegorza Pietrzaka na temat ciekawych miejsc we Wrocławiu i zwracam uwagę na felieton Jana Wikiery, w którym autor zachęca do obywatelskiej aktywności oraz wspierania takich przejawów życia społecznego jak stowarzyszenia czy otwarte debaty i prelekcje. Warto wziąć sobie do serca ten głos, szczególnie że żyjemy w dobie coraz powszechniejszego marazmu i przekonania, że robienie czegokolwiek poza tym, co praktyczne i mogące przynieść realne, wymierne korzyści to strata czasu. Prezentujemy Państwu także krótki przegląd niektórych wrocławskich restauracji i sklepów odzieżowych. Prócz tego po raz pierwszy (i miejmy nadzieję nie ostatni) gościmy na naszych łamach znanego specjalistę od zagadnień savoir-vivre, doktora Stanisława Krajskiego. Dariusz Parossa tradycyjnie już opisuje sytuację we wrocławskim sporcie, tym razem koncentrując się na koszykówce. Wspólnym dziełem pracowników redakcji opracowanym i opisanym jednak przez Ewę Tomaszewską jest ranking sklepów. Uważna lektura tego materiału zapewne pozwoli Państwu zaoszczędzić pieniądze podczas zakupów. Na samym końcu przedstawiamy szczegółowy przegląd wydarzeń, które będą miały miejsce w naszym mieście we wrześniu. Koncerty, przedstawienia teatralne, konferencje naukowe, wystawy i festiwale to wszystko znajdziecie w naszym przewodniku... i znajdą to także zagraniczni goście, przybywający do Wrocławia, a to dzięki dodatkowi w języku angielskim. Zapraszam zatem do lektury, jak również do kontaktu i współpracy z naszym pismem. Spis treści Rozrywka Wojciech Mach - Wakacyjne miłostki i cuda s.5 Temat numeru Ewa Tomaszewska Nabór na bis s.6 Szkolnictwo, edukacja Adam T. Witczak Matematyczne wyzwania s.8 Żak dla aktywnych s.9 Zdrowie Piotr Pieńkowski O, choroba! - s. 10 Technologia nie dla każdego - s. 11 Motoryzacja Małgorzata Zarzeczna, Marcin Banaszewski Bezpieczeństwo i komfort przez cały rok - s. 12 Prawo Tomasz Piotr Chudziński Pieniądze w zasięgu ręki - s. 18 Budżet Adam Łącki Zmiana budżetu na Radzie Miejskiej 19 maja s. 19 Dodatek turystyczny Siedem kontynentów z Wojciechem Dąbrowskim rozmawia Adam T. Witczak - s. 24 Wrzesień z muzeum papiernictwa - s. 25 Sport Dariusz Parossa Koszykarskie jaja po wrocławsku - s. 28 Kultura Adam T. Witczak Der Blutharsch we Wrocławiu - s. 28 Publicystyka Jan Wikiera Być obywatelem - s. 29 ks. Jacek Wiosna Stryczek Irlandzka bieda - s. 30 Natalia Dueholm Kłopoty Wujka Sama - s. 30 Praca i finanse Łukasz Pałka i Artur Nawrocki Przez krach z giełdy wyparowało 186 mld złotych - s. 36 Łukasz Pałka Wieści z rynku walutowego - s. 36 Miasto Grzegorz Pietrzak Willa Guttentaga - s. 37 Grzegorz Pietrzak Niezwykła historia osobowickiej karczmy - s. 37 Styl życia Henryk Kwiatek Gdzie zjeść i jak zjeść? - s. 38 Marek Pietka Ubierz się modnie, czyli wszystko dla pań... i panów - s. 39 Adam T. Witczak, Stanisław Krajski Oświadczyny i zaręczyny - s. 41 Marek Pietka Wrześniowy weekend w spa - s. 42 Inwestycje Marek Natusiewicz Czyżby Amphitheatrum Flavium Wratislaviensis? - s. 43 Polskie Gniazdo Jerzy Ziomek Letni Festiwal Kultury POLONIA CANTANS 2011 wysoko ustawiona po przeczka za pierwszym razem tak trzymać! - s. 44 Gdzie najtaniej? Ewa Tomaszewska Zakupowe zawirowania - s. 46 Będzie się działo Wrzesień s. 48 September s.52 str 2 Wydawca: Magnes Media Sp. z o.o. wydawca@slowowroclawian.pl Prezes Zarządu, redaktor naczelny: Emil Baran Redaktor prowadzący: Adam Witczak redakcja@slowowroclawian.pl Redaktor techniczny: Piotr Ludkowski Stali współpracownicy: Adam Łącki, Jerzy Ziomek, Adam Maksymowicz, Bogdan Ludkowski, Dariusz Parossa, Robert Winnicki, Ewa Tomaszewska, Robert Traczyk, Piotr Sutowicz Druk: Polskapresse Redakcja: Karola Miarki 6-10, Wrocław, tel Skład: Serafin Numer zamknięto 30 sierpnia Redakcja nie odpowiada za treść publikowanych listów i reklam. Materiałów nie zamówionych nie zwraca.astrzega sobie prawo do skrótów w nadesłanych tekstach i listach. Gazeta jest bezpłatna dla punktów biorących udział w programie Wrocławskie Dobre Miejsca. Punty partnerskie Wrocławskich Dobrych Miejsc nie mają prawa do pobierania opłat za rozdane egzemplarze gazety. Traktowane są one jako bezpłatne.

