Elementarz Azorów :10:40

Transkrypt

1 Elementarz Azorów :10:40

2 2 Azory - autonomiczny region Portugalii - uznawany za granicę zachodnią Unii Europejskiej. To malowniczy region, który stał się atrakcyjnym kierunkiem turystycznym. źródło: Azory, Açores Stolica: Ponta Delgada Powierzchnia: 2 tys. 322 km kw. Liczba ludności: 246 tys. Gęstość zaludnienia: 105,9 osoby/km kw. Waluta: euro (EUR) Azory leżą w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Od wybrzeży Europy archipelag oddalony jest o blisko 1500 km, w kierunku zachodnim. Główne wyspy archipelagu to: São Miguel (powierzchnia 759 km kw.), Pico (446 km kw.), Terceira (396 km kw.), São Jorge (246 km kw.), Faial (173 km kw.) oraz Flores (143 km kw.). W sumie archipelag zajmuje 2322 km kw., a jego stolicą jest Ponta Delgada. Na wyspach żyje 246 tys. ludzi, a na jeden kilometr kwadratowy przypada średnio prawie 106 osób. Azory leżą na skrzyżowaniu transatlantyckich szlaków komunikacji morskiej i lotniczej. Główne miasta to: Ponta Delgada (São Miguel), Angra do Heroísmo (Terceira) i Horta (Faial). Archipelag ma linią brzegową o długości 943 km. Oficjalną walutą jest euro.

3 3 źródło: Archipelag Azorów składa się z dziewięciu głównych wysp podzielonych na trzy grupy: Grupę Zachodnią, Grupę Środkową oraz Grupę Wschodnią. Ludność źródło: Większość ludności stanowią Portugalczycy. Ponad połowa mieszkańców archipelagu mieszka na wyspie São Miguel. Prognoza Eurostatu na 2025 rok przewiduje 236 tys. mieszkańców.

4 4 Mieszkańcy tego regionu to młode społeczeństwo - osoby w wieku 0-24 lata stanowią 33 proc. populacji. Azory posiadają największy na poziomie krajowym procent młodej populacji (17,9 proc.) i najniższy osób starszych (12,4 proc.). Szkolnictwo W roku szkolnym 2010/2011 liczba uczniów uczęszczających do szkół podstawowych i średnich na Azorach stanowiła 3 proc. ogółu uczniów w Portugalii na obu poziomach szkolnictwa. W latach 2006/ /2011 liczba zapisów do szkół wyższych wzrosła o ok. 21 proc. Istnieją dobre możliwości edukacyjne oraz oferta kierunków specjalistycznych o innowacyjnym charakterze. W pięciu placówkach kształcenia wyższego znajdujących się na Azorach zarejestrowanych było ponad 3800 studentów, a 657 zostało absolwentami. Największe zainteresowanie wśród studentów wzbudzały specjalizacje ekonomiczne (zarządzanie/ekonomia/rachunkowość), medycyna, kierunki biologiczne oraz inżynieria i matematyka (odpowiednio: 17,6 proc., 16 proc., 7,5 proc. i 3,8 proc. wszystkich studentów oraz 21 proc., 15,7 proc., 6,5 proc. i 0 proc. wszystkich absolwentów). Około 21 proc. studentów wybrało studia związane z nauką i technologią. W 2011 roku aktywnych zawodowo było 121 tys. osób, czyli 2,2 proc. populacji kraju. W tym czasie zatrudnienie miało 107 tys. osób, czyli 2,2 proc. mieszkańców kraju. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku powyżej 15 lat bardzo bliski średniej krajowej (53 proc. wobec 53,5 proc.), a wskaźnik aktywności zawodowej w tym samym przedziale wiekowym był nieznacznie niższy od średniej krajowej (59,8 proc. w porównaniu z 61,3 proc.). Niemal 49 proc. osób w grupie wiekowej lat korzysta z komputera, a 45 proc. ma dostęp do internetu. Wolontariat dla zieleni W lipcu 2014 roku samorządy archipelagu zdecydowały, że angażują wolontariuszy do opieki nad miejską zielenią. Projekt - jak tłumaczono - służy nie tylko odciążeniu lokalnych budżetów, ale również jednoczeniu pokoleń: emerytów i dzieci. Pionierską inicjatywę wprowadzono m.in. na Santa Marii, najbardziej na wschód wysuniętej wyspie Azorów. Pierwsze przymiarki do regularnych prac wolontariuszy przy zieleni miejskiej rozpoczęły się na wiosnę w gminie Vila do Porto. Cristina Moreira z urzędu gminy w Vila do Porto przyznała, że z akcją wiązały się oszczędności dla lokalnego samorządu. Projekt miał odciążyć lokalną kasę i zredukować część personelu gminnych spółek odpowiedzialnych wcześniej za pielęgnację zieleni miejskiej. Wyjaśniła, że głównym celem przyświecającym ratuszowi w Vila do Porto oraz innym samorządom Santa Marii było integrowanie osób w wieku emerytalnym, szczególnie mieszkańców domów spokojnej starości i słuchaczy tzw. uniwersytetów trzeciego wieku, z dziećmi z miejscowych szkół podstawowych. Zjawisko osamotnienia osób w wieku emerytalnym nasila się w ostatnich latach w Portugalii. W ciągu ostatniej

