PROJEKT TECHNICZNY REWALORYZACJI PARKU NA TRENACH OBJĘTYCH WPŁYWAMI EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PRZY UL. DRZYMAŁY W PIEKARACH ŚLĄSKICH

Transkrypt

1 PROJEKT TECHNICZNY REWALORYZACJI PARKU NA TRENACH OBJĘTYCH WPŁYWAMI EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PRZY UL. DRZYMAŁY W PIEKARACH ŚLĄSKICH ZAMAWIAJĄCY GMINA PIEKARY ŚLĄSKIE UL. BYTOMSKA PIEKARY ŚLĄSKIE WYKONANO W ZAKŁADZIE URZĄDZANIA I UTRZYMANIA ZIELENI PSZCZYNA-ĆWIKLICE UL.SOSNKOWSKIEGO 13 AUTORZY OPRACOWANIA MGR INŻ. MAŁGORZATA DURDA MGR INŻ. WITOLD GÓRALCZYK ARCHITEKT KRAJOBRAZU OGRODNIK. DATA WYKONANIA WRZESIEŃ 2009 ROK

2 SPIS TREŚCI 1. Informacja Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach z dnia z mapą sytuacyjno wysokościową. 2. Wprowadzenie - oświadczenie zespołu projektowego - podstawa opracowania - charakterystyka obiektu - założenia projektowe - uzasadnienie kompozycji i doboru gatunkowego - metodyka pracy - program gospodarki drzewostanem 2. Tabele inwentaryzacyjne 3. Plansza inwentaryzacyjna 1: Plansza gospodarki drzewostanem 1: Plansze projektowe - plan zagospodarowania 1:500 - projektowane rzędne terenu 1:500 - plansza wymiarowa 1:500 - plansza widok z lotu ptaka - przekrój przez alejkę żwirową 1:10 6. Propozycje wzornicze elementów małej architektury 7. Szczegółowa specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót

3 WPROWADZENIE Oświadczenie zespołu projektowego: Niniejsza dokumentacja sporządzona została w oparciu o obowiązujące przepisy dotyczące projektów zieleni, przez osoby do tego upoważnione oraz spełnia obowiązujące standardy. Dokumentacja wykonana jest na zaktualizowanych geodezyjnie na potrzeby projektu zieleni podkładach mapowych obrazujących aktualny poziom zagospodarowania przedmiotowego terenu. W trakcie wykonywania projektu na bieżąco konsultowano jego treść z Zamawiającym uzyskując akceptację treści projektu. Podstawa opracowania : Umowa z dnia 20 lipiec 2009 roku na Wykonanie projektu technicznego rewaloryzacji parku na terenach objętych wpływami eksploatacji górniczej przy ul. Drzymały w Piekarach Śląskich. Aktualizacja geodezyjna wykonana została przez Biuro Geodezyjne Geoprim Bytom ul. Sikorskiego 5a. Autorem opracowania jest uprawniony geodeta inż. Arkadiusz Ciśliński. Charakterystyka obiektu: Park Miejski będący przedmiotem niniejszego opracowania zajmuje obszar około 2 hektary i zlokalizowany jest w dzielnicy Brzeziny którą określić można jako post przemysłową. Cały obszar objęty jest skutkami eksploatacji górniczej. Park powstał na bazie mało wymagających, szybko rosnących gatunków drzew wzbogacony o równie mało wymagające krzewy oraz prosty układ spacerowy. Wiek drzew mieści się w przedziale do 50 lat. Charakter parku, posługując się klasyfikacją prof. Janusza Bogdanowskiego określić można jako park naturalistyczny o charakterze swobodnym. Park posiada spacerowy układ komunikacyjny w postaci alejek których bieg ma charakter swobodny i nie rysuje żadnego szczególnego układu.