3 str 3 PReklama

4 Ogłoszenie płatne Jest Pani wiceprzewodnicząca klubu Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Miejskiej Wrocławia. Jak wygląda współpraca Klubu Radnych PiS z Prezydentem Rafałem Dutkiewiczem? Jak wiadomo wszystkim klub Prawa i Sprawiedliwości jest dziś w zdecydowanej opozycji w stosunku do pana Prezydenta. Przez ostatnią kadencję zwracaliśmy uwagę na sprawy społeczne. Obok inwestycji typu stadion czy fontanna potrzebna jest w mieście przemyślana i konsekwentna polityka społeczna, której ewidentnie dzisiaj brakuje. Wrocław to żywy organizm i by funkcjonował sprawnie, muszą sprawnie funkcjonować wszystkie narządy. To znaczy? To znaczy, że musimy budować baseny przy szkołach, przedszkola, zagospodarowywać podwórka, ale musimy też myśleć szerzej, prosty przykład: gwałtownie zmniejszająca się ilość pielęgniarek we Wrocławiu. Oczywiście można powiedzieć, że to nie nasz problem, to problem rządu, jednak dotyczy mieszkańców Wrocławia, to nami za kilka lat nie będzie miał się kto opiekować. Pozostaje jeszcze kwestia bezpieczeństwa, komunikacji itd. Uważam, że naprawdę nadszedł już czas, aby dotychczasową ideę władz miasta o nas głośno i wszędzie zamienić na aby we Wrocławiu żyło się fajnie. A konkretnie? Co jakiś czas jest problem przedszkolny. Jak Pani i Pani klub rozwiązaliby ten problem? No cóż, chyba jak na razie pan Obremski liczy na ciągły niż demograficzny. Najpierw przedszkola likwidował, teraz, gdy wybiera się do senatu, obiecuje budowę nowych. Nawet jeżeli te deklaracje miałyby się ziścić, w co wątpię, to i tak potrwa to kilka lat, a problem mamy w tym roku i niewątpliwie w przyszłych latach także. By znaleźć rozwiązanie, musimy odpowiedzieć sobie na jedno pytanie: dlaczego rodzice pragną przedszkola publicznego? Bo jest tańsze od prywatnego, po prostu. Dziś można by było pomyśleć o zwiększeniu dotacji na punkty przedszkolne, to rozwiązałoby problem natychmiastowo i z pewnością byłoby tańsze od budowania nowych przedszkoli. Oczywiście większą dotację otrzymywałyby te placówki, które zgodziłyby się na obniżkę cen. Jeśli chodzi o żłobki, to jest szansa, by sytuacja się powoli trochę poprawiała dzięki tzw. ustawie żłobkowej. Urzędnicy prezydenta chcieli realizować program opiekunów dziennych, czyli coś jakby opiekunka dla pięciorga dzieci w zwykłym mieszkaniu, co moim zdaniem jest absolutnym nieporozumieniem. Od takiej opiekunki nie wymaga się ani kwalifikacji ani wykształcenia, ale najbardziej niebezpieczne jest, że z pięciorgiem dzieci od 20 tygodnia życia do lat trzech, przez osiem godzin dziennie byłaby sama! Na majowej sesji przekonałam panią dyrektor wydziału zdrowia, że to zły kierunek, że powinniśmy inwestować w formy instytucjonalne jak kluby dziecięce i żłobki niepubliczne. Zadaniem radnych jest, aby jak najszybciej przegłosować dofinansowanie dla takiej działalności z budżetu miasta. Jak rzadko, tym razem, pan prezydent posłuchał rady opozycji i już we wrześniu ruszają pierwsze konkursy na dofinansowanie tego typu działalności. Kluby i żłobki muszą spełniać wysokie normy i standardy Sanepidu oraz straży pożarnej, a ich kadra musi mieć odpowiednie wykształcenie. To dobry kierunek, zwłaszcza, że w ramach konkursu mają być wyłaniane te placówki, których cena czesnego jest niewiele wyższa od ceny w żłobku publicznym. Mam nadzieję, że już niebawem we Wrocławiu będą powstawać kolejne nowe placówki. Rozmawia Ewa Tomaszewska W końcu trzeba powiedzieć dość! Skoro jesteśmy już przy temacie edukacji, to wydaje się, że jej polski system jest niezwykle słabo zorganizowany. Czy ma Pani jakieś pomysły względem poprawienia go? Jest oczywistą prawda, znaną na całym świecie, że jedną z podstawowych gałęzi, w jaką państwa powinny inwestować, jest wykształcenie swoich obywateli. Mam niestety wrażenie, że jesteśmy ostatnim narodem w Europie, który ma tego świadomość. Wypuszczamy ze szkół młodzież, której brak praktycznej wiedzy, kreatywności, a przede wszystkim samodzielności. Powody takiego stanu rzeczy to: kształcenie nauczycieli, a raczej jego brak... absolwenci kierunków nauczycielskich naprawdę zawodu uczą się dopiero w szkole, a nasze dzieci poddawane są ich próbom bardziej bądź mniej udanym. Program, zakres wiedzy, który ma być na przestrzeni wielu lat szkoły opanowany, to w 1-3 same króliczki, a nagle w klasie czwartej dzieci dostają podręcznik z przyrody poruszający tematy z zakresu chemii i fizyki opisane niezwykle trudnym językiem, program jest po prostu niespójny. W polskiej szkole niestety ciągle silną wydaje się być zasada 3 Z : Zakuć Zdać Zapomnieć. Musimy nasze dzieci nauczyć przede wszystkim samodzielnej pracy i myślenia, organizowania sobie przestrzeni do nauki, szkoła powinna nauczyć ich UCZYĆ SIĘ, a nie sprawdzać i weryfikować. Wtedy poradzą sobie w każdych czasach i w każdej rzeczywistości, będą ELA- STYCZNI I KKREATYWNI. Wychowujemy ludzi, którzy będą nauczeni grzecznie słuchać i wykonywać polecenia tak, jak ktoś wyżej postawiony chciałby. Kształcimy dzieci, którą idą pracować dla jakiegoś szefa, a nie same są szefami. System powinien iść w kierunku zwiększania roli samego dziecka, budowania dobrze pojętej indywidualizacji. No i niezwykle ważna sprawa, bagatelizowana i wstydliwa w naszych szkołach, to lekcja patriotyzmu po prostu. Zaczyna się już od pierwszego września, daty jakże dla Polaków symbolicznej, proszę sobie wyobrazić, że są szkoły w których w ten dzień nie słychać taktów Mazurka Dąbrowskiego! Tym domknęłabym temat edukacji i zapytałabym Panią o to co sądzi pani o projektowanej przez rząd nowej ustawie komunalnej? Widzę w niej duże niebezpieczeństwo. Mieszkanie komunalne są głównie zamieszkiwane przez ludzi niezamożnych, a nowa ustawa ma zwiększyć czynsz we Wrocławiu prawie o 100 procent. Jasne, że są tacy, którzy nie płacą czynszu bo nie, ale nie można pisać pod nich ustawy. Co się zmieni kiedy będziemy mogli dzięki nowej ustawie wyrzucać ich na bruk? Znikną? Nie, i tak będą problemem dla naszego miasta. Rzecz nie w ustawie komunalnej, lecz w polityce społecznej i pomocy socjalnej. To od zmian systemowych w tej przestrzeni powinniśmy zacząć. Jednak przy okazji zmian w komunalce, zwracam uwagę samorządowi Wrocławia na coś innego, to okazja by posterować zapotrzebowaniem miasta na pewne grupy zawodowe. Mam na myśli np. pielęgniarki. Jak już wcześniej wspomniałam to zawód wymierający. O ile lekarze już zarabiają, jak na warunki polskie, całkiem przyzwoicie, to pielęgniarki niestety słyszą tylko obietnice. Obawiam się, że sytuacja nieprędko się zmieni. Stąd przekaz, może nie będziesz zarabiać kokosów, ale na pewno będziesz mieć gdzie mieszkać, może zachęcić młode dziewczyny do tego jakże przecież zacnego zawodu. Ogromnym problemem w Polsce jest także polityka prorodzinna, a właściwie jej brak. Rządy PO nie zrobiły właściwie nic w tym kierunku. Dzieci z roku na rok rodzi się coraz mniej i za chwilę może się to stać naszym ogromnym problemem. Daleko nam do Francji, która konsekwentnie od kilkunastu lat realizuje świetny program prorodzinny, którego głównym punktem np. są przedszkola ZA DARMO, dopłaty państwa do wynagrodzeń pracujących matek itp. Tymczasem zamiast polityki prorodzinnej, rząd oferuje nam podniesienie wieku emerytalnego. Skoro krążymy wokół spraw społecznych, proszę przybliżyć kwestię małych rodzinnych firm. Z jakimi problemami stykają się osoby je prowadzące? Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że w Polsce w ogóle nie dba się o małe rodzinne firmy, zapominając, iż to one gwarantują stabilny rozwój, to one produkują 60 procent PKB! O ile wielkie korporacje są w stanie bardzo szybko zmieniać miejsce produkcji, przenosić kapitał to małe i średnie firmy działają tam gdzie jest dom właściciela. I dlatego ujęła się pani za właścicielami sklepów nocnych w rynku? Dokładnie tak. Bo to małe rodzinne biznesy. Nie dość, że we Wrocławiu nieustannie jeden po drugim powstają kolejne dyskonty i hipermarkety to jeszcze my chcemy im mówić co i kiedy mogą sprzedawać. Generalnie system dotyczący małych rodzinnych firm zakłada, że pracują w nich sami oszuści. Podam prosty przykład. Teoretycznie mąż może w swojej firmie zatrudnić żonę. Jej pensja jednak nie jest kosztem firmy, bo ustawodawca założył, że zatrudnienie żony jest niejako oszustwem, najczęściej próbą zmniejszenia zobowiązań podatkowych. Skutek jest taki, że żony i tak pracują. Czy to jest przyjazne państwo? Angażuje się Pani w pomoc Polakom na wschodzie. To z Pani inicjatywy trzy lata temu Nagrodę Wrocławia przyznano Andżelice Borys. Skąd to zaangażowanie? Z oczywistych powodów. Wrocław, pomimo tego, że leży na zachodnich kresach Rzeczpospolitej, z uwagą patrzy na to, co się dzieje na wschodzie. Trzy lata temu uhonorowaliśmy Związek Polaków na Białorusi, któremu wtedy przewodniczyła Andżelika Borys. Był to gest solidarności z mniejszością polską, Warto przypomnieć, że był to okres szczególnych represji w stosunku do ZPB. Czy polska mniejszość jest nadal prześladowana? Co powinny zrobić polskie władze, by poprawić sytuację rodaków? Musimy pamiętać, że sytuacja Polaków na Białorusi jest zdecydowanie odmienna od sytuacji Polaków na Litwie czy Ukrainie. Łukaszenka prześladuje ich nie dlatego, że są Polakami, tylko dlatego, że nie może sprawować nad nimi kontroli. To nie problem narodowościowy a problem demokracji i postaw obywatelskich na Białorusi. Pyta mnie Pani, co powinny polskie władze. Powinny się przestać kompromitować. Niestety minister Sikorski został ośmieszony przez dyrektora kołchozu. Przekonanie, iż da się ugłaskać Łukaszenkę było kompletnym nieporozumieniem. Mirosława Stachowiak-Różecka str 4 W Prawie i Sprawiedliwości od 2002 roku. Wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej Wrocławia, gdzie pracuje w komisjach: budżetu, kultury i edukacji. Inicjatorka i autorka wielu programów edukacyjnych realizowanych we wrocławskich szkołach. Nie obce są jej również problemy małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż od kilkunastu lat wspólnie z mężem prowadzi firmę zajmującą się produkcją filmów dokumentalnych i historycznych. W swojej dotychczasowej działalności politycznej dała się poznać jako osoba - odważna, konsekwentna i skuteczna. Kolejne wpadki z przekazywaniem danych osobowych wystawiają bardzo złe świadectwo polskim władzom. Państwo polskie powinno prowadzić przede wszystkim konsekwentną politykę wspierającą z jednej strony mniejszość polską i takim elementem było wprowadzenie Karty Polaka prze PiS, a z drugiej strony wspieranie opozycji białoruskiej. Platforma Obywatelska zarzuca PISowi, że jest to partia jednego tematu katastrofy smoleńskiej. Już chyba z tej rozmowy wynika, że tematów, którymi się zajmujemy jest wiele. Natomiast katastrofa smoleńska oprócz tego, że była wielką tragedią, że zginęli w niej nasi znajomi i przyjaciele, to pokazała stan państwa polskiego. Kiedy myślę o katastrofie przypominają mi się słowa wypowiedziane w 2002 r. przez ówczesnego Ministra Obrony Narodowej -Bronisława Komorowskiego, że polski pilot poleci nawet na drzwiach od stodoły, i polecieli. W końcu trzeba powiedzieć dość! Na drzwiach od stodoły nikt już w tym kraju latać nie będzie. Dość drzwiom od stodoły w szpitalach, szkołach na drogach i wszędzie tam, gdzie żyją i pracują nasi rodacy, bo drzwi od stodoły opanowały już zbyt wiele dziedzin naszego życia! Zbliżają się wybory parlamentarne, czy zamierza Pani kandydować? Tak, mam zaszczyt być pierwszą kobietą na liście Prawa i Sprawiedliwości w okręgu wrocławskim. Serdecznie Pani gratuluję i dziękuję za rozmowę.

