Ochrona środowiska - przepisy prawne

Transkrypt

1 Ochrona środowiska - przepisy prawne

2 USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska

3 Ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju, a w szczególności: 1) zasady ustalania: a) warunków ochrony zasobów środowiska, b) warunków wprowadzania substancji lub energii do środowiska, c) kosztów korzystania ze środowiska; 2) udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie; 3) udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska; 4) obowiązki organów administracji; 5) odpowiedzialność i sankcje.

4 Powszechne korzystanie ze środowiska przysługuje z mocy ustawy każdemu i obejmuje korzystanie ze środowiska, bez użycia instalacji, w celu zaspokojenia potrzeb osobistych oraz gospodarstwa domowego, w tym wypoczynku oraz uprawiania sportu

5 Kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu.

6 Każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie na warunkach określonych ustawą.

7 Polityka ekologiczna państwa ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska.

8 Rozdział 2 Państwowy monitoring środowiska oraz rozpowszechnianie informacji o środowisku Art Źródłem informacji o środowisku jest w szczególności państwowy monitoring środowiska.

9 Art Państwowy monitoring środowiska obejmuje, uzyskiwane na podstawie badań monitoringowych, informacje w zakresie: 1) jakości powietrza; 2) jakości wód śródlądowych powierzchniowych i podziemnych oraz morskich wód wewnętrznych i wód morza terytorialnego;

10 3) jakości gleby i ziemi; 4) hałasu; 5) promieniowania jonizującego i pól elektromagnetycznych; 6) stanu zasobów środowiska, w tym lasów; 7) rodzajów i ilości substancji lub energii wprowadzanych do powietrza, wód, gleby i ziemi; 8) wytwarzania i gospodarowania odpadami.

11 Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko

12 OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA Art Ochrona zasobów środowiska realizowana jest na podstawie ustawy oraz przepisów szczególnych. 2. Szczegółowe zasady ochrony wód określają przepisy ustawy - Prawo wodne. 3. Szczegółowe zasady gospodarowania złożem kopaliny i związanej z eksploatacją złoża ochrony środowiska określają przepisy ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.

13 4. Szczegółowe zasady: 1) ochrony obszarów i obiektów o wartościach przyrodniczych, krajobrazu, zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem oraz drzew, krzewów i zieleni - określają przepisy ustawy o ochronie przyrody; 2) ochrony lasów - określają przepisy ustawy o lasach; 3) ochrony dziko występujących zwierząt - określają przepisy ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym, o ochronie przyrody, ustawy Prawo łowieckie, a także ustawy z dnia 6 września 2001 r. o rybołówstwie morskim

14 4) ochrony zwierząt gospodarskich i domowych - określają przepisy ustawy o ochronie zwierząt 5) ochrony gruntów rolnych i leśnych - określają przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

15 Ochrona powietrza Art. 85. Ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości, w szczególności przez: 1) utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub co najmniej na tych poziomach; 2) zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane; 3) zmniejszanie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów docelowych albo poziomów celów długoterminowych lub co najmniej na tych poziomach.

16 Ochrona powierzchni ziemi Art Ochrona powierzchni ziemi polega na: 1) zapewnieniu jak najlepszej jej jakości, w szczególności przez: a) racjonalne gospodarowanie, b) zachowanie wartości przyrodniczych, c) zachowanie możliwości produkcyjnego wykorzystania, d) ograniczanie zmian naturalnego ukształtowania,

17 e) utrzymanie jakości gleby i ziemi powyżej lub co najmniej na poziomie wymaganych standardów, f) doprowadzenie jakości gleby i ziemi co najmniej do wymaganych standardów, jeżeli nie są one dotrzymane, g) zachowanie wartości kulturowych, z uwzględnieniem zabytków archeologicznych; 2) zapobieganiu ruchom masowym ziemi i ich skutkom.

18 Ochrona przed hałasem Art Ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności poprzez: 1) utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie; 2) zmniejszanie poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.

19 Ochrona przed polami elektromagnetycznymi Art Ochrona przed polami elektromagnetycznymi polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska poprzez: 1) utrzymanie poziomów pól elektromagnetycznych poniżej dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach; 2) zmniejszanie poziomów pól elektromagnetycznych co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.

20 Ochrona kopalin Art Złoża kopalin podlegają ochronie polegającej na racjonalnym gospodarowaniu ich zasobami oraz kompleksowym wykorzystaniu kopalin, w tym kopalin towarzyszących.