4 Charakterystyczną cechą parku jest brak zróżnicowania piętrowego drzewostanu. Pełne i półpełne zwarcie koron górnego piętra powoduje niemal całkowite zacienienie dolnego piętra czego konsekwencją jest brak warstwy runa (tylko niedoświetlone trawniki) oraz mocno zagłuszone krzewy. Efektem takiego stanu rzeczy jest nieco mroczny charakter parku. Podkreślić należy, że opisywany park znalazł się w strefie szkód górniczych czego efekty w postaci rozległych zapadlisk widoczne są na znacznym obszarze parku. Uszkodzone w znacznym stopniu zostały alejki, trawniki oraz powierzchnie porośnięte drzewami i krzewami. Konieczność wycinki wskazanych w inwentaryzacji drzew jest konsekwencją zaistniałego stanu rzeczy. Założenia projektowe : Podstawowym założeniem projektowym jest likwidacja powstałych deformacji terenu metodą możliwie niewielkiej ingerencji w biocenozę parkową. Projektowana metoda polega na profilowaniu zapadlisk poprzez tworzenie tarasów ziemnych wzmocnionych koszami kamiennymi gabionami. Nawierzchnia alejek wykonana zostanie w technologii zagęszczonego jasnego żwiru co ma zapewnić odporność na przyszłe deformacje. Ponieważ istniejący skład gatunkowy jest bardzo ograniczony zaszła konieczność jego uzupełnienia i wzbogacenia. W docelowy skład górnego piętra wprowadzone zostały soliterowo gatunki drzew o atrakcyjnym pokroju, kolorze liści a ponadto atrakcyjnie kwitnące. Równie ważne jest zagospodarowanie, zaniedbanej dotąd strefy parkowych parterów. Dzięki usunięciu drzew niepożądanych park będzie lepiej nasłoneczniony co stworzy korzystne warunki do wegetacji krzewów. Projekt przewiduje wprowadzenie znacznej ilości krzewów zróżnicowanych pod kątem pokroju, wielkości, koloru liści oraz barwy i pory kwitnienia. Wprowadzenie różnorodności gatunkowej oprócz celów przyrodniczych ma również aspekt edukacyjny, gdyż w zamyśle jest poprowadzenie przez park ścieżki przyrodniczej wskazującej cenne okazy drzew i ciekawostki przyrodnicze. Budki lęgowe dla ptaków uzupełnią całość pomysłu. Dopełnieniem rewaloryzacji będzie wprowadzenie do parku elementów małej architektury w postaci odpornych na warunki atmosferyczne i zniszczenie urządzeń : ławki, kosze na śmieci, piaskownica, wielofunkcyjne urządzenie

5 zabawowe, stolik szachowy oraz stół do tenisa stołowego, boisko ko koszykówki i górka saneczkowa. Uzasadnienie kompozycji i doboru gatunkowego : Ponieważ park nie posiada charakteru historycznego prace projektowe dotyczące kompozycji ograniczone zostały do wyraźnego zaznaczenia i wyeksponowanie istniejącego układu. Zaznaczone zostały nowymi nasadzeniami granice parku, główne ciągi spacerowe (wymiana drzew) oraz centralna część parku. Dobór gatunkowy zmierzał do wzbogacenia składu gatunkowego o drzewa których pokrój i kolor liści wpłynie korzystnie na dotychczasową monotonię. Dobór krzewów dokonany został na tej samej zasadzie : atrakcyjny pokrój, kolor liści oraz kolor i pora kwitnienia. Wszystkie gatunki i odmiany proponowane do nasadzeń sprawdziły się jako drzewa parkowe, są głównie pochodzenia rodzimego lub aklimatyzowane i w naszych warunkach klimatycznych dają gwarancję prawidłowego wzrostu. Istotne jest, aby materiał sadzeniowy był dorodny, wieloletni z dobrze ukształtowaną i zabezpieczoną bryłą korzeniową. Metodyka pracy: - pomiar obwodów, wysokości oraz rozpiętości koron wszystkich drzew - określenie w m 2 powierzchni porośniętych krzewami - określenie stanu zdrowotnego i technicznego drzew - określenie niezbędnych do wykonania zabiegów sanitarnych i pielęgnacyjnych drzew - określenie niezbędnych do wykonania wycinek drzew - określenie ilościowo gatunkowego doboru drzew i krzewów do nasadzeń - wykonanie tabel inwentaryzacyjnych - wykonanie map inwentaryzacyjnych i projektowych - wykonanie szczegółowej specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót

6 Program gospodarki drzewostanem: W celu zapewnienia drzewostanowi parkowemu należytej ochrony gwarantującej zachowanie pewnej ciągłości historycznej i przyrodniczej sporządzony został program gospodarki drzewostanem. Bazą informacyjną programu jest inwentaryzacja szczegółowa drzew i krzewów wzbogacona o informacje dotyczące niezbędnych do wykonania zabiegów. Na program gospodarki drzewostanem składają się następujące elementy: - określenie zakresu i sposobu wykonania zabiegów pielęgnacyjnych poszczególnych drzew - określenie zakresu cięć sanitarnych z podaniem przyczyn (wycinka drzew) - określenie warunków i sposobów ochrony drzewostanu przed czynnikami patologicznymi - określenie warunków technicznych niezbędnych do realizacji zadania - projekt techniczny zieleni - Pielęgnacja drzew Podstawowym zabiegiem w odniesieniu do drzew jest wykonanie cięć sanitarnych polegających na usunięciu z korony drzewa wszystkich konarów i gałęzi martwych, zamierających i połamanych. Kolejnym zabiegiem jest wykonanie w koronie drzew cięć pielęgnacyjnych polegających na usunięciu wad budowy korony (konary i gałęzie krzyżujące się, równoległe przewodniki itp.) w celu przywrócenia drzewu naturalnego pokroju. W przypadkach uzasadnionych wykonujemy cięcia techniczne sprowadzające się do zmniejszenia objętości korony (wysokości i rozpiętości) mające doprowadzić do poprawy statyki drzewa oraz wyeliminowanie zagrożeń dla ludzi czy kolizji z obiektami. Do tej grupy zadań należy również zakładanie wiązań linowych elastycznych. Szczegółowy zakres prac dla poszczególnych drzew zawierają tabele inwentaryzacyjne.

7 Wycinka drzew Wycince drzew podlegają drzewa martwe, zamierające, zagrażające bezpieczeństwu, obce kompozycyjne i gatunkowo pochodzące z przerośniętego samosiewu, zdeformowane, zgłuszone i powodujące szkodliwe w parku nadmierne zwarcie koron. W celu wyeliminowania szkód związanych z wycinką drzew, winna ona być przeprowadzona techniką sekcyjną. Uszkadzanie przy ścince drzew sąsiednich jest niedopuszczalne. Pnie po ściętych drzewach ze względów sanitarnych i estetycznych winny być wyfrezowane. Nasadzenia Usuniecie niepożądanych drzew stworzy warunki do wprowadzenia nasadzeń. Zgodnie z założeniem projektowym skład gatunkowy zostanie wzbogacony o wprowadzane soliterowo i grupowo atrakcyjne pokrojowo i kolorystycznie gatunki drzew. Ta sama zasadza dotyczy krzewów zróżnicowanych wielkością, kolorem liści, kolorem i porą kwitnienia. Pod część krzewów posadzone zostaną cienioznośne byliny okrywowe a lepiej nasłonecznione trawniki wzbogacone o wiosenne rośliny cebulowe. Prace hodowlane Przynajmniej raz w roku z części parterowej parku usuwać należy zbędny samosiew. Celem tego zabiegu jest stworzenie prawidłowej wielopiętrowej struktury drzewostanu poprzez eliminację drzew nie pożądanych. W ramach tej czynności forujemy drzewa przyszłościowe, pozostałe eliminując. Ponadto niezbędne jest systematyczne prowadzenie cięć sanitarnych i technicznych koron drzew oraz pielęgnacja skupin krzewów ozdobnych. Ochrona drzewostanu Ochronę drzewostanu rozgraniczyć można na ochronę fizyczną i biologiczną. Pod terminem ochrony fizycznej należy rozumieć bieżący dozór, mający na celu wyeliminowanie aktów wandalizmu typu niszczenie drzew i obiektów architektonicznych, kradzieże roślin oraz inne zdarzenia. Ochrona biologiczna to w szerokim rozumieniu monitorowanie stanu sanitarnego, zdrowotnego i technicznego drzew. W ramach tych czynności należy na bieżąco prowadzić zabiegi pielęgnacyjne i hodowlane w drzewostanie.

8 W przypadku wystąpienia nadmiernej populacji szkodników stosować ochronę chemiczną. Utrzymywać w drzewostanie jak najliczniejszą populację ptaków poprzez uzupełnianie składu gatunkowego o krzewy, których nasiona chętnie zjadane są przez ptaki. Celowe jest również wprowadzenie budek lęgowych. Warunki prowadzenia prac Prace w drzewostanach parkowych winny być prowadzone w oparciu o dokumentację wykonawczą przez doświadczonych ogrodników nadzorowanych przez branżowego inspektora nadzoru. Odstępstwa od projektu dopuszczalne są tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach po konsultacji z projektantem.