LECH WAŁĘSA (1943) Prezydent RP w latach laureat Pokojowej Nagrody Nobla. lider Solidarności

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "LECH WAŁĘSA (1943) Prezydent RP w latach laureat Pokojowej Nagrody Nobla. lider Solidarności"

Joanna Pawlik
7 lat temu
Przeglądów:

1 LECHWAŁĘSA(1943) PrezydentRPwlatach laureatpokojowejnagrodynobla lider Solidarności Lech Wałęsa urodził się 29 września 1943 w Popowie, koło Lipna w województwie kujawsko pomorskim. Pracę zawodową rozpoczął w Pracowniczym Ośrodku Maszynowym jako elektryk mechanik. Zasadniczą słuŝbę wojskową odbył w Koszalinie. Następnie wyjechał do Gdańska. 2 czerwca 1967 roku zaczął pracować w Stoczni Gdańskiej im. Lenina" na stanowisku elektryka okrętowego na wydziale W - 4. W Gdańsku poznał takŝe Danutę Gołoś, z którą w 1969 roku wziął ślub. W grudniu 1970 roku był jednym z przywódców strajku w Stoczni Gdańskiej. W czerwcu 1976 roku został zwolniony ze stoczni. Krótko pracował w innych gdańskich przedsiębiorstwach: ZREMB - ie i ElektromontaŜu, ale za kaŝdym razem zwolniano go z powodów politycznych. Od 1978 roku aktywnie działał w Komitecie ZałoŜycielskim Wolnych Związków Zawodowych WybrzeŜa. Przez cały czas był śledzony i represjonowany przez słuŝbę bezpieczeństwa. 14 VII stanął na czele strajku w Stoczni Gdańskiej, następnie przewodził Międzyzakładowemu Komitetowi Strajkowemu stojącemu na czele zakładów, które wzorem stoczni podjęły strajk. 31 VIII 1980 roku podpisał z komisją rządową tzw. porozumienia sierpniowe. Był współzałoŝycielem i pierwszym przywódcą NiezaleŜnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Od września 1980 roku przewodniczył Krajowej Komisji Porozumiewawczej, następnie Komisji Krajowej. To właśnie wtedy oczy całego świata zwróciły się na Gdańsk i Lecha Wałęsę, czego dowodem są przyznane mu w tym czasie liczne nagrody, m. in. tytuł Człowieka Roku magazynu Times. 13 grudnia 1981 roku został aresztowany, a następnie internowany. Po zwolnieniu powrócił do pracy w stoczni

2 i do działalności związkowej, współdziałał z podziemiem solidarnościowym, był nieformalnym liderem opozycji. Doprowadził do stworzenia porozumień Okrągłego Stołu. Te pokojowe przemiany zwane bezkrwawą rewolucją stały się wzorem postępowania dla innych państw komunistycznych. Prowadzony przez Lecha Wałęsę Komitet Obywatelski zdobył w wyborach w 1989 roku 99% mandatów w Senacie oraz wszystkie 35% wolno wybieranych miejsc w Sejmie. Lech Wałęsa utworzył pierwszy powojenny niekomunistyczny rząd z Tadeuszem Mazowieckim jako premierem. 22 grudnia 1990 roku został pierwszym po wojnie, demokratycznie wybranym Prezydentem III RP. W symbolicznym geście przejął insygnia prezydenckie z rąk ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. W 1983 roku za wybitny wkład w propagowanie i utrzymanie pokoju na świecie Lech Wałęsa został uhonorowany Pokojową Nagrodę Nobla. W Oslo reprezentowała go Ŝona Danuta wraz z synem Bogdanem. Sam Wałęsa nie starał się o wyjazd. Zdawał sobie sprawę z tego, Ŝe gdyby opuścił Polskę, władze ludowe nie wpuściłyby go z powrotem. Dziś Lech Wałęsa kontynuuje swą misję rzecznika solidarności. JeŜdŜąc po całym świecie, przypomina nasze polskie doświadczenia i bezkrwawą walkę o pokój i demokrację. W 1995 roku załoŝył Instytut im. Lecha Wałęsy, poprzez który realizuje swoją misję. Dla całego świata pozostał na zawsze symbolem walki i zwycięstwa nad komunizmem. Potwierdzeniem znaczenia Lecha Wałęsy na arenie międzynarodowej jest m. in. fakt, Ŝe to on w 2002 roku podczas ceremonii otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Nagano reprezentował Europę, niosąc flagę wraz z wybitnymi przedstawicielami innych kontynentów, a 16 X 2008 roku został członkiem powołanej przez aklamację, czyli jednogłośnie, przez szefów państw i rządów 12-osobowej grupy refleksji w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, zwanej radą mędrców. Lech Wałęsa otrzymał liczne nagrody i odznaczenia Doktoraty honorowe: Alliance College, ParyŜ, 1981; Uniwersytet Columbia, Nowy Jork, 1981; Katolicki Uniwersytet, Louvain, 1981; MacMurray College, Illinois, 1982; Uniwersytet Notre Dame, 1982; Providence College, 1981; Uniwersytet St. Senis, ParyŜ, 1982; Uniwersytet Seton Hall, 1982; Uniwersytet Paryski, 1983; Uniwersytet

