Zagraniczne telewizje o Polsce

Transkrypt

1 Zagraniczne telewizje o Polsce Analiza informacji o Polsce i Polakach emitowanych w wybranych zagranicznych stacjach telewizyjnych w okresie od 1 do 31 stycznia 2007 roku Warszawa, luty 2007

2 Statystyka Tabela1. Liczba przekazów Stacje TV Liczba przekazów BBC World 80 CNN 71 TV5 60 France24 58 EuroNews 48 ZDF 48 ARD Wykres 1. Stacje TV - udział procentowy w raporcie 40; 10% 80; 19% 48; 12% 48; 12% 71; 18% 58; 14% 60; 15% Tabela 2. Podział pod względem wydźwięku przekazu + 0 Liczba przekazów BBC World CNN TV5 France24 EuroNews ZDF ARD Źródło: IMM Wykres 2. Liczba przekazów w ostatnich 3 miesiącach * Wykres 3. Wielkość przekazów France % 38% % 3% 0 listopad grudzień styczeń Źródło: IMM informacja reklama w zmianka pełen przekaz Źródło: IMM Podsumowanie statystyk W grudniu monitorowane przez IMM stacje zagraniczne wyemitowały aż 405 przekazów odnoszących się do Polski lub Polaków (w zdecydowanej większości były to materiały o neutralnym zabarwieniu). 405 przekazów stanowi łącznie ponad 15 godzin. Nawet jeżeli uwzględnimy dołączenie do raportu od 1 stycznia 2007 roku francuskojęzycznej stacji France24, liczba wyemitowanych przekazów i tak wzrosła - w porównaniu do grudnia - o blisko połowę. Duże zainteresowanie zagranicznych mediów wzbudziło ujawnienie faktu współpracy polskiego arcybiskupa Stanisława Wielgusa z komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa. Niemal równie często informowano o kłopotach z rosyjskimi dostawami gazu do krajów europejskich, co odczuła między innymi Polska. * Ogólna liczba przekazów mediowych o Polsce w styczniu zawiera również materiały emitowane we francuskiej telewizji France24, która dołączyła do monitorowanych stacji od 1 stycznia 2007 roku. 2

3 Wszystkie monitorowane stacje wyemitowały zbliżoną liczbę przekazów na temat Polski. W czołówce, podobnie jak w zeszłym miesiącu, znalazła się BBC World. Tak jak w poprzednim miesiącu, spoty reklamowe zostały wyodrębnione jako osobna kategoria wielkości przekazów. W styczniu reklamy Polski ukazywały się jedynie na antenie CNN. Przekazy w całości poświęcone Polsce stanowiły 8% wszystkich monitorowanych materiałów. Wzmianki o Polsce lub Polakach pojawiły się w połowie materiałów, a reklamy stanowiły 3% wszystkich wyselekcjonowanych przekazów (dla porównania w grudniu było to 8%). Główne tematy - ocena przekazów Po raz pierwszy 1 wszystkie monitorowane stacje uznały za najważniejsze dwa te same tematy. Przekazy o Polsce i Polakach w zagranicznych mediach zostały zdominowane przez informacje o współpracy arcybiskupa Stanisława Wielgusa z SB oraz o jego rezygnacji z objęcia metropolii warszawskiej. Drugi temat najczęściej poruszany w styczniu przez monitorowane stacje dotyczył problemu z dostawami rosyjskich surowców energetycznych do Europy Zachodniej. Polska w tych przekazach była wzmiankowana - wymieniano nasz kraj jako jeden z tych, który ucierpiał na rosyjskobiałoruskim konflikcie. Dwa powyższe tematy stanowiły ponad 60% wszystkich styczniowych przekazów o Polsce i Polakach. Styczeń przyniósł również kolejną emisję spotów reklamowych o Polsce, tym razem w amerykańskiej CNN (14 powtórzeń). Co warte podkreślenia, w styczniu do głównego rankingu tematów zakwalifikowane zostały te materiały, które zwykle zbiorczo omawiane były w kategorii pozostałe. Dotyczyły one między innymi informacji sportowych - o Mistrzostwach Europy w Łyżwiarstwie Figurowym, które odbyły się w Warszawie, oraz prezentacji nowego bolidu BMW Sauber przez Roberta Kubicę. Z kolei liczne doniesienia o tragicznych skutkach wichury w Europie pozwoliły przebić się informacjom pogodowym. Tabela 3. Tematyka przekazów Zagadnienie Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 130 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 120 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Spot reklamowy "Great minds thinking alike" 14 Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 14 Wichury w Europie 14 Rosyjskie embargo na polskie mięso 12 Groźba wykluczenia Polski przez FIFA i UEFA 6 Dzień Holokaustu 5 Wypadek na skoczni w Zakopanem 5 Międzynarodowe badania IPSOS 4 Nowy bolid BMW Sauber 4 Koronkowe stringi z Koniakowa 3 Pałac Kultury i Nauki w Warszawie 2 Podróże sentymentalne: Podróż na Mazury i Wizyta Fridy Müller w Polsce 2 Pozostałe W sześciomiesięcznej historii tworzenia raportu Zagraniczne telewizje o Polsce. 3

