Jak prawidłowo dbać o dziecko latem? Jak przygotować się do spirometrii? 4. I trymestr ciąży

Transkrypt

1 ZDROWIE URSYNOWA Przychodnia ul. Romera 4 Przychodnia ul. Kajakowa 12 Przychodnia ul. Na Uboczu 5 Przychodnia ul. Zamiany 13 Szpital - Ursynowskie Centrum Zabiegowe ul. Kajakowa 12 Nr 2 (21) ISSN: Jak przygotować się do spirometrii? 4 I trymestr ciąży 8 Jak prawidłowo dbać o dziecko latem? 9

2

3 Drodzy Czytelnicy, Miło nam poinformować, że nasz kwartalnik obchodzi 5-lecie. Motywacją do dalszych wydań naszego pisma jest prośba Państwa o jego kontynuację. Z tej okazji na naszej stronie internetowej, w przychodniach oraz w naszym stoisku podczas festynu Dni Ursynowa 2015 udostępniliśmy Państwu ankiety dotyczące zamieszczonych treści artykułów, szaty graficznej oraz o czym Czytelnicy chcieliby przeczytać w następnych numerach. Otrzymaliśmy od Państwa bardzo ciekawe uwagi: - ponad 90% Czytelników ocenia poziom i przydatność publikowanych artykułów bardzo wysoko lub wysoko, - ponad 93% osób bardzo dobrze lub dobrze ocenia szatę graficzną, - 70% ankietowanych już poleciło nasz kwartalnik, a 25% chętnie go poleci. Proponujecie Państwo powrót do rubryki Zapytania Pacjentów. Interesują Was ponadto artykuły dotyczące medycyny naturalnej, domowe porady, jak dbać o skórę rąk i włosów, jakie stosować w związku z tym preparaty. Reasumując, ucieszyły nas Państwa opinie, dotyczące ursynowskiego, bezpłatnego kwartalnika. Postaramy się w następnych numerach zamieścić artykuły, których Czytelnicy oczekują. Szanowni Państwo, Minęło piękne święto Mam było nam miło, gdy nasze dzieci pamiętały o nim. Nie zapominajcie również o święcie Waszych Tatusiów (23 czerwca). Za kilkanaście dni koniec roku szkolnego wielka radość dla dzieci, ale też i troska Rodziców o zapewnienie im opieki i zdrowia w czasie wakacji. Artykuły aktualnego kwartalnika, mam nadzieję, okażą się pomocne i doradzą, jak prawidłowo dbać o siebie i dzieci latem. Życzę wiele radości, słońca i odpoczynku podczas wakacyjnych wyjazdów. mgr Grażyna Napierska Dyrektor SPZOZ Warszawa-Ursynów Spis treści Jak przygotować się do spirometrii? 4 Oparzenia słoneczne 6 I trymestr ciąży 8 Jak prawidłowo dbać o dziecko latem? 9 Leczenie na wakacjach 10 Portret prywatny 12 Festyny Kwartalnik bezpłatny: 5000 egz. ISSN: Wydawca: SPZOZ Warszawa-Ursynów ul. Zamiany 13, Warszawa, tel Redaktor Naczelna: Anna Dymińska, tel wew. 65, anna.dyminska@zozursynow.pl Zespół redakcyjny: Grażyna Napierska, Magdalena Fekete, Barbara Lasota, Marek Kruk, Magdalena Mrozowska, zdrowie@zozursynow.pl Korekta: Maria Kałuża Okładka: Grażyna Napierska Skład i druk: Galia Reklama Poligrafia Zdjęcia: Redakcja, archiwum, pixabay.com, Urząd Dzielnicy Ursynów Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam, zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania nadesłanych tekstów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Zdrowie Ursynowa nie zastępuje indywidualnego kontaktu z lekarzem. Przed skorzystaniem z porad należy się skonsultować z lekarzem. ZDROWIE URSYNOWA 3

4 Jak przygotować się do spirometrii? Spirometria to kluczowe badanie w diagnostyce chorób płuc i po łacinie oznacza pomiar oddychania. Prawie 170 lat temu angielski chirurg John Hutchinson skonstruował pierwszy spirometr i zmierzył objętość powietrza zawartego w płucach. Maksymalną wydychaną objętość powietrza nazwał pojemnością życiową (VC). W chorobach obturacyjnych płuc (obturacja to zwężenie oskrzeli) pojemność życiowa zw ykle jest prawidłowa (w stadium zaawansowanym może być obniżona wskutek rozdęcia płuc), a obniżeniu ulega tzw. wskaźnik Tiffeneau FEV1%VC lub obecnie częściej uży wany wskaźnik pseudo- Tiffeneau FEV1%FVC. O stopniu obturacji świadczy zaś wskaźnik FEV1, czyli objętość powietrza w ydychanego z płuc podczas natężonego w y- dechu. Badanie jest prawidłowe, jeśli