PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY GÓRNO

Transkrypt

1 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY GÓRNO NA LATA ORAZ

2 2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza Gminy Górno Finanse Ludność Aktywność gospodarcza mieszkańców Zadania polegające na poprawie sytuacji w Gminie Górno Analiza zasobów Gminy Górno (oparta na analizie SWOT) Dążenie Strategiczne (Misja) Gminy Górno Cele Strategiczne Gminy Górno Harmonogramy realizacyjne najważniejszych zadań Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w okresie Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie Gminy Górno Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów Priorytet 2. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach Priorytet 3. Rozwój lokalny Plan finansowy realizacji zadań System wdrażania Instytucja Zarządzająca Instytucja Wdrażająca Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej System monitorowania planu rozwoju lokalnego Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno Sposoby komunikacji społecznej Public relations Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno...53 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Górno został opracowany przez Wyższą Szkołę Handlową im. B.Markowskiego w Kielcach (kontakt tel , w. 216) przy współpracy Urzędu Gminy w Górnie.

3 3 WPROWADZENIE Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej tworzy nowe możliwości dla polityki regionalnej w Polsce i osiągnięcia wyznaczonych celów stawianych przed całą gospodarką, a szczegółowo określonych w dokumentach programowych. Najważniejszym jest Narodowy Plan Rozwoju (NPR) określający strategię społeczno-gospodarczą Polski w pierwszych latach członkostwa w Unii Europejskiej. Instrumentami realizującymi zadania określone w NPR jest siedem programów operacyjnych określających priorytety, kierunki i wysokość środków przeznaczonych na realizację polityki regionalnej państwa, które będą uruchamiane z udziałem funduszy strukturalnych w pierwszym okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Z punktu widzenia rozwoju regionalnego najważniejszym programem jest Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR), którego cel strategiczny określa się następująco: tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Wymogiem koniecznym w procesie absorpcji funduszy strukturalnych (przede wszystkim ze ZPORR) jest posiadanie przez jednostkę samorządu terytorialnego Planu Rozwoju Lokalnego (PRL). Celem tworzenia programów rozwoju lokalnego powinno być zapewnienie koncentracji środków na strategicznych działaniach samorządów. Środki finansowe powinny być wydawane na wcześniej zaplanowane inwestycje według zaprogramowanej w PRL kolejności. Celem opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno jest stworzenie kompleksowego dokumentu, który określać będzie projekty i zadania inwestycyjne Gminy Górno do realizacji w przyjętych okresach programowania, tj. lata oraz w kontekście procesu absorpcji środków z funduszy unijnych. Informacje zawarte w Planie prezentują aktualną sytuację społeczno - gospodarczą Gminy Górno oraz ukazują kierunki rozwoju gminy, możliwe do osiągnięcia także dzięki wykorzystaniu środków z funduszy unijnych. Kierunki te nawiązują i są zgodne z istniejącą w gminie Strategią Rozwoju Gminy Górno. Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem otwartym, co umożliwia nanoszenie zmian wynikających ze zmiany hierarchii zadań realizowanych przez władze gminy. Plan finansowy zadań inwestycyjnych jest szacunkowy i obejmuje pierwszy okres programowania (lata ), przy założeniu maksymalnych wartości dofinansowania unijnego, przypisanych do poszczególnych działań, a opisanych w dokumentach programowych.

4 4 1. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno Obszarem realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Górno jest teren obejmujący swoim zasięgiem całą Gminę Górno o powierzchni 83,3 km 2. Gmina Górno znajduje się w powiecie kieleckim w województwie świętokrzyskim. Realizacja planu obejmuje dwa okresy programowania. Pierwszy trwający od 2004 do 2006 roku, drugi zaczynający się od roku Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza Gminy Górno 2.1. Finanse Obszarem realizacji Planu Rozwoju Lokalnego jest cały teren leżący w granicach administracyjnych gminy Górno. Rozważając sytuację społeczno-gospodarczą gminy warto rozpocząć od wykonania budżetu gminy w latach Przedstawia to tabela 1. Tabela 1. Wykonanie budżetu gminy w latach (w tysiącach złotych) Wyszczególnienie Dochody ogółem , , , , ,5 Dochody własne 1 358, , , , ,0 Dotacje celowe 1 681, , , , ,7 Subwencja ogólna 6 256, , , , ,9 Wydatki ogółem , , , , ,0 w tym inwestycyjne 2 181, , , , ,1 wydatki bieżące 8 755, , , , ,9 w tym wynagrodzenia 3 893,7 b.d , , ,3 Źródło: Opracowanie własne.

5 5 Uwzględniając współczynniki inflacji za lata , które przeliczone w stosunku do cen z roku 2000 przyjmują wartości przedstawione w tabeli poniżej, ,1814 1,1010 1,0 0,9479 0,9302 Źródło: Opracowanie własne. można kwoty z tabeli 1 przedstawić w cenach z roku 2000 (por. tabela 2). Tabela 2. Wykonanie budżetu gminy w latach (w tysiącach złotych) w cenach z roku 2000 Wyszczególnienie Dochody ogółem , , , , ,0 Dochody własne 1 605, , , , ,4 Dotacje celowe 1 986, , , , ,5 Subwencja ogólna 7 391, , , , ,0 Wydatki ogółem , , , , ,0 w tym inwestycyjne 2 576, , , , ,7 wydatki bieżące , , , , ,3 w tym wynagrodzenia 4 600,0 b.d , , ,9 Źródło: Opracowanie własne. Widoczny jest kryzys roku 2000 i wyraźna poprawa sytuacji finansowej gminy w roku 2002 (por. rys. 1). Ciekawy i godny podkreślenia jest fakt, że wynagrodzenia w latach pozostają w gminie co do siły nabywczej prawie niezmienione. Subwencja ogólna, po lekkim obniżeniu się w roku 2002, rozważana w cenach z roku 2002 stale rośnie (rys. 2). Szczegółowe dane dotyczące wydatków z budżetu gminy w latach , przedstawiono w tabeli 3 Przedstawiono je zarówno w postaci kwot, jakie w danych latach zaistniały, jak również w cenach z roku Niestety, w niektórych przypadkach zabrakło danych. Ponadto niektóre działy zostały w omawianym okresie poszerzone, przez co przedstawione liczby nie zawsze dotyczą dokładnie działu, w którym je zapisano w tabeli

