PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI TARGANICE NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr IV Rady Miejskiej w Andrychowie z dnia 27 stycznia 2011r. Załącznik do Uchwały nr 1/2011 Zebrania Wiejskiego w Targanicach z dnia r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI TARGANICE NA LATA Charakterystyka miejscowości Targanice Położenie, przynależnośd administracyjna, powierzchnia, liczba ludności. Miejscowośd Targanice znajduje się w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Andrychów, na południe od miasta Andrychów. Targanice leżą u podnóża Beskidu Małego w malowniczej dolinie, którą przecina górska rzeka Targaniczanka. Piękno wsi podkreślają otaczające ją góry: od wschodu Jawornica (830m.n.p.m), od południa Kocierz (718m.n.p.m), od zachodu Złota Górka (757m.n.p.m). Centrum wsi położone jest na wysokości 400 m n.p.m.. Obszar Targanic wynosi 1569 ha. Połowę tej powierzchni zajmują lasy. Liczba mieszkaoców to 3849 osób. Strona 1 z 10

2 Historia miejscowości. Targanice mają wiele wspólnego z Andrychowem. Wioska na początku niewiele znaczyła, podlegała położonemu bardziej na północ Wieprzowi. Rozwinęła się szybko dzięki tkactwu, a potem kamieniarstwu, kowalstwu i przetwórstwu drewna. Wieś występuje w zapisach źródłowych dopiero w XVIII wieku. Była już wówczas rozwiniętym ośrodkiem tkactwa, skupiającym 146 tkaczy. Głównym zajęciem ludności było jednak rolnictwo. Pod koniec XIX wieku na terenie wsi mieszkało 5 kowali, którzy wykorzystywali do pracy drewno zakupywane z lasów arcyksięstwa Habsburga. Pod Jawornicą znajdował się piec garncarski, gdzie wypalano cegłę.. Około 50 osób pracowało w pobliskim kamieniołomie, znajdującym się na stokach Złotej Górki, gdzie wyrabiano pomniki z piaskowca. Na terenie wsi istniały również 2 tartaki. Na początku XX wieku uwidoczniła się nędza galicyjskiej wsi. Nie ominęła ona również Targanic. Częste lata nieurodzaju powodowały dotkliwy brak żywności. Bieda ni zmuszała wielu mieszkaoców do emigracji. Wyjeżdżano masowo do Niemiec, Belgii, Francji a nawet do Ameryki. W roku 1929 rozpoczęto budowę kościoła parafialnego, którą ukooczono 1938 roku. W okresie wojny w pobliskich lasach bardzo aktywnie działały grupy partyzanckie. Po II wojnie światowej dynamiczny rozwój przemysłu w Andrychowie zapewnił zatrudnienie wielu mieszkaocom Targanic. Obecnie dużą szansę rozwoju stwarza rozwój turystyki. Układ przestrzenny miejscowości. Główną osią kształtującą układ przestrzenny miejscowości jest droga wojewódzka nr 781 łącząca Andrychów z Żywcem. Droga ta to historyczny gościniec kocierski - jeden z najstarszych szlaków prowadzący z małopolski na Węgry. Większośd domów jest ulokowana przy tej drodze bądź przy mniejszych drogach dochodzących do niej. Układ urbanistyczny miejscowości determinują ponadto warunki topograficzne. Większośd domostw znajduje się w dolinach. W centrum miejscowości znajdują się ; kościół parafialny wraz z pobliskim cmentarzem, szkoła, dom kultury i ośrodek zdrowia. Stosunkowo niewielka odległośd tych obiektów stwarza ścisłe centrum miejscowości, gdzie skupia się życie mieszkaoców. Strona 2 z 10

3 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości. Zasoby przyrodnicze Wieś położona jest w urokliwej okolicy Parku Krajobrazowego Beskidu Małego. Prowadzą stąd szlaki turystyczne na Potrójną przez Jawornicę, Przełęcz Bukowską, Złotą Górkę i przełęcz Kocierską. Okolica jest bogata w zasoby flory i fauny. Spośród większych zwierząt spotyka się w nich dziki, jelenie, sarny, borsuki,lisy i kuny. Duży obszar górski miejscowości stanowią lasy mieszane, bukowe i świerkowe. W okolicy znajdują się wychodnie skalane piaskowca zwane skałkami andrychowskimi. Zasoby przyrodnicze i krajobrazowe są doskonałą bazą do rozwoju turystyki w miejscowości. Widok na Jawornicę( pod chmurami Targanice) Dziedzictwo kulturowe. Z budowli o charakterze dziedzictwa kulturowego należy wymienid kościół parafialny z 1929 roku pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. W układzie urbanistycznym wsi można wyróżnid wiele starych drewnianych domostw wpisanych do ewidencji obiektów zabytkowych miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (zdjęcia poniżej) Strona 3 z 10