3 Harvard, 1983; Uniwersytet Fordham, 1984; Uniwersytet Dundee, Wielka Brytania, 1984; Uniwersytet Mac Master, Hamilton, Canada, 1989; Uniwersytet Simon'a Fraser'a, Kanada, 1989; Uniwersytet Gdański, 1990; Uniwersytet im. M. Kopernika, Toruń, 1990; Uniwersytet Stanowy Connecticut, 1996; Uniwersytet Anahuac del Sur, Meksyk, 1996; Uniwersytet del San Salvador, Buenos Aires, 1997; Uniwersytet Mendoza, 1997; Uniwersytet Korei (hon. prof.), Seul, 1997; Uniwersytet Meiji, Tokio, 1997; Westminster College, Fulton, 1998; Uniwersytet Lynn, Miami, 1998; Uniwersytet Gannon, Erie, 1999; University of Hawaii, Honolulu, 1999, Lewis and Clark College, Middelbury College, VM, 2000, Portland, Oregon, 2001, Pontificia Universidad Catolica Madre Y Maestra, Santiago de los Caballeros, Republica Dominicana, 2001, St. Ambrose University, Davenport, Iowa, 2001, Ramapo College of New Jersey, Mahwah, NJ, 2001, University of North Carolina at Charlotte, NC, Został uznany "Człowiekiem Roku": The Financial Times 1980, The Observer 1980, Time Magazine 1981, Polskie Radio i Telewizję 1989, Saudi Gazette, Arabia Saudyjska 1989, Wprost, 1995; Laureat Nagród: Free World Norwegia 1982, Le Point 1981, Le Soir 1981, L'Express 1981, Medal Wolności Philadelphia 1981, Die Zeit 1981, Die Welt 1980, Nagroda Pokojowa Arbeteta 1981, Love International Award, 1981, Medal Uznania Kongresu Polnii Amerykańskj 1981, Międzynarodowa Nagroda Demokracji 1982, Nagroda Sprawiedliwości Społecznej 1983, Amerykański Medal Przyjaźni 1983, Pokojowa Nagroda Nobla 1983, Medal Humanitarnej SłuŜby Publicznej 1984, Medal Pro Fide et Patria, Polska 1985, International Integrity Award 1986; Filadelfijski Medal Wolności 1989; Nagroda Praw Człowieka Krajów Europy 1989; Amerykański Medal Wolności 1989, Nagroda Praw Człowieka im. George'a Meany Odznaczenia: Order I Klasy Francisco de Miranda, 1989; Knight of the Grand Cross of the Order of the Bath, 1991; Grand Cross of Legion of Honour, 1991; Wielki Order Zasług, Włochy, 1991; Ordine Piano I Classe Cavalliere di Collare, 1991; Honorowy Obywatel Londynu, 1991; Grand Sash of Order of Leopold, 1991; Order Piusa XII, Watykan; Order Zasług Republiki Federalnej Niemiec; Order Zasług Republiki Chile; Narodowy Order KrzyŜa Południa, Brazylia; Medal Niepodległości Republiki Turcji; Wojskowy Order Św. Jamesa z Mieczami, Portugalia; Order Henryka Portugalskiego; Order Korei; Order Lwa Niderlandów, Holandia; Order Św. Olafa, Norwegia; Medal Republiki Urugwaju; Medal UNESCO; Grand Colar da Ordem da Libertad, 1993; Grand Cross of White Rose with Chains, Finlandia, 1993; Królewski Order Serafina, Szwecja, 1993; Order Słonia, Dania, 1993; Wielki KrzyŜ Orderu Zasług, Republika Węgier, 1994; Rycerz Orderu Odrodzenia Polski, Rycerz Orderu Orła Białego, Nagroda Drogi Pokoju, Nuncjusz Apostolski przy ONZ, 1996; Medal Wolności National Endowment for Democracy, Waszyngton, 1999; Międzynarodowa Nagroda Wolności, Memphis, 1999; Wielki Order Białego Lwa, Republika Czech, 1999, Gran Gruz Placa de Oro de la Orden Heraldica do Cristobal Colon, Republica Dominicana, 2001, Nagroda Wolności im. Jana Karskiego, ambasada Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce, Warszawa 2007, ZasłuŜony dla Warmii i Mazur, Olsztyn 2008, Gwiazda Millenium Litwy, Wilno 2008.