6 6 Rys 1. Dochody własne gminy Górno w latach w cenach z roku , , , , ,0 tys. zł Źródło: Opracowanie własne. Rys. 2. Subwencja ogólna gminy Górno w latach w cenach z roku , , , , ,0 tys. zł Źródło: Opracowanie własne. Tabela 3. Dane dotyczące wydatków z budżetu gminy w latach w tys. zł Zakres wydatków kwoty rzeczywiste kwoty w cenach z 2000 roku Rolnictwo 656,0 462,2 272,2 334,9 336,2 775,0 508,9 272,2 317,5 312,7 Transport (i łączność) 1 758,0 971,7 b.d , , , ,8 b.d , ,8 Gospodarka komunalna 528,7 674,0 620,0 550,7 662,7 624,6 742,1 620,0 522,0 616,4 Gosp. mieszkaniowa 106,9 215,5 105,3 0,0 0,0 126,3 237,3 105,3 0,0 0,0 Oświata i wychowanie 4 791, , , , , , , , , ,7 Kultura i sztuka 100,8 116,2 132,7 157,8 156,6 119,1 127,9 132,7 149,6 145,7 Ochrona zdrowia 829,7 140,8 266,9 167,1 166,7 980,2 155,0 266,9 158,4 155,1 Opieka społeczna 798,9 979,8 987, , ,9 943, ,8 987,6 1206, ,6 Kultura fizyczna i sport 8,0 12,4 16,1 20,0 26,9 9,5 13,7 16,1 19,0 25,0 Administr. państwowa 1 314, , , , , , , , , ,3 Bezpieczeństwo publ. 1,7 b.d. b.d. 111,7 109,9 2,0 b.d. b.d. 105,9 102,2 Inne 42,6 271, ,2 87,2 85,4 50,3 298,4 1592,2 82,7 79,4 Wydatki ogółem , , , , , , , , , ,0 Źródło: Opracowanie własne.

7 7 Na rysunkach 4, 5, 6 i 7 przedstawiono (w cenach z roku 2000) wydatki na gospodarkę komunalną (które są prawie stałe), na oświatę i wychowanie, na opiekę społeczną oraz na kulturę i sztukę oraz ochronę dziedzictwa narodowego (które z niewielkimi zaburzeniami rosną). Znaczący spadek wydatków widać w rolnictwie, gospodarce mieszkaniowej, ochronie zdrowia. Wydatki na administracje państwową mocno wahają się wokół kwoty ok. 1,6-1,7 mln zł (w cenach z roku 2000 por. rys. 9). Powoli zwiększają się wydatki na kulturę fizyczną; widać także znaczne zwiększenie nakładów na bezpieczeństwo publiczne. Rys. 3. Wydatki na gospodarkę komunalną w latach w cenach z roku , , , , , tys. zł Źródło: Opracowanie własne. Rys. 4. Wydatki na oświatę i wychowanie w latach w cenach z roku , ,4 7577,0 7323, , tys. zł Źródło: Opracowanie własne.

8 8 Rys. 5. Wydatki na opiekę społeczną w latach w cenach z roku ,6 943,8 1078,8 1229,6 1206, tys. zł Źródło: Opracowanie własne Rys. 6. Wydatki na kulturę, sztukę i ochronę dziedzictwa narodowego w latach w cenach z roku ,1 132,7 127,9 145,7 149, tys. zł Źródło: Opracowanie własne. Rys. 7. Wydatki na administrację państwową w latach w cenach z roku , ,4 1754, , , tys. zł Źródło: Opracowanie własne. Na zakończenie analizy dotyczącej finansów warto porównać dochody gminy Górno przeliczone na osobę z dochodami pozostałych gmin powiatu kieleckiego w latach Jak widać z tabeli 4, gmina Górno nie należała do gmin bogatych. Biorąc pod uwagę dochody per capita zajmowała pośród 20 gmin powiatu kieleckiego w kolejnych latach miejsca 19 (1998 i 1999), 16 (2000), 18 (2001) oraz 14 (2002).

9 9 Trochę inaczej układa się ta klasyfikacja, gdy zamiast dochodów porównuje się dochody własne na jednego mieszkańca. Okazuje się, że wówczas pośród 20 gmin powiatu kieleckiego w kolejnych latach gmina Górno zajmowała miejsca 18 (1998), 16 (1999 i 2000), 15 (2001) oraz 12 (2002). Widoczna jest poprawa sytuacji gospodarczej gminy na tle innych gmin powiatu kieleckiego. Tabela 4 zawiera gminy uporządkowane ze względu na sytuację w roku Gminy, które przewodzą w tej tabeli, to bądź gminy z dużymi zakładami pracy, bądź duże miejscowości. W obu tych klasyfikacjach na pierwszym miejscu znajduje się gmina Sitkówka-Nowiny (jedna z najbogatszych w Polsce) oraz miasto Kielce. Atutem gminy Górno jest jej szybki rozwój gospodarczy oraz duża liczba ludzi młodych i osób w wieku produkcyjnym (por. dalsze części analizy). Tabela 4. Dochody gmin powiatu kieleckiego na jednego mieszkańca w latach Gmina Sitkówka-Nowiny 2765, , , , ,69 Kielce 1320, , , , ,97 Chmielnik 1005, , , , ,15 Morawica 1274, , , , ,86 Zagnańsk 996, , , , ,13 Pierzchnica 1124, , , , ,11 Daleszyce 1026, , , , ,52 Łagów 1055,71 958, , , ,36 Łopuszno 1034, , , , ,77 Piekoszów 976, , , , ,06 Raków 1036, , , , ,62 Nowa Słupia 974,80 990, , , ,55 Strawczyn 966, , , , ,66 Górno 922,03 963, , , ,27 Bieliny 1064,83 981, , , ,53 Miedziana Góra 944,10 974, , , ,18 Masłów 1109, , , , ,00 Mniów 1008, , , , ,70 Bodzentyn 915,32 982, , , ,69 Chęciny 960,20 965, , , ,24 Źródło: Opracowanie własne Ludność Gęstość zaludnienia w gminie Górno i gminach powiatu kieleckiego (bez Kielc) w latach przedstawia tabela 5, uporządkowana ze względu na dane z roku 2002.

10 10 Tabela 5. Gęstość zaludnienia w gminach powiatu kieleckiego w latach Gmina 1998 r 1999 r 2000 r 2001 r 2002 r Górno Sitkówka-Nowiny Piekoszów Miedziana Góra Chęciny Nowa Słupia Strawczyn Bieliny Masłów Zagnańsk Mniów Morawica Chmielnik Bodzentyn Daleszyce Łagów Łopuszno Pierzchnica Raków Źródło: Opracowanie własne. Jak wynika z tabeli 5, gmina Górno jest najgęściej zaludnioną gminą w powiecie. Zestawienie, pokazujące w gminie Górno liczbę ludności, mężczyzn i kobiet, osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym, jak również pracujących ogółem (w tym kobiet) oraz saldo migracji w latach , pokazano w tabeli 6. Tabela 6. Wybrane dane demograficzne dotyczące gminy Górno w latach liczba pań/ osoby w ludność ogółem kobiety mężczyźni liczba wieku panów przedprod osoby w wieku produkc. osoby w wieku poprod. pracujący ogółem* pracujące kobiety saldo migracji , , , , , *Według faktycznego miejsca pracy pracownika; bez pracujących w indywidualnych gospodarstwach w rolnictwie oraz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą o liczbie pracujących do 9 osób. Źródło: Opracowanie własne. Jak widać z tabeli 6, liczba kobiet i mężczyzn w gminie Górno w roku 2002 wyrównała się, podczas gdy w latach poprzednich była w gminie przewaga panów. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym maleje, ale i tak gmina Górno ma największy w województwie odsetek osób młodych (w powiecie tylko gmina Bieliny ma podobny odsetek młodzieży por. rys. 8), zaś odsetek osób w wieku poprodukcyjnym stawia gminę na drugim miejscu w województwie, zaś w powiecie kieleckim zbliżona sytuacja jest tylko w gminach Morawica i Sitkówka-Nowiny. Ponieważ obie te gminy stoją bardzo wysoko pod względem dochodów