5 str 5 Rozrywka Rozrywka Wakacyjne miłostki i cuda Wojciech Mach Lato, zabawa i nastrój relaksu sprzyjają niecodziennym pomysłom i zdarzeniom zarówno prywatnym, jak i zawodowym. Zmiana otoczenia i uczucie typu słomiany wdowiec oraz swoboda dają przeróżne efekty Przy czarownym szumie drzew, zapachu kwiatów i świetle gwiazd nagle ktoś w kimś się zakochuje. W większości przypadków jest to miłość ta pierwsza, jedyna i przedostatnia, która magicznie wybucha szczególnie o północy. Najstarsza wrocławska kwiaciarka, legenda Placu Solnego Felicja Matuszczak wspomina, jak parę lat temu, w czasie letnich miesięcy, kilkakrotnie około 2 w nocy taksówką podjeżdżał pan w wieku więcej niż średnim. Przy każdej wizycie pilnie kupował duży bukiet róż, mówiąc, że to dla swej ukochanej, którą właśnie poznał W ten sposób stał się kochliwym bywalcem kwiaciarek wrocławskich. Inni zakochani przychodzą do specjalistycznego sklepu Herbapolu Magia Ziół przy Jedności Narodowej, gdzie urocze, młode adeptki zielarstwa Grażyna i Jola udzielają wszelkich porad sercowych i to niekoniecznie o północy. Zawsze przygotowane są tam eliksiry miłosne z zaczarowanego korzenia lubczyka, stosowane od wieków na wzbudzenie uczucia miłości w drugiej osobie. Sam się o tym przekonałem skutecznie rozkochany jestem w Kristin! Pojawiły się też wysoce wyspecjalizowane firmy, które za sowitą opłatą rzucają klątwy na życzenie skierowane przeciwko rywalowi osoby je zamawiającej! Letnie ciepło pomaga także na schorzenia ducha i fizyczne. Głośny był przypadek obywatela, który po samochodowym wypadku przedstawił sądowi lekarskie zaświadczenie o trwale uszkodzonym kręgosłupie. Po ogłoszeniu wyroku przyznającego mu duże odszkodowanie i odebraniu takowego, pan ten udał się na wycieczkę na Lazurowe Wybrzeże, a po drodze do Lourdes. Tam natychmiast wyzdrowiał. Ponieważ był to błyskawiczny cud, zbadano dokładnie sprawę i ozdrowieniec powędrował na dłuższą rekonwalescencję z kontemplacją za kratki. Nie udał mu się ten biznes na cudzie W sferach Urzędów Skarbowych znane są całoroczne cuda z oświadczeniami podatkowymi. Mają one oficjalną nazwę oszustw, czyli cudów nieudanych. Natomiast wielki, najprawdziwszy, wyczekiwany cud nastąpiłby, gdyby osobnicy okupujący ławki na skwerkach i namiętnie posilający się tanimi nalewkami, dobrowolnie poszli do pracy. Oni jednak wolą robić swoje (nie)winne interesy. A gdyby jeszcze Straż Miejska i policja cudownie ich stamtąd wreszcie przegoniła, to ho ho! Dr Andrzej Kaczorowski, znany wrocławski hipnoterapeuta, otrzymał zlecenie od sympatycznego, młodego człowieka, będącego u progu kariery zawodowej i uczuciowej. Będąc surowo wychowywanym w swym domu rodzinnym, dopiero w swojej pierwszej pracy poznał smak uczucia miłości. Ale ta, na którą zwrócił uwagę i o której marzył, nie chciała go. Zatem rozpaczliwie prosił doktora Kaczorowskiego aby ten na odległość zahipnotyzował dziewczynę i skłonił ją ku owemu młodzieńcowi... A propos hipnozy: słynny wrocławski pszczelarz z Bartni- ka Łukasz Weber stosował hipnozę w pasiekach. Pomagało! Zniewolone zaklęciem pszczółki szybciej zapylały kwiaty i zbierały kilka razy więcej nektaru, melodyjnie i radośnie przy tym bzykając.

