dbanie o wzrok Zdrowie:

Transkrypt

1 1 Zdrowie: dbanie o wzrok Spora liczba osób starszych w Australii ma problemy ze wzrokiem. Mo na jednak sporo zrobi aby polepszy swój wzrok i ograniczy wp yw jaki ma os abiony wzrok na nasze ycie codzienne. Ten wymienia pewne organizacje, które mog pomóc oferuj c sposoby na polepszenie wzroku oraz/lub sposoby na radzenie sobie w yciu maj c pogorszony wzroku. Jest jednak niezb dne uzyskanie profesjonalnej porady od lekarza lub specjalisty chorób oczu. Niektóre przyczyny z ego wzroku Nieodpowiednie okulary Wiele osób, które uko czy y 60 rok ycia ma problemy ze wzrokiem w jednym lub obu oczach. Zwyk e badanie wzroku i zaopatrzenie si w odpowiednie okulary mo e rozwi za wiele z tych problemów. Badania wzroku s bezp atne w ramach Medicare i je li spe nia si wymogi testu dochodowego mo na dosta subsydiowane okulary w ramach jednego z projektów Rz du NSW, takich jak Visioncare (zobacz str.3 Us ugi wspomagaj ce) Katarakta Katarakta wyst puje gdy soczewka wewn trz oka ulega za mieniu. Osoby z katarakt widz tak, jak gdyby patrzy y przez brudn szyb w samochodzie. Katarakta mo e atwo zosta usuni ta operacyjnie, a komplikacje s rzadkie. W przypadku podejrzenia, e si ma katarakt, nale y zbada oczy u swego lekarza GP lub optometrysty. Je li potwierdz oni to podejrzenie, zostanie Pan/Pani skierowany/a do specjalisty chorób oczu w lokalnym szpitalu pa stwowym lub prywatnym, w zale no ci od swoich preferencji i okoliczno ci. Operacje takie s zazwyczaj jednodniowymi operacjami w przypadku podj cia decyzji, aby si leczy jako pacjent pa stwowy. S one wykonywane bezp atne za okazaniem karty Medicare. Po operacji mo e by konieczne zakrapianie oczu - bezp atne us ugi piel gniarskie s dost pne, je li potrzebna jest pomoc opieki pooperacyjnej. Trzeba porozmawia ze swoim lekarzem i/lub funduszem ubezpieczenia zdrowotnego odno nie kosztów cznie z opiek pooperacyjn - w przypadku podj cia decyzji, aby si leczy jako pacjent prywatny. Po wi cej informacji nale y si skonsultowa ze swoim lokalnym optometryst lub lekarzem.

2 2 Zwyrodnienie plamkowe G ówn przyczyn nieuleczalnej utraty wzroku w Australii jest zwyrodnienie plamkowe (macular degeneration czyli MD), a jego wyst powanie wzrasta. S dwa rodzaje MD posta sucha i posta wysi kowa. Posta sucha objawia si stopniowym pogorszeniem widzenia centralnego, a g ównym znakiem ostrzegawczym s trudno ci z czytaniem. Posta wysi kowa jest spowodowana wrastaniem nieprawid owych naczy krwiono nych w siatkówk i charakteryzuje si nag utrat widzenia, która mo e mie mocne nasilenie. Mo e nast pi nag e zniekszta cenie obrazu na podobie stwo fali lub lepego punktu w centralnym polu widzenia. G ówn oznak jest utrata umiej tno ci rozpoznawania twarzy lub przedmiotów znajduj cych si bezpo rednio przed nami. W przypadku do wiadczania takich zak óce wzrok, nale y natychmiast uda si do lekarza chorób oczu (ophthalmologist). Mo e by konieczne leczenie laserem aby zapobiec pogarszaniu si zwyrodnienia. Chocia MD jest nieuleczalne, jego skutki mog by agodzone poprzez zaprzestanie palenia, jedzenie diety bogatej w owoce, kolorowe lub ciemnozielone li ciaste jarzyny i ryby oraz za ywanie przeciwutleniaczy i multiwitamin. Nale y stara si kontrolowa poziom cholesterolu i ci nienia, chroni oczy przed promieniami ultrafioletowymi i regularnie bada wzrok. W przypadku zwyrodnienia plamkowego, którego nie da si ju dalej leczy, mo na dosta skierowanie na program rehabilitacji wzroku, gdzie mo na nauczy si radzi sobie z codziennymi czynno ciami. Po wi cej informacji nale y zadzwoni do Fundacji na rzecz Zwyrodnienia Plamkowego (Macular Degeneration Foundation) pod Retynopatia cukrzycowa Retynopatia cukrzycowa to uszkodzenie naczy krwiono nych w siatkówce w tylnej cz ci oka, spowodowane cukrzyc. G ównym znakiem retynopatii cukrzycowej jest zamglenie wzroku o zmiennym nasileniu lub nag a potrzeba zmiany mocy okularów. Wczesna diagnoza retynopatii cukrzycowej jest niezmiernie wa na do ograniczenia rozwoju tej choroby. Mo na zapobiec do 98% powa nej utraty wzroku poprzez stosowanie si do porady lekarskiej odno nie radzenia sobie z cukrzyc. Nale y uda si do lekarza w przypadku jakichkolwiek problemów ze wzrokiem.