11 11 własnych na jednego mieszkańca, więc można się spodziewać, że wobec posiadanego potencjału gmina Górno nadal będzie się przesuwać w górę w porównaniach takich jak w tabeli 4. Tak więc w świetle tych wskaźników gmina Górno jawi się jako gmina młoda o znacznym potencjale (duży jest bowiem także odsetek osób w wieku produkcyjnym). Jednocześnie dodatnie saldo migracji wskazuje, że do gminy przeprowadzają się ludzie z innych gmin, co świadczy o atrakcyjności gminy Górno. Powyższe wnioski ilustrują rysunki 8, 9 i 10, pokazujące sytuację gminy w powiecie. Źródło: Opracowanie własne. Źródło: Opracowanie własne.

12 12 Źródło: Opracowanie własne. Interesujące jest też spojrzenie na prędkość zmian odsetek osób młodych, w wieku produkcyjnym i starszych w minionym okresie. Wskaźniki tych zmian, wyliczone na podstawie danych z lat , przedstawione są dla powiatu kieleckiego na rysunkach 11, 12 i 13.

13 13 Źródło: Opracowanie własne. Jak wynika z przedstawionych rysunków, w gminie Górno liczba osób młodych w okresie 8 lat zmniejszała się z prędkością ok. 0,7 punktu procentowego rocznie, ale jednocześnie liczba osób w wieku produkcyjnym w podobny sposób rosła, podczas gdy liczba osób starszych pozostawała prawie na niezmienionym poziomie. Świadczy to tym dobitniej o ogromnym potencjale ludności gminy Aktywność gospodarcza mieszkańców Aktywność gospodarczą mieszkańców ilustruje liczba podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON na 1000 mieszkańców. Sytuację gminy Górno pośród pozostałych gmin powiatu kieleckiego (bez miasta Kielce) w latach ilustrują dane przedstawione w tabeli 7. Jak z nich wynika, gmina Górno, zajmująca w latach miejsce 12. pośród dziewiętnastu gmin powiatu, w latach następnych na tyle zwiększała liczbę podmiotów REGON, że w roku 2002 znalazła się na miejscu 10. Tabela 7 jest uporządkowana względem stanu firm na 1000 mieszkańców w roku Ostatnia kolumna tabeli 7 wskazuje o ile średnio rocznie zwiększała się liczba podmiotów REGON w gminie w latach (współczynnik wzrostu w modelu regresji liniowej). Okazuje się, że pod względem szybkości wzrostu liczby firm na 1000 mieszkańców gmina Górno uplasowała się na 9. miejscu wśród gmin powiatu kieleckiego taka więc będzie prawdopodobnie pozycja w powiecie co do liczby firm w następnych latach, jeśli to tempo wzrostu zostanie utrzymane.

14 14 Tabela 7. Liczba podmiotów REGON na 1000 mieszkańców w gminach powiatu kieleckiego w latach (bez miasta Kielce) Gmina zmiana Sitkówka-Nowiny 47,89 53,80 57,25 65,59 72,66 81,39 82,37 83,07 5,58 Miedziana Góra 33,65 40,31 41,28 49,86 54,99 62,24 66,08 70,46 5,41 Zagnańsk 34,41 40,69 39,47 46,52 50,20 55,72 62,92 66,39 4,61 Daleszyce 40,50 49,93 48,44 52,53 54,96 59,86 64,08 65,34 3,35 Morawica 32,31 37,46 38,73 42,67 47,30 50,99 56,80 65,10 4,38 Masłów 29,99 35,45 36,59 43,72 47,67 52,14 56,66 63,15 4,63 Chęciny 33,80 40,76 40,89 45,84 50,94 56,38 58,99 61,79 4,03 Chmielnik 31,63 43,77 42,45 47,01 49,08 53,57 56,00 61,28 3,62 Raków 30,21 38,52 42,29 44,37 48,19 54,57 57,06 59,47 4,03 Górno 25,12 30,97 33,55 39,86 42,97 46,91 51,93 54,31 4,19 Łopuszno 27,68 34,01 34,05 39,63 43,17 48,47 52,17 53,96 3,83 Nowa Słupia 22,66 25,60 30,76 36,92 40,06 44,69 48,07 53,25 4,42 Strawczyn 19,55 26,25 30,05 35,72 38,91 42,69 48,72 51,57 4,50 Piekoszów 22,68 28,66 29,56 34,37 38,14 43,09 47,48 49,39 3,87 Łagów 30,11 35,47 35,81 37,33 40,75 44,98 45,98 49,30 2,59 Pierzchnica 17,09 23,85 27,53 31,39 39,72 46,58 45,90 49,19 4,77 Bieliny 23,58 28,42 28,21 33,79 35,94 40,15 45,43 48,13 3,51 Mniów 20,00 25,98 30,14 35,47 37,38 43,33 44,31 45,47 3,71 Bodzentyn 22,22 25,36 29,47 30,13 32,51 35,09 37,87 40,90 2,53 Źródło: Opracowanie własne. Jeśli wziąć pod uwagę przetwórstwo przemysłowe, gmina Górno w omawianym okresie plasowała się na 7-8 miejscu w powiecie (por. rys. 14, ilustrujący sytuację w roku 2002). Źródło: Opracowanie własne. W branży budowlanej gmina Górno pod względem liczby podmiotów REGON na 1000 mieszkańców zajmowała w 2002 roku trzecie miejsce w powiecie kieleckim, przy czym szybkość wzrostu liczby firm budowlanych w latach stawia gminę także na trzecim miejscu w powiecie.

15 15 W zakresie liczby firm zajmujących się handlem i naprawami na 1000 mieszkańców gmina Górno zajmowała w roku 2002 dopiero 17 miejsce w powiecie (bez Kielc). Jednakże ta sytuacja powinna się szybko zmienić, gdyż pod względem tempa wzrostu punktów handlu i usług gmina jest na 11 miejscu w powiecie. Wreszcie pod względem liczby firm transportowych i gospodarki magazynowej sytuacje gminy przedstawiono poniżej na rys. 15 na tle wszystkich gmin województwa świętokrzyskiego. Pośród 102 gmin województwa gmina Górno zajmowała w 2002 roku 12 miejsce co do liczby tych firm na 1000 mieszkańców, co wobec 19 miejsca w 1995 roku świadczy o dynamicznym rozwoju gminy w tym zakresie. W powiecie przekłada się to na miejsce szóste. Źródło: Opracowanie własne.