4 Ocena przekazów - media niemieckojęzyczne Dla niemieckich nadawców publicznych tematem numer jeden poruszanym w kontekście Polski, była sprawa wstrzymania dostaw surowców energetycznych dla Białorusi, a tym samym dla Polski i Niemiec. Oczywiście niemieckie relacje koncentrowały się praktycznie wyłącznie na skutkach decyzji Rosji wobec Niemiec. Polska pojawiała się jedynie wzmiankowo, jako kraj tranzytowy dla rosyjskich surowców, również dotknięty skutkami rosyjsko-białoruskiego konfliktu. Sprawa arcybiskupa Wielgusa postawiała Polskę, a raczej polski Kościół, w centrum zainteresowania niemieckich mediów. Wydarzeniu poświęcono w sumie 19 przekazów. Warto zwrócić uwagę na dwa tematy, które pojawiły się wyłącznie w niemieckich mediach. Pierwszy z nich to informacja o Dniu Holokaustu, a drugi to dwa reportaże o podróżach dwóch Niemek, urodzonych w Polsce, które wracają do miejsc swojego dzieciństwa. Tabela 4a. Tematyka przekazów w ARD ARD Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 17 Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 8 Dzień Holokaustu 2 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 2 Wichury w Europie 1 Pozostałe 8 40 Tabela 4b. Tematyka przekazów w ZDF ZDF Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 13 Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 11 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Dzień Holokaustu 3 Rosyjskie embargo na polskie mięso 2 Podróże sentymentalne: Podróż na Mazury i Wizyta Fridy Müller w Polsce 2 Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 1 Wichury w Europie 1 Wypadek na skoczni w Zakopanem 1 Pozostałe 9 48 Ocena przekazów - media anglojęzyczne Wszystkie trzy anglojęzyczne stacje na pierwszym miejscu postawiły temat współpracy arcybiskupa Wielgusa z komunistyczną służbą bezpieczeństwa. Skala zainteresowania wyrażała się nie tylko w liczbie przekazów, ale także w bezpośrednich relacjach na żywo z Warszawy oraz liczbie komentarzy na gorąco z Mszy Świętej, która miała być ingresem arcybiskupa, a stała się mszą dziękczynną za posługę kardynała Glempa. EuroNews i BBC World informowały kilkakrotnie o śmieci polskiego pisarza i reportera Ryszarda Kapuścińskiego, który powszechnie uznawany był za kandydata do literackiej Nagrody Nobla. 4

5 Za temat warty uwagi wszystkie trzy stacje uznały również konflikt wewnątrz Polskiego Związki Piłki Nożnej, który skutkował powołaniem rządowego komisarza PZPN. Podkreślano, że zamieszanie wokół Związku może doprowadzić do wykluczenia polskiej reprezentacji z rozgrywek Mistrzostw Europy. Tabela 4c. Tematyka przekazów w EuroNews EuroNews Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 13 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 11 Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 4 Międzynarodowe badania IPSOS 4 Wichury w Europie 3 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Nowy bolid BMW Sauber 2 Groźba wykluczenia Polski przez FIFA i UEFA 2 Pozostałe 7 48 Tabela 4d. Tematyka przekazów w BBC World BBC World Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 28 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 27 Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 6 Rosyjskie embargo na polskie mięso 6 Wichury w Europie 3 Groźba wykluczenia Polski przez FIFA i UEFA 2 Nowy bolid BMW Sauber 1 Pozostałe 7 80 Tabela 4e. Tematyka przekazów w CNN CNN Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 28 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 17 Spot reklamowy "Great minds thinking alike" 14 Wypadek na skoczni w Zakopanem 4 Wichury w Europie 3 Groźba wykluczenia Polski przez FIFA i UEFA 2 Nowy bolid BMW Sauber 1 Pozostałe