3 3 Jaskra Jaskra (Glaucoma) to zwi kszone ci nienie wewn trz ga ki ocznej. Ka dy kto sko czy 50 lat powinien mie zbadane ci nienie oczu, ale je li choroba ta zosta a rozpoznana u kogo w naszej rodzinie, wtedy powinno si sprawdzi swoje ci nienie oczu przed uko czeniem 40 lat, poniewa wczesna diagnoza mo e pomóc w radzeniu sobie z t chorob. Jaskr leczy si poprzez obni anie ci nienia wewn trz oka przy u yciu zapisywanych przez lekarza kropli do oczu, poprzez leczenie laserem lub operacj. Je li zostanie ona wcze nie rozpoznana i prawid owo leczona, mo na zapobiec utracie wzroku lub j opó ni. Po wi cej informacji, nale y zadzwoni do Glaucoma Australia pod lub napisa do nich na adres: Glaucoma Australia PO Box 420 Crows Nest NSW 1585 Witryna: Us ugi wspieraj ce Optometry ci, lekarze chorób oczu i szpitale chorób oczu Wszystkie osoby w wieku starszym powinny mie regularne badania wzroku, bez wzgl du na to, czy s dz, e maj problemy ze wzrokiem czy nie - zalecane jest ono co najmniej raz na dwa lata. Badania wzroku mog by robione przez optometryst lub okulist wszyscy ci specjali ci potrafi rozpozna chorob oczu. Optometrysta wyda skierowanie do okulisty, je li stwierdzi u badanej osoby chorob oczu. Badania wzroku mog by bulk- billed i s bezp atne w ramach Medicare nale y zapyta swojego optometryst, czy stosuje on bulk-billing. Badania oczu i ich leczenie s równie dost pne na wydzia ach chorób oczu w niektórych szpitalach. Najwi ksze z nich w Sydney to: Sydney Eye Hospital Prince of Wales Hospital North Shore Hospital

4 4 Je li Pan/Pani mieszka w innych rejonach NSW, nale y porozmawia ze swoim lekarzem lub zadzwoni do lokalnego szpitala po informacje na temat najbli szej kliniki chorób oczu. Je li klinika chorób oczu nie jest w stanie polepszy wzroku leczeniem, pacjent zostanie skierowany/a na program rehabilitacji wzroku. Programy rehabilitacji wzroku Programy rehabilitacji wzroku dostarczaj informacji i technologii ( cznie z o wietleniem, sprz tem do powi kszania, komputerami i ksi kami mówionymi), które odpowiadaj specyficznym potrzebom pacjenta. Serwis ten oceni ka d sytuacj i potrzeby oraz dostarczy szkolenie, porad i sprz t do pomocy przy codziennych czynno ciach (takich jak gotowanie lub nalewanie fili anki herbaty). Celem jest umo liwienie pe nego wykorzystania pozosta ego wzroku Programy rehabilitacji wzroku s organizowane przez Vision Australia (poprzednio the Royal Blind Society), Vision Assist Program, the Guide Dogs Association of NSW and ACT, the School of Optometry University of NSW oraz inne specjalistyczne o rodki (np. Anglican Retirement Villages, Castle Hill). Us ugi te s wiadczone bezp atnie w ramach Medicare. VisionCare (NSW Government Spectacle Program) NSW Government Spectacle Program zapewnia bezp atne okulary ludziom na zasi kach dochodowych (income support), którzy spe niaj kryteria kwalifikuj ce. Je li nie spe nia si kryteriów kwalifikuj cych do otrzymania bezp atnych okularów, wielu optometrystów i tak oferuje zni ki emerytom i rencistom oraz posiadaczom NSW Seniors Card (nale y zapyta swojego lokalnego optometryst ). Niektóre prywatne fundusze ubezpieczenia zdrowotnego od czasu do czasu równie maj specjalne oferty na okulary. Bezp atne okulary przys uguj ludziom, którzy: s sta ymi mieszka cami NSW s na niskich zarobkach i spe niaj kryteria kwalifikuj ce tego programu dotycz ce dochodów i maj tku lub otrzymuj maksymaln kwot emerytury/renty lub zasi ku, oraz maj aktualn recept na okulary, któr otrzymali nie dawniej ni 12 miesi cy temu.