natężony w ydech tr wa co najmniej 6 sekund. Zwykle wykonuje się trzy pow tarzalne pomiar y spirometr yczne. Nasilenie obturacji oskrzeli w POChP (wg GOLD i PTChP): FEV1 > 80% łagodna FEV % umiarkowana FEV % ciężka IV stopień < 30% Nasilenie obturacji oskrzeli w astmie oskrzelowej: FEV1 > 80% łagodna FEV1 60% 80% umiarkowana FEV1 <60% ciężka W astmie oskrzelowej wynik spirometrii może być prawidłowy. Z roku na rok wzrasta liczba chorych na astmę oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). Cierpi na nie ok. 4 mln Polaków, przy czym jedynie 20% chorych jest prawidłowo leczonych. Przewlekłą obturacyjną chorobę płuc należy podejrzewać u osób powyżej 40. roku życia, które palą papierosy (lub były narażone na inne czynniki ryzyka) i u których występują takie objawy, jak zadyszka, duszność i kaszel (często z wykrztuszaniem plwociny). Należy pamiętać, że duszność jest póź- 4 ZDROWIE URSYNOWA

5 nym objawem i często pojawia się, gdy choroba jest już zaawansowana, czyli FEV1<50%. Praktycznie więc u każdego palacza po 40. roku życia należy wykonać spirometrię, nawet jeśli nie ma jeszcze objawów. Przygotowanie do badania Co najmniej dwie godziny przed badaniem nie należy palić papierosów, spożywać obfitego posiłku, pić mocnej herbaty i kawy. Należy dokładnie określić wiek, wagę, wzrost, rasę badanego. Powinien on mieć luźne, niekrępujące ubranie, poluzować krawat i wyjąć luźne protezy zębowe. Badanie wykonuje się w pozycji siedzącej, z klipsem założonym na nos (wyjątkowo u ciężarnych i pacjentów otyłych badanie wykonywane jest w pozycji stojącej). Należy pamiętać o odstawieniu leków, które mogą wpływać na wyniki badania spirometryczego z próbą rozkurczową. Między innymi krótko działające leki rozszerzające oskrzela należy odstawić na 8 godzin przed badaniem, długo działające leki rozszerzające oskrzela) na 24 godziny przed badaniem, teofilinę o działaniu long na 48 godzin, a cholinolityki długo działające na 7 dni wcześniej. Próba rozkurczowa polega na podaniu choremu w inhalacji krótko działającego leku rozkurczającego oskrzela i wykonaniu badania spirometrycznego po 15 minutach od podania. Przeciwwskazania do badania: zaawansowana niewydolność krążenia i oddychania, wstrząs, odma opłucnowa, tętniaki grożące pęknięciem, zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe, krwioplucie, świeży zawał serca, stan po operacji okulistycznej, gorset ortopedyczny, stan po niedawnej operacji kardiochirurgicznej lub inne choroby, kiedy ból w klatce piersiowej uniemożliwia wykonanie pełnego wdechu i natężonego wydechu, choroby powodujące, że pacjent nie jest w stanie wykonać poprawnie poleceń personelu. Od kilku lat w Polsce, również w naszym ZOZ-ie prowadzony jest program wczesnego wykrywania chorób odtytoniowych (w tym POChP), adresowany do osób w wieku lat, palących papierosy, które nie miały wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu profilaktyki POChP w ciągu ostatnich 36 miesięcy. Spirometria jest wykonywana w przychodniach przy ulicy Na Uboczu 5 i ulicy Zamiany 13. dr n. med. Beata Ptaszek internista, specjalista chorób płuc przychodnia przy ul. Na Uboczu 5 O G Ł O S Z E N I E Zapraszamy na szczepienia przeciw pneumokokom w ramach programu profilaktycznego Zdrowie, Mama i Ja, etap II finansowanego ze środków miasta stołecznego Warszawy Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych u dzieci w wieku od 24 do 36 miesiąca życia, zamieszkałych na terenie Warszawy, przy zastosowaniu trzynastowalentnej (PCV 13) szczepionki przeciwko pneumokokom. Więcej informacji w poradniach pediatrycznych: ul. Na Uboczu 5, tel ul. Romera 4, tel ul. Kajakowa 12, tel ZDROWIE URSYNOWA 5