6 Ocena przekazów - media francuskojęzyczne TV5 informowało o wszystkich ważnych wydarzeniach w Polsce, które komentowały również inne zagraniczne stacje. Zarówno współpraca arcybiskupa S. Wielgusa z komunistycznym reżimem, jak i wstrzymanie dostaw surowców energetycznych do Europy przez Rosję były obszernie relacjonowane przez francuskojęzyczne telewizje, w tym France24, która zadebiutowała w styczniu w raporcie Zagraniczne telewizje o Polsce. France24 wyróżnił od pozostałych jedynie krótki reportaż o warszawskim Pałacu Kultury i Nauki. Obie francuskie stacje wyemitowały materiał o koronkach z Koniakowa oraz ich nowym, nietypowym przeznaczeniu do produkcji damskich stringów. Tabela 4f. Tematyka przekazów w TV5 TV5 Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 24 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 20 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Koronkowe stringi z Koniakowa 1 Pozostałe 8 60 Tabela 4g. Tematyka przekazów w France24 France24 Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB 18 Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy 15 Rosyjskie embargo na polskie mięso 4 Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa Wichury w Europie 3 Koronkowe stringi z Koniakowa 2 Pałac Kultury i Nauki w Warszawie 2 Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego 1 Pozostałe Współpraca abp. Stanisława Wielgusa z SB Współpraca abp. Stanisława Wielgusa odbiła się szerokim echem nie tylko w polskich, ale również w międzynarodowych mediach. Doniesienia o rezygnacji z nominacji na urząd Metropolity Warszawskiego były najczęściej i najobszerniej komentowanymi informacjami w kontekście Polski. Wszystkie monitorowane media były zgodne w ocenie, że rezygnacja abp Wielgusa i jej przyczyny to symptom poważnego kryzysu polskiego Kościoła. Media informowały, że Kościół Katolicki w Polsce dowiedział się ostatecznie, że ten, który w niedalekiej przyszłości miał zostać arcybiskupem Warszawy, współpracował z dawnymi tajnymi służbami komunistycznymi. W tym głęboko religijnym kraju 2, po raz pierwszy wykazano więź pomiędzy Kościołem i tajnymi służbami dawnego reżimu komunistycznego. W niedzielę, kiedy to nowomianowany arcybiskup Warszawy miał objąć urząd, Kościelna Komisja Historyczna orzekła, że 2 Wszystkie cytaty w raporcie zostały wyróżnione italikami. 6

7 istnieją liczne dokumenty dowodzące, że jeden z najdostojniejszych spośród Kościoła Katolickiego w Polsce, abp S. Wielgus podjął tajną współpracę z organami Służby Bezpieczeństwa, i działał pod pseudonimem Grey. Z przekazów wynikało również, że w komunistycznej Polsce Kościół był bardzo silny, jednakże ponad 10% duchownych zaakceptowało wówczas współpracę z tajnymi służbami. Według większości Polaków powinni oni teraz odbyć pokutę. Przeprowadzony sondaż pokazuje, że 67% Polaków uważa, za niedopuszczalne, aby dawny agent SB został osobą odpowiedzialną za polski Kościół. W komentarzach dominowała teza, że sprawa Stanisława Wielgusa zagraża sprowokowaniem prawdziwego trzęsienia ziemi wewnątrz polskiego Kościoła, w którym kwestia współpracy z władzami komunistycznymi przez długi czas była uważana za temat tabu. Informowano również, że opinie wiernych na ten temat były podzielone. Przed katedrą, gdzie miał odbyć się ingres, doszło nawet do przepychanek i rękoczynów pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami arcybiskupa. Ci pierwsi uważali, że arcybiskup mimo wszystko nie powinien rezygnować. Dlatego też podczas Mszy Świętej, kiedy arcybiskup ogłaszał swoją rezygnację, nie dowierzali temu, co słyszeli, krzycząc: nie, nie,..., zostań z nami. Drudzy, z transparentami w dłoniach, postulowali za ustąpieniem arcybiskupa z urzędu i przyjęli z zadowoleniem jego decyzję o rezygnacji. Skandal doprowadził do tego, że obecnie Kościół polski przygotowuje się do otwarcia dawnych akt i teczek oraz do zaprowadzenia porządku. Zostanie powołana specjalna Komisja Historyczna, która będzie badała przeszłość wszystkich biskupów z czasów komunistycznej PRL. Dostawy rosyjskich surowców energetycznych do Europy Doniesienia o wstrzymaniu dostaw rosyjskich surowców energetycznych dla Białorusi, a tym samym dla odbiorców z Europy Zachodniej to drugi temat, który zyskał zainteresowanie wszystkich monitorowanych mediów zagranicznych. Telewizje informowały, że podłożem konfliktu były ceny dostarczanego dla Białorusi gazu i ropy naftowej. Białoruś nie chciała zgodzić się na podwyżkę opłat. Konflikt zaostrzył się na tyle, że Moskwa zakręciła kurek dopływu ropy do Europy. Konflikt pomiędzy Rosją a Białorusią spowodował kryzys aprowizacji głównych odbiorców z Europy, Niemiec i Polski. Problem ten stał się również przyczynkiem do refleksji na temat zróżnicowania źródeł energii. Jednocześnie wznowiono dyskusję o narastającym uzależnieniu Unii Europejskiej od swoich dostawców energii, z których największym - wręcz monopolistą - jest Rosja. Polska, Niemcy czy Węgry pozbawione zostały w ten sposób baryłek ropy dziennie, ale sytuacja nie okazała się krytyczna. Państwa zadeklarowały posiadanie rezerw na dni. Wojna pomiędzy Mińskiem i Moskwą została zakończona, jednak konflikt postawił na nowo pytanie dotyczące kwestii bezpieczeństwa energetycznego Europy. Mimo że dostawy wstrzymano tylko przez 3 dni, to jednak zaufanie wobec Rosji zostało zburzone. Unia Europejska chce zredukować uzależnienie energetyczne wprowadzając nowy plan wspólnej polityki. We wszystkich omówionych przekazach Polska była wymieniana jako jedna z ofiar rosyjskobiałoruskiej wojny energetycznej. Mistrzostwa Europy w Łyżwiarstwie Figurowym Warszawa 2007 W niemieckojęzycznych ARD i ZDF, francuskojęzycznych TV5 oraz France24 oraz w EuroNews pojawiła się informacja o laureatach Mistrzostw Europy w Łyżwiarstwie Figurowym. Zainteresowanie publicznych nadawców z Niemiec wydaje się naturalne, ponieważ to właśnie reprezentanci Niemiec zdobyli złoty medal Mistrzostw. Polscy reprezentanci, Dorota i Mariusz Siudkowie sięgnęli po brązowy medal, zajmując trzecie miejsce. W przekazach pada jedynie wzmianka, że Mistrzostwa odbywały się w Polsce, w Warszawie. 7