21 Ochrona zwierząt oraz roślin Art Ochrona zwierząt oraz roślin polega na: 1) zachowaniu cennych ekosystemów, różnorodności biologicznej i utrzymaniu równowagi przyrodniczej; 2) tworzeniu warunków prawidłowego rozwoju i optymalnego spełniania przez zwierzęta i roślinność funkcji biologicznej w środowisku; 3) zapobieganiu lub ograniczaniu negatywnych oddziaływań na środowisko, które mogłyby niekorzystnie wpływać na zasoby oraz stan zwierząt oraz roślin; 4) zapobieganiu zagrożeniom naturalnych kompleksów i tworów przyrody.

22 Ograniczanie sposobu korzystania z nieruchomości w związku z ochroną środowiska Ograniczenia związane z ochroną zasobów środowiska Obszary ograniczonego użytkowania Strefy przemysłowe

23 PRZECIWDZIAŁANIE ZANIECZYSZCZENIOM Instalacje, urządzenia, substancje oraz produkty Drogi, linie kolejowe, linie tramwajowe, lotniska oraz porty

24 Pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii Wydawanie pozwoleń Wygaśnięcie, cofnięcie i ograniczenie pozwolenia Pozwolenia zintegrowane Pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza

25 Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń Art. 236a. 1. Tworzy się Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń, zwany dalej "Krajowym Rejestrem", będący elementem Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (...) 2. Krajowy Rejestr jest prowadzony przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

26 Przeglądy ekologiczne Art W razie stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko, organ ochrony środowiska może, w drodze decyzji, zobowiązać prowadzący instalację podmiot korzystający ze środowiska do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego.

27 POWAŻNE AWARIE Art Ochrona środowiska przed poważną awarią, zwaną dalej "awarią", oznacza zapobieganie zdarzeniom mogącym powodować awarię oraz ograniczanie jej skutków dla ludzi i środowiska. Art Prowadzący zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia awarii, dokonujący przewozu substancji niebezpiecznych oraz organy administracji są obowiązani do ochrony środowiska przed awariami.

28 Instrumenty prawne służące przeciwdziałaniu poważnej awarii przemysłowej Obowiązki organów administracji związane z awarią przemysłową Współpraca międzynarodowa

29 Dział II Opłaty za korzystanie ze środowiska Rozdział 1 Wnoszenie opłat

30 Art Górne jednostkowe stawki opłat wynoszą, z zastrzeżeniem art. 291 ust. 1: 1) 273 zł za 1 kg gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza; 2) 175 zł za 1 kg substancji wprowadzanych ze ściekami do wód lub do ziemi; 5) 3 zł za pobór 1 m 3 wody podziemnej; 6) 1,50 zł za pobór 1 m 3 wody powierzchniowej; (...)

31 Opłaty podwyższone Art Podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 500 % w przypadku braku wymaganego pozwolenia na: 1) wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów; 2) pobór wód lub wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.

32 Administracyjne kary pieniężne Rozdział 1 Postępowanie w sprawie wymierzenia kary Wysokość kar Przepisy szczególne dotyczące kar za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków oraz emisję hałasu Odraczanie, zmniejszanie oraz umarzanie podwyższonej opłaty za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych

33 ODPOWIEDZIALNOŚĆ W OCHRONIE ŚRODOWISKA Dział I Odpowiedzialność cywilna Odpowiedzialność karna Odpowiedzialność administracyjna

34 ORGANY ADMINISTRACJI ORAZ INSTYTUCJE OCHRONY ŚRODOWISKA Organy administracji do spraw ochrony środowiska Art Organami ochrony środowiska są: 1) wójt, burmistrz lub prezydent miasta; 2) starosta; 2a) sejmik województwa; 2b) marszałek województwa; 3) wojewoda; 4) minister właściwy do spraw środowiska.

35 Instytucje ochrony środowiska Art Instytucjami ochrony środowiska są: 1) Państwowa Rada Ochrony Środowiska; 2) komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko; 3) fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej; 4) Krajowa Rada Ekozarządzania, o której mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS).

36 Państwowa Rada Ochrony Środowiska Art Tworzy się Państwową Radę Ochrony Środowiska, zwaną dalej "Radą", jako organ doradczy i opiniodawczy ministra właściwego do spraw środowiska.

37 Komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko Art Tworzy się Krajową Komisję do Spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko oraz wojewódzkie komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko.