16 16 3. Zadania polegające na poprawie sytuacji w Gminie Górno Rozdział niniejszy powstał w oparciu o istniejącą w Gminie Górno Strategię Rozwoju Gminy. Analiza zasobów, cele strategiczne oraz określenie kierunków rozwoju gminy zostało zaktualizowane na podstawie obecnej sytuacji społeczno gospodarczej Gminy Górno (rozdział 2) Analiza zasobów Gminy Górno (oparta na analizie SWOT) Wynikające ze Strategii Rozwoju Gminy Górno zestawienie pięciu najważniejszych zagadnień stanowiących mocne i słabe strony gminy Górno, a także szanse i zagrożenia rozwoju gminy w okresach programowania rozwoju jest następujące: MOCNE STRONY GMINY 1. Położenie geograficzne 2. Walory turystyczne i krajobrazowe 3. Infrastruktura techniczna 4. Potencjał ludzki 5. Potencjalne tereny budowlane SZANSE ROZWOJU 1. Turystyka i rekreacja 2. Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw 3. Restrukturyzacja rolnictwa 4. Dobrze wykształceni mieszkańcy 5. Promocja SŁABE STRONY GMINY 1. Infrastruktura techniczna 2. Sytuacja w rolnictwie 3. Brak miejsc pracy 4. Brak bazy turystyczno - rekreacyjnej 5. Oświata, sport, kultura ZAGROŻENIA 1. Brak perspektyw dla rolnictwa 2. Bezrobocie 3. Brak poczucia bezpieczeństwa 4. Degradacja środowiska 5. Konkurencja ze strony innych gmin MOCNE STRONY GMINY: 1. Położenie geograficzne.

17 17 Gmina Górno położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie Kielc. Istnieje dogodna komunikacja samochodowa z miastem. Dla mieszkańców Gminy Górno Kielce są miejscem pracy i rynkiem zbytu lokalnej produkcji, a Kielczanie mają możliwość korzystania z wypoczynku oferowanego przez Gminę Górno. Bliskość Kielc powoduje też wzrost atrakcyjności działek budowlanych w niektórych rejonach gminy. 2. Walory turystyczne i krajobrazowe. Obszar Gminy charakteryzuje się korzystnym ukształtowaniem terenu, ciekawymi krajobrazami, czystym powietrzem. Na terenie Gminy znajduje się zbiornik wodny Cedzyna. Wszystkie te czynniki stanowią podstawę do rozwoju bazy turystycznej Gminy Górno. 3. Infrastruktura techniczna. Gmina Górno posiada dobrze rozwiniętą sieć telefoniczną i wodociągową. Jest to baza wyjściowa do dalszego rozwoju infrastruktury technicznej. 4. Potencjał ludzki. Mieszkańcy Gminy stanowią podstawowy potencjał dla jej rozwoju. 5. Potencjalne tereny budowlane. Położenie Gminy Górno w małej odległości od Kielc, turystyczna wartość terenów oraz częściowa infrastruktura to mocne strony Gminy. Stanowią one o dużej atrakcyjności terenów budowlanych znajdujących się w Gminie. SŁABE STRONY GMINY: 1. Infrastruktura techniczna. Słabą stroną Gminy są braki w infrastrukturze. Brak zagospodarowania odpadów stałych i płynnych, brak gazyfikacji, zły stan dróg i brak chodników to czynniki, które bardzo negatywne wpływają na wizerunek Gminy Górno i ograniczają jej możliwości inwestycyjne. 2. Sytuacja w rolnictwie.

18 18 Na terenie Gminy występują słabe gleby i niekorzystna struktura agrarna. Brak jest rynków zbytu, bazy przetwórczej płodów rolnych. Ogólnej oceny rolnictwa nie zmienia dość dobrze rozwinięta uprawa dobrych jakościowo truskawek. 3. Brak miejsc pracy. Mieszkańcy Gminy w znacznej większości zatrudnieni są na terenie Kielc. Sytuacja rynku pracy w Kielcach jak i w całym województwie jest zła. W związku z tym istnieją duże problemy ze znalezieniem miejsca pracy. Stan ten negatywnie wpływa na sytuację materialną mieszkańców Gminy. 4. Brak bazy turystyczno rekreacyjnej. Gmina posiada walory, dzięki którym jest atrakcyjna turystycznie. Brak bazy turystyczno - rekreacyjnej sprawia, że nie wykorzystuje ona w pełni tego atutu. Mając na uwadze szanse, jakie stoją przed Gminą, ważne jest powstanie takiej bazy. 5. Oświata, sport, kultura. Braki w infrastrukturze społecznej (niewystarczająca baza kulturalna, brak ośrodków sportowych, niedoinwestowanie oświaty) utrudniają inwestycje w młodych i są przyczyną niższego standardu życia mieszkańców. SZANSE ROZWOJU: 1. Turystyka i rekreacja. Rozwój turystyki i rekreacji jest dużą szansą stojącą przed Gminą Górno, opartą na jej mocnych stronach. Podjęcie działań związanych z powstawaniem bazy turystyczno - rozrywkowej, gospodarstw agroturystycznych itp. pozwoli na wykorzystanie walorów środowiska i dogodnego położenia gminy. 2. Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Powstawanie nowych przedsiębiorstw będzie czynnikiem napędzającym rozwój Gminy. Mieszkańcy będą mieli możliwość łatwiejszego znalezienia zatrudnienia na terenie Gminy, a przedsiębiorstwa będą płacić podatki. Władze samorządowe powinny wspierać rozwój MŚP, m.in. przez stworzenie preferencyjnych warunków dla zakładania nowych działalności gospodarczych.

19 19 3. Restrukturyzacja rolnictwa. Większość mieszkańców Gminy Górno utrzymuje się z rolnictwa. Na podkreślenie zasługuje dobrze rozwinięta uprawa truskawek. Szansą dla rolnictwa w gminie jest jego kompleksowa restrukturyzacja. Zmiany w rolnictwie powinny dążyć w kierunku m.in. poprawy struktury agrarnej, produkcji zdrowej żywności, powstawania grup producenckich i przedsiębiorstw przetwarzających płody rolne na terenie Gminy. 4. Dobrze wykształceni mieszkańcy. Mieszkańcy Gminy powinni mieć możliwość korzystania ze sprawnie funkcjonującej infrastruktury społecznej. Ważne jest, aby młodzieży zapewnić możliwość kulturalnego spędzania czasu. Dofinansowana baza oświatowa, sportowa, ośrodki kulturalne to dobra inwestycja, która będzie pozytywnie wpływać na warunki życia mieszkańców oraz stanowić dodatkową ofertę dla turystów odwiedzających Gminę Górno. 5. Promocja. Działania podejmowane przez Gminę powinny zostać poparte odpowiednią promocją. Rozwój turystyki i rekreacji musi być wsparty profesjonalną reklamą. Działania te również będą się przyczyniać do pozyskiwania nowych inwestorów. ZAGROŻENIA: 1. Brak perspektyw dla rolnictwa. Uzależnienie mieszkańców Gminy od dochodów uzyskiwanych z rolnictwa jest negatywnym zjawiskiem. Obecna sytuacja w rolnictwie i brak długofalowych perspektyw to zjawiska, które mogą zniechęcać mieszkańców do podejmowania działań związanych z rozwojem i unowocześnianiem produkcji rolnej. 2. Bezrobocie. Bezrobocie bezpośrednio przyczynia się do ubożenia społeczeństwa, wpływa na wzrost przestępczości, patologii. Przyczynia się również do migracji fachowych kadr i do tzw. ucieczki młodych do dużych ośrodków miejskich. 3. Brak poczucia bezpieczeństwa.