4 Na terenie wsi znajduje się również kilka kapliczek datowanych na początek XIX wieku, oraz krzyże z końca XIX wieku. Kapliczki przydrożne z początku XIX w Strona 4 z 10

5 Obiekty i tereny Wieś posiada kościół, szkołę, dom kultury, ośrodek zdrowia. Wszystkie te obiekty znajdują się w niewielkim oddaleniu od siebie i wraz ze sklepami tworzą ścisłe centrum miejscowości. W granicach Targanic znajduje się duży ośrodek turystyczny; Centrum Konferencyjno- Wypoczynkowe Kocierz znajdujący się na szczycie Przełęczy Kocierskiej miejscu o wyjątkowych walorach widokowych i krajoznawczych. Obiekt posiada centrum odnowy biologicznej, sale konferencyjne, korty tenisowe, basen kryty i otwarty, wyciąg narciarski W obiekcie tym organizowane są konferencje, wczasy, imprezy integracyjne dla gości i firm z terenu całej Polski. Na terenie miejscowości znajdują się również 3 gospodarstwa agroturystyczne Miodowy Raj Pod Różą i Na Stoku zapewniające dobre warunki pobytu oraz pełna wyżywienie. We wsi istnieje czynny kamieniołom. Poza pieszymi szlakami górskimi brak jest w miejscowości ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej jak ścieżki rowerowe czy trasy narciarstwa biegowego. Infrastruktura społeczna. Znajdujący się w centrum miejscowości dom kultury prowadzi szeroką działalnośd kulturalno-oświatową. Jest to duży budynek którego stan techniczny pozostawia wiele do życzenia. Obiekt ma zniszczoną elewację i stare nieszczelne okna na parterze. Budynek domu kultury Strona 5 z 10

6 Infrastruktura techniczna. Wieś jest w pełni zelektryfikowana. Nie wszyscy mieszkaocy maja dostęp do wodociągu. Wyżej położone domy nie posiadają dostępu do bieżącej wody. Wieś jest skanalizowana tylko w 20%. Wytwarzane na terenie miejscowości odpady zbierane są selektywnie i przekazywane zakładowi komunalnemu. Przez wieś przebiega droga wojewódzka która jest główną osią rozwoju miejscowości. Gospodarka i rolnictwo. Ze względu na niską jakośd gleby, a także niesprzyjające ukształtowanie terenu oraz warunki klimatyczne charakterystyczne dla stoków górskich i dolin z wyższą niż średnia w Polsce opadów jest to obszar o średnich warunkach zagospodarowania. Dominują małe, niskotowarowe gospodarstwa rolne produkujące na własne potrzeby. Na terenie miejscowości znajduje się kilkanaście firm produkcyjno-usługowych. Mieszkaocy znajdują również zatrudnienie w turystyce oraz zakładach przemysłowych Andrychowa. Kapitał społeczny i ludzki Od 1932 działa w miejscowości Koło Gospodyo Wiejskich organizując liczne kursy orz zajęcia kulturalne. Istotny wkład w życie wsi wnosi Ochotnicza Straż Pożarna oraz koło Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Ważną rolę w kształtowaniu postaw i sprawności fizycznej młodzieży pełni Klub Sportowy Halniak. Istotny wpływ na organizację życia mieszkaoców wsi ma prężnie działająca Ochotnicza Straż pożarna. 3. Opis i charakterystyka obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkaoców. W ścisłym centrum wsi na przestrzeni 300 m mieszczą się wszystkie główne instytucje jak kościół, szkoła, dom kultury, ośrodek zdrowia oraz sklepy. To tutaj skupia się życie wsi. O ile rozmieszczenie tych obiektów jest można by rzec wzorcowe to ich stan techniczny (poza kościołem ) pozostawia wiele do życzenia. Zarówno dom kultury jak i szkoła oraz ośrodek zdrowia to dośd stare budynki ze zniszczoną, nieocieploną elewacją i nieszczelnymi oknami. Sporym mankamentem psującym obraz miejscowości jest brak należycie wykonanych parkingów w centrum miejscowości. Strona 6 z 10