6 Temat numeru Nabór na bis str 6 Ewa Tomaszewska Rok 2011 zdecydowanie zapisze się w polskiej edukacji czarnymi zgłoskami. Tegorocznej matury nie zdała blisko ¼ podchodzących do niej uczniów. Jak można było przypuszczać, główny problem sprawiła królowa nauk matematyka. Na szczęście większość z tych maturzystów, którym nie powiodło się pierwsze podejście, mogła zdawać poprawkę. Dotyczyło to tylko sytuacji niezaliczenia jednego przedmiotu. Ci, którym nie udało się zdać większej ilości, muszą poczekać na swoją drugą szansę do maja przyszłego roku. Niezależnie od faktu niżu demograficznego oraz tego, że na pewno nie wszyscy maturzyści planują karierę studencką, nie ma wątpliwości, iż wrocławskie uczelnie z pewnością będą miały we wrześniu ręce pełne roboty. Ponowny nabór na studia jest okazją zarówno dla poprawkowiczów, jak i dla uczelni. Maturzyści mają niepowtarzalną okazję podjęcia edukacji na wyższym szczeblu jeszcze w tym roku, dla uczelni zaś nie ma co ukrywać wiąże się to z wieloma korzyściami, m.in. finansowymi. Uczniowie, którzy poprawiali swój egzamin dojrzałości z końcem sierpnia, muszą liczyć się z tym, iż lista kierunków, na których zostały jeszcze wolne miejsca, jest znacznie krótsza niż pod koniec czerwca i w lipcu. Pojawia się także dodatkowy problem. Bez wątpienia ponowny nabór wiązać się będzie ze wzmożoną aktywnością uczelni prywatnych, w których zawsze zostaje więcej miejsc wolnych niż w uczelniach państwowych. Z tym wiąże się czesne, na które po prostu nie każdego pierwszoroczniaka stać. Jeśli jednak przyszły student bardzo chce zdobywać wiedzę na kierunku, na którym miejsce jest już tylko w uczelni prywatnej, wybór ten będzie zdecydowanie słuszny. Tym bardziej, że uczelnie te proponują naprawdę interesującą ofertę. Wyższa Szkoła Humanistyczna we Wrocławiu kusi swoich przyszłych żaków darmowym wpisowym oraz nowym kierunkiem nauczania, jakim jest architektura i urbanistyka w systemie studiów inżynierskich. Interesująca propozycja czeka także we wrocławskim wydziale Uczelni Heleny Chodkowskiej. Wspomniana jednostka edukacyjna prowadzi rekrutację, w której oferuje wolne miejsca na niezwykle pożądanych kierunkach. Chodzi o prawo i administrację kierunki od lat cieszące się niesłabnącym zainteresowaniem wielu kandydatów. Niezdana matura i przymus poprawki częstokroć owocują brakiem racjonalnego myślenia przy wyborze uczelni i kierunku. Warto więc udzielić przyszłym studentom kilku rad. Po pierwsze, nie należy podejmować spontanicznych i nieprzemyślanych decyzji, które najczęściej skutkują tym, że młody człowiek spędza pięć lat ucząc się czegoś, co ani nie sprawia mu satysfakcji, ani nie leży w jego kręgu zainteresowań. Najczęściej to skutek podjęcia jakichkolwiek studiów dla samej idei studiowania. Może więc warto odczekać rok, by po upływie tego czasu wystartować raz jeszcze i dostać się na wymarzony kierunek. Drugą istotną kwestią jest to, by pamiętać o takim doborze studiów, który możliwie w największym stopniu ułatwi przyszłemu absolwentowi start na rynku pracy. Udzielając małej podpowiedzi rynek przesycony jest pedagogami, socjologami, kulturoznawcami, politologami (kierunki te od kilku lat cieszą się największym zainteresowaniem). Mówi się co prawda, że ludzie wykształceni humanistycznie mają największe zdolności do przekwalifikowywania się, ale statystyki głoszą, że najbardziej pożądanym wykształceniem jest wykształcenie techniczne. Odbija się to w ofertach pracy, spośród których bardzo wiele dotyczy np. poszukiwania pracowników działu IT. Co proponuje się tym, którym jednak w tym roku nie będzie dane cieszyć się świadectwem maturalnym? Wrocławski rynek edukacji oferuje wiele kursów doszkalających: od tych szlifujących znajomość języków obcych, przez liczne zajęcia z fotografii i tańca, na prawie jazdy skończywszy. Tak więc widać, iż istnieje całe mnóstwo alternatyw dla życia akademickiego. Grzechem byłoby nie skorzystać.

7 str 7 Temat numeru

8 Szkolnictwo, edukacja str 8 Matematyczne wyzwania Adam T. Witczak Matematyka to przedmiot, który tradycyjnie przeraża sporą część uczniów i maturzystów, przekonanych, że to dziedzina abstrakcyjna, tajemnicza i niepojęta. Wiele osób żywi nie do końca uzasadnione przekonanie, jakoby ogół ludzi dzielił się na dwie kategorie: humanistów i ścisłowców. Według panującego stereotypu ci pierwsi to osoby o duszy wrażliwej i poetyckiej, posiadające talent literacki, zainteresowania artystyczne i kulturalne. Ci drudzy to nieomal roboty wszystko analizują rzeczowo i beznamiętnie, interesują ich fakty, konkrety, liczby i zależności. Oczywiście taki podział jest w dużej mierze fikcyjny. Przede wszystkim skrajne przypadki zdarzają się rzadko, a poza tym bycie naprawdę wybitnym matematykiem nie musi kłócić się z szerokimi horyzontami intelektualnymi, zainteresowaniem sztuką czy filozofią wręcz przeciwnie, często idzie to w parze. Z drugiej strony istnieją ludzie, którzy sami siebie lokują w którejś z tych dwóch kategorii, ale robią to tylko po to, by usprawiedliwić w ten sposób swoje rozmaite braki i zaniedbania. Zdarzają się więc zupełnie przeciętni, samozwańczy ścisłowcy szczycący się tym, że ciężko idzie im napisanie prostego wypracowania, albo że nie kojarzą nazwiska znanego pisarza czy malarza i zdarzają się humaniści dumni ze swoich kłopotów z czterema podstawowymi działaniami. Ta druga postawa jest chyba częściej spotykana. W niektórych kręgach panuje nawet swoista moda na traktowanie matematyki jako czegoś zimnego i nieżyciowego, co było zmorą w szkole, ale na szczęście już przeminęło i oby nigdy nie powróciło. Instytut matematyki UW. Źródło: Podejście takie jest oczywiście zupełnie niemądre i opiera się najczęściej na braku wiedzy o tym, czym właściwie jest matematyka. Powszechne jest na przykład przekonanie, że matematyka to tylko te liczby, liczby i cyferki, że matematycy ciągle coś liczą. Prawda jest taka, że matematyka to nie tylko liczby, ale także funkcje, zbiory, relacje logiczne, figury geometryczne i wiele innych obiektów (zresztą to wszystko jest bardziej złożone np. funkcję można postrzegać jako pewnego rodzaju zbiory itd.). W każdym razie nie jest tak, że studiowanie matematyki ogranicza się do liczenia, znacznie częściej jest natomiast próbą wywnioskowania czegoś z pewnych znanych uprzednio faktów. To przypomina niekiedy szukanie drogi w labiryncie, ale z pewnością jest fascynujące. Poza tym matematyka tak naprawdę obecna jest wszędzie. Architektura, informatyka, finanse i bankowość, elektronika, nawet muzyka (przynajmniej klasyczna) wszystko to tak naprawdę opiera się na matematyce, na proporcjach, funkcjach, statystyce i obliczeniach. Co więcej, o ile można nie lubić matematyki (lecz dlaczego właściwie?), o tyle na pewno warto ją znać. Nieżyciowa nie jest matematyka, ale niechęć do uczenia się jej. Powiedzmy sobie szczerze mamy obecnie nadprodukcję domorosłych humanistów. Wśród studentów istnieje dziwna moda na kierunki takie jak europeistyka (czyli de facto nauka o biurokracji Unii Europejskiej i metodach wyciskania z niej pieniędzy europejskich podatników) czy politologia (która sama w sobie może być ciekawa, ale po cóż komu w kraju tysiące politologów?). Tymczasem nauka matematyki jest furtką choćby do dziedzin, o których wspomniałem w poprzednim akapicie punktem wyjścia dla informatyków, inżynierów, architektów, analityków, elektroników. Inaczej mówiąc, warto wybierać tzw. kierunki ścisłe. Nie mówię tu tylko o kierunku matematyka, ale także o informatyce, telekomunikacji, fizyce. Oczywiście nie wszystkie studia ścisłe gwarantują jednakowo wysokie szanse na rynku pracy. Trzeba też pamiętać o tym, że wiele zależy od wyboru specjalności. Przykładowo w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego możemy wybierać między matematyką w ekonomii i ubezpieczeniach, biomatematyką, specjalnością nauczycielską, informatyczną i teoretyczną. Specjalność teoretyczna jest najtrudniejsza i wybierają ją najczęściej wybitni studenci, którzy pragną poświęcić się karierze naukowej (jak to się często mówi - zostać na uczelni ). Instytut ma zresztą wielu wybitnych doktorów i profesorów, by wspomnieć choćby znanego popularyzatora i historyka matematyki, doktora Witolda Więsława, a także doktora Jana Dymarę (laureata m.in. Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego) czy dr hab. Piotra Śniadego (który kilka lat temu otrzymał m.in. otrzymał stypendium tygodnika,,polityka dla młodych, wybitnych naukowców.). Specjalność ekonomiczna uchodzi za przyszłościową, ale trzeba pamiętać, że studia nie stanowią o wszystkim. Młody absolwent szybko przekona się, że co prawda tytuł magistra z matematyki, informatyki czy ekonomii jest wymagany, ale towarzyszyć powinny mu odpowiednie szkolenia, praktyki, staże, kursy, certyfikaty słowem: doświadczenie. I tu dochodzimy do paradoksu gdzie zdobyć doświadczenie, skoro wszędzie trzeba już je mieć...? Matematykę można studiować także na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej. We Wrocławiu z powodzeniem można także kształcić się w dziedzinie informatyki i programowania (zarówno na Uniwersytecie, jak i na Politechnice). W ten sposób można nauczyć się m.in. podstaw programowania grafiki, aplikacji sieciowych, urządzeń elektronicznych itd. Ostatecznie warto więc jeszcze raz podkreślić, że nie należy się bać ani samej matematyki, ani szeroko pojętych kierunków ścisłych. Myślenie nie boli i zawsze ma przyszłość.