8 Spot reklamowy "Great minds thinking alike" W styczniu telewizja CNN 14 razy wyemitowała spot reklamowy, będący częścią kampanii promocyjnej Polski w międzynarodowych mediach. Charakter, treść i formuła spotu reklamowego została szczegółowo omówiona w poprzednim raporcie Zagraniczne Telewizje o Polsce. Śmierć Ryszarda Kapuścińskiego Wszyscy europejscy nadawcy poza TV5 podali informację o śmierci znanego na całym świecie polskiego pisarza i reportera Ryszarda Kapuścińskiego. Pisarz zmarł w wieku 74 lat w warszawskim szpitalu po przebytej operacji serca. Kapuściński był znany w Niemczech przede wszystkim jako autor Cesarza. ARD podała, że książki pisarza zostały przetłumaczone na trzydzieści języków. BBC World wspomniała, że Kapuściński podróżował po Afryce, Bliskim Wschodzie oraz Ameryce Południowej, budując swoją reputację reportera, który brał udział w wielu wojnach i rewolucjach. EuroNews poświęciła Kapuścińskiemu krótki reportaż, z którego widzowie mogli się dowiedzieć o najważniejszych książkach pisarza oraz o jego nominacji do Nagrody Nobla. Kapuściński był świadkiem 27 rewolucji, 12 wojen. Czterokrotnie został skazany na śmierć. Wichury w Europie Wszyscy nadawcy poza TV5 informowali w styczniu o skutkach wichur, które przeszły nad Europą. Wichury, podczas których prędkość wiatru dochodziła do 170 km/godz., spowodowały liczne awarie elektryczne oraz poważne perturbacje w ruchu powietrznym i kolejowym. Niestety wichury zebrały także śmiertelne żniwo: w Polsce 6 ofiar, w Czechach 4. W sumie liczba ofiar wichur w północnej Europie wynosi ok. 45 osób. To były jedne z najgwałtowniejszych wichur ostatnich lat. Rosyjskie embargo na polskie mięso Rosyjskie embargo na polskie mięso było jednym z głównych tematów poprzedniego raportu Zagraniczne Telewizje o Polsce. W styczniowych doniesieniach na temat embarga i polskich kłopotów z Rosją, temat pojawiał się już jedynie w kontekście spotkania i rozmów pomiędzy kanclerz Niemiec Angelą Merkel oraz rosyjskim prezydentem Władimirem Putinem. Polskie mięso było wymieniane jako jeden z tematów rozmów przywódców. W przekazach telewizyjnych na pierwszy plan wysuwały się jednak głównie komentarze na temat terminowości i niezawodności dostaw surowców energetycznych z Rosji do Niemiec i Europy. Groźba wykluczenia Polski przez FIFA i UEFA EuroNews, CNN i BBC World poinformowały o zagrożeniu wykluczeniem polskiej drużyny piłkarskiej z udziału w Mistrzostwach Europy. Do takiej decyzji może skłonić władze UEFA interwencja polskiego rządu w działalność Polskiego Związku Piłki Nożnej. W związku z aferami korupcyjnymi (suspicions on corruption and matches fixing) i bezwładem organizacji piłkarskiej w ich przezwyciężaniu, minister sportu zdecydował się na powołanie komisarza w PZPN. Takie interwencje rządowe są bardzo źle widziane przez piłkarskie organizacje międzynarodowe i mogą zagrozić udziałowi Polaków w europejskich rozgrywkach. To mogłoby być dla polskiej drużyny o tyle dotkliwe, że Polacy zajmują bardzo dobre pozycje w eliminacjach do Mistrzostw Europy. 8