5 5 Ponad 700 optometrystów i optyków bierze udzia w tym programie w ca ym stanie NSW. Po wi cej informacji, nale y zadzwoni do VisionCare pod (lub z rejonów wiejskich). Vision Information Line (Linia Informacyjna Wzrok) Ten krajowy serwis udzielaj cy informacji i skierowa odpowie na pytania dotycz ce wzroku i pomo e znale lokalne us ugi odpowiadaj ce potrzebom. Telefon: Vision Australia (poprzednio the Royal Blind Society) Organizacja ta jest du ym dostawc us ug dla osób z powa n niepe nosprawno ci wzroku (lub niewidz cych) w NSW. Wi kszo us ug jest bezp atna i dostosowana do ludzi w ka dym wieku. Mo na skontaktowa si z Vision Australia pod , lub odwiedzi Low Vision Clinic (Klinika S abego Wzroku) Low Vision Clinic, b d ca cz ci Guide Dogs Association of NSW and ACT i prowadzona wspólnie z University of NSW, jest klinik o dzia alno ci dydaktycznej, która dostarcza spo ecze stwu us ugi rehabilitacji wzroku. Jej siedziba jest w Chatswood, Sydney i jest ona dost pna dla wszystkich osób mieszkaj cych w NSW. Jej celem jest pomaganie ludziom o s abym wzroku y bezpiecznie i samodzielnie poprzez dostarczanie im praktycznych porad i udzielanie pomocy u atwiaj cej codzienne ycie. Maj szeroki wachlarz pomocy i sprz tu przed otrzymaniem którego pacjent podlega ocenie. Us ugi te przys uguj ka dej osobie, której niepe nosprawno wzroku nie mo e zosta skorygowana zwyk ymi okularami. Aby dowiedzie si wi cej lub umówi si na wizyt (nie jest potrzebne skierowanie) nale y zadzwoni pod Guide Dogs Association of NSW and ACT (Stowarzyszenie Psów Przewodników w NSW i ACT) Poza zaopatrywaniem ludzi o powa nych niepe nosprawno ciach wzroku w psy przewodniki, organizacja ta dostarcza równie bezp atnie szereg pomocy wspieraj cych i pomoc w poruszaniu si. Jej pracownicy zazwyczaj przyjchodz do domu. Nie ka dy potrzebuje psa przewodnika i organizacja ta oferuje wiele innych sposobów pomocy w radzeniu sobie ze s abym wzrokiem w domu oraz poza nim, w otaczaj cym rodowisku. Nie jest potrzebne skierowanie, mo na samemu zadzwoni do nich po informacje, pomoc i wsparcie (numery kontaktowe podane s poni ej)

6 6 The Guide Dogs Association: prowadzi szkolenie w zakresie orientacji i w poruszaniu si ( cznie z u yciem lasek i elektronicznych pomocy do poruszania si ) dostarcza informacje i porady oferuje klinik s abego wzroku i pomoc dla s abowidz cych prowadzi seminaria edukacyjne i informacyjne, oraz daje dost p do wspomagania doradczego Po wi cej informacji, nale y skontaktowa si z Guide Dogs Association of NSW/ACT: PO Box 1965 North Sydney NSW 2059 Telefon: Faks: Witryna: Numery kontaktowe regionalnych biur: ACT Orange Chatswood Coffs Harbour Guide Dogs Centre Newcastle Westmead Wollongong Witryny internetowe zawieraj ce wi cej informacji Guide Dogs Association of NSW/ACT Macular Degeneration Foundation Glaucoma Foundation Blind Citizens Australia Vision Australia (Royal Blind Society)

7 7 Serwis dla Seniorów jest inicjatyw Rz du NSW. Przygotowuj c ten dokument do o ono wszelkich stara, aby informacje w nim zawarte by y prawid owe. Serwis Seniorów nie popiera, nie poleca ani nie daje gwarancji na us ugi wymienione w tym u m, w adnej innej publikacji, ani w jego witrynie. Przed ubieganiem si o porad lub us ug, nale y najpierw samemu sprawdzi dok adno i prawid owo podanych informacji aby zadecydowa, czy produkt lub us uga jest dobrej jako ci i czy odpowiadaj naszym potrzebom. Wydzia ds. Starzenia si, Niepe nosprawno ci i Opieki Domowej (Department of Ageing, Disability & Home Care) radzi zasi gn profesjonalnej porady je eli jest to konieczne. Serwis Seniorów (Seniors Information Service) Grudzie 2006