9 str 9 Żak dla aktywnych Szkolnictwo, edukacja Rosnąca z roku na rok liczba absolwentów uczelni wyższych wywołała duże zmiany na rynku pracy. Pracodawcy zmuszeni są dokonywać trudnych wyborów pomiędzy kandydatami o zbliżonych umiejętnościach i praktyce. Dlatego coraz więcej absolwentów szkół średnich, chcąc zyskać przewagę konkurencyjną na rynku, zaraz po ukończeniu szkoły decyduje się na zapis na bezpłatne kierunki w Ogólnopolskiej Sieci Szkół Policealnych Żak. Cytując jednego ze słuchaczy Żaka na kierunku Technik Architektury Krajobrazu: Dobrze wiem, że same studia nie wystarczą, aby znaleźć interesujące zajęcie. Każdy powinien podnosić swoje kwalifikacje i umiejętności, żeby stać się najlepszym kandydatem do wymarzonej pracy. Najlepiej zacząć jak najwcześniej, bo im dłużej się z tym zwleka, tym trudniej wrócić do nauki. Właśnie z tego względu wielu słuchaczy Żaka to młodzi studenci, którzy już po czterech semestrach nauki w tej szkole uzyskują uprawnienia zawodowe pozwalające znaleźć ciekawą pracę. Sieć licząca 81 oddziałów w całym kraju kształci w wielu zawodach. We wrocławskiej placówce można zdobyć tytuł: logistyka, opiekunki środowiskowej oraz technika: informatyki, bhp, architektury krajobrazu. Dużą popularnością cieszy się też technik organizacji reklamy, hotelarstwa czy handlowiec. W ofercie można znaleźć również szeroki wachlarz kursów zawodowych pozwalających zdobyć kwalifikacje w wybranym zawodzie m.in.: agent celny, barman, kosmetyczka, konsultant ślubny oraz opiekunka dzieci i osób starszych, czy opiekun w żłobku. To bardzo elastyczna i wygodna forma zdobywania dodatkowych, przydatnych umiejętności i uprawnień, pozwalająca zabłysnąć młodym kandydatom do pracy na rozmo- wach kwalifikacyjnych. Szczególnie w związku z brakiem jakichkolwiek opłat w całym okresie, nauka w Żaku staje się coraz bardziej popularna. Cytując słuchaczkę trzeciego semestru kierunku Technik Obsługi Turystycznej Cieszę się, że nie muszę płacić za naukę w Żaku, bo za drugi kierunek studiów musiałabym płacić, a do tego perspektywa zdobycia drugiego tytułu licencjata lub magistra, to 3 lub 5 lat. Tu w ciągu czterech semestrów pod okiem nauczycieli i praktyków zdobywam umiejętności i tytuł. Z własnego doświadczenia wiem, że pracodawcom na takich ludziach, jak ja zależy. Aktywni, z praktycznymi umiejętnościami, walczący o dobre miejsce na trudnym rynku pracy taki jest profil słuchaczy Żaka we Wrocławiu. To znak naszych czasów mówi dyrektor placówki: - Im więcej potrafisz, tym więcej ofert pracy jest w twoim zasięgu. Młodzi ludzie już to odkryli, a nasi absolwenci są tego najlepszym przykładem. Więcej informacji na temat szkół i kursów można znaleźć na stronie

10 Zdrowie O, Choroba! Piotr Pieńkowski Jeśli obywatel Polski, któremu zdarzyło się nieszczęście zachorować i korzystać z państwowej opieki zdrowotnej, sięgnie do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z pewnością odczuje spory dysonans między tym, czego doświadczył, a co mu przynajmniej oficjalnie przysługuje. Otóż zgodnie z ustawą zasadniczą każdy ma prawo do ochrony zdrowia, co więcej, Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, a w szczególnych przypadkach władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. Niestety, problem niedostatecznej ochrony zdrowia i niespełniania przez polityków obietnic zawartych w aktach prawnych ma charakter systemowy na nic zda się narzekanie na opieszałych lekarzy, leniwe rejestratorki czy też nadużywających przywilejów beneficjentów darmowej opieki zdrowotnej. Nic więc dziwnego, iż coraz więcej osób korzysta z prywatnej opieki medycznej. Prywatne przychodnie mają oczywiście wiele zalet. Są wyposażone w najnowszy sprzęt, zatrudniają najlepszych, dobrze opłacanych specjalistów, cechuje je elastyczność pod względem wyboru terminów zabiegów, obowiązuje ciągła dbałość o klienta. Na przykład wrocławski Medicderm wśród serwowanych przez siebie usług wymienia m.in. liczne zabiegi z wykorzystaniem lasera depilację, zamykanie naczynek, fotoodmładnianie. Centrum Rehabilitacji Dorosłych i Dzieci proponuje klientom elektroterapię, leczenie ultradźwiękami i metodę o cokolwiek tajemniczej nazwie kinesiotaping, zaś w leczeniu chorób wątroby i chorób pasożytniczych specjalizuje się centrum Intermedis. Mamy też w mieście liczne przychodnie niepubliczne, z których wiele oferuje usługi zarówno w ramach NFZ, jak i za opłatą. Z pewnością dla osoby majętnej bądź też gotowej ponieść wysokie koszty na rzecz dbania o własne zdrowie, a także (niestety!) dla osób bez wyjścia, zmuszanych nie tylko miesiącami, ale wręcz latami do czekania na zabieg skomercjalizowane placówki lecznicze wydają się być właściwym rozwiązaniem. Omijając kolejki i nieefektywne procedury, można w szybki sposób przywrócić się do zdrowotnego dobrostanu i wrócić do normalnego życia. Wszak koszt absencji w pracy, nerwów straconych przy rejestracji w placówce publicznej i wynikającego z opóźnionego leczenia uszczerbku na zdrowiu często wielokrotnie przewyższa kwotę, jaką zmuszony jest uiścić pacjent prywatnej przychodni. Czy jest to rozwiązanie jedyne? Z pewnością, nie jest to wyjście dla każdego. Wielu obywateli zwyczajnie nie stać na prywatne leczenie co więcej, płacąc podatki mają prawo domagać się wysokiego standardu usług publicznych właśnie w tej sferze. Niekorzystne z punktu widzenia wspólnoty, jaką tworzą obywatele, byłoby podzielenie ich na osoby korzystające z prywatnej (lepszej) i państwowej (gorszej) opieki zdrowotnej. Wszak życie i zdrowie ludzkie jest bezcenne, a wysoka nieprzewidywalność zapadania na różne choroby (w tym coraz nowsze choroby cywilizacyjne) skłania raczej ku solidarności na rzecz walki z nowymi zagrożeniami. Paradoksalnie, ciągłe postępy medycyny doprowadziły do odkrycia nowych chorób, tak że powyżej pewnego progu wiekowego nikt nie może w zasadzie uważać się za zdrowego. Z drugiej strony, wielkie osiągnięcie, jakim jest bardzo wysoka średnia długość życia w społeczeństwach zachodnich, obliguje jako jedna z zasad demokracji do stwarzania każdemu możliwości cieszenia się życiem jak najdłużej i jak najpełniej. Niestety, bez radykalnych zmian rozdwojenie jaźni będzie trwało dalej oficjalna państwowa darmowa opieka, za to w niedogodnych terminach i w kiepsko wyposażonych szpitalach, albo str 10 szybka i skuteczna pomoc w prywatnych przychodniach, za wysoką, rynkową cenę. Co zatem wybrać? Z pewnością, jeśli tylko stan finansów pozwala, nie ma co czekać na zwolnienie się jakiegoś odległego terminu w państwowej placówce. Zdrowie jest bezcenne i żadna kwota wydana na leczenie nie powinna być traktowana jako zbytek. Ale jednocześnie każdy ma prawo domagać się wysokiej jakości usług, które opłaca jako podatnik i które mu się jako obywatelowi konstytucyjnie należą. Oby jak najkrócej miało sens powiedzenie żeby chorować w Polsce, trzeba mieć zdrowie i pieniądze. Wszystkim zatem Czytelnikom Słowa Wrocławian w imieniu Redakcji życzę zdrowia, zdrowia i jeszcze raz pieniędzy!