9 Dzień Holokaustu Mimo, że 27 stycznia to międzynarodowy Dzień Holokaustu, jedynie niemiecka ARD i ZDF w 5 przekazach poinformowały o tym fakcie. Pozostałe monitorowane stacje nie odnotowały rocznicy. Niemieckie media Dzień Holokaustu, poza krótkimi informacjami, zilustrowały reportażem Dietmara Barsinga o byłych polskich robotnikach, którzy otrzymali od niemieckiego rządu odszkodowania za pracę przymusową. Bohaterowie reportażu opowiadali o pobycie w obozach koncentracyjnych, ciągłym zagrożeniu życia oraz pracy w urągających godności ludzkiej warunkach. Odszkodowania, mimo że symboliczne, pozwoliły na podniesienie ich standardu życia. Mimo że w ocenie Polaków odszkodowania przyszły za późno i wiele z ofiar nie doczekało tego momentu, to jednak poszkodowani nie żywią urazy do współczesnych Niemców. Wielu z nich utrzymuje kontakty z niemieckimi szkołami, gdzie są zapraszani, aby podzielić się z uczniami swoimi doświadczeniami i przeżyciami. Wypadek na skoczni w Zakopanem CNN czterokrotnie oraz ARD w jednym przekazie poinformowały o wypadku czeskiego skoczka Jana Mazocha na skoczni narciarskiej w Zakopanem. Przyczyną upadku był najprawdopodobniej zbyt silny wiatr. Skoczek z licznymi obrażeniami został hospitalizowany w krakowskiej klinice. W kolejnych doniesieniach, tydzień po wypadku, stacja CNN informowała o szybkiej poprawie stanu zdrowia Mazocha oraz o bardzo dobrych rokowaniach polskich lekarzy dla skoczka. Mazoch ma realną szansę, aby po leczeniu i rekonwalescencji wrócić do skoków narciarskich. Międzynarodowe badania IPSOS EuroNews 4 razy wyemitowała informację o wynikach badań IPSOS, które przyniosły interesujące rezultaty. Z badań wynika bowiem, że Polska - według ankietowanych - ma najbardziej sprzyjającą politykę podatkową, wyprzedzając pod tym względem Wielką Brytanię, Holandię oraz Węgry. Nowy bolid BMW Sauber BBC World, CNN i EuroNews poinformowały o prezentacji nowego bolidu wyścigowego przez drużynę BMW. BMW Sauber ma się przyczynić do sukcesów grupy BMW w kolejnej edycji zawodów Formuły 1. W przekazach wspomniano o Robercie Kubicy, który miał imponujący start (impressive start) w ostatnim sezonie Formuły 1. Koronkowe stringi z Koniakowa Dwie monitorowane stacje francuskojęzyczne TV5 i France24 wyemitowały reportaże o koronkach wyrabianych w polskim Koniakowie. Z materiałów można było się dowiedzieć, że Koniaków to małe miasteczko położone w górach na południu Polski, od kilku wieków słynący z wyrobu koronki. Jednak obecnie zwykłe koronki nie sprzedają się dobrze, dlatego ręczne wyroby tradycyjnych koronkowych serwet zostały zastąpione w wielu przypadkach przez wyrób koronkowej bielizny, a w szczególności stringów. Sprzedaż koronkowej bielizny odbywa się za pośrednictwem ogłoszeń prasowych i Internetu. Trzeba przyznać, że z dobrym rezultatem - klientami są nie tylko osoby z Polski, ale również z Afryki, Azji, Europy, Kanady czy Stanów Zjednoczonych. Jednakże ta ewolucja nie wszystkim się podoba. Ci, którzy od pięciu wieków kultywują dawną tradycję, a ich wyroby można było znaleźć m.in. u Jana Pawła II, na stołach królewskich oraz na ołtarzach, z niesmakiem komentują nowe zastosowanie koronek. 9