6 Oparzenia słoneczne Słońce odgrywa bardzo ważną rolę w życiu całej planety. Jest ono niezbędne dla życia i rozwoju człowieka. Fotobiologia to nauka zajmująca się wpływem i zależnością światła słonecznego i jak najszerzej rozumianej biologii. Energia słoneczna i intensywność promieniowania zależą od czynników absorbujących promienie słoneczne. Czynniki te to składniki atmosfery: gazy atmosferyczne, cząsteczki kurzu, śmieci atmosferyczne, warstwa ozonowa i krople wody, wysokość powierzchni Ziemi i w końcu kąt padania promieni słonecznych. Ten ostatni czynnik zależy między innymi od pory roku, którą widać na horyzoncie. Jest żółta i okrągła. Ta pora roku to niosące słońce lato. Wówczas też do Ziemi dociera najwięcej energii słonecznej. Światło słoneczne składa się z promieniowania ultrafioletowego (UV) od 280 do 400 nm, promieniowania widzialnego od 400 do 700 nm i podczerwonego od 800 do nm. Promieniowanie UV składa się z trzech rodzajów promieniowania: UVC < 280 nm Jest to pasmo wychwytywane przez atmosferę, ale gdy warstwa ozonowa jest odpowiednio cienka, promieniowanie to może dochodzić do Ziemi (wywołuje rumień na skórze po 6 godzinach od ekspozycji). UVB ( nm) Właśnie to promieniowanie dociera do powierzchni Ziemi i odpowiada za oparzenia słoneczne. Nasilenie UVB jest największe, kiedy słońce znajduje się w najwyższej pozycji. Promieniowanie to nie przechodzi przez szkło szyb, ale przez szkło kwarcowe i wodę już tak. Oparzyć się nim można również w kąpieli. Do rozwoju rumienia słonecznego lub objawów oparzenia dochodzi od 12 do 24 godzin po nasłonecznieniu. Rumień i zapalenie skóry w oparzeniu słonecznym są spowodowane przede wszystkim uwolnieniem prostaglandyn i mediatorów zapalenia z uszkodzonych przez promieniowanie komórek skóry (keratynocytów). UVA ( nm) Jest to część widma słonecznego najmniej szkodliwa. Promienie te wywołują lekki rumień i odpowiedzialne są za zbrązowienie skóry (opalanie). Nie są toksyczne dla keratynocytów. UVA dzielą się na UVA 1 ( nm) i UVA 2 ( nm). UVA 2, o ile zastosujemy filtry zatrzymujące UVB, mogą spowodować także rumień zapalny z uszkodzeniem keratynocytów. Światło widzialne ( nm) Nadwrażliwość na światło widzialne występuje u ludzi mających reakcje fotoalergiczne. Ponadto reakcje fototoksyczne na leki, dające objawy pokrzywki lub obrzęku Quinckego (pokrzywka w głębszych warstwach skóry i w błonie śluzowej, np. gardła), wywołuje wiele leków, takich jak: retinoidy, kwas salicylowy, kwas mlekowy, 6 ZDROWIE URSYNOWA

7 antybiotyki i sterydy stosowane miejscowo w różnych postaciach. Reakcja fototoksyczna może powstać również po podaniu ogólnym (doustnie bądź w iniekcji) np. większości antybiotyków. Promieniowanie podczerwone ( nm) To promieniowanie nie ma dla oparzeń słonecznych praktycznie żadnego znaczenia. Typy skóry Rozróżniamy sześć typów skóry: Typ I, np. Skandynawowie (typ celtycki) oparzenia słoneczne występują zawsze, zbrązowienie skóry nigdy! Typ II, osoby o jasnej karnacji, piegowaci o jasnych lub rudych włosach oparzenia słoneczne występuje zawsze, zbrązowienie (opalenizna) skóry rzadko. Typ III, biali ludzi o ciemniejszej karnacji skóry, najczęściej szatyni, bruneci oparzenia słoneczne występują czasami, zbrązowienie skóry zawsze. Typ IV, Mulaci, Metysi, Indianie, mieszkańcy rejonów basenu Morza Śródziemnego itp. oparzenia nigdy nie występują, opalenizna zawsze. Typ V i VI, Murzyni nie ma żadnych reakcji na promieniowanie słoneczne. Oparzenie słoneczne jest reakcją głównie na promieniowanie UVB i występuje przede wszystkim w I i II typie skóry. Zależy ono od wielu czynników, m.in. od środków ochronnych, czasu ekspozycji na słońce, warunków pogodowych i terenowych (wysokość n.p.m.), od możliwości dodatkowego odbijania się promieni słonecznych (np. od piasku, wody, śniegu, gładkich skał). Ponadto sama opalenizna ma działanie ochronne. Oparzenie słoneczne zależne jest od dawek wielokrotnie przekraczających minimalną dawkę ekspozycyjną (MED, minimalna dawka promieniowania powodująca rumień). Przy ekspozycji na