11 str 11 Zdrowie Szukamy dobrych handlowców! Pracuj z najlepszymi! Zarabiaj lepiej! Pracujesz u konkurencji? Mamy lepszą ofertę! Nie wahaj się! Kierownik działu sprzedaży Maciej Pisarski Aplikuj: rekrutacja@slowowroclawian.pl

12 Motoryzacja Bezpieczeństwo i komfort przez cały rok str 12 Małgorzata Zarzeczna rozmawia z Marcinem Banaszewskim Pomimo, że pogoda za oknem nastraja do wypoczynku, wrzesień to dobry moment, aby zacząć przygotowywać samochód na przyjście jesieni i zimy. Odpowiednia konserwacja auta to klucz do bezpiecznej jazdy przez długie lata Dla wszystkich użytkowników samochodów ważne jest, aby ich stan gwarantował bezpieczeństwo i pewność podczas codziennej jazdy. Nie jest to łatwe, szczególnie ze względu na jakość dróg oraz zmienną pogodę, które wpływają niekorzystnie na stan, wygląd i działanie podzespołów naszego samochodu. Dlatego powinniśmy zadbać o środek transportu, którym się poruszamy tak samo, jak dbamy o swoje własne zdrowie. Pożądany połysk Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić najpierw na nadwozie pojazdu, które jest najbardziej narażone na czynniki atmosferyczne, zarówno podczas miesięcy zimowych, jak i letnich, kiedy mocne słońce powoduje płowienie lakieru pojazdu. Warto również przyjrzeć się dobrze masce auta, klapie bagażnika i nadkolom, poszukując ubytków w lakierze, rys czy pierwszych oznak rdzy. Zalecanym sposobem na zabezpieczenie oraz przedłużenie trwałości lakieru, jest zastosowanie specjalnych preparatów, które dzięki bezbarwnej powłoce chronią go przed szkodliwymi czynnikami. Nałożenie cienkiej warstwy wosku sprawia, że brud i kurz nie przylegają do lakieru, dzięki temu są łatwiejsze do usunięcia. - Co istotne, producenci samochodów często zastrzegają, że gwarancja samochodu nie obejmuje uszkodzeń powstałych na skutek działania środowiska zewnętrznego mówi Marcin Banaszewski z Inchcape Motor Wrocław, autoryzowanego dealera BMW i MINI w Polsce. - Zalicza się do nich wszelkie opady agresywne, to jest kwaśne deszcze, żywice drzew, ptasie odchody czy właśnie promienie słoneczne, a także grad, kamienie czy sól. Z tych powodów zalecamy odpowiednią konserwację dodaje Marcin Banaszewski. Trzeba także zdawać sobie sprawę, że woskowanie samochodu na własną rękę jest zabiegiem krótkotrwałym i nie zapewnia 100% ochrony. Warto więc, od czasu do czasu, oddać auto w ręce specjalisty, który za pomocą odpowiedniego sprzętu nałoży grubszą warstwę preparatu, co pozwoli zabezpieczyć pojazd nawet na 3 miesiące. Lepiej zapobiegać, niż leczyć Aby w pełni zadbać o samochód, należy pamiętać o prostych czynnościach, które jesteśmy w stanie wykonać samodzielnie. Po pierwsze, niezwykle istotne jest regularne sprawdzanie poziomu płynów eksploatacyjnych. Po drugie używanie płynu do odmrażania szyby przedniej (odpowiedniego do panujących na zewnątrz temperatur) oraz przeciwmgielnych produktów do szyb i lusterek. Należy również mieć na uwadze konserwację kół właściwymi preparatami, dzięki którym będą odporne na brud i sól. Wiele osób zaniedbuje sprawdzanie ciśnienia w oponach, co wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo jazdy. Przed nadejściem zimy przetestujmy także ogrzewanie tylnej szyby oraz stan wycieraczek. Zaopatrzmy się w skrobak, rękawice, łopatkę oraz latarkę. Oprócz tego nie zapominajmy o zapasowych żarówkach do reflektorów ich brak może nas kosztować sporo stresu, a także mandat. - Należy również dbać o zawieszenie, hamulce, układ wydechowy czy układ rozruchowy. Tych elementów najczęściej nie jesteśmy w stanie sami skontrolować, dlatego dla pewności dokonujmy stałych przeglądów samochodu oraz zwracajmy uwagę na to, co dzieje się z naszym samochodem podczas jego użytkowania doradza ekspert Inchcape Motor Polska. Jeżeli będziemy w pełni przestrzegać najważniejszych zasad, używać najlepszych kosmetyków samochodowych oraz regularnie sprawdzać stan pojazdu, przedłużymy żywot naszego auta oraz zaoszczędzimy na częstych wizytach u mechanika. Słowem - lepiej zapobiegać, niż leczyć. DZIAŁ PRZYGOTOWANY WE WSPÓŁPRACY Z INCHCAPE MOTOR POLSKA, DEALEREM BMW WE WROCŁAWIU

13 str 13 CIEKAWA KSIĄŻKA O KULTURZE Biznes ŚWIATOWY BESTSELLER! DRUGA CZĘŚĆ HISTORII MIĘDZYNARODOWEJ FINANSJERY ZAMÓWIENIA: Wydawnictwo Wektory, ul. Atramentowa 11, Bielany Wrocławskie tel , info@wydawnictwowektory.pl