10 Pałac Kultury i Nauki w Warszawie Debiutantka w styczniowym raporcie Zagraniczne Telewizje o Polsce, francuskojęzyczna France24, dwukrotnie wyemitowała reportaż o warszawskim Pałacu Kultury i Nauki. Widzowie stacji dowiedzieli się, że Pałac Kultury i Nauki stoi w samym sercu Warszawy, jest symbolem dawnej epoki (symbole d une époque), stalinowskim podarunkiem, który stał się symbolem miasta i punktem orientacyjnym warszawiaków. Ale dla wielu to symbol władzy autokratycznej, który nie jest osiągnięciem architektonicznym, a raczej przykładem populizmu epoki, realizmu socjalistycznego (réalisme socialiste), dalekim od kanonów estetyki. Obecnie, zamiast zostać zburzony - co planowano w czasach pokomunistycznych, Pałac przechodzi swoją transformację i rehabilitację. Sala Kongresowa, która niegdyś była miejscem zebrań partii komunistycznej, teraz pełni funkcję kulturalną. Dziś Pałac Kultury i Nauki żyje nowym życiem - dzięki mieszczącym się tam kawiarniom kulturalnym, kinu, teatrom, basenowi, jest jednym z chętniej odwiedzanych miejsc w stolicy. Podróże sentymentalne: Podróż na Mazury i Wizyta Fridy Müller w Polsce Niemiecka telewizja ZDF wyemitowała dwa reportaże o Niemkach urodzonych na terenie obecnej Polski, które odbywają swoistą podróż w przeszłość, do kraju swojego dzieciństwa. Pierwszy z reportaży zatytułowany jest Tęsknota do Mazur. Mazury przed wojną były częścią niemieckich Prus. Ruth Bichotka postanowiła odwiedzić swoją przyjaciółkę w Polsce. Polacy zauważyli skłonność Niemców urodzonych na terenach dzisiejszej Polski do podróży do miejsc swojego dzieciństwa i nastawili się na turystykę sentymentalną. Bohaterka drugiego reportażu Na tropach przeszłości - Frida Müller - postawiła sobie za cel, aby chociaż jeszcze raz w życiu zobaczyć gospodarstwo w zachodnich Prusach, gdzie się wychowała, a którego nie widziała od 62 lat. Frida przez całe swoje życie starała się jednak patrzeć w przyszłość, tęsknota za dzieciństwem pojawiła się dopiero w późnym wieku. Niemce udało się w Polsce odnaleźć gospodarstwo, w którym spędziła dzieciństwo, rozpoznała nawet sadzone przez ojca drzewa. Spotkała się z serdecznym przyjęciem i była zadowolona, że gospodarstwo utrzymane jest w bardzo dobrym stanie, ponieważ liczyła się z tym, że może po prostu popadło w ruinę. Frida ciepło wypowiadała się o polskiej gościnności. Mimo że była zupełnie obcą osobą, została bardzo serdecznie przyjęta. Oba reportaże pokazały niemieckich wypędzonych, nie jako ludzi żądnych rewanżu, odszkodowań, czy zwrotu mienia, lecz jako starsze osoby, które chcą przynajmniej raz pod koniec swojego życia odnaleźć swoje korzenie i wspomnienia z dzieciństwa. Polacy natomiast przyjmują sentymentalnych turystów z gościnnością, widząc w nich szansę na turystyczny rozkwit regionów, a czasami - na spotkanie przyjaciół z dzieciństwa. Pozostałe W kategorii pozostałe" znalazły się materiały wzmiankujące jedynie o Polsce lub Polakach oraz programy emitowane jednokrotnie. Na uwagę zasługuje z pewnością materiał w niemieckiej ARD o publikacji książki kardynała Dziwisza, byłego prywatnego sekretarza papieża Jana Pawła II, mówiącej właśnie o latach spędzonych z papieżem w Watykanie. Zainteresowanie książką można było porównać jedynie do premiery Harry ego Pottera. Ta sama telewizja wyemitowała reportaż o polskiej niepełnosprawnej modelce, która mimo swoich ograniczeń ruchowych, stara się realizować swoje marzenia o występowaniu na wybiegu. BBC World w materiale o Europejskiej Komisji Petycji przedstawiła problem, z jakim zwróciła się polska organizacja zajmująca się ochroną ptaków. Sprawa dotyczy projektowanej autostrady, która 10