słońce przez 20 min w południe (od godziny 12 do 14) osoba otrzymuje 1 MED. Podczas dnia plażowego (6,5 godz. na słońcu) można przyjąć 20 dawek MED i więcej i ulec oparzeniu słonecznemu. Po upływie kilku godzin od oparzenia słonecznego pojawia się rumień. Największe nasilenie objawów następuje po godzinach po opalaniu. Dalsze objawy to: obrzęk skóry, gorąco nie do ugaszenia, złe samopoczucie, gorączka, nudności, wymioty, bóle głowy i zapalenie spojówek, a w bardzo ciężkich przypadkach zaburzenia układu krążenia oraz porażenie słoneczne (stan wstrząsowy). Poprawę uzyskuje się po podaniu odpowiednio dużych dawek aspiryny lub indometacyny, ale przed pojawieniem się pierwszych objawów (tj. w ciągu kilku godzin po zejściu z plaży). Natomiast po pojawieniu się objawów klinicznych oparzenia słonecznego stosuje się: zimne okłady zawiesiny schładzające skórę (np. zawierające substancje przeciwzapalne w zimnej wodzie wapiennej z dodatkiem tlenku cynku), kortykosterydy leki przeciwhistaminowe. Przy częstym opalaniu dochodzi do szybszego starzenia się skóry, głównie u osób z I, II i III typem skóry. Promieniowanie słoneczne może indukować powstanie opryszczki zwykłej i liszaja płaskiego. Dla ochrony i dla zmniejszenia ryzyka poparzenia słonecznego należy stosować kremy z filtrami słonecznymi (absorbują chemicznie światło UV), chroniące przed promieniowaniem UVB, ale nie przed UVA. Wobec tego przy zablokowaniu UVB, promienie UVA 2, jak napisano powyżej, mogą spowodować zapalenie posłoneczne skóry, nawet z uszkodzeniem keratynocytów. Jednakże oparzenia przebiegają dużo łagodniej. Wszystkie osoby z I, II i III typem skóry powinny na plaży stosować kremy z filtrami odpowiednimi do ich karnacji i wrażliwości na promieniowanie słoneczne, o sile absorpcji od 15% do 50%, a 100% w przypadku osób z I typem skóry. Drodzy Czytelnicy, w ostatnim numerze Zdrowia Ursynowa, w artykule dotyczącym zdrowych stóp nie uniknęliśmy chochlika drukarskiego więc prostujemy oczywistą pomyłkę: Paznokcie zdrowe rosną około 1 mm na dobę, chore dwa razy dłużej lub w ogóle nie rosną. Życzę miłych wakacji i zdrowego opalania. dr n. med. Andrzej Zapolski-Downar specjalista dermatologii i wenerologii przychodnia przy ul. Na Uboczu 5 ZDROWIE URSYNOWA 7

8 I trymestr ciąży (1 13 tydzień) Ciąża stawia organizmowi przyszłej matki liczne zadania. By im podołać, już w pierwszym jej trymestrze w różnych narządach ciężarnej zapoczątkowane zostają głębokie zmiany, które przystosowują go do rozwijającej się ciąży. Są to przede wszystkim zmiany hormonalne, którym często towarzyszą również reakcje emocjonalne. W wyniku rozwoju zmian adaptacyjnych niektóre kobiety odczuwają mdłości i nudności, inne zgłaszają nietolerancję na znane zapachy i smaki. W początkowym okresie ciąży występuje też tkliwość i powiększenie piersi, senność, zmęczenie i częstsze oddawanie moczu. Pierwszy trymestr ciąży to czas, w którym formują się tkanki i narządy u dziecka, dlatego kontrola i nadzór nad prawidłowym przebiegiem procesów przystosowawczych zachodzących w organizmie ciężarnej jest podstawowym zadaniem lekarza dbającego o prawidłowy rozwój płodu. W czasie pierwszych trzech miesięcy ciąży wyraźnie wzrasta zapotrzebowanie na różne składniki odżywcze. Prawidłowa podaż potrzebnych mikro- i makroelementów oraz witamin pomaga zapewnić prawidłowe wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu i zachowanie zdrowia matki. Podczas ciąży dość często obserwuje się tzw. fizjologiczną niedokrwistość ciężarnych, polegającą na zmniejszeniu liczby elementów morfotycznych krwi, dlatego zapotrzebowanie na żelazo zwiększa się u kobiet ciężarnych do 30 mg na dobę. Anemia wynikająca z niedoboru żelaza może być przyczyną przewlekłego zmęczenia, osłabienia, obniżonej tolerancji na wysiłek fizyczny, a także może zwiększać ryzyko porodów przedwczesnych i ograniczać