20 20 Brak poczucia bezpieczeństwa, rosnące zagrożenie przestępczością i patologiami społecznymi to czynniki mogące utrudnić nie tylko życie mieszkańców, ale również rozwój turystyki i rekreacji na terenie Gminy oraz pozyskiwanie inwestorów zewnętrznych.

21 21 4. Degradacja środowiska. Środowisko naturalne jest mocną stroną Gminy Górno. W nim tkwi główna szansa rozwoju. Degradacja środowiska może zahamować rozwój turystyki. 5. Konkurencja ze strony innych gmin. Większość Gmin podjęła działania związane z tworzeniem Strategii Rozwoju. Część przystępuje już do realizacji zawartych w nich programów. Gminy, które przygotują najlepsze oferty dla inwestorów, stworzą dogodne warunki dla turystów będą rozwijać się najszybciej Dążenie Strategiczne (Misja) Gminy Górno Zgodnie ze Strategią Rozwoju Gminy Górno misję gminy Górno zdefiniowano następująco: Gmina Górno gminą podnoszącą poziom życia swoich mieszkańców, bezpieczną, otwartą, czystą; z rozwiniętą infrastrukturą techniczną, służbą zdrowia, bazą oświatową, kulturalną i sportową; wykorzystującą swe walory do rozwoju turystyki, ekologicznego rolnictwa, przetwórstwa, działalności usługowo-handlowej; oferującą atrakcyjne tereny budowlane i rekreacyjne Cele Strategiczne Gminy Górno Cel 1: Gmina Górno atrakcyjna dla inwestorów Jednym z głównych atutów gminy jest bliskość dużego miasta. Ponadto droga krajowa Kielce - Lublin podnosi atrakcyjność terenów położonych w jej sąsiedztwie. CEL STRATEGICZNY MOCNE STRONY GMINY Wodociągi Telefonizacja Bliskość Kielc Sieć dróg Tereny budowlane Gmina Górno atrakcyjna dla inwestorów ODPOWIADAJĄCE IM SZANSE ROZWOJU Rozwój usług i rzemiosła Przetwórstwo Powstanie nowych zakładów Nowe tereny budowlane

22 22 Osiągnięcie powyższego celu wymaga podjęcia szeregu działań. Najważniejsze z nich zostaną zapisane jako odpowiadające Celowi Strategicznemu - Cele Operacyjne. CELE OPERACYJNE 1. Opracowanie oferty dla inwestorów Gmina Górno posiada tereny, które ze względu na położenie w pobliżu Kielc są atrakcyjne dla inwestorów (działalność handlowo - usługowa, budownictwo jednorodzinne i rekreacyjne). Znaczna część obszaru gminy objęta jest również różnego rodzaju ograniczeniami budowlanymi (otulina Parku Krajobrazowego). Przygotowanie oferty dla inwestorów musi być więc poprzedzone dokładną analizą terenów potencjalnie mogących spełniać warunki wynikające z przepisów prawa. W przypadku działalności gospodarczej Samorząd powinien określić branże preferowane, ponieważ funkcje turystyczno - rekreacyjne gminy wymagają eliminowania uciążliwych dla środowiska i dla otoczenia form działalności. Duże zapotrzebowanie na działki rekreacyjne powinno być dla gminy bodźcem do podjęcia starań o dopuszczenie do zabudowy rekreacyjnej na terenach będących otuliną Parku Krajobrazowego. 2. Rozwój infrastruktury technicznej Podniesienie atrakcyjności działek budowlanych wiąże się z ich uzbrojeniem w infrastrukturę techniczną. W związku z powyższym - celem gminy Górno powinno być dążenie do kompleksowej rozbudowy istniejących sieci oraz podjęcie działań zmierzających do powstania sieci gazociągowej. 3. Poprawa systemu komunikacyjnego gminy Układ drogowy w gminie Górno zapewnia sprawną komunikację między poszczególnymi sołectwami. Modernizacji, ze względu na stan nawierzchni, wymagają w większości drogi gminne i drogi powiatowe. W planach rozbudowy sieci drogowej konieczne jest uwzględnienie dróg dojazdowych do projektowanych nowych terenów rekreacyjnych i budowlanych. 4. Promocja oferty gminy Oferta gminy Górno, dotycząca terenów pod inwestycje powinna być w sposób profesjonalny przekazana potencjalnym zainteresowanym. Konieczne jest więc powołanie zespołu, którego zadaniem będzie bieżąca aktualizacja utworzonej bazy danych, opracowywanie różnych form promocji oferty, przygotowywanie materiałów promocyjnych itp.

23 23 Cel 2. Gmina Górno popularnym ośrodkiem rekreacji Walory turystyczno - rekreacyjne gminy w zestawieniu z bliskością dużej aglomeracji miejskiej dają podstawy do zdefiniowania II-go celu strategicznego gminy Górno: CEL STRATEGICZNY Gmina Górno popularnym ośrodkiem rekreacji MOCNE STRONY GMINY ODPOWIADAJĄCE IM SZANSE ROZWOJU Położenie gminy Baza turystyczna Walory krajobrazowe Turystyka i agroturystyka Rolnictwo ekologiczne Rozwój małych i średnich Agroturystyka Podniesienie atrakcyjności turystyczno - wypoczynkowej gminy możliwe jest przy realizacji przedstawionych niżej celów operacyjnych: CELE OPERACYJNE 1. Program rozwoju bazy rekreacyjnej Istniejące na terenie gminy obiekty turystyczno - rekreacyjne stanowią podstawowe zaplecze do rozwoju tej branży. Działania należy rozpocząć od dokładnej inwentaryzacji posiadanych przez gminę zasobów (będących własnością gminy oraz osób prywatnych i instytucji). Konieczne jest przeprowadzenie badań rynkowych, które pozwolą oszacować zapotrzebowanie na usługi związane z wypoczynkiem. Powyższe informacje będą stanowić dane wyjściowe do opracowania programu rozwoju bazy rekreacyjnej. 2. Dostosowanie infrastruktury technicznej do wymogów ekologicznych Oferta turystyczna musi być oparta o ekologiczne walory gminy. Dlatego też konieczna jest sukcesywna rozbudowa istniejącej sieci kanalizacyjnej, docelowe rozwiązanie problemu utylizacji odpadów stałych, umożliwienie mieszkańcom przechodzenia na mniej zanieczyszczające środowisko sposoby ogrzewania domów (gazyfikacja). Konieczne jest również poprawienie jakości nawierzchni dróg gminnych.

