DECYZJA Nr 91 / ŻG / 2014

Transkrypt

1 Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, Łódź... Łódź, dnia r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: DSk DECYZJA Nr 91 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcom Bernardowi Czechowskiemu wykonującemu działalność gospodarczą pod nazwą MIB Bernard Czechowski w Skierniewicach przy ul. Reymonta 33 i Michałowi Janickiemu wykonującemu działalność gospodarczą pod nazwą Michał Janicki MIB Łódź Weselna 57 w Skierniewicach przy ul. Reymonta 33 karę pieniężną w kwocie 1.500,00 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset złotych) z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669) w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanej, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669) sałatki greckiej wartości 14,40 zł z uwagi na podanie niezgodnie z prawdą danych w zakresie jej składu surowcowego. Uzasadnienie W dniach od 14 do 21 marca 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer DSk z dnia r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, Delegatury w Skierniewicach przeprowadzili kontrolę w restauracji Alhambra zlokalizowanej w Skierniewicach przy ul. Reymonta 33, należącej do Michała Janickiego, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą Michał Janicki MIB Łódź Weselna 57 i Bernarda Czechowskiego, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą MIB Bernard Czechowski. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. 1

2 o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 24 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004 z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. U. z s. 4 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1` i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014 r. poz. 148) w obecności osoby czynnej ( ) oraz kontrolowanego przedsiębiorcy Michała Janickiego. W toku czynności kontrolnych sprawdzono rzetelność przekazywanych informacji o sprzedawanych potrawach. Stwierdzono, że dla zakupionej przez inspektorów potrawy deklarowanej w miejscu sprzedaży (karty menu) jako sałatka grecka w cenie 14,40 zł podano niezgodnie z prawdą dane w zakresie składu surowcowego. W karcie menu w składzie sałatki greckiej wykazano jako jeden ze składników ser Feta, a na stanie restauracji nie stwierdzono sera Feta. Był natomiast ser sałatkowo kanapkowy Favita wyprodukowany przez Spółdzielnię Mleczarską MLEKOVITA Wysokie Mazowieckie, ul. Ludowa 122, który - jak oświadczył Michał Janicki - był używany był do przygotowania przedmiotowej sałatki. Stwierdzona nieprawidłowość polegająca na podaniu niezgodnie z prawdą danych w zakresie składu surowcowego świadczyła o zafałszowaniu przedmiotowej sałatki w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 669), zwanej dalej ustawą o jakości. Ujawniony w toku kontroli przypadek zafałszowania artykułu rolno spożywczego nie miał charakteru jednostkowego. Jak oświadczył Michał Janicki (pismo z dnia 17 marca 2014r.) od początku prowadzonej działalności gospodarczej tj. od 1999 r. stosowany był ser Feta produkowany przez Spółdzielnię Mleczarską MLEKOVITA, a po zmianie nazwy produktu przez producenta strony automatycznie używały nadal nazwy ser Feta, bo w świadomości klientów restauracji pozostał on nadal serem Feta. Jednocześnie Michał Janicki zadeklarował, że do czasu zmiany karty menu do przygotowania sałatki greckiej stosowany będzie zgodnie z deklaracją ser Feta. Ostatniego zakupu sera Favita w ilości 12 sztuk strony dokonały w dniu 07 marca 2014 r. za fakturą VAT nr w hurtowni Selgros Cash & Carry zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Rokicińskiej 190/214, należącej do Selgros Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Na podstawie okazanych faktur ustalono, że w okresie od 12 stycznia 2014r. do 14 marca 2014 r. strony dokonały zakupu 60 sztuk sera sałatkowo-kanapkowego Favita. Stwierdzona nieprawidłowość została udokumentowana w protokole kontroli z dnia 14 marca 2014 r. (numer akt DSk ). Ponadto w trakcie kontroli sporządzono protokół oględzin sera Favita oraz zestawienie dowodów zakupu sera sałatkowo-kanapkowego Favita. W związku z wprowadzeniem do obrotu zafałszowanej sałatki greckiej w dniu 20 sierpnia 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kontrolowanym przedsiębiorcom kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości. Strony zostały poinformowane o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez Bernarda 2