wzrastanie płodu. Dlatego kobiety już w pierwszym trymestrze ciąży powinny zadbać o zdrową dietę, w której nie zabraknie warzyw, owoców, czerwonego mięsa i orzechów. Bardzo ważne jest kontynuowanie suplementacji kwasu foliowego przez cały pierwszy trymestr ciąży. Jego niedobór może być przyczyną wad ośrodkowego układu nerwowego oraz niedokrwistości u matki. Dawka dobowa wynosi 400 µg. Kolejnym ważnym składnikiem, na który zapotrzebowanie wzrasta szczególnie w I trymestrze ciąży, jest jod. Jego prawidłowe dzienne spożycie zapewnia odpowiednie funkcjonowanie tarczycy matki i produkcję hormonów, które następnie transportowane są do płodu. Niedobór jodu w diecie matki może powodować wzrost ryzyka poronień, niedorozwoju umysłowego oraz głuchotę u dzieci. Dzienne zapotrzebowanie na jod w I trymestrze wynosi 200 µg. Na uwagę zasługuje także stosowanie wielonienasyconych kwasów tłusz- Dziecko jest chodzącym cudem, jedynym, wyjątkowym i niezastąpionym. Phil Bosmans czowych. Wykazują one działanie ochronne dla układu krążenia i zapewniają prawidłowe poziomy lipidów. Źródłem kwasów omega-3 dla człowieka są tłuste ryby morskie. Ciąża o przebiegu fizjologicznym nie jest przeciwwskazaniem do aktywności seksualnej oraz uprawiania sportów, w tym sportów wodnych, natomiast nie należy korzystać z sauny. Każde nasilone dolegliwości bólowe brzucha, plamienie, krwawienie z dróg rodnych oraz skurcze wymagają pilnej interwencji lekarskiej. Nie należy stosować żadnych leków bez konsultacji z lekarzem, ponieważ wiele z nich może mieć negatywny wpływ na rozwijający się płód. W kolejnych wydaniach Zdrowia Ursynowa zostaną opisane pozostałe trymestry ciąży. Życzę miłej lektury i zdrowia przyszłym mamom. dr n. med. Marta Szajnik-Szczepański specjalista ginekolog-położnik przychodnia przy ulicy Romera 4 8 ZDROWIE URSYNOWA

9 Jak prawidłowo dbać o dziecko latem? Przed nami wakacje czas zasłużonego odpoczynku, relaksu i przyjemności. Jak się przygotować, aby spędzić je miło, aktywnie i z korzyścią dla zdrowia? Coraz więcej Polaków odpoczywa poza granicami kraju. Nasza świadomość zdrowotna jest coraz większa. Wyjeżdżając na urlop z biurem podróży, pamiętajcie Państwo o ubezpieczeniu zdrowotnym. Wakacje to zdwojona opieka nad naszymi dziećmi. Jest to czas zwiększonej urazowości związanej z ich aktywnością fizyczną. Jazda na rowerze, hulajnodze, deskorolce czy rolkach jest często przyczyną skaleczeń, otarć i urazów. W każdym punkcie, gdzie udacie się Państwo po pomoc, spytają o aktualne szczepienie przeciw tężcowi. Warto mieć aktualny wpis o tym szczepieniu w książeczce zdrowia dziecka. Ogródki zabaw tętniące życiem w słoneczne dni to miejsce, gdzie urazy zdarzają się najczęściej. Pilnujmy naszych dzieci i zwracajmy szczególną uwagę, gdzie się wspinają i z czego skaczą. Dieta Latem zmieniamy też dietę. Z tłustego zimowego jedzenia, które daje nam dużo kalorii, przechodzimy na dietę lekką, warzywno-owocową. Podstawowa zasada: przygotowane posiłki przechowujemy w lodówce po to ją wymyślono. Sprawdzamy terminy ważności, zwłaszcza wędlin, serków, jogurtów, kefirów i soków. Zatrucia gronkowcem, jersiniozą czy salmonellą są bardzo niebezpieczne i często kończą się pobytem w szpitalu. Warto więc zabrać ze sobą probiotyki i leki nawadniające. Owady Kolejne wakacyjne problemy to owady. Komary nie są już tak uciążliwe jak kiedyś. Są różne preparaty do smarowania, odstraszające i zmniejszające po ugryzieniu objawy świądu i podrażnienia skóry. Niestety plagą są obecnie kleszcze, roznoszące niebezpieczne choroby boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Przed tą drugą chroni nas szczepionka FSME-IM- MUN, którą możemy podać zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Szczepienie najlepiej rozpocząć w marcu, aby przed wakacjami podać jeszcze dwie dawki. Niestety przeciw boreliozie nie ma żadnej