24 24 3. Rozwój agroturystyki Funkcjonujące na terenie gminy gospodarstwa agroturystyczne świadczą o rosnącym zapotrzebowaniu na tego rodzaju usługi. Walory turystyczne gminy dają możliwość uzyskania dodatkowych dochodów dla gospodarstw rolnych. Rozwój sieci gospodarstw agroturystycznych nie wymaga dużych nakładów na inwestycje - adaptacja pomieszczeń może być przeprowadzona w oparciu o własne środki lub kredyt bankowy. Gmina powinna promować działające na jej terenie gospodarstwa. 4. Pobudzenie aktywności mieszkańców gminy Rozwój zaplecza turystyczno - wypoczynkowego może odbywać się dwutorowo: przez poszukiwanie dużych inwestorów, którzy będą budowali duże obiekty hotelowe i usługowe oraz przez rozwój drobnej działalności gospodarczej mieszkańców gminy. W obu przypadkach konieczne jest podnoszenie kwalifikacji ludności (szkolenia). Ponadto Gmina powinna opracować system preferencji dla osób i firm tworzących nowe miejsca pracy oraz system wspierania małych i średnich firm. 5. Rozwój infrastruktury społecznej Rozszerzenie oferty rekreacyjnej dla turystów powinno dotyczyć również oferty kulturalnej. W gminie powinna ukształtować się sieć placówek kulturalnych (lokalowo oparta o szkoły, biblioteki oraz obiekty przeznaczone na taką działalność). Placówki te muszą wypracować program zagospodarowania czasu wolnego zarówno dla mieszkańców gminy jak i dla gości. Drugim ważnym czynnikiem warunkującym rozwój sfery społecznej jest dostosowanie bazy lokalowej placówek oświatowych do zwiększających się potrzeb kadrowych gminy. Docelowa sieć szkół w gminie musi być w pełni wyposażona w sale gimnastyczne. Rozważenia wymaga propozycja uzupełnienia systemu edukacyjnego w Górnie o Liceum Ogólnokształcące. Placówka taka mogłaby ułatwić zdobycie średniego wykształcenia młodzieży z terenu gminy (i gmin sąsiednich) na miejscu, bez konieczności uciążliwych dojazdów do Kielc. Cel 3. Gmina Górno ośrodkiem specjalistycznej produkcji rolnej Funkcjonujące w gminie gospodarstwa rolne, specjalizujące się m.in. w produkcji truskawek, ziemniaków mogą stanowić bazę wyjściową do rozwoju bardziej pracochłonnych gałęzi rolnictwa. Uzupełnieniem dla rekreacyjnych funkcji gminy może być rolnictwo ekologiczne. Można więc sformułować III-ci cel strategiczny gminy Górno:

25 25 CEL STRATEGICZNY MOCNE STRONY GMINY Czyste środowisko Potencjał ludzki Bliskość Kielc Uprawy truskawek i ziemniaków Gmina Górno ośrodkiem specjalistycznej produkcji rolnej ODPOWIADAJĄCE IM SZANSE ROZWOJU Zdrowa żywność Przetwórstwo Grupy producenckie Specjalizacja produkcji rolnej Nie najlepsze klasy bonitacyjne gleb w gminie, rozdrobnienie gospodarstw rolnych są czynnikami utrudniającymi rozwój rolnictwa. Aby lokalna produkcja była opłacalna konieczne jest podjęcie działań restrukturyzacyjnych. Najważniejsze zadania w tym sektorze przedstawiono jako cele operacyjne: CELE OPERACYJNE 1. Program restrukturyzacji rolnictwa Słabe gleby i niekorzystna struktura agrarna gospodarstw to cechy charakteryzujące większość gmin w północnej i środkowej części województwa Świętokrzyskiego. Podobna sytuacja jest również w gminie Górno. Konieczne jest zatem opracowanie i wdrożenie gminnego programu restrukturyzacji rolnictwa. Program taki powinien uwzględniać wszystkie słabe strony miejscowego rolnictwa oraz lokalne mocne strony, takie jak np. specjalizacja w produkcji truskawek. 2. Program tworzenia grup producenckich Grupy producenckie, tworzone przez rolników działających w różnych obszarach rolnictwa mają na celu poprawę konkurencyjności lokalnej produkcji na trudnym rynku żywnościowym. Rolnicy, działający w ramach grupy mają możliwość zmniejszenia kosztów produkcji (hurtowe zakupy środków produkcji, lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń), łatwiej organizuje się zbyt, zwiększa się zdolność kredytowa itp. Zadaniem gminy jest współdziałanie z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w tym zakresie.

26 26 3. Rozwój infrastruktury technicznej Nowoczesne, specjalistyczne rolnictwo musi mieć możliwość korzystania z sieci infrastrukturalnych. Rosnąca konkurencja na rynku wymusza podnoszenie jakości produktów, wprowadzanie upraw ekologicznych, przetwarzanie i uszlachetnianie płodów rolnych. Znaczna część działań w tym zakresie wiąże się z wykorzystaniem urządzeń infrastruktury technicznej. 4. Program rozwoju przetwórstwa Produkt przetworzony lub uszlachetniony łatwiej znajduje nabywcę. Przetwórstwo na miejscu płodów rolnych skraca drogę między producentem a konsumentem, eliminując pośredników. Szansa rozwoju rolnictwa tkwi w budowaniu własnej bazy przetwórczej - początkowo ukierunkowanej na główne produkty miejscowego rolnictwa: truskawki i ziemniaki. Rozwój tej branży wymaga jednak przeprowadzenia rzetelnej analizy rynku i oceny możliwości rozwojowych w tym zakresie. 5. Zalesianie - zmiana sposobu użytkowania słabszych gleb Gmina Górno w porównaniu z gminami sąsiednimi posiada znacznie mniejszą powierzchnię terenów leśnych. Jednocześnie występują tu duże obszary gruntów o niższych klasach bonitacyjnych i nieużytków. Program eliminowania gorszych areałów przez zalesianie jest więc dobrą inwestycją, ponieważ w przyszłości oprócz gospodarczego wykorzystania lasów podnosi się atrakcyjność turystyczną gminy. Nie bez znaczenia jest również wpływ lasów na stosunki wodne w glebie i wpływ na stan środowiska naturalnego. 4. Harmonogramy realizacyjne najważniejszych zadań 4.1. Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w okresie Budowa chodnika w miejscowości Górno przy drodze powiatowej nr o długości 500 m na odcinku od drogi krajowej nr 74 Kielce - Opatów do remizy za skrzyżowaniem z drogą powiatową nr Wola Jachowa Niestachów. 2. Budowa chodnika w miejscowości Leszczyny o długości 1300 m: Etap 1. Budowa chodnika przy drodze powiatowej nr od skrzyżowania z drogą wojewódzką 745 w kierunku szkoły na odcinku 800 m. Etap 2. Budowa chodnika o długości 500 m. przy drodze wojewódzkiej 745 od skrzyżowania z drogą powiatową do skrzyżowania z drogą powiatową