5 5 dekady liczba seniorów żyjących samotnie lub z dala od rodziny zwiększyła się o 20 proc. Z szacunków Krajowego Instytutu Statystycznego (INE) wynika, że w tym liczącym ponad 10 mln mieszkańców kraju w pojedynkę żyje ponad 400 tys. emerytów, a kolejne 800 tys. mieszka w domach spokojnej starości. Język Językiem urzędowym jest portugalski. Administracja źródło: Archipelag Azorów składa się z dziewięciu wysp, podzielonych na trzy oddzielne grupy: Grupa Zachodnia Corvo i Flores Grupa Środkowa Faial, Graciosa, Pico, São Jorge i Terceira Grupa Wschodnia Santa Maria i São Miguel oraz pas skał i raf oceanicznych znajdujących się na północnym wschodzie Co warto wiedzieć

6 6 źródło: Region ma rozbudowaną sieć usług transportu morskiego i powietrznego, a także sieć dróg dostosowaną do górskiej rzeźby terenu oraz rozłożenia zaludnienia. Na Azorach działają trzy porty morskie - Ponta Delgada, Praia da Vitória, Horta (pasażerski i handlowy). Powstało tu dziewięć lotnisk (Ponta Delgada, Horta, Santa Maria, Flores, Graciosa, Pico, S. Jorge, Corvo, Flores), a także pięć portów jachtowych Ponta Delgada, Horta, Vila Franca do Campo, Praia da Vitória, Angra Heroísmo. Warunki geograficzne, klimat Azory to archipelag pochodzenia wulkanicznego, z wyjątkiem wyspy Santa Maria. W związku ze swoim wulkanicznym pochodzeniem i położeniem geograficznym, na wyspach jest wysokie ryzyko wystąpienia klęsk żywiołowych, a wyspa São Miguel jest obszarem aktywnym sejsmicznie.

7 7 źródło: Powierzchnia archipelagu jest górzysta, a najwyższy szczyt znajduje się na wyspie Pico wznosi się na wysokość 2351 m n.p.m. Wody podziemne stanowią główne źródło zaopatrzenia w wodę, zaspokajając 97 proc. potrzeb ludności. To miejsce rozrodu, rozwoju i odpoczynku wielu gatunków zwierząt morskich. Spotkać tu można ptaki wędrowne, psy rasy cão de fila de São Miguel oraz gatunki wodne. Na szatę roślinną składa się m.in. około 56 gatunków endemicznych, jednych z najbardziej interesujących w Europie. To np. jałowiec azorski, ostrokrzew kolczasty, kalina wawrzynowata, czy typowe dla Azorów krzewy wrzosowe.

8 8 Na Azorach panuje klimat podzwrotnikowy morski. Gospodarka Główną rolę w gospodarce regionu odgrywa turystyka na wyspach są liczne kąpieliska i uzdrowiska klimatyczne. W 2011 roku zarejestrowano ponad 1 mln noclegów. Sektor turystyczny odgrywa wiodącą rolę dla rozwoju regionu, natomiast sektor usług reprezentuje 72 proc. WDB oraz 65 proc. zatrudnienia regionu.