szczepionki. Pamiętajmy, aby po spacerze w lesie bardzo dokładnie obejrzeć całe ciało, zwłaszcza okolice pachwin, pach, karku, uszu i biustu. W aptece można kupić specjalne szczypczyki do wyciągania kleszczy warto je mieć, udając się w mazurskie lasy. Pszczoły, osy i szerszenie to też niebezpieczne owady. Pamiętajmy, aby słodkie napoje popijać przez słomkę, a miejsce ugryzienia okładać lodem. Zmniejsza on uczucie rozpierającego bólu, stan zapalny i rozprzestrzenianie się jadu owada. Alergie Kolejna sprawa to alergie. Coraz więcej dzieci cierpi na alergie wziewne i pokarmowe. Jeśli wiemy, co uczula nasze dzieci, unikajmy tych alergenów. Zwłaszcza truskawki i maliny, jako owoce drobnopestkowe, u małych dzieci wywołują pokrzywkę skórną. Kupując je, pytajmy, czy są z upraw ekologicznych. Opalanie Wakacje to przede wszystkim słońce, za którym tak bardzo tęsknimy. Jest ono dla nas witaminą życia. Pamiętajmy jednak o dziurze ozonowej. Nie opalajmy się w południe, kiedy świeci ono najmocniej. Używajmy kremów do opalania z filtrem, nośmy kapelusze i cienkie batystowe koszulki. Dopajajmy nasze maluchy, zwłaszcza te w wózkach, które nie powiedzą nam, że są spragnione. W upalne dni można je kąpać 2 3 razy dziennie. Pocąc się, tracą wodę i elektrolity. Pamiętajmy o odparzeniach pieluszkowych dbajmy o higienę okolic intymnych naszych dzieci. Stany zapalne tych okolic bardzo trudno się goją, szczególnie latem. Mam nadzieję, że te kilka rad, których Państwu udzieliłam, pomoże spędzić wakacje z dziećmi i rodziną miło i zyskać miłe wspomnienia na długie zimowe wieczory. lek. Małgorzata Matej pediatra, lekarz med. rodzinnej kierownik przychodni przy ul. Na Uboczu 5 ZDROWIE URSYNOWA 9

10 Leczenie na wakacjach Przed wyjazdem warto wiedzieć, jak się przygotować do korzystania z usług ochrony zdrowia. Oto kilka porad dla wybierających się na urlop. W kraju Osoby ubezpieczone, przebywając w Polsce poza miejscem zamieszkania, mają prawo do pomocy medycznej we wszystkich placówkach, które podpisały kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). Ubezpieczenie potwierdza się przez system ewuś (Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców). Ważne! Sprawdźmy przed wyjazdem, czy według systemu ewuś my i nasi bliscy jesteśmy ubezpieczeni! Można to zrobić we wszystkich placówkach, które mają kontrakt z NFZ. Jeżeli członek rodziny był zgłoszony do ubezpieczenia, a następnie podjął jakąkolwiek pracę, po jej zakończeniu będzie wyrejestrowany z ubezpieczenia. W takim przypadku, żeby mógł korzystać ze świadczeń zdrowotnych, musi zostać ponownie do niego zgłoszony. Za granicą Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) Wyjeżdżając do krajów Unii Europejskiej (UE) lub EFTA, należy zabrać ze W celach weryfikacyjnych trzeba okazać EKUZ bezpośrednio w placówce medycznej lekarzowi lub administracji szpitala. W niektórych państwach wraz z kartą EKUZ wymagane jest okazanie dowodu tożsamości. Uzyskanie EKUZ Aby uzyskać bezpłatną kartę EKUZ, należy złożyć wniosek o jej wydanie. Jego formularz można otrzymać w NFZ (Mazowiecki Oddział Wojewódzki znajduje się przy ul. Chałubińskiego 8) lub pobrać ze strony internetowej Wypełniony wniosek należy złożyć Jak się leczyć, kiedy ewuś nie potwierdza prawa do świadczeń? Jeżeli w placówce medycznej otrzymamy informację, że system ewuś nie potwierdził naszych uprawnień do świadczeń, a jesteśmy pewni, że mamy do nich prawo, można je potwierdzić tak jak dotychczas, za pomocą innych dokumentów, m.in.: zaświadczenia z zakładu pracy, legitymacji emeryta lub rencisty, aktualnego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Kto nie ma przy sobie takiego dokumentu, może złożyć oświadczenie o prawie do świadczeń. Jeżeli się jednak okaże, że zostało ono złożone niezgodnie z prawdą, NFZ obciąży pacjenta kosztami leczenia. Ważne! Co zrobić, gdy ewuś wyświetla nas na czerwono? Przede wszystkim sprawdźmy, czy my i nasi bliscy jesteśmy zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego i czy składki zostały odprowadzone. Wszystkie nieprawidłowości należy jak najszybciej wyjaśnić u swojego płatnika składek (np. pracodawcy czy ZUS). Jeżeli zmienialiśmy pracę, należy zgłosić do ubezpieczenia siebie i członków rodziny u nowego pracodawcy. Jeżeli dziecko ukończyło 18 lat i nadal się uczy, powinno zostać ponownie zgłoszone przez opiekuna prawnego do ubezpieczenia. 