38 Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej

39 PROGRAMY DOSTOSOWAWCZE Art Program dostosowawczy jest wynegocjowanym indywidualnie szczegółowym harmonogramem rzeczowo-finansowym realizacji obowiązków związanych z ochroną środowiska przez prowadzącego instalację.

40 USTAWA o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r.

41 Zakres obowiązywania ustawy Ustawa określa: 1) zasady i tryb postępowania w sprawach: a) udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, b) ocen oddziaływania na środowisko, c) transgranicznego oddziaływania na środowisko; 2) zasady udziału społeczeństwa w ochronie środowiska; 3) organy administracji właściwe w sprawach, o których mowa w pkt 1.

42 ... definicje... organizacja ekologiczna rozumie się przez to organizację społeczną, której statutowym celem jest ochrona środowiska;

43 Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska i regionalni dyrektorzy ochrony środowiska

44 3. Regionalny konserwator przyrody powinien posiadać dyplom ukończenia studiów wyższych na jednym z następujących kierunków: 1) biologia; 2) geografia; 3) geologia; 4) leśnictwo; 5) ochrona środowiska; 6) rolnictwo; 7) architektura krajobrazu; 8) zootechnika; 9) ogrodnictwo.

45 Art Do zadań regionalnego dyrektora ochrony środowiska należy: 1) udział w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko; 2) przeprowadzanie ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko lub udział w tych ocenach;

46 3) tworzenie i likwidacja form ochrony przyrody na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody; 4) ochrona i zarządzanie obszarami Natura 2000 i innymi formami ochrony przyrody, na zasadach i w zakresie określonych ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody; 5) wydawanie decyzji na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody;

47 6) przeprowadzanie postępowań i wykonywanie innych zadań, o których mowa w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie; 7) przekazywanie danych do bazy, o której mowa w art. 128; 8) wykonywanie zadań związanych z udziałem organizacji w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) na zasadach i w zakresie określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS);

48 9) współpraca z organami jednostek samorządu terytorialnego w sprawach ocen oddziaływania na środowisko i ochrony przyrody; 10) współpraca z organizacjami ekologicznymi.

49 USTAWA O ODPADACH Dz.U Nr 39 poz. 251 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach

50 Art Ustawa określa zasady postępowania z odpadami w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

51 Rozdział 2 Zasady gospodarowania odpadami Zadania samorządu terytorialnego w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi Obowiązki posiadaczy odpadów oraz prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów Termiczne przekształcanie odpadów Składowanie i magazynowanie odpadów Przepisy karne i opłaty sankcyjne

52 Załącznik nr 1 KATEGORIE ODPADÓW Q1 Pozostałości z produkcji lub konsumpcji, niewymienione w pozostałych kategoriach Q2Produkty nieodpowiadające wymaganiom jakościowym Q3 Produkty, których termin przydatności do właściwego użycia upłynął Q4 Substancje lub przedmioty, które zostały rozlane, rozsypane, zgubione lub takie, które uległy innemu zdarzeniu losowemu, w tym zanieczyszczone wskutek wypadku lub powstałe wskutek prowadzenia akcji ratowniczej

53 Q5 Substancje lub przedmioty zanieczyszczone lub zabrudzone w wyniku planowych działań (np. pozostałości z czyszczenia, materiały z opakowań odpady opakowaniowe, pojemniki, itp.) Q6 Przedmioty lub ich części nienadające się do użytku (np. usunięte baterie, zużyte katalizatory itp.)

54 Załącznik nr 2 KATEGORIE LUB RODZAJE ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH

55 Załącznik nr 3 SKŁADNIKI ODPADÓW, KTÓRE KWALIFIKUJĄ JE JAKO ODPADY NIEBEZPIECZNE Składniki odpadów z listy B załącznika nr 2, które kwalifikują je jako odpady niebezpieczne, jeśli posiadają właściwości opisane w załączniku nr 4. Odpady zawierające jako składniki: C1beryl, związki berylu, C2 związki wanadu, C3 związki chromu (VI), (...)