4 NAGRODANOBLA PokojowaNagrodaNobla najbardziej prestiŝowe międzynarodowe wyróŝnienie przyznawane corocznie od 1901 za wybitne osiągnięcia w 3 dziedzinach nauki (fizyce, chemii oraz fizjologii i medycynie), w literaturze (Nobla nagroda literacka) i za zasługi dla zbliŝenia między narodami (tzw. pokojowa n.n.); od 1969 przyznawana jest ponadto nagroda w dziedzinie ekonomii; idea nagrody i fundusze na nią (aktualnie wys. n.n. wynosi ok. 1,1 mln dol.) pochodzą od A. Nobla, który w testamencie powołał specjalną fundację szwedzko-norweską zajmującą się sprawami organizacyjnymi i finansowymi; ); o wyborze laureatów decydują: w dziedzinie fizyki i chemii - Królewska Szwedzka Akademia Nauk, w dziedzinie fizjologii i medycyny - Karoliński Instytut Chirurgiczno-Medyczny w Sztokholmie, w dziedzinie literatury - Akademia Szwedzka (Literacka Nagroda Nobla), nagrodę pokojową przyznaje 5-osobowy komitet wybierany przez parlament norweski, Storting; krajowe komitety noblowskie rekomendują swe kandydatury powyŝszym instytucjom, które na specjalnym zgromadzeniu w tajnym trybie podejmują ostateczną decyzję (bardziej skomplikowana jest procedura przyznawania nagrody w dziedzinie ekonomii); ceremonia wręczenia nagród odbywa się zawsze 10 grudnia (w rocznicę śmierci Nobla), dyplomy i medale wręcza król Szwecji, w uroczystości bierze udział ok osób, w bankiecie z tej okazji organizowanym w Błękitnej Sali sztokholmskiego ratusza ok. 1500, w tym 250 studentów wyłanianych poprzez losowanie; nagroda pokojowa wręczana jest w tym samym terminie w Oslo przez króla Norwegii, w obecności członków parlamentu; zwyczajowo następnego dnia laureaci wszystkich nagród wygłaszają uroczyste wykłady; dotychczas n.n. otrzymało sześcioro Polaków (dwukrotnie M. Skłodowska-Curie i 1911, H. Sienkiewicz 1905, Wł. Reymont 1924, Cz. Miłosz 1980, L. Wałęsa 1983, W. Szymborska 1996) i kilkanaście osób z pol. korzeniami. Źródło: Alfred Nobel ( ), szwedzki potentat przemysłowy, wynalazca dynamitu, to człowiek, który ufundował Pokojową Nagrodę Nobla.

5 Medal Pokojowej Nagrody Nobla jest odlany z pełnego złota. Został zaprojektowany przez znanego norweskiego rzeźbiarza Gustava Vigelanada. Czoło medalu przedstawia postać Alfreda Nobla. Napisy są podobne jak na innych medalach. Odwrotna strona medalu przedstawia grupę trzech męŝczyzn w przyjacielskim uścisku. Umieszczony tu napis głosi: Pro pace et fraternitate gentium", który moŝna przetłumaczyć jako Za pokój i braterstwo ludzi". Na krawędzi medalu umieszczono napis Prix Nobel de la Paix, rok przyznania nagrody i nazwisko laureata. Opracowanie: Norweski Instytut Nobla

Podobne dokumenty

LECH WAŁĘSA. Młodość

LECH WAŁĘSA. Młodość Młodość Lech Wałęsa urodził się 29 września 1943 w Popowie. Jego rodzicami byli Bolesław Wałęsa (1908 1945), z zawodu cieśla i Feliksa z domu Kamieoska (1916 1975). W 1961 ukooczył Zasadniczą Szkołę Zawodową