11 ma biec przez malowniczą Dolinę Rospudy. Inwestycja oznacza zniszczenie unikatowego miejsca w Europie. Zainteresowanie tym problemem Komisji Petycji może przyczynić się do zmiany planów polskiego rządu. Ta sama telewizja poinformowała o odkryciu polskich naukowców, którzy udowodnili, że mętny sok jabłkowy jest znacznie zdrowszy od soku klarownego. France24 podała informację o planach powstania w Warszawie Muzeum Historii Żydów, które miałoby stanąć naprzeciw Pomnika Bohaterów Getta. Historia narodu żydowskiego jest nierozerwalnie związana z historią Polaków. Mimo że nacja ta jest w tej chwili w Polsce niewielka, bo liczy tylko kilka tysięcy osób, przed wojną była trzymilionowym narodem. France24 wyemitowała również materiał na temat szczytu pierwszych dam świata w Paryżu. W centrum zainteresowania znalazł się problem porwań, maltretowania i wykorzystywania seksualnego dzieci. Na spotkaniu, którego gospodynią była pierwsza dama Francji, Bernadette Chirac, znalazły się m.in. pierwsza dama Rosji, Ludmiła Putin, pierwsza dama Stanów Zjednoczonych, Laura Bush, jak również reprezentującą Polskę, Jolanta Kwaśniewska. Francuska TV5 nie przeoczyła informacji o narodzinach w Polsce siedmiokilogramowego noworodka. Chłopiec miał 66 centymetrów i jest obecnie czwartym dzieckiem w rodzinie. Matka nie była zaskoczona wielkością najmłodszego potomka, ponieważ każde jej dziecko przekraczało wagę 4 kg. Analiza semantyczna Z materiałów wyemitowanych przez monitorowane media w styczniu widzowie mogli dowiedzieć się, że Polska to kraj głęboko religijny, gdzie 95% społeczeństwa to katolicy, a poziom praktyk religijnych jest bardzo wysoki. Nie pozostaje to bez wpływu na politykę wewnętrzną kraju, w którym prawica i skrajna prawica są bardzo klerykalne, natomiast lewica jest antyklerykalna. Ujawnienie współpracy arcybiskupa Wielgusa z reżimem komunistycznym stało się początkiem kryzysu w polskim Kościele. Przez co rozpętała się teraz afera i zacznie się polowanie na czarownice. To polowanie może przynieść wiele zmian dla polskiego Kościoła katolickiego, ponieważ, należy pamiętać, że, po pierwsze, to Kościół Jana Pawła II, a następnie największy Kościół w Europie, wzór dla Watykanu, a papież Benedykt XVI nie raz stawiał go za przykład. Lustracja w Polsce oznacza, że duchy reżimu komunistycznego powracają, aby prześladować Polskę. Mimo rezygnacji arcybiskupa i lustracji, wielu uważa, że sprawy te nie będą miały dramatycznych konsekwencji dla polskiego Kościoła katolickiego, ponieważ w Polsce wiara jest bardzo głęboko zakorzeniona, dlatego też prestiż Kościoła katolickiego pozostanie nietknięty. Oprócz tego widzowie usłyszeli, że Polskiemu Związkowi Piłki Nożnej grozi wykluczenie z gremiów międzynarodowych, ponieważ ciążą na nim: podejrzenia o korupcję i ustawianie meczów. Natomiast polski kierowca w drużynie BMW Robert Kubica ma za sobą imponujący, robiący wrażenie start w sezonie Formuły 1. Polska to też kraj, który prowadzi według badania IPSOS najlepszą politykę podatkową spośród krajów Unii Europejskiej. 11

12 Metodologia raportu Zagraniczne telewizje o Polsce Analiza wizerunku Polski w mediach zagranicznych obejmuje okres od 1 do 31 stycznia 2007 i sporządzona jest na podstawie materiałów telewizyjnych ze stacji anglojęzycznych: EuroNews, BBC World oraz CNN; niemieckojęzycznych ARD i ZDF, a także francuskich TV5 i France24. Brano pod uwagę te materiały, w których padały hasła związane z Polską lub Polakami. Każdy przekaz został oceniony pod kątem wpływu, jaki może mieć na kształtowanie wizerunku Polski za granicą. Zastosowano podział na audycje mogące mieć pozytywny, neutralny lub negatywny wpływ na percepcję Polski przez zagranicznych odbiorców. Raport został podzielony na dwie części. W części pierwszej zaprezentowano najważniejsze statystyki: liczbę przekazów w podziale na stacje, ocenę oraz wielkość przekazu. Część druga zawiera analizę zawartości przekazów. Omówione zostały w niej najważniejsze zagadnienia poruszone w poszczególnych audycjach. Skupiono się na wskazaniu zarówno pozytywnych, jak i negatywnych aspektów publikacji, które mogły wpłynąć na wizerunek kraju w oczach zagranicznych odbiorców. Analizie poddana została przede wszystkim warstwa tekstowa informacji, ale uwzględniono również elementy wizualne przekazu, mogące mieć wpływ na ocenę materiału przez odbiorcę. Raport zawiera również elementy analizy semantycznej, w której przybliżono językową warstwę wypowiedzi dotyczących Polski i Polaków. Analiza semantyczna polegała na wyselekcjonowaniu z audycji słów, wyrażeń, zdań, składających się na opis, charakterystykę Polski i Polaków. Analiza semantyczna pozwala na klarowne przedstawienie tego, jakich wyrażeń i określeń używają dziennikarze w informacjach i komentarzach poświęconych naszemu krajowi. Instytut Monitorowania Mediów monitoruje ok. 800 tytułów prasowych, stacje telewizyjne i radiowe, serwisy agencji informacyjnych oraz polskie zasoby Internetu. Instytut Monitorowania Mediów jest członkiem FIBEP elitarnej organizacji zrzeszającej ponad 80 firm monitorujących media z kilkudziesięciu krajów. Od 2002 r. Instytut Monitorowania Mediów wspiera działalność Forum Odpowiedzialnego Biznesu. 12