56 Załącznik nr 4 WŁAŚCIWOŚCI ODPADÓW, KTÓRE POWODUJĄ, ŻE ODPADY SĄ NIEBEZPIECZNE

57 PROCESY ODZYSKU R1 Wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii R2 Regeneracja lub odzyskiwanie rozpuszczalników R3 Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są stoso

58 PROCESY UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW D1 Składowanie na składowiskach odpadów obojętnych D2 Obróbka w glebie i ziemi (np. biodegradacja odpadów płynnych lub szlamów w glebie i ziemi) D3 Składowanie przez głębokie zatłaczanie (np. zatłaczanie odpadów, które można pom-

59 Dziennik Ustaw z 2002 r. Nr 165 poz. 13 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.

60 1. 1. Glebę lub ziemię uznaje się za zanieczyszczoną, gdy stężenie co najmniej jednej substancji przekracza wartość dopuszczalną, z zastrzeżeniem ust Wartości dopuszczalne stężeń w glebie lub ziemi, o których mowa w ust. 1, są określone w załączniku do rozporządzenia; dopuszczalne stężenie metali ciężkich w glebach znajdujących się na terenach gospodarstw, w których może być prowadzona produkcja rolna metodami ekologicznymi, określają przepisy o rolnictwie ekologicznym.

61 Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r Prawo wodne tekst jednolity z uwzględnieniem ustawy zmieniającej z

62 Dział I: Zasady ogólne Rozdział 1: Przepisy ogólne Rozdział 2: Prawo własności wód Rozdział 3: Obowiązki właścicieli wody oraz właścicieli innych nieruchomości Dział II: Korzystanie z wód Dział III: Ochrona wód Rozdział 1: Zasady ochrony wód Rozdział 2: Strefy oraz obszary ochronne

63 Dział IV: Budownictwo wodne Rozdział 1: Przepisy ogólne Rozdział 2: Regulacja koryt cieków naturalnych Rozdział 3: Melioracje wodne Dział V: Ochrona przed powodzią oraz suszą

64 Dział VI: Zarządzanie zasobami wodnymi Rozdział 1: Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej Rozdział 2: Państwowa służba hydrologicznometeorologiczna oraz państwowa służba hydrogeologiczna Rozdział 3: Planowanie w gospodarowaniu wodami Rozdział 4: Pozwolenia wodnoprawne Rozdział 5: Instrumenty ekonomiczne służące gospodarowaniu wodami Rozdział 6: Kataster wodny Rozdział 6a: Monitoring wód Rozdział 7: Kontrola gospodarowania wodami

65 Dział VII: Spółki wodne i związki wałowe Rozdział 1: Tworzenie spółek wodnych i związków wałowych Rozdział 2: Organy spółki Rozdział 3: Nadzór i kontrola nad działalnością spółek Rozdział 4: Rozwiązanie spółki wodnej Dział VIII: Odpowiedzialność za szkody Dział IX: Przepisy karne Dział X: Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe Rozdział 1: Zmiany w przepisach obowiązujących Rozdział 2: Przepisy przejściowe i końcowe

66 USTAWA z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji

67 Art Ustawa określa: 1) zadania Krajowego ośrodka bilansowania i zarządzania emisjami; 2) zasady funkcjonowania Krajowego systemu bilansowania i prognozowania emisji; 3) zasady zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji; 4) zasady funkcjonowania Krajowego rejestru jednostek Kioto; 5) zasady obrotu i zarządzania jednostkami Kioto; 6) zasady funkcjonowania Krajowego systemu zielonych inwestycji oraz Rachunku klimatycznego;

68 7) warunki i zasady realizacji projektów wspólnych wdrożeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 8) warunki i zasady realizacji poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: a) projektów wspólnych wdrożeń, b) projektów mechanizmu czystego rozwoju.

69 Krajowy ośrodek bilansowania i zarządzania emisjami

70 Art Wykonywanie zadań Krajowego ośrodka powierza się Instytutowi Ochrony Środowiska w Warszawie.

71 Krajowy system zielonych inwestycji Art Tworzy się Krajowy system zielonych inwestycji, w ramach którego środki uzyskane ze zbycia w latach jednostek przyznanej emisji są przeznaczane na dofinansowanie realizacji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: 1) programów lub projektów związanych z ochroną środowiska, w szczególności z ograniczeniem lub unikaniem krajowej emisji gazów cieplarnianych, pochłanianiem lub sekwestracją dwutlenku węgla (CO 2 ); 2) działań adaptacyjnych do zmian klimatu; 3) innych działań związanych z ochroną powietrza.

72 Art Krajowym systemem zielonych inwestycji zarządza Krajowy operator systemu zielonych inwestycji, zwany dalej Krajowym operatorem.

73 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu. (Dz. U z dnia 8 stycznia 2003 r.)