27 27 3. Modernizacja wodociągu Cedzyna w miejscowości Cedzyna oraz zainstalowanie urządzeń do uzdatniania wody (odmanganiacze) przy ujęciu wody w Leszczynach.. 4. Budowa kanalizacji deszczowej Górno - Osiedle. 5. Budowa kanalizacji sanitarnej i dokończenie budowy oczyszczalni ścieków Górno Osiedle. 6. Budowa dróg gminnych wraz z chodnikami w miejscowości Górno Osiedle. 7. Budowa oświetlenia ulicznego Górno Osiedle. 8. Budowa ciągu pieszo - jezdnego w miejscowości Wola Jachowa przy drodze krajowej 74 na długości 400 m. 9. Budowa chodnika w miejscowości Radlin przy drodze krajowej 74 na długości 800 m. 10. Budowa chodnika w miejscowości Skorzeszyce przy drodze powiatowej na długości 2300 m. 11. Rozbudowa i modernizacja drogi gminnej Krajno Pogorzele. 12. Rozbudowa i modernizacja szkoły (gimnazjum) w Krajnie. 13. Budowa chodnika w miejscowości Krajno przy drodze wojewódzkiej nr 752 na długości 800 m (od szkoły do Krajna Pogorzele). 14. Adaptacja budynku po szkole podstawowej w Woli Jachowej na cele OSP, LZS i świetlicę wiejską. 15. Remont biblioteki publicznej w Krajnie (budynek domu nauczyciela). 16. Zagospodarowanie terenów przy szkołach podstawowych: Bęczków, Cedzyna, Górno, Krajno, Leszczyny, Radlin, Skorzeszyca, Wola Jachowa (etap 1) oraz remont dachu szkoły w Bęczkowie (etap 2). 17. Kanalizacja sanitarna Radlin - kolektor 12,5 km. 18. Budowa gminnego boiska sportowego w Górnie (kamieniołom). 19. Modernizacja drogi gminnej na odcinku od skrzyżowania z drogą krajową 74 do cmentarza na długości 300 m oraz budowa mostu na drodze. 20. Rozbudowa i modernizacja ośrodków zdrowia w Górnie i w Radlinie. 21. Powołanie zespołu, którego zadaniem będzie utworzenie i aktualizacja bazy danych o terenach pod inwestycje (budowlane, rekreacyjne, działalności gospodarczą). 22. Utworzenie zespołu ds. promocji gminy. 23. Promocja gminy. 24. Opracowanie raportu o stanie zaplecza turystyczno - rekreacyjnego w gminie. 25. Opracowanie programu rozwoju bazy turystycznej w gminie. 26. Wdrożenie programu rozwoju bazy turystycznej w gminie. 27. Opracowanie raportu o stanie środowiska naturalnego w gminie Górno. 28. Opracowanie i wdrożenie programu edukacyjnego dla młodzieży. 29. Program tworzenie gospodarstw agroturystycznych - cykl spotkań z rolnikami. 30. Opracowanie raportu o stanie rynku pracy i sytuacji rodzin dotkniętych bezrobociem. 31. Opracowanie harmonogramów zadań, które mogą być realizowane przy współudziale bezrobotnych. 32. Organizacja cyklu szkoleń dla bezrobotnych.

28 Organizacja cyklu szkoleń dla osób, które chcą rozpocząć działalność gospodarczą. 34. Utworzenie gminnego punktu informacji gospodarczej. 35. Opracowanie i wdrożenie systemu ulg i preferencji dla osób i firm tworzących nowe miejsca pracy. 36. Utworzenie instytucji koordynującej działalność kulturalną w gminie. 37. Opracowanie programu aktywizacji kulturalnej gminy. 38. Wdrożenie programu aktywizacji kulturalnej gminy. 39. Opracowanie raportu o stanie rolnictwa w gminie. 40. Opracowanie programu restrukturyzacji rolnictwa w gminie. 41. Wdrożenie programu restrukturyzacji rolnictwa w gminie. 42. Tworzenie grup producenckich cykl spotkań z rolnikami. 43. Inwentaryzacja terenów pod zalesienia. 44. Opracowanie harmonogramów zalesień 45. Zalesianie nieużytków. 46. Powołanie gminnego zespołu ds. współpracy z UE. 47. Cykl szkoleń dla członków zespołu i dla pracowników instytucji gminnych Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach Oczyszczalnia ścieków Górno Q = m Kanalizacja sołectw: Górno, Górno Parcele, Wola Jachowa, Skorzeszyce, Krajno I, Krajno II, Krajno Parcele, Krajno Zagórze, Bęczków, Podmąchocice. 3. Modernizacja ujęcia wody i wodociągu w miejscowości Krajno. 4. Budowa drogi powiatowej nr Leszczyny - Krajno - Porąbki (położenie nawierzchni bitumicznej na dł. 3000m). 5. Modernizacja drogi powiatowej nr Wola Jachowa - Niestachów (dywanik asfaltowy w miejscowości Górno o długości 200 m.). 6. Modernizacja drogi gminnej nr Krajno - Wymyślona - Krajno Parcele Kościół (podbudowa tłuczniowa 400 m). 7. Połączenie dróg gminnych: Bęczków Niwy przez wieś nr i Bęczków Niwy - Kopaczki - Szkoła nr polegające na budowie od podstaw odcinka drogi o długości 200 m. 8. Modernizacja drogi gminnej nr Cedzyna - Cedzyna Góra w miejscowości Cedzyna (podbudowa tłuczniowa 600 m.). 9. Budowa drogi gminnej nr Krajno Stara Wieś - Krajno Pogorzele w miejscowości Krajno I - budowa od podstaw na odcinku 700 m. 10. Budowa od podstaw drogi gminnej Radlin Ogrodzenie oraz wykup gruntów pod drogę w miejscowości Radlin. 11. Budowa od podstaw drogi gminnej nr na odcinku 250 m w miejscowości Wola Jachowa.

29 Budowa od podstaw drogi gminnej w miejscowości Górno na odcinku od stacji paliw do Górna Zawada. 13. Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej w Cedzynie. 14. Budowa chodników. przy drodze krajowej nr 74: - w miejscowości Cedzyna o dług. 800 m - w miejscowości Górno o dług m - w miejscowości Wola Jachowa o dług w miejscowości Skorzeszyce o dług. 200 przy drogach wojewódzkich: - nr 752 w miejscowości Górno o dług. 300 m - nr 752 w miejscowości Górno Parcele o dług. 400 m - nr 753 w miejscowości Wola Jachowa o dług m - nr 745 w miejscowości Radlin o dług. 500 m przy drogach powiatowych: - nr w miejscowości Cedzyna o dług. 500 m - nr w miejscowości Leszczyny o dług m - nr w miejscowości Krajno Parcele o dług. 300 m - nr w miejscowości Krajno II o dług m. - nr w miejscowości Krajno Zagórze o dług m - nr w miejscowości Bęczków o dług m - nr w miejscowości Krajno I o dług m - nr w miejscowości Wola Jachowa o dług. 700 m - nr w miejscowości Górno o dług m - nr w miejscowości Górno o dług. 500 m przy drogach gminnych: - nr w miejscowości Cedzyna o dług. 700 m - nr 1529 w miejscowości Leszczyny o dług. 800 m - nr 1529 w miejscowości Krajno Parcele o dług. 400 m - nr 1529 w miejscowości Wola Jachowa o dług. 800 m 15. Promocja Gminy. 16. Budowa Liceum Ogólnokształcącego w Górnie. 17. Badanie rynku dla rozwoju przetwórstwa owocowo warzywnego w gminie. 18. Opracowanie programu rozwoju przetwórstwa. 19. Wdrożenie programu rozwoju przetwórstwa. 20. Zalesianie nieużytków. 21. Tworzenie grup producenckich cykl spotkań z rolnikami. 22. Zalesienie nieużytków. 23. Cykl szkoleń członków zespołu i dla pracowników instytucji gminnych.