13 Charakterystyka monitorowanych stacji EuroNews - The European News Channel EuroNews - EuroNews jest dostępny w 82 krajach Europy, Afryki, Ameryki Północnej i centralnej Azji. Dziennie kanał ogląda ponad 8 mln osób. Telewizja działa nieprzerwanie od 1993 roku, zatrudnia 250 pracowników i 160 dziennikarzy. Obecnie stacja nadaje po angielsku, hiszpańsku, włosku, niemiecku, portugalsku i francusku. Przed paroma laty EuroNews uruchomił rosyjską wersję dźwiękową. Kanał finansowany jest przez kilka publicznych stacji telewizyjnych z krajów Unii Europejskiej. Stacja jest też zasilana z budżetu Unii kwotą 5 mln euro rocznie. UE rozważa wsparcie nadawcy w celu emisji programu również w języku arabskim. BBC - British Broadcasting Corporation - Brytyjska Korporacja Nadawcza - telewizyjny kanał informacyjny dostępny tylko w przekazie cyfrowym (do 18 kwietnia 2006 także analogowym), należący do BBC World Ltd., komercyjnego skrzydła BBC, brytyjskiego publicznego nadawcy radiowo-telewizyjnego i zarazem największego tego typu nadawcy na świecie. W przeciwieństwie do większości kanałów BBC, BBC World nie jest w żaden sposób dotowane przez brytyjski rząd i utrzymuje się wyłącznie z reklam i opłat abonamentowych. Kanał adresowany jest do publiczności poza Wielką Brytanią. Jego wewnątrzbrytyjskim odpowiednikiem jest BBC News 24. Oba kanały nadawane są z BBC Television Centre w zachodnim Londynie. Planowane jest ich przeniesienie do przechodzącego właśnie generalny remont Broadcasting House, historycznej siedziby BBC. CNN - Cable News Network - amerykańska telewizja informacyjna, założona w 1980 przez Teda Turnera. Stacja nadająca programy informacyjne przez całą dobę była pierwszym kanałem telewizyjnym tego typu na świecie. Obecnie należy do koncernu AOL Time Warner. Powszechnie dostępna w Stanach Zjednoczonych i w wielu innych krajach świata. Jej główna siedziba znajduje się w Atlancie, ma również ośrodki w Nowym Jorku, Londynie, Hong Kongu oraz wielu innych miastach. CNN nadaje dwie wersje swojego kanału: amerykańską - CNN oraz międzynarodową - CNN International. Stacja prowadzi również internetowe portale informacyjne. ARD - Arbeitsgemeinschaft der öffentlich-rechtlichen Rundfunkanstalten der Bundesrepublik Deutschland - Związek Niemieckich Nadawców Publicznych - jeden z największych publicznych nadawców radiowo-telewizyjnych w Europie, powołany do życia w 1950 roku. Od strony formalnej stanowi związek działających w Niemczech publicznych nadawców regionalnych. ARD od 1963 roku nadaje program pierwszy telewizji niemieckiej. Członkami ARD jest dziesięciu niemieckich nadawców publicznych: dziewięciu regionalnych i jeden wyspecjalizowany w programie dla zagranicy. Oprócz wspólnego tworzenia kanałów ogólnoniemieckich, tematycznych i międzynarodowych, wymieniają się także materiałami ze swoich regionów i wspólnie utrzymują największą spośród mediów z kontynentalnej Europy sieć korespondentów zagranicznych. ZDF - Zweites Deutsches Fernsehen - niemieckojęzyczna publiczna stacja telewizyjna. Jest to drugi niemiecki nadawca publiczny (obok ARD). Od 1963 roku nadaje drugi program telewizji niemieckiej. Siedziba główna nadawcy mieści się w Moguncji. TV5 - francuska stacja telewizyjna przeznaczona dla zagranicznej publiczności. Jej najważniejszym zadaniem jest promocja języka francuskiego i kultury krajów francuskojęzycznych. Znaczna część jej programu pochodzi od krajowych nadawców publicznych, przede wszystkim z Francji, ale także Belgii, Szwajcarii i kanadyjskiego Quebecu. Nadawana jest w kilku wersjach, nieco innych dla poszczególnych regionów świata. W Polsce TV 5 Europe można oglądać na platformie Cyfra+, a także w przekazie niekodowanym z satelity Hot Bird. France24 - francuska stacja telewizyjna o profilu czysto informacyjnym. Stacja rozpoczęła swoją działalność w grudniu 2006 roku. W założeniu ma być przeciwwagą dla anglosaskiego spojrzenia na świat prezentowanego przez amerykańską stację CNN. W uruchomienie telewizji zaangażował się także francuski rząd. France24 nadaje program całodobowy po francusku oraz w języku angielskim. 13

14