9 9 źródło: Mieszkańcy archipelagu uprawiają winorośli, pszenicę, kukurydzę, ziemniaki, drzewa owocowe. Zajmują się też hodowlą bydła mlecznego i rybołówstwem. Azory są drugim największym regionem europejskim w produkcji przeznaczonych na eksport kwiatów Protea rośliny ozdobnej, uprawianej na siedmiu wyspach archipelagu. Władze Azorów zapowiadały wcześniej, że do końca 2014 roku udział energii odnawialnych w produkcji prądu na tych atlantyckich wyspach przekroczyłby 50 proc. W kolejnych czterech latach miał się zwiększyć do 75 proc. Makroekonomia W 2010 roku produkt krajowy brutto Autonomicznego Regionu Azorów (2010) wyniósł 3,8 mld euro, czyli 2,2 proc. całej Portugalii. Był to wzrost o 2,1 proc. w porównaniu z rokiem PKB per capita podliczono w 2010 roku na 15,2 tys. euro. Średnia roczna stopa wzrostu PKB w latach wyniosła 3,7 proc., podczas gdy średnia krajowa 2,8 proc. Główne wskaźniki PKB [w mln euro]

10 10 PKB per capita [w tys. euro] 12,0 12,5 13,2 14,6 15,1 14,9 15,3 (16,5 2011r.*) Wartość Dodana Brutto WDB [w mln euro] ( r.*) Inwestycje brutto w kapitale trwałym [w mln euro] ,8 865 Dochód brutto rodzin [w mln euro] ( r.*) Zatrudnienie [w tys. osób] 103, Źródło: INE - Narodowy Instytut Statystyki w Portugalii Wymiana handlowa Obroty handlowe Azorów w roku 2009 wyniosły 5,1 mld euro (740 milionów euro w przemyśle przetwórczym), co odpowiadało 1,5 proc. obrotów krajowych i 1,0 proc. obrotów przemysłu przetwórczego. W roku 2011 region odnotował wysokie dodatni bilans handlowy. Pierwszy raz od pięciu lat eksport wzrósł o 57 proc. Pięciu głównych odbiorców produktów Autonomicznego Regionu Azorów to: Hiszpania, Holandia, Włochy, Francja i Cypr. Ponad 65 proc. eksportu przypada na produkty spożywcze. Udział eksportu wyrobów zaawansowanej technologii w całym eksporcie krajowym w roku 2011 wyniósł 5,1 proc. W Autonomicznym Regionie Azorów działa niemal 20 tysięcy przedsiębiorstw, których łączne obroty wynoszą ponad 5 mld euro i które zatrudniają ponad 64 tys. osób. Jeśli chodzi o strukturę i rozmiar przedsiębiorstw,

11 11 można stwierdzić, że przeważają małe przedsiębiorstwa. W przemyśle przetwórczym działa tysiąc przedsiębiorstw, których obroty wynoszą blisko 700 mln euro i które zatrudniają około 8 tys. pracowników. Szczególne znaczenie mają następujące sektory: spożywczy (24 proc. obrotów całego przemysłu przetwórczego), drzewny i korkowy (22,4 proc.) oraz produktów metalowych (15,7 proc.). Liczba przedsiębiorstw eksportujących (w 2010 r.): 69 (0,4 proc. ogółu krajowego. W regionie działa ponadto 33 ośrodków badawczych (B+R) o światowym prestiżu. W latach zatrudnienie pracowników w obszarze B+R wzrosło dziesięciokrotnie, a wydatki zwiększyły się ze 164 tys. do 4,6 mln euro. Historia Azory były prawdopodobnie odwiedzane w starożytności przez Kartagińczyków, a w średniowieczu - przez Arabów i Normanów. Pozostały jednak nie zamieszkane do ponownego ich odkrycia przez Portugalczyków w roku W 1432 roku Portugalczycy rozpoczęli kolonizację archipelagu. źródło: Region ten był ważną stacją morską dla statków przepływających przez Ocean Atlantycki. Podczas obu wojen światowych były tu alianckie bazy lotnicze i morskie, których prawo użytkowania mają od 1951 roku Stany Zjednoczone. Od 1976 roku Azory uzyskały częściową autonomię. Rozszerzono ją w roku Wówczas organy regionalne dostały uprawnienia w zakresie zarządzania gospodarką i finansami archipelagu.

12 12 Więcej na: źródła Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstwo Gospodarki Wydawnictwo Naukowe PWN PAP Bank Światowy ONZ Foto:

13 13