7 Parking przy kościele Parking nad kościołem Strona 7 z 10

8 4. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości. Mocne strony: - walory turystyczne, rekreacyjne i przyrodnicze Beskidu Małego, - obszary lasów z dużą możliwością wykorzystania ich w turystyce i rekreacji, - tereny czyste ekologicznie, atrakcyjne dla turystyki oraz produkcji zdrowej żywności, - dobre położenie w pobliżu aglomeracji krakowskiej i śląskiej, - dostępnośd komunikacyjna i dobra sied dróg lokalnych, - duża liczba podmiotów gospodarczych, - rozbudowana sied gazowa, energetyczna i telekomunikacyjna, - zainteresowanie społeczności tematyką ochrony środowiska, - częściowo uregulowana gospodarka odpadami, - wzrastająca liczba coraz lepiej wykształconych ludzi młodych. Słabe strony: - zły stan techniczny domu kultury - brak dogodnych parkingów w centrum wsi - niewielka ilośd infrastruktury rekreacyjnej, -brak pełnego dostępu do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej zbyt mała oferta spędzenia wolnego czasu dla mieszkaoców, -zbyt mała aktywnośd mieszkaoców w zakresie agroturystyki, - zwiększona w okresie zimowym emisji pyłów i gazów. - zły stan techniczny infrastruktury komunikacyjnej. - brak kompleksowego programu rozwoju turystyki dla wsi - stosunkowo duże bezrobocie zwłaszcza wśród kobiet, - brak pełnej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Szanse: -duży potencjał turystyczny miejscowości - zmiany w modelu spędzania wolnego czasu, zwiększające popyt na usługi turystyczne i rekreacyjne, - rozwój nowych form i typów turystyki zwiększający możliwośd wykorzystania posiadanych potencjałów, - rozwój aktywności społecznej i przedsiębiorczości mieszkaoców, - zwiększenie dbałości mieszkaoców o estetykę, środowisko, ekologię, - dostępnośd programów pomocowych Unii Europejskiej dla obszarów wiejskich, - wzrost konkurencyjności lokalnych przedsiębiorstw. Zagrożenia: - zwiększenie się możliwości wyjazdów zarobkowych, skutkująca trwałą emigracją i rozluźnieniem więzi rodzinnych, - tendencja ludzi do pozostawania biernym i niewiara w rozwój zjawisk pozytywnych, -rosnące koszty budowy infrastruktury - utrudnienia procesów inwestycyjnych w terenie górskim Strona 8 z 10

9 Wnioski z przeprowadzonej analizy: Przeprowadzona analiza jasno wskazuje na ogromny potencjał rozwojowy jaki tkwi naszej miejscowości. Przepiękna okolica i aktywnośd mieszkaoców może przyczynid się do szybszego rozwoju miejscowości. Planowane inwestycje przyczynią się do wzrostu atrakcyjności turystycznej naszej miejscowości. Poprawią również komfort życia mieszkaoców. By zapewnid zrównoważony rozwój naszej wsi musimy wzmocnid sektor publiczny tak by infrastruktura publiczna rażąco nie odbiegała od prywatnej. Dla rozwoju tej pierwszej poczyniono wiele przygotowao. Brak środków zmusza jednak gminę do koncentrowania swych wysiłków na najpilniejszych zadaniach. Ogromną szansę w rozwoju stanowi program Rozwój i odnowa wsi z którego nasza miejscowośd planuje pozyskad środki. 5. Planowane zadania inwestycyjne na lata Lp. 1 Zadanie inwestycyjne Remont parkingu przy kościele ( ulica Jawornicka) Koszt inwestycji [PLN] Czas realizacji Źródła finansowania Budżet gminy 2 Remont parkingu ponad kościołem ( ul.jawornicka) Budżet gminy 3 Montaż oświetlenia przy ul. Jawornickiej Remont domu kultury ( ocieplenie budynku wraz z wykonaniem elewacji, 4 wymiana okien, wykonanie wentylacji w łazienkach) oraz zakup aparatury nagłaśniającej i projektora multimedialnego Budżet gminy r.-2012r. Budżet gminy 5 Renowacja trybun boiska sportowego i ogrodzenia obiektu. 6 Budowa instalacji wodociągowej dla wyżej położonych domów oraz kanalizacji r.-2013r Budżet gminy Budżet ZWiK w Andrychowie 7 Remont i budowa infrastruktury drogowej r.-2018r. Budżet gminy Strona 9 z 10

10 Regulacja rzeki Targaniczanki MZMiUW 8 Budżet Gminy 9 Budowa ścieżki rowerowej r.-2018r. Budżet gminy 10 Budowa nowej remizy OSP Budżet gminy, fundusze OSP 11 Budowa tras dla narciarstwa biegowego Budżet gminy 12 Remont ośrodka zdrowia Budżet gminy 13 Budowa chodnika w Targanicach Budżet gminy dolnych.( od mostu do ul Dobrej) 14 Remont placu manewrowego przy OSP w Targanicach Dolnych Budżet gminy Strona 10 z 10