14 Targi str 14 Budujemy Eko Wrocław: Dni Dewelopera druga edycja wydarzenia już we wrześniu Budujemy Eko Wrocław: Dni Dewelopera 2011 to już druga edycja wydarzenia. Lokalna inicjatywa Polskiego Związku Firm Deweloperskich - Budujemy Wrocław, rozpoczęła cykl jesienią 2010 roku. Dni Dewelopera to najważniejsza impreza traktująca o rynku nieruchomości we Wrocławiu i jedna z ważniejszych w kraju. Współorganizatorami wydarzenia są, podobnie jak w przypadku pierwszej edycji - Zachodnia Izba Gospodarcza i Narodowy Bank Polski. Tegoroczna edycja potrwa przez cztery dni, od 22 do 25 września Dwa pierwsze dni będą miały charakter biznesowy, a miejscem spotkania będzie Hotel Scandic we Wrocławiu. 22 września 2011 odbędzie się debata merytoryczna, traktująca o perspektywach rozwoju rynku mieszkaniowego na przykładzie Wrocławia. Podczas spotkania poruszone zostaną tematy związane z perspektywami rynku mieszkaniowego. Do wzięcia udziału w tym ekskluzywnym spotkaniu w charakterze gości specjalnych zaproszeni zostali profesor Witold Orłowski oraz Ryszard Petru. Po zakończeniu części merytorycznej rozpoczną się uroczystości związane z obchodami Dni Dewelopera Wieczór zorganizowany w formie bankietu, który będzie okazją do wymiany poglądów oraz nawiązania relacji biznesowych uświetni występ gwiazdy muzyki jazzowej. Dzień później, 23 września 2011, odbędzie się konferencja traktująca o finansach, ekologii, rozwoju Wrocławia - zorganizowana przez Polski Związek Firm Deweloperskich, we współpracy z Urzędem Miasta Wrocławia, Narodowym Bankiem Polskim oraz Wrocławskim Centrum Badań EIT+. Do wzięcia udziału w dniach biznesowych zaproszeni zostali m.in. czołowi polscy eksperci rynku mieszkaniowego, komentatorzy, eksperci i członkowie Polskiego Związku Firm Deweloperskich, przedstawiciele Urzędu Miasta Wrocławia związani z rozwojem miasta, a także szefowie banków, wrocławscy deweloperzy, znani dziennikarze i popularyzatorzy wiedzy ekonomicznej, przedstawiciele banków i instytucji kredytowych. Ostatnim wydarzeniem w tegorocznej edycji Dni Dewelopera, będzie wystawa Budujemy Eko Wrocław. W dniach 24 i 25 września 2011 zaproszą obecnych oraz potencjalnych mieszkańców stolicy Dolnego Śląska na wrocławski Plac Solny. Głównym celem akcji jest ukazanie Wrocławia jako dobrego miejsca do życia oraz propagowanie postaw proekologicznych, które prowadzą do szeroko pojętego rozwoju. Wydarzenie Budujemy Eko Wrocław może zaistnieć tylko dzięki miłości wrocławian do ich miasta. Dzięki tej szczególnej relacji, przedsięwzięcie przyczyni się do wspólnego budowania Wrocławia jako ekologicznego miasta przyszłości. Wydarzenie Budujemy Eko Wrocław: Dni Dewelopera 2011 Honorowym Patronatem objął Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz.