10 ZDROWIE URSYNOWA sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Świadczenia w ramach EKUZ Według Departamentu Współpracy Międzynarodowej NFZ, osobie przebywającej tymczasowo w innym państwie członkowskim UE / EFTA na podstawie EKUZ przysługują te wszystkie rzeczowe świadczenia zdrowotne, które: są niezbędne z medycznego punktu widzenia, z uwzględnieniem charakteru tych świadczeń i czasu trwania pobytu, zostały udzielone w celu uniknięcia sytuacji, w której pacjent byłby zmuszony do powrotu na terytorium państwa ubezpieczenia, aby uzyskać potrzebne leczenie. w NFZ lub wysłać skan na adres: wf07@ nfz.gov.pl. Ważność karty EKUZ wynosi: dla osób pobierających świadczenia emerytalne do 5 lat, osoby ubezpieczone zatrudnione, prowadzące pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą, pobierające rentę, studenci zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię lub członkowie rodzin do 6 miesięcy, kobiety w okresie ciąży lub porodu, posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz dzieci i młodzież do 18 roku życia do 6 miesięcy, bezrobotni zarejestrowani w Urzędzie Pracy oraz niewymienione wcześniej osoby ubezpieczone 2 miesiące,

11 osoby, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza (uprawnione na podstawie art. 54 ustawy o świadczeniach) do 90 dni, kobiety w okresie połogu, posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do 42 dni. Osoby wyjeżdżające do pracy w innym państwie członkowskim UE / EFTA jako pracownicy delegowani będą mogły otrzymać kartę EKUZ na okres oddelegowania wskazany w dokumencie A1/E101. Pamiętajmy, że na wakacjach warto mieć przy sobie numer PESEL dziecka! Wypoczynek bez EKUZ Jeśli podczas pobytu tymczasowego lub turystycznego na terenie innego państwa członkowskiego UE / EFTA będziemy musieli skorzystać ze świadczeń zdrowotnych, a nie zabraliśmy ze sobą karty EKUZ, mamy możliwość uzyskania Certyfikatu Tymczasowo Zastępującego EKUZ. W celu uzyskania tego dokumentu musimy skontaktować się z naszym oddziałem wojewódzkim NFZ w kraju i przesłać podpisany wniosek o wydanie karty. Szanowni Państwo! Na podstawie EKUZ można się leczyć według zasad obowiązujących w kraju pobytu, ale trzeba się liczyć z koniecznością dopłat. Warto więc wykupić dodatkową polisę, w tym również obejmującą transport sanitarny taka usługa jest również płatna w większości państw. Życzę wszystkim owocnych przygotowań, wspaniałego urlopu i dużo zdrowia na wakacjach. Więcej informacji można uzyskać na stronie: granic a /europejska-kar taubezpieczenia-zdrowotnego/ O G Ł O S Z E N I Magdalena Mrozowska Dział Marketingu ul. Zamiany 13 SPZOZ Warszawa-Ursynów A Ursynowska Szkoła Narodzin ul. Na Uboczu 5 Kursy finansowane ze środków m.st. Warszawy przysługują Paniom, które spełniają jeden z niżej wymienionych warunków: posiadają meldunek stały lub czasowy w Warszawie, przebywają w domu matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży lub innej placówce opiekuńczej na terenie m.st. Warszawy lub takiej, z którą m.st. Warszawa podpisało właściwą umowę, rozliczające podatek dochodowy od osób fizycznych we właściwym organie podatkowym na terenie m.st. Warszawy. Kurs w 100% finansowany jest ze środków m.st. Warszawy. Informacje i zapisy: Grażyna Szymańska - położna tel ZDROWIE URSYNOWA 11