3 Czechowskiego w dniu 22 sierpnia 2014 r., zaś przez Michała Janickiego w dniu 03 września 2014 r. W dniu 09 września 2014 r. bezpośrednio w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Łodzi, Michał Janicki dokonał przeglądu akt sprawy, zaś w dniu 17 września 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym Michał Janicki podał wielkość przychodu i obrotu i jednocześnie wniósł o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej, argumentując to tym, że: strony nie zamierzały nadużyć zaufania klientów restauracji i wprowadzić ich w błąd - konsumenci dostawali w sałatce greckiej ten sam smak sera do jakiego byli przyzwyczajeni, ponieważ zawsze do tej sałatki używany był ser produkowany przez firmę Mlekovita, dla którego od jakiegoś czasu zmieniono nazwę na Favita ; sałatka grecka nie jest zamawiana tak często jak inne potrawy, stąd błąd w nazwie sera wykorzystywanego do produkcji wynikał wyłącznie z faktu, że strony nie zauważyły zmiany jego nazwy przez producenta; stwierdzona nieprawidłowość miała charakter jednostkowy i została usunięta poprzez zmianę nazwy sera w kartach menu. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustosunkowując się do wniosku stron o umorzenie postępowania administracyjnego podkreślił, że przyjęte przez ustawodawcę brzmienie art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzenia do obrotu zafałszowanego artykułu rolno spożywczego podlega karze określonej w tym przepisie. Ustawodawca zakłada więc istnienie odpowiedzialności w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszenia przepisów prawa żywnościowego. Oznacza to, że samo stwierdzenie udowodnienie faktu wprowadzenia do obrotu zafałszowanych artykułów rolno-spożywczych, powoduje konieczność nałożenia stosowanej kary (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 04 sierpnia 2010 r. sygn. VI SA/Wa894/10). Brak było zatem podstaw do umorzenia postępowania, gdyż wyniki kontroli jednoznacznie wskazują, że strony wprowadziły do obrotu środek spożywczy zafałszowany, co w rażący sposób naruszało interesy konsumentów i wprowadzało ich w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego składu i właściwości. O zajętym stanowisku w powyższej sprawie strony zostały poinformowane pismem numer DSk z dnia 24 września 2014 r., które zostało odebrane przez Michała Janickiego w dniu 26 września 2014r., zaś przez Bernarda Czechowskiego w dniu 06 października 2014r. W tym miejscu należy podkreślić, że pięcioletni okres przejściowy, w którym dozwolone było powszechne używanie nazwy Feta dla produktów wytwarzanych poza wskazanym w specyfikacji obszarem Grecji minął w dniu 14 października 2007r., a zatem nie zasługuje na uwzględnienie argument stron, iż przez cały okres prowadzonej działalności do przygotowywania sałatki greckiej stosowano ser Feta produkowany przez Spółdzielnię Mleczarską MLEKOVITA, którego nazwa została ostatnio zmieniona. Bez znaczenia pozostaje również fakt, iż kwestionowana sałatka była rzadko zamawiana, ponieważ okres w jakim strony oferowały zafałszowaną sałatkę był wystarczająco długi, aby przesądzić 3

4 o znacznej skali działania. Również podkreślony przez strony argument, że konsumenci dostawali w sałatce greckiej ten sam smak sera do jakiego byli przyzwyczajeni, ponieważ zawsze do tej sałatki używany był ser produkowany przez firmę Mlekovita nie zasługuje na uwzględnienie. Fakt ten nie zwalniał stron z obowiązku przekazania konsumentom rzetelnej informacji o składnikach nabywanej potrawy. Tym bardziej, że nie ma bowiem żadnych przeszkód do przyrządzania produktów według oczekiwań konsumentów, ale pod warunkiem, że konsument otrzyma niezafałszowaną informację dotyczącą użytych składników. Ponieważ jedna ze stron Bernard Czechowski nie przesłał informacji na temat wielkości obrotu w dniu 18 września 2014 r. pismem numer DSk poinformowano strony o przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego i ponownie poproszono Bernarda Czechowskiego o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez Bernarda Czechowskiego w dniu 19 września 2014 r., zaś Michał Janicki przedmiotowego pisma nie odebrał. Pismo to zostało przesłane na adres wskazany przez Michała Janickiego w piśmie z dnia 10 września 2014r. ( ). W związku z nieobecnością adresata, zgodnie z art i 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) zwanej dalej kpa Urząd Pocztowy Łódź 64 w dniu 19 września 2014 r. (po raz pierwszy) oraz w dniu 29 września 2014 r. (powtórnie) awizował przesyłkę poleconą. Przesyłka ta nie została podjęta w terminie. Biorąc pod uwagę art kpa, który stanowi, iż doręczenie uważa się za dokonane z upływem 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia, dzień 03 października 2014r. uznany został za datę doręczenia stronie przedmiotowego pisma. W dniu 02 października 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym Bernard Czechowski podał wielkość przychodu i obrotu za rok Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. 4