30 30 5. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie Gminy Górno Gmina Górno należy do Związku Gmin Gór Świętokrzyskich. Celem związku jest miedzy innymi podejmowanie wspólnych działań na rzecz rozwoju gmin wchodzących w skład związku, ukierunkowane szczególnie na ekologię i turystykę. W ramach Związku Gmina Górno realizuje inwestycję polegającą na budowie oczyszczalni ścieków w miejscowości Cedzyna. 6. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego Zadania przyjęte do realizacji w ramach ZPORR objęte zostaną monitoringiem rzeczowym. Dostarczy on danych, obrazujących postęp we wdrażaniu programu oraz umożliwi ocenę jego wykonania. Wszystkie wskaźniki zostaną podzielone na trzy grupy: 1) wskaźniki produktu obrazują rzeczowe efekty działania, 2) wskaźniki rezultatu przedstawiają bezpośrednie i natychmiastowe efekty, które wynikają z wdrożenia programu, 3) wskaźniki oddziaływania przedstawiają konsekwencje realizacji danego programu dla bezpośrednich beneficjentów w długoterminowej perspektywie. Oddziaływanie może odnosić się także do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą populację i jedynie w sposób pośredni wynikających ze zrealizowanego działania. Określone zostały następujące wskaźniki monitoringu dla zadań zdefiniowanych w Planie Rozwoju Lokalnego biorąc pod uwagę ich przynależność do poszczególnych priorytetów i działań ZPORR: 6.1. Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów DZIAŁANIE 1.1 Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego WSKAŹNIKI PRODUKTU 1. Długość dróg gminnych (w km) 2. Liczba obiektów infrastruktury drogowej (w szt.) 3. Liczba urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego (w szt.) 4. Długość obiektów infrastruktury związanych z ochroną środowiska (w km) 5. Liczba obiektów infrastruktury związanych z ochroną środowiska (w szt.) 6. Pojemność taboru komunikacji zbiorowej (miejsca)

31 31 WSKAŹNIKI REZULTATU 1. Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku realizacji projektów (w ha) 2. Liczba mieszkańców obsługiwana przez transport zbiorowy (osoby) 3. Powierzchnia terenów mieszkalnych obsługiwana przez transport zbiorowy (w km 2 ) 4. Liczba wypadków drogowych w gminie (w szt.) 5. Liczba zabitych i rannych w wypadkach drogowych w gminie (osoby) 6. Średni czas przejazdu transportem indywidualnym i zbiorowym pomiędzy wybranymi punktami w gminie (w min.) 7. Dochody budżetu gminy z udziału w podatkach od osób fizycznych (w tys. PLN) 8. Dochody budżetu gminy z udziału w podatkach od osób prawnych (w tys. PLN) WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA 1. Nakłady na bieżące utrzymanie (naprawy nawierzchni) dróg gminnych (w cenach stałych w tys. PLN / km) 2. Liczba pasażerów korzystających z transportu publicznego (osoby). DZIAŁANIE 1.2 Infrastruktura ochrony środowiska WSKAŹNIKI PRODUKTU 1. Długość sieci rozdzielczej wodociągów (w km) 2. Długość sieci kanalizacyjnych (w km) 3. Liczba stacji uzdatniania wody (w szt.) 4. Liczba oczyszczalni ścieków (w szt.) 5. Liczba spalarni odpadów (w szt.) 6. Liczba wdrożonych projektów selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu oraz projektów gospodarki odpadami komunalnymi (w szt.) 7. Długość sieci ciepłowniczej (w km) 8. Długość elementów zapobiegających powodziom (w km) 9. Liczba elementów zapobiegających powodziom (w szt.) 10. Liczba elektrowni wykorzystujących odnawialne źródła energii (w szt.) 11. Liczba wdrożonych projektów wsparcia zarządzania ochroną środowiska (w szt.) WSKAŹNIKI REZULTATU 1. Gospodarstwa domowe podłączone do sieci wodociągowej (w %) 2. Gospodarstwa domowe podłączone do sieci kanalizacyjnej (w %) 3. Liczba osób korzystających z sieci wodociągowej (osoby) 4. Liczba osób korzystających z sieci kanalizacyjnej (osoby) 5. Obszar zabezpieczony przed powodzią (w ha)

32 32 6. Pojemność zbiorników małej retencji (w dm 3 ) WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA 1. Ilość ścieków odprowadzonych i / lub oczyszczonych (w m 3 ) 2. Ilość przetworzonych odpadów (w m 3 ) 3. Ilość energii (moc zainstalowana) pochodzącej ze źródeł odnawialnych (MW) 4. Jakość wód powierzchniowych (udział wód o I klasie czystości w %) 5. Dochody budżetu gminy z udziału w podatkach od osób fizycznych (w tys. PLN) 6. Dochody budżetu gminy z udziału w podatkach od osób prawnych (w tys. PLN) DZIAŁANIE 1.4 Rozwój turystyki i kultury WSKAŹNIKI PRODUKTU 1. Liczba zaadaptowanych zabytków architektury (w szt.) 2. Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury noclegowej (w szt.) 3. Liczba nowych lub zmodernizowanych punktów informacji turystycznej i kulturalnej (w szt.) 4. Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej służących rozwojowi aktywnych form wypoczynku (w szt.) 5. Liczba odrestaurowanych i odremontowanych obiektów historycznych (w szt.) 6. Powierzchnia odrestaurowanych i odremontowanych obiektów historycznych ( w m 2 ) 7. Powierzchnia zrekonstruowanych traktów pieszych w parkach i wokół obiektów historycznych (w m 2 ) 8. Liczba zainstalowanych systemów zabezpieczeń przed pożarem i kradzieżą w obiektach zabytkowych (w szt.) 9. Liczba zabezpieczonych pomników przyrody (w szt.) 10. Objętość zarchiwizowanych plików poświęconych kulturze (w mb.) 11. Powierzchnia terenów parków narodowych, krajobrazowych i innych form ochrony przyrody zagospodarowanych na cele turystyczne i kulturalne (w ha) 12.Liczba wypromowanych regionalnych produktów turystycznych i kulturowych (w szt.) WSKAŹNIKI REZULTATU 1. Liczba turystów krajowych i zagranicznych ( osoby) 2. Liczba uczestników imprez kulturalnych (osoby) 3. Liczba zorganizowanych imprez kulturalnych w obiektach zabytkowych oraz nowych i zmodernizowanych obiektach infrastruktury kulturalnej (w szt.) 4. Liczba osób korzystających z nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej (osoby) 5. Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury noclegowej (osoby)