15 str 15 Targi

16 Targi str 16

17 str 17 Targi

18 Prawo Odszkodowania za słupy energetyczne i napowietrzne linie energetyczne pieniądze w zasięgu ręki Tomasz Piotr Chudziński Na temat odszkodowań za bezprawne korzystanie z nieruchomości, na których ustanowione są linie energetyczne, napisano już wiele. Temat nie jest nowy od czasu nowelizacji Kodeksu Cywilnego w roku 2008 osoby mające problem z faktem obniżenia wartości ziemi na skutek przebiegania przez nią linii energetycznych mogą skutecznie walczyć o ustanowienie odpłatnego prawa służebności przesyłu regulującego stan prawny nieruchomości. Warto bliżej przyjrzeć się tematowi tym bardziej, że niewiele osób wie o możliwości dochodzenia swoich praw. Ostrożne szacunki Ministerstwa Gospodarki mówią nawet o 17mld zł, które operator systemu przesyłowego PSE Operator musiałby wyłożyć, gdyby wszyscy zainteresowani zwrócili się o ustanowienie służebności przesyłu. Gra idzie więc o gigantyczne pieniądze, dla statystycznego Kowalskiego zaś o odszkodowania w kwotach od kilku do nawet kilkuset tysięcy złotych. Podstawa prawna Podstawą prawną, z której wynikają możliwości ustanowienia służebności przesyłu jest art. 305 Kodeksu Cywilnego z indeksami 1-5. Kluczowymi dla omawianego w artykule zagadnienia są szczególnie: Art Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Art Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. Wysokość wynagrodzenia/ odszkodowania. Wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służbności przesyłu, jak również wysokość wynagrodzenia za bezprawne korzystanie z gruntu przez operatora systemu przesyłowego jest ściśle związana z kilkoma czynnikami. Najważniejszym jest oczywiście powierzchnia gruntu wyłączona z prawidłowej eksploatacji. Warto wspomnieć, iż teren biegnący pod linią energetyczną także jest takim obszarem. Może więc zaistnieć sytuacja (dość częsta), iż nad naszą działką biegnie napowietrzna linia wysokiego napięcia, a słupy energetyczne są ustawione na działkach sąsiednich. W takim wypadku również możliwe jest skuteczne dochodzenie swoich praw. Poza liczbą metrów bieżących linii energetycznej przechodzącej nad naszą działką istotny jest również rodzaj tych linii. Od tego czy są to linie niskiego, średniego, wysokiego czy może najwyższego napięcia ściśle zależy szerokość pasa energetycznego - może się ona wahać od 3 do nawet 12 metrów. Tę wielkość mnożymy przez liczbę metrów bieżących i otrzymujemy liczbę metrów kwadratowych wyłączonych z eksploatacji. Dodatkowo właściciel działki może pokusić się o wyznaczenie drogi dojazdowej do linii energetycznej. Droga dojazdowa jest obszarem, dzięki któremu operator systemu energetycznego może dojechać do swojej linii w celu przeprowadzania napraw infrastruktury. Standardową szerokością jest 2,5 metra. Po zliczeniu wszystkich wartości otrzymamy określoną liczbę metrów kwadratowych. Przy wyliczaniu wartości odszkodowania za bezprawne korzystanie z gruntu pomocna nam będzie wartość średniego czynszu dzierżawnego na sąsiednich działkach za rok ubiegły. Oczywiście wartości te mogą różnić się w zależności od np. klasy gruntów czy przeznaczenia działki. Za dzierżawę obszaru na działce budowlanej można domagać się wielokrotnie wyższej stawki za metr kwadratowy, aniżeli jest to w przypadku działek o charakterze rolnym. Średnie stawki mogą więc w takim przypadku wahać się od kilkunastu groszy do nawet kilku złotych za metr kwadratowy. Niezwykle ważnym, a wynikającym z art 118 Kodeksu Cywilnego, faktem jest, iż odszkodowania za bezprawne korzystanie z gruntu nie możemy domagać się za cały czas bezprawnej obecności słupów i linii. Wynika to z ogólnych przepisów dotyczących przedawnienia roszczeń. 10 lat wstecz jest to maksymalna ilość lat za które możemy domagać się odszkodowania za bezprawne korzystanie z gruntu. Wysokość odszkodowania w skrócie: [(AxB) + (CxD)]xExF A - liczba metrów bieżących linii energetycznej B - szerokość linii energetycznej C - liczba metrów bierzących przeznaczonych na drogę dojazdową D - szerokość drogi (zazwyczaj 2,5m) E - stawka czynszu dzierżawnego za metr kwadratowy F - liczba lat (max 10lat) Co w przypadku, gdy słupy mają dopiero powstać? W przypadku nowych słupów i chęci przeprowadzenia napowietrznej linii energetycznej nad należącą do nas działką budowlaną lub rolną sprawa jest dość prosta. PSE Operator powinien sam zgłosić się do nas z propozycją zawarcia umowy ustanawiającej służebność przesyłu. Propozycję określonego wynagrodzenia przedstawiamy operatorowi, który ją akceptuje lub nie. Najlepszym wyjściem przy prowadzeniu negocjacji jest skorzystanie z usług kancelarii specjalizującej się w doradztwie z zakresu prawa energetycznego (zajmują się one m.in. profesjonalnym wyliczaniem realnej wartości ustanawianej służebności). Przy prowadzonych samodzielnie negocjacjach statystyczny Kowalski jest łatwym celem do oskubania, a różnica między możliwym do uzyskania dochodem, a rzeczywiście otrzymanym, wielokrotnie przekracza wysokość wynagrodzenia za pomoc prawną. Jeśli operator systemu przesyłowego nie zgadza się na zaproponowaną przez nas kwotę, to następnym krokiem jest postępowanie o sądowe ustanowienie służebności przesyłu w takim wypadku to sąd na podstawie dostarczonych dowodów oceni jak duża powinna być kwota wynagrodzenia za ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego. W postępowaniu sądowym bezwzględnie wskazanym jest skorzystanie z pomocy kancelarii dochodzącej roszczenia odszkodowawcze. Należy pamiętać, że kwota wynagrodzenia stwierdzona przed sądem w postępowaniu nieprocesowym będzie właściwie ostateczną. Odszkodowanie za prowadzone prace W omawianym powyżej przypadku warto wspomnieć, iż można domagać się także odszkodowania za realnie poniesione straty powstałe w związku z prowadzeniem prac przy stawianiu nowej infrastruktury. Praktycznie wygląda to tak, iż np. rolnik domaga się odszkodowania za straty poniesione w związku ze zniszczeniem części plonów czy ustanowieniem drogi dojazdowej do słupa, której obszar liczony w metrach kwadratowych jest skutecznie wyłączony ze standardowej eksploatacji przez czas prowadzenia robót. Sytuacja zastana istniejące słupy. Najpowszechniejszym jest jednak problem istniejących już na działkach słupów energetycznych oraz napowietrznych linii energetycznych. W takim wypadku dochodzimy od operatora systemu przesyłowego odszkodowania za bezprawne ingerowanie w nasze prawo własności. Bezprawnym jest ono, gdy służebność przesyłu nie została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości oraz nie istnieją żadne umowy między operatorem systemu przesyłowego (lub jego poprzednikiem), a właścicielem nieruchomości obciążonej, w której właściciel nieruchomości zgadzałby się na przebieg linii energetycznej przez jego działkę. Należy pamiętać o bardzo istotnej sprawie służebność przesyłu może zostać zasiedziana, gdyż stosujemy tu odpowiednio art. 292 oraz art. 172 Kodeksu Cywilnego mówiące o zasiedzeniu służebności gruntowych: Art Służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio. Art Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). 2. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Zasiedzenie służebności przesyłu powoduje, iż pierwotnie bezprawna służebność zostaje nabyta przez operatora systemu przesyłowego bez wynagrodzenia. Okres zasiedzenia liczymy od czasu postawienia słupów i napowietrznej linii energetycznej. To właśnie na zasiedzenie najczęściej powołuje się PSE Operator odmawiając wypłaty jakiegokolwiek odszkodowania. W takim wypadku negocjacje w większości spraw nie przynoszą str 18 spodziewanego efektu i pozostaje jedynie droga postępowania nieprocesowego o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem. Przed sądem profesjonalny pełnomocnik może powołać się chociażby na jedno z nowszych orzeczeń SN dotyczące okresu zasiedzenia służebności przesyłu. SN Izba Cywila z dnia 9 grudnia 2009 r.; IV CSK 291/2009. Orzeczenie to stanowi, że: Okres do 1989 r. nie może być wliczany do okresu zasiedzenia przez przedsiębiorstwo państwowe, jakim był zakład energetyczny. Do tego czasu wszystko było własnością Skarbu Państwa, a zatem i posiadanie było wykonywane na jego rzecz. Zakład sprawował tylko zarząd, a więc nie był właścicielem urządzeń. Dlaczego profesjonalny doradca/kancelaria dochodząca roszczenia odszkodowawcze? Takie pytanie stawia sobie statystyczny Kowalski, który racjonalnie nie chce dzielić się kawałkiem tortu z innymi. Na dłuższą metę myślenie takie nie zdaje egzaminu. Już na pierwszym etapie sprawy negocjacji dotyczących wynagrodzenia za bezprawne używanie nieruchomości osoba profesjonalnie nie zajmująca się tematem zawodowo zostanie wykorzystana, a wartość odszkodowania znacznie zaniżona. W przypadku postępowania sądowego schody są jeszcze większe. Przy wyborze kancelarii zajmującej się sprawami odszkodowań za bezprawne korzystanie z nieruchomości polecam szukać szczególnie tych, które nie wymagają na początku sprawy wygórowanych kwot pieniężnych. Za uczciwe możemy uznać te, które wezmą od nas na początku skromną zaliczkę, a ich głównym wynagrodzeniem będzie procent wynegocjowanej / wygranej przed sądem kwoty. Procentowa stawka jest o tyle uczciwa, że kancelarii będzie zależało na uzyskaniu dla Państwa jak najwyższego odszkodowania. Stawki kancelarii dochodzących roszczeń wahają się od 10 do 20% uzyskanej kwoty. Tomasz Piotr Chudzinski zajmuje się prawem energetycznym, prowadzeniem negocjacji i uzyskiwaniem odszkodowań w jednej z wrocławskich kancelarii radcowskich kontakt: tomasz.piotr.chudzinski@gmail.com; tomasz.chudzinski@radcaprawny.wroc.pl

19 str 19 Budżet Zmiana budżetu na Radzie Miejskiej 19 maja 2011 Adam Łącki Na ostatnim posiedzeniu Rady Miejskiej Wrocławia podjęto decyzje zmieniające postanowienia budżetu na 2011 rok. Dochody i wydatki budżetowe zostały zwiększone o zł, zaś deficyt pozostał na poziomie 66 mln zł Pierwszą zmiana jest zwiększenie dochodów budżetowych o zł. Jest to zwrot kosztów zakupu okablowania wrocławskiego stadionu przez firmę EnergiaPro, które pierwotnie zakupione było przez miasto. Zwiększenie dochodów budżetu miasta nastąpiło również ze względu na nadwyżkę środków obrotowych Zarządu Cmentarzy Komunalnych. Najbardziej znaczącą zmianą wydatków budżetowych jest przekazanie dodatkowych zł na poprawę stanu technicznego nawierzchni wrocławskich ulic. Zwiększenie wydatków budżetowych nastąpiło też na rzecz Zarządu Zieleni Miejskiej. O 900 tys. zł uległa zwiększeniu kwota, która ma być spożytkowana na utrzymanie zieleni wokół Hali Stulecia (zwanej również Halą Ludową) oraz utrzymaniu fontanny multimedialnej. Kolejne środki, tym razem 600 tys. zł przyznane zostały Wydziałowi Edukacji. Będą one przeznaczone na zorganizowanie lekcji Edukacja w ogrodzie dla wrocławskich dzieci i przedszkolaków. Niecałe 300 tys. zostanie z kolei przeznaczone na projekt monitorowania zużycia mediów we wrocławskich szkołach. Ma on na celu przede wszystkim edukację personelu w kwestii tego jakie zachowania mogą przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii podczas eksploatacji budynków. Zarząd Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego otrzymał 300 tys. zł na wykonanie dodatkowych podziałów nieruchomości. 250 tys. zgodnie z porozumieniem zawartym z Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa zostanie przeznaczone jako wkład miasta w finansowanie prac archeologicznych na terenie Cmentarzu Ofiar Terroru Komunistycznego na Cmentarzu Osobowickim. Niniejsze zmiany zostały uchwalone jednogłośnie przez Radę Miejską Wrocławia. 19 radnych było za, nikt nie głosował przeciw ani nikt się nie wstrzymal.

20 Targi str 20