5 Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Nazwa Feta została zarejestrowana jako chroniona nazwa pochodzenia i zarezerwowana jest dla serów spełniających wymagania określone w specyfikacji produktu (m.in. mleko służące do wyrobu sera Feta musi pochodzić od tradycyjnie hodowanych owiec i kóz z określonych regionów Grecji, a podczas procesu produkcyjnego należy stosować tradycyjną recepturę i metody). Zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz. U. L 343 z r. str. 1) chronione nazwy pochodzenia oraz chronione oznaczenia geograficzne mogą być wykorzystywane przez dowolny podmiot wprowadzający na rynek produkt zgodny z odpowiednią specyfikacją, zaś art. 13 ust. 1 lit. a wskazuje, że zarejestrowane nazwy są chronione przed wszelkim bezpośrednim lub pośrednim wykorzystywaniem w celach komercyjnych nazwy zarejestrowanej w odniesieniu do produktów nieobjętych rejestracją, jeśli produkty te są porównywalne do produktów zarejestrowanych pod tą nazwą lub jeśli jej stosowanie stanowi wykorzystywanie renomy chronionej nazwy, w tym również w sytuacji gdy produkty te są wykorzystywane jako składnik. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowani przedsiębiorcy byli odpowiedzialni za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) zafałszowanej potrawy. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu tym przedsiębiorcom kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 5

6 1. najwyższy stopień szkodliwości czynu polegający na zafałszowaniu potrawy, gdyż przedmiotową sałatkę przygotowywano z innego, znacznie tańszego surowca niż deklarowano w oznakowaniu, a konsumenci nie byli o tym informowani. Stwierdzona rozbieżność pomiędzy oznakowaniem w karcie menu, a faktycznie użytym surowcem w rażący sposób naruszała interesy konsumentów i wprowadzała ich w błąd co do składu i właściwości wyrobu, ponieważ otrzymali oni produkt niezgodny z deklaracją. Należy tu podkreślić, że podany w oznakowaniu składnik ser Feta nadawał gotowemu produktowi wyższe walory jakościowe i stanowił zachętę do dokonania zakupu tego produktu (stosowany ser sałatkowy wyprodukowany jest z mleka krowiego, zaś ser feta produkowany jest z mieszanki mleka owczego i koziego lub tylko z mleka owczego). Ponadto dodać należy, że strony bezzasadnie użyły nazwy chronionej Feta, a przez to naruszyły powszechnie obowiązujące przepisy, do stosowania których obowiązani są przedsiębiorcy całej Unii Europejskiej; 2. wysoki stopień zawinienia, ponieważ potrawa była przygotowywana w restauracji należącej do stron i w związku z tym to one ponoszą pełną odpowiedzialność za jej jakość, tym bardziej że z oznakowania sera użytego do jej wytworzenia jednoznacznie wynikało, że nie jest to surowiec deklarowany w karcie menu. Kontrolowani przedsiębiorcy, jako podmioty działające na rynku spożywczym na rynku od wielu lat (co ustalono na podstawie wpisów do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), prowadzący działalność w zakresie usług gastronomicznych powinni znać obowiązujące przepisy prawa żywnościowego i dołożyć wszelkich starań, aby ich przestrzegać, a tego obowiązku nie dopełnili i wprowadzili do obrotu handlowego środek spożywczy zafałszowany. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej przy określaniu stopnia zawinienia wziął pod uwagę podjęte przez strony działania naprawcze i w związku z tym ustalił stopień zawinienia na poziomie wysokim, a nie najwyższym; 3. wysoki zakres naruszenia, bowiem informacja o składzie potrawy stanowi jeden z najważniejszych elementów jakości handlowej, zatem nieuzasadnione użycie nazwy Feta, świadczyło o naruszeniu przepisów mających na celu ochronę konsumentów i zapewnienie im rzetelnych, prawdziwych informacji o produkcie; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy - z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowani przedsiębiorcy w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszyli przepisy ustawy o jakości; 5. niską wielkość obrotu, podaną przez strony. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno - spożywcze zafałszowane podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (co w tym przypadku stanowiło kwotę zł), nie niższej jednak niż 1.000,00 zł, a także w oparciu o treść art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady 6

7 ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 1.500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art i 2 kpa, art i 2 kpa stronom postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie ( Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej ( Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strony są zobowiązane uiścić należność pieniężną w wysokości 1.500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, Łódź, nr NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz i (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz i (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Bernard Czechowski ( ) 2. Michał Janicki ( ) Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 3. a/a 7