12 Portret prywatny Joanna Rozbicka Pielęgniarka w gabinecie szczepień, kierownik personelu średniego w przychodni przy ul. Kajakowa 12. Jest absolwentką Uczelni Warszawskiej im. Marii Skłodowskiej-Curie, na której uzyskała licencjat z pielęgniarstwa. Szczęśliwa i uśmiechnięta kobieta, która wie, czego chce. Skąd pomysł, by zostać pielęgniarką? O byciu pielęgniarką marzyłam jeszcze w dzieciństwie. Bardzo lubiłam wówczas przebywać w otoczeniu pielęgniarek oraz przyglądać się ich pracy. W latach młodzieńczych nadal imponował mi ten zawód, dlatego jako szkołę średnią wybrałam Liceum Medyczne w Warszawie. Było to podyktowane chęcią niesienia pomocy ludziom, sprawowania nad nimi opieki w stanie zdrowia i choroby. Chciałam również pracować z dziećmi, które są wyjątkowo delikatnymi i wrażliwymi pacjentami. Szczepienie dzieci to odpowiedzialne zadanie. Czy one panią lubią? Podczas wykonywania zabiegu staram się odwrócić uwagę dziecka mam na to swoje sposoby. Dziecko jest bardzo wrażliwe i szczere, mimo zadanego mu bólu potrafi po chwili się uśmiechać. To mnie rozczula. Jak trafiła pani do SPZOZ Warszawa- Ursynów? Ponad ćwierć wieku temu (śmiech) uzyskałam informację o atrakcyjnej ofercie pracy, umożliwiającej rozwój zawodowy. Wzięłam udział w rekrutacji, która zakończyła się wynikiem pozytywnym. Czy marzenia się spełniają? Jakie ma pani na swojej liście kolejne do spełnienia? Myślę, że czasami marzenia się spełniają, ale nie wszystkie. Jak każda osoba mam wiele marzeń. Kolejnymi na liście są podróże. Bardzo chciałabym w najbliższym czasie zwiedzić Rzym, Florencję oraz Watykan. Co pani dają podróże? Emocje, szczęście i przede wszystkim radość całej rodzinie. Podczas podróży jest możliwość zwiedzenia wielu ciekawych miejsc, poznania interesujących ludzi oraz degustacji regionalnych potraw. Jak spędza pani wolny czas? Swój wolny czas spędzam różnie, w zależności od okoliczności oraz pory roku. W okresie letnim jeżdżę na działkę, natomiast w zimie lubię się relaksować przy herbacie i dobrej książce. Od miesiąca często chodzę na spacery powodem jest 12 ZDROWIE URSYNOWA

13 nasz nowy domownik, czteromiesięczny psiak rasy yorkshire terrier. Jest bardzo aktywny i uwielbia skupiać na sobie uwagę. Czy jest w pani życiu coś, czego pani nie zrealizowała i teraz żałuje? W zasadzie tak. W wieku trzech lat dostałam od rodziców w prezencie swoje pierwsze łyżwy figurowe. Mimo że był to jeden z najmniejszych dostępnych wówczas rozmiarów, okazały się za duże. Tata bandażował mi stopy, żeby utrzymały stabilność w bucie, i dzięki temu mogłam jeździć. Jazdę na łyżwach opanowałam bardzo szybko, a kontynuowałam przez kilka lat. Niestety kontuzja stawu kolanowego przekreśliła marzenia o dalszym uprawianiu tego sportu. Teraz jeżdżę sporadycznie. Jakie książki panią interesują? Jakiej muzyki pani słucha? Interesują mnie książki sensacyjne, kryminały oraz niektóre romanse. Lubię twórczość Stephena Kinga oraz Harlana Cobena. W młodości lubiłam czytać książki Agathy Christie. Słucham muzyki w zależności od nastroju. Nadal lubię utwory z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, zarówno polskich, jak i zagranicznych wykonawców, wśród których są: Czerwone Gitary, Beatlesi, Elvis Presley oraz Abba. Chętnie też słucham radia i piosenek na czasie, ale nie mam ulubionego wykonawcy. Dla mnie piosenka musi wpadać w ucho. Jaką postacią literacką chciałaby pani zostać? Myślę, że żadną, dobrze się czuję we własnej skórze. Lubię oglądać filmy kostiumowe. Podziwiam wtedy stroje z poprzedniej epoki, ale niekoniecznie chciałabym taki ubiór nosić na co dzień (śmiech). Kto w pani domu rządzi? Małżeństwo to współpartnerstwo, a nie dyktatura. Są rzeczy, które mąż idealnie zrobi, są też rzeczy, które ja zrobię lepiej. Uzupełniamy się, a córka dopełnia te 100%. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiała: Anna Dymińska ZDROWIE URSYNOWA 13